장음표시 사용
41쪽
Apud Caesarem et Catulum et Calvum lectum est: Quum jam fulva cinis fueris. Nonius in voce Cinis. Salve primus omnium parens patriae appellate, primus in toga triumphum linguaeque lauream merite, et sacvndiae, Latinarumque litterarum parens : atque ut dictator Caesar hostis quondam tuus de te scripsit omnium triumphorum lauream adepte majorem, quanto plus est, ingenii romani terminos in tantum promovisse, quam imperii Plin. lib. VII, c. 3O, ME.
Cicero, causarum XIII Re vendita, iterum emptauunde manifestum fit τoni a non dici, sed aut venundata, aut vendita, ut Cicero C. Caesar : Possessiones redimi,
ea postea pluris venditas Diomedes lib. I, co 366. Esseda vehiculi vel currus genus, quo soliti sunt pugnare Galli Caesar testis os libro ad Ciceronem ΙΙΙ:Multa millia equitum atque esse riorum habet. Hinc et gladiatores essedarii dicuntur, qui curru certant. Iuniin
Philargyrius in III, Georg. VOS. S. 2O4. Augustus quoque in epistolis ad C. Caesarem scriptis emendat, quod is Catiuum dicere quam Caldum in mbris forte de Analogia' malit non quia illud non sit lat, num, sed quia sit odiosum , et, ut ipse graeco Verbo significavit, περ εργοv. uvatil. lib. I, c. 6. Castulonenses, qui Caesari venales appellantur. Plin. H. N. lib. III, 3.
id est, sagittandi peritum, vel a pri tur Iulius Caesar, sed Aurelius Cae-ma barbae lanugine, quam ι λου sar, lib. I epistolarum ad Fron- Graeci dicunt, quae ei tempore vis tonem. Quo comperto auctoritatemtoriae nascebatur. . Haec ibi. Siliai civis romani insuperhabui. Sed quid liter expunxi quod inter fragmenta spuriis his diutius immoror, quin epistolarum legebaturi: legitima, si qua Porro restant Dag--Vespera fatigatus, luce dormitans. ω menta colligo MAL. Non enim apud Charisium, lib. I, 53. Odiosum. Quia assectationia inde haed descripta sunt, nomina esse putabatur.
42쪽
Tu, quaeso, quidquid novi semulta autem exspecto)scribere ne pigrere. In his, de Sexto satisne certum maxime autem de Bruto nostro : de quo quidem ille ad quem deverti, Caesarem solitum dicere, Magni refert, hic quid elit sed quidquid olet , valde olet idque
eum animadvertisse, quum pro Deiotaro Niceae diceret, valde vehementer eum visum et libere dicere Cic. lib. XIV, ad Atticum, D. I. Proxime, quum Sextii rogatu apud eum fuissem, exspectaremque sedens, quoad Vocarer, dixisse eum in Ego dubitem, quin summo in odio sim, quum M. Cicero sedeat, nec suo commodo me convenire possit Atqui, si quisquam est iacilis, hic est 'ainen non dubito, quium male oderit. n Cic. ibidem. Aiebat, Caesarem secum, quo tempore Sextii rogatu Veni ad eum, quum exspectarem sedens, dixisses: Ego nunc tam sim stultus, ut hunc ipsum, facilem hominem, putem mihi esse amicum , quum tamdiu sedens meum commodum exspectet M Cic. lib. XIV, ad Attic. D. 2. Quo gaudio elatus, non temperavit, qui paucos pbst dies frequenti curia actaret, invitis et gementibus adversariis adeptum se quae concupisset proinde ex eo insultaturum omnium capitibus: ac negante quodam per contumeliam, Facile hoc ulli seminae sere; responderit quasi alludens In Assyria quoque regnasse Semiramin magnamque Asiae partem magonas tenuisse quondam n et in C. C S. Cv. 22.
