장음표시 사용
181쪽
PAas PRIMAlsit super illos. De ut. cap i8. ν. seqq. Quando ingressus fueris
terram, quam Dominus Deus tuus daturus est tibi, cave ne imit ii velis abominationes illarum gentium: nec inveniatur in te , qui lustret filium suum, aut filiam ducens per ignem, aut qui ariolos sciscitetur,aut observet somnia atque auguria: nec sit maleficus : nec incantator, neque qui Pythones consulat, nec divinos, dc quaerat a mortuis veritatem. Omnia enim haec abominatur D minus M propter istiusmodi scelera delebit eos in introitu tuo. Hal. cap. 3. N. I. I. O l. e Xclamat Prophetat Ecce Dominus, D minu, eXercituum auferet a Ierusalem & Iuda validum &fo tem,& virum bellatorem, judicem & Prophetam. &ariolum, Sc . senem, &c. Jerem c Io. N. 2. A signis cmli nolite metuere, quae timent gentes. Nec si, tum prohibet Deus tales divinationcs, sed etiam illudi t: Dci c Olli, inquit apud Esai. cap. 47 N. is. O sicqq. in. multitudine coasiliorum tuorum, liciat & salVent te a Lgure, coeli, qui contemplantur sidera.& designant menses,ut ex eis annum cient stitura tibi. Ecce facti sunt quasi stipula, dcc. Et cap. - . v. 11. irrita facio signa divinorum, & ariolos in furorem converto, converto sapientes retrorsum: & scientiam eorum stultam facio. Confer cap. 4I. V. 22. 23. O 24. Salse etiam ridet Ecbanus
Gh miseeros , qui signa notant, oe sidera
sectant1 Ss es inde hominum manas vota trahunt.
Iuri divino accedit constitutio Iuras Canonici &
Canon es t artem hanc divinatoriam, astrologiam judicia riam seu Magiam liuju&que Cultores, servatores& consultores anathematis fulmine seriunt. caus 26. quaest. s. c si quis ariolos. Le. qui di Ninationes. 2 c. non liceat. I. c. non oportet 4 c.1iquis visi pus .e Aliquanti. 6 c si quis clericus 9. c. contra. 1 .c Augur. in
182쪽
malefici o mathematis Nemo Aruspicem consulat, aut Mathematicum, nemo Ariolum . Augurum & Vatum prava confessio conticescat. Chaldaei,& Magi, & caeteri, quos maleficos ob facunorum magni indinem vulgus appellat, nec ad hanc partem alti . quid moliantur. Sileat omnis perpetuo divinandi curiositas. EN Anim supplicio capitis ferietur gladio ultore prostratus,quicunq; jussis nostris obsecutum denegaverit. Audin' ejusmodi i Mathe- maticos maleficis ab Imp. annumerarit Et l. 2 eod. tit. ab Impp. Dioclet. & Maximian. ars mathematica damnabilis,& interdicta omnino dicitur. Hinc sub imperio Claudii, Tiberii,Neronis,Domitiani, Othonis, & Vitellii, Mathematici ac Genethliaci urbe totaque si alia pulsi sunt, & qui eos consulebant, mulctati. Zon radum. I. onat. Custinian in Nit. Caesarum. Rnnumerant i vero Imperatores Mathematicos malefi- II. cis nominumque illa confusio Magorum, Ariolorum, Aruspicum& Mathematicorum inde manavit, quod tum temporis Mathe- matici vaticiniis maxime incumberent, & magicis suis ineant tionibus & illicitis divinationibus titulum Mathematicae iniquEpraefigerent dc manciparent. Et sic abusiva Mathematica seu Ma- .gia,vet,ut alii loquuntur, Astrologia judiciariasve superstitios ,
.Consentientem hic habemus Jacob. Cujacium in paratu. in cod. tit. de malem. O mathemat. qui textus modo allatos accipi de iis, qui Mathematicorum liberali nomine adumbrantes iniseptias suas, profitemur se fata cujusque nosse,iscnatalitias siderum
Etenim haec' praecipua est eorum destinatio, ut casum homi-χε.
