장음표시 사용
291쪽
e Purpura ventre non tulbinato
Puspina marmorea. ventre enim plangestiesii l. Qisar hanc ordiae sequitur, Pius a me
fuit , suibente te eam ex Aditatico mari accepisse . Postreimae ico- nes Purpuram designaot proae,
nio, appellatam pentadactylum cum alioqui sex cactylis iniit cu-
di m ne . non nego alibi multo tu aio ' rem reperiri. ita rugata, as ra, cinerea, aliquando fauci cate, aliquando ex viridicii terea is, se intus luteo colore. Sa an saetos 2 Di contorta est . Aculeis velati clauis ordiae dispo sitis munita, pri- Sum mis miaoribus, me dijs longiori. bus multo, unde Pliatus claeuatam
li modo excavato, per quod linguam Nerese credi. ut . Ante id
foramen est rotundiam, operca . . .
lo inteetom, quod sepacatim de- E pingendum curauimuS, de quo non tulbinato. etiam scorium dicemus. Ex his perspicuum est quam alienae sint a vera Purpura aliorum picturae quorum hi rostrum tubulatum, illi turbinem omiserui., Caro interior quale an Tuib;natis antea ex Arestotele descri- psimus suntque falsissima,quae non nulli hc Purpuratum bran- in js Bellonium notat &abjs partibus se perceptis eblace tant.Haec ille.Bellonius velo sic habet.Eius Concha Pic ira penitus referret, nisi clauata esctet & canalem ad latus, baim Mus guam exerit, haberet: Cornua Limacum mor cattollit, atq; 'eodem modo serpit, ijsdemque cornibus iter sibi praetend. t. Lingua ex tubulo canaliculato in latere procudietem 'habet quae callos, huic partia haerescit: cui caro ipsi tecti adiun,9- tui. Est autem ea cato, musculus quidam fortis, ac caendidus, mediae testae alligaranquo Pucta Mographi ex mari Adriatico, pura laquam congenito quo
dam operculo,carni patule κε posito diutissiὰς extra ac iam vivir, marinam emmaqf. hau stam asseruat,qua plu:1bus diebus refouetur, ac sustentatas. , CUM illi cartilagineum, ac durum. Os in ea parte, qua sc pulis heret, rotundo foraminC
'' - peruium, quo lapides arrodist, .d in stomachum egi grasa mittit. Percepi autem ex ana
quem linguam exerir, dum G- Purpura Mographi ex mari Adriatico
292쪽
iamina in diuel eorporis primum E
delata: ve inde ad branchiarum T stata branchias non habene,& reprehendit hie Rondeletius locum pertinerent, quas transversas sub grandiore, ac neruoso musculo positas nu mero senas in parte coίporis gibba ostendit: ac paulo interius stomacha, amplum cor, crui sere magaitud1cie, subrotundum ad latera branchiatum situm. Hepat vero viscidum , tenaci quodam lentore praeditum , Ut paene viscum esse appareat. Hoc Aristot papauer appeὶiare voluit : ad cuetus latus mucus Purpureus quo olim tingebatur. appacet, in recentibus Purpuris lilico extorquendus et totos enim in de-
mortilis peciz.Quibus autem Purpuristincturae succus appazet , ea magnitudine medi cies iunc,otium gallinae r i5 cxcedentes: quanq iam nonnia se et dem magnitudinis nobil interdum cius apparea c. Vc modo ad Palpurediise eat:as tedeamus, eas Rondeie-x s uim a , a oco, magn: odio , Par
ccinia es: ce statur ita indico maces, e faci e congium capiant.&apuc A isto. telem in modo praecitatis verbis segi.
magnis, vel ad pretium minae euadere nouimus. Z ographus no 3 daabus syllabis quanquam & Atheneina με cor e eodex sie recitat sed tribus iaναιαιαι legit,quia S Xenophoo μαιαιὰς dixit in libro, An . qui insccibitur Magister equitam, de . c. a teco de re equest, i, neq; de pretio, ut Gaza accipit,euius eo in loco nulla metio, a de pondere,& mole. Ad Ca telam, ut author est Stra-hoeitante Bellovio, laueniri tradatur Popu ae,dc Boccidet δεκακοπι λαοῦ, hoc est, quarum νtestae decem cotulatum saut capaces . Qia les sane Purpuras pelagias esse conuenit,quarum eato teste Xeciocrate caeteris diarior cis: solet. Earundem plura genera tradit Plinius,
pabulo,& solo discreta:Lutense putri limo, & algenae eontritum alga vilissimum. Utrisq; meliusTeniense in Tenea maciso a c llectu .Hoc quoque tamen etiamnum leuius, atque dilutius. Calculosae appellantur a calculo ina. is, mare apto Coachi Iijς, de longe optimo Purparis. Diat utens id est, vatio soli genere pastum. Inuenitur item apud Athenaeum Ηλλπορφυρα, hedyporphyra,quam aliam a Purpura,vel saltem genus quoddam diuersum Ne esse oottocius existimat. Iam veto parres Purpurae examinemus omata enim TurbiuPH ta, Ut Purpurae, Buccina,similiter ut Cochleae suis partibus, ut inquit Aristoteles constant ae similitudine. Speusippus similes facii,Purpuras, Buccinas, Strabeios,& malim, xoυλωή, idest, Coeuleas. Plin. Purpuram clauatam esse scribit ad Turbinem υ 1aculeis iacit be septenis iste, quae descriptio Purpurae a Rondelet.&Zoographo pustae,&meis fauet maxime, qui inquit non sunt Buccino, sed utrisque orbes totidem, quot habeant annos aeratis c.' Quod postremum abRristotoutuatus est,qui sic scribit.Singulis annis incrementum eius σῶσιν. patet per orbes, quibus totide, quot anzos habet,lesta intorta cuni latim in erepidinem Lib. s. H, desinit: sie die ex Gazae versione, verba Graeca sic habent: - καΘ' ἔκα ν ἐνιαΘΑ - - s. ἔ Δυσκ τως-το his τώ οςρα- τός . Alias idem Plinius ait: r Alterum
