Vlyssis Aldrouandi ... De reliquis animalibus exanguibus libri quatuor, post mortem eius editi nempé De mollibus, crustaceis, testaceis et zoophytis ...

발행: 1606년

분량: 629페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

181쪽

L O CVS.

PRIANVS de Caneris marinis: ii ixis habitant curia se pascua carpunt. 'unde sorte ab Aeliano hoc est saxatiles dicti sunt. Quod autem Plinius dixit Cicto loc, mollibus vitam deger haud satis vetu videri annotat Massarius. Sunt enim, inqui Paguri Cancri,&tamen non nisi locis saxosis capiuntur, Se similiter Cancri illi alij parum minores, cibo non idonei, praecistu mare , praetervam cum exuerint senectutem, quos tam petrosis, quam terrenis loc- yi se Neri: p r culmina quod ex Arithotele eliei etiam potest. tim o auo de histocia, vόι Cancros aquatiles, stercus deuorare inquit: quam etiam quarto de istibus aiamalium, cum Cariccis caudam inutilem esse tradat, quoniam vitam agerete 'μam, Gomoasq; subire Bisant,nec defendi satis potest Plinius. nisi qui; in Pi i rem tilo noci ueti,sed Astaci legendum existimauerit, ut dictum est ex Aristotele, viae hee mutuatur,Hactenus in . Ursant nauigatores isti inludiam m/gnamcoptiam marinorum Cancrotum esse prope Insulam Canibalorum, quae die Domen qjλpseli tui, de His panos per decem dies conrinu hisce viram sustentasse in mari Nicaragua. Rondeletius suam sperem fiequentemcsset scibit in stagcus marinis. Nolior vulg tis ubique in Italico degit lites inlocis saxosi itque arenosis

'd BosphoroThracio cum ventus ingruit violentus , Cancri aduet sus flu- vero, ubi venti vis maior est, omnino re

pias, ei se impetu equi Undarum cogere nrur: caeterum hoc praeui Alent cumiam ophadpsomontorium appulerint, singuli in sinuo is ι - , a si oe,setenent,simitque& reliquos expectant. Dei ode in eundem lorum e ne sis. Me emtes opeaecipit crepidines in is una ascendunt,&fluctuum vim qua piste Hosmtiminat eva cum pedibuscoaticientes. Cum autem hanc violetitiam pia uspian gremi Kruris rer' dine. in mar recurrunt Pascunt autem eis m. 7. de piscato ictέeum deesina ic uos periculi gracias are in terram exeunt meque homi- auimias. aes cum insis etfaminaris impetu is iocς ipsis vide volvat.Ex Aeliano. 2 q.

182쪽

iris

Vlysiis rotiandi

ARI NOR VΜ color, teste Bellonio , maribus quidem rubentior, minis ex liuido in cyaneum tendit. Mares autem iaminas opprimere videntur,antequam ineant:atque inter se diutissime dimicant arietum mo- te . Crura in ventrem insiectunt,dum incedunt. Rondeletius suo C acto iamine intus partem inesse quandam croceam scribit, qua mares carent, quam ovorum materiam esse putat. caeteras partes internas albas, tam is mare,quam in simina reperiri.

APOLOGUS.

- MCπR ut ait Λesopus , emati eum ascendisset, in loco quodam pascebatur. p

fortunatos esse.

sv S IN CIBIS.

Vt coquam

ines noua.& aceto, cum modico sale elixantur, aut in aqua marina:aut a santur sed elixati meliores suntlliguntur in oleo Mol eccae dictae praestati ocesque habentur caeteris. F rninae, maxime cum turgent ouis meliores

iudicantur maribus a Ideoq; Bononienses, & Ferrarienses laminas,3: mures seorsim ponunp, iaminasq; dupla maioris preti; vendunt. Qai m Ιω m diam nauigarunt,aiunt in orientalibus regionibus Cancros macinos pleta esse sueeoq; dulci turg c cua Luna pariari eontra vacuos cum est sena: secus quam c oste , Euhzaeth locis,ubi rupicniIanio meliores existunt. -

v SVS IN MEDICINA.