Pharsalica acie caesos profligatosque adVersarios prospicientem, haec eum ad verbum dixisse resertosinius Polliori Hoc voluerunt: tantis rebus gestis C. Caesar Condemnatus essem, nisi ab exercitu auxilium petiissem s
43쪽
Consecutusque cohortes ad Rubiconem flumen, qui provinciae ejus sinis erat, paullulum constitit; ac reputans, quantum moliretur, conversus ad proximos, Etiamnunc, inquit, regredi possumus quod si ponticulum transierimus, omnia armis agenda erunt. Suet in Ciara. c. I. Cunctanti ostentum tale factum est Quidam eximia magnitudine et forma, etc. unc Caesar, Eatur, inquit, quo Deorum ostenta et inimicorum iniquitas vocat. Iacta alea est, inquit Et is Cres. c. 32.
Romam iter convertit appellatisque de republica patribus, validissimas Pompeii copias, quas sub tribus Legatis, Μ. etreio et L. Afranio, et . Varrone inmispania erant, invasit professus ante inter suos , Ire se ad exercitum sine duce, et inde reversurum ad ducem sine exercitu et in Cres. c. 34. Prolapsus in egressu navis, verso ad melius omine,
Teneo te, inquit, in ca Suet in C S. C. q. Caesar dicebat, idem esse sibi consilium adversus hostem, quod plerisque medicis contra vitia corporum, same potius quam erro superandi. Front Strat. 4, , . Quum exspectatio adventus Iubae terribilis esset A, convocatis ad concionem militibus, α Scitote, inquit, paucissimis his diebus regem adfuturum cum X legionibus, equitum XXX, levis armaturae C millibus, elephantis CCC. Proinde desinant quidam quaerere ultra, aut opinari mihique, qui compertum habeo, credant aut quidem vetustissima nave impositos quocumque Vento in quascumque terras jubebo avehi. El. c. 66. Iactare solitus, Milites suos etiam unguentatos bene Pu ME POSSE: nec milites eos pro concione, sed blandiori nomine commiluones appellabat Suet in Cars. c. 67.
Famem et ceteras necessitates, etc. tantopere tolerabant,
Vide libr. de Bello African cap. 48.
44쪽
ut Dyrrachina munitione Pompeius, viso genere panis ex herba, quo sustinebantur, cum seris sibi rem esse dixerit, etc. Sueton ibidem. Quosdam infimi generis ad amplissimos honores provexit. Quum ob id culparetur, professus est palam, a Sigrassatorum et sicariorum ope in tuenda sua dignitate
usus esset, talibus quoque se parem gratiam relaturum n et in cra C. u. Interrogatus cur repudiasset uxorem, Quoniam, inquit, meos tam Suspicione, quam crimine judico carere oportere Suet in res. c. 74. Acie Pharsalica proclamavit, ut tribu pQceretur. Suet in Cora. c. 75. Nosseque, ut Caesar Dictator aiebat, a miserum esse instrumentum senectuti recordationem crudelitatis. n Am. Marcell. 29, 2. Nec minoris impotentiae voces propalam debat, ut
Τ. Ampius' scribit u Nihil esse rempublicam appellationem modo, sine corpore, ac specie. Sullam nescisse literas, qui dictaturam deposuerit. Debere homines consideratius jam loqui secum, ac pro legibus habere quae dicat et in C M. C. 77. Eoque arrogantiae progressus est, ut haruspice tristia et sine corde exta, sacro quodam, nuntiante, a sutura diceret laetiora, quum Vellet; nec pro ostento ducendum, si pecudi cor defuisset et in GES. v. Od. 7.
Triumphanti et subsellia tribunitia praetervehenti sibi unum e collegio ' Pontium Aquilam non adsurrexisse, adeo indignatus est, ut proclamaverit REPete en i me, Aquila, rempubsicam tribunus nec destiterit per continuos dies quidquam cuiquam, nisi sub exceptione polli-
ss. T. Ampius. Is est, ad quem belli civilis Vid. Hi rit II, o Cicero scribit, i. VI, epist ad sam. 56. Unum e collegis Mil. tribu-Hunc Caesariani appellabant tubam norum plebis.
