Vlyssis Aldrouandi ... De reliquis animalibus exanguibus libri quatuor, post mortem eius editi nempé De mollibus, crustaceis, testaceis et zoophytis ...

발행: 1606년

분량: 629페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

241쪽

De Testaceis Lib. III. 23 s

Aeaeteraanimalium genera omnia praeterqua testa intecta, & si quid Imperfectum H aliud. Lego tamen in epistola quadam Pit - , Insectorum ommo, & quabus Ustacea operimen

ea, oculoS moueri,iacitum abest Vt neget habere.De interias partibus,& excrementis. cfete philosophus reliquit. Ctustatorum, & Mollium morebinos detues habent primores, ct caluosum illud, quod linguae proportionatur, ad cibum sentiendum, siue quo volupta, iemesculentorum discernunt ztum stomachum ori continuo iunctum,exiguum proporctoae sitorum corporum magnitudinis, hicq: a ventre excipitur; deici latestinum silmplex

Interiora testatorum

seque ad exitum intestini dirigitur. Si agula autem Testatorum genera has easdem obtinent partes, sed alia explanatius,alia obscurius,quanquam maiora conspectunt1 earum praebeant euideliorem.oci autem iungitur quasi ingluuies autum, ita qua stomachus est,quem ri,,γλ. exeipit ventet, ia quo situm est quod papaver μίκον appellatur, mox intestinum conti- ri. nuum recidit simplex, originem a papauere illo ducens. In omnibus enim Testaceis inest pastis,is, hoe egerementum,quod vel esculentum esse praecipue sentitur. Et mox rutius. Caro rion cara. aeque omnium esculenta est. Ex excrementum, quod papauet vocatur, quibusdam cibo , idoneum. Contineat hoc Turbinata omnia sua clauicula ; valualaia suo fundo,ut Patellae, sis, es. B bistatuta, qua nodo ligantur, quod autem ovum vocatue, latere dextro bi ualuia habent, ,ltem latere ostium excrementi continet. Sed errore ovum id vocatur, quippe quod talesii,quale est pingue in saoguineo genere,cum viget. Quamobrem fieri solet per id tempus,nai quo viget,scilicet vere,& autumnoLaborat enim Testata omnia per figus,& stomatq; 'exuperantiam temporis Pati nequeunt Alias etiam Testatum genus omnino partim tab. Hi F. Mbilibu, simile esse dicit . Qua enim istis,inquit,terrenam portionem,intus carneam ba- cv.9 bent, Crustatis affundantur; qua autem serma eiusmodi corporis constat, cum Mollibus Vi Cm g eonuenit omne quodammodo, sed Psaecipue, quae ex Turbinatis eunteulo in ans actu coa- tis o MM- torquentur. Natura enim eorum virorumq; perinde se baber, quasi quis directa linea ut Mab ή-- in quadrupedum, & hominum genere est primum extrema lineae parte superiore os sicum lia. intellisai r qua a et mox stomachum, qua b: tum ventrem, qua c: deinde intestinum usque iaostium exerementi, quid: haec ita in sanguineo genere disposita sunt; & caput, pectusque loeum obtinent primum. Reliqua istiscum gratia, aut m tm causa a natura adiecta sunt. G is si sed tae ante etiam asilis diximus. Hermolaus Coactatu carnes interiores, Grece Spoa .dylos fetibit, latinh callos. , item Omaem callum Pinnae, &Conchilij interiorem, papauet

hoc est, ut Laurentius Lippius Collensis carmine reddidit:

D G-ὸν quadaero clauduntur reσmiae testa, πέ punt ponto, cum L na νmpleuerit orbem, Fama refeνι proprio ponas pinguessere tecto, ' Sed eam multivaga decres m cornua Luna, Diminuigraritis,tal una lege coactae. .

Aelianus n5 hanc tantum in luna potentiam agnoscit, proprium esse inquiens testa, cru- Lib. y. e .staue intectorum , ut ad decresentem lunam CX inanitate, & ellilitate corporιs laborensa animal. . svertim & inmenta imbecilliora, infirmioraq; cum decrescit illud sidus pronasci: eamque Lib. 3. obeautantarum rerum prudentes in hac mensis parte genita, quod minus praestabilia nu. .sώfiat, consulere, ut non alantii. . Cardanus lumine lunae non augeri putat, sed impleri, hoc striis est,utiseexponit, pinguestere. Sed verba adscribam: Coc non solum Conchylia,inquit, O in b. eisj sed exanguium quae in aqua degunc, omne fer C genus lunae lumine impleatur, causam resiam breddere dissi ilanonest: non esim ob incremonium, non pnim pinguiora, sed humidiora ita ausea

242쪽

Ds Vlysiis Aldro uandi

euaderent: pinguescunt ergo, quoniam dum quae aqua: dc limus, quibus vescuntur, Eattenuantur, extenuantur, concoquuntur , ideo melius nutri Mur, calor quoque, qLi in cunctis animantibus a etur , in his ob propriam imbecillitatem euidenter augctur , quo

'j ς fit in dupliet eausa pinguestant. Pierius Valerianus aliam babiate Opinionem, nam ta-ν zznx otu redditulus, cur, liquid abdicam, Sc arcacum luci proditum, ac relevatum osten-Nam op- tionem isto.

Cancri audere quis vellet, Pagulum, & eius generis pisces, qui latebris gavdcnt, tace appotat a ti.