sicos. 4M P, Π LETIVS ἀe suo Canero stagni marini estribit: Hoc Can- erorum genus inter marinum ,& iluviatilem medium esse comperio, ut in malitii,& in fluviatilis vicem usurpate possimus: Stagno umenim acua.partim marina, partim dulci constat. Quando igitur fluviatiles desunt stagni Cancros aqua hordei abluendos censeo, ut in ea si udis alti,stia, deponant, quibus tam felicitet ucemur IR his aikcitibus,c t A erudi de orodesse ptaedicantur.Atq; expertus profiteor prun.ucis mul

183쪽

De Crustatis Lib. II

Aloecocium Cancri marini apud Plinium escax habetur contra dorycnium. Marini, non fluviatiles aulamuria an Thec cas8 Apollosi ad labiosociam c/cium morsus apud Galenum. Sicqu cum ian aumrabsoluassicaa,sylveitica, sorte dea int,p. ooc sit marinos Cancros tritos cum succo brassicae satiuae mucoccω& applaebensa lingi a per os infundete bis die,idq; per triduum do ematum egeratur aluo, ex Absy toc hos marinos impaci numero exustos,vel aridos tritos, & baccas laureaS impari num to tritas, adiecto melle, atque adipe anserina remissa, aequis pondelibus vomeria permista voLmeorpus iaetias,atque aequali zer in duodecim paties druidus,& in cibo,aut ita potione labo- tanti phthisico dederis, mire profaturum pollicet ut MarcelluMAuthor est AIexander u nedictus Cancros marinos, pondere diachmarum duarum, si bibant ut ex lacte materno, vel autricis, infaucibus,st pueris sanare stranguria H.Cancrocu fluviatilium cinis ex oleo,

& cerati aquit Plinius) rimas in sede emendat , item & mariat Cancti polline scilicet suo emendat.)Teste Marcello ex oleo impositi pernicimbu , utiliter prosunt, ita ut foueantur aqua, in qua eruum decoctum est. Celebrat Avicenna Cancrum marinum adustum ad quartanam, scabiem,lachrymas oculorum,& alia, sed Cancrcm 'armum ex sonit se eum B ibi icitelligere, qui in lapidem induruit. A Plinio laudatur Cancri marini cmis ustos eum plumbo, adcarcinomata compescenda. Ad hoc sussicere, cum melle, lineaque lanugine. Aliquimalunt alumen,melque miscere cineri. Apud eundem tam marini,quam fluviatiles pilos e mamma tollunt, hoc est, morbum pilacem sanat. Pro psilothro idem sumit Caneri marini cinerem,Scscolopendrae marint.Cancelli Cancri marini, aut Euviatiles in aqua deeocti caco codia,& tunsa cum farina hordeacea mixta, imposita calide stomachi vomi-et,tribus diebus maturat eruacissime,& plusquam sit veti simile,expectum a se Alexander Benedictus attestatur.

