장음표시 사용
241쪽
Μono I. p. 113: Die Has. mie bei Christum ducem, S. BL II, K. BL Io mit der Melodie, liberararieben ad tertiam in festo de spinea corona. Dirae m. seleti tum Eivano die Strophe Beata Christi passio. Hortulus animae Bl. 32. Cursus collecti BL II. ad primas vesperas de passione.
Thcs. I. p. 34l. Monius I. p. 155 sq. plures saec. XV. et XIV. membranas inspexit. 12. Videndam. 15. nobis ut. 16. omnis dicat. Unus ex codicibus Monti Hs. gu Maing Karth. No. 599. saec. XIV. addit: Hanc orationem Aegidius magnus composuit.
Aelernae regi fortato gloriae.
Aeternae regi gloriae devota laudum canti ea fideles solvant hodie
pro corona domini a. De spinarum aculeis
10 Christi corona plectitur, qua ministris tartareis mundi potestas tollitur.5 Coronat regem omnium Corona Christi capitis
corona contumeliae, sacro persuSa sanguine cuius nobis opprobrium IN poenae, solutis debitis, coronam confert gloriae. reοκ purgat a crimine. Mono I. p. 379: Larumher Perg. - ID. o. M. BL 27. des Id. Iahrh. mit der Melodie μὰ, und noeh eine Eurisruher m. o. F. Q. Bei Salmar martyrolost. hispun. 2, 566. Dorι a d au h noel 3andere Lieder aut das Fesι der Bo enhrone 'i Go. Aprio abste uela. melche in den vanisehen Hrehen stebriluehlich πaren, numentsich in mora, Seri uti una livesca. Auch im Brevire der Dominianer in einer m. des Ia. Iahrh., die ira besilete. M m. ru Liehien hal f des Id. Iahra. m. etti Mulsuri Brep. IOI. I . 68. II. Iahrh. my Male Hymni cod. p. Iz9. e bres. Hispalensi ID Bro. Constansiense. 61. S. aeterno. Α. Η. Christe. B. aeterni. Co. re gis. 2. B. devote. H. tandem. 3. H. solvunt. 5. L. coronant. A. hodie. II. gloriae. 10. A. Christi. 12.Κ.C.S. PO t. m. 14. S. Perfuso. 15. poenis omnes habent.16. H. purgat reos. Co. Laus Christo regi gloriae. pro coronae Virtutibus, qua nos reformans gratiae coronat in coelestibus. I Neale l. c. : sicuius festum d. 4. v. 5. Μaii in Hispania eelebrabatur. In Proprio Hispaniae, quod ad manus est, eam festi 'vitatem haud invenio. In Directorias Americae meridionalis Plerumque obtinet unam e sortis sextis QuadrageSimae.
242쪽
Thes. I. p. 362. De Spinea Corona. Lauda fidelis concio Dum 'spinarum aculeum
spinae trophaeum inclytum, 10 Christus pro nobis pertulit, per quam perit perditio per diadema spineum
vitaeque datur meritum. Vitae coronaem contulit.
5 Nos a pune turis liberat Plaudat turba fidelium, aeterni patris filius, quod per spinae ludibrium dum spinis pungi tolerat 15 purgat creator omnium
Spinarum eulpae nescius. spineti nostri vitium. Laus Christo regi gloriae etc. Ionius in scriptura Hymni constituenda ex iisdem sontibus hausit atque in praecedenti. Mi Brev. Hispalense apud Nealium l. c. p. 129. Η Hrev. Constanti ense. D 4. M. praemium. Sed in Omnibus libris suis legit meritum: in uno secundis curis correctum pr. Der strens be-obach tete Reim dieses Liedes forderi meritum, mas aber cinensehi en Sinn ylibe. Meutem V. D. non assequor. 5. H. eum.
Patria sapientia veritua diri ια.
