장음표시 사용
101쪽
'o Experimentorum P fico Methanicorumprimeret: calami tamen spira Plumam totam in positionem pristinam ii
Hisce omnibus peractis, Trudisque manubrio cum capitello instructi Recipientis verticillo adalligato, Syringa cum sustentaculo,in Recipiens capax immittebatur, tali enim opus erat quod & eas excipiat, N. Hstu cali motui spatium praebeat) exercitaque Antii a post Aerem aliquantum exuctum , verticilli ope Embolum paululum sublevantis , clavis ciusdem contraversura, Embolum Pondus deprimere permisimus, ut qua ratione suffaretur Pluma dignoscamus ; qua impetuose satis impulsa, ita continuari antliationem jussimus, ut interjectis pausulis,Embolum susque deque ut prius moventes, subinde observaremus, pro Recipientis plus munusve exhausti ratione, Plumam itidem concorditer vel rapidiu vcI . minus vivide clatum iri, donec depleto probe Recipienti, usitatam Emboli subductionem depressionemque stequentius licet quam priuS iter
tis nullam omnino Plumae elationem causare, percipere possem; nec messipsius oculis fidens. perspicaci cujusdam obtutui, circa Pneumatica saepius..exerciti, rem commisi, qui motitato ultro citroque a me Embolo, ne munimam quidem Plumae ascensione incoepturire vidit. Quinimo minutus . ille de vix notabilis. Plumae motus, quandoque non semper in Pluma per
spicibilis, non a flatu e Tubo profluenti, sed a quassatione pauxillula, cui :subducto depressoque Embolo,Syringa fuit obnoxia,provenit se utrisque a
nostrum visus est. Quodque Pianomenon nostrum magis suspiciendum reddet,cum unum. .
idemque fuerit Embolum deprimens pondus,successi vaeque verticilli motiones, ad aequalitatem facile redigi potuerint, nulla data est suspicandi ι sa, adventitium quidquam successui nostro ullatenus favisse, imo evenisse quidpiam illi inimicitius , probe memini. Ante enim Syringam in i Recipiens immittam, dum Ponderis in illius depressonem aptitudinem
experiendo essemus , quod Ilicet convenienter figuratum mole defecisset: putabatur, nec tamen alacrari a me permissiim est, scilicet praeauguran-
re, quod Aere in Syringae Cavoc descensus.ejus velocitati retinens , eb . quod tanta ejus portio facile citatimque e Spiraculo tam stricto exire non potuit 2 una cum Aere Recipientis altero exuto, elatum Embolum facilius pressiim iri, quod qui Syringae incubuit, inihi Plumam Dbservanti . evidenter se sensisse affirmavit. Adeo ut si exhausto Recipienti, in Sy ringae Cavo materies aliqua restitisset, aequae ad satum formandum cum Aere api itudinis, auctitari debuit status ille, pro intensiore depressi Em-holi celeritate. Post inutilem diu operam in Plumae elationem impensam, Aeris paululum in Recipivis intromissi, quo cum modice irruente, vix sensibilis aliqua Plumae mutatio ab Emboli motibus fiebat, liberius autem immisso, sursum tendere Pluma occoepit, adeoque Aerem non simul & semel, sed
gradatim immittent , inque immissionum liuervallis bolum susque
102쪽
Continuatio Prima. mi de que molitantes, observandi ansam arripuimus, pro Recipientis impletatione Plumam vividius ematum iri.