urabant: constat inqu:t ,cos nocturno temporc , admoto ium1iae, oc peia: tirum is c ti ani

spiς ouod id omne genus Testacea nocitu plurima palci selent: compertumque est pleni unici ea maeis pineuescere, propterea quod liceat bis tota tunc noeic Pabulari, copioucribubque tuac escis cautriri: unde pinguiores fiacit, ut ii existimaae , qui plenilunio nullam ibi esse vim cce tus haec in Crustaceis essicieadi, remque ira ad commodiorem natucae ratio nem deducunt: quam uis una cum Basilio maSao, magoa pnilosophorum pars lea r. In Hexa. Basilius autem sic scribit. Atque corporibus auimalium coastiLiaeno Is, caeterarumq; te-ερ- ώ- rum, quae a tetra nascuntur, non mediocriter Lunae musationcs conducere reor.Nam auo Boii, ορι modo corpora cum ipsa decrescit, alio, cum accrestit, athouctior eterum nunc rarita, PAEM . fiant, inaniaque cum imminuitur. Nunc coneca Luna accreicende, α ad luminis plenum properante orbem , corpora rursus diffarciuntur, & implaocur et Opterea quod humo rem quendam calori immixtum, in profundum vique tura imprimit occulte,atque immit. γώ- tit. Declarant id ita effetum ij, qui Rib dio, lunaque dorsinu ac,caprea quorum viti; modum humore replentur, tum animantia nuperrime iugulata, quae mox incursu, impre1-sioneque lunae permutantat: tum etiam animalium cerebra, α animantium in mali de-oentium ea, quae humore copioso praedita suauarborumque medullar, quae sua sane mutatione conuertere luna cuncta non possiet, situ quid iram colam vcicci plura testatu ia' exur ecansque vitιbus ellet. Haec ille. Iam dicamus de nutricioGe. Nutriuntur ostiaco. dema more plantatum, pec poros, ut inquit Albercus, vadique nucrimentum trabent ia, cui anquit, signum est, quod piscatores Flandriae, ta Germatii colligao. Ouceum,quod est .nius testae spitalis instar Cocleae , de ponuut sub arena iuxta Iazer quamobriam na- tuta non sormat eis caput. Aristoteles quoque aquaeritiam plurὸ saxis at si Xa vitam omnem traducere scribit, ut Concne οὐρ - genera plura non dccucque complura , quae eum sint absiluta, mouere tamen sc Deque ιιr,ut Oaccae,& qu toea limplici, mitiorique Ciesta opera, Verribula appellantur, de Caid, de Tubura. Au O de coLam aut itionis

modo ita loquitur: Cum animalia trifariam to aquatile, Sc terreara ciuidam ut aut enireeipiendi aeris, aqucue necessitudia , aut corpiarib tempcratio ς, aut temo utinas ratione, vitae proti os ductimen pro his diuisionum membris cor, teqGecur. Ana enim tem-oetandi corporis gratia, Se victus rata One,atque eLiam recipiendi actas aut aquae necessita- e ita de oent: alia temperamenti, victusque causa tantum a IS Lur eorum , quae testa ope fiuntur, Aonnulla immota aluntur humore dulci, Se poculeato, qui perspissaica imit Utur, cum teuuior lyte mari concocto eliciatur , quemadmodum S primo naturae prin instii: Ea oeto de causa Cancri ad noctu cui luminis splendorem accum

Dialeis ad . σώ μῶνι est. tuuntur. Dulcem autem contineri humorem in mari, atque ira caim uti, de petcolari constat eo expetamenio quo si ex cc ra vas tenui laterc finxeris, idque anuexa linea in mare demittas inane die, acaocte una , humoris copiam dulcis intra ic colliget. Viticae piici, vi eulis latre incideatibus vescuntur. Os In medio habem, quod i a maiorious euiden-natua . tius est . Meatum etiam ut Oitreae, quo excrcinenta secedaDt , babeae pacte supeno e. Paude

Urtica enim ipsa qua8Ostreorum caro ei se videtur inclusa laxo , perinde vi testa . Pa- te' etiam se ducit absoluentes sese vivescantur. Qude au Cm mobilia, eademque cat. ne vescentia sunt, ijs victus ex pisciculis est , ut Pu ucas; sunt Coim cacmuorae,& qoidem esca huiusmodi capi uritur, quanqoam , , etiam, quae Mari pullulant, allici uiuur. Anni pluuij eodem teste, biice animalibus proianc, praeterquam Purpur1s, cuius rei itiditium ei l. 1 t, quod si amnis in mace flacutis aquam gustariist , morιuatur eodem ci .P- o Vivit Purpura extra mare, quae capta cst,d es circa qumquaSiota. Alic altera altera in , - έ - eo quod sua testa a natum v nti algam , mustumuς Serix. Quae aurem pro cibo ijsast νων - . runt. adetis cauia adhiberi aiunt, ut m libra sinu grauioreb. Caeseris squalotincommo-Pς ως . zς est.nam de pauciora redduntur, S deletiora. Ee quidem Me es tunc magis trahunt rufum4 olorema a m Pytaneo Euripo Pectines aliquado desueruntiaon modo propter ter tamentum , ocio piscatoccS abradendo ub tim caperent, verum etiam propter siccita- σι -- tes.Ceteris et a Testatis Imb. S coducunt, proptet ea quod mare dulcius redditur ned tra

aria snt gus facit prosccto, ne vel in Ponto, vel in Bumj g Sur possimi, c Sceptis bisoribur paucis.

243쪽

De Testaceis Lib. III

LOCU S.

ESTACEA omnia sponte naturae in limo, sed alia alio, oriri iam dictu ex Aristotele est. Et Columella, ubi de piscibus loquitur, limosam maris regionem Conchyli, idoneam ese scribit, Muticibusque,& Ostiris, Pur β - ἰοpuracumque, tum Concharum Pectunculis, vi ille loquitur Mare vero ita amant,ut maris hieroglyphicum apud AegyptiosConchylia haberentur, quamuis interim litota potius quam altum mare amare videatur. Etenim minarem ibi maior copia reperitur: ibique capienda esse docet Oppiacius his versibus. mem.

B Κυματα of βοθρο- λαχώνομενης ψαμαθοιο. Isarum pariem pis in cottigit atiis Huctibus, Hua manibus comprendis rena, Gyartim innatasscapulis discerpit at tuas Eunusiaciuni iuria aditu fluctus, Vel in e mas mittunt,petuntque laetitiar. 2La. Ouidius quoque in extremo litore Conchas reperiri cauit, de lapillos: Nee medius tenues conchaseia sue lapiAM . ponius habet, bisuis luoris illa morae a. lib. LEt Metellus: ubinamque genus pamri ratione videmus

Pingere rauaris gremium,quis mollisus unais Llinis incumiri Iam lauM aequor renam. Iam vero testante Horatio: -non omnemine est geneνo afraikωπας.

