Proverbiorum libellus [segue:] Pollio epistula

131쪽

Iereidem duob'bmittemseut qui uno eolore duos mu

ros dealbat. fidelia autem auctore Marcello sim tu uari ad cisus plurimos:*autus Aulularia mulsi cogialem plena faciam tibi fidesiam & persus Satyra.iii. disce neque uideas:qd multa fidelia putet. hoc aut loco fidelia pro colopesua se aecipit nos itide hae puerbiali ellocutioe Hie duos pletes de eade fideliadalbat: eu uti possum' ide duobus pluri/brue pinitit ad dedi datu nolle. qd reliquuendabo.

in eum nova no sint benescia 6sereda: ut Cicero docet qui ueterum memor est:hine eelebre proverbium teste plauto in stellaria factum est. ubi inquit inter noua re uerbum uerum usurpabo vetus:qd dedi datum non uellem quod reliquum est non dabo. quo monemur:ut in eos beneficia conferre non amplius debeamus: in quos prima male collata cognoscimus 'Nullum cibi genus sacearo non condituri Aecaron nihil aliud est: a me in arundinibus cols lectu:gumtu modo candidum aestagile mitebathoe quodam Arabiari India:usust eius tantum in medicina erat. Nune passim et reperitur non medicinae modo sed cibis omnis generis expetitum ita ut locum prouerbio dederit quod de his dici ψmultis rebus usui.sunt Fallacia alia aliam trudit. Etentii in Andria uerba sui Teste Donato suer/c bialiter dicta.est illud quoq; simile Clauus clauo truditur:&dies die significat enim hoc adagium ea, dolus bene dolo detruditur hoc est 'homines insidias alii molientes merito ipsi dolis praeueniuntur. cui subiacet illud quod alibi rettulimus:medace opollet esse memore. Gladiator in harena Consilium capit.

132쪽

Ladiatori inti arenam ad pugnabdum exeunti,Mhil prae menditati ictus prosunt.sed potius aduersa tiruulliusvi mota manus aliquid etiam corporis inclinato intuente monet. Vnde puerbru nascitur Gadiator in harena consitum capit. quo signficatur in re praesenti essecosultandu.&. n.inpleri rebus p meditatu cosiliu subitae rei casus irritu facit pinde Vibaissim' poeta uerissime ait o qtua est subitis casibus ingeniu3.quod decenter

Seneca epistola. xxii. usurpat.

Hie Caput digito scapuli t.

Eneca epistola li.aicola revomnius observetur: indicia sunt:&argumentu moigex minimis quo dicet capere inpudicu oc incessus ondiis manus mota:& unum interdum respotum:&, latus ad caput digitust& sexus oculorum.Improbum interdum risus:insanum

vultus habitust demonstrat:haec ille:Vnde quum uolumus quempiam taxare:st mollisa impudicus sit Sym bolicos &puerbialiter dicimus: Hic Caput digito scalpit: quod deeente Iuuenalis Satyra nona ita scribens usurpauit: Q ut digito scalpunt uno caput. hoc idem ut Ammianus Marcellinus i. xvii. est testis pompei obtrectatores in eo ludibriosum de irritum obseruarunt. Si Claudo uicin' hitaueris:&ipe Claud' abulare disces Oe vetus est Adagium ivi a Plutarcho de liberis educandis hὶ uerbis eleganter usurpatur. Haud est inquit ab e illud usitatum sermone prouerbi uimSi claudo taciti' habitaueris:& ipse claudus ambu lare disces.quod illud ferme significat:quod Seneca ait sumuntur a couersationibus mores.&idcm epistola septia

malignus comis quis candidovi simplici tubiginem suas

133쪽

agrkuit:&alibi alter alteruri in uitia truditausis D Iuue, lis saty.Secunda viam conspecta Morem ducit ab uva. Posterioris cogitatioisti sapientiae plenae sui Dom'. Oe prouerbio fgnificatur:ca, post rerum euentali omnes facile sapientes sunt: quod. M. Tullius in .xii. philippica ita scribes afffirmat:posterioresina

