Vlyssis Aldrouandi ... De reliquis animalibus exanguibus libri quatuor, post mortem eius editi nempé De mollibus, crustaceis, testaceis et zoophytis ...

발행: 1606년

분량: 629페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

212쪽

Vlysii, Aldi ouandi

DE CANCRO CORDIS' FIGvRA; RON DELETIVS

Cap. XXIII.

A N C E R hic corporis trunco cor dis figuram omnino, refert. Cornua duo habet e fronte prominentia, bracbia duo bieui forfice, quaternos pedes. Pesagius est, &paruus, vix unquam inter litorales inuentus , sed Pan. gro ex alto mari cum pelagicis piscibus in litu, pertrahitur, neque admodum frequenter,quia ob exi. guitatem facile e setium maculis elabitur. In maiorum Asellarum uentriculis eiusmodi Cancros .pe inueni.

DE CANCRO FLVVIATILI.

Cap. XXIV.

SYNONYMA.

E Cancris salsarum aquarum, superioribus capitibus dictum est, nunc de ijs, qui m aquis do cibus nascuntur, agamus. Cancrum fluviatilem, & fiu- Dialem Latini, quem G arci καρκινρν ποταμιον vocant: Simeo a Sethus,se Galenus in Eupori isticis, Pagurum fluviat lem . Itali Granc hio, &Gtango communi nomine cum marino. Sata han, vel Sara Iliata obcri, A abice ab Avicenna; ab Elluchasem Urbien . Germanice daci potcstein Κ.abein Seus uaffer krab. ad diffetentiam Caacta marini,quem Angli, & belgae irinplicuet vocat C: abbe.

DESCRIPTIO.

Exer. 4sDEO inter se similes sunt Cancri marini, Ze fauiatiles,ut vix a peritissimo piscatoce,cum inuicem miscentur, disceoni possint, multic; statuant locisaantum differre. Caesar Scaliger rotundioiecisse , uiati e credidit. Vcerq;, inquit Sestonius,crassitudinem oui gallivacet taro excedire Flinulatiles duriote testa, rotundiorique,&crastiore conteguntur,vivioιesq; ac delicatiores sunt quam marini. Praetetea tibi, asperioribus,& bta chijς fortio ibus, c rugotioribus praediti sunt: Vtrique tot cipes sunt multum crenati: secmacino frons non usquequaque rotundatur. Marinus p aeterea liuidum loti corticis colo tem restit, fluviatilis ex tota nigricat. Marino ungues extremam tibiarum atticulationem faciunt. Fluviatiles multas crenas in gyrum circa ungues habent.Pcoinde etiam marini leues sunt ,&longiores tibias habent. Sed tandeletius, quaedam quae de corpori: Eout a fluviatili Cancro adscripsit nellonius, alit bu1t marino, a uicalami, aut memo εla se. Cum enim Synonyma Cancri fiuviatisis recitasset,hsc subdit: Est corporis qui dea specie malinis similis, verum testa tenuiore, leuioseque, corpore minus rotundo blaciiij primis crassioribus,& longiori bas: pro corporis magnitudine, similiter & pedes habet.

213쪽

N Gallia ut aiunt nulli conspiciuntur, nee in Germania, Sc quo mactis ad

septentrionem vergas, vi de Astacos fluuia ciles pro Cancris usurpant.

Mihi tamen in frigidis locis degere, ideo persuadeo, quod Castotele Caactis explere tradat Dioscorides, quod sane animal, & fici iant de, & tetre- stte est,aec non frigidorum tantummodo locorum incola. Reperiuntues equenter in Graecia, Cceta, Sicilia, & Etruria, alijsque Italiae partibus, nec non & Nilo, ut eX plurium recenti rum,Sc veterum testimoni, comprobabo. Cunctos fluviatiles, in quic Bellonius, in Crcta plurimos vidimus, circa Colocasras,de ih Atho Macedoniae monte: atque adeo in Cilitiae riuulis, quinoo longe ab iis defluunt: &ali os i. bi sub noctis crepusculum ad queodam riuum montis A si peruemmus Canc di s Ao-stii, Ga minat is dissimilibus adeo abundantem , ut mille temporis momento capi potuit sint: de paulo post: Cum autem eos Cancro, a aottiis Cam maris diuelsos eae obserui remus, eos e mari perrestiasse a b cabamur:at Obvertentes noS, dc regionem ad mare descendentem ςontemplantes locum adco subi men, I ad tu dissicilem animadaestimas: ut nullo modo perreptare co potuisse iudicaremus: deinde cum exactius illos obseruasse semus, inter eos, & marinoS magnam dissimi iuudinem deprencndimus, de illia ex p es en annotauimus Cancroseste fluuia caleSaCammaris diuersos. Habitant eriam in Nao, ut De animbis vel bis testatur Aelianus: Cum autem NiluS in agros redduaat, tun quiden citctaer s. cap. triginta atite diebus longius ab eo in loca eminentiora Aspides una cum foecibus demi-ῖcant: quod munus a natura accePerut tanti ut flaminis, tamq; operosi qaota aciis ace ei ium,ac tecessum,non modo non ignorent, sed ab eis etiam damno cauete sciant.H bcide

