장음표시 사용
51쪽
autem Domine miserere nobis, nisi sit in caena Domini, quia tunc non profertur. Tu autem. Surgit Ponti/fex sine mitra assistunt ei Diaconi εἰ redduntur gratiae ut in ordinario. Omnibus completis reducitur Ponati sex ad cameram suam,& alii ad propria diuertuntur. Quando fit conuiuium fine paramentis.
SI autem solemne conuiuium liueiusmodi fiet in die, quo Ponti
sex sacra publice non celebrauerit. Omnia, ut praedicta sunt, seruabuns tur nisi de sacris uestibus. Papa indu tus amictu, alba longa, cingulo, stola
preciosa,& manto rubro cum paruo caputio subtus, siue si calores erunt, sine manto eum caputio tantum du/cetur ad mensam. Cardinales dc praerlati erunt cum mantellis consuetis D
ne superpelliciis, & sine mitrix alia
omnia ut supra. Aduertendum tamequod nunquam in conuiuio Pontifi/cis admittuntur mulieres, etiam si imperatrix, Regina, uel Pontificis conὰ sanguinea esset.
Quae mutar:tur, si coronatio Pontificis fiat extra urbem.
consecratione, benediactione, & coronatione Romani Pontificis ominnia seruabuntur etiam si extra urbem Romanam sent praeter infrascripta.
Cum papa ad ecclesiam uenerit, ubi ea fieri debent canonici de cappellani
illiu , Ecclesiae illi obuiam exibunt
processionaliter. Sed non recipien/tur ad osculu pedis, ut Canonici Sancti Petri. Intrabit Pontifex in ecclosiam, de in medio genuflexus orabIt
uersus altare maius , Deinde ibit ad cappellam ubi paramenta capere de bet conuenienti spacio ab altari ma/iore distante, ut commode processio possit inde explicari, alia omnia usi ad actum coronationis fient, ut disctum est, sed ipsa eo ronatio fiet uel supra gradus uel loco commodiori,
3c magis in eo spectu populi, nam ibi
Prandum erit suggestum, ubi maius erit spacium ad capiendam multitus dinem. Pontifex coronatus poterit equitare cum solemni processione, ut ad Lateranum consueuit, ad alis
quam aliam Ecclesiam, de in v Ia feneiactus pecuniarum, de iudei obuia/bunt cum lege, de respondebitur, 3c fiet ut in uia ad Lateranum, Et cum peruenerit ad dictum locum descen det,& super sedem in loco honesto si/bi in introitu Ecclesiae praeparatam sedebit, de tune extrahetur sibi reγgnu, di imponetur sibi mitra, εἰ astantibus sibi hine inde Diaconis, de dein inde in ordine aliis Cardinalibus a priore presbyterorum Cardinalium eum subdiaconis de aliis officialibus consuetis fient laudes. Exaudi Christe ut dictum est superius, tum Ponatifex ascendit ad altare maius praece dente clero illius Ecclesiae & cantans te. Te deum laudamus, procubet se Wr faldistorio ante altare maius adorationem sine mitra, de finito Teγdeum, factas oratione,ascendet ad alatare,& benedicet populo, deinde aD sumpta mitra ascendet ad sedem eminetem,& dat praesbyterum Cardinalibus,& praelatis , dc finitis omnibus vadit ad locum ubi ordinatu est consuiuium, uel ad Cameram suam, si pro
uatim prandet, Et omnIa seruantur,
ut in urbe, quae seruari possunt. De
52쪽
De aluentu, b coronatione electi in Impesratorem Romanorum, O primo te approbatione eleeli str persoriae
Lectus Rex futurus Romanoru Imperator pri mum consueuit electio snem suam per suos so/lemnes oratores Summo Pontifici intimare,et decretum electionis ostendere deuotionem ac filialem reuerens
tiam exhibere , fauorem de gratiam Apostolicae sedis implorare, oster re se ad quaecunq; fidelitatis iuramenta Romanae Ecclesiae praestanda,&demum unctionem, consecrationem,
Ze Imperii Diadema humiliter po
stulare. Pontifices uero consueuerunt uita decreto, de examinata electione
in sacro Senatu, habitas sufficienti informatione tam super forma ele ctionis, quam super idoneitate,& has bilitate personae electi per commissarios a se constitutos ad instantiam dircti electi ipsum electa in spiritualem filium suu & Ecclesiae Romanae suscipere sibi suos fauorem de gratia concedere, de ipsius regis electi persona
idonea reputata,eum nominare, de
nunciare, assumere, de declarare Reγgem Romanorum,ac etiam habilem,
Ec sufficientem declarare ad suscipiγendam Imperialis celsitudinis dignitatem, decernere consecrationem, de coronationem per manus suas esse
impendendas,& suptere omnes dese/ctus &c. hoc seruatu legimus in perssonam Karoli quarti a Clemente sexγto, de antea in personam Henrici septimi a Clemente quinto, Zc in eius persona Alberti eius praedecessoris,
8e Rodulphi eius patris a Bonifacio octavo, 3c a pluribus aliis & demum in veneislao Karoli quarti filio, que
pater adhuc uiuens in Romanorum regem ab electoribus designari pro γcurauerat, cuius rei approbationem cum Gregorius undecimus, ad quem delata erat, morte praeuentus decer nere non posset. Urbanus sextus eius successor legitime confecit. Quod ueniente Imperatore mittantur legati Ap0blici.