45쪽
ceri, Si tamen per Pontium Aquilam licuerit Suet in ES. v. 78. Plebi regem se salutanti, Caesarem Se non regem Sse, respondit Suet in m. v. 79. De quo genere, de lectione, optime C. Caesarem praetextatum adhuc accepimus dixisse Sicanias, male cantas: si legis, cantas. Vide Quintilianum nostro editionis, TOL I, pag. Ο lib. I, c. . Elevandi ratio est duplex, ut aut veniam quis, aut jactantiam minuat inuemadmodum C. Caesar Pomponio ostendenti vulnus ore exceptum in seditione Sulpiciana, quod ipse se passum pro Caesare pugnantem gloriabatur, Nunquam fugiens rapeaeris, inquit aut crimen objectum, ut Cicero, etc. Quintil. lib. VI, c. . Est et illa ex ironia fictio, qua usus est C. Caesar. Nam quum testis diceret, a reo seinina sua ferro petita, et esset sacilis reprehensio, cur illam potissimum partem corporis vulnerare Voluisset Quid enim aceret, inquit, quum tu galeam et loricam haberes Quintilian ibid. Demetrio egae Siculo Dolabella rogatu meo civitatem a Caesare impetravit qua in re ego intersui. Itaque nunc P. Cornelius vocatur. Quumque propter quosdam sordidos homines, qui Caesaris beneficia vendebant, tabulam, in qua nomina civitate donatorum incisa essent, revelli jussisset eidem Dolabellae, me audiente, Caesar dixit, ni hil esse, quod de Mega vereretur; benescium suum in eo manere Cicer lib. XIII ad Fam. Epist. 36, Acilium. Caesar dicebat, re idem esse sibi consilium adversus hostem, quod plerisque medicis contra vitia corporum, same potius quam serro superandi s EX Front Strateg. lib. IV, C. T. Plurima Caesaris dicta refert lutarchus, in vita Caes. quam vide supra, Om. III, pag. 69-334.
46쪽
δεδιότος Appian lib. II B. C. Imminente jam die, qua Pontifex Maximus erat eligendus, et matre Cresaris' eum ad sores, non sine lacrimis , deducentes, illam amplectens Hodie, inquit,
mater, aut pontificem filium, aut exulem videbis is lutarchus, in Cavare, cap. VII, M. OSt. t. III, p. 75. Caesarem vero, serio loquentem, dixisse aiunt: Equbdem mallem apud hos primus esse, quain apud Romanos secundus. Ex Plutarct in C Sare, CGP. I, p. 79. Nonne hoc vobis dolendum videtur, quod Alexander, quum id esset aetatis, tot gentes domuerit mihi vero nihil adhuc praeclari gestum sit s Plut Cres. c. M ibid. Satis enim erat, inquit Caesar, morosorum hominum familiaritate abstinere: qui autem hujusmodi rusticitatem arguit, ipse est rusticus. Plut tara. c. XVII, p. 285. Non ut armorum, inquit Metello aerarium defendenti, sic et legum tempus esse solet. Τ inter arma morosus s. Nunc procul hinc abeas in bello, verborum copia, et exercitatio dicendi nil prodest. Ubi arma projecero, ictumque erit foedus, tunc adsis , et populi patronus esto. Plut in Cres. c. XXXV, Edn t. t. III, pag. 3oa. I, vir strenue aude, nihilque times Caesarem vehis, et Caesaris sortunam in navi defers. v Plus in C S. v.
XXXVIIJ,p. 3o5. Vide et planum, L I, B C. p. 463.
47쪽
Hodie victoria penes hostem fuisset, si duce uteretur, qui sciret Vincere o Plut Cres. c. XXXIX, eae non. t. III, p. of et Amian lib. II, B C. pag. 567. Invideo tibi mortem, o Cato; nam tu quoque mihi salutem tuam invidisti. v Plut Cres. LIV, t. VI, pag. 318 et Appian. G. II, B C. pag. 49O.
