Vlyssis Aldrouandi ... De reliquis animalibus exanguibus libri quatuor, post mortem eius editi nempé De mollibus, crustaceis, testaceis et zoophytis ...

발행: 1606년

분량: 629페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

483쪽

De Testaceis Lib. III. 67sDE CII AMA PELORIDE.

Cap. LXIV.

Chamas peloridas, siue pelormas, ama S ita dilac ditas sui Tecliveteribus ex 2stimamus, id quoque i cinuit Arneolus priore loco modo cica comam πε/ωpιοMIue πελισαν lignificat τοτ ρας-. id est, magaum, S Prod: gi iam. Uci ci et elunt pelorides a Peloco Siciliae promontorio, quod iuxta illud 'clos ad Q. Opi mar eperiantur. lulius Pollux de cibo-

mugi I ex Sciat bo , binius c)x Meio, Coctcuae coam Prio. inae, unoc serie γmen adeptae quae nunc pelorides voca atur. Ex his apparet signis ercor eorum, qui scribunt elotidas Po nomen habere a Iuto,in quo tum maclibus,rum ici bus eue cantur: pilos eciim lutum est, se enim scripta verba r emo) τηλός quidem tutiam est, a quo πηλα, ins α - ψας di.

licas chamas loquit hic Galli

Pelous des,ad Peloridarum vocem accedenteS dixerunt,Mase

tem in quo ton manibus , tum Iet bus euei tun ru s,nomen ha-

484쪽

4 6 Vlysiis Allovandi

Cameleios teneriores. Media autem est inter asperam,&laeuem constitutione,& natura. ENon enim ita norret, ut aspera, neque ita glabrescit ut imis: albo praeterea, ac suluci emble male distingui ur: v c caparozolam dici puto, quod ex rubra subsulua sit. Eius autem caro durior eii , quam laevium Tellinarum, & Peuaraetarum .Em ollire aluum traditur. Sed& Diph tu, copiosum bonumque succum g gnere t adit, & stomacho gratum , nec facit ECopiosum excerni. Sic Bello ius. Seruant autem idem nomen apud nos Rauenra delatae,edunturq;ρ -- ger ia aqua elixae voa cum petroselmo, Sc pipere, additoq; cum iurς paue inferuntur, grataeq;nera ς. quidem sunt, sed Iutum, vel acena obstat, quominus sapor respondeat. Labra catum suae Coquent crassiuscula, ct tam arcte connexa , ut nisi vi aperiantur , di saepe etiam rumpantur prius mst δε quam os aperiant.

Chama peloris B lloni, Concha rugata, vulgi Pauara22α

DE CHAMA ASPER A. Cap. LXV.

HAMA trachea authore eodem Bellonio, valvas eodem modo qUOlae Dis tornatas habet,estq;rotunditate pereo ibiculaticostra, cta:hoc tamea inter se differunt, quoia illa laeui quidem testa, haec vc o,aspera claudatur, Pectinis modo striata :sed Pecten rectas habet strias, illa υero tra's Dei fas,ccebras,de profundas. Dura cst admodum Chama um asper ictus' testa,si cum leuibus costratu . Ea emm non aisi valido ictu confingi potest cum tamen aliorum fere omnium latatum debili digitorum compressu aperiri possit. Chama c

praeterea trachea in arena circa Litora reperitutaextremas enim intutias ob testam doliorem mi ius reformidat. Labra haudquaquam in gyrum Vt pecten) denticulata, sed My- . talorum more Levia nab t, mouetu,q; ut limax, ve elu, Concham Aonnunquam prosian dius saburrantem conspcxerimus. Fortibus namque spondylis constat, quibus restas mouendo etiam per arenam lumbcicorum more conscendit. Q aamobrem Iccitus cainem eius duriusculam,m .li succi, parum nutrire, facile excerni,ma isq; salsuginem referre pro. nunclauit. D philus autem stomacho gratam esse tradidit: cuius ego sententiae expet tus facile astipulor. Haec itaq: Bollonius apposita hac icone. Caeterv n Rondelet. longe aliam

a spe a Chamam AepioAit, Chama aspera Belon ij. Chama aspera Rondet. qualem scilicet hic quoque Chama aspera Belon ij. Chama aspera Rondet. qualem scilicet hic quoque

- expressam exeo 18mus,ad

pietas. Superiorum glycymecidum modo obivngae

sunt,intus laeum Carne sunt mali succi,pauci nutrimen

ti, ad excretionem sicili, qua tamen delectantur Purpurae ; unde pro esca utunt'r ea Pur purarum piscatotes, ut ante ex Athenaeo diximus. Simillima,nisi eadem cum Bellom j ic ne est quam nos adiecimus. Cum Ron delet ij vero leone quodammodo conuenit secumda, de tertia in hac nouissima tabella expressae: prima vero ex is libus est.