C Certe Aristoteles in Ponto neq; Mollia esse neq; stata scribit,nisi locis quibusdam pau- Nin;

carcontra in mari rubro Testata omnia mira quadam magnatoalac augeti. Celebrat haec si s eadem poetatum recentio tum decus Iacobus Sanaxarius. 68 28, Nam quod ea a iuuantolenusas aequora Conchis. In rubro Aelius etiam Iulius Crotta,ied a copia,non a magnitudi cic, mari maxiNon uiolenti conmuensi dera is maci si Tor nec Er No collucem bine conua. tia. In insula Babylone magna esse ait Philostratus: Bibasa Bibacta vocatur Arriano in hi- ob. I. Meg. sto ia Ind/ca, etiamOstieis, de Conchylijs referta est. ut Plinius memorat. lodaemsula est. S. ιο. Ravisias Textor Lucrinum lacum ijsdem abundare ainiede Lucrino lacu Ostiea,non . ni ι - c. 32 uersalirer Conchae commendabantur olim. Ostrea,&Conchylia ταωρεωύ e κοχι δ rca Momnia, inquit Strabo, & multitudine, & amplitudine in mari extero excediatio: Lic vero ιμ-α-ban circaTurditaniam in primis,quod scilicet taxus,dc refluxus hic augeantur; qui cacisa, ut i GD par est,magnitudinis,de multitudinis propter exercitationem eorum existutacua uioribus maris Aegei copiam celebrat Martialis,dum canit:

o anifluctus me numerare iubes ' s. Et maris Aegaei sparsas perdiura concias, Et quae Cecropio morite Pagamur apes. In Laconi.

Fert go Laconicum mare Conchylia, sed ex quibus teste Pausania ad infecturam vestium diri Purpupa comparatur,nobolitate solis ijs, quae in rubro mari capiuntur, inferiora. Cum vero inruultis longe a male distis in ipsius terrae, quin in durissimorum lapidum vi ico Curta baribus,& quod amplius in summis motium,alpiumq; iugis Conchylia reperiamur, haec cu ν variage malis ut dinum est symbolum lint, disputatum invenio, nunquid hii cc in locis olim mare neruis mἄfuerit,esseque ex veteribus praeclarissimos scriptores, qui id asiment, quorum omnium ustis ct in sparsasopiniones hic inserere non erit inconueniens, ut qui vel nega eid, vel asomare Hystoris a voluerac, habeat vade opinionem suam stabiliat. Herodocus de Aegypto. Quae igitur mari disi de Aegypto istuntur, ea sic habere cum cotum fido adducor, qui nubi sic Atulerunt: ii, νυexu

tum ori

244쪽

. Vlysis Aldrouandi

uibus

rihenoci illium nem quoq, cistoreicere adeo, vi pyramidibus noxia sit, tumet am montem i, ui Memphi imminet, solas arenas habete,&c.Ec mox his addit aliud argumentum a erdotibus adductum: Dixerunt vere & illud mihi Sacerdotes; vade ma snam comecta: in de hae reo ne iacio, quod regnacite Myri, cum fiuvius ad octo vi nummum cubitos Uberet illis irrioabat Aegyptum, Memmi interiorem. Et Myris quidem necdum ' , .in Eleeueiat. At nudie aut sedecim, vel quindecim VI minimiam cub Eiuidem de Aegypto sententiae est Aristoteles b, cometeocum primo, quam dicit iu di magis, in ,gisque ex acescete a NLot orar n IIcth dit,ime. Sed quia longo tempotum tracta paludes obii mentiar,& hab,

omnium mortalium a-tquillimo esse credit ta recens sit enata, ut tanta

γλ D. , at enim cum Platonemate extra columnas Herculis 'adoiam esse e nauisus ma. iii 'ς' 'H -- tili, ut ciuinor causa, ovaimatioci iuc a magistro suo didicis

Dus,Muest a non languida fidei, quibos apparet, bos locos seperstites vadois tint, m in ut olis rupium cauaminibus, que fluctuum coostigus cutic adeut eduvie Conchyliorum reicueram, &aua multa, quae affatam mari incito expuua

245쪽

De Testaceis Lib. III. 239

A tur, ita vi sint licet facie medimcranea , apparent tameci specie litorali. subscribit holum 3, c.

sesitentiae praeterea ludorus, Conchas concretaS, E etiam Uitreas, quae incemotismo tibus teperiuntur, inditium diluui3 primi esse ictibens. Nec non Tertulliacius . Muta Θρο- uit, inquit, & totus Gibi 4 aliquando aquis omnibus obiitus et adhuc maris Cocichae, &Buccinae peregrinantur in montibus cupientes Platoni p. obatu etiam ardua sui lasse, sed Lia Pallims enatando tuti infima mutauit, rucias orbis MI Ioem mutas de nunc localitet babibius, cum situs Iaeditur . Cui inter insulas nulla iam Delos, arenae Samos, M. E contra itum sentientibus in primis est Olympiodorus doctissimis Ar.stinctas inte reb, qu bac Restitis νiure authoris aduersa tuc. Is crum ad haec D losophi verba Sed quoniam natu. a Um- μ H, es nis eirca generationem quoquc rerum mutazi fit, Sc-ὶ Causas, inquit, explicat, quare opiniones. huiusmodi mutationem nomia ignorant, cum ramea nondum docuerit aliam speciem, O Nio qua seeundum humorem palustrem mutatio cruitur. Siant enim species tres , aut quo, dora viis. viam exiguum vitae nostrae spatium est ad hanc mutationem , quae pasticulaeim ita his duci, bus infimis etficitur , discernendam, aut propter consertos hominum rutetitus, vel qui moditates alio aonnunquam Migratum, iliae exalatiam abeunt, ve, laribus suis eiecti alibio stentium sibi domicilium quaerunt ,aliasque sedes in exteras deducticolomas sibi compa, at . Eodem quoque modohominum habitationes latcce nos existimandum est. Sicut enim peregrε pcosectrones, atq;exilia hominu particulatim effici ur,ita & cultus:habitatione'; mortalui par alarim, singIlatimq; esse consueuerunt. Id autem fieti ait,quod es palumbus,&stagnantibus Ioci fregio sicca, teperataq,erficiarur,sicut et sapere g Shabita. tiones inopter uiam contrari Huic simile quid circa Agypti Au quoc; agrum eoenitie ait. Na Aegyptus cuin antiquo mare esses,ex coquod Nilus ityo seinper & simu aggere tet,sitotalisq;totacta est,adeo ut in posterum paludes,laeusq; bi sicut relatum cit,effeoccoeperint:atq;- na Moeotide palud huc rursum limi congerie aduecta paludes plaria campestrem aatura acceperunt. Quemadmodum autem Aegyptus antiqui rus mare extiterit, Se paucis post innis in terrestre solum indutuc sit, eo Pnilosophus ostendit, quod ristis Nili manu homio uexcavata,atq; elaborata iuccut. Ex cob quoq; quia pc Eoa antiqui. tatis,& vexeris cuiuslibet pater Mephicis nullo loco memi acri , quasi huIuluiodi vobs terrestri cute contignata nondum essetad autem ex eo iuret g 8 Heiu,quod squaaime, quere tia conchyliorum durescentia. rtem Geli morian, cI L .narum, cicco; adhuc ibi pas- sim tepetiantur, quae quidem residuaeris Dae sunt .reorum, Concharumque, quae ibi iς mali terrestrem seiIicet cutem recapientereuterian. . Atq; itae 1 .icis has interpretatue,