Thes. I. p. 337. De Passione Domini. Addicimus Monti varietatem sI. p. 106 sq.): 2. Chri stus Iesus. 3. et noti R de rel. 4. venditus, trad. assi. 7. collo. 8. con Spuentes saciem ut est prophetatum.11. ea P. suum. 12. fert trabem in hum. 13. Iesus hora Sexta est. 14-16. prae tormentis sitiens felle est potatus, pendens cum latronibus cum eis deputatus, sinister cum reprobat latro sceleratus. 19. eiuη latus lancea. 24. iacet hic. 26. corpus Iesu - vitae sΡes. 27. inplentur. 28. sit me moriae mors haec tuae curae. 30. tibi Iesu. 31. 32. sicut tu Da ηsus es poenas in agone, si e labore con sonans consors sim coronae. Accedat scriptura Bre v. Constantiensis: 2. Christus homo. 3. et notis. 4. Vend. trα d. 5. dominum ducunt. 11. caput suum. 14. 15. prae tormentis sitiens felle saturatus, pendens cum latronibus eis deputatus. 16. sinister eum reΡrobat latro sceleratus. 24. iacet hic. 26. vitae sp Es. 28. haec tuae curae. 29. 30. uti in Monii libro . Neale Hymni p. 138. Ρer coniecturam: ut sicut tu passus es Poenas in agone, eonsors, te cuin condolens, sim tuae eo
243쪽
nediere XII. Die M. N cru Lichtenthal Id. Iahrho hut sostar dirae gereimte Ueberatario: Subscriptas horas edidit de nou passione
Didius episcopus eae devotione, trecentisque diebus indulgentiae dotaris, quos et apostolicus Iohannes confirmarit. Die Menge der Hss. bemeiat eine orone Verbreituny dies Liedes, melchos dudurra aueh viel rer deri murra. M scheint, dass in Frankrrich und Teutachland riele Texte im Gebrauehemaren, die man kaum mird herstellen konnen. Ne a Ie Mediaeval Hymns p. 65. hymnum saeculi XII. esse autumat, nescio qua stetus auctoritate.
S. Bernhardi Rhythmica Oratio.
Ad unum quodlibet membrum Christi patientis et a cruce
RalVe, salve, Iesu estre, et tam graves impressuras cruci tuae me aptare circumplector cum affectu, vellem Vere, tu scis quare, tuo pavens in aspectu, 5 da mihi tui copiam: 15 tuorum memor vulnerum ac si praesens sis, accedo, grates tantae caritati imo te praesentem credo: nos Rgamus vulnerati: O quam mundum hic te cerno, o amator peceatorum, ecce tibi me pro8terno, reparator conisRctorum,10 sis facilis ad veniam. 20 o dulcis pater pauperum. Disiti sed by Cooule
244쪽
Quidquid est in me con- stactum, dissipatum aut distractum, duleis Iesu, totum Sana, tu restaura, tu complana 15 tam pio medicamine; te in tua cruce quaero, Prout queo corde moro: me sanabis hic, ut spero, sana me et salvus ero 20 in tuo lavans sanguine.
Ρlagas tuas rubicundas et fixuras tam prosundas cordi meo me inscribi, ut configar totus tibi,
dulcis Iesu, pie Deus, ad to clamo, licet muri, praebe mihi te benimum, ne repellas me indignum de tuis sanctis pedibus.