485쪽

ma, naturam Ostreorum accedam uete autem in tant existimatione apud gulae proceres,vi ι in temotissimas amare legiones ligneis lac bus apportarentur:Brundu qae in primis in Lucrivum i3cum transs

rebantur, quia mit ficε ibi pinguescebantitamursavinorest Sergium inat m primu Hia,Lo nium O laearum vivaria inuentis: in Baiano, aeratc L. Crassioracori,M te 2-ncumbe, ona, tu: nec gula eausaiueflauaritiae ina vectigaliarai, ingenio suo'ercepisse, ut qui pri- ma; pensilest inquit, inuenit balineas; ita mangonizat iubinde vendςod Caeterum ...... Valerius Maximus eundem Sergium lumeiae exemplar summae, non auaritiae proposuit, C delixuria scit bens: Caius Sergioso at tu vis pensivamalaea primu accie instituit: quae impensa laeuis initi, caeptainos enis in Maquae nim Donsequora penetra . . Num lue indesieran gulam Neptuni arbitrio subiectam haberet,peculiaria ubi maria exqeogitauit,aestuari, sibi intercipiendo tactus, pisciumque diuersem rogus leparatis mollibus ineludendo , ut nullatam qua tempestas incideret : qua nota oneratae metiis variςram pisciculorum abulatent.Aedificijs etiam spaciosis, & excelsis, deserta ad in us ora L crim lacus pressit: quo receiviore usu conchyliorum frueretur , bi dum se publicae aquae cupidius immergit : Conlidi, Publicani iudicium nactus est. In quo Luci Ccasius aduersus illum causam agen errareamlaum suum Considium, dixit; quod putaret Oratam ce- morum a lacu risu um ostreis;namque ea,si line perereno licuisset, in tegulis repere . rum Huic bimicum magis Aesopus Tragoedus in adopxionem dare fi xum suum,quam bin ab , , ita norum suorum haeredem relinquere debuit; non solum per aliae,sed criam iuriosae luxuriae , iuuene quem constat cantu commendabiles aviculas immanibus emptas pretus, in cςna pro ficeri talis ponereracetoque liquatos maguae summae uniones potionibus aspergere so- Iitum. aae plusmum patrimonium tanquam amaram aliquam sarcinam , quam celerrimen abdicere cupiciem.quorum aristias seni alterius adolescentis sectam secuti, longius ma' num porexerunt, neque eoim ullom finitur vιtium rhi, ubi oritur.Inde ab Oceacii littor bus attracti pisces, inde insus culinas arce, cetisibusq; edendi, atque bibendi voluptas r perta est. Haec omnia Valerius, ex quibus no avaruia causa,sed luxuriae vivaria illa sedisse Oratam discimus. quamobrem pestequamur C. Plinius Nepos in primo doctissima tum suarum epistolarum libro easdem deIicias ostrearum ostendit, nam cum Septimium Clarum inuitailet ad caenam,&non venisset:At tu inquis apud nescio quem ostrea, vulvulas, echinos,Gaditana malu sti,dabis poenas,&e. Elaganter ei iam WTullius in epist. 1 e .sese qui ostreis,& mor eius facile abstinebat i beta,& malva dccςPtum eis dixit:&mulier, ut Abb a. o Iuvenalis canit in sexta satyra: malue δε- Inguinis. O camas, quasini discrimina Ucit cepti.