eensetque Aegyptum mare olim istise,&postea,0 tςio faciςm coavectam. Milii autem potius ψιMeae, palustria loca ea fuasse ,α ob hanc sem iubabat bilia, atque inculta cum aliquoe tempore fuissent, mox fima,m-ο- qisii dari, urciuriscollique a mortalibus ipsaecepisse, erius simile quid circa Argos quoqae accidie, vL pau opost dicturus est. Argosaam; illud, quod hodie bomiam habini paludosum olim L. tae proditur. Atq; ad hane

quidem expolitionem quadrant quoque rationes allatae. Ob iacuim ostia sucit macius -cta. namque quanquam NiluS limi vim magnam ingereret,arq dissipatet, tamen quia ma--itudiae aquadaM quasi obrui AzgNpi iis blae videbantur, ostia ac mit um fiumiuis .ecigilatant. Quin&poεta Tuebarum tanquam opulcoxissimae vibis mcmmit , de Mem. Di autem reticuit ,hac forinses de causa, opinica quod nondum v cbs illa Labitat

pius aecedere, ex ipsis qooq; Aristoxelis toxelligi potest, Infert eaim ciuiscidi verbacta ea loca, quae ex homi dis,palustribusquzad terrae solutitatem peruenerunt. Immo ba quoque dictionem piosett. Tale quid circa Aegyptum quoquet contigit. Quo dictἈpotest patere sermonem eis e rinadmodum ex palustri bumiditate ia siccam fi minatem mutatio . fiat. HaeusqueOlympiodorus, Stasoan. Goropius Becanus longe aliter , quam o m. 'ν ' ps citus vetetum opinione Mellit. cuidocta civito ego libent et assentior,quam cibi equae illas et Moestiosissima quaestio e , i quam Plerique viri docti incidese sepes

leno, isti titi, cum ad tem nostram omnino facia i , Dciniquam mihi illeatao lavoluenda

existim Is igitur pastataea liqvoc veterum opiniones, nimirum Herodoti, Platonis, Mistotelis,& Plataichi , ναὶ lios inquis, rogabo scriptorVs quidhac dere sentiant , pc steaqua vitaci totius eruditionis coryp eos, & son a Mesgoa nos modo , sed ipsos etiam

246쪽

r o Vlysiis Aldriuuandi

imperatores omnium disciplinarum in eadem esse sententia, & ut sint, eisdem rationibus Enm. Non igitur est mirum, si nostrates quoq, homines eisdem argumeatis Ludi ct quibus pristi tui scriptores , nihil certius habeant, quam tota hanc camporum latitudincm, quae Mosae, Scaldis, Oceani, Arauennaequo finibuS continetur: Delphinorum , 'reliqui Phorci exercitus sationem quondam, non terrestrium ammatium, suisic Vadet nisdum igitur mihi, ain quicquam contradici queat, quo vetusta hax & forte Ogygia at aestio vel eleuetu r , vel quod sorte spero Luta nibili esse,&flocci pendenda videatur:

sed modo rationum pocidera, non magnifica testium nomina , staterae appendantor Primum igitur illud, quod de Conchylijs magno applausu aagum catum Herodotus , S Plutarchus ducunt , vanum omnia &qua uis palea leui cise contendo. Eodem enim peruinci queat, iummas alpes aliquando lub Oceano tui se : quod fi admittant, non plus contraregi ociis nostra; quam contra omnium cerrarum, vetustatem pugnent: am

' μ s, in illis Conchae, ire Oitreotum testae inueniuntur. Nihil est tam aliun , nihil tam ab μ' o eis sustibus remotum , in quo non sit reperire testas eorum, quae in solis aquis

V marinis vitam agunt. Quod equidem cum aliorum relatu , tum experrentis diueriorum; θ- - montium iam edoctus. Cum ita alpi Tridenrisus , & vicinarum gentium Veronen. F

I sibus maxime, ubi ego ipse noti pauca ochylia reperi perreptarem abissima quoqψς

- ' montiu eacumtoa, Vcco , pede senis vacis iani ,& maaibus pinnata baculo euum us mantibus& ipse Conchas inueni,& Ih, qua Capricornos, si-Ibices, S Damas insectata C, didici non raro inuenit x. Et crebrius haut dubio inueniteatur, si i ides aeque illic, atque infimis locis exciderentur. Nunc cum vecturarillinc malia esse q0eat, nulla est lapidicina, nisi cum arces ex ipsis rupibus excavantur angustis praecipita se