293쪽
i Alter uax . auς Concharum Purpura vocaruo, canidulatim procgrcente rosteO, D cani- ' euli latete introrsus tubulato tabulato legiL VGOrcoctus, Scinterpletator letat,quod tamento, graphus non probae qui proferatur ii Saa Abjc sces, inquit Hermo Iaus,etiam antiqui, canaliculatim habeat,& canaliculi PsedlaCeadum videtur cumculatim,vel lau. eulatim, ex Aristotele , qtu serabit . Sic ille . Atqui Plinius, La sinon a suade, quameo, quem paulo' aute citauimus, loco Aristotclis transtulisse vicet ut , ubi Glor ta, hil aliud quam τίs ἐλαχύδεα ματα legas , id est , clauiculae interualla , nam quod - ἔ inuitibus G cis est, id Latini capreolum, aut clauiculam Uocitant, non dico vocem rL αλιοειας ad rem ipsam aon quadrace: 1 ed ubi Atastoteles ea de Purpura utatur, non oc- eurrit: si alibi vi Idur, non ala unde tamen, Quae tecitauimus, transtulit Plinius, Caelius quoque helica in PGrpurarum testa nuncupati ab Ari: totele scribit, a Theodoto orbem .uniculatim intortum: ξ Vitruvio, incolumnis etiam volutam . Quoniam vero Iapetioribus addit Plinius: Praeterea clauatum est adcurbinem usque aculeis in orbem septenis se-ie: qui non sunt Buccino, sed urrisque orbes totidem,quot habent annos: Mastatius Maz-eello infensior; Liberatus nunc inquit est 1 odorus 1 falsa calumtita Marcellit qui in 3 suo Dioscoride, ubi de Purpuris loquitur,cum reprehendit: quod ubi in Aristotele, annos
elicitet sex Purpum viar at , S ungulis anni sincremetum eorum patet, per orbes ussius totidem , Manaos habent, conuerterat; aon orbes, sed volutas interpoetari debuerat: non animaduertens homo nimis sciolus, uideri cupiens quod aa P: inius ecia m Eoc loco Mistotelem conuerterat,qaa re Theodoras Plinium Aristotelis meliorem, quam Mircellum interi tem imitacus,ocbes sectius qua τι volutas conuertit. Nam volutae appellantur,quod circul , s reorbes illi intectores volutim compi, centur,S ab exterior; bus fascio laemogo inuoluantur, es obtega tur,psum cianque volara lita P ica viai D QSicu Sse' ru, an .eunda v&4ecunda a tertia,&ticusque ad ultimam: quemadmodulia in voluca capituli a Vimam monstrata constat.Atquii a Purpura olbes vocantu: omnes dctecti sunt , clauiculatim iii, fastigiatam longitu ainem exeuntes, nullo orbe ab altero volut m intecto. Sed ut ad rem redeam, ego potaus cuniculatim ,&cuaictili , una cum Hermolao legerem,
tum ex Plinio, ipso superaus, Vbi de Concharum generibus loquit ut in qu bus magna radentis natu varietaSὶ dicentc cuniculatim, pectinatim, imbricatim undata: tum ex Aristotela quinto de historia, ut Theodorus vertit. Tempus inquit vivendide Purpuris, &c Meetes,longum: annos enim chrciter sex Purpurae viuuat, Se uagulis annis incrementum e&uus patet per orbes, quibuS totidem quoi 2nnos haben x , teita intorta cuniculazim in crepidinem desinit. Et quarto de partibus animalium. ae ex turbinat Is cuniculo in ans astum eontorquentur. Est ubi etiam clauiculatim,ut quarto de hii oria, ouo S ia lo-eis,inte pretentur. primo facie stIxit clauiculae Buccinorumaecundo, Moueatiar emea
dem Omaia Turbinata parte deStra,non ad veri ginem, siue clauic clam, sed in aduei sum. Et quarto de partibuSaoi maliv. continent quod papauer vocatur , Tuc binata omnia sua ct incula. Sic etiam Hermola sis in Dioscoriae libro secundo, ubi ait Clonia vocaiat et pa res 4n Buccino, atque Putputa mediae, secundum quas siticei operimenti clauic LIa est. telum exemplaria antiqua caniculatim,&caniculi legunt. Facssis coria orio quinza vocali in primam mutata. Haec omnia Magarius. Eum veίO locum Diosco ais, qacm Bib ιγ eitat, de cicin1h, non suis explicatus videtur Rondeletio, etiam ab ij , qui bene longa. a- is, Expla aequit, commentaria in Dioscoradem conscripserunt. Ac prima alij κλυα leguist, ab ia πα. tio. Quis iactigua detortam pucant vocabulurn ii dictione ιον, quae violam significat: quia Purpurarum quarundam flos violacet sic coloris, qui stos est Inret papauet , S: ceruiceae.
