장음표시 사용
41쪽
emn tradi, si qui ' vectior, in insul rim relegari. Huic parallela est
lex Graci M. q. C. G d. GP l. i. f. 3. I . ad i. Cornel.descar. items . . LI. g. 2. fad Senatusconsili. S sian. Ex jure tamen Noνeli. H7.r3. cap. IS. apr. Si quis uxoris castitati illudenti tres i contestationes ex scripto destinaverit, habentes testimonia trium virorum fide dignorum, &post has tres ex scripto contestationes invenerit cum convenientem suae uxori, licentia concedi ruta, marito propriis manibus ipsem adulterum perimendi. Acces1. dit, quod hodie merum imperium,& sic poena capitalis, nor , Q nisi Magistratui iisque competat, quibus Princeps per delega tiooems pecialem concessit, de quo in Palatiis iurisconsulto
86. De hoc vero valde controvertitur: An castigat tot mari. utru cor' to talis concedenda, quae verbis tantum si at, non etiam ver
l .ii, ἡ beribus jubi alii in assirmantem, alii simpliciter in negantemhe.i .sti abeunt sententiam, & poteitatem maritalem ad verba tantum verbalis an restringunt,ut quantumvis immorigera, enormiter mala sit 'νη li . . uxor, & graviter peccet, a verberibus tamen jubeant abstinere ' xςnti maritum, cum Censorio isto Catone, hoste alioqui mulierum, sacrilegium putantes, mulierem percutere. Plutarch. in Cat. Cens Nec ejusmodi verbera ingenuis convenire,exl. 8. 9. 2. C. de . repud.scribunt. 87. Deinde verum amorem t extinguia sierunt, juxta illud Poetae:
Ussendit coeta, sanctum K is β'it amorem,
odii α dissidii spargi seminae, omnia rixis & contentionibus in pleri: ipsasque mulieres ex eo non emendari, sed saeph evadere multo deteriores: Elephantinum corium, ut Comicus lo- quitur, induere, quotidiani experientia id comprobante ; ita ut uno spiritu malo excusso, septem alii nequiores in dias tur,& sic eam ob causem longe saepenumero consulta , t ve bis, quam verberibus, blanditiis & maritali hab .ermonibus, quam
42쪽
ouam pugnis &ictibus emendationem instituere. Plutarch. in ἰ ci=nnub. Qua des re celebre Lernbardi Blaestri dictum eir-
cumfertur ex epis. ad R mund. de resamiliar. Malam uxorem , risii potius quam baculo emendabis. Tertio loco cogitandum,quod scriptum est: Nemo un- - . quam carnem et suam ossit. Et quis tam iui negligens, qui se- o . ipsum verberibus afficiat ὶ At vero n*n alia est persona mariti, alia uxoris, sed una eademque utriusque esse intelligitur,cum,
Ortus t quoque primae mulieris respiciendus, quamis in Lombardus 2. diu. 8. non ex pede desumptam ait, ut pedibus conculcari, sed ex costa de latere, ut intimo corde amari de
Haec tamen sententia aliis non probatur, & metum, 'o. subesse putant, nimia ista licentia imperium millierum intro- At firma ductum iris cum contumaces sint mulierum animi. Justin. lib. 2Q.&ad dominandum proclives. Euripid. in Oedip. Nide Tir quil. leg. connub. 2. num. i. quale imperium Remineum experti sunt Themistocles &Socrates. Plutarch. in Themist. Gest. lib. t. icv. 7. Hinc Cato in Orat. pro L. Oppia praecipit, ut frena demus indomito 6c impotenti animali,ne si par esse coeperit,continu superius esse velit. Quod si castigatione reali omnino mariti abstineant, quomodo pote ni conjugum plurimarum petu Iantiam coercere: Arnisa lib. I.doctrin. polit.cap. 3JoL 22. Hae ratione sibi verbera ab uxoribus metuenda esse, icribit Hostiensis in sum.dejurejur. S. quomodo Nero. Et indulgentia ista toti se
xui masculino maculam inurent. Alex. Volum. 3. consit. & mari telli miserrimi merito nuncupabuntur. Bl. in l. curator. C. de in
terdict. matrim.Alia quoque ratio petitur ex Arisatel. lib. I. γο- . si cap. 8. Mariti in uxorem imperium respondet ' civili, id est, yr.
magisti atus imperio in cives. At sepe nragistratus etiam facto , non tantum' verbis cives corrigit . Ergo &
43쪽
par MaHis accedita, judicium , et
Ax asinus, mulier, simili siunt lege litata,
Hac tria nil recti faciunt, si verbera cessent.
