장음표시 사용
261쪽
. eina, Porpurae, Cochleae: denique Turbinata omnia quae capitis opercillum habem. Alia' testa undique conglobata quidem,sed non ita gyrum conclusa sunt,qoae tamam habeat nisae opereulo, ut Codchae venereae. Alia undique duabus testis contecta,ut Pectines, Cha inae , Dactyli &c. Altra locus est, qui nunc in mentem suba, in primo capite libri eius de Testaceis primi, ubi quoque eorundem Testaceorum differentias ponens sic loquitur: Eethi, Testaceis)alia ab alijs teme duritia superatur, ut Stellae, Pulmoacs, Holothuria, Echini , omnia enim istuQstcacodermis sobijcit Arastoteles j longe minus dura icua conte-ountur quam Purpurae,& B cicta &c. Fatetur Itaque Rondeletius Echinos aphilosopno Testaeeis annumerari, & ipsemet ille in sua diuisione ita scrιbit: quare mirari subit, curoostmodum Echinos inter Testata non reposuerit,loco de ijsale risinter Testata,& Cruis stata medio: Nam quod Plinium in Crustatis recetis uisse scribit, locus ille Plini, quem ad dueit, mihi .alde est suspectus, quia doctissimus Massarius longe aliter eum interpre. rer η tatur. Agens enim is mulor toto nono libro de vacijs animalibus aquatilibus,nomina ' με tim veto capite vigesimo de i, quae sanguine carent,& trigesimo de Ca acris, Echinis, & Ectioometris, vbι de Cancris eis et locutus, subit, Ex eodem genere sunt Echini &c 8 unde Rondeletius ea uerba ad proxima referenda abitratur una cum Loographo, quaa- quam ille ad Cancros, hic ad Locustas refert Massiarios vero ad eve aia,&meo iudici recte, nam in sequenti subinde capite idem Plinius nullo interposito alio antiali iterum iubdit In eodem genere Coculeae,&c. Quare si S hoc ad Cancros, vel Echinos,ue quibus vltimum erat locutus,esset resereadum Testa aqualia CochIeae sunt cum Ou1Liceis co-
fudisset. Non me latet interim Pilatum in ea fuisse opinione, quod Echini uot Ct auacea, g iis, o,. sed Rondeletius id videtur ignorasse, cum locum Pumj minime adducat. Is ainem in zo- ' .i pti delibto capite duodecimo Iegitur, ubi agit de iugestione aquatilium per species, atq; ita ,ib.
infit:Aquatilium tegumeata plura sunt. Alia corio, & pilo integuntur, ut vituli, & hippopotavit. Alia corio tantium, ut delphial: cortice, ut testudines: silicum duritia, Mi Oitreae,& Conchae: Crustis, ut Locustς:Crustis, & ipi rus, ut Echini: squamis, ut plices; aspera cute, ut squalinat molli, ut muraena: alia nulla,- Polypi . Sic Plinius; caeter in nos, Philo. 1ophum potius sequentes, Echinos inter Testata'onem us, & aiterum Turbanatocum g nus faetemus. Ut itaq diuisionem Philosophi repetamus, Turbinata qui iam non omnia σὰ,MMia alis habere constat ex verbis ciusdemri: sposterior in Mollibusadducta astinanserio- ,α, a Miscrem,sicut in Turbiciatis Testatorum. In uniue sam enim testa partim cum Crustatis, par- haiais, tim cum Mollibus conueniunt. Crustatis quidem quod partem terrenam foris, carnosim έλἰά5. intus habenti igucam autem corporis eodem modo quo Molita, Testata eris m quodam- Vita M. modo omata habenti maxime verbe Tut natiSea,quae volutam h bent, μαλήτα δε τῶν diM: , c σέ-εδύκίμ. Gaza vertit : quae ex Turbinatis cuniculo in antiactum stati, contorquentur natura cnim hortam virorumque periade se habee,quasi quis directa linea Aiaisi ut in quadrupedum, ac bominum genete est, yptimum extrema lineae paue supeliore os situm intelligat, quaa : mox stomachum qua b. tum ventrem, qua c. deinde intestinum usque ad ostium excrementi qua d. Haec ira in sanguineo genem disposita sunt &e. At veto Mollia,& Turbinata, inter se quidem prox ime constant,sed illis e conuerso. Finis enim
ad principium Aectitur, quasi quis lineam inflectendo incipe ut om) adducat d. ad a. Cum
