장음표시 사용
201쪽
contra Leptinem, non facile Rempublicam consistere probat, ubi hon est praemium virtuti propositum,&poena sceleri. Ubi injuria ri , & quaevis pro libidine facere licet, illam civitatem eXistimandum est, tandem ex bono statu recedentem, in profundum ruituram. Sophocles in AEace. Ac proinde interrogatus Antisthenes, quae res civitatibus portenderet exitium yctim, inquit, non est bono-IC . rum ac malorum discrimen. AEqualis i itaque praemiorum ac Poenarum distributio in Repub. erit necessaria. Litubn. iu R ub . i'. tb. L. br. . ἈνIos. Septimo loco venit auctoritatist amisso seu contemptus. Quid enim vilius illo Magi stratu, qui semel conteaitii coeperi Monosin. lib. ysonfol. 24 l. Oritur l autem contemptus ex tribus causis. i. ex vitiis &pravis moribus Principis, .ut si nimium est credulus , facilis, simple X, jocularis, ebriolus, libidinosus, po si aris nimium, stolidus,
ridiculus, nimis deformis vanus, temerarius, lex i, , arrogans. Tho- ita loQU. lib. ar. de Repub. c. 6. lib. 8. c. q. lib. b. c. n. ubi e Xumplis illustrat. 2. Ex forma regimini pr Mi a atque i repta P dc ii tr.ictat aliena ab arte gubernandi. Alίhu . ni Pol. c. 29. 1 l. 28 . cd. ι T. 3- Ex infelicitate, vi l. L s. ἱib. . Pes t. c. I r. sep M. Clin. 2, d itit.
QS Polit. 3. thes. 7. Interim animo te neci dum eii elogium t sacrum: ta .
DEus est audit contemptum stuper Pyliis es,
Auctoritas ergo qu ae imma est Sc auguila tiam subditorum, trina externorum de ce litudi Ne imperantis existimatio,
Principi minime est negligenda, sed omni, ludio quaeren d adcconservanda. Est eni in qua et Rpima Imperii, Je peream Rei , blicae in vigore,&subditi in tranquillitate contervantur. Unde Curt. lib. 8. majestatem Impetit talassem dixit ue. Auctoritas aute in est vel causet occulitae, vel apertae, ut
202쪽
Illa : divinitus Cingulari naturae dote heroib ad maiesta- Hi. tis praesidium est indita adeo ille secreto quodam n turae impetu homines nolentes voleWtes trahit ; talemque in Nimrodo primo hontinum velintore suisse, scribit Alac er. adiit. a. itemque in Alexandro M. minoris stitutae Principe, cujus umbra etiar & fama maximas gentes , nedum homines terreba A. tarta:
lib. 2. eamque etiam divinitatis vim iri pera dolescente Philippo Cattorum Principe animadversam fuisse, refert ELutheroia
Et huc refero illud Ciceron. scribentis: Neminem unquam magnum fuisse sine peculiari afflatu divino. Haec j vel ex animi rarioribus provenit donis, in admira- Π2.tione hominum posivis: u i sunt ultra communis furtis aleam virtutes : Pietas, prudentia, fortitudo, justitia, magnificentia, benescentia, . c. quibus exercendis assiduo Princeps occupatus, nihil parvum,nihil humile cogitabit, ex voce Iustiniani Irnp. inprim. NOVEI. I. vel ex corpoririquae in regali aspecta dc habitu , totius
xliae corporis segnita te, morum. gravitate, incestu, sermon Q ..
