장음표시 사용
381쪽
o R ATIO negare noluit esse in eo numero Syllam, quo plus stet calbs dareti, dicere autem falsium non ausus est; nsire dixit. atqui hoc pers icum est, cum is, qui de omnibus sit rit, de Sylla te scire negarit, eandem uim esse negationis huius, qκam si extra coniurationem hunc esse se scire dixisset. nam, cuius scientiam de omnibus constat fuisse,eius ignoratio de aliquo purgatio debet uideri.sid iam non quaro, purget ne Cassius syllam; illud mihi tantum satis est, contra Sγllam nihil esse in iudicio. Exclusus bac criministione Torquatus, rursuso me irruit, me accusetiali me aliter, ac dictum est, in tabulas publica3 retulisse. odistim
mordites suobis enim tribuam, quae uestra sunt: nec uero possum meo tum m ingenio dare, ut tot res,tant , rem uarias,tam repentina3, in illa turbulentissima tepestate rei' mea stome distinermiis uos profecto animum meu tum coseruandae patria mpiditate incendistis: uos me ab omnibus ceteris cogitationibus ad unam salutem resp. contulistis: tios denique, in runtis tenebris erroris, issicientis,cl rigimum lumen pratulistis menti meae. nidi ego hoc, iudi res; nisi, recenti memoria senatuw, auctoritatem huius
indicis monumentis publicis restatus essem , 're ut aliquando non Torq us, neque Torquati qui stiam si tui, naid me multum fefellitis sed aliqκis patrimonio na rarus, inimicus oris, bonorum hostis, aliter indicata haec esse diceret,quo facilius,uenm.aliquo in optimum qnemque excire eo, posset in malis rei portum suorum malorum alique inuenire. iaeque, introductis in senatum indicibus, constimi sinatores, qui omnia indicum dicta, laterrogata , re
382쪽
R. O. P. SΥLTA. 77senam quos sciebam memoria , scientia, confiinudine, re celeritate scribendi facillime, qκα dicerentur, per 3 iposse , C. cosconium, qui tunc erat praetor, M. Messessa, qκitum prat ram petebat; P. Nigidium, Ap. Claudium. credo esse ne nem, qui bis omnibus aut uere referendis,ant etiam scribendis putet ingenium defuisse. Quid dem de, quid feci' c m scirem ita indiciκm in tabula3 publicadvelatum, ut illae tabAlae priκata tamen instodia more maior m continerentur: non occultaui, non continui domi,
peruulgari, atqwe edi populo R. mperaui: divisi toti Italie, diuisii in omnes prouincias: eiκε indicti e qκo salus oblata esset omnibus,expertem esse Gmiuem uolni. itaque dico locum in orbe terraris esse nullum, quo in loco pompκli R. nomen sit, q in eodem perscriptum hoc indici mperuenerit. in quo ego tam Abito, em exiguo, tArbido tempore multa diuinitus, iis, ut dixi, non mea Iponte prouidi; primum, ne qui posset tantum aut de rei' aut de alicuius periculo meminisse, quantum uellet: deinde, uecκi liceret umquam reprehendere illκd indicium, aut temere creditum crimιmiri: postremo , ne quid iam a me, tu quid ex meis commentarijs quaereretur,ne aut obliuio mea aut memoria uideretur xumis . ne deruque aut raptilentia turpis, aκt diligentia crudelis putaretur. Sed tamen abs se , TorqMate, qκaero, c- indicatus tuus inimicus essit; esset eius rei freqκenr fuatuό, π recens memoria te
pis, tibi, meo se ullara contκbernali, prius etiam edit ri 'trint indicium scribae mei, ii uoluisse quam is codicem retulissent: cum uideres aliter feri , cur tacui- si ip49M eii non mulim , aut cum se tiara meo quem
383쪽
