Vlyssis Aldrouandi ... De reliquis animalibus exanguibus libri quatuor, post mortem eius editi nempé De mollibus, crustaceis, testaceis et zoophytis ...

발행: 1606년

분량: 629페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

141쪽

, Dentesiasticatus ex eis pollea dealbat,& purgariadem cum lace vini a ibi arida,vlceribus ea uis pudendo mi ipως - iliter. Carboncie lilia aceto resu-ctos cum eadem pol

senibus leporum cum lapillis Cancrorum ut ait quadam obscurus ttrea e v mobιbuntur, αβ ut prauos in ventriculo,aut alibi humores exsicceata Videtur, inqisit, Zoographus, S ad calculum renum promouendum,& album muliebrem fluxum, & coli a pituita dolores,de epilepsiam idem remedium pec se, vel ali, admixtu proluturum. Nam Cardanus prohibete hos lapides generationem calculorum i enibus,aegeriiros dissoluetet cadit.Vrinam mouent non in homine tantum, sed etiam in iumentis. Sunt qui aequalem semitium viticae partem addam,& ad proliciendam urinam propident noctu e lecio estutatu1 3Κ a ootum Iiquore, aut vino, aue qua. Idem aduersus calculum auxiliari promictunt . Potuiseontra calculum, ut in thro quodam Germ oico mata cripto reperit Zoographus. Ie-eotis leporini usti, api, id est, petroselini vulgo dictu seminis aquileiae , singulorum uncis duae. Maxillarum lucij, nucleorψm persicorum, Mnguinis hircini, lithos permi semitatim, sagiscagae seminum;lapiliorum de Astacis, Lindibςris albi, cinnamomi singulorum uncia. - Αnist,coriandri,utriusque semiunci macis drachmae duae: saccari unciae quinque miscean.' tu . Ad lanaticos oculos equorum M.qui apillos hus ter9nt, & melle exceptos it inunt, quod abi etiam ad cicatrices,& vngues oculorum in equis adhibent.Albertus qua eorum ad venenatos serpentium modus commendax. . Adversiis scabiem puerorum a phlegmate salso,testas Astacorum tritas,oleo rosaceo excipe,& inunge .E testas Astacorem in ollatosti aliqui pulverem faciunt, eg egie iaccaaIem.

V S V S IN VARII S.

ESCA ad pisces capiendos mense Septembri commodem ex Macis paruit teneris,uel caudis eorum,Extremis tacipibus Attacorum eliXOriam cutis ais ata,rubeo colore, seu suco tingit: sed vergit ad croceum. Si Asta cum mortuum in mςarum aliquem talpae imposueris, relinqaet illum propter istorem: oecrepetet, donec seri E iauit se rost tempore scutor omnis evanuerit.

RMA quadam media est inter Carabum ,& Astacum, quem Carabo similem Astacum nuncupaui, siue καραβοιώ Est aurem pati magnitudine cum Astaco fiuviatili,a ut paulo longior,colore cinerco fere ornriti c o. potis parxe, antennis quatuor, duabus longioribus, reliquis breuio: ibo-: pedibus hirsutis, item cbetis,si M Ercipibus, qui vi Loculiae partem inferiorem breuem habent, ad quam superior multo longior adducitur. P des duo priores chelis proximi tabellas in extremstate circum undique ferratas habent ad nata cum faciliorem iste utiles, doris est leui, ut Astacus, aut Squilla, cQllo nouem tabellas constante , quarum tres priores la tune appenditibus , reliquar ea, tabent. Lata D est admodum cauda,is quinque pinnis constanβ-

DE GAM MARO TERRES, RI

Cap. VIII. .

C vSTAC quoddam genus in terra latitat, maxime in lasti Occidentali,

oratassis vocant, tam prope Gammor i ta formam, ut cum euolium Cici ra coQ-

142쪽

καρήs vocati.

DE sQVILLIS IN GENERE

Qv ILLAE gibbae quadoq;apud scriptores generis nomine intelliautur, quod & magnitudine sere medsa fiat anter maiores,minoresqό, quin Venetijs hodie simpliciter Squillae diculur:&a Graecis hodie rides.Q..are cum Glibus Venetis Squillas quasdam dicit vocari paruis Gammatissimilesian re acu tanga alijs iudicandum relinquo raeei,ut dixi, Catides dicunt,&Caramidia Bellonio teste quaru color nigricat.Caesar Scaliger tamen Squilla minimam ab AdriaticiS generiS Domine vocari scribit.Oppianus vero netia luporum pistium a Squillis interitu decantam: non alias quam Gibbas intellexit, ut 'Rondeletio placet.Et que medici veteres de Squillarum alimento tradiit de Gibbis potissimum aeeipienda putat. Quocirca que hoc capite de Squillis dicetur,vel ad omnia Squillarum genera pertinent,vel incerto darum generi adscribenda erunt. Na a veteribus mulista absolute proseruntur , quae ad propri/m quendam speciem referenda erant, vel utr-xime ad gibbam. Squilla praeterea LatiRis genus est bulbi a medicis frequenter satis Vti latum , σαμ, η Grecis dictum. Καρί- ab Hierocle in Hippia tricis Graecis nominanitie abseessus quidam;Ruellius Squillares forunculos interpretatur. Athenaeus refert ex Epho ro, ut m eitca Chium insulam καρίδες dictam fuit si quod ibi multae nascerentur Squillae καρὶῆς praeterea oppidum Stephanu agnoscit , quod in Phrygia ait fuisse. Καριο ide quod Σαρά seu καρικὴ seu καμνη Earithio,qui sic inquit: H ἀὲ καρία υν καρ--- L. Og.. eis quoque Galliae fluvius Gregorio Turonensi.Cher liodie. in Legerim 1e exonerat. Squilla vulgo Bononiae Camp/na vocatur.