vel etiam potentia, selicitate, dcc. consistunt. idem Κιrchner. . ad lis. c. Siquidem in male tace corporis 'cnera io est. Curi. lib. 6. In octava serie est Innovatio i subita, temerale mac Re-III. ligionum mutatio. Nulla enim ferme re tam facile mutationes Rerum publicarum, quam Religionis mutatione introducti nitie. Qui l i mini Religio t eit potissimum vinculum & firmamentum It Reipublicae. Polyb. lib. 6. nihil ea ad moderandas stabiliendasque Respublicas firmius. Cromer. lib. 2. hist. Polon. Nemtio Religionis in rebus humanis, nihil praestantius esse, sentit & scripsit quoque I lol. lib. 3. divin. Distit. Religionem siquidem quolibet gens icut immanissima etiam fuerit, magni semper fecit. Quaretis ipsa as omni violatione probξ munienda :& in negotio ejus Argo oculatiores se praestare opus)habent Provinciarum S,
203쪽
Circa leges etiam cautionem maximam adhibebunt, dea temeraria subitaq; approbatarum praesertim fundamentalium, ἔc publicum regni statum ci cernenti uim mutatione abstinebunt. Cujus rei violationc in gravissime sua morte luit Demetrius Dux Moscovitarum, si credimus l .s . Pol. c. 6. IIc Causae ex parte istisditorum dc quidem i. ordinis Eccle my. fastici,sunt ambitio i & curiositas Sacerdotum, si vel politicam gubernationem appetant,quae N Aυ ο γαρ in publicis Ma stratus edoctis refrenanda est; ut &eorum,qui foris quidem prM se ferunt modestiam,intus fastu & ambitione nimis turgent, de albatis lepulchris ii miles: suntque in aliorum vitiis lyncci, in sui. talpa cccc iores,ut loquitur Sibonborn. lib. 3. Polit. c. o. yci , si ca lumniis, disceptatic arbus ae quaellionibus intempestivis, & taliabus, quae pari pietatis adiumento aut sciuntur, aut ignorant uno, quandoque etiam Livolis, quae, ut Alciatus J C. dicebat, tantiam in religione pollunt quantum canis in balneo, hominum societa- tem turbant illi Theologastri, de qui bii unice sermo est qui -mnia se simulant scire nec quicquam sciunt,& quidem salsone,an vere laudent, culpent quem velint, flocci faciunt, ut ex Pumi Trintim loquitur idcm Suonborn. lib. 7 c. 6. ubi vide. Uinc illa clade; evenit,ut vulgo audiatur nullum ' bellum Theologico citi sis exardescere nullum tardius deflagrare. fucho r*erus in Chron. Quare in ossiciis demandatis curabit Masi stratus, ut quilibet i status ordoque se intra limites Ilios contineat, secu- Iares non immisce .int se Ecclcsiasticis, de contra Ecclesiast ci iecu' laribus negotiis abstineant,& adsignata negotia vo i 0nis suae a-rint,&tractet diligenter & s deliter . ruiti et itaque αρλυαζα --
secundo loco re pectu ordinis politi ei se offerunt: Sup,l invidia, simultates . cupidi las regnandi, & divitiarum ain
tio de factis, maxime pcitentum dc primat unlidomesticae civilesq; eontentiones ci dissensiones unde fustiones,seditiones ,& bella rei. civilia. Quemadmodum caua Ventia i inter se di aucantibus mara
204쪽
'correlatitur: Ita de civium simul atibus nec non eontentionibus L. Reiput i a turbatur: utque ea corporis incommoda In exitii secus homilii obvenerunt,facilius curari possunt : Pari modo ii Rebus uesicis citius bellis f mederi externis, quam intestinis se- in L. t .itionibus possumus. unde faciam, quod flore tu illimas saepenu-I mero Resipublicas partim diminutas, partim fundi tus delet as, obseditiones, ex historiarum monumentis cognoscamiis Et quid quaeso Roma mi omnium alioquingentium victricem in exitium LII, duxit Z Certe contentio dc seditio ex diversis partibus Pompeii oci , Caesaris orianuae flaminam subministravit bello civili de exitioso admodum, de quo praeter alios prolixe Zouaras tonn. 2. GaI.Nec alia interitus Imperii l Graecorum oti in causa extitit, quam civilis Ia Α, discordia. Testatum id faci instin. lib.,. Laonicus Chalcacondylade reb. Ture lib. i. hisce verbis: Graecorum res ancipiti fruebaatur fortuna, elim intestinis discordiis agitarentur, propter By- , - 1 antii Regilum, Reges ambo avia dc nepos Andromici, ex fa milia Palaeologorum orti . cum autem seditionibus jactarentur quidam hunc, pars illum sequebant in . Ex quo effectum est, ut planissime res ipsorum interierint.' Illustrat hanc rem testimoniaum i Christi: Omne regnum in seipsum divisum, de labitur . Ias
Item illud saluuii tu Iugurth. Concordia res parvae cre-λλέ
sciant, discordia maxime dilabunt Tertio loco praeter spiritum l tribunicium eortiph, quos iae . ambitio impellit, quo potestatem dc honores, quos quieta Repi blica desperant,& ea perturbata consequantur, alias etiam caulas mutationum deseditionum enumerat Tholo n. lib. 1 I. de Repub.