ei aut, quoniam tam ficile inueheris sin amico i, sed cundius,aut ebementius expostuli littu, clim tua uox nisquam sit audita; cκm, iniicio lecto, descripto, diuulgato ,
'κieueris,lacneris,repense tangam rem enuntiare audeo, Q in eum locκm te dediscas,ut ante, quam me commutati
indiciij cqargueris,le summa negligensiae tκo iudicio conuictu esse fateare mihi cuiusqκam salus tanti fuisset, ut meimgligerem' per me ego κeritarem patefactam contaminarem aliquo men scio ' qnemqua denique go iκuarem , a quo'crη deles insidiad in remp. factasinin m/ ροtipi--m consulem p inrem' quod si iam essem oblitis siκeritatis, ' const mire meae,iam tae amens eram, ut, cu literae poperitatis caUa repertae μι,εκα subsidio Oblivioni esse possent,ego recentim ρκtarem memoriam curim senatu ι commentario meo posse siuperarii fera ego te, Torquate,sam d4dum,fero, σ nonnumquam animum incitatum adulc scendam orationem tuam revoco ipse, re lilio: permittaaliquid iracsidiae tuae,ia adolescentiae,cedo amicitiae, tribas parenti: fed,nisi aliquem modsi uitae constitueris, coges oblitu me nostrae amicitiae habere ratione meae dignitatu. nemo umquam me tenuissima si iciora perstrinxit, qκem non prauerterim sed mihi hoc credra uelim: non si, lib/n igitne soleo restondere, q os mibi uideor facillime posse supevare.tu,qκoniam minime ignoras consiuetκdinem dicendi meam, noli hac noua linitate abuti mea: noli acaleos orationis meae,qui reconditi surra, excussos arbitrari: noli id puta xe omnino a me esse omiss msi quid est tibi remissum,ata concess m. cum illae ualens apud me excusationes iniuriiatis,iratus animus inus, aetas,amicitia nostra .tu nondu statuo ιe uirtusam tabcre, ni ego tecu rudiari, ex congredi
384쪽
soleo, cκm sum lacesiis: nunc tecum sic agam, tuisse nepotitu iniuriam, quam retulisse gratiam Nidear. Neq; ue ro, quid mihi irascare, intelligere possum . si quod eum defendo, quem in aceusM: cur tibi quoque ipsi non succenseo, qui accuses eum, quem ego delendo' Inimicum,inqκis,accaso meum. Et anucum ego defendo me .m. Non debes tamen qnemqwam in coninrationis quaestioue defendere. Immo nemo magis eum,de quo nihil est su*icatus, qvim is,qui de alqs multa cogitalist. Cur dixisti te limon κm in alios χιia coaeius. Cur dammiti sunt 8 Qtia ereditum est. Regnum est, dicere in quem uelis, ac debendere qκemnetis Immo seruitus esi, non dicere in quem uelis, ac defendere quem uelis. ac si cosiderare coeperis,utrum magI mihi hoc necesse fuerit ficere, an tibi; intelliges, bonestiuι te inimicitiarum modo statuere potuisse,' m me humanitatis.an uero,cu bonos agebatur amplisi in familiae κestrae, hoc est consillatus parentis tui sipientisi mus κirsa miliarissim/ μ. non siccessit pater tκει, cκm s=llam et deflenderent, laudarenti limelligebat hunc nobis a maiori uι esse traditam discip'ina,ut nullius amicitia ad pro lpulsanda pericula impediremur. re erat huic iudicio longe dissimilis illa eontensio. tum,afflicto P. Sylla, costatus vobis pariebatκrsicuti partus est: honoris erat certamen: ereptκm repetere uos clamitabatis,ut uicti in campo, in foro Rinceretis . tum qui contra κος pro huius sal te pugnabant,amicissimi uestri,quibuι non irascebamini,consula tu uobis eripiebam,honori uestro repugnabant,et tame id iniolata uestra amicitiae, in Iro osticio uteri exemplo,aetque instituto optimi cuiusque s sciebant . ego uers