DE CANCRO M EA DICTO

Ad stran

M N IV M Cancrorum Maximus, Maias appellatur, teste Aristotele . ACaacri μυαι, mquit R deletius,dicuntur ab Aristotele a Gaza Ma ta 'lattat se a main.Lodine:n μαιοι quς amitam significat,& nutricem,aliqua docti m p O grandioie natu sumebatur, telum ut hoc bene, ita προ- 'conti quem Maiam cite putac, Pagurus est, de quem Papulum, Maia. Hic,inquit in Prouincia Rumado vocatur,ab alijs Gritia,Squarancho, Grampella ab Hispanis Cbabro. Hata lynonyma coaveaiunx cum ijs, quae Bellonius Ca-cto Maiae adscripsit, ait ectim: Maiam oti similitudinem quam cum araneo h bet, vulgus Gallicum isaigne de metaquasi araneum marinum dieat,nominat, Masljenses ab aculeis infinitis,quibus ici ergore morς Locustaehorier, & villis quibus undi lue est circumieptus, Vnesquio aude ad pectinem ad qo livum attenuatur, alludentes ocacit. Veneti, ac Genuenses a speculis,la Maiarum c Licibus elegantet inclusis,Specchio noc est speculudicunt. Alii Goanc las, Sc Cranceolas: Romanum vulgus Graacitellas. Maeae sucit,inquic D Iouius,gcandiores rox odiore ventre, gressu in terra segnes, in aquis autem veloci simae, vecieti Granceolas vocant: quaru rotundioribus testis specula includece ad elegaentiam solent. Et Massarius est . Quae Maeae vocantur, id genere Cancrario maXimae sunt: quibus .eauda deest Sicorpus locundu est,dorso spinoso,cruribus oblongis:quas vulgus Ca acre las cognominat. Quorum Omnὸum aut rum sententia nostrae opinioni subscribit. Ita Lusiuacita dicitur Gangreia, vel GaDgreiota,vel Cetola.Zoographus Germanice dici posse ait eici Meet in;vt Gallos imitentur,& Albercus Canctum marinum rotundum sine cauda, scribit Germanice Araneam maris appellari. Em Spiegel inabb eum Genuensibus, ei eum Massiliensibus, eici Helchrikr bb nomiaari poterit, ut idem ais Zo graphus.

GENUS.

184쪽

Vlysiis Aldrota ancii

GENUS DIFFERENTIA

DESCRIPTIO.

AI A, ut scribit Bellonius,in eo a Paguro differt,quod hic parie anterio-

te atus sit, Maia vero posteriore parte in latitudine se diffundat, anteriore coarctetur, & angustior fiat magis: est praeterea magis orbiculara qua Pagurus.Crura quaternis articulis intercepta gerit,alta,&exilia forcipibus imbecillis dentata, quibus praedam oci applicat. Corpus illi est tam graue, ut ad incessum ineptissima esse videatur, quamobrem in terra segnissima, in aquis velocissima est. Pedes quoque non habet Bicipatos, sed unguibus

bene munitos, utroque latere quaternos,quinis articulis interceptos.Cocta eodem modo