capreolorum semitis, vel funibus sine dae L Cum igitur eius maestae laternis, 'e. xertae, vel uxoriam visceribus delitescatat , Sin summis alpurni rupibu&iaternax en- tuto acta potest fieri, ut illic crebro videantur . Videotur tamen, uxta torrentium vi derasis , aut immata gelu, magno tonitrui diuulsi Nel fluminc , turbiae, aquarum molentiae praecipicatis, aut diti uptis , ves alia vi quapiam naturae dehiscentibus. quibus fiat, ut , quae intu&condita fuere, prodant ut . . Apud incinos nostros Limburgos; Leodios, Chondius , Namurcos, Hanaonax, AGebatas, fornacenses, & alios multos a quibus , vel marmora nobis, veI atia lapidum geriem adactunear, non parua est tuta- In marmo- ru copia, varietas. Vidi ipse ita marmosminino Elidissimo Pectinem,& ipsius ie- crictes. 4 m ita affabre detineatam, ut nihil ars similinposse vitaretura Vidi in silice dursimochan, in Habeo & ego in musaeo silicem , quem cum Doce rumperer quispiam pro excutiendolia re. 1gae, asperam Chamem, eiusq; sedem intus , ostenditia Bethunas adaccho, quo viae apud nos sternuntur, tot Conchulas totas lapideas , & couclusis valvulis icitegras, magna, ut cura, & arte ex illis suilla coemento MN 'Ipactus iudicaretur . . In suburbano Rarisiensi agio, qui superne copiosa fruge luxurians, subrus caua magna sui parte est , &veuiculis pecuius, inueni testu; non paucas Turbinum marinorum , elegantissimo ordine detortas,&turberculis insignitas, atque ita omnibus modis perseetas, nihil ut praeter uiuam pisciculum, ad 1ntegeitatem detisti. Vidi ita Aasba lapidem , e summis mon- ee i tibus excisum, qu1 Percam inviuum exprimeret, neminima quidem lineola adpet sic iapi ctiociem desiderata. Nec pauca mih ,mqnstrauit Venetis Andreas Laucedanus, antiqui latum omnium,S naturae viraculorum diligentissimus obseruator,&custos. Quid multis aeminem esse credo notavinnino ociosum naturae spectatorem, qui non siauliam ut aa obseruauit. Omoibus ergo eiusmodi iocismate aliquando superius finisse, necesserit Hoeci,si proba illast collectio, aede Conchyliis marinis prannum auorum , ciui isduxit: atque ita nihil mihi oberit quosnimis dicam 1 inoam regionem'on minuSann quam esse,quam carietas omnes, in-id gemisconchylia sunt uineta. Sacishoc quidem hi estad Herodoti, & Plutarchὐconclusionem . infit mandam . Sed, quia abs idi acto inuamuis satis ea unde processitissa esse ostendat,noa tamen rei, de qua queritu ,

naturam explicat, atque idcirco animum dubitationi non eximat, ita plerumq; magis an- abG asib uoluit,satius etit vcram afferre solutio m. Haeciamerenon poterum mouu acti

tibi. bu t actori, sed petenda tota est ephilosop penctialibus,ad quae rapi videmur hac m- rabilium e sideιariciae. Sed quia nato atra na non uine bis his indictanda bo

Abreuius, quam res postulet, dupla vaticinis: ere defixo gemue ateria generatjo auiobiecta sicut cinaes tormas aeque recipere potest', cade suo finiuiuepotentia nullas educit Semmeo ecet , anteria illet: deinde edueem, notis est: actro vero DNnis formam praetonse monstrata tu materia Quur torma fuerit , cuius etficacia aliae formae

247쪽

hiannae producamur, quod est abiurou. Abudei tuc se imae pioccoset atq; re tu euericiae. Non ab elementas nou a cc oMuoiu Bimae sitor actionibus pro Θrij, qui bola alia morionibuς addictae, ita ut nisu potitat incellentius edicere . quam 1 pioiia,f Otacat 9Occsto NM niu velimus dicere Hac qua esse, quod alteri vica dare possiri excet Izoc Orc , qu4m sp iam' .met possideat .Quomodo ig cur dicitur, homo Miaci ac d mi oc & Mi so Gi,pe,qood homo S sol materi L pra patent, ut idonea seisimae iecipiendae. Caelum enim homiciem si ger neret, ici. factae , qaod umge ' su caelo Cxcellen Liui , cogitandocti gradiquet iaciat tute. Non igitur cauam Arma, da sed ad Drmas emipic as, macerim dispoi , , dc a tal; Mae quidem dispoiuio eo usque perti aer, dum id L ι Acam producitur , quod cal o, .g iis, siccitatis, & reliquarum qualitatum, q ae his sunt iecondariae essicaciae. produci potest. Fiouis igitur talian quaedam caelo debentin s sed si vita accedat , alio, nunc op sex Mae'. s. -ὰ tendus, qui caelo sit praeitantior. Hauc Dpmarum datorem nurico pemus, qui sis pcito. . tum valuetium iasimians, ubique adest, ub que materiae pia paratae Mimas dat, eas in eata: uisper conseroat, diam ma criae compago, &p ae ea ratio serre potest. Hic siue uitus iis, siue multas sub setiuelliget tias babeat, impς sio, S potestace sua tota forma um Q 3 bem administrat,& cuique maceriae dat p. o eo, asq; ad fulcipiendum cst idoΩca. Hic fa Ais, Spisciculis inae oe,hic mucibus, vermibus, s caeteriS arii maritibuS elimo genici S, Ma- tetia prius a caelo p caeparata e S iri uadi Ubicunque igitur hiamor, uue ii qoor mue coHh,rinitar ad Testaceorum vitam idoneu, , Vix a Tei tacea se nefari ius. Vbi Veso materia est cur quum ea pax, illa quidem formς eius, quaeda vi lcsta qo id ita, & vocetur, non possit vero .i- - ωjua, copisticulo liquorem icon eum p Etsi are, fici Vc t cita dumtaxat, non pisciculus tige inere' etir=Υ tur. Fot mas autem istas, liue figui aS accurata, , de arii malium propria, , nox, G: Oasci ibsei se an iis