SYNONYMA.

PLINIO in piscium catalogo nominatur Scylla : ubi Squillam legere

mauult Zoographus,quaeGraece καρυ dicitur: nisi leuera Scyllae nomine monstrum aliquod marinum intellexerit, cum Phorcum quoque Deum marinum in eode catalogo recenseat. Sed ue Scylla monilio plura dicemus alibi.Gaga Ciceronem secutus,&Plinium καρ Γα vertit Squillam,& j. καρύ- qua voce utitur Aristoteles Cicero Squillam paruam.O, se uandum est primam vocule καριε isemper produci; ut apparet in carminibus Oppiani, &Aeehestrati,& multis ab Albenso cK3ti verubus.Unde Ro sine ratione alias κοιμι de xiam dicitur, ut Sophroni in Mulieribus. riispiuchras Coaridas,uide Cammaros, ride amica illas aspice or iam,ut ues,shissu iant.

In Cifide penultimam At ici corripiunt,& proportione quidem cogiua, ut censet Athenaeus , quia vox illa απο τμημ ρ' id est, a capi ς ducta sit, quod Squillis maius eulum est vafritius quoque,&Eustathlub a capiti. magBitudine dici putant, forte ex hoe Athenaeilaeo. Quemadmodum itaque a vocς γραώ, id est, pictura, vel scriptura derivatur Ma s, id θ sty Ius,vel penicillus:& a βολὴ id est, ad us, βολεν id est,iaculum;sic a καρ. Σαρὼ fingis cibabiliter admodum conijcra L Abbi etiam Eustathms rater exempla ἀντιγρα uia στιμιυ ψbi nomina,vel diuersisS,Vel Vasdem res significantia, litteris transpositis eonueniunt, vi χλῶ, καρίδα quoque ἀημόm ponix S sane covendit ei cu Locusta, quod similiter

saliat. Scarus piscis,ut dc Scari QR.ρο P a verbo σκαι-, in est salite, lalta terdictus

143쪽

De Crustatis Lib IL is

I ans, m Squilia Aper prunis sistasiarum. Pluta alia eiusmodi apud Athensum legete est exempla , ia quibus media syllaba καρὼδ producta cernitur. Sed in taluta oratione vi Aristotelis, de Atheosi libris eam syllabam acui reperιes,cum produina circumilanti deberet,genitiuo tantum plurali excepto.Solius B Eupolidis testimonium,qui corripuit,prostri Athenaeus:

& aliud eiusdem in Populis:

Faciem habenae lauisi a punicae. Reddie quoque Athenaeus, cux mediam corripuerint Attici, rationem hanc , quam selus Isaacus Calaubonus assecutus videtur: Apud Atticosquanta est dyssyllaborum in isdesinentium prior: eanta est in illorum obliquis media syllaba. ut βοώs βολδος : γραφὰγραφίδος et contra γηφis ' η δας, κρηπώ κp-ιoos. In κα-s priorem cor ψicbant Attici. de quid sequatur clarum est, at illi poetae,qui priorem in ea voce produceban modiam quoque in obliquis necessario longam itatuebant. Κοπιδες, κοιμα Hesychio. Colybdenae nomine Epicharmus ut Nicadet vult pudendum marinumintelligit, Hέracli C des in 'piartityco apud Arbenarum, uillam. Squillae nomen Veneti, ut dictumest, Gib-bae simplicitet tribuunt: B degalanses veco Crange . Cammarum Romani olim speciem unam Squillarum appellabanc, ut placet Athenaeo: posteriores ad multa Crustata Locu- statijgeneris hoc nomen transtulerunt. Nam & Astacum fluviatilem sic nominant Itali, vel potius Gammarum ,& Gammarellam r& Squillam gibbam Massilienses Carambo- tum: Romani Gambarellam: & similiterparuam fluviatilem, ut Bellonius scribit: quam alij Gambarozolam : Galli Prouinciales Caramot: ut Crangonem ijdem Caramow, qu,m Itali Gambaro di mare, vel Cammarugiam appellant . Germanice , inquit, Zoographus, Squillas omnes Mee, Erebstein recte appellabimus, siue simpliciter, siue cum dii centia Sonder Seheten id est, sine Brcipibus. Inseriores Germani, de Flisi, de Ηollatidi Squillae speciem quandam paruam vocant Carnat, Geroard, Germer: Gar- nole, Gibbam, ut putat idem Zoographus: quam Bellonius Lutetiae Guerueite voca ri ait: pro quo forte scribendum Guernetae, via Germanis sumptum sit id nomen, non corruptum a Gallico Cheuretre, ut ipse Bellonius putat: Licebit autem hoc etiam unius specie nomine abuti pro genere, adiectis differentqs. Eliota Anglus Squillam intem D pretatur a Schrympe: Zoog aphus ab Anglis accepit a Schrimpe speciem esse Squillae, uel Cammari maiorem;&aliam minorem, quam vocant a Pran: aut sorte contra, non enim satis meminit. -

quid olim

Romanis.