rogitationes ut aiunt sapientiores solanteue Verum id par prodest.saepe. n. sero ut dicitur sapiunt phryges. Tauru tollere pet est qui uitulu substulerit Pud Petroniu arbitru uartilla ita loquitutiliano ne mea irata habea: si unq memineri,uirgine suisse. Nam in fas caparibus inquinata su3:& subinde , deuntibus annis maioribus me pueris applicui donee ac hac aetate pueni. Hic natupuerdiu ut Politrio placet qcedyposse tauru tollere:ci uitulussubstulerit significat alcyga teneris an is aliqd egerit:eo ut ipa poscit mox aetas ciadultus facile qppia maius efficere poterit. Vbist Q uartilla Iunone sua dixit:id scitu dignum . Seneca.n. episto la'tertia lib.xix.ita tantum ait hoc seponas uolo ut memineris maiore nrosqcrediderut stoicos fuisse singulis.m Eugeniueu iunone dederui.& Pli.Ii. ii. cap. vii quia singuli quom ex semetipsis totide 3 deos faciat unde Iuue Saty. secuda repraehendes a minister no pleniu:sed p iunone domini iuraretruideliset more muliebruscribit Et per iu/nonem iurante ministro. Extremus actus abest. Om cedia auctore Donato quini actibus absolui tur. quo sit si unus deesset actus: fabula perfecta foret. Vnde in puerbiu exiit. ut abesse extremum actu diceret:quu res perfecta esset e couerso non minus

puerbialiter dici pol Extrem' actus no abest.quuiesco.

134쪽

sumata te signisca 4d Oce. in secuda philippica his uerbis usurpasse uido iEt si me' stilus ille fuisset: ut de mihi crede no soluunum actuissed tota fabulam cosecisse ocalibi extrcmu inquit actu; ab inerti poeta esse neglectum. Sisypheum portas Saxum. Uypli' aeoli fili'istinuet strictura illa terr witet duo maria tonius Aegeu cosistittit atrociniis occupauit. ita ut Autholia Autholi filia Laertae despolita quoad maritu duceretur.uel ut qda uolunt quu ad oracului pol liniscosultura proficiscereturiinsidiis ceperit:atq; graui . daverit.ex qua ut multi credunctunc lyxes natus est

quod illi Aiax apud Ovidium ii. xiii Metamor. exprobrat. tandem occisus Sy siphus a Theseo apud inferos hac poe/na afficitur ut grande saxum supra montem portare conatus:quum ad apicem deduxerit:continuo ad ima relaxe/tur. dicente. Ouidio in praenotato libro Aut petis:aut ur ges redditurum sisyphe saxum.& Seneca in F crculae su

rente Cervice saxum vade sisyphea iacet Horatius itide3 in secundo Carminum Danatusq; longi Sisyphus Aeoli des laboris. Vnde quum aliquem in extricabili labore af sietiam esse innuere uoltimus:pro uerbii loco dicimus Sisypheum portas saxum. ad hoc.& illud Terentianum in Eunucho iam diu hoc saxum uoluisvisurpamus. ut in diuitem auarum dici potest eleganter. Hic tantalea laborat siti qui ideo aurum siti:quoniam eo maxime abundat. Et . n. ut Horatius aic crescente sequitur cura pecunia que admod antalus apud inferos in lympidissima quis di uersetur aqua:siti tamen perpetua asscitur uelut etiam ieuq in magna copia topia laborat:hoeppertianu insanus meato flumine stris aquailoco:Puerbii usurpare simuS

135쪽

Fortes Areuna adiunari

Olet prelanq; pericula ali labores rei.pu eausa magno elatot animo d.n.proprie sortis uiri est:

ut. M. Tullius in officiorum primo docet sube/untibus sortuna quae a Lactantio libro diuinarum insili. tertio accidentium rerum subitus atq; inopinatus dissinitur euentus: fauere ut Horatio Coclit4:ut. Claudio Neroni:ut Scipioni Asricam oppugnati ut plerisque aliis romanorum imperatoribus contigisse legimus. Vnde ue/tus ortum e proueribum sortes fortuna adiuuat.ut testis iest Cicero in primo tusculanarum qui ita scribit sorte ent non modo fortuna adiuuat: ut est in uetere prouerbi sed multo magis ratio. quae quibusdam quasi praeceptis confirmat uim sortitudinis. ad quod poetam de in decio seneidos respexit se facile affirmare ausim. ubi ait Audenstes fortuna iuuat usurpat Terentius etiam in phormione dices sortis fortuna adiuuat uertice usq; ad calcenu Ertex siue uortex est quicquid uentorum rota i tione effracta item eontorta in se aqua uertitur: uel aliud simile Vnde teste Fabio i. octauo orae. institutionum:pars summa capitis propter sexu capillo edicit uertex. ut etia capro grammatico placet qui attuortex suminis emuertex uero capitis. Ex quo natum e hoe