enim ita partes interiores eis collocentur, foris ,-- alveus in Molli bus, oros: in Testato genere Turbo, a ri, rus. Notandum humonet Zoographus, quod Strombus, Spro telia exteriore tantum,&pro anima i toto accipitur. hinc fit ut excremetitu meatu δ 'μ α ori vicino emittatur. Hγ Aristoteles. Helicea autemserte ea tantumhabuerint, inquit, , ct DZoographusὶ quae in turbinem , veluti pyramidis forma excunt, alia, ut Cocniear auae- pro 'to est . dam, lineas suasaliter digestas habent icirculorum serbissma : qui plures ita conuuiati V 'fra sunt, ut minores a maioribus motineantur, quod in heli coide linea non fit. Cacimodo
runt praeterea, quod illis adnata sit caro,cum turbi tis magis fit stauta,vii idem Philolo. phus plodidit , apud quem plura de Tu binatorum partium Hrma inuenio ,& ne saepe in particularium historia veolant tepetenda, his adisram. In quarto linque: dc pari, buS, eapite quinto, cum dixisset Cociaeas,&deni piovroS. acutosque babes c ,α quod . interiacet dentibus, carnosum similiter, ut Mollia, & Ctustata, proin ruscidum mam inter θ' ' aculeum,di linguamria supectori Fungi qua si ingluuiem auium,a qua stomamus est, &sub hoc venter, i a quo sieum est id quod papauer vocatur, mox intestinum continuum tendi simplex,otiginem a papauere illo ducens. in omnibus Testaceis inest bocexcremetum, quod vel esculantum eo praecisue sentitur,sabdit: caetera etiam Turbinata, ut Purpui M
262쪽
Buccina x M similiter, ut Cochleae coo stan Biualuibus quomodo differant,modb di lximus,at quomodo hisce eisce assimilentur, diximui supra ii, Testaceis in genere, nimii uvi opereulo quod a congenico carni Naulae opposico claudantur. In quinto historiar c. 1 f. eum dixisset eundem modum, desidem tempus gignendi esse Buccinis,quod Put putis,adiu git, operculum item oris idem, tam huic utrivi genori adi tec nati umquam caeteris Τur binaris omnibus. Pasci quoque eXerta lingua appellata sub illo operculo solent. Diximus quoque carnem alijs Testatis nullam esse, ut Ecbinis; alijs esse, sed penitus inclusam, nee vlla ex parte conspectam,eΣcepto capice, ut terIesuiu Limacibus,&isis, quae Cocalia qui dam appellarunt,de aquatilium Purpurii, Bucciniis, Cochleis, & reliquis Turbinatis. Inte ei umaatuta in Turbinatis sumota suset baec ex eodcm p Lilosopho histor. quart. capit quarto, omnibus similis est , nec nisi magnitudinc excessuquo variat: alijs enim partes maiotes, alijs euidentiores,alijs minores, obscurioresque sunt. Adhaec dilcrimen illud duritiae, mollitiae, caeterarumque eiusdem generis affectiOaum. Caro enim prima in ore teste, quam omata torosiusculam habent, alijS magi, talis, alijs minus. Caput eius par ii medio pro aulum tuo gitur, & cornicula duo, quae pro magnitudine plus minus ea-piunt incrementi .Exerunt caput more eodem Omnia,idemqbpcr m um retrahunt intro. Nonnullis etiam os,& deates acuti, breues,& tenues,ut Cochlear. Promuscidas etiam viarunt modo Muscarum: quod quidem mcmbrum linguaei peciem prae sic seti. Habent hoe idem,&Purpurae, Sc Buccina firmum,&torosim,quo similiter iasili,& tabani quadrupe dum teroora penetrant, imo longe validiust testas enim escarum possunt perforate. Veii ter os protinus excipit, similii in Vmbilicis ingluat et auium, habetq; parte inferiore duo albida, torosa, mammis similia, cuiusmodi caruaculas,vel in Sepus esse animaduertimus, sed haee torosiora.Gula a ventre duplex,longa,porrigit sc usque ad papauer, quod posite mum fundo commissum est. Haec ergo,vL io Purpuris,& Buccinis conspicua in clauiculate continentur . Quod aurem gulae iubiungicur, intestinum est, gulae ipsi continuum,
simplaxque ex toto usq;ad exitum;cuiuS initιum circa anfractum papaueris est,qua, 3 l, xius hctet , quod enim μήκωνα, Latini verbum c verbo papauer appellamus, in omnibus Testaceis generibus inest. Hi ac sursum vςrsus replicans, carnis repetit sedem, finitque ad caput, unde ejjcitur excremetum,Pacitcrin omni bos Turbinatis generibus,tam aquaticis, quam terrestribus. Haec est interiorum partium, quibus Turbinata constant, descriptio, prout ex Philosopho citat Rondeleritis: qui item post traditas omnium Testaceorum d brferentias: Ex his omnibus, inquit, ea Lamum hic craciamus, quae testam habent unieam totam continuam, atque hoc quidem Turbinatis proprium