De restitutione in integrum minoribus alijsque priuilegiatis personis quandoque deneganda tractatus D.D. Hieronymi Cala ... Cui accesserunt tria singularia responsa, quibus auctor in causis proprijs sibimetipse consuluit ..

발행: 1673년

분량: 507페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

91쪽

s 6 D. Hieronymi Cala Quaest. VIII.

t t. . qui uno ore, de abique haesitatione testantur minorem non dici laesum eo ipso , quod fide iubet, sed nec etiam ex aliqua causa superueniente, puta defectu bonorum principalis debitoris, paupertatis ipsius minoris incurrendae si soluuere necessitate coactus fuerit, ac prointerea nullo laesonis genere imaginabili posse minorem, qui sideiussit restitui,sed tantum fideliussionis obligationem I scindere, quando malo consilio persuasionibus creditoris, ut fidei ubeat, fuerit

inductus ; quia tunc restitueretur tan quam maior, cui restitutio non denegatur, si fuisset dolo circumuentus ι quam opinionem sequitur ex pro sesso Cancer.

bis eiusdem sextus in ae S.nonsolum, ibit Ss minor sit , se se circumuentum doceat; quod sane verbum circumuenire praesupponit dolum ex proposito, videlicet calliditate. machinatione, aut fallaci minorem inductum ad fideiubendum ;cset enim superuaeuum, & inane, si eo ipso, quod minor fideiubet laesus esset; uni illo ad hanc restitutionem,circumia uentionis probationem expostulat, qua non opus esset, si sola ipsa fideiussio no

Eoque magis quando fideiussio est i

rata, quia iuramentum excludit minorem aetatem . dc facit quem pro maior haberi, ad cout non possit minor ire aduersus contractum a se iuratum, etiam ex capite re stitutionis in integrum,secu-du:n Seraph. de Vi legi--ent ι Arrui

quemadmodum in facti contingentia in S. R.C. fuisse iudicatum, testatur si αdecis. 323. ν Adeout minor audiri nequeat adueriasus fideiussionem iuratam. neque sit ei spes aliqua rescissionis etiam in integrurestitutione petita, prout c stantor affirmat Morol. d. cons. 87. . . qui vocat ad adiuuandam suam opinionem Odrifre aeum, CV. Sabret. S manceu. Craueti. d. claratum, Sc se firmiter tenere Corumque

opinionem post innumcros DD. prioris Ordinis nouissime sequutus est Cardis.

Mant .de ambigwonuent.tib. l6.tιt sim/.nor cum iuramentostaeiubeat. Ea potissimum ratione, quia auth. n. eramenta puberum Gi aduersus venditionem locum obtinet non solum in contractibus proprijs minorum, sed etiam in 8 alienis, cum sufficiat obligationem e ipsius minoris, licet in alterius beneficium. ImO quod vindicet sibi locum in

omnibus contractibus ex una parte ta

tum, quemadmodum, & inultro citroq; obligatorijs exemplo mulieris, quae e cluditur a beneficio Velleiani, si fideiubendo iurasset, eique non succurrituCaduersus fideiussionem, etiam si nihil in bonis creditor habeat, unde consequi possit indemnitatem, & proinde ex in pia debitoris laesio non consideratur per

rex. in eo. ex rescripto de Iure iur. cum concordaniabus , idque clarius probatur ex doctrina Guttire.in Lauth. Sacrame rapuberum num. II9. o Surae aeconf87.

ρ Est enim fideiussio inuenta ut credit ri consulatur, quando debitor est facultatibus destitutus i Et proindE si minor ad fidei ubendum admittitur, etiam ad soluendum absque restitutionis uuami ne per iura expressa reputatur idoneus. Vnde eius obligatio rescindi nequit nisi dolo , consilioque malo, aut creditoris persuasionibus fuerit inductus, ut fidem suam pro alio obliget, si enim ex egest te debitoris restitutionem metimur,fid iussio ad irritum non deducitur ; & ridiculum suturae excussionis beneficium erit

niones distinguit Fontaneia.de pacta s

io Vnde minorem laesum neutiquam

dici posse fideiussione per ipsum faetata,

quado principalis debitor soluendo non est, pro inconcuso tenent; quia fideiurusor principaliter se obligat ad soluedum debitoris nomine, tam in casu deficiei tiae, quam impossibilitatis , de licet eius

obligatio sit accessoria principali,tgmen

92쪽

De restitui.in integr. minorib. denegari. 3

eo deficiente, vel non soluente fideiussio minore, ut c-μην imbecillitatem, qua in

non rescinditur, sed quicquid ex ea sol minore maior es, corrigat, faciati e ob id tum est , ex bonis principalis debitoris fotam, quodmrami, prudentior,se consalis exigere potest, quod si bona non adsunt tior Oectus videatur Gola autem aestitas a creditore,cul tanquam fideiussor exsol- minoris, ct lubricum aetatis indurat rest uerit, repetere nequit, quapropter si a δε tutionem: idque comprobat desinit. ar principio obligatio valida est, & a iure io. I b. a. tit. t s. saduersus venditionem non improbata, ut in I. ast Praetor S. non δsinit. a. addens, quod minor eadem fasiam si et .ssis minor. GTitius, ct Seia cilitate iurat, qua contrahit,& deci pitur, V. des deiussor. est l. r. C. de sitio familias nam non ex eo, quod minor iuramenti minore, euidenter patet, minoris fideiuia virtute maior essicitur, eius ciem eficaciasionem validam esse ; sed aduersus eam sagaeior, & prudentior redditur , cuius restitui posse, quando concurrunt fiam, opinioni praetuit Craueti. cons I92

dolus, & circumuentio creditoris , qui- Pere . cong. 7. num. II. Guttier in auth. bus cessantibus aduersus eam minor au- Sacramenta Dberum nu.92. DoL- La.