Unica autem Experimenti tam momentosi examinatione non contenti,reexhauriri Recipiens curantes , Experimentum eodem cum successidentio prolecuti fuimus , unica majoris confirmationis ergo observatudigna circumstantia, hic loci superaddita. Post Recipientis exhausti nem, subducto, remit que aliquoties incassum Embolo , una tamin vice
non adhuc ad majorem cellitatem elato, quam cui una manus operatio
sitficerit: tum quod manu sola altius clevando non fuimus, cum quia Aca elatio agili Pluinae essiationi ab Aere peragendae par esset θ nunc ex
ab ινιd inti tamen instrumenti oblongi adminiculo, verticilloque prelie
dendo ita idonei,ad antra duorum vel trium pollicum sublimitatem Em bolum evehere, c opinione nos ira totidemque digitorum dicto citius deprimere volucramus, hoc tamen steti opitulamine,quod flabrum in do idoneam nactum in Syringae Cavitate materiam 9 multo adauxisset, uec Plumam sensibilaer efferre,nisi resinmisso paululo in Recipiens Aere
Ad aestimandam Aeris vel exhausti vel immissi ad vividam danguia
damve quina: sumationem , vel e)uidem demum ad Emboli casum quie centiam, quantitatem: ablato Recipienti , Libellam indidimus, qua alia quamdiu usi , insortunio postea quodam ante absolui Cm cxercitium laesa, susceptionis hujus procellum silebo, ad Conamen aliud recta iturus. quod licet praeconccptis difficultatibus praegnans , quae virium mearum lammam nonnihil comminuerunt, spei tamen non prorsus illudens Dominationi Tuae impertire statuo. In AEneo-ῖ ubi adhuc adhibiti locum substitutum alium E vitro com satum, Syring bd caementavin ius, figura a priore hoc modo diversum, M. quod brevius vel remotius hujus crus parallelum alteri aliquandati protrata rab. .ctum , ita tandem declinabatur , ut sesqui pollicaris ejus pars deorsum I. vergcret , quo orificium cjus Aqua in exigua lagena patente contenta immergeretur. Cu)us artificii haec fuit ratio , ut probe evacuato Recipienti, mura juxta eum ad quem pridem innui nos collimalle scopum, ad Emboli iubductionem depressionemque materiam talem e Tubi oria ficio pellere potuerimus quae in incumbenti Aqua Bullas generarer. quas Aer insigniter rarefactus, sorsan multicenties ultra solitas dimensiones,producere potis est )experiremur. Aqua vero usunt Hx drargyro praetuli , quod ut ut in posteriore hoc minor Bullularum num rus opus nostrum interpelleret , c; ustamqn Ponderositas cum pacitate conjuncta,beneficium illud rescindere videbantur. Experimenti hujus cum priore consensionem non opus est ut memorem, circumstantiis tantum dissidentibus insistens,ad Aeris nempe e Recipienti exhaustionem,qui in vitreo-Tubo extitit per Aquam bullulatim
103쪽
yi Experimentorum P βο- Mechanicorum paululum e lagena in I ubum sugante,ad Recipientis probam exhausti
n , tam Aqua ea, quam exigua stagnantis portiuncula , tinnacria I ubῖ parte conten a , tam varie genas produxerunt Bullulas, ut stupefacta siluit observatio nostra. Millo igitur Recipienti, per sex vel septem horularum spatium, eo quo tum erat exhaustionis gradu, ut daretur Aquae ita Acris expurgationem venia; tum vero illapsum Aerem exantiari causat res,tasque ad probam , libella indice, Recipientis exhaultionem, Syringam Embolum multoties sursum deorsumque molitari jussimus: etsi autem veItunc emicans Bullula Observationes nostras minus serenas; indubiasque nonnunquam redderet, lucidioribus tamen intervallis