perator cum statuerit urbem pe/tere,ad Imperiale Diadema de manu summi Pontificis suscipiendum, pri mum conuenit per nuncios suos cum Romano antistite de modo et tempore intrandi, ut Pontifex rebus ops portunis colatere possit,deinde eum Pontifeκ nouerit Caesarem iam Italiam intrasse mittit illi obuiam duos legatos de latere,qui illum eonveni ant antequam terras Romanae Ecclesiae ingrediatur. Et post gratulatiornes, salutationem, et benedictionem nomine Potificis, honesto modo extingunt a sua Maiestate Iuramentum so litum praestari ab electis Imperatori bus antequam intrent agrum Romas nae Ecclesiae in forma, qua in decretis cauetur uidelicet. De iuramento praesania per
SAnctissimo Domino nostro. DOmino. N. diuina prouidentia Papae Ego B. Rex Romanorum promitto et iuro per Patrem et Filium et Spiritum Sanctum, et per lignum uiuifi/cae Crucis,et per has reliquias sanctorum , quod si permittente Domino Romam uenero, Sanctam Romanam
53쪽
Ecclesiam& sanctitatem suam, rectos rem ipsius exaltabo secundum meum posse,& uitam. aut membrum nu quam, ne i ipsum honorem, quem habet mea uoluntate. aut meo consilio, aut meo consensu,aut mea exhorta/tione perdet,& in Roma nullum placitum, aut ordinationem faeta de omnibus, quae ad sanctitatem sua , aut ad Romanos pertinent sine sanctitatis suae cosilio. Et quicquid de terra sanecti Petri ad nostram potestatem per uenerit suae sanctitati reddam,& culγcunt Italicum regimen commissero, iurare faciam illum , ut adiutor suae sanctitatis sit ad defendendam terram sancti Petri secundum suum posse. Sic me Deus adiuuet, & hae e Sancta Dei Euangelia. Aliquando oratores electi quandou eniunt ad intimandam electionem,& ad petendum approba tionem nomine electi Regia solent praestare supra dictum iuramentum si habent ad hoc speciale mandatu . Hoeiuramentum Federicus tertius Imperator, qui adhuc regnat, dum Senis esset in manibus legatorum Apostoli/eorum Anno salutis quinquagesimo primo supra mille,& quadringentos praestitit,& anteeu plures alii praestiterunt. De hinc, ut primum Ecclesiae territorium ingrelsus est Caesar conet sueuit eum sua familia expensis Pon stificis ali, quamdiu & Romae,&in agro Romano fuerit, Nicolaus quinatus quamuis Federico praedicto cum familiaribus quingentis tantum ex pensas promiserit longe tamen plu, res aere suo aluit. Ut Sutrium uenit Caesar uel locum urbis uicinum , ita ut postridie applicare ad urbem pos sit, legati Apostolici illum cum aliquibus praelatis a Pontifice missis, qui necessaria curent, dimittunt, ut R mam perueniant. Ingressi s Caesens in Urbem, ἐν ordo obvians, ἐν de satione
SEqueti die electus Imperator Ro/
mam uersus capit iter, cui honoris gratia obuiam mittuntur a Pontifice
praelati barones, de curiales hoc ordine, ut in Federici aduentu seruatum est Primi ad sextum lapidem Columanenses proceres cum suis amicis, de clientulis,& mox ursini at 3 alii barrones urbis, tum Pontificis copiae, quae adunt cum illarum praefecto, Inde Vicecamerarius cum praefecto urbis. Senatore, conseruatoribus, ossi
cialibus & aliis nobilibus ciuibus Romanis,deinde ordines curiae cum re