Coram cruce procumbentembosque pedea complectentems Iesu bone, non me Spernas, sed de cruce sancta cernaSCOmpassionis gratia: in hae cruce stans directe, vide me, o mi dilecto, ad te totum me converte esto sanus, die aperte,
dimitto tibi omnia. Ad Genua. 40
Salve Iesu, rex sanetorum, spes votiva peccatorum,
crucis ligno tanquam reuΗ pendens homo verus Deus caducis nutans genibus, O quam pauper, o quam 45 nudusi qualis est in cruce ludus derisorum totuR factus, sponte tamen, non coactu S, attritus membris omnibus. 50 cum te complexus mero
Sanguis tuus abundanter susus, fluit incessanter, totus Iotus in eruorestas in maximo dolore, praecinctus vili togmine. O maiestas infinitalo egestas inauditat quis pro tanta caritate quaerit te in veritate, dans sanguinem pro San
guine Quid sum tibi responSurus, actu vilis, corde durus 3 quid rependam amatori, qui elegit pro me mori,
ne dupla morte morerer' amor tuus amor sortis, quem non vincunt iura mortis: O quam pia me sub cura tua foves in preXSura, ne morsu mortis Vulnerer. Ecce tuo prae amore te complector cum rubore, me coapto diligenter, tu scis causam evidenter,
sed suffer et dissimula; hoc quod ago non te graVet, Red me sanet et me lavet inquinatum et aegrotum sanguis fluens hic per totum,
ut non Supersit macula In hac cruce te cruentum, te contemptum et distentum ut requiram, me impelle, et hoc imple meum velle facturus quod desidero: ut te quaeram mente Dura, sit haec mea prima cura, non est labor, nec graVRbor, sed sanabor et mundabor,
245쪽
Ad Manus. Manus sanctae, vos ample Salvo Iesu, pastor bone, satigatus in agune, qui per lignum es distractuS, 45 et ad lignum es compactus 5 expansis sanctis manibus;
manus sanctae Vos aveterosis novis adimpletae; hos ad ramos dure iunctae,
et crudeli serro punei P 50 10 tot guttis decurrentibus. Εeeo fluit circumquaque
manu tua de utraque sanguis tuus copiOSe, rubicundus instar rosae,15 magnae salutis prctium;
manus clavis perforatas 5 et cruore purpuratas corde premo Prae amore
sitibundo bibens ore 20 cruoris stillicidium.
O quam large te exponis, promptus malis atque bonis, trahis pigros, pios Vocas et in tuis ulnis locas 2b paratus gratis omnibus; ecce tibi me praesento Qvulnerato et cruento: semper aegris misereris.' de me ergo ne graveris 30 qui praesto es amantibus. In hae cruce sic intensus in te meos trahct sensus, meum Posse, Velle, Scire, cruci tuae fac servire,
in tam lata caritate trahe me in veritate, propter crucem tuam almam trahe me ad crucis palmam
et gemendo condelector grates ago plagis tantis, clavis duris, guttis sanctis
in cruore tuo lotum me commendo tibi totum: tuae sanctae manus istae
me defendant, Iesu Christe extremis in periculis. Ad Latus.
Salve Iesu summe bonus, ad parcendum nimis pronus, membra tua macilenta .m acerbe sunt distenta in ramo crucis torrida lsalve latus Salvatoris, in quo latet mel dulcoris, in quo patet vis amoris, ex quo Scalet sons cruoris,
qui corda lavat sordida. Εeee tibi appropinquo,
parce Iesu, si delinquo, verecunda quidem fronte ad te tamen veni sponte scrutari tua vulnera; salvo mitis apertura, de qua manat Vena pura, porta patens et profunda, Super rosam rubicunda, medela saluti sera. Odor tuus super Vinum, virus pellens serpentinum, potus tuus potus vitae: qui sititis, huc venite, tu dulce vulnus aperi; plaga rubens aperire, fac cor meum te sentire, sine me in te transire; vellem totus introire:
pulsanti pande pauperi. Diuiti os by c c
246쪽
Ore meo te contingo et ardenter ad me stringo, in te meum cor intingo
et serventi corde lingo, 35 me totum in te traiico: 25 o quam dulcis sapor istet qui te gustat, Iesu Christe,
tuo victus a dulcore mori posset prae amore, 40 te unum amans unice.
Iesu dulcis, Pastor Pie, fili Dei et Mariae, largo sonio tui cordis
foeditatem meae sordis benigne Pator dilue. ave splendor et figura summi Dei genitura. do thesauris tuis plenis, desolatis ot egenis 30 munuς clementer. Pronue. In hae sossa me reconde, inser meum cor proninde, ubi latens incalescat et in pace conquiescat, 45 nec prorsus quemquam timoret; hora mortis meus viatus intret Iesu tuum latus, hinc expirans in to vadat,
ne hunc leo trux invadat, 4050 sed apud te permaneat. Ad Pectus.