est, quo a reliqu1s secet naturi ipsis tamen omnibus commune est, quod iam diximus, quodque lesia intorta sit. Caete rum hoc de anfractuoso genere tantum, non de rotundo intelligendum esse diximus iupta ex Aristotele . Scitu quoqne dignum cst quomodo crescant. Huius quoque meminit Phi Iosephus in tertio degeneratione cap. vltimo, ubi cum demonstrasi et Testata crescere, severmes, id ipsum etiam in Turbinato genere coastare testatur , scilicet abifractibus eius, qui subinde accrescentes plures essiciuatur in partem priorem, quod caput vocatur. Clusia illa praetenui, quae a fonte inrςgitur, quasibi ualue ex uni ualui essicitur, eodem teste, astenteque de Testatorum Omoium congenito operculo quo carni patulae opposito elauduntur. Alias etiam clim dixi er Nerites quasi tegmine dimoto adiistere, quod ve- Amariat
Iui opereulum sibi possident. Vsum enim, inquit, quem hiualuibus pars utraque admini, strat eundem altera exhibet Turbinatis, Cotinet papauet sua omnia clauicula,vt in quat-4o de partibus, capite quinto docuix ,&in quarto de historia animalium capite quinto Eehinos scribit habere quid amarum,decesculentum, idque esse etiam in testudine, tubeta, rana,atque etiam in Turbinato ge ere,& in Molli,sed colore diuerso,& aut omnino in- gustabili, aut magis ab usu cibario alieno. Alibi cum scripsisset, Echinis euenitet, ut quod eaputappellant, & os versus terram sit, quod Vero ad excrementi exitum deputatum est, id supra habeatur,idem omnibus Turbinatis,Patellisqueeuenire tradit:pastum enim de imo
oeti Meesse esse. Mouentur etiam TurbiBata,axque serpunt omnia, Parte dextra, non adolauieulas, sed in aduersum. Ex eodem, qui demum quomodo coeant, etiam nobis hoc reliquit ita quarto de partibub capi; e nono. Molli um,inquit partium interiores ante, cum caeteroram exposui, tunc exteri Ozςm Ordioem prosequemur. Habent haee soris alueum eor tis iadiscretum,& pede, parti priori tui ctos circum caput, infamulos, circa os, tidentes. Sed cum ter. animalia quibus pedes,aut parte anteriore, posterioreq; eos habeant, aut latere, ut ea quae mia: tib pedibuS in ἰMintur,& sanguine cacent, hoc unum genus pedes parte, quam priorcm in eo capimus,omnes continet. Cuius rei causa est, quod
263쪽
ars eius posse rior ad morem tam adducta est, extremaq; coeunt,& confunduntur,quo-ζodo Turbinat is inter ristata accidit M.
V M v tilitates, tum partium praestantia, quam hic potissimum obserua. orianis r di mus , ΤωbinataeaeterisTestatis anteponeada videntur. Iater haec vero Nautili historia ptimo loco congeae texetui. Etenim cum Crustaceis, ac Mollibus, de quibus proxime iam diximus, coouenit, quia pedibus instructus est, vinde Polypis accensetur ab Aristo ele; cum Testaceis, quiat Testa includitur;cum Testaceis aut c turbinatis,quia chleae sere in more s ρ ωδης est. -
A-λος egitur inter fabulas Timothei Milesij:&apud Vatinum piscem, & nautam sigaificat; quae sane significatio nostro turbint N nil auod Aristoteles aliis ναυτίλον&ναι ι &ωον πολυποδεῖ
ni quod Aristoteles alijs ναυτίλον&ναυτικο ,&ωον πολυπρά.sauncupata ....e e seribit;quaquam Theodorus Gaza haec ait ei legerit. Nα- λον autem nauis . . v. v v v tam vertit,Vt post patebit Suidae etiam νοιωτα dicitur. Naupliu Plinij idem animal esse cum Nautilo etiamsi,&hune Aciminet Aristoteles dicemus mox, ubi degeneribus agemus . Robertus Constantinus Nauplij Concham, nunc a Goaecis Θαλα- on vocari testatur. Nautilus Plinio etiam Pompilos nominatur , dum ait : Iater oraeeiova miracula est, qui vocatur Nautilos,ab alijs Pompilos. Πομ- λος Eustar bius pagina io o. dicit esse ζῶονΘαλαα ὶν ερα κόλποι λον, mλαμιδιε osaea pag. Io 67.rta e dithunc πομπίλοι a quibusdam nominarii Abis . ut a Tnimachide, uoi ait PQ πάλαι
Mi O, quod hemistichium & apud Allienaeum legitur, ubi multa de noc Iompilo. Ibidem ex Τbalassi, Pancratis:
cmerum de amore huius piscis erga nautas, ibi ocm ex Nicandio.
d Pompile, felicem, qui nautae roeta cursum Habes, ipse meamrexim laeιus amicam.