214쪽

VICTUS. CAPIENDIU RATIO

PI SCIV M ac staceorum earnibus vescuntur,& ut caeteri Cancri sarcophagi sunt.

Cum inuicem tangunt, pedes sibi arroadunt,& uorant,quod verum esse Rondelatius exp'rtus est. Cum enim duc elos Romae emasset , domique in aquam ut sese reficeret con iecuset, ita inter sese cons.ctati sunt, ut plureS quinquaginta mutilatos reperiret, eo tandem deuen tum est, ut omnibus necatis, unus tantum superstes fuerit. Romae ligonibus

effora scrobe, vel etiam erubia capiuntur.

D paludem, inquit Aelianus, quae inxta Ephesiam metropolim existit

aiunt cauernam esset serpentium plenam maxaviorum: quae ut magnum acerbitatis vitus habent in mordetido, ita, tametsi excaverna prodeuates usque ad proximam paludem serpunt, tamen natando traiicere cona tes, ut in opposita ripam exeant, Cacrorum , qui eas extensis Arcipibus comprehensas interficiunt, metu deterrentur: itaq; conquiescunt,atque

a transmittendo se sustinent, Cancrorum custodias formidantes, & paenarum metum ex holescentes : ac nisi mirabili naturae dono paludis ripas Cancri incolerent, & tuta illieomnia praestarent, dudum pestiferis serpentium morsibus incolaepe ijssent. Haec Aelianus, quae hoc loco mihi recitanda videbautur, quia hi Cancri in paludibus aquatum dui. cium degunt.

MORALI A.

Parasiti a

cras cine M

XIGIT a nobis Cancer ambiguum quidem , in imeque anima I,&cui consueueriat capto pueri labenter illudere: lad humano generi non penitus inutile, pro ope quam contra venenata homini liburaliter affert: multorum contra se maledicta , & contumelias deleri: quibus iniuste damnari ,& immerito explodi a pictoribus, & poeeis se sentit,qui non habentes quam parasitis, & adulatoribus aptiorem ,&concinniorem in natura imaginem redderent, fauia ilibus Cancris eos comparauerunt: feliciter ioco comis paratione illa uti tibi persuadentes, di ab alijs crediti, quia tota eius aut malis figura, &speetes huic hominum generi, eorumque studiis ad unguem congruere videretur riesponderetq; glomer, te gloouS ille corporis: nec nisi ventec tota in eo moles gulae, coenarumq; studio, & petitis undiq; a parastis multa scurrilitare laurioribu, epulis. Numetosa autem illarum pro pedibus series celerit axi, totaq; urbe vagis eorum dii cursibus, quibus ad hi. lariorem sicubi ea illuxisse videatur , fortunam, quotidie properant. Denticulati itidem forfices , quibus in ascensu,&periculo utitur, de haeret id animal morsibus, maledictis, elandestini 1susurris, & delationibus,quibus apud principes alios exagitantes,pro re, sis Ηluteq; eius curam, laboremque suum probate, & gratiam inire nituntur. Postremoque insumitio dorso, velut i in altissima specula posui, exorti nunquam somno conniventes, de ad omnia vigiles oculi, ingenio, sagac,q; coniectur , qua consilia,vota,amores,iras,odiaq; eorum quibus blandiuntur, intelleXisse volunt: ut inguinum modo corruptis, & in pus iam tumentibuς affectibus illis adficit. Qiam iniuste autem, imprudenterque de contumeliose id egerint, naturam intelligentibus cognouisse iacile est: quae ambiguo, & in humido, siccoq; elemento pariter agcnci aut mali,ventris inanem piae umqSglobum illum ideo dediti ut quemadmodum solent pueri alligato ex hamcris iubere, rotundiore, Z mpliore cucurbita , securam in piscinis primam auspicari natationem: sic posset de Cancer glomeris illius ope tu summa aqsa sine periculo fluitare. MAItas vero illas,& longiores ch Iaς, vi per terram ingcedieaci aliorum animabu modo io maiore profluentis aquae ut gente impetu, qualis per autumnum, dc ver largior,& inexpectata saepe aescendit,appraeneus stirpibus