486쪽

4 et Vlysiis AHrouandi

iis densuram summas agentionibus esse probandam. luxuriosi veto prorsus abominatim dive cuius ιώμι--cum corpore,& animo ita sit oppi eum crapula, & oppressum, ut ad veri cognitronem sese nequeat erigere, dum nunc huc, nunc illuc Eιiis starentia in palato

Martialis quoque quoties ostreolum memiuit, ea fece semper eum alii. enumerati si in haud minora erant pretio, ut in primis in Ligurim mscribens in tertio. 'v'

geri an mens Pharias cinnamar e Thre uno olvimus nos Lagurine toam, ' , uia quidem ia-ιa est dapibinque insti sopo,bi Mdribu omnino re recitante.eiacet. Non mihi ponas νhombum, multamque Hiarem Nec volo soleros,ostrea nolo: tace. Phst rursus eodemthro in tanticum,qui cuin laia esset lexu Domitio, sublatis sportu- lis amici ad rectam coenam M a Sur,hac lege eisinus iam no dabat spostulam Martiali, vilissi nos cibos, sibi vero optimo : vntie conquetitur γε λ staudem fieti legi, cum non deludii porrida, da,icin. amri a Micon iorem --

Insuper libro duodecimo in Lentinumicribens, cuius gulamaeeusat, utpotE qui febrisitas I nullo genete deliciarum abstmebat, conquerebaturq; quod ebris no discederet- cui με. in respondet ea m recte agere,cum tam opulentum delicatum domistum habeat. y

487쪽

A Iantopere veto jnhiabant ostreis Romam, ut Ouidius infastis de aureo seculo agens ci- Lib. s. 2.xcrIt ceu quid admiratione dignum, os ea in contais tuta fuere saras. innuens suo tempote minime tuta esse, sed placere omnibus, ac summa ab omnibus induo Romani turia nulli bi no in quocumq; tandem orbis angulo inquiri,& ubi ea negauerae natum,non ostreis in. enim eadem fert omnia tellus, importari sol ecc,quod non obscure etiam docuit Dipnos, karint.

phista Athenaeus, qui reserente doctissimo Iovio e cadi die Apicium nobilem parasitum qui superiotis Apitii, nomino appellari promecuit, vasis summa industria fabracatis ad Tra

ianum ita mediterraneis Mesopotamiae eontra Patthos bellae gerentem, recentisina ostrea detulisse . Apud eundem Athenaeum alius parasitus nomiae Dromeas interrogatus, in v he an apud Chalcidem lautius pararetur conuiuium: respondit prooemium Chalcidensis Maecisae gratius esse toto concivij ia ut apparatu. Vocabat autem inquit Achenarus, caenae M μm qmd prooemium, δύ -ου προοι/ιω, copiam,oc varietatem ostreorum Eodem modo alius qui . Gromeae' dam apud euadem: primum, inquit,ostrea vidi,t echinos quae quidem prooemium sciat ra Io. δείπνου χαριεπως πετpυνανευρα iras. Macrobius praeterea locuples testis est ,st cecirum usum Lib. 3. . -- ωisse in prima Romanorus ama*nam de hoc apud eum inuenio: o dieLeptulus fiameci Muria. 13. Mattialis inauguratus est,caena haec tr Ante cς nam,echinos,ostreas crudaciquantum vellent, peloridas, spondylos, patinam ostrearum, Sec. Quam veto Tyberaj principis palato D risi, arriserint istiusmodi coachylia, colligere licebi P ex Suetonio Tranquilio Qqia ς est uir in os,is Tyberium Asellio Sabino sestertia ducenta do uauisse pro dialogo, ita quo laeti de ficed. aiactare

Iae,de ostieae, Se Tuldicetiamen induxerat.Eimantissime Pli*ius aroniciosa ita Exhorto se rur. 'hei maeellu quanto innocetiore victu Mergi enim credo in profunda satius cλα ostreo. Iis Db rum genera naufragia exquiri. Deniq, iuueo alis non incongruς canebaLοῦ rio cap. a. Dignus morae perit Ganra licet o ea centum . - ana, se Cosmi toro mergatur abeno. MM.d. Possim vero multa praeterea ex authoribus classicis adserte,quae ad ostreoru encomta per

liuerent,sed quia haec paucula satis esse poste confido, itaq; hic vela contraham.

