Caroli Nicolai Langii Lucernens. Helvet. Phil. & Medici ... Historia lapidum figuratorum Helvetiae : ejusque viciniae, in quâ non solùm enarrantur omnia eorum genera, species et vires aeneisque tabulis repraesentantur. Sed insuper adducuntur eorum

발행: 1708년

분량: 312페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

201쪽

HELVETIAE, EIUSQUE VICINI Ru ros

LIBER DI IN TUS.

IN QUO DE sCRIBITUR CLAss Is QUINTA

COcblitae nomen suum trahunt a Cochleis, quae Concharum sunt species turbinatae, quia figura sua earum coinchas intortas, & turbinatas praeseserunt, ideo etiam germanice: Schnechnsteis vocantur . Quemadmodum autem Cochleae propter d1versam structuram, dc spirarum dispositionem diversa quoque genera constituunt, & varia sortiuntur nomina, ita non minus Lapides Figurati, Cochlite dictἱ, diversimode audient, prout nimirum figura sua nunc hanc,nunc illam Cochlearum speciem praueferunt, ut ex enumeratione generum p atebit. Antequam autem hanc aggrediamur,pauca de Cochlitarum generatione proponenda sunt.

Pauca quaedam de generatione Cochlitarum ρcundum Diluvianos proponuntur. P Rima de communior opinio est , Cochleas in Universali Cataclysmo

ab aqua in terram transportatas materia terrestri pisce nimirum prius corrupto) impletas fuisse, quae tractu temporis petrificata, nunc testae per tantam annorum seriem quoque consumptae, tanquam alicujus fomniae seu typi figuram prae se fert. Fatendum est, hanc opinionem Omn1um esse captu facillimam,praesertim si solummodo intelligantur Cochlitς laeves, cum plerumque Concharum interna facies laevis sit, sed, an simili modo etiam possint Cochlitae striati aut tuberculis donati produci, majus subest dubium ; Etenim figuram suam striatam, aut tuberculis donatam ab 1nte na Cochleae facie, quae plerumque omnino laevis, S polita est, acquirere nequeunt, multo minus ab externa testae parte, quae materiae intus contem

Ad evitandam hanc dissicultatem alia exorta est opinio, quae vult, temram in cavitate Cochleae contentam una cum Cochleaem lapidem conversa esse, &sic externaret Cochleae faciem quoque, sive striata sit, si ve tuberculis donata, Optime conservatam fuisse, sed, si haec opinio vera esset, tunc in omnibus Cochlitis deberent deprehendi vestigia Concharum , 11ve testarum, hoc autem non fit, cum sere omnes Cochlitae tam striati, quam tuberculis donati e puro lapide calcario, aut saxo arenaceo, Vel etiam mcirca- sita constent, &nec minimas alicujus testae reliquias contineant. Unde

quid sint.

Generari Cochhtarusecundum Diluvianos exponitur. Alia Diluinvianorum opinio.

202쪽

tiari semine

generari.

Quid si

non sine ratione conjecturandum est, plerosque hujusmodi lapides in tertia peculiari semine generari: ut taceam , quod, si materia terrestris cantati Cochleae inclusa una cum testa in lapidem converteretur, deberent ad minimum illae Conchae partes, quae intra spiras lapideas delitescunt, observari, intra quas tanquam in ipsa substantia lapidea sepultae perplurimos annos a corruptione praeservari potuissent, quod argumentum non minus respicit Cochlitas laeves, quam striatos. Harum autem partium unquam nec minimum indicium comparuit. In Lapidibus Figuratis hujus Classis nullas habemus adhuc perspectas vise tutes, & loca nativa in fine enumerationis specierum cujuscunque generis adducentur.

ΤABULA GENERI CR.

Lapidum Figuratorum Quintae Classis. Cochlitae Mucrone elongato Ore elongato

Cochlites Terrestris. Cochlites Umbilicatus

Nerilites. TrochiteS. Buccinites. Turbinires.

Cocblites Pyramidalis seu Cylindroidaeus. Echinophorites. Mucrone &Ore

simul elongatis. Stro ites.

CAPUT SECUNDUM.

Coc sit, Mucrone elongato.