Ibidem ex Apollonio ptolixe refeci tabulam de Pompilo illo, quem setabit hius ab
Apolline comprehensum,in cognominem piscem transformatum eo, naui qua eum vehebat,in saxum conuersa; sed aliter quam Eustathius fabulam eoarrat. Ibidem ex Dionysio Iambo, qui itidea nautis Πομπίλον vocata ἱερο ν ἰχθυν tradic, im δι πελαγιο ,- - '--s ναῖς πυκναφαινετω, ἐοικος ἄνελαμίδ,-ωκίλος. Est autemar Ictus piscis 'ar aQt lamydi similis,qui ad caues saepe cospicitur. Aliquato post ex Clitarchoi is προσαγομευοιναι διὰ τό ἐκ πελαγο- οπε/ι-ντας να- εω, ει, λήμ mittat ex mate usq; ad potau,idcirco Popilus a ppellat ut cum sit aurata. Ait: iidemiapenauigia velis euntia comitantes,mua qaac adulcedine per aliquot horaru
264쪽
isti .Quidameos, qui hoc e Thyonis laetant. Pompilos vocant. Idem sub finem libri trige isimi secundi, Pompilum , qui semper comitetuc arauistiorum cursus. Ex quius omnibus liquide constat Pompilum duo diuersissima animalia significare, Nautilum nimirum , de quo agimus,ct n0i genus. Poreo Nautilum Igas Neapolitanum Bellonio teste Mucscardinum,&Mutcarolem nominat, quod etiam omen osmri commune est. Apud nos, quod sciam,nomen non habet, sedLatino utimur. Loopaplius Germanicum faxit, ein Fat Iuttet, aut Schiri Euttes. - . .
N librum de Testaceis, inquit Guliel. Rondeletius ,Polyporum senera duo Conchis iudιta reijci potae , sed cum Polyporum tramliovem apgressi fimus, superioribus ; utpote quorum genera fiat, ut Aristoteli pla
Ηώς, malim inter Testac , ο ρειον enim Ostracodermo lynonymum est, v ti ex Galeno alibi diximus. in is qui dicitutata nullis Nauta ius, siue Nauticus, siue ouum Polypi. T sia huius pectinis testae similis, quae caua est, nec ita vcei cohaereat. Sepius is tu Mater ram palcitur,unde fit, ut in eam a fluctibus ejiciatur,& testa excussa capiatur, vel in et a pereat. Isti parui sunt, & facie similes Bolitaenis. Altet Cochlear modo tes a munitur,qua Nautilata nunquam deserit, ted brachia duntaxat interdum exerit Hactenus Aristoteles interprete sti geoc Rondelatio, qui meo iudicio probe vertit, tanquam duo tantum genera Nautilorum Ari-N Aris=. Aoteles descripserit, non,ve Gaza,& alia eum secuti, tria. Quod si pro verbis astis,καὶ Γναι Me .s, legas, ο καὶ να ο'ς nihil prorsus dubitationis supererit. Plinium quoque pro ge-μμ' nete uno omnιa haec Attitotelis vcrba accepisse apparet.Alcerum deinde genus eriκα άλ- is ε' .ν ο ράκω οἱον κοχλίας,&c. Mallagae et aam numerorum, casuum, S hu:uimodi, nimiuia miliates Aristoteli, hic quoque mouere Gazam potuerunt, ut genus v num i duo diis stranet et,nam cum in lingulari numero verba, & nomina aliquot recte posci isset philosophus, mox a umero temere mutato, ceu de ploratas uno loquens, inquit: Sa g. άυτω μιαροι, cc. Sed quilibet etiam mediocris iudicij, perlectis philosophi verbio geri cissimis duo eum statuete animaduertet; unum in testa Pectunculi, testar sitae nota adasatur alterum vero in Cochleati testa, Scadnatum ei. Si quis tamen Gazae translationem astuc desia ret, ea huiusmodi eli. Dao item visuntur genera Polyporum Conchas znc tarquorum alutetum Nautam aliqui vocant, alterum Pompilum, siue ouum polypi. sta in αυτοῦ eius, Graece in singulari Aa meto vr Pectunculis, Sec. Est etiam qua Cocliteatum more si ideo Legmine ita muniatur, ut nunquam egredi soleat, suaque ιnterdum Scacbia exerat. Ex his con jcicidem Rotadeletius prioris generis testam esse eam, quam capiti de Nautita prefi xit, nimirum eam, quam de nos depictam exbibemus: Ea enim unica, inqait, Concha constat caua, Sc v inquit Plinius, acatij modo carina ca, puppe ιost a , prora rostrata Plini j quidem haec ve. basant de Nauplio, tanquam altero genere nautili, ut doctissime in suo corollatio Zoographus demo amat. Quod is sit Nauctius, quem exhibemus, quodque simplici testa conster, maxime Athenaei autboritate confirmatur,qui sie set ibit interprete 7.ς-3 2 Natali. Qui veto Nauidus dicitur, sicut ait Aristoteles, non est qaidem Polypus, at similis quod suectat ad cirros, dotiumq; babet erustatum, emergitq; de marix profundit te, in sese Concham habens conversam, ne aquam excipiat, atque ita conuersus nauigat, Cirrorum duos eirros superius exerit, intcs quos mem, an a quaedam 'enuis conlpicitur, i, similis Vs . quae digitis palmipedum auium inieriae continetur, alios dinosci pros pro gubernaeulis in mare demitti: si quid vero ad se vemens videat, pCdes pro anus contrahit,ac Cocha mali repleta, quam celerrime in pΨOs Dd .m demittitur. Vides bic Athenarum Nautilo dorsum d taxat testaceum cribacre , eiq; bhi implicem esse tcstam, quod eam aquam do impleat, modo cacoet . yίχους ui iacm Ra dese tu, Besionium, qui Concham madistat itiis tam vulgo dictam iccundam i ς λςω ς ac Puia it Sunt,inquitide hac chleamat.
