장음표시 사용
41쪽
Porro autem, Comitialis morbus aliquem saepissime premit, Ubi vel extremae Corporis partes, quoquomodo laborantes, emciunt, ut sanguis aliter atque in Consuetudine est, circumagatur : imo et praesertim, si quem ei obnoxium Somnus Complexus est; quo tempore, ut opinio eSt, Caput Sanguine maxime abundat. Illud vero rem plane prosecto probat, quod aliquando eundem hominem, nune hoc malum, nune Vertigines tentant; quodque morbum, de quo agitur, Sequitur frequentissime modo NerVoriam reSΟ-lutio, modo apoplexia, modo furor flammatus atque ignitus; quippe cum nomini id in dubium venerit, hos morbos Sanguine, in cerebrum Supra modum Concurrente, incidere. Denique, ne illud quidem praetormit tendum duxi, multum prodesse in hoc vitio, quidquid facit, ut humor iste ab ea parte dorivetur. ProXimum est, ut, quoad fieri potest, indicem, quomodo causae, quotquot reseruntur, eXcitantes magnum illum sanguinis in
42쪽
caput impetum moVeant, quem ei cerebriasseetioni, quae morbus ipse recte dicitur, Semper antecedere Statui. Mihi, igitur, penitUS perSURSUm CSt, e C rebro nonnihil perturbato seri, ut sanguis Oo praeter modum influat: qUapropter, Copia in capito humoris illius justo major, alterius cerebri affectionis Causa est, alterius Osseetus Nam enim, quod hoc liquidissimum facit, si quis in cogitatione tacita attentissimaque paulisper defixus est, Vel ira, aut aliquo animi motu, incitatur, SangiliS, copia solito majore, capiti suppeditatur. Quamobrem videre est, hoc morbo potissimum laborare, et eos, qui in aliquid animum maXime intendere Soleant; et eos, qui perturbationibus quidem vehementibus mi
Cum Vero Cerebrum ac nervi omnes, qui ubique in corpore Sunt, parteS tantum generis unius et prorsus HuSilem videantur; ΠCCeSSe CSt, quod ad corpus pertinet, similiter
43쪽
antur : item, Cum corpus ad OXequenda munera Sila, per Vires quasdam istorum abditas, valeat; cumque haud fieri possit, ut munere quopiam minus recte fungatur, nisi eo, ex quo pendeat, aliquantum mutato ; Sequitur, Ut, in quacunque Corporis parte SaNguis redundet, nervorum arteriis in munera sua susscientium commutatio antecesserit. Et quod nervus asseetus Cerebrum, Propter Consensum illum inter se magnum ae paene incredibilem, similiter asscit: idcirco, sicut morbus comitialis, ut supra positum CSt, Semper fit ex sanguine in caput nimis copiose influenti: item, quando pars aliqua alia laborans eum coneltasse Videtur, eandem justo pleniorem puto : et, Cerebro Cum nerViS Consention te, fieri talem in id impetum sanguinis, qualis morbum moVere solet. Nam enim, quod rei magnum firmamentum adjungit, si qua pars CXtrema inflammatur, Videre licet, sanguinis signa in cerebrum Concurrentis, tanto graViora, quanto magiS membrum tumet et dolet: atque adeo nonnun-
44쪽
quam accidit, ut homo mente quidem laba tur : id quod in hoc, de quo disseritur, mombo, frequentissime animadvertimus. Quinimo, in omnibus propemodum foeminis, singulis mensibus, Priusquam menstrua profluere coeperunt, arteriis uteri Venisque supra consuetudinem repletis, ista indicia sunt: sicut plerumque dolores Capitis VertiginesquemoVeantur ; quae qui in hominibus, comitiali morbo UeXatis, non perSaepe Viderit, nemo prorSum CSt. Dixorit aliquis partes extremas Saepe nimis repletas esse, nee Sanguinem nimia Copia caput Versus ascendere: atque etiam, interdum, cum jam eo Solito magis reVera concurrerit, hominem morbo saero haudquaquam opprimi. Nihil autem est, quod
putemus cerebrum haud supra consuetudinem plenum CSSe: nam CVm NobiS eorum,
quae pro signis Vulgo habentur, nihil subjiciatur ; tamen, quis est, qui se notas omnino omnes noscere dicat 3 sed noscat sane : nemo assii inabit inde sequi, ut, cum aliquanto
45쪽
tenuiores obscurioresque sint, bene ac penitus percipiantur. Quod ad id spectat, Sanguinem nonnunquam in caput incitatius fluere, nee simul morbum inVadere; non equidem possumus, quin libenter demus, rem se ita aliquando habero : sed hoc iis solis plerumque contingit, qui saero morbo ne natura quidem patent; siquando aliis, eo sere modo, quo Venire solent Vertigines, Vel furor, Vel nerVorum resolutio, Vel denique apo- pleXia ; quae ad mala, ut paullo ante diXi, admodum proclives sunt omnes hoc vitio tentati. His propositis, eo transeundum est, Ut indicem, qua Via, Congruenter huic causarum aestimationi, ad Sanitatem Veniatur.