ΜUcro elongatus vocatur illa spiralis Cochlitarum pars, quae paulatim angustata in acumen desinit, sive postea sit acutum, sive obtusum, seu est ipsa productio orbium elongata, de in acumen d sinens. Staminensuis mit avigesuin aevoint .

203쪽

ore ovali et bubrotuncto.

205쪽

HELVETIAE, EIUSQUE VICINIAE. Ios

Cochlitae Terrestres sunt Lapides Figurati , qui figura sua Cochleas Tedi Cochlites

restres praeseserunt, hae autem inter se non d1fferunt, nassicolore &m, erreuera

Species sunt.' o Cochlites Terrestris laevis maximus quatuor spirarum, ore oblongo ec ovato, orbibus stibrotundis, mucrone obtuso. 2 θ.3O.A. 2. Magnitudine cum figura conVenit, &sublutei est coloris. Inventus est cum subsequente in montibus comitatus Badensis prope Luggeren. CochlitesTerrestris laevis maximus trium spirarum,ore & orbibus rotund1s,

mucrone acuminato.

Cochlites Terrestris larvis major quatuor spirarum, ore oblongo & ovato, orbibus angulosis, mucrone acuminato. Tab. 3O. l. a. Cochlites Terrestris laevis mediocris trium spirarum, ore oblongo dc OVato, orbibus angulosis, mucrone obstas . Cochlites Terrestris laevis mediocris trium spirarum, ore subrotundo, orbibus angulosis,mucrone obtuso. Cochlites Terrestris laevis minor quinque spirarum, ore oblongo, orbibus rotundis,& sibi aequaliter adplicitis, mucrone obtuso. Cochlites Terrestris larvis minor quatuor spirarum, ore dc orbibus subrotundis, mucrone acuminato. Tab. 3O. l. 6. Hic lapis magnam assinit,tem habere videtur cum Cochlitis Listeri. Cochlites Terrestris laevis minor ventricosus duarum spirarum nonnihil compressaruin, ore oblongo, mucrone Valde obtuso. Tab. 3O. Ag. 3. Cochlites Terrestris laevis minimus ventricosus trium spirarum, ore subrotundo,mucrone acuminato. Tab. 3O. d. 7. Cochlites Terrestris larvis marcasitaceus minor trium spirarum,ore ac orbibus rotundiS, mucrone acuminato.

Cochlites Terrestris striatus striis exilibus horizontalibus mediocris trium spirarum,ore subrotundo, mucrone obtuso. Cochlites Terrestris striatus striis exilibus transversis minor duarum spirarum, ore subrotundo Orbibus triangularibus,mucrone obtuso. Omnes istae Cochlitarum species, aut sunt subluteae aut subcinereae, & re- Loea nariis pertae in montibus comitatus Badensis prope Luggeren es Boet sein, in mon- te Randio, dc Legerio, excepto Cochlite marcasitaceo, qui e comitatu

Neocastrensi allatus fuit. GENU s II.

Cochlites Imbilicatus.

Cochlitae Umbilicati sunt Lapides Figurati, qui figura sua Cochleas coeHi ὸι

Umbilicatas praeseserunt, adest, earum more praeter foramen ipsa- Πmbilicarum spirarum majus foramine centrali seu profundo ad acumen mucronis, tus.

206쪽

scriptio.

Species. Tab. II.

seu extremitatem umbonis penetrante donant ur , circa quod tanquam suum centrum seu περικακλιον spirae Cochlitarum conVolvuntur . Vid. Tab. 3o. l. 3. 2 . Ron delet ira sequentem Cochlearum Umbilicatarum destriptionem affert ex Ciceronis loco , qui est Lιbro a. de Oratore, Umbilicos Concharum, sive Cochlearum species esse, asserit, id, quod V rum esse, indicat etiam inquit) ipsa rerum natura, quae nobis a Turbin iis, Conchis, Cochleisque omnibus speciem diversam exhibet earum, quae praeter Di amen illus, quo Cochleae sax is inhaerent, quoque corpuS CXe fiunt, alterum habent, umbilico ita similem, ut nullus sit, qui has viderit qui negare possit, Umbilicatos merito vocari . Id soramen profundum,c0nvolutionum veluti centrum est, vel circa quod anfractus Cochleae con-Volvuntur, Veluti circa περικοκλιον , hac de causa Umbilicus vocatur :Dam methaphoiice Umbilicus dicitur , quidquid in aliqua re medium