215쪽

De Cru statis Lib. II. 23

Astirpibus supra aquam, usquedum ea defluat, incolumis penderet. Mobiles postremo in

omnes partes,& in excςlso constitutos oculos, nec min.uSa tergo quanti a fronte omnat . videntes, ut infirmum, tardumqueanimal, occariantes ψndique noxas ex longinquo p. ae eognoscere,& cauere: offerentiaq; se vitae,&salutis Larcommoda certias assequi valeret, Quam oculorum 1 ottem in homine desiderances antiquiores aliqui, negatam nobis tam infelicem naturam , & videcidi potestatem, figmentis saltem ostendere, conati sunt, bicipitem Iacium, Ae coῖo corpore oculatum Inachiae bovis custodem fingentes, ut quales anatura tactos esse nos oporteret,imaginibuSi disialtem intelligeremus: ulla earum necessit arte, si quae in Cancros sunt, sagacis natus a non adulationis,¶siticae notas diligentius contemptemur: Haec omnia Marcellus Virgilius.

EMBLEMATA.

sitos: diu risi donamus malaos: Messe cancros,

Sic tibi'opensus star pingua abdomine udauer, Pemcesiq; peiura,s'cutaq; apta peri, Cum vagus in triujs, o mea ae siuibus erras, Inq, auos mordax,scomma a Iasa iacis.

v S V S IN CIBO.

OM AE in foro piscatio, cum carni interdicitur, filo appensi, ac traiecti, ne forcipibus alter alterius brachia, aut caelas isdat, prostat. Edules au-c tem sunt omni quidem tempoce, sed aesitate meliores,& posteaquam durum corticem exuerint,tunc magnatum mentis apponi solent A quibbusdam lacte suffocantur,quis dulciores, Se meliores fiant,etim figuntur. Crudi etiam edi in Grecia solent : Cum transitemus, inquit Bellonius, per montem Athon, laveaimus rivumque adam Canctis adeo abundantem, ut vel mil-ὶς statim capi potuissent. Erant autem Attacis fluviatilibus dissimiles, eos ab itinetis 4 ce persuasus,cum crudos ederem: hil unquam suauius, aiat delicatius gustasse mihi via su sum, siue illi vete eiusmodi sint, siue esuries, aut novitas cibi in causa fuerint, haec ille. SariS nutriunt, & corpora humectant. Quare marinis escacius servidos, adustosque humores praefrigerare, ac diluere queunt. Vnde quidam lic iudicarunt valetudine aliqua aisectis salubriores esse fluviatiles, maritimos verosanis magis c5uenire,propterea quod saliedinis aliquis ipsis insit,qua palato glatili cantur, & appetentiam excitant. Et Auiceana in febribus hegicis cum aqua hordei valde probat duuiatiles, quod nihil salii habeant, humidiore , sint marinis. Idem alibi , Cancet fluviatilis, inquit, dissicilis concoctu, plurimum alit. Emendat ipsum decoctio, eam mes genus est quoddam leguminis , tabis, pisis natura cognatum marinus quidem subtilior est. Qui leporem marinum hauserunt, cum pisces alios omnes auetieatur, solos fluviatiles Canctos libenter edunt, Dioscosides.

Vt coqua

216쪽

ANCRI marini omnia possunt, quae fluviatiles, teste Dioscoride. At

Plinius, cum remedia quaedam ex fluviatilibus descripsisset inus, inquit, in omnibus his marini prosunt, ut Trasyllus author est. Coctos, aut affatos comedi contra venena qua liber Aetius iubet. Canctum fluviatilem admiscet Nicander antidoto aduessus omnia mala remedia. Et Plinius :Cancri, inquir, fluviatiles triti,potiq;ex aqua recentes,seu cineae asseruato, contra venena Omnia prosunt, priuatim contra Scorpionum ictus cum lacte afiuino, 5b - .cio. Vci si non sit, caprino, vel quocunque. Addide vinum oportet. Aetius ad omni num t Ptilaum ictus, crudos conititos commendat, si lacte potent ut . Et Dioscorides, si ita bi hantur ex lacte asinino auxiliari contra serpenem,phalangiorumquemorsus,& scorpionum ictus ictibit. Nil etiam aeque aduersari serpentibus quam Cencros, suesque percussas hoc

pabulo sibi mederi cum sol sit in Cancro, torqueri serpentes Thrasyllus author est apud p

