장음표시 사용
611쪽
cibus omnis aridus, liqvur ipse Ex altemgehis rebus consareputetur , ibus et neruis, mitisque anguine mixto. Similiter in fumaria viridi, cum humidita aquae in illa est , aufertur, nonne quo plus humidi ex ea elicitur, & eo extracto sicciores evadunt partes reliquae: nonne fateberis separatione partium humidarum r*iquas siccas totum siccius constituere At Ar,stoteles assirmat , aequaliter omnes partes mixti fuisse humidas. Quaero ergo unde effectum sit, ut aliis se se exsiccantibus aliae madescant magis: an quod aliarum humiditas in has transeat 3 At hoc est dicere accidens transire csubie sto in subiectum, quod nullus sanus admiserit. Cum igitur nulla possit assignari vera causa, fatendum quod verum est, partes alias in mixto fuisse, quarum segregatione reliquae siccae apparuerint, harumque siccitas cum humidis confusa non patebat. Quod optime notauit Lucretius.
In lignis si flamma latet , fumusque cinisque 'Exaltemgenis confisant ligna nesse es,
Ex alienigenis quae lignis exoriuntur.
Exemplum attis sumamus. Ex lacte in infantis ventriculo cocto, pars in sedimentum,aliae in chylum conuertuntur: ex hoc aliae in sanguinem, aliae in pituitam, bilem, ni elancho-tiam : denique partes omnes in propriam suam quamque regionem amandantur. Rursus exsanguinis partibus, pars alia in urinas,
612쪽
alta in excrementa demittitur. Vnde ergo harum rerum dissimilitudo i Idem nempe est agens, eademque vis ex eodem succo, quem aequaliter afficit, partes tam dissimiles educens. Calidiores, frigidiores, humidiores, sicciores,leuiores, grauiores, dilutiores, spissiores, amariores, dulciores,& plurimis aliis modis inter se dissidentes sibique contrariae quid aliud praedicant, quam diuersiaium partium ex eadem massa, facta dissolutione , segregationem P calidiore imiae fa .igidiorum, sicciores que lium idiorum , spissiores liquidiorum separatione factas : quas idcirco prius fuisse verisimile est, dum licet diuersiae ab inuicem,
quadam tamen proportione temperatae , unum conflabant compositum. Hanc diuer-fam rerum posituram elegantissime exprimit Lucretius.
Di 'iniites igitur for : lomeramen in unum Oeniunt, res per mi io femine congiant. st nenam pasim, nostiris in mersibus ipsis
nasita elementa vides multis communia merbis,
Cum tamen inter se Persius di merba necesse est Confitcare et re, Wonitu dii Iare fouanti:
cob, eare alio ex aliis constare elementis , Tantum elementa queunt permutato ordine sob.
Videsne hic diuersitatem partium mixti, mistumque nil esse, nisi diuersarum partium diuersam compositionem , esseque mixta
unum per contiguitatem, non autem continuitate et remauent gnim formae omnes iamixto,
613쪽
mixto. Si enim uniformes essent, neque ipse Oedipus causam assigia arit cur idem agens ex aequo in omnes vim suam immittens, eius dem masLe humidae ac liquidae partes alias ita sanguinem, alias in bilem, pituitam, melan Clioliam , transmutarit Cur quo plus humiditatis ilice , eo plus siccitatis hae acquirant Cur exhalatis calidioribus, reliquae maneane
frigidiores Cur ex eiusdem ligni particulis
continuis, fumum, aquam,flammam, cinereS, eduxerit E Cur quantumuis suam actionem augeat atque continuet, nec prunas in flammam, nec cineres in flammam , nec viniphlegma in aquam ardentem, nec recrementa in eorum naturam quae inde expressa fiant,
possit conuellere Cur fragrantibus expiratis aliae testant in stipidae 3 ut fit in malo odorifero de si iratibus. Certum inde exurgit testimonium, partium qu expirant M , eas esIequae nares tuas siti beant, Vt talem sensum iis praebeant : Oleo pariter ex nuce moschata extracto , faeces quam diligentissa me potueristere, experturus an presta in oleum conuertantur. Nolunt Spagyrici, repetita contritione & concoctione, posse aliquid de nouo elici , sed diu et fissimae naturae a priori. At quid euidentius facit ad veritatem huius rei, quam omnium Chymicorum salium, qui prius latitabant , ope aquae,artificiosae prolectiones rvnde iuvabit annotate,quam alienum ab exqpFiontia contineat illud Arist. dogma lib. 1.
614쪽
meteor. causam salsugiij is maris inuestigans, eam ex adustione deducens. Si enim per adustionem cineres ab igne acrimoniam acciperent, eosdem cineres lixivio facito,& partibus actibus semel ademptis, si rursus adusIeris, semper eandem acrimoniam imprimeres. Sed hoc experientiae repugnat. Arena enim, quae vera est terra & terrestris pars, vitrifica tionem admittit,adustionem vero nunquam.