b Hermolausau-α legit, idest, columellas, ut sunt Buccinorum, Purputatumq; parto me- ita, quibus uelut colum ais, de fulcris caro, Steliquae partes innitantur. Sunt a rem par testiae mediae, pactes corporas interni Purpuratum valde totosae,ac filmae,ac fibrotae, circa quas te .esumina capreolorum ritu conuolui incipiunt secundum Dioscoridem: uel quibuSbaeret vena illa, uel membrana florem Purpararum continens, secundam Aristotelem inter papauer, quod anteriore est loco, & trachelin, siue ceruiculam, siue collum superiololcaeo. Sed praestatdocum Apistotelis proferre, ut ei Iucis aliquid i a feramus. To δε ti
294쪽
di trahunt, tingit haec expressa, di iocieit manum.Pertinet eadem suo situ perinde ut vena, eidque nos ille celeber putatur, reliquum contextus quati alumen est. Quae dilucidius ite expressa sunt. Purpurae florem habent inter papauer, & ceruicem, quoru cohaerentia den .sa est, coactaque . Gloria quidem aspectu membranam albam refert, quam detrahunt, pressaque tingit,&inficit manum,distenditur autem ut vena:atque in bac quidem est nos Purpur reliqua coagmentatio est veluti alumen. Haec sunt mediae pactes,de quibus Dio secitides. Hactenus Rondelerius . Quod vero Aristoteles s πτηριαν, hoc est atomen dixit, Plinius sterile vertit, caetera nihil ab eo dissectit. Purpuras notem illum in medijsiauci. bus habete scribens: iiquoris inquit hic est minimi in cadida vena, unda pretiolas jaςbibitur , nigrantis rosae co ore sublucetas, reliquum corpus sterile . Roudeletius partem hanc Quae succum continet, cordi proportione respondere existimat; cor enim inquit hepar cerebrum,& alias partes indiscretas babeat Purpurae,& Testa a omnia. Vade const*; ni gari eos, qui cor,hepar, braochias, se inPurpuris inuemue praedicant. Florem vero ilium
εο ς ἴ- panguinis loco elie dubitandum non est , idque praeter alios Plinius scriptu*xς statumquςs' teliquit vel bis: Sanguis noxi in cunctis terrestribus est. vetam simile quid v. bepiae in mari sanguinis .icem obtinet atramentum, Purpurarum generi insectori jις ω - - ieuius vaci, synonyiciis, ac different ijsiantequam ad ali s partes pergam,primo di cndum y ρ P mihi ei se videtur. Vlpianus Purpurae vc plerunque vocatur appellatinae omnis Moeris ris e Purpuram contineri putat. At saman,Se Argeua Hebraicae voces in libris sacrisDaniel. .
& Paralip. zz. Purpuram interpretantur, vςlseri cum Purpura cinctum: vado di Amorge AN '. G caeci spe inera thesici sactum putat Loogtaplius. Aristoteles, ut demonstrauimus,axquςa sc alijs δεξ,ος Ψων, vocatat:Pliauis aliique dorem purpurae tran4 ferunx .Pὶinius e lai cum, ut cum ait: cum vita sua succum illum euomunt. Et aIlai : cum io is,cauete,:l xos babent succos. V atue S liquor, ros, sanies,pelagium, fucus, Varuai0 e iam δ' '7 ostrum: Sic enim se tibii: Ineipiam inde de Ostro dicere, quod &clarissimam,& cxcellen - - - , tissimam habet pcaeter ho4 colores aspectus suauitatem. Omne quadem Ostrum Purpuran est,ied non omnis Purpura Ostrum, ut tradit A. Gellias , qtao et evierantiam, i8ὶςndo
i) remque ruboris babet ,hoc est,illustratur spidiore,quo reliqua b ia. pur χcaret. Hunc splen- dorem cocco incendi tradunt. Nonius Osirinum colorem dii tingua: muricς qui 'N ' pro Purpura multoties accipitur quoὰ Ostrinus collat iu subtiabeus, mureη tarpine, , . Sed baec ascriptoribus coniunducitur. Idem Nonius Ostriciam, loquit ictbcra vinςm di, scum ab Ostro colore, qui est iubrubens. Citat item haec verba Turpilij: Iuxerea aspexit uirgitiem vectari, in eapite ii colam indutam Osicinam: Et Vacroni, , Aurora Ostri*ῆM
strinum hic indutus suppalum. Vtebantur autem, ut Zoographus cou:jcit,oQ-xi octo res soἱum, seu iniectores vestium, hoc colore,sed di pictores . Dictum vcrocu O.iroφψ'' - - α ός,,uain quod a Purpuris testa tectis eximeretur, cx vitruvij senteatia. Vi oliv. δέ
Y - μ' unde&Satracium,&Tytisi Mai satius hunc eundem solem a Latinis vocari ccaau '
pertio alijsq5etiam color dicatur Ostrinu :Eι Taros Ostriae praebra aeria cureis. Advertendum interim Conchylium, muricem, & Ostium pro eodenileolore, PGpu ς- scilicet sumi. Saniem vero praeter Plinium etiam Vitruvius dixit Conchylia cumunt i cta, serramentis citcumscinduntur, e quibus plagis Purpucea famesPollux item λα θρρ', idest, cruorem, vel sume dixit Nonnus antiquus poeta διερον πί idest, liquidum ignςN, F 'νο hoc a colore, illud a saniel substantia. Fucus non semel Pliaici dicitur,vtBuccinum periς
uia. fata. Pelagium vero eodem loco Pliniua; Pelagio admodum alligatur, nimiaeque eius Οι ΘZian m. gritia dat austeritatem illam &c. nonnulli etiam Purpurissum , de qua voce post. Plisit. ρ medicamentum quoque pro Purpurae colore dixit, quod St Graece pharmacum appςὶὶδ ς
tinctoriae, teste Varrino, sed etiam serti aciem exacuere, & indurare τὸ ς ομῆες ρρρ πωραν. duratar enim serrum aquae frigidae intinctum. Ad pharmacum Graecam vocςGα Fene u manica Farb, vel far vv accedit. Hinc forte etiam venenum Tyrium poetis nonnulli δε Tyrrium. iste, aut color vocatus fuerit. Oxos apud Suidam Purpura est, quae apud Phaenice vos