265쪽
A giritisera scribens,qui hanc secundam este Nautili Coachae speciem tradunr, sed falSo. .c ex Aristotele dilucide colligitur his vel bivPrstet dicta Polypo se getaera,do olant Co sindita,quorum alterum 1 quibusdam Nautilus, sec. Alterum uenia, veluti Cochlea in te a latet,&c. Primum stupidi est no animaduertisse Atistotelem duo tacita P justo, Lia genera Conchis conclusa constituisse, ut ex vel bis eius liquet,contra cia ius ment cauthor tib ide Aquatilibus Bellon m intelligi: ctia ponit. Tertia, inquit. Nauti species ab Atibio e- si 'ra Ss te produa.Sed haec secvada,qua adfert,Nautuus Aristote is esse ncq.; t; ineq; enim secet: - -- έδη si casi ulla ex patie comparari porcit Deiade cum Nautili colpore sic. t exiguo, trahe e Coacta tantae magnitudinis non possent. Hoc non est artificiose cingere: 4:1: enirn fingit,
saltem probabilia debet dicere. Neque Concha Nauplij, quam depinxi t Pi niu S, esse po- Lis. 9. cap. teli, utpote cuius figuraab hac Concha alieni Isima sit. Nauigeram similitudinem, & atia so. itiquit m Propontide sibi visam prodit Mutianus, Concham esse a catij modo carina- Nisus iis tam, inflexa puppe, prora tiostrata: in hac condι Nauplium animal Sepiae simile. Hucuse; Mu M. Macile tius. Caeterum cum nec ipse, sicut neq; alius quispiam etiamnum aliud animal cogninuerit, nedum depinxeri , quod pro secundo Naurili genere accipi possit placet Bel- Viso itis. B loni, coniectura, maxime cum longe aliter in eo quam in caeteris Coch ciS animal lateat. ob Potto Plinius cum de Nautilo paulo ante dixissct ex Aristotcle, mox tanquam de altera )ib. eius inauKeram similitudinem, inquit ,&aliam in Propontide visam sibi prodidit V - aut sitianus: Concham esse acari j modo carinata a nflexa pus pe,prora rostrata ita hanc condi Nauplium, animal Sepiae simile ludendi societate sola: euobus hoc fieri generibus. Ti anquillo enim vectorem demissis palmulis ferire vi remisi Si vcro fiatus invitent ,ecisdem lavsu gubernaculi porrigi, pandiq; Concha tum sinus aurae. Huius volup atem esse, vi serat, illius,ut regat: simulq; eam desceodcie in duo sensu carentia: nisi sorte ii isti id enimeonstat omine nauigantium humana calamitas in cauti est. Haec Plinius. Proculos Viriniis aliquot vel bis alia lectio sic habebat: mulque eam descendere incluso sinu, huctu hausto territam visu: id enim ubi constat rumore nauigantium humana calamitas in causa est. Sed priorem, ceu clariorem, an riquioremq; probat Mai satius. M:hi, sicuti&Zoogra pho Nauplius a Plinio Mutrani verbis dbscriptus non alius quam Nautilus proxime ex ' 'ν Aristotele ab eo memoratus viderur, hiauplij quidem hoc nomine alius nemo meminit quod sciam . Videtur autem casus rectus esse Nauplius, 3 per appositionem dictum a Pli C nio, in hane condi Nauplium animal Septe simile.Nauplium quidem, si recte ictibitur,di, Naunuae ctum aliquis cor, iecerit, a nomine ναῖς, ορ 'et bo πλε ,: hoc nauigare, illuci nauem signi, Oniadi fidat. Sedici eo saliem iurea Ron deletio reprehenditur Bellonius, quod tria Nautili ge- ctus. neca a Philopho memorari scr. bit. Robertus Constantinus in supplemento suo linguae Beloni, i, tinae astetit macis Iadici Naupl carinam muto latiorem esse quam aiio tum, ut Vene- errint ijs obseruauit.
RISTOTELES testam Mutili pcimi generis, quem hic priuatim describimus, is tinis restae fimile esse dicit, cauumque, nec ita vi ei cohaerere: saepius iuxta terra pasci, ideoq; fieri, ut in ea i fluctibus eiaciatur,&testa excusa,vel laterra petear: Meq;paruum,& facie similem bolit nis. Nautitas
Boii tia autem Polypi species est, Polypiq; genus Nautilum fecit idem Pol i ge- Philosophus. Oppianusqubque Nautilam Polypo similem essesctabit nac
Est quidam curuo rectus sub corrue piscis podi misimilis, quem dicunt nomine vero Natitutia, infigaeem ponto suasoriasci . ' , Eq,ctam nobis Nautili descriptionem reliquit Bellonius Eius Concha, inquit. tribus fra- ος μ' - gmentis eoastare videtur, scarina scilicet, dc lateribus : cum tamen, na.&simplex sit , I-Ψήμ.