Paulo ante mentionem fecimus Umbonis, qui nil aliud est, quam centrum externum spirarum Cochlitae quassi in se convolutarum, ubi una si ilum leviter eminet super alteram, & tantum leve aliquod conVCXum, convexo alicujus clypei haud absimile, cujus centrum seu medium quoque umbo dicitur, describunt. Quando vero sp irae ita producuntur, ur earum di positio quasi speciem alicujus coni constituat, tune illa productio, ejuseque extremitas mucro appellatur. Ein Nabe Sch chenseιn. Species sunt :Cocliuites Umbilicatus laevis mediocris trium spirarum, ore oblongo,Oreb ' bus compressis,& mucrone obtuso. Tab. 3O. . 3. Cochlites Umbilicatus larvis mediocris cinereus quique spirarum, me ovato, Orbibus compressis, mucrone acuminato. Tab. 3O.R. q. Cochlites Umbilicatus laevis mediocris quatuor spirarum ore OVado, orbibus rotundis,mucrone acuminam.

Cochlites Umbilicatus larvis minor quinque spirarum, ore Rhomboidali orbibus valde compressis,mucTOnC acuminato. Mucro Coctilitarum acuminatus est ille, ad cujus centrum duae rectae luneae ex oppositis lateribus juxta extimam spirarum superficiem duetie coeauntes angulum acutum efformant, si vero delaribunt angulum obtusum,mmcro obtusus erit. Vid. g. 2.9 3. Tab. 3O. Cochlitae Umbilicati cineret e proximis montibus Urbi S. Galli allati sunt, reliqui vero occurrunt in iisdem locis, in quibus priores reperti sunt. Nunc sequuntur Species cochlitarum, qui umbone donati sunt, &ideo Vmbonativocativossent, sicuti reliqui, qui in mucronem desinunt , Mucronati. Cochlites Umbilicatus larvis major cinereus quatuor spirarum, Umbone pyrum eminente. Tab. 3Ι. fg. I. Coelilites Umbilicatus laevis major subflavus trium spirarum, umbone pa

rum eminente . .

Cochlites Umbilicatus larvis major subcinereus duarum spirarum, umbone

parUm eminente. ΛCochlites Umbilicatus laevis mediocris cinereus quatuor spirarum, umbo' ne parum eminente. Tab. 31. R. a. Cochli-

207쪽

Coesilitae Umbilicati lavos et Siri alii'

Neriti laeues et Striati Trachitae 1aeuos of Stria li.

209쪽

Cochlites Umbilicatus laevis mediocris cinereus trium spirarum, umbone

parum eminent .

Cochlites Umbilicatus laevis mediociis subflavus trium spirarum, umbone

Cochlites Umbilicatus laevis mediocris subflavus duarum spirarum,umbone eminenti re Cochlites Umbilicatus laevis minor subflavus trium spirarum, umbone pa

rum eminente ..

Cochlites Umbilicatus laevis minor cinereus duarum spirarum,umbone pa

Cochlites Umbilicatus laevis minor subflavus duarum spirarum, umbone

parum eminente.

Cochlites Umbilicatus striatus striis horizontalibus, δc transversis opus reticulare pulcherrimum est,mantibus major cinereus quatuor spi

rarum, umbone parum eminente. ' Ω- . -

Cochlites Umbilicatus striatus striis horizontalibus, δc transversis opus reticulare pulcherrimum efformantibus mediocris cinereus quatuor spirarum, umbone parum em1nente. Tab. 3 Iing. 3. Inter Cochlitas Umbilicatos dantur quidam , quorum Umbilicus tam siciliter perspici nequit, vel ob spiras ipsas illum obtegentes, vel quod materia lapidea infarctus sit , ita ut foramen prorsus non appareat, hoc tamen iis notam Characteristica1n, propter quam ad hoc genus reseruntur , non adimit. Cochlites inlijor 3d mediocris cum figuris in Tab. 3 an expressis magnitin Magnisu'dine conveniunt, secundum quam porportionaliter etiam reliquorum lapi--μέη dum magnitudo concipienda est , Omnes inventi sunt in montibus prox, rimis urbi S. Galli . .