diri nequit. Ergo si valida est obligatio num. io 2. C. de resinae venit. conferta principio, minor ipse per fideiussionem aegregia decis mador. . tit.de em .se praestitam laesus esse no potest. Quinimo venHt. Pedrae.1n eonf26.anu. I . ad 7. quia a cum ad hanc restitutionem,circumuen- post alios, amplexus hanc opinionem,tionis orobatio requiratur ἔ inde fit, ut aequiorem, & eam veriorem appellat, &per ipsam hdehmionem laeso non induis magis communem, nec ab ea in iudican-catur ex Morol. ubi supra num. 12.9I3. do recedendum esse nos docuit, & ita Pere .inis Curatorem habens vera. sua in Principatu Cathaloniae passim serua. facilitatenti. a. O .de resιtui. in integr. ri refert Peguer.decf. I S. Par.et aruast. art. 3. nu. q. di perperam II Quapropter cum indistincte minor

certe antiquiores nostri de iuris pruden- admittendus sit aduersus fideiussionem tia optime meriti docuissent, minorem iuratam ex capite laesionis, quaenam i

ex fideiussione iurata obligari, si ipsa sit lassiciens ad obtinendum rem

contineret dolum , & laesionem, cum ea dium restitutionis in integrum,declarare censeatur excepta a iuramento. nuc oport ei;quia licet fideiusso nunqua Et quamuis haec vera sint, ac contro- utilitatem afferat,potest tamen damnum. Mrsiam no admittant, tamen aequiorem. & incommodum quandoque non affer

& tutiorem opinionem insequendo, di- re, si principalis debitor est soluendo,cendum est, iuramentum laesionem non . quo casu cum minor nullam patiatur lae-

excludere, quin possit allegari aduersus sionem, admitti non potest aduersus fi-cotractum iuratu,cu operetur tantim, ut deiussionem ex eo solo, quod fideiussit, minorem tanqua maiorem repraesentet, tamen si praeter spem quae in omnibus, non ut laesionem excludat, ubi ad obti- fideiussoribus est, ut quis seruetur indemnendum restitutionis auxilium de iureis nis a debitore soluere pro ipso habeat,

requiritur,fecudum Francisc.Marc.q. 2 r. absque spe recuperationis , cum sit prae. nu. Istar. I. Gaiu.tib. 1. Obsers.qr. num . . ter intentionem fideiubentis, naturalis

qui dicit hanc esse magis aequam opinio- ratio suadet minorem audiri, quia bonanem, seciuitur Thesur.decf.66.ct Gram- sta iactare in fideiussionis actu non cogi malis. decis r o l. num. 77. ubi subiungit, tauerat, non enim, qui fideiubet, donat, quod habens duo iura, si uni renunciat, nec donandi animum habet iuxta tex.in non videtur alteri renunciare, & ideo Li.6 si eiubet quid infravd.Patron. cum minor se pro maiore prebet propter ibi: Neque enim donauit aliquid mihi , si iuramentum praestitum , non videtur ex pro aliquo interuenit, qui non fuit sonhoc renunciare alteri beneficio restitu- nendo , eoque iure utimur , Henrang. L, tionis in integrum propter laesionem sibi fisiuisor. cv. t. nu. 66. se cap. I. num.9 I. competenti, ita his verbis docet Ant. ac launo indubitati iuris est , quod ii quis Faber inseo Cod. lib.2. tit. s. de in integri suspicaretur, ob fideiussionem se solutu-

restitui.minor. e . r. Neque enim rus ru- rum, utique non intercederet; semperrandumsupplere potes desectum atatis in enim fideiussores intercedunt Iub spe in-

93쪽

D. Hieronymi Cala Quaest. VIII.

demnitatis, & proinde pauperes. & miserabiles personae non ita facile intercessorem inueniunt , diuitibus vero Omnes vltro se offerunt fideiussuros, ut ait Ssore. O aede restitui .m integr. Par. 2. f st. q. arx.8.no. U Anna νη a .mν. 26. Perez.

Iniquum sane foret minori enormitis laeso ex debitoris deficientia sub iuramenti praetextu non succurrere, prout Sacr. nostrum Consiliuin iudicauit apud Fiscis. 322. quem sequitur Sard conf46. U. l . l. I , Qua sane ratione diximus

minorem admitti ad repudiandam ha reditatem iam aditam, quam existimans lucrosam, facile adierat . eaque dam. nosa reperta aduersus aditioncm restitutionis auxilium implorat, & e corseuerio aduersus illius rcpudiationem,putans damnosam haereditatem, quam postea lucrosam cognouit. 37 Quod Ant. Faber tu. . de rescindenda ven desis. 8.o io. exemplificat in damnosa delegatione debitoris, quam receperat, de acceptauerat minor, putans eumese magis soluendo, quam priorem, cum

. tamen contrarium postea repertum sit.