quorum latera vitamq; ceu carinae iunctae apparens, ea vi plurimum magnitudine, quam ambς manus amplecti possunt:latitudine autem quantum pollex cum indice comprehea dat. Omnes autem non excedunt crassitudinem membranae pelgamenae, alijsq; in oblongum ducti; ad oras creuis laciniatae sunt, io formam rotundam abeuntes: foramen autem Conua
per quod Nautilus alitur, atq;exit de Concita, magnom est. liaee stagilis est, lactei coloris, Naai: i. lucida, admodum polita , omnia nauis rotundae ζcigiem fereas. Nauigat enim per maris
267쪽
inani kaphaenauiget,atquevbristae eineri ely,eum ConchamantispritVmerum a librachij x interiacet alembrancia, qualista inperpalmipe inmitos, sed c magis cst tenuis, in telae araneae modum, robusta tamen qua etiam auct-inspirante ueritia Cirris C 'μquos utrimque multo&hasee o gubernaculis utitur, atq; ubi motuit,tum Concham proximusmarino humore oppletam demergit. Caeterum Pisaci tomum haber, suisque ei sis Polypimoda graditur,atque eodem modo acetabulisset et M itat Bessonuis.Nautili picturam Ioan. Fauco rus medicus eg gius ex Anglia olfm Go Zoopaph um dedit, his uerbis in epistola adscriptis:Mitto ad te hkpicturam cuiusdam piscis ex- staceoriam g nec puto Aristotelis Nautam esse:quam mihi primum, climici Italu essem: caeci do- nus doctor Medicus Bononienus exhibuit, vir ut humo, stimas, ita in te S admodum . . hospitalis:postea vero bici' Anglia ipsum piscem vidi,quei eo taci, ac temporis oppor- innitate pingendam curaui. Testam tabet exteroa parce exissea cursescentemilaternam veto pactem ita nitetatem splendeat ut cum Ualoaibus pceciosi si niς decoloris arua adate cetiare posset- Masta quoque habet imi pia testis catina tabes in eodem colore uis 3 tentia. Velum coatat ex pellicula tenuissima πλεκτα Mia ab utroque latere de Gear- Maesunt molles,ve Polyporum cirrureliqua corporis 'acs confusa erat in distraa,Mereliquor Testaceorumgenerum..Hae Fauconetu Anglicumhuius piscis nome i ig. lateste sessus. Sedhaec Fauconeri descriptio adsecundum Niat ligeaias ausapcari . poterit.Testam Nautili Bellonius similem cum ea quam R delatius, binxit,d: Conditum iam Polypum excantibus claris omnibus,multo proportiotaelongior bus,Mempe triplo, ct amplius quam Rundeletius pingit: ita ut terni eorum vericique Gispa e i aei viteantet,iΜ- ''ni in obliquum erigantus, nulla intermedia membrana. Eamcaim ve . ioeo as plaaam testae exitemitatem siue proram erexit. Oppianus binos pedes eluia.z i term cos tenuem membranam veli instar, binos vero utrinq; demitti gubernaculis ολωσσι similes. Sed Bellonij iconide quam ex Anglia Zoographas accesti ne oa,Sc mea iera vcsinq; demittit. Videntur autem remis, nongabernaculo, com para ad 3j. Plinluvi lias cauda ρειώ re inedia vi gubernaculo hunc piscem vii scribie, nescio quam cecie, quae enia pars caudae rarnomine in Polypo appellari possit,& extra testam emitti, non video.
E generatione inerementoque huius pistis nihil adhue exploratum habuit Aristoteles: non autumat tamen buracexcoitu gigat, sed ut cartecas Conchas prouenire, neque vero an Conma solutus vlue ς ροι sit Naiaris nasu iis lus. Rondeletius seeundum Nautili genus sponde nasci, vicaeteras Conchas cum dixisset, addit: De Nautilo primo nempe genere idem lentio, etiamsi id sibi non exploratum esse scripse it Acistoteles vittis Polypi
odo graditur, &eodem modo acetabulissemet. -
RISTOTELES non minus eleganter quam iucunde Nautili Polypi, nauigationem depinxit hoc fere modo. Est Nautilus quoque Polypus,& natura,& actione mirabilis: nauigat enim per maris summa elatus, Ex imo surgite effert Atella inuersa,vt ascendat facilius, Se inani scapha nauig et. Cum vero emerserit, Concham conuertiti Brachia membrana congenita connexa sunt: quemadmodum palmipedum aut uiri digiti: sed primimia laeeeragor est, & densior : illa longe tenuiora tanearum telis similis: hac ut velo spirante a riam eo aura; brachiis,ut gubernaculis utitur απὶ et διαλιυμ ων πλεκτικνων αναμ αξύam . Gaza vertit . Cirtos pro gubemaculis utroque demittitiarere. Si quid metuerit, testam protia re mari replet,atque sta demergit. 'eadem natandi petitia Aelianus, Nautilus, inqnit; Denere Polyporum Cocha una pretdisus est is cum ex ima maris sede ad summi aqim-rtut , iuuertit,&mutat Concham deorsum versus, ut ne hausta aqua rursus demerga-xur: ubi vero adsumaram aequoris peruenit,&mare ab ad cera tempestate conquiesc:r ispinam Coaebam vertit. Hac enimtanquam scapha nauigacione fertur: sc duo ego te tae