IVALVIUM testa duriore contectorum maior pars authore Pet. Bellomo, ostreae, vel ostrea Latinis dicuntur. Sed ostrea pio genere valueris Ostrea natestaceorum fami Rondeletius docet, ut io seperioribus, ubi de testatis in genis,e inigenere egimus, videre licet, ubi etiam quid Graecis sic μὴ Mν, dc οςρειον, sa- ώemorsa

eis saperque scriptum a nobis est: non raro in Primis totum genuS Ostra- reorum. codermorum coplecti, sic enim, ut hoc hic obiter inseramus, Suidas echbnum τὶ ἴσρεω esse tradit, de Hesychius ορρεα, τἀ-μυαυα, Θα σσια.

Sicut autem Latia i a testa testudinem: si c quoque Graeci οςρ- α τοῦ ο ρα κου nomina oerunt: quanquam Eustaldius ab ο ρον quod est os, quod testa veluti ossea tegatur cibundacite thodictum cum Varino velle. Graeci manc vulgo a Wδια vocant, Psellus ostri- Αι,:1ὰ.dii. lateoptete va Ila, voce ut apparet, diminutiva. Iuucoi etiam apud Hesycbium ostriae. κύο pro ostreo. Italis olereine dicantur, Hispanis ostia de la mar. Galli, ut innomina tus quidam scrib t, oait res, de alicubi latre alle calle: sed communiter testante etiam DRon deletio Gallo Flu stres vocant, Mompelienses pruintim Petres Ostres, Flandri, Scalij Germani inseri oces iters, Angli non druersa voce invers. Putat Loographus apud Belos etiam ij teste vocabulum di ni auiiuum nonnualyam usurpari: super quo nomine cum Belgam consaletem, respondebat , prorsus sibi esse incognitum, Albertus, ei. Alaum. tante Zoographo, alZum ex Avicenna ιnterpretatur Ostreum . Antiqui secundum lue Antiναι uaticum o sicea est, item Caugilen Caugilet Vero nominat Avicenna a. s 37. videtur Casgitin autem nomen corruptum a conc li; . item Latalus. Alib3 etiam habet. Ostracorum, siue Latriis, conchyliorum, quaedam sunt magGa, quae d ciantur Arabice Barcoxa, hoc te Serapio ha- dare M. het, quaeda parua,quae Arabice dicuntur Sadςs Sadalauidem pro limace,dc pro purpura aecipitur.) Alibis ut sus cani fi&exponit os rea .FAvicenna vero aIibi earuta habet. Et canis ' feties seeundum veterem Avicennae glossographum, Sc Gaugi et est spe es ostraci,idem quoque Misti interpretatur genus Ostracorum, aitque esse venereum. Latini ostreum ne ito Oenete, & ostream scurrunt odicunt: Lucilius, Plinius, de Iuuenalis ostreum

488쪽

dixerunt, item Varro citante Nonio; Non posse Ostrea se Roma praebhre, & echinos: Lucellius. QuidZ ego si cerno Ostrea, cognorim fluuium, limum, ac caenam sapere ipsum.Quoloeo Nonius. Ostrea cinquit neutro genere . Sco .idem quoque Lucilius in iaminino obnere dixit: hea nuda fuit, non purZura, nulla floris. Item alij, ut Plautus in Rudente:

Turpilius Deme rio; Macta coopeνιa age in Mra Osfreas. Et Varro : Nec Ostrea illa magna capta quiuis palarum suscitate. Afranius quoq; Ostieas marinas dixit: Cicero ita eodeni raret .c. 6. genere usus cst. TaGquam possex inqui x Vcὶ io tegulis prolearinare Ostieas. IsidorusO BAE A vero distinctionem adscri hac,ut ostrea m ge Dere neotto,carnes in stminino dicant. ge Ostiea di- nere; quod sane vix e superioribus coli S .. Q i volet Lamen ita dιiuogucic,potccit. metuitur.

GENUS. DIFFERENTIAE. LOCUS.

FORMA. DESCRIPTIO.