Eliaboli operati nem licet saepius repetitam, ne hilum quidem e Tubo pepulisse, quod incumbenti Aqua Bullulas produceret, animadvertentibus nobis occurrit: etsi enim Bullulae quaedam minutiores in superficie Aquae nonnunquam conspicerentur, materiam tamen earum efflatricem ἡ Tubo prodii Τὰ nota sensi, imo certo certuis nonnullas earum a particulis Acteis cousque ita Aqua dolitescentibus provenisse, ab emicationis loco & tempore collegi. Haec tamen in Tubi Orificio Bullularum cessatio non filii summunusatisfactionis nostrae momentum Tandem enim non ipse modo sed δίconscius alter Aquam immersa Tubi parte pergracili existente, stagnantis Aquae residuum pollicari altitudine si perasse , eumque situm in Tu retinuit Ie, Embolo ut ut multoties susque deque agitato , duorum vel trium pollicum altitudine ingulis agitationum vicibus,conjectura nostr1
assecuta, opportune observavi ianus quod evincere videbatur vel Syringae Cavum proris HacmMn , vel si ε Ethere , repletum corpus illud tam se
tilissimum extitisse,ut impulsus a decumbente Embolo ei inditu&, pertemiissimi Aquae in g acili a ubo illeoli, rsan vix granum rondere aeqtiantis 3 dislocationi non sufficeret - etiamsi e Bullulis in Qua quandoque post Recipiens exhaustum se prodentibus constaret, philantum Aquae e tenui rarefacti Aeris Bullula dis locatum ac evectum iri potuisse;cujus particulae computo meo ante Aniliae exercitationem quingentesimum ac cularis nodi spatium in Aqua non occuparen Ecce autem diu min Experimenti prosequendi deliberatione fuerimuri. Aeris exiguum per interceptam rimulam percolatum, i xhaustam Tu- , partem Aquam pellens, eo temporis operatione nos fra supersedit, cujus taedio de la lati 1 praesenti reitcratione manus retraximus.
E at mihi in animo scrutinium promovisse, Corpora levicula ab exhaum Recipiunt is supremitate instillando, taliter figurata,ut in descensu suo, vel circum rari, vel motu simplici: aliter exul pMint, renisu aliquo in casura sua obveniente e taliaque Corpora aut Horia talltcr aut alias in Recipienti molitando, quales mutuantur e medio suppetias,exinde augurari. Quid quod & Methodos alias aliaque artificia excusissem Experi-rmentum nostrum ulterius provectura sed temporis angustiis pressiis, tam δccurate largorum Recipientium depletioni , ac tam curiosa exigunta
104쪽
Continuatio Primm 93Durima caimbendo non sui. Quod reliquum in justioris otii opporti
nitat cm,nec tamen adhuc adeptam differendum censui. Interea tamen temporis , Experimentis praegressis huc usque elucidavimus, quod si vasa nostra diligenter Aere depicta,adhuc AEthera contineant , AEthera eum α corporibus tam subtilibus Bre , quod in levicula Plumae agitationem impulsu tali non excitatur, quali Aer evidenter eam Dictare valeat, isque non tantum com ncc communi Acre tenuior, sed
cum insigniter admodum rarefactus quod in nostro Experimento nisi conjectura tallor fiebat cum plus centies solito spatium adimpleret. Accedit etiam quaesius hic , ab Experimine cum Aqua iacto, viae. XX XIV Experimento praedictorum, de causa Suctionis in Syringis factae
lacida confirmatio, recolere cnim potest Dominatio Tua,me versus E
perimentis in quo diutius recitando fuimus 2 periodum observasse,quod
post externum Aerea probe exhaustum Emboli subductio stagnantem,cus Syringae Tubus immergebatur Aquam nec pollicem unum, imo ne dec mam ejus partem sit blevaret.