Caesar dixisse sertur, a Cassius aequiora certe profert ego vero Brutum non praeterire possum. Plut Cres.
c. LXII t. III, p. 3, 6, et Amian lib. II, B C. p. 498.
Caesar Cassii conjurationem deserentibus, ait suum corpus tangens: Haec cutis exspectat Brutum n Plut GPs. m.
De Cassio quid vobis videtur enimvero mihi non placet : nam nimis est pallidus. Et paullo post mos homines pingues, et comatos non admodum timeo : hos vero pallidos et graciles multo magis, o Cassium et Brutum significans). Ex Plutarcho in Cresare, ibi Em. Heus adsunt Idus artiae Aruspe atitem placide Adsunt quidem, sed nondum elapsae sunt. Idem c. LXIII
Quum sermo incidisset, Quaenam mors esset optima pomnes praeveniens divinata, inquit. Ex Plutarcho, in Cresare, mirim Vide et Appianum, L II, B. ρ. OO. Caesarem serunt nuncio respondisse simulque capulum gladii percutiebat): Hic mihi dabit Ex Amiani lib. II, B C. pag. 443.
Atheniensibus, veniam a se petentibus, dedit et addidit Quamdiu vos, per osmetipso Perdit , a rum gloria sMoabit pappianus, lib. II, B C. pag. 482. Hic erit finis, et vitae mihi, et vobis expeditionum. ηE paullo pos : Ipsum Caesarem' dixisse ferunt: se quidem saepius de victoria certasse, nunc ver de vita. Ex Appiani lib. II, B C. pag. 493. α Nihil, inquit, miserius quotidiano praesidio indicium enim est semper timentis. Amianus, lib. I, B.
48쪽
De C. Iulio Cresar Testimonia aliqua. Sed tamen, Brute, inquit Atticus, de Caesare et ipse ita judico, et de hoc hujus generis acerrimo aestimatore saepissime audio, illum omnium sere oratorum Latine loqui elegantissime, nec id solum domestica consuetudine, ut dudum de Laeliorum et Muciorum familiis audiebamus; sed, quanquam id quoque credo fuisse, tamen ut esset persecta illa bene loquendi laus, multis literis, et iis quidem reconditis et exquisitis est consecutus, etc. Ex Cic. in Bruto c. u.
Sed perge, Pomponi, de Caesare, et redde quae restant. Solum quidem, inquit ille, et quasi fundamentum
oratoris, etc. Caesar autem, rationem adhibens, consuetudinem vitiosam et corruptam pura et incorrupta conSuetudine emendat. Itaque quum ad hanc elegantiam verborum latinorum, quae, etiamsi orator non sis, et sis ingenuus civis romanus, tamen necessaria est, adjungit
illa oratoria ornamenta dicendici tum videtur tamquam tabulas bene pictas collocare in bono lumine hanc quum habeat praecipuam laudem in communibus, non video, cui debeat cederes splendidam quamdam minimeque Veteratoriam rationem dicendi tenet, voce, motu, Orma etiam magnifica, et generosa quodammodo. um Brutus Orationes quidem ejus, etc., atque etiam Commentarios quosdam scripsit rerum suarum valde quidem, inquam, probandosci nudi enim sunt, recti, et Venusti, omni ornatu orationis tamquam Veste detracta; sed, dum voluit alios habere parata, unde sumerent, qui Vellent scribere
historiam, ineptis gratum sortasse secit, qui volunt illa calamistris inurere, sanos quidem homines a scribendo deterruit, etc. Ex Cic. in Bruto c. 74 q. Quid λ oratorum quem huic antepones eorum, qui nihil aliud egerunt λ quis sententiis aut acutior, aut cre-
49쪽
brior quis verbis aut ornatior, aut elegantior Ex Cic. ad Cornel Nepot Suet. c. 5. C. Iulius Caesar historiographus Romanorum nullus est. Commentarii belli Gallici, quorum ad nos manavit opinio, tantum exstant nec, quantum ad historiam quod compertum habeam, quicquam aliud : nam ceterarum ejus rerum gestarum, postquam idem Iulius totius paene orbis causarum molibus est oppressus mirtius ejus
notarius in commentarios seriem reserendam suscepit.