385쪽
tem, em cum illae infestae ac funestae faces, miκersum s m -
ι urbis incendium, cum tela, cum cades , cum ciuium cruor,cum cinis patriae uersari ante ocκlos, atque animum memoria restim re coeperat, tum demine ei resistebam,
que solum illi bosti,ac parricidae, sed nis etiam propinquisissius,Marcellis,patri, σsilio, quorum alter apud me paretis grauitate,alter iiij suauitatem obtinenti. querne arbitrabar Desiummo scelere posse, quod maleficiu in aliis scindi rassem dem in illorum Acio um scire,defendere.atque idem neque P. Syllam Jpplice ferre,neqκe eos e Marressos,neque hκius M. Messallae, homimi necesseris , preces sustinere potκi. neque enim est mussa aduersata natκrae ;nec homo, e res nusiricordiae meae repugnauit: n quam
nomen, squa uestigium fuerat, uultu crime, qu indicium.*soepi mulsam,Torquate, 'saph feci libenter, ut me,quem boni constansem siempe'κt stero, ea limis sns,eundem ne improbi quide crudelem dioerens. Hic sit se ille,iκdiai,regnum meu sierre non posse. QAod tandem Torquate,regnus cosulatus,credo, mei, in quo ego imperatii nihil sed corra patribus conscriptis, σ bonis omnibus parui. quo in magistrat non institutum est a me, iudices, regnum sed no permissum. Que tu in tanto mperio, is potestate non dicii fui e regem, nunc priuatum regnare dici, quo tandem nomine quod n quos testimonia dixisti, inquit, damnati sunt quem defendis ,s erat se absolutum iri.hic tibi ego de t stimoniis meis hoc reJondeo: si fasum dixerint,te ira eos dixis; sim uerum , non esse hoc y n N.cum utrum laratos dica3 probare. de huiuι ste tantis dico,nRIM a me opes P. Syllam,nκllam potentiam , nihil
386쪽
PRO. P. I ΥLLA. III intuit,ranssem recepisses,nκmquam mihi restitisset, sid, indicta mussa, profugisset. si iam hoc tibi concedam, Hortensium,tata grauidite hominem, si hos tales uiros non stire iudiciosed meo; si hoc tibi dem,quod credi non potest, msi ego hκic adessem, hos affuturos non fuisse: uterlandem rex est , is ne, cni innocentes homines non resipunt,an is, qui calamitossos non deserit 8 At hie etiam, id qnod tibi necesse minime fuit, facitus esse uoluisti , cum Tarquinium,er Numam,m me tertium peregrinum regem esse dixisti. Mitto iam de rege quaerere': il2κd quae ro,peregrinum cur me esse dixeris.nam,si ita sum; no tu est ad randum,regem esse me,quia,ut tu κis,etiam per vini reges Romae fuerunt, quam consulem Roma fuisse peregrnum. Hoc dico, inquit,te esse ex municipio. Fateor, O addo etiam,ex eo municipio, unde iter si iam salus bula urbi imperioq; missa est.sed scire ex te perκelnm, quam bre qui ex municipijs ueniat, peregrimi tibi esse uidean- tur. nemo enim istuc M. illi Catoni seni,cu plurimos bale
' retinimicos, mo T. Coruncanio, nemo curioni nemo
hκic ipsi nostro c.Mario,csi ei miti inuiderent, obiecit umquam. eqnidem uehe-nter lator, eum esse me, in quem tu, cum cuperes,nullam contamcliam iacere potueris, qMemn ad maximam partem ciκinm conueniret. sid tumen tea 'me pro maegnis erasiis nostrae necessitudinis monenis dum esse etiam atque etiam pnis . non possunt omnes lisse patricii ; si uerum quaeris, ne curant quidem : necleaequales t i propter istum caussam abs te anteiri putant.at si trbi nos peregrini uidemur,quorum iam'nomen, o bonos imueterauit huic urbi, hominum fams, scsa -n:bus: quam uti idos competitores tuos peregri s