De Corpors leviculi n visibilem motus sivi variationem ab exigua Aeris renitentia agitati in Exhouo Recipienti delabone. PArtim utrum in spatiis ab Aere deserto sqnum 4 Recipientibus notastris evacuaretur 9 quidpiam obsistendis aliorum Corporum levium motibus magis idoneum relinqueretur, quam in priori Experimento, ad illorum motus concitandos aptum reperimus, dignoscatur, partimque in alium scopum mox memorandum , sequentia Examina aggre
Recipiens sumpsimus, minus quam vellemus, procerum, ἡ parabilibus tamen longissi naum , utque in illud non tam demittere quam inje Lare Corpus possimus P interiori Recipientis Aule operculi superficiei exiguamis orcipem Nicotianam ita infiximus, ut ad motionem verticilli, filiope ad partem ejus unam penduli, recludi possit Forceps , quam Spira aliter sua diduci non sineret. racto hoc, proximum fuit ut tale Corpus conquireremus, quod non saxi adinstar aut Plumbei alius Ponderis per Aera decideret , sed descensu suo motionem suam ab eo renisam com monstraret, quodque in delapsione sua quasi Horia intaliter rotareturis idcirco latas quatuor Plumas, singulam pol Iice uno longam, decussatina transversas ad Calamos suos caementavimus , Appendicula insuper Charta a, octavam pollicis Partem lata, altaque paulo plus , caemento per-
105쪽
- Experimen reum physico-Mechanicorumpendiculariter infixo , e qua instrumentum nostrum leviculum , intacto
caemento, alias illi adhaesitaturo,prcnsare t orccps po .la. In lirumentum minutulum Papyraceum hujus ilia briae ejusdem etiam partis ope, ita a borcipe prehend batur, ut pro Fabricae suae ratione, non potuit magislsoriZonZaliter collocari. I um Recipienti Machinae caemei tato, diligcnter exercebatur Anilia, usque dum immiti ae Labellae indicti Io, Recipiens accurare depletum inveniretur. Poli remo intentis tu annexas plumas oculis, veneticilliope repansa sorcipe , demittcbatur instrumentulum, quod licet ad eam e qua tunc dein illa fuit lublidentiam, nonnisi per descendentes gyrulos in . ierepcrtigilset , ab ea tamen Plumbei iustar Ponderis ne una quidem rotatione, minimaque ejus specie secta, descendit,utque ex amor fieret observatio, Recipiens detrahi, dcnuoquere imponi jusseram, post Phlinas a I Orcipibus prchensas, unde in illud iniexhaustum demisiae, ad solitam in descensu gyrationem redierunt, eandem etiam secunda descensionis vice repetentcS. Cumque ob hanc, Pluinis in priore situ positis , caute exantlato Aere, Experimentum iteravi semus, nec ipse ego, nec aditantium quivis , Cir- . cqnarotationis alicujus Plumarum in eariun descensu conscii suimus , bis autem majoris satis iactionis crgo, in inexh. usto Rccipient i deimilae, adi priorem circumversuram delabcbantur;tertio vero in exhaulio Recipiet ii decidentes,eadem ut prius methodo lapsabant amota circumgyratrice& renitente Acris vi. Observandum vero , Primo ., Etsi Vitrum Expcrimento hoc usurpa- tum , quod nuper innui, non satis suit pro votis procerum , illud tamen cum circa M. pollices altum sit., ordinariorum Recipientium cessitatem superasse.
Secundo. Cui plus otii commodique arrisii Ict , ille Instrumentum adaptatius expolice potuisset ; casu enim a Sagacissit no Mathematico Doctore mireno compellatum . cocumque de liac re verba iacientei mgregius ille Vir Papyraceo instrumcntulo , artificio fuit imo aequaque propensione ab eo conficto me demouit, cujus descensioni renitus Ae-
reus tam e vide uter iussurit, ut in Expcrimento nostro certo certius usurus essem,nili casti dcperdito, cum In niosus Arci sex locum situm mut
Tcrtio. Quanquam compendiose rem gestam retulerim,nos scilicet Corpus in Recipienti sunune evacuato demittere posse , illud tamen inpra dii in deducere non a quae esset facilitatis , nec sine longis verborum ambagibus circumstantiae singulae describi pollunt, satius ergo duco , silentii involucro obtegere,quam multiloquii isdio utrosque nostrum pr
Quarto. In narrationibus praecitatis, e .binis ad quos in praecedenticon mine collinaavimus scopis, uno tantum defuncti sumus; erat cnimio mimo, si Recipiens satis procerum procurando luissem, num Corpo-
106쪽
GHBruatio Prima. ra, Levia alia, alia Ponderosiora , post Recipiens cautE depletum, A)rst delabi permillo,celerius ac inexhausto Recipienti nondescenderent,su indu experiri. i autem Pendulum parassem, secundarum quaternas vibrans, Vitro tamen brevi existente,Plumarumque descensu.tam exiguo temporis sp tiolo secto , nulli. usui inservire potuit, singulis vero praedictis Experimentis adistantium visum est, quod Pluinae absente gyraturo Aere P ciatius ad fundum quam alias descenderint. Quum vero in vitris proceri ribus Experimentum iterare concessum erit, pleniorem me Dominationi: Tuat latisiactionem exhibiturum non dissido. Interea verb temporis num Aer Plumarum descensionem alio quopiam nomine quam mera Gravit iis suae ratione praepedire disquirere supersedebo.