e. i. r. 6. 7. O 8. Alibus in Polit. cap. 26. schbnborn. lib. r. Polit.
tap. i; Scilicet debitumi & aes alienum. Obaeratis enim assii-imcta fide; in pace,& sipes in rebus turbatis Tacimi, Mor. ideoque irg. turbata aqua melius pisces capi posi. existimant. Althus Exim de orta est seditio illa Cqrcyrea apud Thuc d. V . s. sc illa Pano'
mitana apud Ca m. r. cent. t. me di . hist. c. go.
205쪽
serpetrarunt, vel eorum, qui eas ctant&metuunt injuriam , aut oppressionem, quam praevenire volunt prius, quam oppriamantum. l - i Item cladem l magnam acceptam,vel gravem periculi ali
Ejusmodi t farinae homines aere alieno onustos, deterrimos δ sceleratos temerarios, ob crimina sibi metuentes, &c. ex feci populi congregant inque ministerium adhibitat & eligun servidi procaces&audaculi Demagogi,vel oratores populi, qui tanquam flabella te ditionum ci es aniorum seminast, res spesvanas libertatis, publicae tutelae,& majoris commoditatis apud vulgus leve& credulum faciunt. IncloPan. d. c. 8. Ati ut d c. 26.
Danae. lib. Polis: christ. c. y O in Api oris conjuratio subditorum evertit Rem publicam. Nulli l autem ad deiiciendum & seditiones movendas sunt proniores, quam qui recens sunt subacti. Schonborn. eod. lib. n.
In classe quarta collocantur scortationes & confusiones libidinum,&ob has Regna & gen tes excisae dissipataeque legunti x in hiiloriis tam sacris, quam profanis. Prioris mundi incolae vara ne aquarum omnes, eXcepti
octo hominibus, absorpti sunt, quod libidinibus sese polluissent. Genes. 6.
Sodomam & Gomorrham , nec non omnem circa re ira nem, universos habitatores urbium, Dominus propter eandenti, causam subvertit. Gen. Iq. Cum Isiraelitae fornicarentur cum filiabus Moabitarum, cuncti Principes populi ex mandato D E i si spe nil fuere . Numer. 23. Et publiea in mulierem scortatio punita a Deo, etiam exitio totius pene tribus Benjaminiticae. Iud c. 2 o.
Quinto loco veniunt voluptates, luXus, ebrietas, abii damia,saturitas&otium. Quae urbs voluptati nimium tribuit. imperium maximum amisit quae labore delectata est,occupavit. Gler. Max. lib. camerar. col. 2. bor. succi v. c. io. Experic
206쪽
sci superbiam,insolentiam,&arrogantiam, quae vitia moX regia; .& urbes in manifestam pernitiem trahere solent. Rursus: ubi luxus, in lentia, de alia vitia regnare consueverunt, & veluti pro virtutibus habentur, fieri non potest, quin divitiae Erupes prodiis
galiter consumantur,ex quo egestas oritur, unde varias mutati nes sequi necesse est. Nec non Senec. lib. I. epis. Hoc multarum
tibi urbium ostendet eventus, quarum in ipsis flore luxuriosa imperia ceciderunt,& quicquid virtute erat partum, intemperantia
Exemplum memorabile est in Capua , t Campaniae urbe forentissima, de cujus incolis testatur cicer. in agrar. I. ipsos seminperfuisse superbos, bonitate agrorum & fruetuum, magnitudine urbis, salubritate & pulchritudine, ex eademque copia,& rerum omnium assi uentia natam arrogantiam tandem esse cisse, ut d micilium illud superbiae,ac sedes luxuriae, ut a Cicer. appellatur, a Romanis obsideretur, fame expugnaretur, Senatus securi percuteretur, cives sub hasta venderentur,ager omnis publicaretur. Similem ob luxum & intemperantiam, calamitosum fuisse eventum n Sybaritarum: a quorum mollitie emanavit provoebium: III. Sybariti a mensa, ut quicquid efloeminatum quicquid molle, quicquid accurata atque ambitiosa luxurii paratum esset, Sybariticum diceretur, itemque Mulcassisl Regis Tunetani & Uguecionis Fagiolani refert Camerar. d. t. Hinc etiam comminatiost & Sy. poena in popul9 Dei. sic enim Dominus apud Val. 3. N. ii. Ir. O i3.