nis, ejus mortem, genus, tempus, minutumque moriendi, arcana,
furta, Magica sua arte reserent & manifestent. quod non dissue- ' .
tur JC tilpian. in I. is f. is .f de injuras o famosissest. his verbis: . si quis Litrologus, vel qui aliquam illicitam divinationem polli-
cetur, consultus aliquem furcaa dixisset, qui non erat, iniuriarum cum eo agi non potest, sed constitutiones eos tenent. . Quod in telligendum de constitutione Constantii imperatoris, qtiam Π
183쪽
do ex I. yc. de malefo matbem. enarravimus. It hoe est, quod ea lamo suo perstringit Niseia Chomata lib. a. ranat. Nugatores isti
sellarum progressiones & retrocelliones, certosque positus,eOn- figurationes, accessus, recessus, caeteraque ad felicitatem hum nosque casus multum valere garriunt,& id in divinae providentiae fraudem assirmant,ac dissimulanter fatalem omnium rerum n eessitatem statuunt. α7. Ut enim de coelo' non est evitabilis causa peccandi. Aug.stin. lib. I. Dulciloq. e. q. sic non vitae,nec mortis potestas ac dispo 33 stio. Sortes tenim vitae nostr ae in manu Dei. Waremund. ab Drenbeta. d. c. I. num. 19. Conformia seribit Sassierin in dian. Asr Iri. e. i. Deus fatali sidereae necessitati, tam impio di scelesto vin
culo minime es alligandusi siquidem manifesta deprehendit is Christianus homo,vitam & mortem hominis in Jehovae manibus' consisterer cum ne quidem pilum e capite sinc ejus benigna vo. 'luntate in terram decidere, Christus praedicet. Hic idem ille eriqui piis prorogat vitam,impiis decurta .. Hic idem ille est, qui .
hominis vitam certo numero dierum , ut limite circumscribit a
Nec animus,ait Simplicius in comment. ad Epictct. ad hoc vel illud 2'. mortis genus a sideribus cogi potest. Astrologia i itaque, quae de morte, Vita,fortuna praedicit,tanquam divini imperii majestatem
diminuens, nullatenus ferenda. Marem und. d. num .ao Nec enimio. t Mathesis est, sed Mataea , quae ex astris mortalium omnium fortunas, casus, eventa cuncta, fatum ipsum, tanquam a suggetiumilitari pollicetur, ut tradit Scalix exere. et i Et hanc Mataeam1 non veram & laudatam Mathesin intelligit Augustin .inqq. Vet. σμν. Test. q. IIS. asserens, quod nihil tam contra Christianos sit, quam si arct Matheseos adhibeant aurem. st. Sed tri mentem tibi fortasse veniet, quod de ' Vespasiano referunt scriptores rei Romanae,&praeter atins Sueton. ιn ejus Nissa c. ula. eum tam certum de sua arte fessae, ut post assiduas in se
con jurationes ausus fuerit a firmare sena tui, aut filios sibi succeΩ r. suros,aut neminem. Et quod de t Domitiano resert idem Sueton. eundem fatalem horam suam ad unguem cognitam arte stra ha
184쪽
aim Caesarem derisorem esse: eo ipso enim die, . quo occubuisse dicitur, Spurinam irridens falsi arguit, quod sine ulla noxa idus Martiae sibi tantopere cavendae, adessent: quanquam is veni in quidam eas, sed non praeteriisse diceret. Alexand. Appian.Plutarc.b. ton. o Zonam in ejus vita. Oppones etiam exemplum t Vitel- H. Iii, Astronomos & aries os omnes expellentis, certo die praefinito, intra quem tota Italia excederent. Qui noctu vicissim in schedis propositis ei de nunciarunt, ut intra eum diem e Vita e cedere L ., quo excessit,ut refert meta choniata I A. annal. Sed hosce arietes ita repellemus, ut dicamus, hanct ipso- :3srum artem Astronomicis fundamentis ili apparentiis non niti,sed talia ac similia arcana, a sensibus & cognitione humana, qua te nus humana, esse remota,ex astrorumpositus Onstellatione,aspectu motuque haberi non poric,prout etiam testatur Otho Camam xus in liranograpbia. Nec propterea ' dicendum, artem ipsorum ideo non vide-ILri fallacem, eo quod semper praedictioni enectus corresponderit. Evenit et enim saepissime improbo &superstitioso homini id ,quod I