CUm DominationeTua mala fide agerem nisiTibi intimavero Erperimentum hoc XL minus ac praecedens illud cum Syringa peractuin apodicti cum sere ; in descendentis enim Plumati Corporis rotationem notabilem aliquam contrant tentiam requiri non, inique suspicor, Experimentum Rccipienti non ultra medium c aestimatione notira , eaque notatemere tacta P d leto reaggredi curaveram, Aeris tamen residuum tenuius rarefiebat, quam qui descendenti Corpori circulationem aliquam amprimendo esset. ISecundo. Quod secius forsan in proceriore Recipienti 'evcnire potuisset, cum tamen longiorem ca tempestate procurando non sit, non abs' re erit Dominationem Tuam artificiis iis communicare, quibus in prae eitati Experimenti aliorumque quorundam usum ultra vitrorum ccisisti 'morum tum parabilium stibi imitatem illud produxerim. . Recip Vns ergo nostrum elongandum Tubum c ylindricum ex Atti richalco confecturn, quoniam orificium superum , eandem propemodumi cum vitri fundo latitudinem adipiscentem, ejus fundo arcte non caen. Π- raremus, experiri visum est; etsi vero sit sceptio haec difficultarum non me-ciocrium paribus urgcri videbatur: quarum una fuit, quod in Aurichalco ulque quaque inflexo, & aliquibus in locis necessarii, Drruminando , op rum quidem esset quod pro comperto postea habui tinis rimulas quasdam & fissuras praevitare: altera si Tubus Metallinus satis latus constar tur, tanta & tam Gravis Atmosphaerae Columna illi obniteretur,vel ad in tra illum praemera, vel prorsus disrumperet; binis tamen hisce incom modis obviandas pares nos duximus. In prioris remedium Tubum to tum , caemento eo quo Recipienti Vitreo adalligabatur, cura summa ci cum circa loricavimus. In secundi medelam , Capsulam tenuem variis N
107쪽
perimentorum P sic Mechanicorum y cet maiorem latitudinem non sortiretur, Quam quae in Cylindrum A
richalceum indi possit, interea tamen ejus superficiei deo vicinavit, ut clicet Atmosphaerae pondus , quod verebamur , ad intra Aurichalcum premeret pressio tamen ea a M achinu la ferrea obstructa,nec in Recipientis nec in Experimenti praejudicium cederet. Hoc autem nec injucundum Phanome- , Spectatores minus cautos de improviso exceptilet, post Recipiens enim perbene d pletum, exte nullul; Aera readmi liam e Metallina Recipientis parte, vividi aliquandiu audirentur sonuit cupitationein stridulam ab Aurichalcho emittentes,
hoc enim ab Atmosphaericae Pressurq praedominio violenter, lente tamen latraprelliria, pristinae figurae recuperandae , coadjuvante redeuntis Aeris Prellura, operam dabat. Sicut autem Circumstantiam hanc silere uollem.
quod secundae difficultatis remedium magis practicum ccnfirmet , ita aliam hanc Recipientis ampliaudi ac elongandi Methodum publicare placuit, eo quod spei probabilis fundamenta jaciat, eam in aliorum Experiminum unum cest iram, ac speciatim in Recipientia ad largiora Animalia, Hrtem Puer Virive Corpora continenda capacitanda. Cujus rei studio Cylindrum Metallinum artificiorum quorundam additamento utiliorem promovissein, si artificibus minus votis meis refractariis , eo quotum Vcbam loci usurus ellem.
