장음표시 사용
31쪽
ne membrorum ex decreto Arehi. Praesulis, pristinis
autheaticorum Cancinum sanctionibus roborato, per Provinciam percellebantur. Poena tamen exasperata
vel emollita pro qualitate flagitii, pro gradu etiam &ordine delinquentis, & modo & eausia delinquendi. Illud etiam minime praetereundum , quod circa idem tempus Philippuet quidam de Brois Canonicus iustitias Regis probrosis quibusdam contumeliis affecerat . Propter quod Rex non solum adversus irium , sed potius adversalis totum Regni taetum exasperatus videbatur . Solet quippe mox in totam ossieti prosessionem eonferri , si quid forte turpiter vel enormiter ab aIi quibus de professione admittitur. Verum querela ad Λrehi. Praesu Iem delata , citatus Clericus, de supra modum delicti , ut vel sie facilius quiesteret Regis indignatio , est punitus et Publi eἡ scilicet virgarum disciplinae adjudicatus , di per annos aliquos ab omni ossicio de EeeIesiasti eo benefieio , quod in Regno habebat ,
suspensus. Velum cum Regi non lassiceret hoc , videbatur Rex potius reum Clerieum ad aliquam piae nam eorporalem deposcere, sed verebatur hoc exprimere , jam advertens Archi Praesulis rigorem non
posse flecti ad hoo . Arctabatur itaque Rex, arctaba tur di Pontifex. Rex etenim Populi sui pacem, sieut Λrehi Praesul Cleri sui relans libertatem , audiens per hujusmodi eastigationes talium Clerieorum immo veritis coronatorum. Daemonum flagitia non reprimi, sed poli sis in dies Regnum deterius fieri , Arelli Praesulem dc Episcopos ad temperandum Regni lCleram Londoniae apud Vestemunstet convocat.
De ineratisne Regis es Responsis Pontificis. REx itaque, causa vorationis exposita , moX instanter exigit , ut deprehensi vel convicti
Clerici in tam enormibus flagitiis exponantur suis lictoribus, Ecclesiae praesidio destituti: adj ieiens ad nocendum fore promptiores, nisi post poenam spiritualem corporali pinnae subdantur. Et poenam tum curare de ordinis amissione, qui ordinis con-ltemplatione a tam enormibus manus continere non
verentur. Et tanto deteriores eme in scelere, quanto
sunt eaeteris ordinis privilegio digniores. Unde desaeverioribus eoercendi vindictis , quando reperiun, tur in scelere . Hoc ergo Rex , quorundam clam fretus consilio utriusque juris se habere peritiam ostentantium , instantissime postulat. ut tales mox submoti a Ciero Curiae tradantur , quod non so.
Ium jus humanum, sed dc ipsius Divini juris iam xit authoritas . Unde dc qui pro Rege , ob Re
gium favorem videbantur scienter edocti , alimabant tales nequaquam ex illo ulli Monasterio ;sed Canonibus sancientibus se , potius tradendos Curiae : Et hoc esse tradi Curiae , judiei videt ieet saeulari tradi puniendos. iVerum Rege dc suis sie allegantibus Archi. Praesul una eum Provincialibus Episcopis , dc cum prae fatis Eruditis suis librato eonsilio , eum plurimum de ipse pro Geri libertate seeundum Antiquorum Patrum canonicam institutionem luculenter satis di probabiliter respondisset , in fine sermonis eum omni devotione Regiam obseetabat Oementiam ,
ne sub novo Rege Christo , dc sub nova Christi
Lege, in nova dc peruliari Domini sorte eontra Sanetorum Patrum instituta novam per Regnum suum indueeret conditionem. Et hoc quidem pro
lse, dc pro Regni sui stabilitate obseerabat humiliter dc isquenter , erebro interadjieiens se hoe sia
nee debere sustinere, nec posse.
. TErum Rex nihil motus ad hoc , sed eo am-V ptilis eommotus, quod cerneret Λrehi Primaelem dc Episeopos adversus ipsum, ut reputabat, unanimes sie dc eonstantes, sciscitabatur mox, an Consuetudines suas Regias scirent observaturi: Rinplicans illas tempore Avi sui ab Arehi. Episcopis de Episcopis Privatis de Privilegiatis observatas , n in Oportere suo tempore tristi judieio damnari iaAd quod Arehi Praesul , praehabito cum Fratribus suis consilio, respondit illas se dc Fratres suos obs servaturos, salvo ooedine suo . Et id ipsum etiam exl ordine responderunt Pontifices singuli, singulatim idc Rege interrogati. Unus autem , Hilarius sellieet Cici strensis Episeopus , audiens ob hanc
omnium vocem Regem magis exacerbatum, A
chi-Praesule dc G. Episeopis inconsultis mutavit ver bum , dieens se Regias Constitutiones observatu. rum bona fide . Et profect6 pno bono, ut reor , ut vel se Regis sedaret animum . Sed Rex nihil mitigatus ob id, di ipsum quibusdam contumeliis assectum sprevit. Et ad Archi. Praesulem, dc Episcopos se convertens, omnium sciliem una dc eadem voce audita, direbat aetem eontra se firmatam, Et venenum verbo illi ineme, dc captiosum esse, salvo oram esua. Unde petebat ut absolutἡ dc absque adjectione Regias Consuetudines se observaturos compromitterent. Archi Praesul respondit ad hoe, quod fidelita.