268쪽
potius dixerimnam& Polystino habent, brachia in utrumquc latus demiga,sensim atqι amoderate movensimiPt, domesticanaque, di Mimam nauem propellit, quod si ventu, stat, br ςhia quet tanquam remos prius longe,laim; porrigeba:,gubernacula constituit, aeuuae emetorum brachiorum media est membranula praxenui ,ea passa,& intenta pro v lo utitur; sicque cum est sine metu, nauigat. Sm quippiam a valentioribus beluis metuit. se demergens Concham aqua complet,4smotaac pondete in profundum delabens, seser oeelliat ime ua hostem effugit. Post ubi mare est tempei latc vacuum, Beluis quies ' tum , M imo maris gurgite seextollens ,.xursus per summum mare nauigat, Unde nomen habet .Hucusque Aelianus. Plinius quoque Nautili mentionem faciens, eandem nauigaia
UL9 ' tionem Ostribit, sed mςodum unum illic subesse suspicatur Rondeleti us: nam pro Pom-tim j μ' pilos, Polypi ouum legendum esse arbgruus ex Aristotele, ex quo Pliniu haec mutuatum se se Ise eertissimum: nam Pompilos inquit longe alius est a Polypis. Verba Plinii sunt haedi
Inter praecipua iracula est qui voςatur Na0tillas, ab alij tam pilos Aristoteles vetom in summa aequotum prave οὐ ita se paul/Iim subrigens, ut emissa omni per fistulam aqua, velut exoneratus se Min ,iacile nauiget. Postea duo Prima brachia retorquens, membr. lnam inter illa mirae tenuitatis extendit, qua velificante in auras caeteris subrcinuans , chijs,media cauda vi gubernaculo se regit.ua vadit alto Liburoicarum gaudens imaginei& si quid pauocis interueniatina usta se mergus aqua oppianus tradit Mutilii Uno.,id est. Psi i g, ct pronum e gurgite sullam natare; Plinius supinum:vterque quidem recte,sed alter tortε adipi testam, alter ad animal ipsum respexit. Sensus quidem clarus cst, nam si quis vas vacuu in ρ' u - i. aquam caua parte praemisia adi sat aequaliter, rursusque etiam eximat , aqua non intrabit, obstante aece . Propius aurem ad Aristo elis mentem accessit Oppianus, nec minus pei- spicue Nautili nauigationem cecinit bis versibus ex Lippij vessiciae:
otios inter med os tenues membrana tumes ia
tenta atquepedes coniugum aequora subter Themonis miles nauem, 'scemque, uomumque Deducunt, avorte malam super emines vitam Nauigia P
Absorias sectas imus, tym isque grauatusA ιώ- is trahitur cum pondeMe misi undas. Hinc homiam nauigia inueneruae, ut ex eodem Oppiano citat Lilius Gregorius Cy
missiumspectam pisci auum robora nectit, cis optiis mile. Hincor ventii vel usendis Funibus, apex vis rora ebra frena carinae.
Synesius quoque navim , quae remis impellitur ,δμον πολυποῖ comparauit in suis episto, lis. Hiactatassis etiam circa Troezenem, ut Clςarchus scribit reserente Athenaeo, ρος - laetum milatum Polyp , neque remigem τον ita πηλατιμ Polypum Naut lum' intellisto fas erat piscari; Staxum hostς pisces, tum Testudinem marinam attingere erat uetii α Atque haec de naψigatione. Caeterum cum Plinius de Naytilo vςli sic nic simia & temtaante clicat:Ita vadit alto Liburnicasum gaudens imagine: de Nauplιρ vcro Co verba ςxplicare. De Lyburnicis multa Bayfius in libro dere Nauali: n quae Aaeianus Li. ναμ tradit,ieci asse contenti erimus. fuerunt iaquis Liburni alterum olyriorum genus, γημώς - Ionium mare &quae meo uini asulas depraedabant urceleribus,&ieuibus nauigius: vode etiam auac leues,do celetea biremes Ronuistis laburnicae vocantur. Talis vigia bor
269쪽
mam qinoq; exhibuit Bayfius. Idem acatium docet a Strabone positum pro praedatorio nauigio : A. Hictium simpliciter navigium dixisse, quod Plutarchus acation,& Ttanquillus scapham. suisse&maxima quaedam acacia. Acaton apud Thucydidem,&Lucianum vallam ακάνιον interpretatum nauigium actuarium: quam recte se dubitate di quoniam actuacium a Glarcis putat dioum κω ea ,αω vel Κωπουρες.