timuit, tesse Salomone Pro νerb. IO. N. 26. puniturque per ea, pec quae peccavit. Ita nonnunquam ex certo t decreto Deus patitur, ID ut caco daemon horum vel illorum, quos Iehova perdere destinavit, tanquam carnifex obitum praesciat, suisque cultoribus,ut inde magnam apud cos sibi auctor tatem conciliet, revelet & maniis
festet. Λst eui hoc haec t potestas immundis sipiritibus ideo da- 3 q. tur, ut per vasa sibi apta, hoc est, pravos homi es seducant illos, qui spernunt veritatem, atque credunt mendacio. Descr. in dian. γ 'olog. cap I. idem judicium etiam est Casmanni in uran grapina De eo, an facultas divinandi sit naturalis in hominibus,
vid. Francisc. WIes desura Philosephia fol. i8s. De responsis Da
monum. Sciquot modis sutura praenoscant. Iol. 182.
Vides ita oue Astrologiam divinatoriam,judiciariam sive Magiam, tum t accretis divinis dc canonibus Ecclesiasticis, tuo legibus humapis dc civilibus sub cominatione supplicii extremi,
185쪽
nathematis fulmine, & exeommunicationis Ecclesiameae prensomni modo esse prohibitam &detestatam. De istitis modi immaturis Prophetis', eorumque nugis, ineptiis & vanitatibus , si plura requiras, ad eas citcr. 2. de diarin. O i. Tuscul. quaest. Bodin. q. de Repub. e. z. num. 39J. TholORau. lib. N. c.' Augustin. lib. , de civit. Dei e 7. chasyme. p. H. cares. glorimund. considerat. 32. Dana. P s. Cis fian. Fart. 2. tract. q. c. a. 3ε. Oc. . t. Extat etiam dissertatio Phavorini 'philosophi apud Ge liuin lib. IA. Noct. Attic. e. i. qui scito dilemmate Altrologos jud, clarios perstringit, dicens: Aut adversa eventura dicunt, aut pro stera. Si dicunt prospera,&fallunt , miser tres frustra exspecta do. Si adversa dicunt,& mentiuntur, miser fies frustra timendo. si vero respondent, eaque sunt non prosperas jam inde ex animo miser fies, antequam e fato fiae Si felicia promittunt, eaque ' ventura sunt: tum plane duo erunt incommoda: & exspectatio te
spei suspensum fatigabit: & futurum gaudii fructum spes tibi jam
i . . defloraverit. Nullo igitur pacto utendum est istiusmodi hominNbus res futuras praesegientibus. r. Religio vero nobis sit, verum & genuinum Mathematiscae & Astronomiae usum e medio tollere, quae coeli naturam stella rum motus contemplatur: & cujus beneficio Astrologus ex duspositione & configuratione astrorum, influentiis eorum ad amussim inspectis, aeris: qualitatem', & hinc dependentes cassi
43. Hic enim nititur suis ' principiis, quae sun dantur in 'uasitatibus sive influentiis stellarum, quae a posteriore medio essectuinum, quamvis dissiciliate & aegrε cognoscuntur. Certas enim, Minsignes quidem vires, splendidissimis his coelestibus corporibus inest e,ipsa satis evincit experientia. Nam praeterquam quod Lu- 'na & Sol luceant, cunctaque suo lumine illustrent, peculiares et oiam vires humectandi&exsiccandi nacti sunt: & reliquos praete-aea planetas stellasque fixas admirando modo in hare inferiora &sublunaria agere deprehendimus, licet Sol tantum nativum lu
men habeat,ut habent verba Sadleri loco antea citato. Esser,
186쪽
Asseribam hie egregia verba Francisci t Piccolominaei grad. Αε.