387쪽
Mideri necesse erit, qui tam ex ista I talia delem ieeκm gehonore, de omni dignit te contendκnt'qnorum caue in quemquam peregrinum appelles ne peregrinorum ra- ῆς obruare,qui si attulerimi neruos,et industria mihi crede excutient tibi istam uerboru iactatione, π te exsomno sepe excimbunt, nec patientur se abs te, nisi uirtute uincenturi honore superari. ac si, iudicet, ceteri, patriciis mee 'Mo peregrinos uideri oporteret:a Torquam remen hoc Mitium sileretur . est enim: ipse a materno genere m nici-cipalis honesti'mi de nobili 'mi generiised tamen Asculani. aut iritur doceat Picentes solos no esse peregrinosi ara gaudeat 'o generi me meum non anteponere. Quare neque me peregrinu posthac dixeris, ne grau rei ter neque rege,ne derideare. nisi forte regin tibi uicetur, ita uiuere,ut non modo homini,sid ne cupiditati quidem ulli ser-Mira,contemnere omnes libidineti, non auri,non argenii,
merarκm reru indigere,in senatu sentire libere populi κtilitati magis consi lere,quam uolunditi ; nemini cedere militi obsistere si hoc putas esse regium ,me regem confiteor sese. sim te potentia mea, si dominatiosi denique aliquod di-inum arroeans , aut si perbum mouet : quin tu id poti profers, quam uerbi inκidiam; contumeliamq; maledicti ego, tantis a me beneflchs inrep. positis, si nullum aliud mihi prae amasenatu populoq; R. nisi honest mutium postularem, uis non concedereti sibi haberent honove ,sibi ser peria, sibi prouinci , sibi triumphos, sibi asa praeclarae laudis insignia: mihi liceret eius urbis,quam con'sernassem,c ectu raquillo animo, quieto mi quid
si hoc no postulo;si ille labor metu pristin visi solicitudo, si v M , si nisilae desieruiunt amicis, praesto μα ς' -
388쪽
PRO. P. ςΥLLA. II albi si neque amici in foro requirunt studium intum , neque rast.in curia; si me non modo rerum gesturum uacat sed neque honoris,neque aetatis excusatio Mindlauta labore si uoluntas mea,si indu tria,si domus ,s animus,si aures patet omnibus,si mihi ne ad ea quidem, qua pro sallite omni u gegi,recorda da , circogitada quidquam relinqMitur
remporis .fanun hoc regnum appellabitur cuiuέ uicariis
qui uelit esse,inueniri nemo potest; longe abest regni R-
stisio si quaeris, κi set Romae regnum occlipare conattius ne replices annalium memoria , ex domesti rue metaginibuς intienus. res enim gestae,credo,mea me nimis extulerunt,de
mihi nescis quos stultus attulerunt. quibus de rebus tactaris,tam im mortalibus,tudices,hoc possum dicere,me , qMesummis eripuerim periculis urbem hanc, cr uitam om-Hκm ciuium, atis adeptκm fore, si ex hoc tanto in omnermortales benescio nullum in me periculum redundabit.eteni qua ciuitate res latra generim, minini; et in quarerbe,intelligo, plenum forum est eorum hominAm , quo ego a uestru cerκkibus depuli,indices, a vilis non remouia
nisi Mero paucos fuisse arbitramini, qui conari, aut sterari possent si tunsum imperium posse delere. borum ego μ
ces eripere de manibus, gladios extorquere potni, sicut feci: Molunt tes vero conscelerataque nefariu3 nee sanare potui, nec tollere.Pare non sum nescim, qκαnto periculo uam in tanta multitudine improborsi, cum mihi uni cuomnibus improbis aeternsim Midia bellum esse si ceptum.