18 Ex quibus omnibus facile dignosci.

tur, minorem nol censeri laetum , taliter

quod restitutio sibi competat aduersus G de iussionem,eo ipso quod pro alio intercesse, sed probandam. Omnino causam-, unde laesio proueniat. veluti si a principali indemnis seruari nequeat, vel id quod soluere debet pro debitoris defi.

cientia totum eius patrimonium absorbeat, vel illorum saltem maiorem partem , prout censitit Sac. Cons. apud A . c. dici 311. unde si minor soluendo pau-3 9 per, di inops remaneret, di a debitor indemnitatem consequi non posset, fac, liter audietur, quod comprobatur egro gia decisione Senatus Pedemontani apud Thesaur.3 13. qua mulieri aduersus fide,

iussionem iuratam pro marito laetam

subuentum est, quia fideiussionis solutio

zo erat excessiua,de magnae quantitatis, qua mulier ipsa indotata remanebat, vir autem paupςr,& inops erat, qui indemnem illam seruare non poterat i Quemadm dum plurius Senatum Cathaloniae iudicasse refert MManeu. claus i q. glf i 8.

ua,& pariter non est in dubium reuo. candum, minori restitutionis beneficium 2ι no denegari, etia antequam soluat, licci possit a debitore seruari indemnis, si eius bona venderentur,& principalis debitor esset perlanx potentior, vel rixosus. ita ut oporterit pro recuperatione soluti, eum eo litigare, de praecipue quando debitoris patrimonium esset creditoribus obnoxium, qui super eo concurrunt, dein iudicium deductum; quia tunc melius est non soluere, quam solutum repetere; α litibus implicari, tot cum dispendi js, ad ut pro recuperatione solutae fideiussionis tantudem erogare cogeretur; hoc enim casu substineri posset glosse opinio a non paucis execrata, ut minor dicatur Iaesus eo ipso, quod intercesserat, quia licet indemnis seruaretur tamen pro consecutione illius, quod soluere cogitur tantundem expenderet, vel maxima cum difficultate recuperaret, ut docet Odae

m sine, GAEIaneu.τbisur. nu. 6.i a Quapropter his omnibus deficientibus, aut non concurrentibus indistinisthdonegandam semper esse minoribus restiturionem, si ellent in modico damno, secus si in maxima quantitate la dere

restringi debet ad dolum.& malum consilium creditoris, qub minorem ad praestandum fidem suam induxit, quia diue ii inode accipitur circumuentio,vt in terminis isi res ammata S si mulier is de is-33 re coraum , voi circumuentam se mulier habet, si seruum dedit,quem non debuerat, di minoris quam valebat, aestimauit,

idque probatur in i. item sit reri. S. D.

er ibi Mosin verbo circumsicribere με-xi, nam circumuentio alia fit re, alia dolo, sed magis propria, quae dolo perfici

materia nostra satis est verbum circumuenire, intelligere pro laesione, in qua dolus creditoris non sit, ad obtinendum

in interrum restitutionis beneficium.

94쪽

V AESTIO NON A.

Atita Transactionis rescissione, Minor, oe Ecclesias an teneantur in ipso litis exordio accepta restituere: item an oe mulier

ARGUMENTUM.

Minorem, & Ecclesias Cogi

acceptam eX transacti

ne pecuniam restituero, quoties illius rescissionis

remedium intentant, ne

que gaudere beneficio,vi

restituere non cogantur. Transactionis nullatate ire, ProponenS non competilitur accepta in litis momdio restituere,sed nullitatis fin1to iudicio.

Mulierem teneri acceptata restituere, laesionis remedio intentato pro trans ctionis rescissione, etiam si acceptorum restitutione indotata reman at, opinio De Mariae Nouaris

cum quotidiana praxi, &supremoru Tribunalium obseruantia conciliatur. Mulierem audiri ad restin-

dendam renunciationem

in beneficium fratris factam, quando in dotatione laederetur in legitima, vel sibi diminueretur dos a patre intestamentorelicta, facta tamen priuS

acceptorum restitut1one. I ex.in si diuersa αδε transact. illustratur.

SUMMARIUM.r Traex potest compellere partes adestn- cordiam.

a Transactis est excutio litis finita . se

tollit larisdictionem Iudici, qui de cauissa cognoscebat. 3 Melius est lites transigere, quam Isiacis

expectare iviacium. 6 Contrahentium neuter obligatur astγrra factionis implementum.1 Contrahentium uno ac lente, alter remanet obligatus. 6 Instrumentum non potes impetuari, antequam ad/mpleatur.