De Sonorum in Exhausto Recipienti propagatione .sservationibus in excusis Experimentis sumptis, ulteriores etiam R. de Sonorum Origine & Vehiculo in depleto Aeris Ultro ad soci turo, artificium adhibere placuit, cujus cum in aliorum Experiminum, usiim cedat)nccessaria erit descriptio. Cylindrum igitur e Buxo solidove tali ligno materiatum,longitudinis Umb. Recipienti quo adhibendus erat adaptatae, tornari feceram. E basi ejus V m. infera quae se ii pollicem circa in Diametro aequabat) Cylindrus Axitaris h ve tenuior vix quartam prioris crassitiem, nec pollicis longitudinem a 'secutus oroveniebat. Exacte hic tornabatur, ut in exiguo 2Eris Anni
Io laeve de innoxie suique deque moveretur, qui quidem Annulus in Fixi orbis medio sic solidum ligni stultu luin ad instar La dis Molaris, tig
ratum nuncupamus q. vel s. pollices, plus minusve pro Recipientis capacitate latus , crassitudinis autem inter duos mediae , ab eodem artifice formabatur , largo veri, rotundoque canaliculo de industria infera orbis
parte inciso, Plumbi tantum infundi jusseram, quantum impletioni ejussisseeret,ut immotum orbem in situ suo detineret in supera vero soramina quaedam
108쪽
continuar o Prima. 9 tuaedam requisitis locis perterebranda destinallem, ut mutuis ab invicem
Histantiis indita Corpora locarciatur. Supera vero Cylindit Basis e medietate Axem alium priori latiorem prodeuntem habuit, ut Cavitati in eo iactae inferum praememorati verticilli extremum immitteretur , cui a tenuis Amei styliope, correspondentia duo foramina pertrusi, unum in claxi, in Axis noviter recensiti, stapo si fas sit eo nomine appellare θ. alterum facto adalligandum fuit. Praeter haec qmnia perforationes V riae inluper Horiaontaliter terebratae 'ic, illic, in Columna ipsa ad quam pertinebat Axis hic , quamque ad vitandam ambiguitatem , Cylindrum Verticalem nuncupabimus, conficbant. Generalis hujus Machinae usi cujus quoad partes reliquas descriptionem ad Experimcnta ipsa relegabo )sic obtinet, vid. ut verticilli extremitate scapo indita, inferoque Verticalis Cylindri Axe Orbi infixo, ad Clavis versuram Corpus ad λπaminum unum Cylindro affixum, alteri Corpus convenienti situ supero
Orbis tractui alligato, vel propius vicinari vel longius ab eo dimoveri in
illud allidi atterique cogeretur. Ut ad sonoruin tandem examinationem diveniam, Campanulam manu portatilem sumpsimus, subducto tum mali colo, tum manubrio, ita Filo Ferreo praevalido attigi curaveram, ut uno Fili extremo orbi infixo, alte-σum de industria deorsum inflexum,Campanulam pressare possit. Fora
et ini alteri in Orbis peripheria facto, spira Chal, bea paxilli lignei ope uncuncabatur, parti ejus superae Ferri Chalybisve Filum longitudine vix pollicari, moderata autem crassitudine adalligatum habens. Talis filii lujus spirae longitudo, ut superam Mallei partem sic enim Frustum Fc