Quandoquidem, igitur, haec valetudo sit
ex ea parte cerebri nervorumque quodammodo assecta, quae facit ut per membra SaN-guis diffundatur : necosse est, intermittatur morbus, assectione illa intermissa. Quid sit ista nervorum Perturbatio, ut jam dixi, pe-
46쪽
nitus ignotum est. At hoc, tamen, nihil ad rem pertinet. Satis erit id quidem nosse, assectionem, ex qua Sanguis Contra naturam fluit, sere nunquam non funditus tolli, profluente partibus primum laborantibus vel sanguine ipso, Vel praeSertim PUre mUCΟVO.Ιis enim, quae eXulcerandi facultatem habent, adhibitis, multo melius morbis hujusmodi succurritur, quam Sanguine misso : Vicissimque, in hominibus, quos pulmo male habet, cum jam tantum non ad extremum Ventum est, frequentissime evenit, ut aliquis, pure haud amplius eXereto, a mente
Cum nervi, in parte primum laborante, ad pristinum habitum hoc modo revorti Sunt, Cerebrum ipsum, cum iisdem iterum ConSentiens, quoque revertitur: unde sit, ut sanguine haud amplius illuc irruente, morbus finiatur. Sed ne hoe quidem Perpetuum est, nisi id, quod profluXerit, sanguini concurrenti responderit : ita comitialis mor-bUS, CX arteriis uteri ante menstrua plenis
47쪽
Profectus, Vim suam aliquando nequaquam ponit, quamriS haee, tandem mota, Satis longum profluant. Atqui opus esse humore eX parte ipsa affecta emisso, inde Colligitur, quod sanguis e brachio detractus, sebre nulla urgente, minime prodest; quodque morbus, per Se orsus, dismeillimo solvitur,
utpote cum Cerobrum vix manus Curationi
pateat; et effusus sanguis, aut si quid aliud,
vel apopleXiam Vel nervorum resolutionem faciat.
Nec enim haec, quae Supra proposui, ullo modo infirmat illud quidem, quod in nonnullis, quoS morbiIS sacer, nescio qua parte eosdem male habente, corrupisset, rediit idem iterum iterum que, parti ei sanitate jamdiu plane restituta. Quis enim est, tam inconsultus et temerarius, qui, in hoc CaSU, dicat aliquam quampiam Corporis assectioncm funditus sublatam esse Θ Nam id, quod
ad hune morbum concitandum ValCt, Como do constare Potest, quo profecto Consensus corporis, Obscurosque et omnino mirificos,
48쪽
movere queat, etiam signis sibi propriis nullis prorsum relictis. Sed fae istud sublatum :Sanguis, eodem reap8e Urgente, in Caput supra modum influens, essecerit fortassis, ut tumores vel similia orirentur; quae Po8tea arterias Venasque Cerebri comprimentia, et proinde, cum aliquid plusculum sanguinis eo forte propellat, quamquam minus Sit quam ut, partibus integris, incommodum asserat, cursum ejus prohibentia, tantum Coitum facere possint, quantus morbum excitare soleat. Et enim, quod rem liquido confirmare videtur, in his casibus morbus quam creberrime redit, nec unquam Sine magna mole discutitur. Nodus autem aliter eXpediri potest: nam, cum in rebus aliis propemodum omnibus consuetudo Vim naturae obtinere videatur; nihil est, cur non hic quoque id fieri putemus : ita ut, cauSasanguinis in cerebrum nimis concurrentis penitus adempta, etiamnum supra modum
Quod ad auram istam pertinet, nihil pror-
49쪽
SUS est, ut mea seri sententia, nisi indicium partis assectae cerebrique inter ipsa, per ner-Vos, Consentientium, et quasi communieantium.
Quum supra, de omnibus Causis morbi sacri evidentibus communiter dixerim, nihil eum Vnquam movere, nisi sanguinem in aliqua parte nimium redundantem ; restat ut, ad singulas descendens, breViter ostendam, cui assectioni supervenerit ille, in ea aliquid vel nimis suppeditari, Vel parum CXCerni. De animi motibus jam satis dictum est sed hic autem adjecerim, alios, quod nemini prorsus ignotum est, emeere ut sanguis in cerebrum incitatius influat; alios, eosque praeeipue Vehementiores, non id modum, sed etiam, spiritu intercluso, prohibere quo minus inde redoat. Quod spectat ad ebrietatem, ViX necesse est aliquid proponere :quis enim dubitat, potionibus meracis uS- sumptis, sanguinem Caput VerSUS, VentriCU-lumque, majore Copia moveri 3 In utero vi-
50쪽
tiato, nihil quicquam recte fluit: de hae rotamen pauca Supra proposui. Quod attinsit
ad dentes in pueris nascenteS, neminem praeterit, gingivas Sanguine magis quam eX consuetudine plenas esse. Quod si vermes, aut similia, intestina infestant, haudquaquam dubium est, quin sanguis eo CopiOSiS-sime fluat. Item, si cruditas est, non temere Creditur, rem omnino pari modo se habere : siquidem et ea data, quae ut humor e
partibus assectis evocetur faciunt, et hirudines ad praecordia admotae, plurimum prosunt. Quamvis autem illuc ne plus quidem Sanguinis, quam debet, propellatur ; tamen, Ox hoe certe, quod nihil fere secernitur, adeo ut alvus sit plerumque adStricta, SanguiS redundare potest. Nec Vero aliquid pertinet
id dicere, ventrem scilieet nonnunquam maximo fluere: utpote cum fieri possit, ut quod descendit, ex intestinis solis emittatur ; jecinore simul, vel quidem ventriculo justo magis repleto. Nam illud scire oportet, quod hanc meam opinionem confirmare Videtur, argentum Vivum, VomitUS JUe, quae