gete Cancellariae sine aliquo alio praelato, Demum alii praelati domesties Pontificis cum omni eius familia, dc tandem Sacrum Cardinalium colle gium ad radices motis iuxta domum leprosorum Caesarem expectabunt. Hi omnes distinctis interuallis Imperatori electo obviabunt. Oratores uero principum si qui in urbe erui pro suo libito obuiam procedent. Cardisnales, ut Caesarem conuenient, consgratulationibus , dc oblationibus fasciis nomine Pontificis,& collegii. illum habentes medium inter duos primos Episcopos Cardinales deducentuis ad tentorium,siue alium locum sibi deputatum extra urbem, nam Cae sar non consueuit ea die, qua appulit, urbem intrare, sed pernoctare saltem una nocte extra maenia in capis. Car dinales et alii omnes postquam Caessar ad locum deputatum peruenerit, In Vrbem reuertuntur. Iuramentum φια l Caesar praestat
54쪽
Consueuerunt etiam electi Imporatores hac die antequam ponticulum, qui primus ante ingressum ut bis post descensum montem occursrit, pertraseant, praestare iurametum Romanis in hane formam. Ego La/rolus Rex Romanorum futurus Imrperator iuro me seruaturum Roma nis bonas consuetudines suas, Sic Deus me adiuuet. Orti intrandi in Urbem.
Postera die summo mane Caesar per portam, quae est sub arce Sancti Angeli hoc ordine quasi tri uphas
ingreditur, primi duo equites uexit Ia duo Caesaris portant, alterum Sancti Georgii quod ad Sueuorum per tinet custodiam, Aquilae alterum, hos sequuntur Caesaris cohortes armatae tum nobiles proceres, dc togati eius. Inde oratores regum , εἰ Principum qui adsunt. Tu si quis adest Rex, aut maximus princeps, ut fuit eum Federico Rex Ungariae,& Bohemiae La dissa us. Et tunc sequitur praefectus urbis, 3c Senator. Et ad praesectum quidem pertinebat nudum ensem an te Caesarem ferre. Federico tamen marescallus suus non praefectus gla/dium pertulit. Inter istos autem , dc Caesarem nemo equitare debet, nisi marestallus,si praefectus non praefert
ensem, incedit deinde Caesar solus equitans,dc post eum praelati consi/liarii proceres inermes, dc alii togati sui. Deinde modico interuallo Imperam cis familia, si uxor uirum sequi/tur succedere debet,ante illam nobi/. les& praelati, Sc post Matronae, Vir gines,& pedisequae, circa illam uero solam equitantem pedites multi, ultimo incedut Ecclesiasticae copiae po/pam claudentes. Portam ipsam qua
sub arce ingrediuntur nostrἱ eodices falso Collinam appellant.Collina auatem porta non est in nouis Leonis Papae suburbiis, sed in antiqua Rosma, Quirinalis primum dicta, deinde Collina cut scripsit Varro a pluri/bus montibus, qui in Quirinali monte continebantur, hodie Salaria nucupatur, quia inde uia salaria itur. In porta igitur, quae sub arce est non Collina clerus urbis sacris uestibus
ornatus cum crucibus. 8c sanctorum
reliquiis, praesidente vicario urbis &aliis Ecclesiarum praelatis insulatis
Caesarem expectant,aduenieti cruces deosculandas offerunt, te eum incenssant, ae catales. Ecce mitto Angelum
meum &e. procedunt usi ad gradus basilicae principis Apostolor v. Cives autem digniores baldachinum supra
Caesaris caput portant, Conseruato res freno equum ducunt. Cum uero est in magna platea ante gradus, praesectus Se Senator id muneris gerunt. Et descendente ex equo Caesare praefectus stapham tenet, deinde ante eum praecedit. Inter equitandum aute Caesaris Camerarius pecuniam spargere consueuit, ut diximus in coronatio/ne Pontificis de soldano.Quomodo Papa excipit Imperatorem ad 6culum pedes supra Graius.