Nos sane illos viros probare nec possumus nec debemus, qui absque omia i t causa, sub specie maritalis potestatis, vel animi, vel motus faciendi gratia in miseras irruunt mulierculas, Omnem iram in ipsas evomunt, ut loquitur Comicus,mancipio. rum instar tyrannice dc mi serri me tractant: putantes cum 'Caldero,comam Dei nis ideo non esse amputandam, ut mariti haberent, quo eas traherent & ligarent. Tales crudeles, imo crudelissimos esse fatemur: Similest iis Medicis, qui levi morbo affectum membrum statim amputant, nec malum lemvioribus medic. mentis prius tollare conantur. Nihil sane iniquius, nihil crudelius nihil naturali juri & divinae ordinationi infestius, quam sine causa in carnem suam sevire, & tyrannum domi agere,docente Apostolo, qui maritos jubet uxoribus cohabitare secundum scientiam , quasi infirmioribus vasculis. iretr.ῖ. 7, Quare ita statuimus: omnia i prius humaniter esse stentanda', verbis & sermonibus maritalibus uxorem emen dandam. Sic Homerus L Iliad. introducit Iovem ad minas usque, dum Iuno uxor sibi obluctabatur, progredientem, adhuc tamen verberibus abstinentem: ouasi admonere nos velit: O 1nniae Speriri prius decere sapienteiri, quaam nls rem aggre diatur. DN.Arnsc.d. cap. s. Joi, folii. Quod si vero 6. monitiones et mariti nihil proficiant, & petulantia verbis retundi non possit, tum demum an una duersioni & castigationiceati esse locum, leniori tamen ac modet a. ae, pro delicti commissi ratione. Quam animadversionem, si imit crudelis sib, tyrannica atque violenta, minime iniquam ese judicant Iutas- consulti magni nominis. Bartol. in l. jubemus. C. de re L PM
44쪽
e M. Hermari. Vultu. l. I. J. R. cap. I 6. num. 'I . His accedunc a Zntonin. Temur in /ecis Pedemoni. alo. num. I. Mur eriri obsierν. Camerat. tit. 47. de triar. obsecrV. rL qui verbera levia & ex causa permissa esse tradunt, ut maritus uxorem suam delinquentem leviter tantum possit corrigere & ve
Quamvis alij ab t admonitione & poena leniori ad se- yn
veriorem progrediendum, & secundum Hippocrati praee pium, extremo malo extremis oecurrendum remedijs, dc malo nodo malum quaerendum esse cuneum existiment. Ut enim crudelem facit Medicum intemperans aeger: ita maritum seve-xius cocreentem procax & malitiosa uxor. Schonbora. lib. I. PO-Γt. cap. 6. Bem. Hoc a naturae quibusdam mulieribus insitum q8.
Si bene qui acias, levior pluma sit gratia, . . Si quid peccatum e t, plumbeas iras g
&propterea canonino more latrent: flagrantes & minaces o- culos habeant, labia quatiant, dentes comprimant. Senec. I. ' ira cap i. his frena danda sunt : ne scilicet cum Xantippe ad ferociam degenerent, adeoque viris in equitare audeant. Nec , tum, inquit Arn μ. II. maritus uxori l facit injuriam, ut Casius yy. in Oecon. q. q. Objicit,quando ergo peccantem suo imperio utitur: nec suo eorpori infert vulnus, quando membrum mortuum , aud extremo vitio occupatum , non ulterius membrum est, sed ense rescindendum, ne pars sincera tra
Ne Chrysostomo ' Doctores applaudunt, qui nullum i oba esse tam magnum peccatum dicebat, quod maritum compellat ad vel bcrandum uxorem: & eae summam injuriam, quasi
45쪽
eem. Maneat ergo uxor in manu & potestate mariti, di. hu e sibfacultas, illam vel invitam in ordinem cogendi. s. Potestas illa ' mariti in uxorem usque adeo erat rigida & in humana,ut ad necem ustque extenderetur, de in arito uXO pol ' rem certis de causis impune interficere liceret .