7 Instrumentum non adimplens, non potest illud impusnare, neque nullum dicere, aut rescindiare,nisi consenserit pari,qua adimpleuit. 8 Mithabitio principalis promissa er Pro- earatorem intelligitur, quatenns ante sit stipulatoris.s Ratshabitio promissa is mandato non indiget alia ratisabitione. ro Contractam non implens, renuntiat -- ni eommodo tontractas. II Renuntiatro tacita per non impIementum e retiar renunciatrone expressa. I a Minor rescindens transaepionem, tenetur petente parte acceptam pecuniam res

tuere.

a 3 Nullitatem proponens aduersus transa ctionem, non tenetur accepta resu--

r Textus In l. si diuersa C. de transactio

95쪽

6o D. H ieronymi Calli Quaest. IX.

nullitatis declaratiorem. i5 Nulltras , or rescio ιν ansactionis, in γιbus isseranti

r7 Aultitatis ιu Io sin to tenetur actor accest am pecumam refluoere. 18 Transactionis reses onem stetim, non potis taricium Ortare, cor Iulus num talem yroponere. Is Transactιo dicιtur rescissa , quando reas erepit accepta ab actore. 2ci 'cuuram petens , vel recipiens, tacite . transactione recessit, de cuius validua te amplius non agitur. s I Reo nolente recapere pecuniam stHalamo, est insante pra et oditrie transmonis proceditur in reges one petιta, accepsorum Iolutione non ria .ar Transactιenis validitatem opponens,-- cite recuset receptionem acceptorum. a 3 Tertius 'etens ressionem, non tenetur refundere flecumam receptam εο alio

contrahente.

a Exceptιo restitutionis pecunia iuxta tex. in l.ii diuersa C.de trantactiomb. cum sit rimansor, non potes oppons tertio.

promissa, habetur pro facta.

18 Mulier a sititur ad refcmGndam reuunctationem ex ea Ie Iasionis. 9 Legitima fitiorum augetur ex bonis D. peraementibus hare ιιati. 3o Dos filiae constituta non dicitur congrua secundu acultatem tempore dolatronis , saetempore morus ρ4tru constι- tuentis rium.

3i Decisio Matthsi de Assi. 38 a. dicentis

legitimam non augera pro ter augmen sum superueniens declaratur Per Diam, Prael.de Franch.dccd.6 I. at Mulier auditur aduersus p tris dotationem In te meato m/nas usινι- δε ctam, ut admittatur ad virilem por

tionem

3 3 Sorax aeolata, propter Iasionem admittitur ad rescindendam renunctat 1oncn

uectam de bonis paternis. 3 Filia a patre in testamento dotata rectis pit congruam dotem,neque frater porcs proponere quantam inofficiosa dotis. 33 Mutier πω dicitur congruener Διες ,

quando frater ex conMntione diminui dotem ei a piare in testamento reti-

ct ma

3 6 Hares non ρois minui e dotem a patre

in testam nto uia cons tutam. 37 Soror admittitur ad rescindendam ronunciationem, et ams sset consentam norι aeole, quam ρσter et constιtuerat, ut retiquum a fratre Aetat. 38 Iudex non debet aestimare dotis congruia talem, qua a patre consertuIIur.39 Dos a patre legata in tes memo debetur tanquam as alienum, ct onus haereditati reoctum. M Mutier renuntiam dotis quantitati a pa- ινι sibi reticta tanquam lasa. admittitur ad remnaendam renunciationem. 4I Soror non tenetur conferre eumfratribas dotem μι a patre in testamento resia

ctam.

4a Matio res indens transactionem, reneiatur resiluere accepta,etra per res

tutionem remaneret indotata.

3 Minre, o Ecclesa tenentur resiluere accepta, parte petente, is transactionis rescissione. 44 Exceptio acceptor m secundum aliquas dicitur dilatoria.

43 Exceptio acceptorum ses opposita antὶ

terminum, Iudex antequam compellat actorem adrestituendum, cognoscit de meritis c u . 46 Intentans refrilsionem transactionis , si per sententram consequeretur id, quod restituere debet, non coritur resiluere. o exceptio resereatur ad merita ea.

μ47 Exceptio acceptorum si fuerit opposita post terminum , non impedit litis in gressum. 48 Iudex non debet cogere actorem adrestia

tutionem acoeptorum in resessione tran

factionis, quando constar de luius bona

iure.

ρ Io: Maria Nouarijsententia declaratur.

ut mutire veniens ad refcιndendam tranfactionem, non cogatur restituere

acceptasi esset consequutura persentenis ιiam eandem, vel marorem quamisa

so Rescindens transactionem, aestu tenetur restituere aecepta, A esset credit' -- ωris quantitatis etiam ex alio titulo. Tran-

96쪽

TR ansactione omnis quaestio dirimu

tur, & discordantes animi, velut Circ a virga tacti facilε mitescunt, atq; deueniunt ad concordiam . qua iurgi rem parens ira deseruet. Hinc quamplui rimis placuit pro Reip.commodo, quando inter Ciuea discordia creuit, potata Iudicem dissidentes homines ad se coniscordandum compellere, atque ita iur- sandi, litigandique finem tandem fac re, ut aduertit Felis. in rab. de tragua, o a pace. Nam transactio dicitur exceptio litis finitae, quae perimit actionem, & n uam inducit, secundum Anguis conf3t.