IN plano supra gradus basilicae an
te primum porticum ad dextram ascendentibus erigitur suggestus ornatus cum throno pontificali, 3c sedilibus Cardinalium praelatorum,& aliorum officialium, ut supra descripsi/mus in coronatione Pontificis, supra
quem suggestum Pontifex pluuiali,
de mitra preciosis indutus ascendit eu ordinisus curiae paulo antea, qua Caesar appareat. Electus Imperator
55쪽
cum suis omnibus seruato ordine, ut equum descendit per gradus scandit suggestum. Et ut primum Pontificem uidet, detecto capite illum genu ter
ram tangens ueneratur. Et iterum
cum appropinquat ad gradus sedis. genuflectit,demum, cum ad Pontificis pedes peruenit, illos in reueretia Saluatoris deuote Osculatur, Pontifex hilari uultu Caesarem aspiciens ad osculu manus, de Oris recipit. Tum Caesar iterum genu flexus auri massam
ad pedes Pontificis offert, diciis ali/qua uerba rengratiatoria pro honos re suscepto ac reuerentialia, prout
ei uidebitur, Pontifex benigne illi respondens illum subleuat,& summae earitatis suae declaratione amplectitur. Et stante ibi ad dextram Pontificis Caesare, Pontifex recipit Imperatriscem ad osculum pedis, de manus. Re gem uero siquis adest ad osculum pe/dis,manus, Sc oris,alios autem praelatos proceres & nobiles Caesaris ad osculum pedis tantum. His finitis surgit Pontifex de manu sinistra Caesa rem capiens e suggestu descendit,& pariter ad secudum usi Ecclesiae porticum cum eo progreditur. Deinde Pontifex palatium ascendit ad came ram suam reuersurus, & Caesar duorbus aut quatuor Cardinalibus socia, tus templum ingreditur Apostolo/rum sacras reliquias ueneraturus cusuis omnibus. Inde ad loca cuis conssignata diuertuntur. Caesar ipse in paslatio Apostolico recipi cosueuit. Augusta uero in aliquo loco uicino.
OF ante coronationem curari debeant.
CAEsar postera die , opportuno
tempore ad Pontificem accedet.
Et cum sua Sanctitate de Incunbentiabus ad solemnitate pertractabit. Si tuent de die coronationis. Et siquaerunt prius peragenda deliberabunt, ut Federici tempore factum est , qui ante die Imperialis coronationis instermissarum solemnia benedictione Nuptialem eum sponsa sua Heleon ora Regis portu galliae filia suscepit. Et Corona regni Langobardici, siue
Italici, quam superiores Imperatores Modaetiae suscipere consueuerui. CuFedericus pestis timore illuc accedes re non potuisset, Pomtificia Nicolai manibus coronatus est in basilica Pe γtri apud altare maius,quae corona fers rea quamuis aurea sit nuncupatur. Cerimonias in coronandis Regi/bus seruadas in libro Pontificali, que nuper emendauimus plene conscripsimus Proinde de his in hoc loco albquid ponere supersedebimus. Et notadum quod Caesar ante qua coronetur Imperiali Diademate se
det post primum Episcopum Cardisnalem. Et siquis Rex adest, sedet tuc post primum praesbyterum Cardinaγlem. Cum uero Caesar erit coronatus
tune sedebit in sede sibi parata inter Papam, Ac primum Episcopum Cardinalem,et tunc Rex erit post primum Episcopum Cardinalem.
De cerimoni' in ὀie eoronationis seruaηiis.
AD ueniente die statuta Imperialis.