l. Philos norat. c. 3 . Quam inanes sint quorundam Astronomo. tuas jactationes, ipsemet opera patefaciunt:xum enim quasi se terrestres Dii velint futura praedicere, tam longe distant vero, quam ipsi a Deo, & terra, cujus sunt incolae,a coetu Deotum sede. Astronomia ut est pars mathematicae,magnifacienda est: in praenoscendis autem futuris, dum juncta Physicae cognoscens vires - communium Physicarumque causarum, praedicit communia αPhysica quaedam effecta,veluti siccitates, pluvias, sterilitates, mrilitates, tempora salubria,insalubria, caeteraque hujus generis, recte facit,ae ea valet praevidere & praedicere, non ut necessari sed ut frequenter eventura. Nam impediri ea quoque possunt . in rebus siquidem naturalibus non est necessitas simplex, sed cum exceptione impedimcnti: quia interdum impeditur occursu rei externae,ceu communis physicorum docet Schola. in At dum - ad particularia descendunt,ac insuper vel lucri, vel inanis gloriae desiderio ducti, ea volunt praedicere,quae eveniunt raris, ac homianis libertati subjiciuntur,innameris mendaciis levitatem temeritatemque suam patefaciunt. Praenosci possunt aliqua ratione hominum temperamenta, ac etiam propensiones, quae tempera menta sequuntur: at non actiones quae nequenter adversus pro pensiones fiunt,&semper & in nostra facultate sunt positae. Et paulo pon: Hinc recte dicimus,Physiognomiam caeteris divinat riis artibus firmiorem,eOnstantioremque esse ὁ & ratio est, quia insipicit illa,quae sunt proximiora. considerat enim temperame, ta & complicata cum temperamentis,quae intimius & proximius ad producendas humanas actiones conspirant: quamvis nee illa quoque cogant, sed solum pariant propensiones ad varia, quae assuetudine mutari possiant. Hinc inspicimus sub eadem coeli constitutione,ob varietatem propinquorum principiorum, nec noria assuetudinis,homines reperiri adversis moribus praeditos. Hact
ouo ζυῖ est Elias' Cratensis Discopus ad metio . orat. εἴ a. de Theol. ita scribens: Graeci ex horum siderum,quae in ZOdias moventur,co unctionesi areas,distantia mutua a concus QR
187쪽
t. paruatibus nimirum illis hoc vel isto pacto, natalitias praedIctiones, Maliarum etiam eventuum fingunt. Nos autem colligi quidem ex his signa quaedam & ipsi fatemur, si videlicet pluyiae exoriturae, necne, frigus an calor, humor an siccitas, venti denique,&alia Atalia. Ortus vero nostri actionumque causas, nequaquam in eis ponendas definimus.' His omnino addenda sunt verba haec Damascen Di lib. 1. de orthodox. d. c. 7. Nos dicimus, ex astris fieri signa imbris & sere-sitatis, frigiditatis 6c caliditatis, humiditatis &siccitatis,&ve forum dc similium: nostrorum autem actuum nequaqua Nos enim liberae potestatis a conditore facti, domini nostrarum actio. num sumus. Si enim ex astrorum latione cuncta facimus, ex ne4 cellitate ea operamur, quae facimus. Atqui quod necessitate fit, neque virtus, neque vitium est. Si autem neque virtutem neque vitium possidemus, nequc laudibus & coronis, neque vitupera tionibus & punitionibus sumus digni. Invenietur autem dc Deus injustus, bis bona, illis tribulationes tribuens. Sed neque guber. nabit, neque suarum ipsius creaturarum providentiam geret Deus, si secundum necet statem dicuntur omnia atque feruntur. Sed de in nobis ratiocinandi potestas vana erit. Nam si nullius actionis domini sumus, vane consultamus. Rationalis autem p testas, omnino consili gratii indulta est. Unde dc omne ration le,liberae potestatis ac albi trii est. Sic Damascen. De t Comet arum tamen apparitionibus major alicui sermpulus injici posset Itidovicus de Reg. in Asrclog. Aphorisin. y8. O137. Mutantur,inquit,stegna per Cometarum apparitionem in sugnis regii ,dum moventur in motu sensibili de uno signo in aliud, α magis dum una complures in uno erunt. Nam nunquam eve piunt sine magna mutatione Regnorum illius climatis, in quo a paruerunt, dcc. Quod ipsum suo calculo testatum facit Ptolomaeus