N Nautilum piscem epigramma Callimacbi Cyreaei apud Athensum
αμὰ Θυγατρὶ διδου χάριν. διδε γάρ - Pεύειν, ita Σαύρνηε ἐλὶν α - Α λ λς. Ia hoc Epigrammate quoniam obscuriora susdam sunt , Zoographus paucula hec explicat , quae nos quoq; praeterire noluimus. O Venus Lephyrrei Nautilus loquitur quamquam ego Concha sum ipsa etiam Luna antiquior, nuciopcimum tam ea tibi sim conse crata, eiecta in littus, & allata Arsacioa . me autem Ptolemaei fibj Lagi filia fuit,praesta tissime sormae , Veneris ,&venustatis studiosa. Ουλος, crispus , idest crispantibus pedum cirris. idest ut nauta. . in in eodem versu abundare videtur. Ivlis oppi cum 2st insulae Co. Stephanus . M 1 Aeo Θαλαρ ri. legit Loographus, Μηδὲ μοι eν Θαλαμη Bias παρω, &c. Smyrn pilares fuerunt, &earum gna Aeolica. De ouoc Alcyones, non babeo, inquit, quod dicim'. Idem1 gramma ita vertit Natalis Comes. Concha vetusfueram Zephris impia peron M
Deposicum primam nunc Venus ipsa leues Nautam , Dabam tum, venius, is aura. Dum mea nativus vela rudens tenui .
Si tranquisitas erar,praebebat remigis usumo es, vή nostri nomina gniscant. Laioribus vicina fui ui obuia Iuliis se pectoris suis ut in ues. At non in Malamis velut adim, mεrmacum mouumpcinis nanestaris Ascra sCliniae. -ipse bona me Irati aresorori: quae Smyrnae rasa e si patribui Aeolidi
ELLONIVS Cochleam marga itiseram vulgo nuncupatam , alterum Aristotelis Nautilum oti paulo ante innuimus, facit.Id quamquam Npre' bendat Rondeletius, nos tamen non improbamus, donec tandem alia de- ur Cochlea, quae rectius respondeat. Robe tus Constantinus Naupl j simpliciter, Concha nuc a Graecis Muκταποί .. id est, polythylamu vocari seribit,quod nomen huic Cochleae recte quadrabit , miru enim est,quot intuSxhalamos habeat: quavis. vide a Nauplij,siue Nautili secunda Ipecie ab iisdec,raecis, nunc si eideCostatino credimus α'ρμενι- ρι nominari a veloo t ait, qa nauigaeo erigit .Veli ficatur enim inquit more nauiu,pr'teia,ac sublata naebian la,sive tunica Describit vero
270쪽
ut opinor longe aliam, quam Bellonius Cochleam. Inquit enim : Elas Concha non ma- lior Cochlear,sed subtilissima.ac pellucida: euius hiatus obloagus t m oqc ιSSie ille. Bellonij uua Concha Cochleamul Amal est, is qisa A set ibit . Secundis r Nautili Conchae speciem ab Aristotele traditam esse hanc puto quam nostri R. t fices rama no pretio ad vasa dacioribus abaci accommodaccinfici da habere solent. Porces. lanam ob id vocant, quod de Muticis Conchae de qua in Boccino dissere us taimam habeat. Eam enim etiam porcellanam aominant, ex qua ant,quis vasa, qu aemurrhina dicebantur, fieri solebant: id enim mihi coni j cere per vos licebit ἱ quanquam a Jamyί- rhae i. quam Graiai σμύρναν vocant stresamis dicta fulta putent. Murrhinum igitur Nautilum hunc dicere poterimus. Huius amplitudo cum superior Nauxili primo genere conuenit. Sed paulo magis est cratias τροπιν praeterca Pectunculorum more striatus es hic omnino glabet, parte interna in kx habensi eistitia; undecunq; nitidus, ac mira colorum varietate splendem rubio ciscumagentibus se m purpuramJand*emq,2-culis. Haec Bellonius. Gallica comina iconi adiaripta era baec: Coquille de poui ne : vel Groisse Coquille de nacre de pecleo Caedamis quoque banc Cochleam describit, sed alterum Aristotelis Nautitu esse non apparet eum nouisie. I, Coninis margarIt seris, inquit,color non absimilis est Cochleis, quoi ra, ut di olim x it. De colare, sorma, ac substantia dicete possum, quod eas videri inpius, vo de veDiaut , non sat dicere possum. Est igitur krma triremiscum inrupuppi : in qua vastulum aliud, diceres poculum a natura excogitatum: nam&magnitudo malaestet quam vina rvt cc Uiam apiat res prosego vias elegantissimi, 3: pulaberrimaefocmae. Iumacis igit in haec est Concha , Margaritatum Concias sumi lima: tanto vero nostris nobilIoc Limacum Conchis, quanto rudicusa er ac terra,tum Maa, noliris elementis sunt praestantiora.mubosum enim saeculorum cura se res mel scites e dunta Haec illa. Habes iac primo i utiliaestarudi te, obtecta , ac v-ri του to colore easta maleero vero test a inuisa tam, Utrumq;aut ea per ta,dc peris rata p. ea. tetrio loco Nautib testa
quatio, ac postremo testa per medium lacra consplaienda pro Fon:tu ,