coronationis, quae conuenientissima est in Dominica Laetare in me dio quadragesimae cui Durantes in rationali diuinorum scripsit Et ita
a Nicolao Quinto in coronatione Federici seruatum est. Ecclesia Sanincti Petri.& cappella masor erunt de
center ornatae, ut in maximis solemnitatibus cum Pontifex est celebra/turus diuina solent ornari.& praetercolaeta erigantur duo suggesta hine
56쪽
Ec inde extra cancellos cappellae , aisterum pro Imperatore electo ad sini/stram uenientibus , alterum a dextra pro Imperatrice, dc ornetur tapetis,
aulatis, sedibus, scabellis, & aliis op/portunis Ecclesia tota , 8c maxime cappella S. Gregorii S. Mauritii, de quae S. Mariae in turribus appellata extra Ecclesia in prima porticu sub
turri campanaria est, bene munden/
tur ornentur p. Imperatrix uero, an
te quam Ponti sex descendat ad Ecclesiam cum suis ornata praeuenies sug/gestum sibi paratum conscendit. Summo igitur mane Pontifex eum Cars dinalibus pr aetatis. N aliis officiali γbus param entis colore tepori &missae congru is paratis processionaliter, de sub baldachino descendat ad Eeγelesiam Sc praemittat duos Diaconos Cardinales cum suis cappis laneis ad Caesarem, qui eum congruo tempore ad ecclesiam deducant. Pontifex fa/cta reueretia ante altare accedet ad sede . ubi cosueuit accipere paramenta,& ibi recipiet ad reuerentiam omnes praelatos paratos. Incipiet tertiam, Scaccipiet sandalia,ut alias,& dicta oratione induitur omnibus paramentis Pontificalibus. Interim Cardinales qui sunt cum Caesare, ut primum eo gnoverint Pontificem intrasse EO clesiam, dc ipsi cum Caesare, dc omni sua committiua ad Ecclesiam descendidunt, εἰ egressi primam palatii porriam, per primas Ecclesiae portas, quae super gradus basticae patent, ingre/diuntur porticum ad cappellam, quae uocatur beatae Mariae inter turres, ibi a canonicis, dc capitulo ecclesiae processionaliter recipietur Caesar,&ductus ad altare dictae cappellae in manibus primi Cardinalis praesentis,d nomine Pontificis recipientis beato
Petro . summo Potifici,& sui, suce es soribus solitum iura naen tu praestabit in forma subscripta uidelicet.
Iuramentum quod Caesar praestat
uante Domino futurus Impera tor promitto, spondeo dc polliceor, ais iuro Deo de beato Petro me de
caetero protectorem, procuratorem
ati defensorem fore summi Pontiγscis, de Sanctae Romanae Ecclesiae in omnibus necessitatibus , 8c utilitatibus suis custodiendo, dc conseruando possessiones,lion ores, de sura, acius, quantum diuino fultus adiutorio fuero secundum scire, dc posse meum recta, dc pura fide, Sic me Deus adiuuetdchaee Sancta Dei Euangelia. Tum indutus superpellicio dc almuccia rescipitur a canonicis Sancti Petri in ea
nonicum, Sc in fratrem, quos omnes stans ante altare dictae capellae recipit ad osculum pacis. Inde praecedente clero, et tantante responsum, Petreamas me, tu scis Domine quia amo te. Pasce oves meas. Versus. Simon Ioannis amas me plus his, tu scis dormine,quia amo te. Pasce ete. Alii Caesaris proceres suo ordine deueniunt
ad portam Principalem ipsius basili
cae, quae argentea nominatur, et ex
quin s media est. Interim duo Episcopi Cardinales post priore aliquiores facta reueretia Potifici cu suis mitris et pluuialibus ueni ut ad praedicta portam, dum Caesar adhuc est in dicta cappella inter turres. Et ante eum iunisor Episcopus Cardinalis stans sine mitra supra Caesarem genu flexum
orantem dicit hanc orationem. Oremus. Deus in cuius manu corda sunt
regum, inclina ad preces humilitatis
57쪽
nostrae aures misericordiae tuae, de huic famulo tuo regi ueram appone sapientiam, ut haut iis de tuo fonte conliliis,& tibi placeat,& super omnia praecellat, per Christum Domiγnum nostrum amen. finita prima oratione intrant Ecclesiam Coelare incerdente semper inter duos Diaconos
Cardinales praedictos, Et immediate praecedetibus duobus Episcopis Cardi libus praefatis . de flectentes ad sinistram perueniunt ad cappella Sancti Gregorii,ubi imperator sedes de/polita Almucia primo induit sandalia deinde stans tunicellam. S demu Im periale paludamentum, Ze mox inde procedens ad medium Ecclesiae, ubi rota est porphyrea, uenit, dc ibi ab