144쪽

Lib. q. de par. casis. Aristoteles

correctus.

iis ropria.

ni stor. 8.

Cornua. Lib. II. c.

37. Oculi. Integinu

paruae uia

Iesaias. I Lis animal. Sesanis

Vlysiis Aldrouandi

GENUS. DIFFERENTIA: pDESCRIPTI O

QVILLAE, teste Aristotele, a Canerario genere differunt,eo quod

caudam habeant: ab crustario vero, quod forcipe careanr ; idque, quoniam plures habeant pedes: eo namque redundantia illa absumitur. Pedes a ute obtinent plures, quod magis ad Dandu ,quam ad ingrediendum sim suapte nntura propensiores. Graech sic legitur . Αἱ δὲ καρι ει,

Gazae trausiatio pro καραβοωδsis, non tecte habet crustarios, librariorum nimirum lapsu, nam crestatium esse, omnibus crusta tectis conuenit; quare Locustaceos verterim, ut& ipse Gaza alibi vertit, quod cum hoc in loco non conuenire putat Eoographus, asserens Locustas etiam sorcipibus carere; quamobrem , inquit, Latine Astacorios finga- Fmus licet, fallitur. Habent enim Locustae sorcipes, quemadmodum suo loco ex multis io cis Aristotelis comprobauimus. Deinde haec verba οτι νε- ικώτερίεισιν η πορευτικώτεραι, inuecsa esse apparent, legendumque; οτι πορευον κα τερ' εἰσιν ἡ νευςικώτεραω. Idcirco .enim inquit plutes pedes habent Squillae, quoniam ad incedendum magis, quam natandum comparatae sunt. Hoc&res ipsa indicat,&versio Gazar: &Michaelis Ephesij in schoi js verba haec. σα δὲ δόγμ εχιν πελ mons δοι το μ αλλον. lege Bτ2ον vel ου ααλλον, ut & Gaza vertit, & ex tequentibus apparet νευ κἀ ἀν- η πορε κά . 6 Hν γαμῆσαι μαλλον νευ κώτερα, ε ιν αν ολ tu πόδας. ἐπεῖ δὲ μαλλόν έαι πορευ ικα, ερουσι ποMο--όίας. Roadeletius proprium Squilli S esse scribit carere chelis, ha cumque vice brachia maloca pedibus habere. E contra Bellonius nequaquam audiendos censet, qui forcipibus carere Squillarum pedes existimant.Conciliari forte possunt cum Aristotele, eum insequente Rondeletio , si hunc dicamus chelas proprie dictas, quales Astaci ante cinteros habent, Squil Iis negare; Bellonium vero pedes forcipatos simpliciter eis attribuere, non quod maiores, & proprie dictas anterius chelas habeant. Indicae sane Squillae, teste Aeliano, in Gange fluuio chelas maximas habent. Color Squillis non set et idem, Gnam, ut authorest Aristoteles, nigrescunt v cce, postea albedinem suam recipiunt. Cornua etiam habent, eaque Oppiano teste acuta, & in summo capit eposita. Aelianus aculeum acutissimo triremis rostro similem ,& secturas, serrae modo habere ait: Rondeletius Oppiani verba de Squillis iso aculeo lupos plices interimentibus interpretatur peculiat, ter de gibbis. Nam quae minimae sunt , inquit, cornu carent. Crusta fragili, ut ait Plinius, inclusis , oculi rigent. Locustis, Squillisque magna ex parte sub eodem munimeniato praeduri eminent. Intestinum quoque eis, veluti Locustis, & Macis ,etecta in caudam finit, qua excrementa emittunt, & oua pariunt. Nunc pergam ad genera. Tria haec te-eeniet Aelianus, ελειο- siue palustres, & quae algis victitant ; πιτραίρω siue saxatiles, quae tertiae sunt. Sunt hae partim a victu, partim a ioco sumptaed:iterentiae , a quo & alia macinae, aliae fluviatiles dici possint. Nam quem ego Astacum fluviatilem, & Camatum nuncupaui, alij uillam fluviatilem vocant. Sed quaenam sit inter eum Gamarum,& Squillam , praecipue minorem, cui alioqui, quam alteri alicui generi similior est, diseserentia , nos his verbis docuit Caesar Maliger Sane, inquit, a Squilla parua Gammatus patum differt, si minus accurate consideres. Diligentius intuenti recognoscetur Gam Hmari rostrata facies, Squillae mutila. Gammaro pedes duo priores, quibus pro manibus utitur, forcipati , Squillae uniformes: Squille lamellae latiores, ipsa tota compressior. Haec ille. Iam prosequamur. Magnitudine quoque differunt: Sunt enim & magnae, &paruae, quasGambaretios in Italia vocant, & maioreS rursus nota semper eadem magnitudine: sed omnium maximae existunt Indicae, utpote LocustiS maiores,& sorma diuersa. Hatum enim, teste Aeliano, quae ex mari veniunt in Gangem, Arcipes maximas habent, & tangentibus asperae sunt, quae veto ex mari rubeo in Incum eacidunt, laeves,au dici habete spinas ακαψας crustas, vel dorsa laeuia sed oblongos,&implicatos ab eis dependentes cirros, & sorcipibus carere. Differunt itaquchae Squillae Iadicae non tantum magnitudine , sed di forina corporis totius. Cardanus autem fluuiatiles a marinis sol magnitudiae disterre asserit; sed fluviatiles ubi coctae sunt, subfuluas esse. Aristoteles etia Squillarum genera recenset κουΘα ,hoc est,gibba κραὶ νε sicraugones vertit Garar