Plinium. Necant Scorpiones triti, & cum Ocymo admori, ex Dioscoride. Sed mit Lm

5 - , . quod dicunt Magi teste Plinio Decem Cancris , cum Ocymi manipulo alligatis, om- nes qui ibi socii Scorpiones ad eum locum coituros, & cum Ocymo ipsos , cineremue eo-Mιδε υ rum percussis imponi. Modum quo uri debeant, scripsit Balchasis. Ad viperae morsuta j,, λ bibuntur E vino per se; vel cum staphide agria ,sale, & polio, ut testatur Aegineta,sed Ae- o. r. r. tius dat cum lacte tritos, di plagae etiam adhibet. Aliud eiusdem temedium : Cancrotum B. viginti, Aegineta carnes terito cum farina triticea, Aegineto Se adiecta itide megianeta non habet itid OSe calaminthe,rursus sussicienter terito:idemque rursus modico adiecto sale facito,di pastillos in imato,quibus in umbra exsiccaris utitor in potu quidem ex aqua mulsa aut vitio: in cataplasmate veto cum lacte dissolvito. Hoe remedium Archige- ni aut hora adscribit. Saccus expretias cum lacte calias aqua aut lacte: assumpto apijs A mine, a phalang)ς morios confestim liberare proditur apud Dioscoridem.Razes si biban-- tui cum lacte asinae contia morsum aranearum citriciarum pessimarum cidest Phalangio- tum, & Scorpionum auxiliari assicmat. Avicenna vero emplastri modo impositos, aut in ob δ. -- cibo sumptos. Decocti, de cum iure esitati ijs prolatat, qui leporem marinum hauserunt, G teste Dioscoride, & Aetio, qui de turias ait: Crudi, & e lacte triti danturcontra venenatos ictus, praecipue Scorpiones; sic do desperatum e poto lepore marino confestim sanabis.

lib. I. c. s. Notandum vero, eorum tantum carnem teri cum lacte. Idcirco Plinius, atq; alij, quos iustra nominauimus,contra venenatorum omnium morsus celebrat, priuatim contra scy-

Ad Ca is talem, & angues: de contra leporem marinum, ac ranam rubetam. Mita etiam praedibabidi π eatur hisce Caneris inesse vis ad canis rabidi morsus. Dioscoridest ciuerem , qua duo. - cochlearia expleat , adiecto dimidio radicis gentianae modo iam γεντια, λώιρος ἔνι, id est cum gentianae radicis cocleario vno ; sic legitur in manuscripto cod: ce magnopere huic malo prodesse scribit. aliqui thuris parte adijciunt unam, gentianae quiaq; Cineris M- Canctorum decem: de eorundem cinere haec PIinius: Seruatus prodest pauore potus pej ory Uux nebiantibus ex canis rabiosi morsibus. Quida aduciunt Gentianam,oc dantia vino.Nam O Vii. s iam pauor occupauerit, pastillos vino deuot ados ita praecipiunt. Avicenna quoq; cine tem eorum cum melle prodesse aduersus canis rabidi morsus potum, ait: sed sorte pro potum legendum est illitum. Halicinerem aspersum aceto laudat. Caeterum Aeschrioa

empiricus ille medicamentoru peritissimus seaex concivis, & praeceptor Galeni, vi uos in Rpatella aeris rubri, tadiu urebat, donec facile in i quorem redigi posiem,luna decima octava, post canis sideris exortum, cum sol leonem ingressus esset. Huius puluerem tenuis.

inum cochlearia unius mensura ex aquae cyatho propinabat, cum recentior esset morsus,

aut augebatur quantitas, si inueterauerat. Huic remedio tantam vim inesse scribit Galenus , ut dicat nullosperijsie, quibus in remeore hoc datum esset. PIuta de temedio contra canis rabidi morsus dicemus in volumine de quadrupedibus, ubi de cane agitur . Dia, carcinion ex Iacobi Magni libello, furentibus , hydrophobis, lyeanthropis utilis ant, dotus recipit et Cineris Cancrorum, fluuiatilium drachmas quinq; , gentianae unciam si mihi osmarini drachmam unam, spodii duas, lapidis latuli scrupulos duos. Tere, misce, fiat puluis bibendus mane, & seto.Aetius later podagricas antidotos, hanc etiam,quae ex Cancris est, descrabit: Ex Cancris, inquit, pharmacum etiam mollibus corpo bus conducit: quod hoc aeiodo componitur; Cancrotu magnorum vivorum ustinum in steo' vai ς

217쪽

Dec rustatis Lib. II

A vase trie leae, gen lanae incorruptae quincuncem thuris integri, S in liudui albi vaeiam

unam.Dacur inde cochlearia unum. Ad Cauctoru vero exustionem Iigna vitis exi untur.