rcum vocare lubet 2 Campanellae quoad altitudinem adaequaret; ea au- Τ' tem spirae a Campanula distantia, ut a retractione sua reditura, sono malleum in externam Campanellae ita perficiem impingat. Instructo hoc modo orbe,inque Recipienti cum Capitello aptato, haenim Recipiens Anco-operculo uno vel altero obductum haud semel v citavimus 3 diligenter evacuabatur Aer; tumque verticilli ope Verticalis Cylindrus in gyros agebatur, qua ratione quotieicunque vel Filorum Ferreorum rigidorum, vel paxillorum exiguorum paria, rectangulariter
foraminibus haud procul a Cylindri lando factis infixa , subter Cam-
panellam) juxta autem spiram memoratam praeter transiet int impetuOSe cana in transitu a Campanula retraxerint , quomodo quamprimum transiisset filum, cessassetque Spirae appressio cum impetu revolaret, Vivido Mallei in Campanulam ictui se scienti,hoc verb modo,& Experimentum continuare ad libitum , percussionemque melius aequare ac regem quam aliter fieri potuit, valuerimus, Successus Experiminis fuit, post Recipiens accurate e amatum, An SD-nus aliquis produceretur nec ne i adstantium quosdam haestasse suspensos , mihi autem attentius auscultanti Sonulumqucndam aegre quid madaureo eruagabilem, ut pluriinum fieri vitum esse, licet squod inusitatumi
109쪽
8 Experimentorum Phψko- Mechanicorum argutiam quandam prae se tulit, & quasi e longinquo Γ quod non submiarandum J deveniens videretur: Num stequentior Clavis Cylindricat versura Recipientis firmitudini quominus Acris paululum illaberetur, prae judicaret,non definiam. Ad investigandum autem praesentis absentisque Aeris bonis vel canoris vel demissioribus influxum , Acrem in Recipiens. non simul & semel sed intervallatim intermittens , Verticali Cylindro usque circumgyrato , Malleum audibiliter Campanissam ferire cu)us .ictus vix ac ne vix quidem prius auribus percipi posset J commode ob
servare potui: plusculo autem Aeris ingredi permisso sonore magis aures nostras perculit, pro ingressi Aeris ratione , gradatim ad Recipientis us- que impletionem succrescens sonitus; repleto autem eo ne illud sileamua .PhMiomenon J minus canorus obtervabatur Sonus, quam cum Recipiens
Auri de Campanellae non interponeretur.
Cumque in Physic Mechanicis Experimentis jam in lucem editis . de observatione nostra,quoad portatilis automati in Loculis nostris circumgestabilis, in Recipienti Exhaullo Sonum Dominationem Tuam cer- tiorem fecerim, hic insuper supcradditabo Experimentum illud haud ita .
pridem, addito in Recipienti Horologio cum tinnitu ex citatorio crepitaculo, ita constituto ut ante tinninationem e)usN Recipienti accurate qua caementando qua exhauriendo , nosque ipsos attente di silenter in a Observationem componendo , sat temporis haberemus iteratum fuisse rutque accuratissime fieret hoc de sonis Experimentum ad praeveniendas in supero orificio fatiscentias , Recipiens e vitro continuo constatum, .. nec proinde caemento opcrculo indigens prima tantum flatione Torulo . aut Fibula Vitrea , cui appendi possiit, Horologio ab argentea sua catenula pendente tremulum tinnientis Campanulae motum per Catenulam.