A loco. Lib.PTestis . - - et in s TRE AE multorum inquit Bollonius tum generum , tum ipso oper- Magis a culo non Bullis asperiore, ac ma Sio scabro , tum etiam ipsa magnitudinem. . MF inter se dissidentium. G ande, enim sunt, quae pelagiae ex Oceano Lutetiam adseruntur. Sed cum prae tinc nimia mole ichthyopolas praegrauate soleant,nςque longjus in medieterranea loca deserti poscit, carnosam partem seiungunt, ac uae estis inittere coitu eruat:quod caro,aut nus

quam in Graecia, rarissime in Italia fizzi i lci, Nam quae a Brundusio in Luccinum lacum

transferebantur, ut veloci dulcium aquarum gaudentes adueatu ploguescerent, iotegrae nutriaqua cum testis diuendebantur. Discrime autςm Ostieorum facere talent nationes ac liticita, o aurint. ubi alibi, atque alibi meliora in υς oiantur Opxima sunt,qus iuxta paludes, ac fluuios repe-' riuntur: maiora enim, dulςiora,mClioris' secCi.Quae vero ad littus marinum,aut inter saxa reperi utitur, ubi deest Iimi, aut aqoae dia Ci. copi par sunt, duca,Sc gusta amaraimo t. dacia, ciba ingrata. Hac usq; Belloni ... Rod delerius quoq; differenti assu nit a loco,a testatum varietate,acarnis substantia Eistorum quaedam, quae in stagnis malinis Aa untur, quaedam in ipso mari.Illa inqui0Mμ ρχαVOcac Aristoteles, apud quem aliquoties λινο- σμα perperam legas pro λιμνόFρῆα qinx a iocozomen habent: Λιμνε enim stagnum fis i fi cat, uade γυμνοΘα λαοπι mariaa stago a Galeno dicuntur.Gava semper ostrea, & oi reasco a vettit,cion satis recte meo quinem iuditio,cum stadni ostiea dicere debuit set:Hanc dis ase si fetentiam non omisit At n. i quum dici : Tα ι 4 ωρεα γεννάταιι isti πωτα- , o, Eorio i s. Ο ε Θαλάσση. hoc est procrς 'tur ostrea in fluuijs o stagnis, & in mali: Afi- η αρχη. Limnostrea quae vocanxur, ibi primum sui oraginem capiunt, ubi camum est. Plorati sunt loca, quibus Lima ostreor in me nit Acistoteles. Quae vero pio Limnostreis Rondeletius depingit,eκ duabus tς stὲa comPoni ait modice coo auis, & patum in dorsum elatis, foris in qualibus,&asperss, Scin tenues

ostrea stagni marini Rondeletij

laminas facile ieeti libas, intus leuibus, candidis Testas paruas et se,carnem mollem, suauc,

concocta facilem: maioremq; in his, quam mali, ost. eis, quorum testa multo ampliores sint. Houismodi ostreas esse in o ijs Rhodani antiquis, ob immutatum Rhodani alueu:vea-dique et am huiusmodi Lutetiae ex Seqca caeost hi Burdigalae.Cot veto dulciores sine, iaca uia cile putat aquae dulcis a cirrustionea M.

Gaudent enim dulcibus aquis inquit Plio ius) & ubi plurimum influunt amoes , ideoq; pelagla parvae sunt, & rariores. Illud vero inquit idem Rondeletius) diligentius excin

Marina eiendum est, maiorane 1int pelagictb Ostiea, quae in stagnis marinis, aquisve ex dialciis io σήε permistis proueniunt. Athenaeus: Ostrea nascuntur in fluuijs, lacubus,&mari. Marina . optima, quando lacus, aut fluuius expsoximo influit; tunc enim fio ut boni succi, maiora, . dulciora.

489쪽

De Testaceis Lis III. 681.