Salve salus mea Dctus. Iesu dulcis amor meus, salve pectus reverondum, cum tremore contingendum
5 amoris domicilium lave thronus Trinitatis, arca latae caritatis firmamentum infirmatis,
Pax et pausa fatigatis.10 humilium trietinium tDuleis Iesu Christi pectus,
tuo nam dono rectus, solutus a peccatis, ardens igne caritatis, 35 ut semper te recogitem; tu abyssus es sophiae, angelorum harmoniaeto collaudant: ex te fluxit quod Ioannes cubans suxit:
in te lac ut inhabitem. Ave sons benignitatis, plenitudo do itatis corporalis in te manet: vanitatem in hie sanet 45 quod tu consors consilium;
avo verum templum Dei, Precor miserere mei:
tu totius arca boni, lac electis me apponi, 50 vas dives, Deus omnium.
Salve Iesu reverende, digne semper inquirende, me praesentem hic attende,
pectus mihi conser mundum, ardens, pium, gemebundum, voluntatem abnegatam, tibi semper conformatam, 20 iuueta virtutum COI ia. Summi regis cor aVeto, te saluto eorde laeto,
et hoc meum eor assectat 5 ut ad te loquar, animeS quo amore vincebaris, quo dolore torquebaris, cum te totum exhaurireS, ut te nobist impartires. 10 et nos a morte tollereS.
247쪽
O mors illa quam amara, quam immitis, quam RVMR, quae per cellam introivit, in qua mundi vita vivit, 15 te mordens, cor dulcissi-45mum; propter mortem, quam tulisti
quando pro me defecisti; cordis mei cor dilectum, in ita meum ser assectum, 50 20 hoc est quod opto pluri
o cor dulco praedilectum, munda cor meum illoc tum et in vanis induratum pium lac et timoratum 25 repulso tetro frigore; per medullam cordis mei peccatoris atque rei
quo cor totum rapiatur 30 languens amoris Vulnere. Dilatare, at erire, tanquam rosa fragrans mire, eordi meo te coniunge, unge illud et compunge,
35 qui amat te, quid patitur 3 65
quidnam agat nescit vere nec se valet cohibere, nullum modum dat amori, multa morte vellet mori 40 amore quisquis vincitur. Viva cordis voce clamo, dulce cor, te namque amo, ad cor meum inclinare,
ut se possit applicare devoto tibi pectore;
tuo vivat in amore, ne dormitet in torpore, ad te oret, ad te ploret, te adoret. te honoret, te fruens omni tempore. Rosa cordis, RPerire, cuius odor stagrat mire, to dignare dilatare, sae cor meum anholare
da cor cordi sociari, tecum Iesu Vulnerari, nam cor cordi similatur, si cor meum perλratur
60 sagittis improperii. Inser tuum intra sinum cor ut tibi sit vicinum, in dolore gaudioSo, cum deformi specioso, quod vix seipsum capiat;
hic repauset, hic moretur, ecce iam Ρost te movetur, te ardenter vult sitire. Iesu noli contraire,
70 ut bene de te sentiat. Ad Faciem, Salve caput cruentatum. Thes. I. p. 232. Haec e cantilenae, hon0ssisse Reime, die sies tu alienglie uissen Christi am Kretiet mendo, V. Herberger P. II. 389) in editionibus S. Bernardi sub ipsius nomine Veneunt atque, id quod iam non nulli monuerunt, Bernhardi ingenium et indolem eas spirare quis est qui infitias eat 3 Et in ipsa Clara valle vetus traditio eas ipsi attribuisso videtur. Mabillone enim auctore legitur in vetere tabella Clarevallensi, quod,
248쪽
cum Bemardus quondam devoti 8Simam orationem composuis aet, quae incipit: Salve mundi salutare, et eam coram imagine Crucifixi recitaret, imago Crucifixi solutis de cruce braciliis amplexaretur eum. Denique gallicae harum cantionum originis testimonium Monius in consonanti hus reconde: pe
funde Ad Lat. 41.42ὶ vidit. Neque tamen diversa de auctore testimonia desunt. Codex saec. XV. bibliothecae quae fuit Amorbaei, carmini inseribit: orationes Bonaventurae ad salutandum quinque vulnera Christi. Neque quisquam
negabit, hunc quoque inspiratum erucis vatem eas salutationes Pas Sionis canere potuisse.