Ha qui consurgis is mane ad ebrietatem
sectandam, oe potandum tus advesperam,ut vino aestuetis. Cythara, π ora, oesmpanum, ω tibia, oe vinum in conviviis vestris: σoptu Domini non resticitis,nec opera manuum
evus co ideratis. Propterea captizus ductus
207쪽
esi populi metas , quia non haluit scientiam, Gnob les ejus interierunt fame, ta mulsitudor ursti Garuit.
Quin etiam inter causas eversae Sodomae ab echiel. c. I6. . q. narrantur superbia, saturi tas panis & abundantia,& otium ipsius & siliarum ejus. sexta causa est excussio omnis reverentiae Magistratus &Iegum, quam sequuntur inobedientia & contumacia. Ita cum apud Carthaginenses in media prosperitate nec legibus nec virti locus esset ullus , certissima interitus fuere indicia: ut necesse fuerit, paulo post ab altillimo honorum gradu pr ipites de tu bari, ac Romanis intervire . i. septima & ultimal nimia dignitas , infinita aut longa potestas uni vel alteri contra plures concessa. Nam immodicae t illae potestates animos ad fallum extollunt&corrumpunt, clim sit hominibus quasi innatum,ut postquam honores & dignitates sint adepti, secundam sortunam, cui nihil deest nisi moderatio, benei 3 ac sapienter ferre non possint. Arin. d. c. 8. Imperatores t Romani uot&quanti per nimiam potentiam Magnatum ac Ducum exercitus imperio tu Fre privati,vel in eo molet fati λ En Sejanum :Hic per Trajanum Imp. in summum dignitatis fastigium evectus, ct nimia armatos potentia, factionibus impertina tentavit invadere. dicit. lib. q. Annal. En Perennem, qui insidias struxit Commodo. Herodiatu. invit. eo mod. Et IElianum, qui Nervae fuit insidiatus. ι ιδ. i a ' ν. Et Callium, qui Antonino. Capitolin. σDion iis Com Marciano defuncto Aspartis tantae potentiae fuisse .pe bibetur,ut soliis Leonem ad imperium evehe e potuerit. Zoniar. Diacon. in Leon. Nec etiam ulla res saepius exitialis fuit . Impp. 4 Graecis, quam magna potentia Ducum , ut constat ex annal. Zonarae. Unde Anale. lib. 2. doctrin. Polit. c. 3J'. caven-ι 1. dum monet,ne cum summis Magistratibus potestas armorum
tui satur. Qui enim arma in manu habent, eorum arbitrii, ait Ariston i
208쪽
tari sol. IIb. 7. Polit. c. q. esse, ut maneat Vel non maneat Respuis blica. Qua de causa imprudentiae topprobrium objectum Tul- Η lio a Bruto, quod adolescentem Octavium nimiis honoribus efferendo ad nimiam potentiam in Republica obtinendam armave riti Arnold. Clapλ r. lib. a. de arcan. Rerumpub. c. H. de quo Sueton. unus ex eo tempore Omnia in Republica & ad arbitrium administravit. Sic t Sec echus, penes quem vires exercitus erant, BoleL H lao III. Regi polonorum Regum eripuisset nisi ab ipso fuisse praeVentus. Cromer. lib. F. rer. polonic. Externae t causae, sunt respectu ordinis i militaris,& abr x hostibus proveniunt. Sic Babylon omnium, quas unquam Sol a- I y. spexit, urbium maxima : Hierosolyma, Heliopolis, Corinthus, Tyrus, aliaeque urbes manu hostili destructie sunt. Vel vi t majo- IJo. re, ut quando peste,fame, tetrae motibus, terrae hiatibus, incendiis, . fulminibus, diluviisque imperia perduntur, ut per exempla demonstrat Hippolyt. a Collib. in princip. c. 26. 'E Sic etiam Anno i 6I8. oppidum Plurs in Rhetia, per ruinam montis ex adversa parte, in momento oppressum & penitus deletum est. Sodoma & Gomorrha igne ςonsumptae. Gen. I9. Et imperante Nerone Lugdunum in Gallia fatali igne interii diu. i. hi or. c. rs. O seq. Si quae causae praeter enumeratas lunt aliae, ad hasce a nobis pr. positas, commode referri