D. Pras de Franchis decis. 323. Valerem Tondat. Gratian. ct alios, quos retulimus quas . . per textum in L eum bareis

ditasΤad Trebeia. imo tollit iurisdictionem a Iudice, qui de causa principali iam transacta cognoscebat,nh possit am-lius se intromittere super obseruanti , ue illius rescissione, si fuerit opposit ,

quamuis una ex partibus non adimpleuerit, ex Barbatia in adaei. ad Fart. in I. rum preponas C.de pactis,Puteo decim 32. ct Fontaneu de pactis tom.1. par. l. glos

3 Vnde fit,ut praestantius sit lites,&co trouersias transigere, quam incorrupti Iudicis. &doctissimi viri expectare iudicium. I. si per imprudentiam Τ. de eui P. Lex malesici,s Ssi quis=de act.or obligat.

Partibus itaque concordatis, seu nominato contractu, seu innominato ad transactionem deuentum sit secundum distin.ctionem Augustini Moria in empor. iuriss par. 1. rv.f. na. . contrahentium neuter

obligatur ante transactionis implemen . tum per rex. in I.iurisgentium Ssed cum nulta 1 de pact. post vero unius ex conins trahentibus ad implementum, manifesti iuris est, eum sub obligatione manere,qui adimplere desijt, cum ex alterutrius ob seruantia contractus dicatur perfectus,

6 adeout nequeat transactionis instrumentum impugnare, antequam adimpleat ex parte sua . vel praestet, quod ex eo spo

Qnia ex capite implementi non licet utrique impuSnare transactionem, sed

tantum et,qui contractum adimpleuerat, ut altera pars deficiens copatur adimplere . vel ad sui libitum rescindat. Nam non implens non potest instrumentum impugnare, rescindere, aut nullum dicere; nisi prius adimpleat, quae per eum adimpleri promissa sunt, ex quo veni rei contra iactum proprium , & ex propria culpa utilitatem, de commodum consequeretur . Tunc enim permissium esset no adimplenti aduersus transactionem venire, cum consentiret super nullitate , de illius rescissione pars illa, quae adimpleuerat.L Pprofundo C. detran D.

8 Quod frequenter accidit, quando stupulatio fit per Procuratores, qui ad inuicem principalium ratthabitionem promittunt. quorum uno deficiente contractus non vitiatur, neque nullus iudicari

potest,& praecipue in habentibus speci te mandatum cum clausula habendi M.tum, quia promissio rati habitionis facta per internuncium esset cautelam addere stipulatori, quatenus sua interest partem aduersam ratum habituram,adtex.in Isi

pupillig. i σῶ κeg. gestis; idque respicit

tantummodo illius commodum, in cuius

beneficium fit promissio, quam si existi.

masset sibi necessariam no fore, non ideo diceretur transactio nulla , aut inualida, prout in terminis iudicasse Sacram R

iam Rom. inquit Farinac. par. a. tom. 3.

9 Eoque magis, quia promissio de rato per principalem facta, alia ratificatione non indi*et, ex quo promittens habere

ratum, talis ratum habere videtur pertex m. in IF Procuratorem absentem de procurator. cti s Procuratoν S. Celsus Ude condi I. indeb. ita Guttier. de gabeu. quaesi. 7. num. 16. Olea post Tisaqueu. or

o in apropter,si quis adimplere delinat,

non posset contractum impugnare . nullum dicere, vel rescindere, cum eum pri uari conueniat omni commodo. quod

consequi posset cx eodem contractu per

97쪽

62 D. Hieronymi Cala Quaest. IX.

tex.in L qaaro g. inter locatoremss. locati. Andr.Georg.alleg. 3 .nu. r . se ly. Giurb. Balae in cap. I. tit. qualiter Dominus pro- decisio 3.ns. t. Mortu. decisi I. ct i . priet oud. priuet. Mascaraede probat.ω - per totam, cuius rationem esse dicit, quia cis 899. M.q. Gauerat.derenunciat. eap. quilibet posset venire contra proprium II. ob. s. Quae sane renunciatio per non factum, quadoactus nullitate laboraret. D implementum sortior, & validior est ex- secundum Caualcan. intrare. de Tutor. pressa, Parifcons i 9. .so. est i 46.M. a. o Curator. num. io a. & ideo si id petat idem Gaiaerat.aecap. IS .nu.6. ante factam lolutionem,nullitatis actum

Sed cum taee sit quaestio adeo disci- allegare non prohibetur. Iis, & inextricabilis materiae propter ter- r I Etenim quando inualiditate contrain minorum varietatem, ut potius DD. in ctus laborat, & eius nullitas est opposita. horum declaratione se colandant,quam contractu nullo declarato, non potestrem, ut par esset, explicent ; pluribus di- sententia exequi ad beneficium propo-stinctionibus uti oportet, ut ad eius ela- nentis illam, neque consequitur posses-riorem intelligentiam peruenire possi- sionem rei, super qua nulliter fuerat conis mus. tractum , nisi post sententiam soluat ac 1 1 Primo igitur dicendum est, quod licet ceptum in principio eiusdem contracturi minor impugnans instrumentum transa- x6 In hoc enim differt nullitas a rescissione, etionis petendo illius rescissionem ex ca- quod nullitatem proponens . tenetur ac-pite laetionis teneatur, petente parte, ac- ceptum offerre in principio iudich. sed ceptam pecuniam restituere, secundumis non soluere, aut restituere, nisi nullitate