aphoi isin. io o. Si affulserit in cardine Regni alicujus cometa, in tςribit Rex,uel magnus quispiam in eo,ut refert Arnise.lib. a.diati Pol. c. 2 p. o. in pn. Ejusmodi t prodigia dc ostenta praenunciantia morte a pῖ Romanorum,narrat buci, in γα Oscr. Augus. cristula, in
188쪽
ta post Caesaris interitum ad 7. usque noctes eximio fulgore appa ruerit, posteaque nunquam visa fuerit. Tempore quoque Claudii Caesaris talem visam fuisse memorat Dio Cassius lib.43. hist .Roman. Quid dicam de cometa, qui per integrum annum in specie ensis super urbem Hierosolo mytanam stetit Euseb. lib. s. bH. Ecclese. 8 Ioseph. l. . de best. Judate. Alia exempla videre licet apud Thostlodin. lib. χti de Reph b. c. 6. Et qμae non mala in Germania i nostra feometarum apparentias fuere insecuta 3 Bella tumultus isc obi: eus Magnatum. Exempla paulo vetustiora non profero, sed asduco cometam , qui toti Germaniae & aliis Regnis illuxit Anno - 1618. mense Octobri & Novembri. quid ille praenuncius fuit mortis Maximiliani Archidueis Austriae, itidemque Magistri Or- dinis Teutonici: mox Annae Augustae, conjugis Matthiae I. mense Decemb. ejusdem anni,& paulo post ipsius Imperatoris, mense Martio, an . seq. i51y. Fuit & bellorum, quorum faces in Bohemia& Germania adhuc flagrantes quis non videt Hinc non abs reudixit Manilius Poeta
In coelo nunquam hyectatum impune comi
Verum cum cometae plerique habeant causast naturales, tit disputat Plinias lib. r. Hist. Nat. c. 2 6. 27. O 28. Rall. exerc. p. stct. i. Dhan. Magirus lib. 4. Physiologia, c. 3. non pUterit exinde prognosticon vel conclusio t universalis, certiit ima , & ut Philo- s. sophi loquuntur, apodictica , sed coniecturalis & probabilis inde desumi. Quodque cometae necessitatem inevitabilem non in f rant, & quam plurimi eorum sine praenuntiatione, Vel importa tione novi cujusdam eventus fuerint visi, hisce verbis testatur, & scribit Julius caec Scaliger. dict. eaenit. 7y. hct. 2 apri s Quod
189쪽
s. Quod quaeritur: cometae signanel snt, an cause, neutrum edi. seo. Etenim existimare a cometa Regem interfici, ridiculae deis mentiae est. Tanto minus everti Provinciam. Sed ne signa quidem sunt, ut fumus ignis. Verum sicuti aliquis asseelus est at terius signum propter cohaerentiam : veluti signum, quod gallina peperit, cantus. Nam gallina utriusque, & pai tus, & cantus auctor est. Neutrum Vero ab altero pendet necessario. Multi itaque sunt ἡ nobis cometae vis: Mos nulla usquam tota in Europa subsequuta est pernities mortalium. Et multi Harillimi viri suo fato 33. si nati sunt sine ullo cometae indicio. Idem prorsus ex ' Crantali, Sigeberti, videkindi, ex Saxonico antiquo Chronico, inprimis vero ex Buntingi BrunsWicensi, Pomarii Magde burgensi, item ex. Marchieo, & Rivandri Thuringi eo Chronico patere asserit Arisnse. d. l. fol. 43 i. qui nihil fere nisi cometas nairant, nec tamen . singulis notabiles rerum mutationes asscribere possunt. Concludimus itaque cum Gregorio Thol ano libo M. de Rέ ub. c. 9 nu. iv. 4. Patet i errare & decipi eos, qui castis, mutationes, mala & subversiones Principatuum, Regnorum & Rerum publicarum reserunt ad coelestia fata,ad coniunctiores,naturas, influxus stellarum cris ni tarum, seu cometarum, Solis Lunaeve defeetias, &c.