alio Episcopo Cardinali sibi assisten
te dicitur super eum alia oratio uide licet. Oremus Deus inenarrabilis aucior mundi,conditor generis hum ni, gubernator Imperii, confirmator regni, qui ex utero fidelis amici tui Patriarcliae nostri Abrahae praeelegi si regem saeculis praelaturu, tu praesentem regem huc cum exercitu suo per intercessionem Sanctorum ubesti bene Φdictione aeternitatis circun da, ut semper maneant tripudiantes in pace uictores,per Christum Dominum nostrum. Amen. Procedunt de
inde ad confessionem beati Petri sub altare, ubi procumbit super sal distoγriu Imperator,& duo Episcopi Caradinales ascend ut cappellam , 8c uadut ad sedes suas, prior autem Diacono rum, ac prior praesbyterorum pararti descendunt ad eum, ait hinc inde genuflectunt,& Diaconus ipse facit litaniam procumbens ad sinistra , omnibus alta uoce replicantibus . Sc fleuXis genibus permanentibus. finitalitania surgit prior praesbyterorum, 8c super Coesarem adhuc procumbe
tem dicit. Pater noster &c. 8c ne nos. etc. Saluu fac seruu tuu .R. Deus meus
sperantem in te. Ver. Esto sibi Domine turris fortitudinis.'. A facie iniγmici. Uer. Nihil proficiat inimicus in eo.ν. et filius iniquitatis non apponat nocere ei. Uer. Domine exaudi
orationem meam .R. et clamor meus
ad te ueniat. Ver. Dominus Vobiscuv. et cum spiritu tuo. Oremus. Praetede quae sumus Domine famulo tuo dextram coelestis auxilii, ut te toto corde Pquirat, et quae digne postulat assequatur. Actiones nostras quaesu mus Domine aspirando praeueni, et adiuuando prosequere, ut cuncta nos stra oratio, et operatio a te semperincipiat,et per te caepta finiatur. per Christum Dominum nostrum Ame. Et cum Diacono his finitis reuertiatur ad locum suum inter alios Cardilanales. Dum ultimae orationes dicunatur per praesbyteru Cardinale,prior
Episcoporum Cardinalium cum suo pluuiali, stola, et mitra descendit ad Imperatorem , et simul cum duobus Diaconis finitis orationibus,ducit it Ium ad altare Sacti Mauricii, ubi stas cum mitra inungit brachium dextruCcesaris et scapulas cum oleo exor cietato in modum crucis, et deposita mitra dicit. Oremus. Domine Deus omnipotes,cuius est omnis potestas,
et dignitas, te supplici deuotione aist humilima prece deposcimus, ut huic famulo tuo. N. prosperum Imsperatoriae maiestatis concedas emetu ut in tua protectione constituto, ad regendum Ecclesiam tuam sanctam,
nihil ei praesentia officiant, futura nihil obsistant, sed inspirante Sancti Spiritus dono. populum sibi subditu
aequo iustitiae libramine regere uale
58쪽
at, et in omnibus operibus sitis te semper timeat, tibis iugiter placere
Deus Dei filius Iesus Christus Dominus noster,qui a Patre oleo parties/pationis unctus est prae participibus suis, ipse per praesente sacri Ungueti infusione Spiritus Paracliti super casput tuu infundat benedictionem, eandem p us p ad interiora cordis tui peinetrare saciat, quatenns hoc uisibili, 8e tractabili dono inuisibilia percipe re, de temporali regno iustis moderationibus executo aeternaliter conre
gnare ei merearis, qui sine peccato Rex regum uiuit cum Deo Patre in unitate Spiritus Sancti Deus per omnia saecula saeculorum Amen. Interea
adducitur Imperatrix si adest,& simi liter perungitur in eisdem locis, de indide dicitur per eundem Cardinalem Episcopum oratio super eam sed cu mitra, quia ad ea no ad Deu sermo dirigitur. Spiritus Santi gratia nostrae humilitatis officio copiosa in te descendat, ut sicut manibus nostris liscet indignis oleo materiali oblinita pinguescis exterius, ita eius inuisibili unguimine delibuta impinguari me/rearis interius, eiusf Spirituali un/ctione perfectissime semper imbuta,