Eae Lupi Abbatis Ferrariensis Epist. 37. Sed bene loquendi de Catulis opinio non minor sale vero et sacetiis Caesar vicit omnes Ex Cic. de Q c. I, 37. Vide amplissimam Caesaris laudationem apud Pli-
auum, Hist. Nat VII cap. 25; et apud Ciceronem, pro M. Marcello, in qua se ipsum vicit oratorum princeps. Reliquit et rerum suarum Commentarios Gallici civilisque belli Pompeiani nam Alexandrini, Africique et Hispaniensis incertus auctor est alii enim Oppium putant, alii Hirtium , qui etiam Gallici belli novissimum impersectumque librum suppleverit Paullo post Pollio Asinius
parum diligenter, parumque integra veritate compositos putat quum Caesar pleraque et quae per alios erant gesta, temere crediderit; et quae per se, vel consulto, vel etiam memoria lapsus , perperam ediderit, existimatque rescripturum et correcturum suisse. Ex Suet in ara. c. 56. C. vero Caesar si tantum oro vacasset, non alius ex nostris contra Ciceronem nominaretur; tanta in eo vis est, id acumen, ea concitatio, ut illum eodem animo
dixisse, quo bellavit appareat exornat tamen haec omnia mira sermonis, cujus proprie studiosus fuit, elegantia. Ex Quintil. I4. Quid tamen noceret, vim Caesaris, asperitatem Coelii,
diligentiam Pollionis judicium Calvi, quibusdam in locis adsumere Ex Quint. X, 2, 25. Item, I, 7 34
50쪽
Hinc vim Caesaris, indolem Coelii, subtilitatem Callidii,
gravitatem Bruti, acumen Sulpicii, acerbitatem Cassii,
diligentiam Pollionis, dignitatem essallae, sanctitatem
Calvi reperiemus. Ex Quint. XII, ID, II. Adstrictior Calvus, numerosior Asinius, splendidior Caesar, amarior Coelius, gravior Brutus Vehementior et plenior et valentior Cicero. Ex Dialogo de orat. c. 25. Dicitur autem, et ad urbanam facundiam a natura maxime suisse comparatus ingeniumque suum sedulo exercuisse, secundas ut citra controversiam ferret. Plui. Ccra cap. 3, M. non. t. III, p. I. Romae vero multa ejus orationis in defensionibus effulsit venustas Plut. Cres. v. 4 edit. OSt. t. III, P. 272. Ac mihi ex Graecis orationes Lysiae ostentat ex OS- tris Gracchorum Catonisque, quorum sane plurimae Sunt circumcisae et breves. Ego Lysiae Demosthenem, Eschinem, Hyperidem, multosque praeterea Gracchis et Catoni Pollionem, Caesarem, Coelium, imprimis M. Tullium oppono, cujus oratio optima sertur esse, quae maxima. Ex Plin. tib Ι, Epist. O. Sed ego verear, ne me non satis deceat, quod decuit Μ. ullium, C. Calvum, Asiniunt Pollionem, M. Messallam, etc. Divum Iulium Divum Augustum, Divum Ner-Vam T. Caesarem, etc. Ex Plin. lib. V Epist. 3.
Dictator Caesar summis oratoribus aemulus Tacit. Anm. l. XIII, 3. Summus auctorum D. Iulius Tacit Germ. 28. C. Caesarem Dictatorem. . . . studia certandi, dictandi,
lectitandique sibi mutuo vindicavere. Et licet in persona unius ejusdemque tempore suo principis viri, castrensis oratoriaeque scientiae cura certaverit serme gloria aequipari, idem tamen nunquam se satis duxit in utriusque artis arce compositum, priusquam Vestri Arpinatis testimonio anteferretur ceteris mortalibus. Ex Sidonii Apollinaris lib. VIII, Epist. 6 vide et Lib. IX, Epist. 14.