Oxos quia batur pretiosissima: hinc oxybapha in L. i. C. Quae res alienari nonpossimi a quio, ι -- Sutari nonnulli corrigunt dibapta , velam lectionem, ut Alciatus ait, peruerten es , Ego ap*suidam
295쪽
sesida n nihil huiusmodi reperio ec alios Lexicorum seriptores, neq; in σεος, nee in OUb M.ti Oxybaphum quidem , quod aliqui i cpte Oxobaphum nomina At Uaricio teste
vasculum en aceto, & ii Minctui, excitandi appetatus causa, destinatum in mentis. Purpuras amen δει φάμα κ oξυνατας , id est , excellcntes, minime vulgares, & acerrimi fulgoris apud Suidam legimus m Σαμω. Διαφορος πορφύρα Atriano est purpura p stantior cui opponit χυδαιαν , id est, vulgaerm. BrodaeuS quoq; in miscellaneis cap.a . ineptam hanc Aleiati laterpretatioaem reprehendit: cum S aidas nihil aliud scribat , quam bξκj. αποφωνικων, hoc est Acetum coctam e palmulis , culuS memini ζ Xenophon insecua - -- -
46 Anabas eως. Κάλυξ Hesycho est flos tota Sec. Sc Pu pura marina. Et Nica adci Scho- 1 stes καλ- ait eis: storem, seu animal marinum quo Purpura tingitur. Hermolao that si 'ea est ex Staida ut videtar, apud qucm idem legitur herbae genus, quae Purpura tinoi
tu , quod & Ruellius mem it ex Pnocione Grammatico, cui tamen eadem vox etiam put=uram significat. Sed κ η potius scribe dum est; vade verbum καλχαιναν: Scholi ste, Lycophronis, ubi hic babet πν πλυς Κολχη γορυκ Calche,inquit, proprie cst Puc- puta tincta munc vero peplo, simpliciter multis uactucis infectos intelligit,&variegatos, , de plumaricos . Caelius calcben Purpurae operculum ab alijs vocati tradit vade, inquit, dictus Calchas a Galeno onyclia; tametsi dicatur onyx, unguis odoratus, que ostra cicia item appetient , vel ostraco quoq; caeterum haec posteema non adipiam florem, dum adhue in animali est, sed cum ad usum accommodatur, petitaetata ita&Purpura simplieitet apud Romanos, aliosq;vestimeQti Senias commemoratur.A'ν- tamea ab ipso ficite .estes Purpureae dictae sunt, & toga picta a storido Purpuiae colore. Testis est Festus Pompeius. Picta, inquit , quae nunc toga dicitur, antea Purpurea vocitata est, eratque sine pictura. Eius rei argumentum est pictu ara aede Vertumni,de Conti, quacum in altera M. Fulvius Flaccus, in altera T.Papyrius censor triumphantes ita picti fuat. de hac plura superius dicta sunt. Ita pariter vestimenta Purpura infria eo temperamento, ut amethysticolorem referrent, amethystina dicebaGtur. Plinius de amethystis loquens: Indicae abso- lutum Purpurae colo te habent, Zd baucq; e ingentium ossicin aediligant vota:funditem mi emi leniter blandum, neq; in oculos ut carbunculi vibrant. Nec non Purousam vocabant extremam oram vestis praeteN ae,cui,ut diximus,purpura luserebatur, unde teste A, do M autio , σεριο ορφωρον vocaba ὶ imbum biaius vestis. In iumma a Purpuris conchis, cipsas quoq;vestes, ut Hermola 4 quoqόvolui Purpuras vocata us.AccipItur etiam pro ru- Purpura, bole iaciei, ut apud Propertium. ru,sire . Titicta rubore genas paulatimpurpura vinis. Mes.
Et apud Mattialem lib. 9. Erlisara semel summos modo Purpura Ius Sparserat sec. Eaniuc in hoc quoque sensu. Et si mulier erubuit ceu iacte, o ρών ara Atq; ita pro purpurisso etiam accipiebatur: Afranius,
Mea nutrix serge , profer P Uuram. Non absimili ratione Gallis exanthemata ,seu maculas pestilentiales, quia lape Purpurei exii sunt coloris, Purpu et nomine, ut testatur Ambrosius Paraeus, intelliguntur. Sed vi ad Eo- μμώς. rem ipsius Purpurae revereamur, tempestiuum est, vi de d fferentij eius aliquid dicamus. Foris is Tria autem purpurae genera, a varietate coloris sumpta a veteribus memorata inuenio: rc u 2 ορφυρί I i coloris violacet saturati, &subnigricantis,quo colore πορώρεω κίγμα, Θανατω a coloris Homerus dixit: Talis fuit amethystina, & quae e pelagjς Purpuris solis fiebat, au&Buccinis. Φοινικίδα, puniceam rubentem colore cocci, qualis fuit Tyria, & Tarentina, mώ μ Munde & venenum Tacentinum dicitur, a colore puciiceo maturae palmulae dictam,άλωργ4- η gemrsi. δα colore glauco, irato mari simili, austeco, dilato, qualis fuit Conchiliata.Ty:ia Omma celebertima, quae Ostrum quoq; dicebatur, quo obscurior, ac nigricantior,eo erat castor, aqua sanguis dicitur purpureus, admodum splendida, & fulgore liaminosa, quae nempe a Saguis purad solis radios ignem repraesentabat: quare ignea vocavit Iauenalis, & Valerius FlaccuS pureas unardentem. Fuit forte etiam huiusmodi, quam in L. itan a nasci laudatissimam B damo M. motat initio Eces. hist gent AngL Hac ideo deterior habebatur Tarentina,quod sine luce,& splendore esset. Non enim omnis Purpura fulgore luminosa etat, sed quadam obscuri tate censetur, quia&splendentium quaedam nisi astras tollancur non splendelcebant, nec Avis iimplebant oculos contuentia. Hinc Augusti iocus innotuit, qui cum olim quaerentur de is o .