Pre biu:a uertice usi ad calce cala empostrema pars pedite hoe ea pricipio usque ad fine:illud quoque haud entualde ab hoe discrepat non minus prouerbialiter Flac=ὸeus expressit in primo sermonum Satyra tertia ita seri/bens: Si collibuisset ab ovousque ad mala citaret hoc essa principio coenae usque ad finem. nam ouum initium coenae erat:poma autem in fine ponebantur: idest in secun ι

136쪽

dis melari bellaria uocitate Aeto de Pollimo luctores

Discendum est qui diu uiuas. Oe prouerbialiter usurpatur a Seneca in Episto h la libri decimi sexta ad Luciliu dicente tam diu discendu est:qdiu nescias.& si prouerbio credimuset adiuuiuas.quom totum praecipitur litteris esse incu/bendum quum ad id uix tota aetas sit. Sirenum eantu demulceris. Irenes uidelicet Parthenope:Leucosiassigia Aches clo sumisvi Calliopes musae filiae suerunt. hae insulas quasda iuxta pelorum inter Siciliam: Ita iam teste Ouidio libro decimoquarto metamorphoseos

habitarunt.harum una auctore Seruio super canto aeneidos:uoce altera tibiis:alia lyra canebat.Sed lata dulcedine cantus transeuntes nautas assiciebant: ut sopiretur quos satim sopitos submergebant. Quare Vlixes illac trasiturus a Circe admotius locioru aures caera obturavit.dice.

te Iuuenale Afffigit caeras illa de naue petitas 2 uae sicu los cantus effugit remige surdo.Et Seneca ad Lucillium epistola trigesima tuemaide testificate re ipse se ad nauis malum ligari iussit:de sic illelas transiuit. Ex quo a uice puerbii uulgatuma: Sirenum cantu demulceris in eum qui saluti uoluptatem pponit.auctore Fabio in quinto: ubi qui argumenta inat uelut licitidas cofragosa uitantes amoenioribus locis desidentmel aliter clii qui traduntur a poetis gustu cuiusdam apud lotophagos graminiso Sirenii cantu deliniti uoluptatem saluti praetulisse. Aequalem tibi mulierem inquire. Etus est Mut ita dicam aureum prouerbium. quo Plutarchus de liberis educandis deceter uti

137쪽

tuti inde facto scribens. Eas autem despondere siliis uxo

res couenit: ci nec multo nobilioresmec ditiores sint. Sa Pientia resertu uti iverbium Aeqle tibi muliere inare. Significat acca, unuica' sibi coiugem genere paremiami Coit pares' iere:& parare debeat. Vnde D antra apud Cui . in Epitto. pcipit:Siqua voles apte nubere nube pari. ec idem Naso in.iiii.de tristi. Vive tibi:de longe nomina magna fuge. Viue tibi:quatu potes plustria vita.Saeua plustri sui men ab arce uenit Nam quan soli possunt desie potentes:Non prosunt potius plurimu3 obesse se

lint. Et paulo inscripineunde sensum ait Crede mihi bene' salumbene uixit. Et itra sortuna debet Q manere sua. Corvus relictis ab Acela cadauerib*uescet Quilae aliti rapacissimae:utpote quae ad populana dum quemadmodum Pli. lib. x.doces magno tractu ut facieturiindiget quicquid ex raptu in uostandis cadaueribus supest: imbelles aues uesuti coruus)edunt. Vnde erbium Corvus relictis ab aqla cadaueritus uescitur.in eos qui ignaui cu desides aveis laboribusdama sibi aucupatur ut illi potisssimu sibi faciut:ca aliena sivi scripta,edicatipinde ac ille fidetinus Mattialis consuetierat. Hic Corvus est. Ie Corvus est.Prouerbiu,suit impudicos at mih tiosos. quoniam corviore coire dicutur. teste Plinio libro decimo capite decim osecundo ita scribe. te Corui pariunt:quum plurimum quinos.ore eo parere aut coire u gus arbitratur. Q uod Iuvenalis satyra se cunda usurpasse uidetur dicens Dat ueniam corvis ue/xat censura columbas. Aut bibat:aut abeat.