quod initium esitorum peculiares se imas date non pote Micd psi forma cum dac si,qaem n sunιών ii noulis speciebuς alium, S alium adesse,iam quam euicientem quandam iocam,isi dixero Base Ciuisi id dixero, quod possem tueri . An tuerpiae latomus quidam usuum buisne mirim dis iis ijdio ruar o te inuenit . Quod si eo loco aptus humor buseni fast is uentus, q9id Νς atquin mirmo/rinnnus . aliquando liqoor in saxis inveniatur, quo Wiatina quoquc a Dimalia gemere; tiar i tua quidem si locus, Sit Amor iccat a corporata velo tacitum, si nim mussam non admittat Opiuxemm p mgreditur eo, q-ad eius materia pati Rr , victa pr0gressurus si ioc ,, &materiae inopia nota excluderet ar . Non est igitur mutunsestasium Q inysiam nisi tamc ueniti: namus vero miti utra in illis ita ueniti, in quibus sugo aliqua cit, a tuo: 1 tu grai compat. Similis enim ma ecia ad iacmas recipiendas est apta temone non salia grais modo, sed nitri etiam fec4cea qui ad micabitur Coochyta a MM-tati qsis etiam in noti ae rcgonis ea subterranea vena, quae loco, natura ina; - vadis rci pondet, illa ad micabitu c Cum ea temperamentum quoddam ii quocis mala exuaat, Oceano in teri assis tua, per omnes canalcs m Mna vi irruente us igitur is terra a eis,& maxim e et arenae quae proxima est aquita per orbςm LCri ae btus mea ibySitiquor quidam apud nos communicatur, qui Conchyhorum figura, facile iis it , Yth in et iam acceptucias, si locus vivum pisciculuat alore pol ςt V demas itaque A Deo c. pia: qa-busdam locis , postquam ad aquam hanc subter a nςam i diendo verat .m et i, maga -qqandam crusta Gad ducis pedes, uel eo ccassam: aliquando etiam tona iocem, qaia ζG-ta eii ex eiusmodi varia clanci,ilio cuna Coi gelicone coisgmen Γata, quali liena quaedam iacipidis, aut marmoras Elset . Nec pocto usquam iam p. aut luo e tabo a c Gycie Gaa taxiam cuiquam visa est, ut D ultra io mirie inus , 1ta paula iam mari recedeo te Disie, congestant. Nam si ita hoc euenis, et, cerae emtas adhociis Z laodiae , Iolland Moc Fundriae blito Inus trucitae crassitudi s congeriem iacere . . Q v c quod Pea in om lini oribus no iis Smag ia .est raritis, adco ut a D. Iacobo e mari Gabal ops monste in a 4 - ὸ a te fissis nostiis inmuta copia eii educta quam in vallo, quod iniciat Iustae est inus licec uider C. Ec , qui Concnulas legere volet , ei nciit opus cst ad, Ixu QI 4 9 scias uri, livmce . ibus habet seiuς molao,quam litori bos abundantiae. Ego igitur non magis hic; M suiu cedo Q tam im lapidicinis Megaren stu e quibus lapis effodi ut Concha tu invia δα soaucu cotu, flans ceteroqui candidusi muci,quea,4 re ipsa Coch;da appellarini Quous mare boici os ac causam nasceat dedissse a Peti so potius debebat foueniri. Hucuri, tota si ita, iij, pio montoris lis mare excoli at, uaca1ri ni itas, mare ad mutat, Hi qua tan in i Cis Lucii, qua Megaras Maenitur Vtina nostra crasta lic indi u uisset, ut Ia 'od μαλ', sili4 oi rex.Na Meoas cus ille adeo re,fidec uit,ut Caris,i horonei fili semilabris SIT, saetica peca ex eo iacta fuisse Pausanias testetur.Ad ea caiisa de esiti Liuis uasIn .i,t e ι. Cacebacie dentibus ad amusam re 90 tu cot, de qVa diu tacuetra. M

Dentes in

248쪽

tingua sere

pro canEido, pullum colorem videantur traxisse: in his aliqui sum serrari, aliqui citti iserram in acumen rendunt: omnes tamen acutissimi. Sed quia pauci suae , qui Carcha. riar Canis dentes viderunt, fit ut non dentes, sed linguae serpentinae vulgo nomineatur: quibuscum tamen nihil habeat similitudinis. Holus genetis, fioc dentes, uue linguas, e fossis eirca Aneuerpiam irequenter extraunt minote miracolo, Suod piscem , cuius deas videri queat, noa cognoscant, alioqui clamatura, caccharias bac ol m nabitasse. Ouibus lapides hi linguae videntur, illo petras eas nominarent. Hos paci ra II ne bu glosim lapidem illum voeabimus, qui fimilitet e fossis vibis nostrae est extractus. Huae longitudo sesquicubi talis; latit odo qua maxime pacet, dodrantem aequat, Paulatim iacuspidem obtusam ad linguae iscinam producta , coloce, Sc ducit te baialtem Teteri, pomdere ferrum, parte sui latiore, Secta sole istamina duo hisbet ea amplitudine, qua iacaluatia equina oculorum cauitates videntur, caetera linguae bubulae non dis1Imitis, ut merito vel ab ea, vel ab ingenti magnitudine bo glossias vocari possit . Cuius, rogo, marinae belluae,&quod os in nucic lapidem traniij e Gicemus , si or ia id getaus ad ani malium partes finc reuocanda . Ego celth nullam inacato, nec tu i1e quidem opinor, non magis quam animal aliquod io iste, cuius vel lancua, vel deas g ilopetra dicatur. 3Nam quamuis his locis a mali non longo interuallo d sit cis Lila: cara q: usquam poster Carchariae dentes esse, non tamen idem sibi pers Gades et ni co te ilio, qui inquiigrani imminet, tantum id genus piscium fuisse, quacitam fiLise de g:osso perrarum cop1a coa.