Et statim describam porro & aliud pharma M, corporibus recremen; is abundantibus,&mollibus conducens. Est autem id quod a tabido cane morsis datur cuiuis , cuius como suoaςm in sermone de canis rabidi morsu uadidimus. Adieci autem ςgo, inq*it Phuagrius, ad lihius pharmaci appacatum etiam petroselini drachmas osto , ut piari scypro 'decem , quod urinae ciendae vim acquirat, & multos sane attriticos iuvit, pra sertun quibus tenerum,S albu corpus fuit,mediocris mystci mensura ex eo data, aliquando ex aqua

sola,aliquando ex aqua mulsa. Quin & melle despumat osspe ipsum excepi, quq alidum,

& citra transparitionem adseruarem,deinde vero veluti praedictum est bibelaiam exhibui, Huc usque Aetius. Caeterum Pelops Galeni praeceptor quod non oscitanter mel reundum eo cauilam tradens, cur Cancti fluviatiles cauis rabidi morsibus uxilium adferant: c., mi, Noa abs te inquit,Cancer, cum animal sit aquaticum, prodest a cane rabido morta, qui, ν ibidibus videli t metus est ne eorripiantur affectu siccissimo, nempe rabiae; quamobre; sine riis ni etiam aquam metuunt. Ac fi uiatiles , non marinos Cancros conuenire dictitabat , sci-3 licet, quod animalia marina ob admistionem salis natura siccissimi haud aeque exactam tuerent eam, quae est adversus rabiem, contrarietatem. cum quidam subiecisset, cur non 'mnia,q0ar a potabili aqua dmunta aimalia,perinde ut Cancri iuvare a s c quia, iis' it , similam Canctis piaeparationem non admittunt. Nam horum ustorum cinis exsiccatocius cum sit,canum motaςnrium venenum absumet insimulq; digerere Pr seisus est. Η sc igitur Polops dicebat ambitione maga a iactans, omnium sex alia nouiste caustas.

At ego , inquit Galenus, aut plane me scire quippiam prius persuasum habeam, a Iris per-

Ladere non tento. Itaque nec Pelopta rationcm, ut veram accepi, ut qui crebraS habear . contradictiones: verum Cancros opinor ex proprietate totius substa itiae plodcs. Nunc Aviad rem redeam. Teste Plinio,triti ιn oleo,& aqua perunciis ante accessio nes in sebi bus prosunt: Aliqui piper addWat. Alij deeoctos ad quartas e balneo egrcssi, bibere scadectio quartanis. Simeon Sethus Paguros fluviatiles, pulmonibus , Iceratis mederi,sed vcsicae nocere scribit. Avicenna extenuatis valde confit re dicit,hoc est hecticis lenta s btelaboratibus : hos enim humidu leue, ac modice testigerans alimentum suggerere assimania Qua etiam de caussa a Dioscoridς,&Rlinio deco i, circv iure esitati phth,sicis pro esse tracduntur.Ite & sputo unguis is,Vt Elluchasem addit Aetius etia i a lactoconterit. Sed & rupta,&couulis in uni nota viti maxime unanthyt ait Plinius.Tmtiq; singuli in hemina , . aquae anginis medentur garg xjIati; ahi e vino aut calida aqua poli. Et iurius:Triti,inquit, ct ex aqua poti aluusistunt, urinam cient, in vino alvu obscurus est hic locus, Braiauolus

verbum cI ut repetit: ta qua in vi aluum ciea si ex aqua sista Ademptis brachijs calculos pellunt tribus u lis cum myrrha trio,iagulta eorum drachmis decoulo tamen eorum uentrem soluit secundum Rasem,quod Brasa uolus repetit his verbis: Si Cancri cocti exsiccetur,&in pubierem redigantur,sumanturq; ex vino, vel aqua ad duas drachmaS: si quas copiosε Caneros edat, ventrem subducunt. Succum eorum cum mellthydrin , picis mederi Plinius .uthor est. Et ex Archisicie apud Galenum ad hydropicos optime facjt 6 hoc cancri fluviatilis sicci triti, pedibus,aceminenti js omnibus amputatis, diach-8 mam vom,asari drachma unam Misceto, aqua ex ipso flumine,unde Cancti extracti sunt Rccepta,& propinato, siquando vero pro saro opobalsami par pondus additur. Aquam 'educeni hydropicorum per uniuersum cusationis tempus pota aqua , ex Nicolao Myre-pso, cancrorum fluviatilium aridorum sine manibus, & pedibus, ademptis testis,41bram'