πErititaeiunt Lapides Tigurati ita dichi, quia figura suaNeritas reserunt =ilitis. o conchas maris ita vocatas a Deo Nereo , qui ob eximiam earino pulchritudinemiis loco Buccini usus erat, de quorum notaCharacteristica inter ipsiss Zoographos magna adhuc est disceptatio, plerique tamen cum Clari s. Lotero de Cochl. Maris. pag. 16 . in hoc conVeniunt , quoc sint Cochleae marinae turbinatae plano ore, . sive apertura non rostrata, quibus& paucae spirae, & quibus umbones parum aut nihil eminent, his addi potest secundum potiores Neritarum figuras tam a citato Authore, quam Aldrovando Gestuero, Bonanno, aliisque adductas, quod primus Cochleae orbis sit sat amplus, Sc in tenues ac angustatas spiras desinat. Ein Neris sher Schnec ensein Species: Nerilites laevis mediocris trium spirarum primo orbe amplissimo, umbone nil quasi eminente. Tab. 3 I. sit. Nerilites laevis mediocris subflavus trium spirarum primo orbe amplo umbone aliquantulumve minente. Tab. 3I.β. a. - Ο ΣNerb

210쪽

ro 8 His TORIA LAPIDUM FIGURATORUM

Neriti tes larvis minor subflavus trium spirarum, primo orbe amplo, umbG- ne nil eminente. Neriti tes laevis minor cinereus trium spirarum, primo orbe amplo, umbone aliquantulum eminente. Nerilites striatus striis horizontalibus & transversis opus reticulare pulcherrimum efformantibus, major cinereus trium spirarum, primo orbe amplo, umbone nil eminente.

Neriti tes striatus striis horizontalibus & transversis opus reticulare pubcherrimum efformantibus mediocris subflavus trium spirarum, primo odihe amplo, umbone aliquantulum eminente. Tab 3 I. R. 3. Hic lapis obstrias Neritae reticulato non absimilis videtur. s Via hori- Striae horizontales sunt, quae secundum sp iras extenduntur, transversae raDs is vero, quae in iis transversim sitae sunt. νη--er- Quod eorum loca nativa attinet, in iisdem montibus cum prioribus oc-

nosus. currunt.

Trochises.

'Rochitae figura sua Cochleas turbinatas , quas Rondeletius ob simi I, tudinem instrumenti, quo luciant pueri, Trochos appellat, Praes

serunt, & ideo etiam Trochitae dicuntur, quorum non minuses, ac Troch

rum Nota Clurae istica a L . trarit. cit. g. I 66. jam dudum adducta est, ut sint Figurae Conoideae ex basi lata & plana , ipsorum etiam orbium sibi invicem incumbentium latera admodum plana sunt, & minime unum extra alterum eminet. Quibus addi potest os oblongum , dc valde compressum. Ein Gutet oder Topso chnec ensteis. Species: Trochites laevis major subflavus sex spirarum fasciis cinereis seleniticis imter se distine amm,mucrone acuminato. Trochites laevis major subflavus sex spirarum, mucrone acuminato. Tabia

Trochites laevis mediocris cinereus quinque spiraru mucrone acuminato. Trochites major subflavus sex spirarum tuberculis in inseriore extremitate.

donatarum,mucrone acuminato.

Trochites striatus striis transversis, & in extremitate sua tuberosis, undatimque dispositis mediocris subflavus sex spirarum, mucrone acuminato. Tab. 3I. R. a. Hic lapis propter suas strias similis videtur Trocho crebis striis fusci , &transverse, undatimque dispositis donato Lister. Tit. 13 pag. 166. de Coch. Mari Magnitudo lapidis est eadem cum figura. Omnes Trochitae in montibus comitatus Badensis prope Boeseis o LMneren inventi sunt , excepto cinereo , quem suppeditarunt montes prope urbem S. Galli.

SEARCH

MENU NAVIGATION