rectari deberet. Generatatui: haec in tena , perinde atque an, nasi isti ge' eris lapides. nih: lcum vivis ammant bus habentia commune. Eodem,&ad eoi cm tbates , amando saxeos serpentes Irianaiae, quorum . num in Asia glia vidi ipuis in ic conto tum, qui non alia ratione prouenit in lap:dum mezallis , quam Cocicbae apud Megaenies. Apage illos, qui vivos hos serpentes fui se ,& incantamento in lapidem verios esse, de quibus nescio fabolis persuadere n:tuntur. Nacurae sutat haec , hominum , miracu la :& ne micacula quidem, cum videntur perinde atquec κοῦtra , e causis apta. Quod vero quaedam valet haec lapideaea. ,t, qaaedam nor 3 id iuccis, S f .gori et siboendo αώ. Multi enim humores, siue liquores sunt, qui lapidis indus aricii vim hiabei,t. Ia Lostis igitur Conchytiorum quasdam est videre Testas adhuc eis , alsas etiam in lap:dem traisjse. tariccos vidimus totos saxeos, in quibus cralia,& quicqGid Iarus erat , in lapi dem degenerarat . qcio minus est mirandum si in Concitis, Gnat, natura tua mulco du drio ibos. Sed quia ego de Crustaceis dico, cum Pcrcae etiam laxcae illic inuentae, atqις adeo lapidei serpentes λ Ad υim itaque formatricem :n Co .cby ἰS Dolicis recurrim LMq ia quoqae id iacit, quod prautantusimum 1a ea ficii pi test, pro elcmcntorum Ost o-ne. Vb. eteo viva fieri non tulit materiae dii politio , auo Iocds, illic figula mia em m-diaxit, vitam additura , si locus, de ecmpera me tape. n. sissent. I i l: tore At,conita osaxa magii ponderis, quinquaginta , do piutilam ctiam libra: um, e mari trahuntac. his colo,,&constitutio extet ioc ea est, quae lapidi ρε cI, cuta, , mari piam, oc non d)fiicialis laesu, aut tritu; interior vero crusta, aut tunica dura cit ,& qisae poliri possit, haud Deus atque interior ae tuae tunica; colore etiam subcaeruleo, ne hac quidem nota abaeci te discedens. Rumpuntur haec saxa ma oribus malleis ferreis , magna vi inppa'ct,s , non quo intus, ut in aquilae lapide, aliuS caicialias iis ueniat ut , scd quo pi: ζciali delicatissimi extraharatur, eiusdem generis cum Solea bus, Las Cappa, :onga, Veneri appellant; sed eo delicatiores quoa tioci aqua marias, sed so e quodam tenuinimo, per .apidem imbibito pascantur. Hi plures numero, ad viginti, modo pius ea, modo pa cicrorcs ita saxo includantur , ut fingasis suus sit nidus, ad magoitudinem, & figuram pec:s oma I-bus lineamentis respondeas. Inter nidos saxeo interstitio celicto, exb:, veluti e vagi acriis rupto laptae eximuntur intesti Sotenes, ad palatu, & lumbos delicatiorum p urim m i 'OMu Ia his ig:tur solidissimis saxis, ta quibus aqua nulla, aullus liquor, inacui ea , 'ta eum, quem piscis continet, non fiὐura modo Dactyli, siue Soleui , sed vita omnis pisciculi laus perficitur, de abioluitur, melior ut multo sit , quam si in Ipso mata Σ-tra Iapidem natus suisset. Si igitur in uis saxis vivos absolutosque eum unguissimi tu fistula Solenes intelligentia haec, formatum dispensatrixi umauit, quid in eidem lini'

se diremus, figurati quidem ad piscem hii ac corporis , non vero vivi procrca adi, I cultatem λ Figucarum enim, quae aamantium corporibus sau propcrae, tLa, earu etiam, quae corporibus non uiuis eodem semper modo insunt, conit nil irai' lat. d.ois perennitate, causam ego ab eo tricabas ideis, Io , a caeli duntaxat male ,a, & r sma, eiusque morione circulari, pendete cieoo : Mque ica O Valutosum itatuo

249쪽

A . tamquamque formatricem tantum ubique producere, quantum materia capere potest, atque ita mulsa corporatura quidem hoc, vel illud animal esse, vita veto nequa

quam.

Est aliquo prodire unus, si non δεσαν vota. Sie animalium etiam terrestrium ost a, nedum marinorum,in terra generantur; atq; modo quidem ossa perducat,modo vero succi, lociq; natura in lapides transeunt Georgius Agi eola in agro Luneburgensi testis est ossa belluarum marinarum orta en, S in lapides co- uersa.Plinius etiam e Theophrasto ossa in terra nasti,& ia lapides transite author est. Huc scirian referenda sint ossa illa enormia,quae gigantum fuisse vana hominum ingenia credi. detunt. Verum ne ulterius quam Conchylia nostra,& ofla belliana postulant, natucae set ilia excutiam hic finem huic considerationi impono, certus neminem sore, qui nostra hic benE ruminarit, quia mox sit eonclusionem illam e Conchiliis connexam decisurus. Hoc ibitur in commune responsam sit omnibus sis, qui Conctas, & magna piscium ossa nobis inoessere. Mitor equidem Plutarchum hominem philosophum, istud non animaduertio, vel exeo saltem, quod ita montibus etiam videret Conchylia inueniti.Quod si verum fuit,3 quare nou aeque asseruit,superiorem Aegyptum,atque inseriorem mari coopertam fuisseὸ Hoe si isteretur, in Thebaida tandem,oc ipsam Aethiopiam mare deduceret,& ipsos tandem alpes submergeret hae sua collectione. Sed vereor si multus sim ita hac conclusione infirmanda , n e ego prius ambitiosae in re clara reprehensionis accuset, quam Plutarchus ineonsiderantia .Multo certe prius Era tosthenes sese tot sit 1n Conchulis,&saliuginis ca sis apud ςcis inuentae qui a mari longe sunt remoti,praecipua m illam quaestionem esse ales, Quinam fiat,vi duobus,tribusque stadiorum millibus a mari intra mediterranea, plurimis Ioeis, Coactatu,& Ostreorum,& Cheramydsi, ingens multitudo cernatur, & praeter haec salsi etiam laeus inueniantur, quasi maria essent cvti fit) cicca tem ylum Hammonis, de in ea quae ad illud ducit, via , quae ipsius testificatione longitudinem habeat trium millium stadiorum. Hic enim pIutimam Ostreorum colluuiem esse,&salis etiamnum multum i veniri,&marinas exhalationes in sublime serti, prope ipsum etiam nauium maritimarum stamenta monstrari, quae diantibus terris sint effusa: tum etiam columellas extare, super quibus delphini sunt, habentes hanc inscriptionem, κυρηναιων ΘεωρG. H.s Eratosthenes inductus, Stratonem Physicum, & Xanthum Lydum laudat, qui inter caetera, quae multa C reeitat, existimarint ipsum Hammonis templum prius ad mare stetisse; ac deinde mari dinfluente, in mediterranea regione mansisse atque oraculum quia mari adiaceret, eo c lebritatis , & nobilitatis peruenisse, non esse a rauione alienum: alienum vero a ratione esese, si dieatur, quam habet claritatem, & existimationem hoc tempore, eam in tanto a mari interuallo acquirere potuisse. Aegyptum praererea pristis temporibus ad Pelusias usque paludes, & montem Casium,&lacum Sorbonidem, maris inundationibus fuisse subiectum, inditio esse, cum salsugo effoditur, puteos ipsos arenae, de Conchatum plenos inueniri, quasi male antea regio fuisset. In his Xanthi dictis nihil Sitabo .nue ait absurdi, sed ad Stratonem reprehendenda,qui inter caetera ac me u de fundo ma ris attulit, quoa nec Straboni,probatur,nec quicquam habet momenti ad ea, quae modo statui, elevanda. Aduersus aute Elathostenem. tratonem,&Xanthum,eadem dici intelLgantur,quae comtra Herodotum, Plutarchum sunt a nobis ducta. De Conchulis itaque, be Ostreis satis est responsum,illic ea nimirum teperiti, ubi succus idoneus ad ipsorum generationem inuenis tur, nullam maris delapsi inducta necessitate. Haec omnia Gotopius. Suat & alia loca, in quibus istiusmodi Conchylia longe a mari dissitis inueniuntur, ut in Helvetijs reserente D Zoographo ia agro Solodurensi.Scribit &Gyraldus multas Concharum species in medio terrae,& in montibus,& in lapidicinis Inveniti,quae sunt prope Syracusas.Maius miraculuest quod scribit Gyllιus exAtheneo,ut videtur super erutis e terra Conchylisis his vecbis. Posteaquamsicut ait Nicolaus Damascenus,lib. Io .Hist.ad Apameam Pncygiae urbem Mithridati ei belli temporibus motu terra discessisset, lacus, qui ante ibi nunquam comparuissent,tepente extitisse, fluviosque & sentes nouos ex eisdem locis terraemotu excitatos fuisse,verere'; multosexaruisse,ac nimirum plurimam aquam tum dulcem, tum sal sam, tametsi ab eis locis mare longe abesset,ex viseetibus terre sic emanasse, ut tractum in