296쪽
tas ustisest salium. Quid 3 Ergo ue me populus Romanus dicat bene Ilum, εn solatio Eambulaturus sum P Vocabatur ea clarissima Purpura, quod meminit Lamptitius in vita Alexandri: Purpurae clarissimae non ad usum saum,sed ad matronarum, si quae aut possent, aut vesicae, certe ad vendendum grauusimus exactor fuit,ita ut Alexandrina Purpura ho. dic dieatui, quae vulgo Probiana dacitur, idcirco quod Aurelius Probus baphijs praepossitus, id genus muricis leperisset. Meminit Flauius pilausia Aureliario Palptii ei paeliij, quod Persarum Rex ab Indis inretioribus acceptum Aureliano dederat,ad quod cum matronae suas Purpuras iungerent, cinaris specie decolorati videbanLur , diuini comparataci. ne fulgoris. Talem Purpuram Sandicem Indicam facere , si curetur, Hem tradit dici, memoratumque pallium eo Purpurae genero , quod postea nec ulla gens detulit, nec Romanus orbis vidit, in templo Iouis Opt. Maxauisse, taeterum splendidissimus iste eototali ex sandyeeerat, hic non pertinet; saltem hoc constat Purpuram loci varietate omin variare. Testatui vitruvius ostium quod legitur in Ponto, de Gallia,quod hae regiones sint movi me ad Septentrionem ,esse attum. Rogredientibus inter Septentrionem, S incidentemtaueriti lividum: quod autem legit ad Aequinoctialem, Dr, tem, & incidentem, inueniti violaceo eolore.quod uero meridianis regionibus exeipitur,rubra procc tur po- Fiestate, de ideo hoc .eubrum. Rhodo etiam Insula creatur , cinerisq; elui modi, regionibus, quaeproximae sumsolis cursui . Sed hic animaluertendam Purpuram nigram sumi pro violacea exsaturata sic enim is nigrum a veteribus sumitur inmethystina Purpu-ta,qua etiam ianthinam,seu violaceam appellabant,ab amet o lapide nomen obtinuit, denuo Plinius sic scribit in oono: Non est satis abstulisse gemmae nomen amethystum tutsi1x absolutus inebriatur Tyrio, ut sit ex utroq;'uomen improbum Tyriamet ius. Et ali N. Amethystos gemmas eise dicunt perlucentes violaceo colore. Causam autem nominis amethysti adserunt,quod usq; ad vini colorem accedens,priasquam eum degustet,ia vici. Iam desiait. Fulgoe quidam in illa Purpurae non ex toto igneus, sed in colorem vini deficieas. Est enim a priuatiua particula a, 2μέει, id est ebrietate no a za,tanquam ame- inminus color sit sobrius,di colore vim minim e sciebriatus . Ad huiusmod Puppuram alivdit Sinciaius in Nerone. Et cum intecdixisset usum amethystinu ac Tyrii colotis L sum. detq;qui nuadinaeuin die paucalas uncias venderet. Alludit ad eandem, & Epigram latiusta Aphoreticis de lanis amethystinis hoc carmen sabiiciens: Ebria Monte: a sim aesanguine Coacta sima video, quare seisia una vocer. Huc arbitror etiam pertiaci e, quod Plinaus scribit et Purpura violaeea me iuuene vigebat, inquit Nepos Cornelius, qui diui Augusti principatu obi jt, cuius litica denarijs centum vetitebat: successit dibapha Tycia, quae in libras denarib mille non poterat emi. Dibapha iunc dieebatur, quae bis tincta esset, veluti magnifico impedior qualiter nunc omnes pene eommodiores Purpurae tinguntur. Erat deniqs aliud genus Purpurae caeruleum, omnium vilissimum ex leuissima,ac deterrima Ascscana prope Succubita Africae urbem.Extat Shodie eius imago in holosericis violaceis deterioribus,quae adcaeruleum colorem accedunt,& vino inficiuntur. Ab hoc genere Purpurae, mare Purpureum vocavit Virgilius in quatio Georgicorum. In mare Purpureum violentior instuis amnia.
Plutarchus quoq; citat in libro de exilio illud Simonidis.
