Russia seu Moscovia itemque Tartaria commentario topographico atque politico illustratæ

91쪽

tus iniri. non potest dc, prout in

quoque aulis levenire cernimus , alii, prout gratia florent apud Pita potissimum rebus agendis adhibentur. Iis adsident qua buor Secretarii, quos Dumnor Dyaho appellant. Dies quibus ordinario conveniunt, sunt Lunae & Mercurii atque Veneris ; idque mane hora septinaa : Quod si extraordinem conveniendum sit, a summo' Connestabili per Clericum Consilii mo

nentur atque Vocantur.

De Iudiciis in causis civilibuου. Ria fere apud ipis habentur tribuis' nalia; ubi de causis civilibus, puta de contractibus, S similibus, jus dicitur; sibi invicem sub ordinata. 'Infimum est illius quem Gubnostru i vocari diximus, item illius quem Soti v starunt appellant, id est, Alder- manni& Ballivi centuriae, quam dicunt Soache. qui inter vicinos de qui intra Centuriam illorum degunt, lites com-

ponere satagunt, antequam contendentes ad tribunalia convolent.

Secundum est quod in praecipuis oppidis uniuscujusque provinciae a ducere scriba administratur; a quibus ad te tium & siimmum judicium aulicum

appellatur. .

Actiones instituuntur in hune m

92쪽

dum : Actor per i bellum supplicem e plicat, a quo quantum laesus sit; & impetrata enia per , id est, indul- tum judicis, per apparitorem oraestave illis) sisti & in judicium accersi curat reum; qui cogitur fide jubere, se dicta die judici se stiturum , aut alioqui licet apparitori ipsum detinere quibuscunque modis potest. Vterque autem tam actor quam reus propriam causam agit, nullo subsidio procuratorum aut advocatorum. Si causa testibus declarari non possit ; sacramento terminatur:

nam quum judici non satis liquet utra

pars jure nitatur . solet alterutrum rois 'garγ, an crucem osculando firmare ve-

, Iit se verum dicere ; quod si annuat, statim ad templum ducitur, & cruce osculata non modo causam , sed & id quod adversarium suum postit, obtunet. Hanc crucis osculationem Chren sina chelovani an vocant, & tanti aetΗ-mant quam jusjurandum. Quod si ambo ad id parati sint, tum sorte causam dirimunt. Qui cause cadit, nisi statim creditori suo satisfaciat , ad Pra- νηιUb ducitur, id est, Iocum publicum ubi ejusmodi condemnati singulis disbus mane ab hora octava ad undecimam fustigantur miserum in modum,

tantisper donec sati)faciant: quod si

93쪽

per annum integrum in hunc modum fustibus subacti tamen solvendo non sint, uxores & liberi veneant necesse est, donec creditori suo reddant ulti. mum quadrantem. Caeterum Russiatullam habentaeum scriptam; voluntas Principis senatus judicium suprema lex esst; tantu habent indiculum, in quo praescripta sunt porum momenta , & aliae circumsta tiae, itemque judiciorum formulae.

R Ldixus hujus Principis, ut sere aliori

rum Principum , constat primo, patrimonio principali, id est, annuis reditibus, quos Princeps percipit e terris quae ad ipsum principatum peculiariter spectant. Has terras conjunctim ipsi vocant vochia ι quae complectuntur triginta sex urbes , cum suis territoriis de agris. Inter has urbes amplitudine redituum praestant Offlexandrisca, Corel ka , Orfer , Stobod , Daniel Di, Mois Thy , Charin, Sametsi a , Strarinouse, Massove, &c. Oppidani de agricolae harum urbium agrorum quotantiis pendunt principi

94쪽

s: D E sin vi P ae I Opartim certos census in pecunia numexatur, partim in frugibus terrae, ut tritico secate, hordeo , avena, &c. i hoc

tributorum posterius genus ipsi vocant obro 9. 9 itemque in animalibus terr Ultibus aut volatilibus & domesticis avibus i denique in aliis terrae frugibus, materie, cera, melle & similibus. Quidam etiam illorum tenentur aliquot jugera terrae in usum Principis colere; certa aliqua pactione in proprium usum ipsis attributa. Annona autem quae hoc pacto Principi colligitur , longe copionor est quam aut in familia illius e pendi, aut per pensiones, quas familiaribus suis aut nobilibus pro mercede attribuit , csclavono vocant in exhauriri possit : itaque reliquum venundatur magno pretio, & nummi in Principis

aerarium inseruntur.

Id redituum genus sub dominatu Ioannis Vasilovvich qui splendidissime

vivebat in quotannis. vix superabat sex

ginta millia rubiarum: sed sub filio illius Theodoro ad 23o ooo summam e crevit ; maxime industria Thesaurarii illius Gregorii Vasilovvich Godonove. Maxima autem pars hujus proventus expenditur in stipendia ministroruna, qui aut in familia Principis aut extra

95쪽

ouae singulae, librae plandricae aut sex Noreuia aeuuiparantvt. Hoc tributi ge-M O s c o v I AE. . : ' secundum redituum genus appellatur de podat, quod e quatuor imperii lin)us tetrarchiis colligitur. Est a tem tagia annuum tributum, quod solis

vitur pro singulis ovilis sid est mensurae apud illos genusin faciis quod in singulis provinciis provenit. Id colligitura juratis , & ad aerarii regii ministros affertur. Podat vero est census annuus, qui

imponitur singulis provinciarum dice- . cesibus aut hundredis. Ex hoc redituum' genere conjunctim ingens pecunie gaza quotannis in principis aerarium inseris tur: Uti videre est e sequentibus: Provincia S: oppidum Vobsko solvItquotannis utriusq; nomine i 8ooo rubi. Novogrod Torshoche & Oifex