Ergo patet salem esse reuera in rebus, neque ullo pacto fieri per adustionem. re non immerito Lalem pro symbolo aeteraeitatis statuit cum Israelitis omnipotens Deus inquit, hodie mobiscum foedus falis , hoc et perpetuum. Praeterea,quia si salem quemcduxeris, iterum ac saepius aqua diluas, lixi-uium conficies simile priori, quo evaporato tuum salem inuenies puriorem in cineris tui materia. Igitur antea fuit sal ipsemet, imo ante cini factionem actu erat in ipsa planea , sed iam aqua dilutus: antea autem per minuti ssimas plantae partes dispersus delitescebat.
Iam vero aquae evaporatione relictus, quicquid in cineribus acrimoniae erat remanentis, cineribus insipidis & insulsis modicum hoc salis prius dispersi iam coactum in unam massam vires egerit. Vnde patet omnes partes plantae, nec cinerum, non fuisse similes, cum his acrioribus inuentis, reliquae partes suam acrimoniam minime perdiderint. Nil
enim aliud facit ignis, quam e Soluere ne-
615쪽
xum partium corporis, ut singulae partes ad eandem redeant naturam quam prius habebant. Ex his omnibus constat, partes mixti nunquam a natura propria recessisse, ac propterea salsissimum esse ipsas eandem cum toto seu mixto lationem nancisci, ut partes aquae eandem, quam totum, naturam partici
Perip. Vnde ergo est, quod videmus partes habere inter se tantam similitudinem, ut
agar. Anaxagoras, (refert Cicero, acad. quas. hanc dissicultatem tollit, dum ait materiam esse infinitam, e qua omnia gignantur ( & ut ait Hippocrates, in terra insunt omniseriae facultates j eiusque particu
las si miles inter se unitas eas primum conta Las,postea in ordinem adductas a mente diuina . Hic librum suum sic orsus est, , yps o sem Abre 6 d Eeenta, iri. Id est, simulerant omnes res et men ; autein eas distinxit minordinem redegit. Ec ab hac mente prouenit forma uniuersalis mundi , & omnium par,
tium eius. Proinde nihil est essentia, sed ratio illius vinculi. Neque eo absurditatis prosiliissent multi, nisi credidissent ac profundamento supposuissent, ex qualibet mixti particula educi posse quatuor elementa. Cu ius quam sit falsissimum commentum,iam via debimus. Aristoteles contra Empedoclem
asserens minutissimat mi&ti partes singulae
616쪽
in diuersas diuerso ruin elementorum particulas resolui disiptitaris , fortissimo argumento infert , quod secundum eius opinionem ex Vna eademq; mixti particula virumque educi nequeat, aqua sit mul & ignis cum reliquis elementis: ita quaelibet pars mixti cum toto non erit similis. Sed quid inde absurdi esset 3 Partes non esse similares hactenus ratione, & experientia clarum fecimus. Iam autem inuictissimis duobus argu mentis demonstrabimus , ex qualibet parte mixti non posse educi quatuor elementa, sed ex singulis stingula. Et ad hoc probandum: In schola Peripatetica nemo ignorat, ex carne Sc ligno ignem i& aquam produci. Idem est,ac si dicas, materiam carnis aut ligni forma corrupta, formam aquae ignis com p e e i. Itaque secundum illos ex qualibet carnis particula ignem & aquam educi , nihil aliud est, quam partem quamlibet materiae carnis, formam ignis & aquae suscipere. Iam quaero. E carnas particula vel simul exeunt,
vel unum post aliud. Si primum, quod apud ipsos est indubitatum , ad formam ignis Acaquae requisitur praeuia materiae dispositio, quae patulatim fit & successive. Debuit ergo quae ad formam ignis tendebat, esse valde calida & sicca, quantuinque ignis natura postulabat et contra , quae ad formam aquae, esse
apprime fiigida dc humida. Iudicent an ea- dein materiae pagticula potuerit simul ad
617쪽
De operationibus Chymicis. ior
sormam ignis & aquae motibus contrariis tendere, ut fuerit in gradu io tenso calida &sicca, simulque frigida de humida. Si secun-dtim dicant, ut ignem de aquam unum post alterum abiisse putent: clarum est non ex eadem materia prodiisse. N on enim fit de nouo illa materia, sed quae carnis formae substrata erat, abiens formam vel aquae vel ignis accepit. Non autem est materia quae iam in aquam abiit,& illa quae adhuc sub forma carnis et speciem ignis expectans. Iam ver considerandum; materiam ignis & aquae quae producebantur ex carne , non aliam esse , quam quae prius erat sub forma carnis unita: non enim de nouo producitur. Et