Et talibro de facie, orbis luoan Et malis quidem, inquit, colores conatus est Homerus ve- Ηcunque nominibus exponere, mare violae, vinique rubri istina praeditum di as, & alibi glauca, vadam Purpuream,tranquillitatem albam,Cicero mare Purpureu videri scripse, Fauonio nascente.Primum itaq; locum obtinctat Purpura quod ardentius fulseresivi de Tyrio. dictum,alteruamethystinus; omnium vilissimus,qui magis ad eaeruleum vergebat. Ioaciam Goropius Becanus, ut astruat. sputam, quo magis ad ignem vergat, eo baberi praestantiorem purpurae etymologiam ex Cymbroru vetustissima linguρ deducat, quibus Purpura Purpur, quas par vur, id est purus ignis vocabatutacartem cum milia adducat quae hanc nostram historiam dilucidare, atq; amplificare possint, ego ea praeerite nota rim. Inquit itaque. Purus fit a vur,quo ignis denotatur,eis quod Omnia per iga purgentur. Vut itaq; puru & purgo, dax Latinis nobis put, a quo purpur color pure igneus, quas pur-uar. Sic tamen Latini v si sunt,ut purpur color sit purus purus. Sic dixit ille, quisquis nomen Virgilij sumpsit: - mi purpurea Mid rariar. Et valariusFIaceus: πισ
297쪽
Quo loco demiror intolerabilem Lamia Paudaciam, quieum poetae elegantiam non is iambibitelligeret, pro Purpureis posuit marinomia, operosa testium deHQnctatione, docens mar- error. moreum pro eandido dici. Citantur Lucres1,versus, creantur Virgilij, citamur Ouidi j quo vetus se si ora, ac genuina lectio corsumperetur. At non vidit hic Lynceus,cornicuoculos configere para us,hanc lectionem non in omnibus modo vetustis exemplaribus inueniri, sed iam olim iam LSeruio probatam , germanamq; babitam fuisse , ut interim Acronesei testimonium contemnere permittam. Ille enim hunc Vstgilii locum
Casaraem naso geruenix, a meis iuuenta Purpureum, oratos oculis a Mai hon res.se interpretatur, ut Purpureum pularium,& storidum vocari dint: quod ut probabile B reddat, hane ipsam Horatiani verius partem adducit, Purpureis ales coiaribus. Vellem equidem Lambinum interrogare quod sibi Columella voluerit, dum dixit: Frondes Purpurat auro. Sacies consentire fibi Horatium emendanti vellet; necesse haberet, uel ineptum authorem dicere, uel locum castigare. inis eois unquam aurum uidit Purpureum , si Purpureum se rubrum ad agrum declinatis λ Nescio profecto quae sit effconseoctvmpeadi impudentia dicenda, si haec coccinio. & emendatio sit vocansa a. Nos igitur Pue reumid dicemus , quod floridum est, Sepulchrum, idq; vocis origi ut conuenienter, maenihil a iud significae, quam vel purum ignem, vel purum putum. In igne autem non tam color,cpiam lux, vi splendor confidera set quo videtur Horatius respexisse , in arta
Exemplar meu habebat sicut folica leuisequod non place nisi fulica lutea facias,quod
pet me liuerum esto. Hi Purpurat fie intecpretatur Gellius, ut idem sit quod nitescet e fa cit, quod a potest displicere, axime, ii auorem Raecidam. landulam, & igneum intelligat, qualis iactis alit ri videtur, adeo ut nocta Miam luceat. Rurpureu itaq; ign.s splendodem ubiq; indicat, qui quod in ostro maximus λ, & excellentissimosi Putyuceum ineo tinctis potissimum applicatum. Elegantea Virgilius, Uraoq; ardebar Muriae Ieria c. Liuius iaeLaodamia: Ille Asiatico ochaeuassiae , aut Sardia a e Lydro fulgeas decore. Eaintiva Benedixit fulgens , volgaeus Purpurae fulgor intelligeretur. Addamus & Quintiliani lo- nus carac D cum insigniter corruptu, duodecimi capitet decimo,& in eo corrigendo, si minus uas. placebo, Limbima aciam dicar aemulatus. Sed evanestune linc laquit, atq; moriun-- compatatione inritorum, ut iacia cincta fuco citra Par cas placet: at si contuleris et-ii Tyhiasacran co pectu melioraς ruatur, ut Ouidius ant Si vero iudicrum iis corru- .ptis acti adhibeas,ve sucis Purpuram lamiflud quod fefellerat, exuat meae latim colore, o quadam vixenarcatali sed te pallescat . Luceat agitur haec clara sol a. s.quNam exigua animalia istaculi videat- ita tenchris. Ita his alia aliter corrupta faecant, ut liquebie conserentLQuod autemdicit, ut idius ait, nescio an a quopiam sit adlinum. Erus ccc-
Si mihi ruta exemplarium fide coniectandum sit, pro lacernae,non Laconicae, sed Tyriae lacertiae am mathiis adban alis illud. Bb a Drias
298쪽
& illud, ut Ouidius ait, a quopiam sciolo dicaci margini adiectam, cuistis fuerit eadem utriusq; authoris collatio, cum tamen Horatius potius citandus is et pud quem est:
Quam qui non urat verum iam ne est . Hic enim sucum Purpucae, perinde atque δμω Quintilianum,e rparari videmu&An v xo Amyclis iuxta, ac Aquini soco pro P0ς pura uterentur , an Purpura quidem utcrentur, sed pallidiore, quam essςt Tyriorum iij coniectandum relinquo, penes quoa etiam esto eius, quam velint, iccti io sequendae potest 4; cum non uno modo locus intelligi cotti siq; possit. Nobis satis est ex eo intellexisse, igneum fulgorem in Purpuramaxime plaeuisse, quo ratio nominis a me assignata facilius stamtueatur probabilitatem. Nonnus Purpurae inuentionem describens. Κ. τυμης σκοπάαο δισευμ ενα φάρεα