209쪽
t j I Thςologorum ac Philosophorum non sit determiis
nata veritas, ac solus Deus eorundem sit cognitor r
a. P G Reru inpublicarum illae t conversioncs &eversimnes ab hominum sensibus ac cogitatione remotissi-3. mae videbuntur: cum nec illa laepe intelligantur,quae ante pedes sunt,& in crastinum sutura. 6 Deinde illae causae inevitabilem l necessitatem non adserunt,licet manifestis interdum indiciis se ostendant, sed ως cta τοπολt , ut Ioquuntur Philosephi, locum habent. Neque hic apodi- . ca tnecessitas,sed Topica saltem probabilitas occurrit, quam in
Umnibus artibus χαQκα ς dominari docent Iapientes. Dn. Gemhard. in cent. quaest. Polit. decad. io. q. 4. Videmus enim ipsos M 6. dicost artis praecepta tradere,quibus morbi contra naturam cu- p. rari,aut certe minui queant: Cur igitur sapiens Reipublicae t moderator , conversiones & occasus futuros prospiciens, legibus optimis civitati non medebitur cur salutem non procu-
rabi . t E s. ubi tamen si tanta i mali vis est,tam certum exitium, ut nulla hominum sapientia prohiberi possit: assequetur id, quod periti Medici,qui ex diebus decretoriis, & ex ipsius morbi causa
210쪽
de in te Itu,qualis futurus sit,certius meliusque augurantur.
Si e ubi nec l legibus, nee virtuti locus,omniaque impetu ρ. populati ac plebis impotentia geruntur, certa haec interitus indiucia. Et tum, si mentes nullis monitis sanari possunt, sed ad omni, seneris mala proclives feruntur, militare judico praeceptum istud Philosophorum: Causis siissicientibus in actu positis, sequi tuta, to. effectus necessitate physica. Dico P sica: quia quandoque effectus impediuntur vel virtute divina, vel alio quopiam obstaculo. Ad haec: ex rerum i praeteritarum cum praesentibus col- IIIatione, dum singulorum causas causis, occasiones occasionibus,& successiis successibus suis opponimus, quadam sagacitate futuros etiam eventus praesentimus. Et hoc ipsum est quod docet Niceph. Gregora lib. i. historiae Romanae seu Byrantinae: Historia ti*. suos lectores quodammodo vates reddit, quae futura sint, ex iis, quae petierunt,conjicientes. Unde Halica laeus: Non aliunde melius consilia petuntur, quae in futurum prosint, quam ex praeteritarum rerum exemplis. Nec non Hieronymus Wod ius inprofariari l. Zonarae. Praescientia rerum futurarum, si qua est, divini potius esse muneris, quam summi ingenii creditur: etsi non deiniunt, qui vel natura incitati,veLarte adjuti, vel usu rerum edocti ea praedicunt,quae post futura sunt. Nam quae futura sint, inquit Ari lat. lib. 2. Rhetor. ple- IJ.rumque paria similiaque sunt iis,quae jam facta sunt. De similibu, vero idem solet esse judicium. Et I b. I. Ex praeteritis futura comjicientes judicamus. Quoniam scilicet res mortales omnes, mniumque temporum summa nexae similitudine sunt. Etenim, qui omnia faciunt, homines iidem sunt, naturam eandem, eoΩdem affectus perpetud retinentes: quare effecta eadem existere,nςcine sit. Et si e mutationes Rerumpublicarum impendentes, . ab homine circumspOo praevideri posse non est dubium, inquit Berab. Zierit in dissent. de convers Rerumpub. fol. Io. Haec vestigia etiam premit Hippolyt a Collib. in pr. c. 26. diiunguens inter praecognitiones: theoricas,tam naturales quanta