quamuis aliud faciat compositum , tamen eadem est quae fuit prius: sed iam materia ignis non est materia aquae. Ergo nunquam fuit eadem. Potest quidem eadem materia aliter esse affecta in composito. Insaniunt qui putant materiam iam ignem factam in carne, fuisse illam quae tarn induit aquae speciem. Ecce ut pro Empedocle vetitas vincat, ex diuersis partibus mixti diuersia exire percepisti. Perip. Ista ut vera & sensibus congrua video, mixtionemq; magno rei medicae damno in rerum naturam introductam fuisse, quam& totius naturae testimonio deuictam nunc fatebor , magnoque rei philosophicae ac medica tranquillitate cessaturum veteribus Philosophis, Medicis,&Chymicis,deinceps pr6-
618쪽
fitebor,cum non nisi ex eorum principiorum notitia certa pateat rerum cognitio. Hoc capite ex accurata huius mixti anal si conf-mabuntur partis mea Theoretica vera prinopia, vice mersa persinthesin practica partis mera resolutio. PMomnia schedulis au istorum com
IN omni destillatione Mercurius inter tria principia est minus radicalis seu intrinsecus, propterea primo ascendit , aliquando in valde parua quantitate non nisi lente si res destillanda fuerit valde compacta, aut si paucos habeat spiritus, secus si spiritus in mixto praeualuerint: tunc paruo ignis adminiculo ascendit spiritus cum phlegmate. Exempli gratia, in separatione aceti, cum sic malde acidum, spiritus acidus , cum phleg male sicile ascendit. Vbi notandum, quod in liquoribus valde acidis, phlegma primo erumpit , cum aliqua spirituum portione.
Contrarium videmus in liquoribus , ubi
619쪽
Deoperatio uibas OF micis. 1 os
Praedom in1tur oleum , seu quinta essentia, quae fit ut supra per fermentationem. Primo enim ascendit insti minabilis illa quinta et tentia , quae ut plurimum dicitur spiritus nutritiuus, deinde phlegma. Ex quo iequi, tur non leuis dubitatio ex superroribus or-ra. Dictum est stupr1, Mercurium & phleg ma esse maxime extrinseca :& iam videmur de quinta essentia hoc ipsum asserere: quod enim primo egreditur in resolutione minet per tenem illud est maxim extrinsecui at quiquinta essentia talis est,ergo. Jestio soluitur per assumpti distinctionem. aliud enim eliesse extrinsecum natura aliud munere & olticio. Phlegma enim , ut & spiri Ri,nat a sunt
magis extrinseca : quinta autem ementia, quum animae vegetantis ossicium liubire videatur, maxim E intrinseca & radicalis esse debet. At cum in dissolutione mixti primo egreditur, hoe est ut corrueptIoni tantum mi cum relinquat, proinde in dissolutione mixti primo egreditur' mors enim veget
bilium nihil aliud est, nisi Hiario caelestis Minuisibilis caloris. At iste inuisibilis Glor,
quid aliud est quam quid purius seu queint
egenti; Z Qui dicitur anima reI, proum ciamque obtinet in vino attrahendi dimonendi, crescen di, & nutriendi: quas facultates tribuit essentiae quintae, quasii eius instrum mento proximo. Quarum tacui atum Idem in mortuo non nisi, ex parte inucuiuRin ,
620쪽
nempe conseruant mortuum a putredine aedeperditione partium, quousque per nouam generationem sibi aduocauerit animam, de corpus nouum constituerit. Sin vero vitae affecta taedio, sive violenter e sede sua expulsa,ptimo exit non natura, sed munere ab soluto obligata.
Ratio distinctionis probatur ab exemplo vegetabilium. Sume quamlibet herbum
virentem dc iam pullulantem. Sume eandem, sed maturitate Ac pari quantitate euectana 3 extrahe e secunda per longam fermentationem , ut docebitur, qui tam essentiam; sis- militet ex immatura eandem elice. Vti ius que operatione peracta, non inuenies quintae essentiae aequalem portionem in utraque rex matura enim duplo plus quintae essentiae habebis , quam ex immatura seu virente.
Largiorem vero phlegmatis & spirituum portionem in virente procul dubio inuenies. Et ratio est, quod cum quinta essentiatam pusillis ab initio dimensionum legibus
coerceatur, non tam sui quam ossici, memor, tota circa salem, sulphur de Mercurium Occupata est , ut secundum eiusmodi instrumenta attractoria , corpus sibi destinatum& suae speciei simile conficiat: phaecipue vero cum Mercurio coniugium iniens , in cuius potestate spiritus mechanici attractionum delitescunt, copiosiorem Mercurium semper de terra attrahunt, quam alicuiuδ