videsne hic semes scismilas, rursu, ignem ipsius Purpuraeὸ Num possit quidpiam ad etymolooiam esse aptius P Sed si quis dicat πυρGraecum esse, eoq; ad Graecos vocem peritianete, et mox respondebo, dom stendam ab uti vur, & hinc πυρ εο pur derivarios alioqui Graeci non Purpuram, sed πορφύραν dicentes long;us quam Latim recesserunt. Haec itaq; omnia Goropius. Vt modo unde quodammodo digressi sumus ,sermonoster reueet tir, examinacidae veniunt reliqua: Purpurae parIes: inter quas,cumdς kcco multa dixe iuri: primum occurrere videsur ipsa caro: hac peni Sincludi nec ulla ex pacte, excepto capite eonsolat author est Aristoeel ,uem testissuas. eparas adhelete. Aelianus purpur se tibit vehementer gulosam esse, linguamque tabere longam; ea autem elim Menetrate quaeeutique potest & attrahix ad come endum,emid um capi Purpurae, & Buccitia, inquit Alistoteles, promuse,dem,sive linguamlumam torosam habeopadeo validam,ut ea testas escarum possint perforare, ut asili,atq; Labani quadcupedu pergora aritae. Et ruris sus: p ertur inquit Purpura exerta lingua sub operii quarPar puris digito longioris, qua tum Conchulas velut turbinum, quorum esca capi ualutatum singeneris testam per- G, sorate potest. Et Plinius in trige o sexton iaciti. Lisgua Purpurae longitudine digi-taIι, qua pascitur peis eant,rcliqua octyl mota citra aculeo est Et alibi: P p ra vocatur caliculatim procurseiate r sterivi ecaliculi laser latrorsus tuburit qua per ratur lingia. Rondeletius. dilige a me siderandum' emit, linguauetestis per se ei. Lingua cinquit oinnibus aruinalibus in ore est: os autem iii apire , quod opecculo tectitur in Purpura, atque adeo ia cistianatin omnibus. In rostro igitur l ongo', & tobulatoli ua non est sed id eam, inrx,& eZetit.. At linguam Parpuraram, S tuybranoeam omnium promuscidibu must tum, quati Pterae nua iant onaparat,quae firmaast,toc si ac rotunda, quaeque exerispotin quam samen si per anatomen propius latue eδε tra ictes. neque ita longam aequeita duram effet emo compecies v ee longum rostrum testaς perserat posset. Quare id sabulosumiae puto, sed ea quotasteius fieri potest exetta, Purpatae succos,&humoreSaliarum Conchasum ex uguat, Pectinum ritu: toltis temacuto, & duro xamquam tetabelloexcavato; testas alias performi. Haec Rondeisi sequeos etiam tedarguit, qui cum legunt apud Galenu in tertio de medicamenns. κατα ποπους in auri eulari, medicamentis: κρφῶ- τα πορ pας siue χορολ-: Et linum e Purputa , Hapud Paulum Aegiaerat tristiment in Purpuris lanam aliquam , siae stapam, siue linuin siue tomentum reperiti, quo conluse, &depexata medicamentis veteres aeteremur. Sed illi, inquit,toto caelo aberrane, ut dicitur abit etiam tale in Purpuris , n ue in1urbui Dii salus inperias. Ncque bysso alligantur , v pinnae, & myauli. Mouentur enim Purpurab Se caro Turbinatorum,omnium Gon alIter alligatur, quam circa restarum volumina Quare intest exerunti veteres per κροκίλα lanae Purpuragici crassiorem,&mmus curatam partem; cinus memiait etiam Dioscorides-- Θαλας σίαοποπυρας. Nec secu&nmbriati marinarum Purpurarum fiocculicremari solant.
299쪽
Purpama, pr ertim atti-discerp . ,δ. vun his , styχωmerita κροα--- ω Commentator ille Germa sin commem si ὀ Uu Galmi compositioiae taedaeatae torum libri tetiij caput primum, In sine bulus ccina positioius inquit; in Graeco exempla, ri corrupte legitur,ea κγκίδα ἰ,τι ' προ- -νψμπο νμμων pro πινοπυρι- tegendum coni j eit, quam recte, viderit ipse. mihi quidem temete mutare videtataquia si πορφυρωsὲegendum esset, ultima circumflecti deberet:) tutetmetatur: lanae Purpura sectario, meatu indito, velut supra etia Archige aes di Sit Jμφρασσομ του πόρου πορφυρας μ-- hoc est, obturato meatu per Purpusae lana istanam autem moltima sol ne G , de l. Hallamentis auri indendam esse, supra in peiocipi ob huius libri Galenus clixit, pcaestat tamen hanc Purpura, & Conchylio infectam effocti rursus in libri sexti caput secundum, in C his remis. Bχαλκανθον ηπίμαυ Θαλασο - πορφυρος ειλὴ s σύγκαυσον et pro Mi μου voce nullius significationis legit αροκημα , vel κ κύδε, qtaolum potieritis applobo ,&vertit. Aut atrameatumsutorium Purpurae marina: ῖ tamento lauolutum Uti eo . . Lanarum
enim ustarum, & praesertim ex Pucpura inscctarum, vis est eschatocica, Dioscoride teste &mox,ροκυοα, hapsum lanae, siue lanat conuolutamisa a te dicit . Ex quo longa oratione, uti etiam ex allatis primo Rondelethi ve, bis satis dilucide constat tu Pu purae Coacta nullam reperiri lanam. v euomentum, sed D. oseo cadis, Gale Atq; locum delacia in telligendum esse, quae Purpurae uaccum imbib. t. Hae interim Hesychij. & Suidae lapsus etiam obiter annotandus venit, quorum juc β σον ait esse χρῶμα άν- σης ὐσγα παραλαμβανο ενον,&βῖσμα etiam exponit πιρ ρ Pulparea: hic ve o etiam cura IIgnificare aio βαφα in πορφυροις : & β. υ- οσσαν βεβαμφύω . Sed pcrpuram utcrm: nec enim coloris genus est,sed delicatissimi lini,& diue si a Purpura; ut ex riaca etiam Θ, tet, apud quem ὀπλουσιος ενεἀ δυσκετο -ορφύραν - βισαγ. Ρostremo Purpuram Operi
tu iraque huic generr Buccinoi α Purpurae adhaerct natiuum, S caeteriri omnibus a urbinatis. Pasei quoq; mereatio a appellata sub illo operculo soleat . Et alio in loco: E ι δὲ ἐπίτομα πανν ἐκ- s hoc est. Operculum etiam iam inde ab octu ismaiae geruat :de Turbinatisloquitur lib. .de hist.cap.ε. Statim ab ipsa procoeatione Tut bis natis operculum esse dicit, ad discrimen Cochlearum, quae ipta sibrex ducinoso nui -