Round.cons. 9.ns. 7. Pars conf96.n. I I a. contractus declarata . Tune enim nulli.

motu ad Ag cI.decfrao. . . Molin. de x7 tatis iudicio finito actor, qui illam pro

netur actor intentare in foro illius , ad- Illius autem rescissionem intentans au- uersus quem contractus rescissio postula- diri nequit in iudicio nisi in eodem actu tur etiam si reus suisset in causa pertran- petitae rescissionis acceptum offerat, &sactionem sopita secudum Bartis Bold. restituat, ut colligitur ex DD. superius in La.C.ωι, - Vud quem, ita Dec.in rub. allegatis. Verum si petens rescissionem

de ιιιduys col. 3.verfnon obstat, Cackeran. 18 contractus, agnoscens se ad restituenderis. 8. . I .ct 3 . quia quousqἱ psi. dum accepta teneri, mutasset iudicium,Scra iura non restaurantur, quae per tran- a rescissione conuolasset ad nullitatem,sactionem fuerant extincta, semper in- ut euitaret solutionem, non erit equidem tentans hoc remedium I. i. dicitur actor. audiendus, neque poterit iudicium va-ia Tamen in minore proponente nulli ta- riare secundum Macerat.tib 2.variar. νetem, aliter quam in petente illius reiciu solui. 17 1u.8.lib. I. Gurb.deeislo 3.nu a.

sionem dicendum est quoniam nullita- Id quod etiam in studis sibi locum Obtem proponens, non tenetur acceptam tinet, quando ex desectu solemnitatis, pecuniam restituere. quae vigore transa. puta assensus, de illius registratione infractionis initae soluta est , vel praedia sibi legitima tempora, alienans venditionem assignata cum fructibus reddere , ex quo reuocasset, admitti non potest nisi accep- nullitatis contractum ali legans nititur to pretio restituto,& valor considerabi- contractu, & proinde cum textan Isidi- tur tempore resolutionis petitae, si post Mersa loquatur in rescissione, in nullitati- alienationem recepisset incrementum. bus propositis non vindicat sibi locum, vel temporis benignitate, aut emptorisi ita tenet Auxaons et M.3. lanae U7. industria, & diligentia secundum Agina. nu. 3. or 3 o. voca. Milancns deciss7. Io: in aec f. 78inum. I. Uret.con l. .98.

98쪽

Quando vero contrahentes, ut fieri solet, paciscuntur neutram partem tranis

1 actionem rescitaram,msi pretio restituto; & tunc sumus in claris. Quod si reus xy pecuniam recipiat,transactio rescissa est,& habetur, ac si nunquam facta fuisset, adeo ut reuiuiscant iura primaeva, &quae per transactionem fuerunt extincta, restaurentur, atq; remaneant Virique parti integra, di illaesa in eodem termino, quo erant tempore initae transactionis; nania eo ipso, quod reus restitutionem acceptorum petit, habetur, & haberi debet transactio pro rescissa, qua restitutionO- sequuta de validitate, aut inualiditato transactionis non agitur amplius, scd tantum de iure actoris, quemadmodum si nunquam transactum fuisset ex d. LF emat quam expendit stanel e Ρα

U.26. tit. 9. nu. 39. Gurb. istas Io 3. IMAndr. de Georg. auegat. 3 . Quia pecu-2o niam petens, vel recipiens a transacti ne recedit; cum non possit utrumque retinere scilicet pecuniam solutam, de rem cessam ex transactionis rescissione; sed de duobus alterum, vel rem cessam. &pecuniam non recipere, vel pecuniam,&tem cessam restituere, transactionem habens pro rescissa; alias pars,quae cogeretur rem dimittere, & pecuniam non recipere, maximam pateretur iniuriam ad textum in Leam te fundam C.de pMIis

asia videri post rniuriam. αi At si reus transactionem defende vellet. eamque validam esse demonstrare pecunia non recepta, tunc actor audiendus erit absq; illius solutione secun

cta 3. quia quotiescumque opponitur de ax validitate transactionis, oblata pecunia tacite recusatur, lichi expresse non fiat

supra nu. i 8. Prout se obtinuilla in Senatu Cathaloniae testatur Fontanea. de pact.eia 9 Sof p. 1 .n. 3 . aduersuI Peten tem pecuniam, di simul de transactionis validitate contendentem, ut procederetur ad illius rescissionis iudicium nulla pecunia rostituta. a 3 Sed haec vindicant sibi locum inter principales, ut quoties eoruin alter v nit ad petendum transactionis rescissionem, audiri nequeat, nisi refusa pecunia. quam acceperat; Secus autem in tertio. qiii ex iuribus fibi competetibus instaret pro transactionis rescissione, quia cum

pecuniam non recepisset, neque iurasset obseruantiam contractus,conditiones,&pacta in eo contenta seruare non cogitur , neque pecuniam refundere, qua in

non habuit; Et ideo semper admittitur

aduersus transactionis effectum, tam ex capite nullitatis quam etiam rescissionis. Ita firmat post Bart. Surae Ann. ct alios, Giarb. decis nu. s. o decis 1 3. nu. 2 6. Maritu. deris i .nu. t 7. cum ei non Obstet pactum de non opponendo, nec alterius iuramentum. imino ei etiam permissimi est, praeueniendo, contractus re

scissionem petere;eoque magis quia cum exceptio restitutionis pecuniae sit peri 24 nalis, quae non egreditur personam recupientis illam, tertio ad rescissionem venienti non erit Ullo tempore opponenda, ut considerat Cura.in i quis malor n. 23. C. de trans o M. A.de Georgio ae alleg.