quo reliquum Crustaceum genus rubet sed visa,aut liuet, aut virescit,aut rubore ephamiceo aspersa est: quam si supinam contempletis, tria pacte anteriore breuia specula ab ip- ἱFemiv de fius crustae tegmine eontinuata cernes, inter quae praetenturae duae delitescunt, Tibi assis, om non habet larues, ut Pagurus , sed multa scabritie exasperatas. Maia semina operculum' ' latiustulum habet, sub quo duo foramina membrana occlusa in ipsis posteriorum tibiarum radicibus collocata apparent. Quatuor praetetea utrinque semicitculis utitur in natando, a quorum radicibus oditorii prodeunt pinnati ramuli, quibus haerent oua in Re is. νοῦς - Interanea eum Paguro, aut Heracleotico Cancro conueniunt οῦ quae quicunque dilige eius speeulari cupier , necesse est eum viventis Maiae testam superiorem detegete . Competie tautem in capite,azque adeo ore ipsos dentes extrinsecus duos oseostin palato autecarunculam qna linguae vice iungitur:praeterea an sedentes bina denticulata ossicula,atq; in eius ole cauitatem statim ante ginam,ih qua quod rubrum continetur, habec multiplices flexus: eias vulvam esse puto Ex hac enim ova prodire compertum est . Subi equitur cauitas satis capax, vacua quidem ca, dum ieiunus est piscis, ut vel os a iterum , vel eius ventriculum esse dicas: cui etiam dentes adsum quemadmodum in Locusta dumeto quaterni. incisorij, de 'aus molaris, a quibus gula incipit, in cuius summo epigio itidem macii seste videas: ea autem 1d apophylos meatιbus committitur adeo exilibus, ut vix ap- cpareant: Sc quemadmodum vulva adimplebat maiorem partem recessuum, sic apophyses ubiq;per cauitates immittuntur,tenuibus tamen ligameniss adstrictae,& maxime mu stulis. Nec est aliud intestinum manifestam, quam illud in quo desinunt apophyses, excrementi talicet receptaculum. Est autem id teres , caeteris partibns incumbens, ad caudam o uoprotensum. Sed&vesicam utrinque unam in ipsa aluo robustam, magnam, Scmembranosam cernas: cuius exitus est petea duo foramina, quae sub operimento latent. Blanchias habet utrinque sub Lesta in lateribus numero senas: quae certa membrana ab ipso tegumento distingauniaret aquam enim in ore acceptam per meatus, qui ad radices ab cruriam sunt, egerit. Haec omnia fere Rondeletius Paguro suo adscripsit his verbis : Pagu-ὰ b, ' dis tus post Canctum Maeam maximuSest, parte anteriore,&ii, lateribussenis aculeis lon- ais, de validis riget, e fronte protenduntur appendices duae locundae, & aeute, firmae ad-s o sum .-qIbus eornua duo minora, articulata. Ex lateribus valde prominent oculi magis ad latera, quam ad anteriora specta ales, magno interuallo disiumcti, qua nota a Cancris Maeis differuui. Testa tota minime leuis est, sed aspera, utpote quae tuberculis, 3e aculeis tota conspersa sit. In ea maxime in superiore eius parte pictores nostri specula ia- Hudunt nec id sine gratia ob aculeos,sc testae colorem. Pedes octo habet, longos, crassos, sex articulis interceptos chelas duas magnas,aculeis horrentes. Caudam ex multis tabel. Iis contextam, in cuius parte interna ova aestatis tempore appendicibus racematim hae. rent rubra. Ialateribus branchias, & partes easdem internas quas Locusta. Patet itaque Rondeletium non meminisse verborum Aristotelis. vhi Maram , non Pagarum liacit 4 de ρμι- M-θσκελῆ hoc est longis,ac te auibus cruribus, & inertem admotum, tardumq; ad ince--2.8- dendum, ut Canctum Heracleoticum . Nec est quod Rondeletius neget Maram nostram longi crurem, & horridam, non esset veram, ac genuinam Aristotelis qui hasic maximum omnium Caacrorum statuit j propterea quod in Prouincia non sit maxima, & quem pro Pagulo osteadit, multo maior ibibem existat, maximum enim alit Oceanus, & mace TDthenum, ac Adriaticum. Et Ligustici maris incola hic est quem primum depinximus, di ob insigne eius magnitudinem Hippocarcinum appellauimus , a D. Bernardo Casteb

Cornua.

Oculi.

pedes. Cauda.

185쪽

De Crustatis Lib. II

Hippocarcinus hispidus

186쪽

t et to qui pro singulari sua humanitatem uua exotica, ac peregrina, raraq; mihi misit, Gena a missas. Longus cst dodrantern,& palmum, dod pantem veto latus, altus pals Du cum di. madio, supra oculos ejus emissilio se tubulis quibusdam ad latera protensos ston te me dia, duo velut coinicula acuta , exeunt, quemadmodum etiam medio oculorum in te stirio, quod nati in nobis locum occupat, vini cum . Sub hoc duae appendsces duobus am-cul: c. distinc ad latera e regiocie fere sinus, v ε prodeuut, eminent. Item aba pati cita ferias ad horum lateia supremis illis corniculis ex diametro opposita, maiGra, ac longiora , in tenuissimas veluti letas ac sineatia . Os sub his infimo loco situm, duo velutib achiola intus tota villosa muniunt. Vniuersum tergus aculeis, spinosisque quibusdam Opet culis obsitum est, quae ad latera maiora sunt. Quinque ab utroque latere pedes , si brach a annum etes, in totidem articulos distincti, ted forcipibus nullis acutissimo mucrone tantum extremo donati adnectuntur, insignis, pro reliqui nempe corporis proportione, longitudinis chelae anteriori parte eximiae, cum crassitudinis, tum longitudinis: ha aenim duos dodrantes cum medio aequant, illa brachio fere puerili par est, forcipibus susci coloris, e quibus villosa quaedam prominent stamina instar penicilli. Cauda in tabel