unam; auri libram unam. Trita, & comssta ex aqua pluuiali fluuiali) unde desumeti sunt Caucri, dato bibenda. Int dum pro asaro seramur. Videt hic a quid mutilum, uex ad virire praecedentibus Acchiticiis verbis restitui posse. Galenus in quporisticis aduritiae dimcul aer vita . tatem Pagurum fluviatilem eonterit,&paniculo expressumaexhibet. Triti, & ia vino po- ἔ-. xj, testate Plinio, profluuia sistunt, ubi Brasa uolus male id de alui profluuio accepit,le non D. 3a .c. io demensium, & uteri fluxu, cui tamen Hippocrates praescriptit in his verbis: Si fluxe s uteri Lib. Oh μr nemsfluviatiles in vioo suffocato:& quae siccant sorico,& apponito. Et ri, c- Mat. mal.

sus : Si fluxus uteri fiat, Cancros fluviatiles in vino suffocato, & de tali vi no cum aquabi7 Lib. 2 . . adum dato. Item rursus,fimortuus inquit, Retus in utero sit, Cancros fisui atries quin- mor. H. qa Sc rumicis,a rucae radicem, S: fuliginem de farno Omaia simul trita, de eunx aqua muὶ ne n voti dio per noctem exponat, & ieiuna ter bibat. Salutare etiam remedium mor- - . i. tisi

bis extrinsteis. Triti,&cataplasnatis more impositi extrahunt tela, id est palos, Se άπι- α amera, corpori L ahaetentia, testibus Plinio, & Galeno ad Pisonem. Vivus critus, & impositos ex- e virahe . -

218쪽

Ad strum.

Ad virium a12 trahit cuspides sagittarum cres acutas, & spinas Avicenna infixas carni , Rasis: qui etiam Ehmiliter applicae , ve apostemata dura dissipet. Contritus, vel combustus vi cum Punici dicam , cum mella strumis medetur. Rasis id de pede tantium habet: Pes inquit Cancti in carta conuersationi, a collo eius qui habet, strophulas curat quadiu durat iup e. Ipsu. Pro epithiemate sumuntur aia Scorpionum ictus cum cachry, pedicularia, &rura pari modo aput Galanum. Trita in oleo, & aqua perunctis ante accessiones in febisbus proluat, aliqv i, se piper addunt. Magi oculis eorum ante solis ortum adalligatis aegro, ita ut caecos dimittant in aquam, tertiana, abigi promittunt, eosdemque oculos cum carnibus Iulciniae in pelle ce Mna λὶ ligatos, praestare vigiliam somno sugato tradunt, apud Plinium Oculus Cancti. loqu;t Ralis, appensus oculorum dolorem mitigat: in pueris dentium exitum a celerat , &prohibet ccrtianam. Vlcera in auribus aut vija corporis parte Cancrorum stu- uiatilium succus cam iis .ina nordeacea cauat. Ad reliquos morbos triti, & olco peruno 1s prosant, ut Plinius ait. Et ructus: Succus eorum cum farina hordeacea aurium Vulne i- a. 'si bus efficacii si me prodest lilitio itomatica ad anginam, vel alia oris vitia seu gargarismus ex Cancris fiuviatilibus: Cancros fluviatiles contritos in aquae coryla una cocios, N percolatos praebe gargarizandos. Siquidem crassa multa ducit, dilaeuat statim hoc medica- pinentum ι Nicolaus Myreptas ex Galeno, sed apud quem id hodie non legitur. Cancros fluviatiles vicos contui Osm modum emplastri inflatas mulierum ma mirus. imponit idem Mucepsus : forte io flammatis legendum, nam εἰ eosdem ad profundas mammarum durbates cum ouo applicat Aetius, sicque etiam lac testinguit. Est morbiis in mammis multe. rum, qui τριχα ab Aristotele dicitias, fit pilo casu hausto in poculo; hunc e mamma ext Diiunt Cancri nisu asiles illiti teste Plinio. Ex quadrupedum genere quaedam etiam ad suosmo bos hinc petunc auxilia . Scribit Plutarchus porcos cum capitis doloro laborandi adiluuium descendere Cancro um capiendorum gratia: horumquecbu capitis dolori medes. Sues, inquit Didymus, noci aeg orabuat, si uouem Cancros Euviatiles eis comedendos porrexeris. De ij idem haec Actia laus:Sues agrestes non omnino sunt medicinae,& curat L nis impecit i. Itaque cum per imprudentiam hyoscyamum comederunt, statim attratiqueo posteriora, resolui. one, Sparalysi assciva. Deinde licet contracti, tamen ad aquas perueniunt,&ibi collectos Cancros epulantuc promptissime,qui mo ibi remedistis praestant,&pristinam valetudinem restituunt;Haec ille.Pelagonius Hippia trus ad capitis in equo do-Crem hae potione utitur: Cancros fluviatiles septem tritos cum lactis caprini sextatio, &s olei cyatho peti stet, tum pure colatam potionem per os infundit. Ceruus quoque alat-peatibus moisus Cancrob fiuviatiles quaerit, ut canit Oppianu .