istam Metallinam ad superum Vitri tractum propagaturum iri : ut liuia obviaremus incommodo,non e Catena propria Horologium sed tenui re filo , quoad extremum superius Vitreo-Torulo praedicto adalligatosiispendimus. Peractis his, exuctoque diligenter Aere praestitutum tinniendi tempus, quod aliorum Horologiorum ope demetiebamur, taciti praestolati issimus , sed pro temporis lapsu sonitum nullum inaudientes, de Horol gii fide suspicaturis , constans & perceptibilis ejus motatio scrupulum omnem exemisset. Ingeniosum igitur ex adstantibus quempiam,aurem ex adversis fibulae e qua pendebat Horologium me consulente applicantem , Recipientique Propius admoventem, S uti quidpiam quasi de longe advenieutem percepisse eri relatione ejus tantum didicimus ; etsi qui ad caeteras Recipientis regiones auribus vel purgatis excubuissemus, . nullum omnino Horologii tinnitum persentire potuimus,quod S illi ipsi Drsan evenisset, nisi opportuniorem sensationi situm fuisset adeptus. Axis vero nonnihil intromittentes, substrictis auribus tinnitum , satis quidem insolenterni audire coepturiebamus: reverso ergo in Aeris plusculῖ
110쪽
disclusione in Epistomio, sonitum eo demissionis gradu aliquandiu detinuimus , donec majore Aeris portione re intrare permisia audibilior etiam fieret Sonus : liberius autem imirisio , inclaruit adhuc durantis Exercitatoris tinnitio, ut ab aditantibus,vel longius a Recipienti dimotis, perciperctur.
Ex praegressis quid de Doctissimi e uersenni cistatis, in eo Harmonico-νum tuorum libro ubi primam hanc Propositionem cudit , statuendum. sit, facile dignoscatur; Sonui inquit ille J a Campanis Cel aliis Covori bus non sola m producitur in zsso Vacuo , s quicquid tandem l udsi J uod sis
in Labir H d aroro lenis , fosteaque defletis , sed etiam idem acumen quod in a gere liuero vel clauso penitus observatur auditur; in cujus observationis probationem , hac post ca iii bjungit : Porro variis Tubu,
quorum extremis Lagena mitreae agglutinabantur, observavi Campanas in illo
Vacuo appen i propriisque t Iaue fercussis , idem fenitus acumen retinere , quod in Aere libero habente atque Soni magnitudinem ei Sono , qui sit in Aere quem Tubus clausus incladii nihil cedere. Et si enim communis Aeris praesentiam, absentiamque, non minimi momenti in Sonorum vehiculationem fore , interpositumque Vitrum scias biliter eos diminuere, Experimenta nostra satis evincunt. Tum Industrius tamen Fidelisque Scriptor summa cum humanitate tractandus ; illius ergo clientelam eo usque suscipiam, vera suisse Merjenni omnia, quatenus ex sui ipsius Experimentis colligere potuit. Primo enim, non est res adeo facilis, absque
peculiaris N probati simi Carmenti ope, Aerem e vasculis variis Da minutis compactis , qualia ille in Experimentis suis adhibuit , diutius
prorsius excludere. Porro Campanae amplitudo cum extulisti Vitri catapacitate comparata, Vitri ipsius crassitudo, Campanae internae Vitri r gioni adalligandae modus, malleique pulsationis ratio, ob rationes praeteritae Dillertationi interspersas, atque illii K resumendas, nec hic memoratu necessarias , Experimenti successum plurimum variare possimi. Quo nomine Experimentum nostrum cum Sonis mimis sertibus & cano ris aggressus sum , iisque ita prodiictis, ut includens Vitrum a tinnienti Corpore qualiaretur. Propositionem ab eodem Mersemo faetam, qua aliorum industriam sollicitat, ad experiendum , Num 4 ubus utricularis eundem ederet in Vasibus quae pro Campanis suis adhibuit, ac in aperto Aere Sonum etsi sibi successuram credere videretiir : novi tamen Dominationem a nam in illius tentamen me neutiquam extimulaturum, quae in Experimentis, pene immediate praecedentibus , traduntur subin- de recolentem, nempe e Follium Cavo Aere depleto, nihil nos extrahere potuisse, quod vel Plumae sui lationi sufficeret: idern etiam de Utrici la dicendum, quae eadem opera includens vitrum exhauriente, simul eva-inuaretur, nec aliter in tali Cacuo fieret Sonus,quod Experimenti scopus
supponit. Si artississet occasio, Examina aliquot subiturus essem, Instrumcntum