138쪽

Exin grae eoru eouiust erat:aut bibat:aut abeat ua iubebatur ut aliquis aut simul cum aliis peupid potantibus genio indulgeret:aut om nino tabiret.quae dum ab aliis scriptoribus tum a Cicero luculeter loco prouerbi in sine ulliin Tuscula libri usurpace. Cuius uerba pona: lihi dem inquit in uita seruanda uidetur illa leae: l in graecoru couiuiis obtinetur. aut bibat inquit aut abeat . recte.aut enim fruatur alias pariter v3 aliis uoluptate potandi:aut ne sobrius in uiolentiam uio lentum incida uante discedat. sic iniuriassortunae quas serre nequeas:dis Iagicndo relinquas. Non cursu lampada tibi trado. Iana religiosissime in aricino nemore ubi ei sacratad erat teplu:colibatur:qd Artemisiu uocat Strabo

lib.V.geogra. quoniam grae artem is Diana nucupatur. Sacerdos istius tepI Rex neorensis dicitur a Tranquillo in Caio Caligula quierat fugitiuus seruus. mulie res uota nuncupabant huic deae:& uoti compotes ibat in nemus aricinu gestates saces accensas. qua lapstitione deam se uenerari putabatiquod Ouidi.in fastis docetisse seribens Saepe potens uoti frotem redimita corois Foemina lucentes portat ab urbe faces de Proper. lib.inclinium ui det accesis deuota cur ere taedis In nemus:& triuiae lumina ferre dcae. Certame autem in eost Bartholomeus nosset Merula uir litteratissimos auctore Pausania ab Atheniensibus sumptum arbitratur positu erat in cursu tedas seruare accensam.q si primo extinguebatutivictoria ad secundum transierebatur. Si secundo qum extinguebat: tertius uictor erat. Si uero omnibusinullus uictoriam assequebatur. Vnde Varro libro de te rustica tertio .capb

139쪽

cursu apada poscis. quod nos puerbii loco usurpare possumus:qu dicere uolumus tibi non cedo.i. victorii noni Qxum memento. Eius ess puerbium Uiuoru memento. quo inni u ficaturide uiuis esse sequendu:ude rebus praeientibus agitandu.teste Cicerone in . v.dc finibus honorum maloru. qui it Tum Pomponius at ego quetios ut deditum Epicuro insectili soletis: sum multum cacem cum phedrorquem unice diligo: ut scitis inpicuri hortis:quos modo praeteriebamus:sed ueteris prouer Dis admonitu uiuorum memini. nec tamen Epicuri licctobliuisci. Sardonius risus.

Ardonia herba quae auctore Solino in Sardinia i ui ilantiu defluuiis pueit:largius iusto plastro

similis:ea siquis uescatutineruos cotra hit:&4:ctu deducit ora. ut moriuntξveluti ridentiu facie in. rereat. Vndem puerbio dicit Sardonius risus.quo eu uti Possumus a Vt Vergilius ait ne uultu simulat:premit altu corde dolore. i. hilaritate praesesertaspectu: intrinse

cus a tristi aifficit dolore.qdicite Cicero lib. Epistc miliari.septimo ad Gallum usurpatrita scribcns Rideam'. hoc est risun Sardonium. Quod etia nonnulli licet sardon: hctbinoedctant: anima ridendo emauerint: testatur Plinius libro undecimo capite trigesimo septimo uu de praeco diis loqu ita nyquiens Ob hocin praelitis gladiatorumcl sp ct culis mortem cum risu traiecta piaecordia attulciunt.

140쪽

Mulsum quod probe temperes miscendata

uerbiu est. qui uariis ciboru3 generibus excogitavusistudiosssime gulae indulgent. Suod a Mae. lib. Saturnaliovseptimo sic scribenti usurpatiCur D satim eis uinu diueis aetatibus habetur optima Mel qca recentissim inuinu suetustissimu Vnde e M illud puerbi um ouo uiunt gulones: mulsu d probe teperes: ni lac dum enouo hymetio:salernovi uctulo hy meti a nocloco mel Atticusgnificat:dictum hyrnetiv3 ab hymeto

monte iucundissimo atticae regionis. Actit bores iucundi sunt.

Raeteriti labores saepe plurimu olet gingit anet re. Vnde ulgatu sermo puerbiu: Acti labores ia/cundi sunt.ut Marcus Tullius in secundo de sini/

hus bonoruec malον testatrubi ita natu dii et iucun

da memoria est pleritoru malo It puerbiaio nulla ueriora sint:qua uestra dogmata. Vulgo en dicitvucudi acti labores. Nee male Euripides:cocludas potero latine:grae tu hune uersu nostri oes suauis est aboru3 praeteritorum memoria.Cicero hactenus.adc illud poetae referendu3estio socii neque enim ignari sumus ante malorum passi grauioraidabit Deus his quo' finem.Vos d scylle. am rabiem penitust sonantes accesti sco ulosmos Meyχclopea saxa expinteuocate animos moestumi timorem mittite.Forsan diruta olim meminisse iuvabiti

Colophonem addidit. Olophonionica civitas est.Colophonii aute ali quando nauales opes sitis amplas habuete: N