U. 7 . , Se r c prisca Romuli lex tribus de causis speciatim ex- .iis at h. . pressis vitae ac necis potestatem marito tribuebat e sci licet si vel ipsim in adulterio deprehendisset,vel partum supposuisset, 76. vel vinum bibisset. Plutarch.in vita Rom. Disu's. Halicarnasseus
lib.2. antH. Rom. Aul. Gest. lib. t O. Noct. Atticae p. 23. Valer.Maxim. Itb.6.Plinib. I4.cap.ls. abi ait: Invenimus inter exempla, Egna-- lii Mecenni j uxorem , quod virium bibisset e dolio, intersectam a marito,eumque caedis absolutum a Romulo. Valeriua Maximus lib. 2.cap. I.Vocat. EgnatiumMetellum Additque; no accusatione tantum, sed & reprchensione earuisse: imo optimo exemplo violatae brietatis poenae illam dedisse. & sian , ait, quaecunque foemina vini usum immoderate appetit, omnibus & virtutibus januam claudit,&delictis aperit. 77. Hanc ob causam M. Cato propinquos sceminis tost tum dare voluit,ut scirent,an temetum olerentinoc est,Vinum, quod ita prisca lingua appellabatur. Plinius o Geli. qui refert, mulieres Romae atque in Latio bibere solitas fuisse loricam, passum, murinam, & quae id genus optarent, Pol
. Vinum vero jgulare etiam apud alias gentes sceminis non licebat,ut de Italis in universum praeter Gellium testat ur
Athe De.lib. I .cap.Iῖ. Arnob. s.contra Gent. Commemorans; Fatuam a Fauno marito Latii rege virgis Myrteis ad mortem cae-
Lam, quod contra morem clam vini ollam ebibisset. De Milesiis idem cap. 9.Lodm .vum.i6. De Massiliensibus talian .lib.2.vari, histor. Coelius Rbod in.lect.entiq. lib. lycap. 6.-Xenophon. in lib. de Spartana Republ. prope, inquit, apud Omnes gentes usita tum e st , ut mulieres aut omnino vini expertes sint, au t eo quam aquatissimo utantur ; quem morem attacenis, tanunis pro
46쪽
CApuT PRIMia M. ι lege praescripsit Mahomet. in suo Alaarano. Arnisee. lib. i. doctria. Polit. p. 3. Tribus causis Romuleis Iob. Bodin. d. l. addit&t quar-7y.etam, si scilicet ne mi na claves supposuister. Nam Fabius Pictoae
in sivis annal refert, matronam, quod locuJos, in quibus erant claves cellae vinariae, resigna flet, a suis inedia mori coactam.
Vcrum id singularis exempli fuit in matrona illa, quia hausti vini suspectam se fecerat. Hemam. Κirchner. de Republic. disp. n
ob adulterii l causim non solum Romanis, sed etiam , 8Q. Graecis ius fuiste necandae uxoris, tradit LIMι in Orat. de Era, tomenis caede. De Callis ' antiquis inquit Caesar. lib. 6. de beli. Gali. in , 8L-uxores ac liocros aeque ac in servos vitae jus ac necis habent: ac 'si quidem vel minima suspicione teneantur maritos necast ,.quaestionibus a proximis torquentur,& sine ulla Magiitratuum cognitione damnantur. - Sed asperitas di inhumanitas illa summa nunc exula-sta 're jussa cit,& pote itas mariti in uxorem limitata, ac certis cam Ilis.circumlepta, ita ut modica uxoris calligatio marito jureram divino, quam consuetudine sit concedenda. Hinc maritus impune non fert, si uxorem etiam in adulterio t depre-8I. laensam occiderit: Et licet ordinaria legis Corneliae de sicariis '' poena non assiciatur, extraordinaria tamen poena quaedam, ea que mitior ipsi imponitur, ut patet exl.s adusteriunt. ιῆ. I. 8. θ'
ait r. L. a Lult. ini papinianus Iurisconsultus ita scribit: Imperator Marcus Antonius . Commodus filius resicripsierunt: Si maritus uxorem in adulterio δε ebensam, impetu tractus doloris interfecerit: non uti is legis Corneliae desecarijspoena excipiet. Nam O Divus pius in baec τerba rescrι sit Apollonio: Ei, qui uxorem suam in adulterio deprehensam occisse, non negat, ultimum μ' pactum remitti potest; cam sit di cilinium justum dolorem tem- perure quia plus secerit, quam quia vindicare se non debuerit,
47쪽
-γ ao ρARI PRIMA eum tradi, sicia victior, in insulam relegari. Huic parallela est