Hoc quoque carmen Monius pia diligentia recoluit et criticen eius primis sundamentis soli laxit sI. p. 462-1743.
Codices saeculo XIV. antiquiores reperire ei non contigit; ex saec. XIV. et XV. apparatus admodum copiosus est. Verum ex ipsis Monii disquisitionibus orituo persuasio , Salutationes passionis, ut Iesu dulcis mem. , a diversiSsimis poetis retractatas amplifieatasque esse. Hinc tanta inter diversos codices di Screpantia, hinc in quibusdam tanta noxarum Salutationum uberta' , Singularia passionis momenta tractantium: ad flagellationem, ad humeros, ad Os, ad aures, ad coronationem, ad totum corpus. Iure igitur Monius existimat, in restituendo S. Bernardi textu omno in spem ponendam esse in codicum gallicae originis auctoritate si qui virorum doctorum cura inveniantur. Μonius quatuor salutationes recepit, ad Pedes, ad genua, ad manus, ad latuΗ, pariter cx quinquagenis Versibus con
Mihi probabile videtur, antiquissimum textum esse codicis a Monio inspecti Lichtenthalensis, saec. XV., quum non sit dubitandum, quin a Cisterciensibus monachis carmen a conditore sui ordinis compositum summa eum reverentia suerit observatum. In hoc codico soli insunt cantus: Salve mundi salutare et Salve, salve rex sanctorum, sub titulo ex mea sententia plane vero: Planctus Super passionem Domini. Quicunque attente leget primum carmen, non Po terit non videre, id universam figuram patientis Christi spectare, ae de pedibus eam tantum ob causam singularem mentionem fieri, quod poeta se sacit ad imam crucem in genua prostratum pedesque salvatoris amplectentem. Atque, quod ad genua attinet, haee in secundo carmine dumtaxat semel et obiter attinguntur sv. 53; totum carmen plane circa uni Versam pa8sionem versatur. Tale poema a S. Bernardo com positum est: membrorum tituli inferioris sunt aevi. . Et orti esse mihi videntur eo tempore, eum devotio ad
249쪽
quinquo vulnera Christi increbuit. Tum earmina Bernardi commoda stamina obtulerunt, quibus devotionis per singula vulnera digerendae trama intertexeretur. Prima necessitas salutandi manuum vulnera provenit. Sic in altero codice Μ6nii saec. XIV. Carth. Mogunt. No. 599ὶ salutatio ad manus exstat. In eo carmine de manibus set aequali ratione in serioris aevi salutationibus de ceteris membris principalem mentionem fieri prorsus alio modo, quam in primis de pedibus et de ge- nubus lacta est, cuivis protinus apparet. Probabile videtur, saeculo XIV. etiam cantionem ad plagam lateris iam accessisse. Ita consecta est secunda recensio horum carminum,
cui congruus videtur titulus ille in codice Amorbacensi prae- , positus: O Tationes ad salutandum quinque Vulnera