145쪽

De Crustatis Lib. II. I 3

&paruas, quae nunquam maiores fiunt. Rondeletius species plures facit, quia ad tres superaus praedictas referrima possunt omnes. Nam Squilla lata, quae tum caelata,tu IMhra est : praeterea quae μάκτα dicitur, nulli rectius, quam Squularum generi Meribai po- - test, ut postea explicabitur. Neotericorum doctiss. Caesar Seali et, confusa admodu eum se videret Squillarum gerema apud authores proptermultitudinem, ea duo summa constituit , ad quae non modo quae tradidit Aristoteles ,sed quae etiam caeteri omnes recentiores a octissime reduxit. Squillarum species,inquit, summae duae, a vulgari Gammaro similis ,ab eo ijs discreta notis, quas supra ponebamus, sed maxima et Astacum aequat magnitudine z alicubi etiam supinat; quemadmodum scribit Athenaeus. Via haec est Atiastotelis. VN-m porrecta tacet; visi corium extensum repraesentat. Altera ab hac nonoisi magnitudine differt, de Itommetis quibusdam, quibus tenellatae lamellae pictae sunt. Haec est κραγγη Aristotelis. At enim Crangen,&gibbam aequEvtranque habere in cauda pinnas: hoc eas differre, quia in Crange media pinna Iata sit, in Gibba vero , acuta , M. cunda Squillarum species tres continet modosquasi sotmarum quosdam. Vix enim alio, . quam magestudine disserunt-Omnes gibbaesine, Idcirco a Philosopho idicuntur riclis. 3 omne Loeustae similiores in frontisnpectes cuspidem, quam supradictis Mutilis. -- Mailiarib nibus planata cauda pinnas latis, dempta media; est enim haec, uti dictum est, acuta. Ma- φxima in nostro hoc Oceano, minima etiam Garumma excipitur canistris: Ciuadam Vastones ob exiguitatem vocant, idest avenam . pugillatim enim deuorant, sicut auenam veterinae. Haec eram minariagitat, nec risescat cocta. Ab Adriaticis generis nomine dicitur. Mediae magalendinis Gambarellus appellatus ab Istris. HaecMaliger, quem p tae Zoographus per Ctangen Rondeletu Squillam caelaram intelligere. quam .autem mediae magnit*diuiςGambatellum ab Istris nuncupatum scribit, Gibbam diei ali, simpliciter. Itali quidam etiam minimam Gambatellum vocant. Praeter praedictas Squi, latum Speeius Mantis est Rondeletu. Item --διον sive Squallula Conchis quibusdam inhabitare solita, de qua inter Cancellos, uti etiam de ea quam σκυ ρον Aristoteles, Gaza Squillam paruam uocat.

, A R TIM in dulcibus aquis, partim in marinis, ac salsis degunt: aliaeque ia loeis palustribus, quas ελει- nominat Aelian ahae prope saxa, vequae petraeae ob id dictae sunt. Oppianus.

Murent enim eadem loca amant, ut autor est oppianus . In mari rubro, inquit Theophiastus, diffractis lapidibus intus innati apparent pilaieuli, & Squillae,& alia quaedam animalia: quamquam eXistimo non vivos pisces iniusce saxis apparete, sed tantum eo- eum imagines, ut in alijsquibusdam saxis d: Eratas diuersas rerum e figies in meo musaeo licet conspicere, & inter alia Chamam tam perficte innatam saxo, ut quis eam arte. seulptam iuraret. Quocirca de hisce figuris insaxis naturaliter instulptis intelligenda est e Theophrasti sententia. Maiores Squillae profundiora amant Ioca, minores magis prinpe litora degunt. Indicum mare prope Gangem maximas alit, quas supra descripsimus D ex Aeliano. Abundae oceanus Germanicus, ac Gallicus Squillis, quanquam no , tam magnis,& nostra maria Tyrr Rum,&Adriaticum. Magoas circa Iasum celebrat Archestratus parandi obtani, ingeniosus artifex, sed eiusmodi multas in Macedonia, &Ambraeia hoc carmine.