23 In instrumento autem censuali,si censu arius veniret aduersus contractum,

tunc quia pecunia non restituitur, audiri non potest nisi oblatis,& solutis censibus decursis usque ad diem rescissionis conistractus, ut detur locus dictae legis disero propter iuramentum, & pactum det.

non contraueniendo; ne debitor census. Iaesonis praetextu,locupletetur cum ali na iactura, cum quilibet posset alterius pecuniam consumere, per longum te pus censum non soluere, & postea contractus rescissionem petere, ut conc Iudit Molinos decis. 7 lib. 2 per tuam,m tu.

Huius autem LF dures dispositio eo magis adaptari posset in renunciationibus mulierum , quae constituta dote re-26 nune iant tam successionibus, & legitimae , quam quibuscumque alijs iuribus sibi de iure competuntibus, nisi renunciatio

99쪽

6a D. Hieronymi Calii Quaest. IX.

cratio illa pro iamiliarum conseruatione quae eleganter,& satis docte refert Gr.ων. iudicaretur optimum , & salubre reme- deris i o i .per rotam. Et Prasis Franchisdium ad tollendas controuersias, quae in decf. 61. declarans decisionem Ampo isent oriri inter parentes,& filias,inter 382. contrarium sustinentis , decistinia fratres,& sororcs, prout considerauit Sa- refert in proprijs terminis legitimam non crum nostrum Consilium apud Cure.M. esse aestimandam iuxta vires patrimonii eis. I 39. nis. 6. dc proinde quotiescumq; tempore mortis, sed tempore dotis con- rc nunciatio promissa est per virum ab stitutae authoritate reatus is l. si patra- uxore facienda, vel per mulierem ipsam, num S. ex bonis F. de bonis libertorum; si matrimonio cotracto renunciatio non Idemque Pras de Franchis respondet. sequatur, satis est renunciationem pro- Amct. decisionem locum obtinere in missam esse . virescissoni non sit locus; politiminio, alluvione,& iure accrescen- quia si daretur aditus rescissoni capitu- 3 i di, quae tempore constitutionis no erantiorum matrimonialium, ex renunciatio- in haereditate, quorum actio nec erat de- ne non scquuta, quod ut plurimum acci- ducta, sed quando 'stio est in haeredita-dere soler. seu uxoris pertinacia, seu viri te, di per defunctum intentata, quae tam calliditate, peruerteretur uniuersus Or- tum opera haeredum expeditur,secus est. bis, Se magnis litibus implicaretur. Qua. Vnde cum augumetum haereditatis pro-27 propter antiquiores nostri, qui de iuris prudentia bene sunt meriti,decreuerunt, effectuali renunciatione opus non ello, ubi promissa est, ita in puncto D. Auum .

las meus Regens Merti,ss tom. I. controu.

2 8 Verum quia contingere potest, mulierem non modice posse laedi in dotis constitutione, quamplurimis placuit ad

rescindendam renunciationem ex capite laesionis eam admitti, ex rationibus ad

glosvn. . t a u. 38. que ad O. ubi refert tu illa mulierem admissam, praetextu laesionis, ad rescindendam renunciationem iuratam, de praecipue ad petendam dotem usque ad suppleincntum legitimae,si patre mortuo haereditas opulentior sit. vel aucta atq; tepore dotationis legitimars fuisset considerata secundum facultates,& patrimonium illius temporis . praeter-

millis actionibus, & litibus intentatis, quorum pendebat iudicium, dc poli testatoris obitum haeredcs sententiam obistinuerant,ex quibus t reditas acceperat incrementum: Timc enim absque dubio soror dotata audiretur aduersus modicam dotationem, minus legitima, quae sibi competeret in patris haereditare; cum -ci hoc casu aestimanda non sit secundum tempus dot tronis, sed martiis, pzreM., ueniat haeredum opera,& actione in haereditate existente , cuius exercitio bona, quae iam erant in patrimonio,reintegra tur, tenetur liares supplere mulieri d tem usque ad quantitatem legitimae tempore mortis, secundis au. cons. Ios.

rout per S. C. A ur. opinione in d tum reuocata, idem Praef. de Fanu. deincisum nouiter testatur , quod confirmatur aut horitate Palaein pactum dotale oppositi/ne sexta C. de collationibus, ubi dicit hac esse veriorem sententiam,quam communithr receptam testatur Iason in

cum quaeritur1.eodem, Gulielm. de Peneis dictis in vulgato evitulo Evnuncius et embo ιn eodem π.2ao Moria in emporis iuris

par. r ait. 3 .de 'actis quae I . . t I .ubi ait contrariam sententiam veriorem esse, si 3 2 in testamento minus legitima dotis nomine, quid ei reliquisset pater, per text. in I. omnimodo C. de inoffic. testam. de ad virilem portionem admitti, li legitima maior esset dote constituta , quoties pater intestatus decesserit; ut in authent. de haeredibus ab intesat. veniensib. S.s ei

tur aefunctus, ut renunciatione rescista

declaretur simul potuisse filiam succedere patri ex rationibus adductis per Fontaneu.τbi supra nu. i .es Fabr. Puteum,