300쪽
Cociaeas quasdam a tum Lagutiae . MNM, id est o oeulares. Dicitur autem equod eo Testatorum foramina claudantur , ut vasa operculo suo. Carni liaret ut unguis noster, ac tanquam ex filis, siue ex fibris coagmentatum quid, & durat om ei se dicas: Dictit substantia a testa, quae mulio siectorest, neq; fumum emittit, nisi si accensa liquore aliquo extingueretur. operculum vero pinguedinis nocinihil in se habens fomum reddit cornu modia harmacopol hodie in ossicinis habeat Conchyliorum Buccino; nq;
opereula permista, quae Blattas Byz ntias vocant , sed hoc nomine Purpuram tantum opercuti appellacida erant. m βλα-ος, siue βλώττίον Purpuram fignificax.vnde Blatteus color prRPurpureo. Cassiodorus inepistola de chamaeleonte. Colores suosmultifati qualitate commutat, modo Veneta, modo Blatterum o prasina, modo cyanea. Eutro. pius: Nero lausitata luxuria fuit, ut quiexemplo Caligulae st1gidis,& calidis lauaretur unguentis, hamis argenteis, aureisq; piscatur, quae blatteis sonibus extrahebantui et quos Suetonius, &Orosi interpretantur Purpureos alle: piscatus est, inquit .rete ausato, Pust pura coccoque funibus nexi solosius, Luxuriae inquit, tam effrenatae fuit Ner ut retibus aureis piscaretur , quae Purpureis senibus extrahebantur.Haec Hermolaus vir pereruditusta sitis in Plinium glossematis annotauit. Sed etsi Purpuram significeritamen pro Foperculo solum Purpurae usurpari docet Nicolaus Myrepsicus, qui tamen non fine errore dixit Blattom Byzantium esse Ac, m. μοι--ορφώρας, id est os narium Purpurata vidie quoque in ossicinis blattabyzantiam esse credunt, quod in ore,& naribus Purpurae reperitur, quo ineptius nihil dic potest. Purpurae enim neq; nares, neq; nasum, neq; ossa intus habeat, cupa Testaeea omnia foras dotum, intus molle contineant . Mete igitur Rondeletius legendum credit, ωραιονῶ μνον τὼ πορφύραι dest testam, vel clyptum, siue scutum Purpurae. Pisas enim praeterquam quod pellem significat, unde ο ρακόδερ εια vocantur,etiam pro scutosumiuir teste Phauoricio. Pisoqinquit, καλόνται H ἀσπίδεs. ὀτε ἐκ -- μι-εἰσι, id est, ρῖνω vocantur scuta rotunda, quod ex corio bubulo constet. Operculum vero sicuti uratum , Purpurae eapiti imponitur. Cur vero βλάπιτω co Emos, dicatur, a ac ne,quod sciam, traditur. Quare coni,io inquit a Byzante, vel Byzantio Asties cognominari: quoniam illic etiam Purpura tingebatur. in Gaio aitaq; Pharmacopolae opercula Conchiiij, & Buccinae, Purpuraeve non distinguntur, ut dictum est. & veraque blattas byzan tias appellant, cum ex Purpuris tasitum proprie ita vocari deberent: quaedam hic ab authoribus repetita, & a Zoographo collecta coagercinus. Gopercula haec via, substantiaq; nood serunt, sed figura : quod ex Conchy ij, longiora, e Purpuris,&Buccinis rotundiora t. Vires quoqi ad media minimum disserte verisimila est,praeterquam si ungui odoris ratione peculiare quid attribuitur. Blatta Byzantia, inquit quidam Germanus gratiatum initur,odoris estn Castoreum referte unguis vero odoratus,suavem odorem spirat,quare & res inuicem diuersas esse oportet. Ac Rondeletius au Conchyli sierit ἐ- non modo suauitet, sedaliquando vehementer, de graui ter odoratum Dioscoridi significare a& unguem eastorei odorem reserte idem Dioscori des, ac Plinius tradunt. Seo cur iussimus moschato, & alius quibusdam adijciuntur apud Aetium, si eiusmodi sunt 3 Aa dicendum non ex omni regione vagues bene olere sessit Osati eiusdem generis plures forsitan species esse, ut & lateris longe diuerso odore Θ Pila usPurpurarum cavum pto operculo earum dixit: neruos praecisos Purpurarum cauum, Q uose operiunt, rusum glutinat. Ab Actuario, & Μyrepso βλαλος, & βλαττιον Βυζαντος λppellatur.Ea aetate, inquit Ruellius,qua scribebat Actuarius,Blateam, Purpuram Iadicata; N Bialteum, Purpureum colorem, periti etiam aut res appellarunt. Sae Lampridiu , Heliogabalus parauerat senes blatia & serico,& cocco intortos.Galenus iudici Cochylij Htestam inter ostra ca,ac testas purpurarum,ac muricum gen atim comprehendit. eorum demeaim vim habet: & praeterea suffita, ab utero strangulatas laminas,&coinitiali arpte nus morbocxcitat, quodlamen etiam de Purpura eum testis Galenus in vadecimo de simplicibus ecadit. Meminit eius onychis Plinius quou, cum ait: Inuenio apud quos dam ostracium, quod aliqui otiychen vocant : hoc sustum vulvae poenis mirε resistere. At vero ab hac Blaetae barbara appellatione, Blatteus eoioc pro Purpureus dictus est a Fl. Vopis in Aureliano, via inquit: vestem holoseticam,neq; ipse in vestiatio suo habuit, neque alteri utendam dedit,&cum ab eo uxor sua peteret, ut unico pallio Blatteo serico uteretur,ille respondit: Absit, ut auto fila penientur. Libra enim auri unc libra serici suit. Plinium Blatteum colorem Ooychinum dixit de pyris: Segnina alia a colore Testacea ainpellant: sicut onychina, Purpurea. quemadmodum enim Purpureus color a Purpura , sic
Onychinus ab onyche, eodem significat o dicitur.Sic quoque Columella pruna onycia'