αέ σομεγεμ λι- η, σπα ηδε πρι- . Quae sie vertit Iacobus Dalecham pius: Si quando Iaseum oppidum Cariae tu accesseris, praegramdem Squiliam acta es: Iemere cupioribus rara haec inuentae in in Maradonia, se Ambraciaperquam multia.

eus quidam κα uis dictus fuit quod ibi multae reperirentur squillae. Vivunt Ostieo rum rarnibus. Aelianus quasdam algis vesci prodidit,

146쪽

SQUILLIS ineseiadis vitulinum sel cum istina, oleo, aqua misce,& placentu

las facito: quibus tandem ia ricam uteris: ex eodem etiam Pharmaco marinens, m-.ψuito in aquam, pucibui questuetis: Tarantinos.

ANTIPATHIA. N ATVRA.

v M labraceperpetuum gerunt bellum, ut autor est Gaudentius Merula. Eduntur a Phycide, dc lupo , contra cuius astutias, Sc voracitatem natura ipsas muniuit pari lagacitate, ut eum vincant. testatur id Aelianus his verbis: Lupus piseis a Squillis superatur quanquam piscium tita dicam γ maxima voiago est. Lupi igitur cum circa parude& mari, de- Foant, Squillis quoque palustribus. insidiantur. Sunt emm trium gen tum aliae palustres, aliae quae algis victitant ,Stertiae laxatil Porro cum impias , Neisti Squillae non queunt, pro ultione extremum spiritum in victotia effundere non dubitane. Equidem earum astutias, & fraudes non grauabor narrate. Cum se interceptassentiunt, fastigium quod eminet a capite, quodque simile est acutissimo triremis risco, atque in summa parte secturas habet , modo serruta uncinatae, hoc inquam animoisillae bestinis eum incuruatiat, summa laeuitate istiunt,& tanquam altatorium versent o hem . O vote maxime hiante, atque imminenti, quae est pelle teneta, & molli, Squil lames lassitudine uiribus defectam comprehendit, atqueθrandium sere arbitratur. Squiuia mimum m gutturis laxitato uuat, post aculeos in miserum venatorem defigit. hinc

interiora exulcerantur, tumescentiaq, plurimum languinis mittunt, deinde sui eatione Lupum intecnciens, interficitur. Tetigit luceadem Philes hiscessis Iambis. Λαεραξ ἐκ νάσσας το ςο μα Καμῖδας αί- , mpos τα κεντρα μου πων.

SEXUS. COITUS. PARTVS.

ARIBVS sane piae taminis propria in pectoris carne bina quaedam

cacidicantia constatae, discreta a caeteris pastibus colore, Armaque pro- muscidi Sepia cum proxima: verum haec torta in vetiginem more Baciacinorum papa ueris, quorum ocigo ab acetabulis , quae subdita pedibus nouis ais orclinantur. Cato ia ijs quoque est colore laoguinis rubra,&tactu lecito, nec simjbs carni. Ab hoc pectori anfractus alter strue bue- einea , erassitudine lineae se portig triob quo quaedam arenae condicioni similia, semini Heenitali accommodata intes,no adnectuntur. haec in mare. Fcemma autem ocium cubidum pari, membrana uia obuolutum praetenui, ventri, laterique utrique intestini annexum atque ad cacnem usque adhaereos. Haec omnia Aristoteles de Squillis proculdu-Hi Lq. c. bio,quamuis quida locu hunc diligenti egete consideratione censeant.Nam ante haec ver-2. ba dixerat Squillas ouam, clauicula Ue ii mili modo, quo alia Clusitata, habere. Coeunt quoq; eodem modo quo Gammari, de Locustae. Plinius cii e coire uillas dicere videtur, dum inquit, Reliqua Monmmter g S supple coeunt vc canes sitem Locustae,& uulae, Cancriore. Hic tia moltis codicibus post Cancri pociitur per cam virgula. Et rectius etiam post v, lae ponetur punctum. Quocirca sic legerem. Item Locustae, & Squillae. Cancri ore. ut post bquidae puncto k l udatur pe iodus. Nam quod ore coeant Cacri postea probabimus, Nunc veto tergis coire Locustas, Squillasque ut canes, & aliae quadrupedes, ex his Acistotelis veάbis fit manifestum: Genera, mauit, crusta operta, ut Locustae Gam-

147쪽

De Crustatis Lib II. I I

mari, Squillae ,&huiusmodi reliqua more quadrupedum retro mingentium coeant, seil eet vlonina caudam supinam exponat as tuam super a. & aρplicet.Coire solent me te vere iuxta terram. Iam enim coitus omnium id genus exploratus est. Iaterdum edita cum ficus maturescut coire incipiunt. Hoc eademocio Gammari quoq;&Squillaec ut.

IMI N VTIUA Uocula πιιμύάριον hoc est parua Squilla, extae apud Ana Madridem in Licurgo, ubi irridetur quispiam diminutiuis eiusmodi voculis uti solitus: inquit enim. Καὶ Οὐμπαισω Καριαμοις, μετα περλκίων aeri 'nescis Καὶ μειαδέως μετακωβιδεράων, eri σώουριως μετα κωβιδίων. Quae sic transtulit Dalechampius: Lustineam S uitiatis,' Solis, ibinis iij se Passereatis, cum cara sis, T Muriam ota legit Natalis' eumgubiis. Eiusdem signifieationis est etiam καρίδων apud Aristotele quam Punius,& Cicero paruam Smillam interpretantur. Et quoniam Squillarum quaedam species gibboso sici co

porri ac cutuo, factum ab eis verbum καμ tira, quod curuare, & veluti conglobate significat, ἐκ της καριδ Nwον εςγ το καριδα, ἶ γM--Mπειν σφαιρω, Eustachius : & AuaxandrideS apud Athen eum, α ἡ καριαῖτο σωμα. Scy narum autem non arbitror a Scylla,siue

uilla derivati, quanquam Gaza paruam Squitiam interpretetur, σαυμαρος enim Grae- eum est, Squilla, & Scylla Latinum.