Reetan Morum

96쪽

9 DE sc RIPTIO nus kal septemb. a quibus Russi annum auspicantur, ad quaestores affertur. Tertium redituum genus squod ipsibuliba prechod . id est, magnum tributum vocant) colligitur e vectigalibus &portoriis civitatum & municipiorum totius principatus. oppida autem, quae grandiqravectigalia quotannis solvunt, sint haec fere: Mosko reddit

que hoc quidem vectigal ὰ majoribus

urbibus certum statumque est , quia ita quotannis redimitur, redemtorum qui dem damno, si minus reddat, Principis vero emolumento, si amplius. Reliquarum urbium incertius pro commerci tum incremeto aut decremento. Certo tamen constat ex Rationalium archivis, nunquam hoc redituum genus minus quotannis reddere quam 34o ooo rubi.

97쪽

M O s c o V I. Nis accedit tributum annuum quod colligitur e thermis de cauponis publicis; quod licet incertum sita tamen valde opulentum esse , ex ingenio incola

rum judicari potest, qui utrisque

locis inprimis delectantur.' Item in causis criminalibus, 3c convictorum & damnatorum bonis fiscus Principis capit semissem , delator quadrantem; & magistratus reliquum quadrantem. tribunal ubi hae causae aguntur vocant K-boinam. Praeterea quum Rosiora da ossicio certi dc magni reditus annui attributi sint,quibus milites conscribant& alant; atque paucis tantum opus sit tempore pacis, magna pars rum redituum superat, & in aerarium insertur; ita ut non raro ad Isoooo rub.

ascendat. Eadem est ratio ossicii illius. quod Strelleti 9 vocant; cui reditus annui concrediti ad stipendia siclo petariis numeranda, qui tam ad aulam Primcipis snumero xii Min quam alibi praesidia habent, oc custodes sunt corporis principis. Nec alia ossicii precbasi ahesi

ny nemihost; quod curat milites mercenarios exteros: itemquepiti harsitu: cuismiles reditus annexi ad apparatus bellicos & nitratum pulverem coacervandum. Quicquid autem ex omnibus his

ce sub finem anni superest, id omne 'n

98쪽

DE se RIPTIOyrarium Principis seu prubba prechod insertur: ita ut universa summa rece- prae pecuniae: a proliba prechod quotannis ascendat ad octingenta millia rubi. aut circiter. Ratio autem ab omnibus his quaestoribus redditur in Principis gazophylacio; ubi omnes ipsius gemmae,& ceim

lia, corona , sceptrum, aurea argentea. que vasa, aurum argentumque cusum,

& alia hujuscemodi custodiuntur. Qui accurate rationem accepti & expensi tempore Theodori principis inivit, Angliae Reginae Legatus Agidius Fletcher, vir prudentia singulari, scribit, in universum quotannis in pecunia numerata in aerarium inferri i scio oo rubiarurn, demtis omnibus expensis tam domesti. cis quam militaribus. Nec tamen in hanc rationem venire pretiosas pelles, quas immensa copia e Siberia, Pechora, Permia tributi homine accipit,& ad- Venis mercatoribus vendit: neque mulctas, quas fiscus capit e condemnatorum bonis, licet saepe ad grandem summam ascendant. Aid multa Z Princeps adeo est absblutus, ut numquam egere postsit quandiu subditis illius aliquae opes supersunt.

99쪽

VT melius intelligantur quae de red

tibus Principis jam diximus, mone. ta Russica explicanda erit. Eam habent quadruplicem: Mosco viticam No-yogrodensem, Tu verensem, & Plesco-viensem. Moscoviticus nummus non

rotunda sed oblonga & ovali quoda modo forma, denga dictus, diversas habet imagines ; in antiquioribus ab una parte rQsa, ab altera homo equo insidens: alii utrinque literis sunt inscripti. Eorum sex faciunt gri

tram, centu pollinum , ducenti rublam. quae ad nostrae monetae valorem comparata, sex ut plurimu florenis nostr libus, sive libra Flandrica aestimatur. Tvverensis utrimque scripturam habet,& valore aequiparatur Moscovitico. Novogro densis ab una parte Principis solio insidetis dc hominis se illi inclunantis imaginem, ab altera scripturam habet, atque duplo Moscoviticum superariGri a quoque Novogro densis xivdengas, rubius cc XXII complectitur. Pi coviensis, ab una parte caput taurinum coronatum,ab altera scripturam ostentat. Habent praeterea cupriea uia monetam, quae polani vocatur: horum G ' Lx de

100쪽

,3 'DE se RIPTIO 1x dengam Moscovitieam valent. iam Rhenanis utuntur; pretium eorum cipe mutant. Rigensibusq; rubiis utun- ltur propter vicinitatem : quorum unus valet duos Muscovilicos. Moneta Mu. scovitica est ex puro & bono argento; quamvis nune quoque adulteretur: Nec audivi, ob hoc facinus in quemquam animadversum esse. Omnes ferre auris i cunque adsert massas argenteas puras,

nummosque cupit, tum nummos & a igentum appendunt, atque aequa lance librant. Exiguum & constitutum pre vendum est aurifabris, parvo alioqui la- teos in Rullia, poleaengam, aevam α; qui ad valorem Angli monetae comparati sonant dimidium, denarium, den rium & duos denarios. Nummos hos ita computant; poledetis, ga, Genga, altin, ruble: binae enim p . lade α, densam ; harum sex altinum conficiunt: altini denique xxiii α II, densae rubium Aureos non habent, nec cudunt ipsi,sid Hungaricalibus sere, interdum e . bri Muscoviae nummos cudunt ;&qul