. Hinc judicium etiam ferri potest de Eclipsibu, Solis de
Eclipses. Lunae, ad quas nonnulli in causis conversionum & corruptionum inquirendis deveniunt. In mentem sibi revocant defectum Lunae in praelio ad Arbelam,& Solis,tempore Pompeii. Diocris lib. 61.& quod Anno io'3. Sole totaliter ferme obscurato, multa Regna innovata fuerint. Dodec. in addit . ad Marian. not. Chronic. Sic αFrest. lib. rq . P sic. a iserit, eclipses in imperiis portendere m
Praeterea plures' Soles sere visos constat,cum nova essentPIures foedera consuta,aut struetie adornataeque conspirationes, vel ad
Soles. apienda imperiar vel eos,qui pr siderent,de fastigio dejiciendos.
Peucer. de diNivat. Tholo an. d. lib. I. c. 7. 7. Verum cum &eclipses naturalest habeant causas, ut d eent & confitentur Physici ad Mathematici, non est, ut inde n
ararum actionum t normam, dc Regnorum interitum mussara
190쪽
peramus &diiudicenni licet interdum post eclipse, factas mutata: vel eonveri fuerint Respublieae. Probe hoc tenuit Perieses,
qui exeicitum ob luminis solaris desectiante Xanimatum, & arnia omnino Iecturum pauli polles eant,& timorcxxe pio ad belligerandum alacrem reddi dxt , 'eras eclipsium Causas propon n-ἀo,& sinistruna sensum ac iurupulum Omnem eximendo. I sntin. 4 i
Terraemotus' tamen se ius sunt signa mutationum i ce- . verso num in Republ. non tamen semper c , ex necesse te. Sic Terris
tua in vis Ioban Jobr. b. iologia c. io. tam ex Astrolo riquam ex Hi ysicis caulas terraemotus naturales constituat: mox causam ejusdem sinalem dicit esse significationem irae Dei.
cui dicitura. Reg. Commota eE G contremuit
Ierra, fundamenta montium concussa se toe conquas ita, uomani; irat tu e I eis Dominis.
Ea propter te ri aenio tu se ii pr. uncius magnarum calamitatum, sicut testatur Pliniusan quisns: Nunquam urbs Roma tremuit Ut non futuri eventus praenuncia esset. Minc Cardanus, terram,
inquit, ex flatu scindi, de maximas indicare seditiones, haud du-
Nec des ira exempla huius rei plurima. Terraemotus sub nTiberio duodecim celebres Asiae Ulbes evertit. ITHir. 2. . .. l. TQ
iidem Campanix oppida alius sub Cons ino: quandoque et- jani totae ininiae abs rptae, Helice, Lura, Melanchi. m. r. chron. Cariov. de dulta io L .uontio, & in selandiae partibus duae insula oppulis viris lue: Lips lib. r. de Constant. c. tis. Sed & mortem ' Theodosi Secundi Imp. antecellit terraemotus, qui duravit sex anentes, concussit Conii intinopolin, & multa Asiae loca. Dehi- , i scente terra multa oppida absorpta sunt. Mare alibi fugiens hi tu absorptum, alibi in terram est usum multa oppida obruit. Haec Prodigia seri ex tes Imperii ruinas &Mahometica initia signit