SAU ILL a rubicundiis assa, prouerbium est apud Iunium de admodum rubentibu . Anaxandrides in Cercide siue Cercio. Eρυθροτερον καριδος οπιῶσ' ἀποφανώ. vertundi Assa Squilla rubentiorem te reddam.

EPITHETA.

N Eupolidis versu,quieitatus est ab Atheoto hoc modo: Eχων το προσωπον καρδος μαθλarim. authot Elimologici νι γλει νως interpretatur δέρματι- , idest coriaceae. Aisentior tamen libeat ias Mαθλου, Dalechampio, qua ad colorem testri , hunc vetium Eupolidis sic vercens. Faciem halens aulae punica. Nam ριδεθλα apud veteres aiunt calcei phoenicei genus fuisse, hoc est colore agam uillam referens. Et paulo post hunc vellum Eupolia1s, apod eundem in Athenaeum, κουρία, φοινάκιαι dicuntur ab Epicharmo, vel ut in epitome Eustactu legitur Κουριδεο φοιεικεαι puniceae Squillae. Oppiano καριδεs dicuntur δείγω , paruae . Sophroqi vero καλαὶ ερυθραι, - Mi - τριγωσου, hoc est, formois, rubiae, leuiter hiel iae, nimIrum propter multitudinem pedum, qui tamen in alijs quibusdam Crustaceis ab peri non sint . Καμπυλαι dictae et, am Epicharmo, 3c Acarot , hoc est curtiae; incuruaci tur enim facile,&gibbois euadunt: Quapropte κα-- bc κυρτα s Eubolus appellauit. D tabis quoam, etfinon omnibus, tamen ferisque Suillatum generibus, conueniunt. ,

PUD Antiquos mensis quidem apponebantur Squillae, ut hoe M- Folis in Capris constat:

Videnturque fuisse in pretio, vade Plinius Secundus in Epistola, qua Gallosuo narrat villae Laurentij ammaitatem, de commoda, inquit: Marcnon sine pretiosis piscibus abundat: soleas tamen, & Squillas maximas surgerit. Et Iuvenalis tanquam pretiosum piscem nomina canens

148쪽

apicium quid.

Vlysiis Aldrouandi

diuae riar Ammo Squalia cir quibς vaeis septa Asparagis, qua despiciat ouuiuuaca ' Ioui quidem hin verius citans: Ego , inquit, putauerim Iuvenalem Crusticeorum nomina confudisse, voluisseque intelligere pro Squilla Locustam, aut Leonem, cui dom)ms apponi consueuerint: cumS Zoographu S tenter, iam non approbat, ou o Squi armo liciis praeseca Hur Crustatis caeteras omnibus , prae sertim Locustis, & Astacis, S Roci deie-tio ieite salubriores habeant uti longeq; delicatio; es. Declarauit hoc Ap tius, quem icti-hunt in Asticam profectum Squillarom praegsaodium caussa: cuma; ibidem parvas tantummodo reperisset reuertisse subito, nec terram attigsse. Alij de Archestrato ad nas-rant : sed Suidas , & Athenaeus de Apitio, cuius verba nam Midae deprauata iunt, & ex Deipnosophista mutuata placet adscribese. Tiberij lacolo vixit Apitius, vir ditissimus, luxu solutus, a quo complura placentarum genera Apicia nomInant. Multa, nummo. rum cum ille myriadas profudisset ventris,&gulae caussa, Minturnis,quae ciuitas est Campaniae, ut plurimum degens, Squillis vescebatur magno em pris, quae illic nalcentes,&

maximas Smyrnaeas, & Aliacos Alexandrinos amplitudine vincebacit. Lum m Attico F vastae, inusitataeq; magnitudinis audisset reperiri , continuo, ne expectato, quidem v mccidie, illo naui proiectus , multaq; incommoda navigationis perpessus, ut propius ad oram

eius testionis accessit, priusquam namexiliret aduenturum enim rumor in ea prouιncia perer uerat piscatores ad eius nauem contendet uot, & quam maximas obtulerunt Squillas, quibus conspectis, num maiores haberet percunctatu , cum negassent illis graudiotes, quas aduexissent usquamia eo mari gigni, Mincurnensium recordatus, guoernatorem iussit eadem via Italiam repetere, priusquam ad teream appulisset. Hare 1lie. I'. allonij gula in Squilla, & acipensere decumano notacut a Lucilio in Satyra ad Lapallium: vrsus autem eius perquam lepidi hi sunt: Caliuspraeclare se νecte ophos: istanetere, O Pasti Meges Garum, es bomo miser, inquin,

carnasit in vita numquam bene, cum omnia in ista

consumis Squ ,atq; acipensere c- decumano. . Hodie quom, apud omnes fere sentes principum conuiuijs apponuntur, & inter lautissimos, ac nobilissimos cibos; Elixa ntur minores, & cum aceto comeduntur: i aguntur Metiam cum oleo in sartagine, farina risus a*eris. Sotades Comic apud Atharaeum:

id est. d Muai'smum eccem coxis i visitare Ass:bantur olim maiores, & ut arbitror, in ficus folijς inuoluebantur. Nam sic Ananius,