las articulatim discreta, lata satis, qua oua contegit: undὸ feminam esse coniecimus. Huic non diffundis parte supina alter est, licet minor corpore. Parte prona cauda, qu sversus ventre reuoluta erat, extendimus. Haec inter extremos pedes exorta angusto pii mcipio, deinde magis dilatata, paulatim medio sui, palmi latitudinem constituit, Oualis fere figurae,& extremo in angustam appendicem scuti formem quinque angulor Um, seu penistagonam desinit : ipsa ex sex tabellis sibi inuicem articulatim incumbentibus, ac compactis coagmentata. Os undiquaque multis veluti brachiolis illosis, superne,&ii set ne circumsepitur, apsum ex duobus officulis du&ssimis coire xidetur, qici dentes vocat i sol te Aristoteles. In ventre nullus tumor, sed plana cauitas potius conspicitur, apta retine

dis ovis. Cauda interior, seu prona utrinque se veluti petillos quosdam habet, ternos caudae lateribus, seu margini adhaerentes, falcatos, villosos totos, reliquis iuxta eorum exortum , sed introrsum versus enatis, graciliores, lues, duriusculosque instar brachio. tum, suntlamen,&hiseris hirsuti. In cauda insignis cauit asscui lata apparet. A praedicto magnitudine differt est. n.minor hic, qui subiungit ut prone, &supine depietus,ut sexus distinguatur . Senae spinae maiuscui latera utrinque ambium:& binae omnium axi trae frontem muniunt: duos palmos lon Ps. Getis, brachij ee, & corpotis sopio a parte b spidis,& tuberosis, pedibus non ita. A cauda lata tamina cognoscitur, qua cit inmara angustior, ut in icone expressimus: sed mas ut plurimu magnitudine superat semina. Qui υltimo loco adpingitur eiusdem prorsus est generis quo ad figuram corporis, sed pluribus spinis ab vlioq; latere, & in Miso horret, pedibus, & brac iiijs non admodum asperis,sed hirsutis,supina parte varijs coloribus maculatus, sed praesertim rubro. Qui a Rondeletio Cancer Heracleoticus depingitur, nolis c prorsus est, se a Maia non du adulta,vt una cum Maligero suspicor. Et ipse Rondeletius, quamuis Don1hil a tuo Pa

guto, hoc est, Maia nostra difkrrescribat, tamen sitetur ei ste esse generis his verbis. Hi, inquit, Cancti, Paguris tam similes sunt, ut vix dinsternanciat, verui, tamen specie, ut diximus differunt,ut ex descriptione iam fit perspicuu. Heracleotici aculeos in Docile habent,& in la teribus, pars testae prona aculeis aspera est,& hirta, colore est fusco, quo a Paguto disseiunt. Pagiit, pedes breuior multo, & tenuiorei habent, cornua ante oculos atticulata , corpore sunt minore quam Pagusi. Haec Rondeletius, cuius iconem etiam addendam censuimus, vi cognoscat lector non admodum dictite ab eo quem depletum hoc Ioeo subiunximus, in er Μaiarum genera poxius, quam alias Canctorum species recensendum. Est autem ea magnitudine qua depingitur, dorso valde spinoso, ac sublubro, Chelis, te pedibus longis, tenuibus non asperis admodum. Videtur postremus minor hic parum a Maijs differre, nisi quod asperitatem in testa tomentosam habeat,Folia,& Folca in Italia nominatur, lore est cinereo, & iusto,eius iconem ante nos Zoographus exhibuit a Cornelio Sittardo ad se missum.

SEARCH

MENU NAVIGATION