quod si illis nu ii prasidhi forte inuidei; ire si ea tibi regis
scidentur,quod omnes boni omnium generum , atqM ordinum suam salute cum mea coniungunticon*lare te, quod omniam mentes improbori m nubi uni mari sunt in
389쪽
o R Ατ I, o , sense,cr adverse. qui me non solum iccirco oderunt,quod eorum conatus impios,ofurorem consceleratum repres Ased eo etiam magis,quod nihil iam si simile me uiuo cona. ri posse arbitrantur. at uero quid ego miror, si quid as improbis de me improbe dicitur, cum L. Torqκatus, prim
ipse bis fundamensu adobsiensis imis, ea ste propositi amplisimae dignitatis,deinde L. Torquati , sortissimi consulis,constantissimi si mri semper optimι cinis,filius, in
terdum efferatur immoderatione uerborum'qui cum sippressὶ uoce descelere P. Lentuli,de audacia comurastorum omniwm dixisset,ians modo ut uos, qui ea probatis, audire possetis; desupplicio P. Leneκli,de m ere magnriim qκeribunda uoce dicebat. in quo primum illud erat absurdum, quod cum ea, quae leuiter dixerat, uobis probare Molin eos autem, qui circum iκdiciκmstabat,audire no- libat,non in elligebat,e quae clare diceret, ita illos audituros, Ribus se uenditabat, ut uos qκoque audiretis, qui id non probabati deinde alterum iam oratoris uitium, no vi Hre quid quaeque mUD ρο tκlet. nihil est enim tam alie,--m ab eo, qui alterum coniurationis accusit, quam uis deri niseatorum poenam, mortem s luere. qκοή cssmis tribum M pl. facit qui unam uidetur ex illis ad tetendos coniκrares re iures nec mirum e lidis cile est enim tacere, c; m doleas te i quid eius nodi Iacis, non modo talem a tescentemsed in ea mussa in qκa te uindicem coniurati nis ullis esse,uehementer miror. Sed reprehendo tamen ilialga maxime, quod isto ingenio, et prudensia prAEditus in sisam reip. non tenes, qui arbitrere plebi R. res eas non probari,quas me consule omnes boni pro salute communi gesse Wnc ecquem tu hornm,qQ adsint . quibri te concr4 im
390쪽
PRO. P. I ΥLLA. 773sorum uoluntatem uenditabas, aut tum scelerat m statuis fuisse,ut haec omnia perire uoluerit; aut tam miserum, ut
si perire cuperet, nihil haberet, quod silκum esse
vellemn uero clarissimum uirum generis uestri, ac nomιnis nemo reprehendi qui filium suum uita priuauit,ut in ceteris sirmaret imperiκm:tu re p.reprehendis,quae donaesticos hostes,ne ab sis ipsa nemretur, minuit ' itaq; attende
iam, Torqκate, qliam ego non defugiam aκctoritatem consulatin mei. maximia uoce,ut omnes exaudire. ρομnt,dico,
semperq; dicam. adestote omnes animis, qui adestis corporibus;quorum ego frequentia, gnopere laetor: erigite men tes, aureis uestras, σmede inuidiosis rebus, ut ille ρ
tat,dicentem attendite. Ego consul,cκm exercitus perdito
rum ciuium, clamdestino scelere conflatus, crudeliymu, cr luctuosisimum exitium patriae comparasset ἱ cum ad occasum interitnm s reip. Catilina in cristris,in his autem templis dis tectis dux Lentulus esset constitμtκs,mei consitlijs, meis laboribus, mei crepitis periculi sine tumultus . delectu, sine armis, sine exercitu,quinque hominibus comprehensis, atqM conjugis, incensione urbem, internecione ciues, uastitate Italiam, inmeritu revir, liberaui. ego uitam omnium civisi, statum orbis terrae, urbςm banc de .mqκe, sidem omnium nostrrim, arcem regum c natio num exterarum,lκmen gentium,domiciliu.m perij, qκinique hominum amensium ac perditorum poena redem,. an
me existimasti haec muratum in iudicio non esse djectaru , quae iκratus in misxima concione dixi emuis etiam illadaddam, ne qui forte incipiat improbus subito te amare MTorquate aliqvid sterare de te) at ,sit idem omnes ex dian clarissima uoce dicam Harκm omnisi rerη, qu