-ὶι ---μ κρέας, .i. Bonotu optimu est Squilla ex ficus solio, ει tuaue eue hveme, atq; autuno carne. Ikhia descxipsimu&supra in Camaro , & Astaco. Squillae alicuius sunt caliditatis participes: dissiculter concoquuntur, stomacho nocent,& Vener3s di siderium mouent , ut ait Simeon sellii. Acrius in curatione colici affectu, a trigidis, αoituitosis humoribus, Squillam inter Crustata omnia numme noxiam esse icta u. arallianoquoq; commendantur u colico astecto. Apud Athenaeum alicubi κηρκ ευ'ωλκlagitata. Loographus mauult legere καμοῦ q---m, S ceridem plicem esse ici ς, sed liccior hic est .& aluomouendς mina. aptus exiitimatur. Ivlidum piscium 1aSatilium , Hinquit Aelianus, os venenόrefertum est: & quemcunque piscem degustaverunt, inhabis Iem adedendum, perme sumq; ei, qui posteagustaverit,essiciam. Piscatores cum Squilintam, quam media ex patre Iulides exedissent, & confecit seox, sine ulla precio parabilem offendissent,eamq;inopia pressi gustare agacessi essent,illorum suos vehementes cruci tua ellccpctunt.

149쪽

De astatis Lib. II. I

USUS IN MEDICINA

ET ALI IS.

ENERIS desiderium excitate dicuntur, quod in activa qualitate non

exuperent in passiua humidum praeualeat. Laudantur de ad mulierum conceprus, ac si peculiari quodam munere valeant, ut scribli Simeon Se- uce. mi. Graece legitur: Σχ εργῶα δἰ τινι ἰδιότητι προς το γαυαιώ- αυ- ptum pro--. Ad generationem, inquit Cardanus, valet plicis, qui Squilla voca- mouenauis

tur, quod mihi quandoq; s.ccessit. Oportet autem remota esse impedibinenta,& purgatum etiam corpus,& uterum. Hecticis etiam, Sc a morbo extetiuatis,exi ad Mecti. h prodesse, fi aqua hordei ablutae in carnium iustulo coquantur ; idem prodit. Conu niuat item stomachi eis, ut legirur apud Galenum. Atuat tritas, & particulae impositas, B in qua cuspis sigittae, vel spinae infiata sit, naturali quadam attrahendi vi eam educete. 8 . . . Ia quibusdam locis tancae nastuatur, ut prope sp chamam, hoc est palmum excedant, η τα quae quidem alijs ad haec remedia sunt essicaciores, teste Simeone Sethi; qui etiam tritas,&cum Oxymel, te potas lumbricos, dc tineas educere author est. Quocirca apud Gale- A. piseae. nu,vbi in quibusdam codicibus legebatur κανθαρὶς trita,&cum radice bryonis potatumbricos educit, rectius legituet καρίς in vulgatis codicibus, hoc est Squilla. Caris marisna, teste Κιmnide, circumligata Scorpionis ictum sanat. Quod si supra perscriptum locum scribas Caris, eitius tollitur dolor. Si quis vero sculpserit Carida in lapide achate,& greserit in annulo, nunquam percutierat a Scorpione . Squillas marinas aliqui admiscent eseae ad mugiles capiendos. Si marini, de saxatiles pisces, inquit Florentinus , ici , piscinis alantur, in cibum eis io ijcere oporcet Carides, gobios, Sc similia . Metula pi, scis Squilla vivente esca decipitur, quod sic cecinit Oppianus: Expediens cpiscator2 hamum Squiliam consigit in ido, Et vexam cubo plumbi submergu in auum

Traxsinuentem contra, IAH; volenum.

Lupus piscis inescatur per Squillam, v. idem tradidit.

DE SQUILLA LATA, SIVE URSA.

pinae Visus,aut Vrsa animal quadrupes serum, hybernorum mensium ista Vfa, qtiino pinguescens: cuius naturam latissime proiccutus est Plinius: Est prae- Bupes. terea sic dictum signum caeleste, quod Latini septentrione dicimus a simi- Δι.8 e.3s.litudicie septem boum 1 um subeuntium: Graecorum nonnulli αμαραν, rasas signa idest plaustrum, 'uod plaustrocum similitudinem reserat. Eostathius di caeleste. eit haneVisam suisse fi iam Lycaonis,nomine tali aeammob amoris cuIoue commercia a Iunone in Ursam conuersam, atque a Diana iaculo conDistam,1 Ioue eius m sertoiciastra resatam. Aliter fabulam hanc narraat Theon Arati interpres,& He siodi seoliastes, quos lector per otium consulat. Duae autem sunt Uth; maior helice, mi-uor cynosura appellatur. Accipitur etiam A Wος , pro parte orbis septentrionali apud Hethdotum.