niuersum tum ostreis, tum dealijs piscibus marinis reisserint. x a SEN

ossa in te

μ ossa in L.

Ioca aliae

250쪽

vlysiis Aldi ouandi

Sesus exte

riore habe Insictoia sensus.

Echinus.

ILICE A testa inesusis sid est, Testaceis fatendum est,inquit Plinius,

nullum messe sensum , ut ostreis. Et rursus: Carent, Conchae visu , omnique sensu alio, quam cibi, & periculi. Atque hoc est, quod & Suidas scripuli, Conc bas θαι κορολάς quamuis careant visu, escas tamen is qui videri, odoranai sc licet iacultate. Caeterum communis pretceptor - Acistoteles v isum,& alios externos sensus Testaceis non negat. Nam in quartode arumalibus capite octauo disputans, docensqi quibus animalibus insit scalien oi uis, Mollia,de quae vel crusta, vel testa operiuntur, atque etiam Insecta sensibus praedita esse omnibus constare asseri ,ham, di visu, olfactu, & gustu. Insecta enim, inquit, tam pennata,quam non pennata trocul sentivi, ut mel Apes,do Culices, dicti M uliones. Iam Leptae,Polypi,Galii inarsiodore escaruin alii ctaxi capiuntur,&Polypi quidem ita adh te- seunt, ut auelli inde non possint, sed truncari inde non patiantur. At vero pulicaria beμ σba admota, protinus ab odore eius resilire dicuntur. Gustus etiam similis catio: interdum enim cibum prosequuntur diuersum, nec eliacm iaporibus omnia delectantur. Nam Apes nullam ac tem putidam solent aduolare, sed dulcia petunt, Culices nulla dulcia gestiunt,sed acida. Tactu veth sentire omnibus datum animantibus est. aae autem filiceo xcigmiae operim. tur,olia tum, gustumque habere constat, argumento escarum. Purpuris dirim escas putidas Purpurari jemoliantur, de accedunt ipla ad eiusmodi escam a longe, vopote odorantes. Sensus item saporum ijs inesse,eisdem illis rationibus patet. Sapore enim tecum earundem quaeque delectantur,ad quas veniunt odoribus inuitata, quos gratos senserunt,di diaxeuerunt.Adde quod quaecunque os obtinent,sis Sc voluptas per saporum aDttactionem euenit,& dolor. De visu, de auditu quaquam nihiI certi anifestique habemus, Vngues tamen ad strepitum se subtrahere, inseriusque subsidere cernuntur, quoties serramentum sentiunt admoueri. Exiguo nanque extant reliquo autem toto corpore perindeae in cubili, occuluntur. Pectines quoque admoto digito dehiscunt, mox comprimunt se ut cernentes. Natices item qui capiunt, non aduerso statu , scd secundo adeunt, quoties eseam persequuntu nec voce ulla,sed silentio agunt,utpote cum,S Oifaciant,de audiant. cNec fieri pollic aiunt,quin subtςriugiant,si vox proferatur. Echinus intei Testacea genera, quibus facultas ingrediendi est Vettibula, Glaudesque inter immobilia eiusdem genetis, olfactum minime habere videmur Hactenus Aristoteles, apud quem in quarto de parti bus capite quinto, cum explicasset paries Mollium,Crustatorum,Testatorum, atqi Insectorum,ad cibum accommod/tas, legimus, oportere certe ut illud habeant quod ei partiptoportiotietur, cui sentiendi piincipatus in sanguineo genete mandatus est, hoc enim iaomnibus animalibus inesse necesse esse Quod modo ad motum Testaceorum attinet. AlbertasMagnus tradit ideo paruam in ipsis partium exteriorum diuersitatem esse quoniam

animalia urat,quae uno, eodemque loco remanent, Sc si moueantur, paruum et Me motum:

eseque quae nullo pacto moueantur,sed aifixa semper baete ur.Est aute haec doctrina Arist.

COITUS. PARTVS. GENERATIO

Mo coeunt.

DEM philosophus, qui omnium animalium naturas quam diligenti

sime perscrutatus est, coixum, quia dc partum istiusmodi animant,um generibus, quae testa integuntur, adimit . Nam etsi in decim quarto capite libri primi ac historia animalium super eo ambigere videatur, inquiens : An Testati generis vlla coeant, incertum est: plurima tamen non coire apertum est. Ia quinto nihilominus eiu-dem historiae capite decimoquinto hoc unum fere genus totum expers coitus esse scribit, de in noni capite trigesimo, testa intecta, inquir, ut Pectines, omneque Ostreari. Graisiaudi um siue Conchiarium genus, arque etiam Ciusta intecta tunc optima sunt, cum graiscuisiar.se a uida, vi late in Locustis, de reliquis huiusmodi patet: sed quanquam testa intecta graia non ianis. uida dicimus, tamen nullum eorum, vel coitum, vel partum videmus. Sic ille. Sedia tamen

SEARCH

MENU NAVIGATION