Mensura ac ratione carentem prolixitatem novissima horum carminum forma exhibet, quae exstat in codicibus saeculi XV., aevi diducendi et extrahendi vetera carmina cupidissimi. Tum non ea solum membra crucifixi, quae vulneribus sunt insignita, cantabantur, sed pariter cetera. Ex eo tempore oriundus est novissimus titulus: Ad unum quodlibet membrorum etc., qualis supra legitur. In diversa rei concipiendae enumerandaeque ratione causa est diversitatis huius in codicibus. Quod in multis et vulgatissimis eius generis Orationibus Septenus numerus obtinuit, id vel ex universali eius sanctitate, vel ex Verborum crucifixi vel ex horarum canonicarum hepiade pendet. In ea materia prosequenda orantium oculos a pedibus faciem versus ascendentes faciebant. Ad quatuor prima carminum ex editione operum S. Ber- nardi supra expressorum iam Monii varias scripturas addimus. Quod ipsa oratio Salve caput cruentatum ad novissimam textus consormationem pertinet squam ob rem a IIonio non recepta est , id imprimis dolemus, non tamen ita virtutem eius carminis negaturi. 'ὶ . . Ad Pedes. 8. quam nudum. 19. constratorum. 29. Sanus ero. 36 - 40. quisquis huc ad te accessit et hos pedes corde pressit aeger, sanus hinc abscessit, hic relinquens quidquid gessit, dans osculum vulneribus. 43. Iesu Christe ne me. 48. totum me ad te.'ὶ Ceterum orationem ad caput. saec. XV. iam notam gratamque fuisse probatur cantione Salve suavis et formoso sap. Mon. I. p. 293), in qua duo sunt Ioci salutationes passionis resonantes: v. 15 16.: Salvo caput cruentatum totum spinis amplexatum, et v. 22. 23: salvo ratus salvatoris, ex quo sacri sons cruoris.
250쪽
Ad Genua. l. salate, salve rex S. 3. in hoc ligno. 4. verus h. d. 7. es. 8. iocus f. 10. attritis. 14. stans inmotus in d. 21. reversurus. 3I. pro. 42. diat. et
18. cordi. 30. qui prae Sto e S. 3 l. extensus. 41. complector. 43. plagis tantis. Ad Latus. 14. tamen ad te. 32sq. in te cor meum intingo, te ardenter ad me Stringo, te ardenti.
Τhes. I. p. 302. De Compassione Mariae.
Mone II. p. 141.: Dies' 'vinus Di Daniel turl keinenor nilichen Zusammenhany una At ein mi rathenes Gemisse meshalb es noram dist mur, Mys ira die seuelle milth ille, minraus er gestosson ist. Composituq est hymnuq e tribus: I. Imperatrix clementiae. II. O gloriosa Domina. ΙΙΙ. Iesu nate de virgine, qui ornant Matutinum, Laudes ot Primam in . Officio de Compassione B. V. Bonaventura opp. XIII. p. 226 sq. Iam comparemus versus Thesauri scripturae Montanae: 1 - 4. II. 1-4. 5-8. I. 9-12.9-12. H. 5-8. 13-16. non legitur in Officio Bonaventurae yehbri avra ni hi duru, den i sie hut nichi nur Mechselaeime,son rn ultra eosymben Reim: viscera - gavdia, mithrend in diesen Li dern durehaus tmeisyssiste mime stehen. 17 - 20. II. 9-12. 21-24. III. 1-4. 25-28. III. 9-12. 29-32.
Duo codices saec. XIV., quos Monius evolvit Hs. guΜaing Karth. 599. Reichenauer Hs. No. 363 auctorem omeliaΡpellant Ioannem XXII. Pontificem. 29. Mone l. c. : Die Nemerkung Daniels, uti merde Maria yemirantita nur ron detitschen Hymnendi tern imperatria st narint, ist sterade bei diesem Liede ungegrundet, meli es eluentialiener etiam Versasser hat, und es uberhaupi ein auraris licher Aushuck ist. No. 322. In carmine Mariano saec. XIV., quod excitat V. D. , Ilaria dicitur domina mundi, non imperatrix.
Cum de cruce deponitur, 1 Sustinete, quod paululum
ad tumulum portatur, dolorem meum Plangam inter dolores anxios et quod meum dulcissimum portantes sic precatur: deosculer et tangam.