150쪽

Vlysiis Aldrouandi

SYNONYMA

R VST AC EVM quod hie depictu exhibebimus Squilla latam appes.

lauit Rondeletius , quod potius Squillis, quam Locustis videa xur a noumerandum . Carens etaim, inquit, primi eius pedes sorcipibus, quos chelas uocant, quibus munitae sunt Locustae: alioqui corporis so: ma Locusta admodum similis. Latae autem cognomen addidit , ut ab alijs diastin qua tu mec id sine exemplo Quippe Archestratus,vt author est AthenaruS,m λατ- καρ δες appeliauit, quamquam Locustas, Astacos, Caridas coniud ita us

i 3' deatur: quae tamen secernenda esse, dispecie differre scripsit Athenarus, sed Acistophanes in Thesmophoria Lusis, non Archestratus, ut Rondeletius h1c scribit, δι- meminit: quo nomine de Astacis eum sentire Athenaeus coniacit. Sed estne haec Vrsa Aristotelis ξ Rondeletius id peti inaciter negat: quod Aristote.cs Uriam videatur 'S' cum Cancris numerare, Bellonio contradicens, qui Vrse nomen Squillae latae imposuit, p se με to=iere, quod terrestris Vc si in molem,quicta iis,&recusto esset corpore,ciusque colo- F φρ em eseriet. Profecto huius Belloni j opinionem defecidit Iulius Glar Maliger ,& Vr sum Rondeletii nerum Heracleoticum esse assem : Squillarum, inquit, species una vul-E 'δο δε Gammato fluviatili nimirum siue Gammato, siue Attaco similis ab eo i s d:la reta μ' ς oti,,- supra ponebamus peltauimus eas praecedenti capite, ubi de Squillarum Seo ri libues dicebaturu sed maxima: Astacum .n. aequat magniIudine: alicubi etia superat quemadmodum scribit Athenaeus. Visa haec est Aristotelis. Vbi enim porrecta iacet, Uru cori um eYtensum rep: aesentat. Et paulo post: Quoniam vero doctissimus amicus noster aduersus alium quendam scribens intelligit Roodeletium, qui scripsit hac de re contra Bellonium a nobis idetur dissentite, cons iij nostri ratio reddenda est. Negat Aristot lis Vrsam esse Squillam malo cem: quia seorsi m ab Astacis, & Locustis, & Squillis posuetit. Sane, ted Locustaceis annumerauit,cum ein Locustis pariendi tempus idem assignabat. A Squillis separauit, quia iub Squillae nomine haud notat. Aristoteles enim si eam

pro Vrsa non accep. siet, omnino et Ignota sutile videretur.quadoquidem eam inter Squi lias nusquam commemorat. Et celebris lamen tota Graecia fuit: ad Smyrnam laudat sic ina. Neapolita si,& Messianenses in Sicilia vulgo Vrsum marinum vocant Mesiacata, vel Messacama. Massacatam : quae a Graeco nomine dcflexa videntur ,- . μειγν, ημασσω hoc est maior Squilia, ut placet Zoographo. A Liguribus Olchcita vocatur Icsse Ron- deletio, quod nomen sorte corruptum est a vulgo pro Visella. Minorem ei,irn huius generis speciem, alioqui per omnia huic similem, Ligures Bellon,o teste Urscitam appel-δ lant. Romae etiam ς tramque speciem MaZZacatam uno nomine vocat i audio. Gallis, qui Mediterraneum mare aceolutit, nultam adhuc nomen. Nulla enim ibi eiusmodi Squ:lla. Germanica nomina fingit Zoographus ab Vrso qua dcupede Em Ber, ein Mees ber,eia Berenhoebs. His maioris, S miaotis discrimen addi licebit. De aqua siL2.c. 3.

GENUS DIFFERENTIA DESCRIPTIO.

' E L LONIV S Uris duo constituit genera, maiorem, & minorem, quam Rondeletium Squillam caelatam opinamur nominasse , & de qua sequeati eapite. Maior igitur, siue Squilla lata, Locustarum modo, vescri bit Beslonius, sercipibus caret, eademque est cum Locustis magnitudine: terrestris Vt si in morem crasso, & iecurto corpore, eiusque colorem habet, unde illi nomen . Proinde tabestis firmis, sertibusque loricata est, ut cum terrestiis, cubitatisque nonnunquam est: antennas ad praetentandum iter non habet lon as,sed coloris caerulei,bifidas, atque utrinq; in lateribus ante oculos duas,cornuum,seu cirrosu munere fungeot S. Tota erus anterior pars Vmc costat thorace, vulgusolastronu vocat. Qui nos virinq; Ped , gerit, v0gu bus robustis, ac Rigris munitos: fadcatas tibias, articulationibus cui niS intericpias. OS praeterea subtus habet, ut caeterum Locustalium,& Canci ac tota genus. Alibi quoque inobseruationibus suis; Similes fet

inquit,

SEARCH

MENU NAVIGATION