& illicita declinare tota mente, ais spernere discas,& ualeas, S utilia animae tuae iugiter optare, atq; operari queas, te opereris auxiliante domino nostro Iesu Christo, qui cum Patre, de Spiritu Sancto uiuit 8c regnat Desus &e. Et haec quidem fiunt ad altare beati Mauricii, na ad altare beati Peintri nemo in iugitur. nemo ordinatur, nisi Romanus Pontifex solus. His completis Imperatrix ad suum DP gestum reuertitur. Et Coesar cu Epirscopo Cardinali, Sc Diaconis ad Ponsa tificem. Diaconi aceeptis suis Dalma ticis N mitris in manibus uadunt ad reuerentiam Papae, qui descendens de sede sua procedit ad altare processio/naliter more solito et recipit ad osculum oris, de pectoris tres praes byte ros Cardinales. Deinde facit confesγsionem Caesar ad dexteram Episcopi Cardinalis assistentis genu flexo susper suum faldistorium permanente. Facta cofessione Pontifex aecedit ad altare,osculatur, de incestat, ut alias, deinde recipit ad osculum oris. Se pectoris primo Casarem , deinde tres suos Diaconos Cardinales, de mox ad eminentem sedem ascendit,& Ccesar ad suum suggestum cum suis princi palibus, Se ministris dedueitur. Cum Pontifex decessit ab altari, ministri Coesaris afferunt gladium eum sua vagina,& cingulo, coronam, sceptru& pomum danda suo tempore Impesratori,& Imperatrici, quae per sacri/stam, de clericum cerimoniarum Io cantur super altare. Interim uero . duPonti sex facit confessionem, incipit Chorus Introitum & Kyriel. Pontia sex uero in sede eminenti stans sine mitra legit Introitum, Sc procedit inmissa ut alias usi ad dictam Epistolam,& graduale. Sed post orationem diei dicit pro ipso Imperatore hane
orationem. Oremus Deus regnorum
omnium,& christiani maxime pro te ctor Imperii, da servo tuo. N, Imperatori nostro triumphum uirtutis tuae scienter eX colere,ut qui tua constitutione est princeps, tuo semper mune re sit potens. Pro secreta. Suscipe Domine hostias Ecclesiae tuae pro salute famuli tui. N. supplicantis, & proteinctione fidelium populorum antiqua brachii tui operare miracula, ut superatis pacis inimicis secura tibi seruiὰ
59쪽
at cluistiana libertas per Dominum nostrum Iesum Christum filium iudium &c. Post communionem. Deus qui ad praedicandum aeterni regni E uangelium Romanum Imperium praeparasti praetende famulo tuo Imperratori nostro. N. arma caelestia, ut
pax Ecclesiae nulla turbetur tempe state bellorum per Dominum no strum Iesum Christum dcc. Dum cantatur gradu ale Coesar de/scendes e suggestu uenit ad pedes Sanctissimi Domini nostri deducentibus eum duobus Diaconi Cardinalibus paratis de unus ex Clericis Camerae ex altari accipit gladium cum sua vagina,& illum ad priorem Diaconorum stantem ante Pontificem ad de κtram portat, quem Pontifex vagina extractum de manu ipsius Diaconi aecipiens . Imperatori ante se genufle xo in dextra manu tradit, ipse cum
mitra sedes, ac dices. Accipe gladium de super beati Petri Apostoli corrpore sumptum per manus nostras li/cet indignas, uice tamen . & auctoristate Dei omnipotentis,& beatorum Apostolorum consecratas Imperia
liter tibi concessum nostrael benedi/ctionis officio in defensione Sanctae Matris Ecclesiae diuinitus ordinatu ad uindictam malefactorum , laudem
uero bonoru. Et memor esto de quo
Psalmista prophetauit dicens. Accin/gere gladio tuo super femur tuum potentissime,ut in hoc uim aequitatis
e Xerceas,per eundem molem iniqui/tatis potenter destruas , di Sanctam
Dei Ee lesiam, eiu sis fideles propu/gnes, atqὶ protegas, neq; munire subside falsos, quam christianam nomi nis hostes execres ac dispergas, uiduas, at sp pupillos clementer.adiuves, at s defendas, Delolata restaures, resstaurata conserues, ulciscaris Iniusta, conserues bene disposita, quatenus hoc agendo uirtutum triumphator gloriosus, Iustitiae cultor egregius, cum mundi Saluatore, cuius typum geris in nomine eius sine fine regna/re merearis. Qui cum Patre,& Spiritu Sancto uiuit 8 c. Finita oratione Diaconus accipit
gladium, & reponit illum in vagina, quam habebat in manu , & simul cum Pontifice accingit illo Coesarem di γcente Potifice. Accingere gladio tuo super femur tuum potentissime. Et attende, quia Sancti non in gladio, sed per fidem uicerunt regna . Accinctus gladio Imperator,& Miles beati Pestri mirabiliter effectus, surgens euaginat gladium, ter illum vibrat, dei odereponit in vagina & iterum genufleoctit cui Pontifex pomum de altari, di sceptrum,ut de gladio diximus, ad