ostrea hie seeundo tam posita,cum Rondineti coneconuenit: altera D. Anto G et

. Q in veto in littoribus c προς η. ρὲωsinis limi , & aquae duleis expertibus et

D enucitur, parua ivnt, dusa, ac ia veris , quae capiuntur aestatis prinem melli risimi, maris humore Neria K θα σωθαια legi ui Graece, Mographus in i hies,ite oportere interpretari ait plena,pco camotis, vegetis,succulentis dest io cess,nee da--λασαι ζοντα ψςis Misi em pertiuere, quae mare resipiant, ua, ieedine ven- uiculo utilia , alao iacile de jciontur. Loci igitur commoditas, S alimeati copi . haec o- strea grandiora,& meliora escit-His convinci pelagia ostrea, parua, rara Plinius causaά, Moe reddit et G an lascunt quis aeris ratio e m κ' me, ut in nates aqua ciliat a diximus. Sed priuatim circa inteia aestatis multo lacte praegnantis,atque inis pinetrat is vada. Hare videtat causa, quam minota in alijs locis reperiantur a opacitas enim ori bee inerementum ,&uit,tia mi aus appetant cibos. Hac illa,&rursus: Ostrea, quaene. . que in stagnis neque in fluuiorum inius, sed procul abaquis duleibus inueciiscitur, ina a grina siue pelagi Om nantur. Sune persaepεmagna, adeo ut in India pedali, siae. Quae ex O eano Lutetiam destrumar , tam mulio maiora sunt ijs , quae is nostro Meditet . M - - Ss a ne, o

490쪽

neo capiuntur; aliquando multa simul eonnexa, & supra se posita. Inter haec repunt EMolcipendiae, M vermes in canaliculis inclusi vivunt. Testae soris sordidae. de luto obdurict ex crustas multis,fiuctaminis constantes, intus larum, de albae; Cato mollisa circa eam

ostrea RondeL marina. Ostrea alia marina Zoographi.

fibrae muItae veluti fimbriam eonstituenem, eam aliquando ambiente purpureo crine,quae praestantiae nota est, authore Plinio: Addunt inquit pei uioles noram, ambiente Pur Pureo eri ne fibras , eoque argumento generosa interpretantur, callibiephata appellantes. Nostra pallida sunt testa, alibi colore differunt. Variant coloribus ait Plinius, rufam Hispania, susea in Illyrico, nigra& cat ne, & testa Circaeis. Talia nonnunquam venduntur Burdigalae, Medokina a loco vicino Medoe appellato, allata. His caput nigrum est,car minus candida. Palma mensarum diu illis tributa est,ut scribit Plimus: sunt de apud ros in pretio. Et quemadmodum diuersorum in procreandis Ostreis olim diuellae erant laudes, quas prosequitur Plinius; ita nostio aeuo cupediatum amatores ostreatum censuram fa-Gciunt:sunt enim ut Horatisi verbis viar: OMea qui eatis.1 primo de Ueod re morso, & actia a dulcibus statim discernunt.Britan esca omnibus praeserunt,Santoniea magis sabsain acria iudicantur. Britannicis Burdigale a succedut,iater quae Medolaina nigra,suaui inte praecellunt; quemadmodum Circaea , quae nigia sunt, ab Horacio commeadaatuit L. Misa -scentes implendi conchytia Iudae, Sed non omne' mare est cea rosa ferrile ιυM

Pectinitas istis iactasse mMue Tarentum. Plini j vero locus, quem citat Rondelet, is suumiensam, est ister Dieemus & de nationibus,ne fraudentur gloria sua littora, sed dicemus aliena lingua, quaeque peritissima huius censurae in nostro aeuo fuit. Sunt erso Mutiani verba , quae subiiciam: Cyziceua maiora Luccinis,dulciora Bcitannicis,simino Edulis Getulicis Massarius) acriora Lepticis, pleniora Lucςnsibus,sicciora Coryphantems, tenetiora ieenuiola, Mais actus Istricis, candi Hdiota Circeiensibus.Sed his neq; dulciora,neq; tenerioca esse vita compectum eli. Sic Plinius.Abydςna ostiea olim a saneonibus celebrari solita memo. a Clemens in Paedagogo: Iauςnioq; a ad Archistratum: ,1- μῶς Αινος id μωγαλως, ο πέα δ A βυδα, qu sorte Ennius poeca antiquissimus sacv tit:

Alibi Plinius B. unica aon parum commendauit; inquiens. Nondum Britannica serviebant littora, cum Sergius orata Lucrina scilicet littora nobilitabat: postea via sum tami in extrema Italia petere Brundusium Ostreas et ac ne iis esset inter duos sapores, nuper excogitatum, famem longar aduectionis a Brundusio compascere in Lucrinno. Polydorus Virgilius quoque Ostrea non alvii delicatiora, oec plura quam in Anglia, fine Britannia esse scribit. Lucrinus vero laus omnium celeberrimus apud veteres

est , quod ibi Brundo alijsque locistianaserebantur, quia meliora fiebant, atque pin-

SEARCH

MENU NAVIGATION