lex Gracbus. q. C. cba. l. i. f. F. I . ad i. Cornel.descar. itemq. . l. I. g. 2. I ad Senati sconsuis. Dilan. Ex jure tamen No Nesi. ii 7. 83. cap. I s. apr. Si quis uxoris castitati illudenti trest contestationes ex scripto destinaverit, habentcs testimonia trium virorum fide dignorum, & post has tres ex scripto contestationes invenerit eum convenientem suae uxori, licentia conceditur marito propriis manibus ipsum adulterum perimendi. Acces . dii, quod hodie merum imperium,&sic poena capitalis, non , nisi Magistratui iisque competat, quibus Princeps per deleg tiooemi pecialem concessit, de quo in Palatiis iurisconsulto
De hoc vero valde controvertitur: Λn castigatio' maris utruco to talis concedenda, quae verbis tantum sat, non etiam ver--s' 2 beribus t alii in assirmantem, alii simpliciter in negantem heri . r. abeunt sen tentiam1 dc potestatem maritalem ad verba tantum verbalis an restringunt,ut quantumvis immorigera, enormiter mala sit νς li . . uxor, & graviter peccet, a verberibus tamen jubeant abstinere - β'Rxςnxi ε maritum, cum Censorio isto Catone, hoste alioqui mulierum, ῆ' PM μ' putantes, mulierem percutere. Plutarch. in ca Cens Nec ejusmodi verbera ingenuis convenire,exl. 89.2. C. de . repud scribunt.
v. Deinde verum amorem l extingui asierunt, juxta illud
ffendit curia, canesti m M solvit amorem,
OZii dc dissidii spargi semina, omnia rixis & contentionibus impleri: ipsasque mulieres ex eo non emendari, ted Lepὸ evadere multo deteriores: Elephantinumsorium, ut Comicus loquitur, induere, quotidiana operientia id comprobante; ita ut uno spiritu malo excusso, septem alii nequiores in liai . tur,&sic eam ob causam longos, penulnero consilii , veris
bis, quam verberibus, blanditiis & ni tali ha, .etn: iburi
48쪽
PRIMu M. quam pugnis &ietibus emendationem instituere. Plutarcb. iudeg. connub. Qua de re celebre se hares blaestri dictiim circumscrtur ex epis. ad R mund. de re familiar. Malam uxorem risu potius quam baculo emendabis. Tertio loco cogitandum,quod scriptum est: Nemo un- quam carnem 4 uam odit. Et quis tam iui negligens, qui se- 88. ipsum verberibus assiciatὶ At vero non alia est persona mariti, alia uxoris, sed una eademque utriusque esse intelligitur, cur
sint una caro, Gen.2.ν.M.Zq.3DItb. I9.Υ. .dc uxor pars corporis mariti appelletur.c. admonere. H.q. r. . 'Ortus t quoque primae mulieris respiciendus, quam 3 g. Zombardus a. diu. 8. non ex pede desumptam ait, ut pedibus conculcari, sed ex costa de latere, ut intimo corde amari de
Haec tamen sententia aliis non probatur, & metum, sto. subesse putant, nimia ista licentia imperium mulierum intro- ATrmam ductum iri, cum contumaces sint mulierum animi. Justin. lib. xi m. 2P.Sc ad dominandum proclives. Euripid. in Oedip. ride Tir. Ire l. leg. connub. 2. num. i. quale imperium Remineum experti lint Themistocles & Socrates. Plutarch. in Themist. Gell. lib. I. irv.t7. Hinc Cato in Orat. pro L. Oppia praecipit, ut frena demus indomito Sc impotenti animali,ne si par esse coeperit,continu superius esse velit. Quod si castigatione reali omnino mariti abstineant, quomodo poserunt conjugum plurimarum petu Iantiam coercere t Arni .lib. I.doctrin. polit.cap. 3. fol. 22. Hae ratione sibi verbera ab uxoribus metuenda eae, scribit Hostiemss ins .dejurejur. S. uomodo a ero. Et indulgentia ista toti se xui masculino maculam inurent. AlexNolum. 3. consit. dc mari. 'telli miserrimi merito nuncupabuntur. Bl. in I. curator. C. de in
terris .matrimAlia quoque ratio petitur ex Aristotel. lib. I. p in cap. 8. Mariti in uxorem imperium respondet i civili, id est, yr.
magistratus imperio in cives. At siepe niagistratus etiam facto , non tantum' verbis cives corrigit . Ergo & M o
49쪽
Nux Uuis, mulier, si ii sunt iste lieata, Hac tria nil recti faciunt in verbera ce stent.