AN C RO S fiuviatiles saltem duodeeim fietili nouo cum aqua ingerunt,

S a.dito operculo sub dio collocant, ut ad dies octo, vel decem insolentor, hac aqua legetibus,auzarboribus insper adicebat Democritus neq, albores, ncque segetes, ncque quidquam an iud a quopiam Iaedi, minime uero a besiijs malo ibus. Ficus aegra ne tructam proijciat, a Palladio ca-tatui Cancro fluviatili cum ria ramo sulpeata. Iisdem quoq; Scorpiones omneso domo expugnabiS . Nam tradunL aliqui apud Plinium manipulo Ocymi cum Caecis dece maciais, aut fluviatilibus trito, couemre ad id Scorpiones a P oximo omnes.

DE CRUSTACEIS IN CONCHi S

DEGENTIBUS,

Et Primum

DE CANCRIS PARVIS. Cap. XXV.

Enis UNT &alia Crustata,vt Cancelli,Cancri parui,&Squillule, item Scyllari non qyideri faura corporis usq; adeo a pratilictis diuersa cum singula sub quatuor generibus praedictis constitui possint,sed locoon quo degunt,modoquevivendi:degant enim ac vel uri bolaitaneut in alienis Conchis, ut Mitulis, Pinnis,Pectimbus, Ostreis, ac vatij genetis tui bunatis. Quamobrem sepasatim Lic de ijs agere placuit, a Caacto paruo exordio sumpto.

cap 9. Ad capitis

m segetes

219쪽

De Crustatis Lib. II.

' Aρ μικρὸι Graece, Larine Cancer parvus dicitur, & priuatim qui Pin-

eetur, voce diminutiva cin Meerksable: Vt cadem sit borum nominum ratio, ace: eti- . tia in seimone Germanteo,quae G. aec IS inter καρκίνον μικρA, Ociater καρκί, M.

DESCRIPTIO

Ronuel claus , qui in O st eis repetiuntur minores sunt, pardiae scili- licci labae magnitudi

Qui in Planis repetiuntur maorcs su , , ac magis rLbei, quam albi Lot, at qLi chelas, pedibus, toto deniqu corpo e ,riam inter se, tum a iis Canctis sumi iam: a Cancellis aetem D.ν α ιν differunt, qωod Pa ti, Cancri visiei. tiam. pinnarum,& ostreorum hospites sunt: Cancelli Inane, duntaxat testas, & tatbiciaeas jubeunt, iuntque longo corpore Locustis , non Canctis simili. Cancri, inquit Ata state- ME. a. les, colere albido corpore admodum pa ui, in Gonnullis testa operti generis nascuntur, ar.& plurimi quidem in Mitulis soliatis is τιμ αυσι ms πυελωδεω γ mox in panuis, quas Pinnotheras vocant.Quinetiam in pectunculis, acq Oure1S, .cium illi nullum cousPicuum capiunt inclementum.

GENERATIO

VOMODO autem generentur plane controuersum est inter aut ho- res. Piscatores, teste Philosopho loco cirato, Caocros e uimodi ciasti confirmant, una cum illis quorum testae inhabitant : Et Athenae etiam de Cancris,&Pinnis loquens: s- δε σινες - αα γενα- ι V 3 αυτοῖς, πιώς αν ἐξ ἐνος vi περμα- γίνεο : a iacit quidam Picinas , de Cancros paruos simul Mnerari, oc danquam ex eodem semine fieci. Et alio in loco, qui emendacius quam in vulgatis codicibus, hoc modo legitur apud Rande