eum portata in manu dextra pomum Nin sinistra sceptrum ponit dicens. Accipe uirgam uirtutis,at lueritatis qua intelligas te obnoxium mulcere
pios, terrere reprobos, errantes uiam
docere, lapsis manum porrigere dio perdere superbos,& releuare humi
les, Et aperiat tibi ostium Iesus Christus dominus noster, qui de semetipso ait, Ego sum ostium .per me si quis introierit,saluabitur. Qui est clauis David,& sceptru domus Israel. qui ape
rit,& nemo claudit, claudit, & nemo
aperit. Siti tibi auctor qui eduxit
uinctum de domo carceris sedentem in tenebris, et umbra mortis, et in omnibus sequi merearis eum de quo Dauid Propheta cecinit. Sedes tua De us in saeculum saeculi, uirga aequitastis, uirga regni tui. Et immitando ipssum diligas iustitiam, & odio liabeas
iniquitatem, quia propterea unxit te Deus
60쪽
Deus Deus tuus ad exemplum illius,
quem ante saecula unxerat oleo exultationis prae participibus suis Iesum Christum dominu nostru qui cu eo vivit,& regnat Deus&c. Demu Iminperiale Corona tu sua Tiara allatam sibi ex altari ut de aliis diximus) iminponit super eius caput dicens. Accipe signu gloriae,& Diadema regni,Coronam Imperii. In nominet Patris, Filii,&ΦSpiritus Sancti, ut spreto antiquo hoste spretis p contagiis ui
tioru omniu, sic iustitia, misericordi
am, V iudiciu diligas, te ita iuste, pie,
8c misericorditer uiuas .ut ab ipso Domino nostro Iesu Christoi cosortio sanctoru aeterni regni corona perci pias, qui cu Patre,&e. Et mox Impe/rator Osculatur pedes Pdtificis,& surge, discingit gladio, qui eius armige/ro tradit. Et ipse cu corona, sceptro,&pomo*cedes ab illis duobus Dia, eonis ducit ad sedem Imperiale, parata sibi a dextra Pontificis inter Poti/ficem.& priore Episcoporu Cardinaliu quae sedes altior erit sedibus Cardinaltu,& humilior Papali sede habebitili aureum pannum post tergum,&paruu scabellu ad pedes,& ibi sedebit,
quouis Imperatriκ coronetur. Imperatrix vero ducetur ab eisde ad Potiγfice qui surgens sine mitra super eam genu flexam dicit hane oratione. Deνus qui solus habes immortalitate, tu
res habitas inaccessibilem, cuius prodiuidentia in sua dispone non fallitur: qui secisti ea,quae futura sunt, dc uo
eas ea, quae no sunt, sicut ea. quae sunt:
qui superbos aequo moderamine de principatu delicis, ais humiles d gnatet in sublime prouehis ineffabile misericordia tua supplices exoramus, ut sicut Hester reginam lsraheliticaeca salutis de captiuitatis suae compe
de soluta, ad regis Assueri thalamu, regnis sui coso ritu tras re secistii ita hac famula tua N. humilitatis nostrae beneidictione christianae plebis salutis gratia ad digna m. sublimes Imperratoris nostri copulam, de Imperii sui participium transire concedas, de ut in Imperialis is de re coniugii semper permanen pudica, proximam uirgi/nitati palmam continere queat, tibis Deo vero,& Viuo in omnibus 8c surper omnia iugiter placere desideret, εἰ te inspirate, quae tibi placita sunt, toto corde perficiat per Christu Do, minum nostrum Amen. Deinde sedescu mitra,accipit corona Imperiale de manu prioris Diaconoria Cardinaliuexaltari allatam & imponit super illius caput dicens. Ossicio nostrae indignitatis in Imperatricem solemniter benedicta, Accipe coronam Imperias lis excelletiae, quae licet ab indignis, Episcopalibus tamen manibus, capiti tuo imponitur runde sicut auro,& germis redimita enites, ita te interius auro sapientiae, virtutum p gemmis te omnipotens decorari concedat: qua tenus post occasum huius saeculi cum prudentibus virginibus sponso peres ni Domino nostro Iesu Christo di/gne. εἴ laudabiliter occurrens, regni coelestis aulae ingredi merearis ianua, Eodem Domino nostro Iesu Christo auxiliante qui cum patre dcc. Et cortonata statim osculatur pedes Pontificis, S surges reducitur tam ipsa, qua
Coesar simul ad sua suggesta ubi in sedibus sibi paratis loeantur.& sedentibus Imperatore & Augusta in sedibus cuImperialibus ornametis, prior Subdiaconorum apostolicorum cum
aliis subdiaconis & cum cappellania Aulae imperialis, descedit adeofessionem beati Petri, alta voce simul cum