Nos lane illos viros probare nec pollumus nec debemus, qui φῖ. absque o naui t causa, sub specie maritalis potestatis, vel animi, , vel motus faciendi gratia in miseras irruunt mulierculas, mnem iram in ipsas evomunt,ut loquitur Comicus,mancipio.
rum instar tyrannice dc miserrime tractant: putantes cuIILUCaldero,comam foe ininis ideo non esse amputandam, ut mariati haberent, quo eas traherent & ligarent. Tales crurietes,
s . imo crudelissimos esse fatemur: Similes t iis Medicis, qui levi
morbo affemina membrum 1latim amputant, nec malum lovioribus medica mentis prius tollere conantur. Nihil sane iniquius, nihil crudelius nihil naturali juri & divinae ordinationi infestius, quam sine causa in carnem suam saevire, & tyrannum domi agere,docente Apostolo, qui maritos jubet uxoribus eo- habitare secundum scientiam , quasi infirmioribus vasculis. ia Gr. S. V. 7 - ' , Quare ita statuimus: omnia i prius humaniter esse s- Nessi3. tentanda', verbis & sermonibus maritalibus uxorem emen dandam. Sic Homerus I. Ilitd. introducit Iovem ad minasus que, dum Iuno uxor sibi obluctabatur, progredientem, adhuc
tamen verberibus abstinentem: qtia si admonere nos velit : O inniae Speriri prilis decere sapienteira. oui ' is rem aggre diatur. Dn.Aλ nisc. i. v. hJol. 8 oditrua. Pol . Quod si vero 6. monitiones T mariti nihil proficiant, & petulantia verbis retundi non possit, tum demum animadversioni & castigationi reali esse locum, leniori tamen ac modera Lae, pro delicti eo missi ratione. Quam animadversionem, si iron crudelis sib, tyrannica atque violenta, minime iniquam ese judicant Iurisconsulti magni nominis. Ba tot. in I. jubemus. C. deripuera
50쪽
edici. Hermam. Vultes t. i. J. R. cap. I 6. num. I3. His accedunt . lonin. TVMurus in kecis Pedemoni. IJo. num. I. Mur eritu obstrν. Camerat. tit. 47. de triar. obseerV. 1 I. qui verbera levia & ex causa permissa esse tradunt, ut maritus uxorem suam delinquentem leviter tantum possit corrigere & ve
Quamvis alij ab t admonitione & poena leniori ad se- yn
veriorem progrediendum, & secundum Hippocrati praee Priam, extremo malo extremis oecurrendum remedijs, dc malo nodo malum quaerendum esse cuneum existiment. Ut enia , crudelem facit Medicum intemperans aeger: ita maritum sevellius coercentem procax & malitiosa uxor Ahonborn. lib. I. P iit. cap. 6. Item.
IIoc a natura quibusdam mulieribus institata q8.
Si bene quid facias, levior pluma sit gratia, Si quid peccatum ent, plumbeas iras gerant. Plaut.
& propterea canonino more latrent: ssagrantes & minaces Oin .. culos habeant, labia quatiant, dentes comprimant. Senec. I.de ' ira cap i. his frena danda sunt: ne scilicet cum Xantippe ad ferociam degenerent, adeoque viris in equitare audeam.,Nec i , tum, inquit Arnise. i. l. maritus uxori ' facit injuriam, ut Casius yy. in Oecon. 4. objicit, quando ergo peccantem suo imperio utitur r nec suo corpori infert vulnus, quando membrur mortuum , aud extremo vitio occupatum , non ulterius membrum est, sed ense rescindendum, ne pars sincera tra
Nee Chrysostomo i Doctores applaudunt, qui nullum, ioo, - esse tamitia im peccatum dicebat, quod maritum compellat ad vel bcrandum uxorem: & esse s unam injuriam , quasi Disitigod by Cooste