ο ρ κρωμαλουιδνον--ο λα; Pianae, qLae petris, auc saxorum caucrat, ad timerint, adicς agunt, illie Margacitam generant. Huunt autem , , nutriuntur Per partem carni haerentem. Huius autem Conchae ori adnastitur animalculum chelas habens, & cibum assumeΠS,

220쪽

De causa

Vlysii, Aldrouandi

assumens, quod Cancro paruo simile est,& vocatur Pinnophylax . Theophrastus post Equam de vii co, & polypodio , qoae in arboribus ira se untur egisset , subdit sic esse natura

comparatum, ut haec non nisi in alijs valeatae prouenire: ficiat & animalia qLaedam non nisi in alijs possunt creari, ceu quae in Conchis sic verrit Gaza, ἐν ταις μίνναις gestius ponens pro specie) atque in caeteris aptis praestare animalibos pabul Lm, ted aecia os 1ginem botum latere. Roa deletius cum Cauctos paruos in Pinnis,&Ostreis saepissime oo istudigetites viderit, assi: mare audet non sponte ex limo,aquaue, ut d cita cea, sed ex coitu muris,& iaeminae, & cx ouis prouem te. ore in cestis panum, vel stato cemporc te fias egie diuntur, bc coeuadi, dc oua pariendi gratia.

NATUR A. MORES

Squilla par

An Pionae me cacro vivere que

VNT qui miram Cancri huius, qui in Pinnis degie prudent am,ac soler.

tiam celebrant. Aiunt enim hunc dapis asciatorem,Pinnae in capiendis pisciculis auxilio esse, communi praeda communiter cum Picina potiri. pDe societate igitur qDat prauasim piscibus intercedit, locoturus Plutar- -- αὐ- chus, primum exemplum recens ei Pinnochetae,qui plurimum atramenti C. tabo eonium puc, in omnibus pbγ scis, ac e bici S eius libris primo loco positus.Pin thecas inquit, cui ab obsecuanda Pinna Do en fictum, animal est Cancri ad Limam accedens sie enim traditus dc cum Pin0adς gir, ciuique Conchae apertionem obseruat, iis adsidens apertae, se hianti . donec δἰ xqui, p sci cui saccedat, qui ab ipsis capi possit, tune carnem Pinnae mordens eam dc cap usa monet, Unaque in testudinem intrat,ea coneliam claudit: sic p. aeda intra suam mu i tonem iecςpta simul vescuntur. Haec Oppia

Eadem ex hoc poeta Alia uias bcoqia ab ui, auxi,oribus Cancro paruo attributa sunt, , Cicerone Squillae paruae etcu us Vesba baec iunx ; P naa vero sic enim Gyarce dicitur ducibus sit an ibus patula Conchis cum parua Squilla socic La cin init comparandi cibi. Icaoue cum pisciculi parui In Concham inaniem mala iactant tum admonita a Squil a Pin s a mortu cum primit Conchas, scd oissimillimis bestiolis communiter cibtis quaeritur , inouod admirandum cit, congressu De aliqLoi aD abortu Datussa ,psa cons egata sint .Hactenus ille, cui lane ab Aciliotele non discrepat . . Ait en m hic Pinnas custodem intra iecontine e , aut Suillam paruam, sic ,0 e P exatuS .est Marcus Tullius, aut Can Eccum patuum H quo quidem custodς pcιuaca , peri e breui tempore . Theophrastus ouodue postea verba quae proxime ci aumri: S. Neque enim, inquit, vita fortasse Conch sbossit seruari, Gisi opera Cancri. Igitur dubitauit Tucophrastus,an siae Cancro paruo Pin. n, degere valeret, quod protivo negauit Aristotcὶ , sed fallo. Quia in Pinnae capaciore, ac latiore parte itat ei dum duoS, aut tre. Pmo Ophyl ce. videas , ut plurimu unums pius nullum Decem a cries vii cc.bis Bellonius Pinna , antequam unum Pinnophylacem comitem tepeta Fabulosum eriam e it qua lupra eλ Plutar bo, & Oppiano retulimusi Pinnothece Picinam regi, adinoaeri pisciculis appropinquantibos,ut Concham filam aperiat.& intrante in eam pisciculo claudat squia neq; Pinnae, quemadmodum nec My-νub.aut osti ea picium carne pascui Lur , sed aqva antum,& luto. Cur igitur in Pinnis, &Oitreis Cancri parui reperium uri Quia, ur ait Rondeletius, cum omni generi aninianis itum a natura icibiatu ur,ut scivitamquς Iuca.ur,vιὰ stu,n ut ciuia quaei aut, Cacti parui

molliore

SEARCH

MENU NAVIGATION