33 Si vero dote a fratre constituta con tenta extitit soror,& post patris obitum renunciasset illius bonis, indubitati iuris

est, existente sussicienti laesioneirenunci

tionem

100쪽

De restitui. in integr. minorib. denegan. 6s

tIonem rescissioni subiectam esse, quia nulla constituitur differentia inter hunc,

de alios contractus,qui ex laesione rescinduntur beneficio La. C.deresinaevendit. nam si desuncto patre remaneret haereditas opulenta , ad eout ex ea possent filiae competere mille pro legitima, vel pro aliquo legato sibi relictor frater autem quid minimum ei dedisset in dotem, negari non potest , quin rescissioni locus

34 Nee consideratio in hoc cadere potest, i n congrue,vel incongrue dotata sit, quia frater est legitimus, & indubitatus sororis debitor certae, & determinatae quantitatis, ut expresse loquitur Ca II.

quotidian. controu. cap. I. ex nu. 79. Calae.

Quae si fuerit excessiva, adeout frater in lagitima redderetur deterior, non possiet inofficiosae dotis quςrelam proponeromatrimonio constante contra maritum,

etiam si dos ipsa in fraudem filiorum, delegitimae eis debitae esset constituta, siue relicta secundum A .decf.86.ubi resert S.C. ita iudicasse in facti contingentiata,

reprobata opinione Pauli de Castr. in l. r. C.de ιn .dotib. ex eo quia maritus illam habuit titulo oneroso, de non suit particeps fraudis. Sic etiam quando pater constituit d tem filiae in testamento,quia tunc diciturdos congrua, & mulier congruenter dotata secundum Andμ. in e. rinu. 1 l. u.denat.Deeeffud. Tisaqueu. in quaestionestatuti excludentis mulierem dotatam a successione, de retractu conuention. glos . . , . UsILad si a. deris 3 7 .n . q. 33 dc ideo, quando frater eκ conuencione diminuisset dotem a patre constitutam , mulier non effet congrue do ata, ideoq; audiretur aduersus renunciationis resci Lsionem, ex quo non potest haeres ex qua-36cumq; causa illam minuere etiam iure

dominij, sed debet seruare, quod secie definictus, secundum Deciam conf3 . in . per remini si ego Ss res Τ.de iuridui. ubi imponitur necessitas haeredi adimplendi,quod promiserat defunctus dotis fauore, lecundum A ic .decis 38 nu. 2. est Vrssu. nu.a. Pariscons i . ct Hippolit. singui. q. dc ita concludit quoq; L red. in tonsa r. 9 Praesdo Francora ricU. I 26.

3ν Est enim indubitabile , & certum

posse sororem a fratre nuptam cum minori dote, quam pater ei constituerat intestamento, reliquum petere renunci tione facta non obstante, illamq; rescindere uti laesam per ι ex.in Leu pater filios 79 g. pater certam Τ. de leg. a. Ias in L

dit verba g. pater certam, ibi: eum minorem filius dotem dedisset, superfluum esseta

tia reddesdum constabat; Neque Iudicis38 esse iudicare, an dos a patre constitui excesserit legitimam, secudum Fontaneia. de pact.cias gloc.8. pa . sq. πη. 27. quia etiam ultra legitimam constitui potest

per ea, quae S. C. iudicauit apud Assi .

39 Quod summa ratione, & aequitato fulcitur iuxta Part. in I. a. Ss sponsa F. de primi. credii or. quia dos legata in testamento patris , habetur tanquam aes alienum, & onus haereditati relictum, ad quod pater ipse tenebatur;& ante omnia peti debet, & mulieri soluenda est, cuius quantitatem haeres ipse minuere ne-qo quit; unde si mulier dotata huic quantitati renunciasset tanquam laesae, reliquum petere non interdicitur a Immci quod nec etia teneatur dotem ipsam con. serre cum fratribus , quando esset maior portionibus illorum, docuit idem Rare. 4i in Ibuiusmodi 85.6.cum patressis leg. t.

Ieg.2. Ral in I.silia legatorum C.delegat. quos sequutus est Gram. decf in . nu ε. o s. & ita S.C. iudicasse testatur Praefri anch. decf. io . Sed dotata sorore per fratrem, qui ad uotis solutionem sole niter se obligauit,& renunciationem obistinuit quorumcumque bonorum, etiamsi renunciationem non impugnasset ex capite laesionis, nunquam mulier cens

tur exclusa, nisi sequuta integrali soli tione, & satisfactione dotis promisso adeout semper admittatur ad successionem, renunciatione non obstante secundum Andr. de Merma de nat.occe euae.

Matth.de Porta in constitui. Regni, Ut de

successionis. nu. 3 3 eer singularem glosin I. pater I .de tu .rit. His itaq; praemissis, dicendum est mulierem licet aetate minorem sub disposi-I tione

SEARCH

MENU NAVIGATION