tem et juraverant, vitam stillem , membrum, de honorem terrenum, Falis Ordine suo di Et quod in honore terreno Regiae Consuetudines suissent comprehensae. Et ad earum conservationem se minime in
alia forma obligaturos , nisi in qua prius juraverant. Cum vero multum ineli nata esset jam dies, tota die Rex vexatus, insalutatis Ponti fiet bus, in ira dc indignatione multa, subito reeedit ab Aula. Pariter dc Pontifires tota die vexati reeedunt, de in hospDtia se reeipiunt. In recessu vero Episcopus, quem supradiximus, ab Archi-Praesule aeriter est objurg tus , quod dc se de Co Episcopis ineonsultis commune omnium verbum mutare praesumpsimet. In crastino vero Rex munitiones di honores quos Archi-
Praesuli Rege jam tempore Caneel Iariae in custodia
habebat, repetita recepit: Et nee salutans, nec sa-
Iutatus a Ponti Mibus , immo nescientibus ipsis , elam dc antelucanum Londonia recessit. Et quidem hoe grandis irae dc indignationis argumentum exstitit.
si ier Episcopi Aristi-Praesulam deseruerint.
reconciliandi gratia Regem ex Transmarinis adjisse. Nam ab amieitia ejus exciderat. Cui, forsan ut recuperaret gratiam, quam Perdiderat, CDu illium
32쪽
silium dedit , utinam non in laesione nominis sui, ut ad se partem Cleri converteret, ne praevalerent ad versus eum, dum simul quasi conserta acie starent, &Communicato sus Tragio sibi tubvenirent. Igitur ela. ratum est, ut unanimitas Ecclesiae scinderetur , dcia partes Regis Episcopi converterentur, quatenus &Archi-Episcopus converteretur, aut si solus staretia cilla contereretur. Conversis igitur Epilcopis, quibus ab antiquo Regis odio dispendium membrorum dc salutis imminere videbatur, eonversi sunt dc alii, qui domum suam super arenam posuerant , de fluminis impingentis impetum non sustinebant.
ET praeter Atehi Praesulis sui conseientiam, cum quo prius, sed ad horam iteterant, Regis voluntati se parituros promittebant. Reliquis itaque, tanquimpalea , grano, eventilatis dc excussis, solus remanti trirchi Episcopus, paueis cum eo Episcopis remanentibus. Et hi tamen oeculti propter metum.
REX vero conabatur Archi-Episeopum promissis ec blanditiis ad suum inclinare consensum. Sed Vir Dei landatus in petia dc solidatus , nee blanditiis emolliri potuit, nee minis terreri, ut Itii Justitiae
INTERIM vero multi dc magni videntes se , dc
Condolentes, crebro inter Regem dc Arehi-Epitco-Piam commeantes , multis modis Archi Praerulem ad Regis gratiam exhortantur . Nunc familiaritatem prilii nam , nunc impensos honores, nunc collata henefieia , hinc quantum paeis bonum, inde vero
quantum dissentionis malum, proponentes . Adli cientes dc quanta foret insipientia , unius verbula con Leotiosi occasione bonorum tantorum ingratitudinis incurrere notam, tam di .igentas de tam dilecti tantam perdere gratiam, dc tot dc tantorum malorum radicem fovere dissensionem . Hoc enim ibium agebatur unc,
ut verbum illud, scilicet, salis Ordine, quod Regem Osenderat, aut supprimet et Archi-Prat nil in Regiarum consuetudinum obligatione, quam sibi serit
Poebat Rex, aut mutareL. Et piae ca deris suadebat,
quibus poterat modis, di impellebat Λrehi. Praesule Dad verbi hujus mutationem Hilarius Ciceitrensis , vir certe multum pectoris habens , dc sermone potens.
SED Zc quadam die Praesul Heres ordiensis Rober tus, dc Comes vendonnae, Abbasque de Eleemosyna super praedictis consuetudinibus eum Primate ter monem diutius habuerunt. Asserebat autem Abbas sea Romano Pontifice directum, qui Regis eum vo untatibus obtemperare perluaderet, dicens Dominum
Regem jurejurando cavule, quia nihil in praejudicium Eec Iesiae postularet, sed honorati eotam optimatibus suis dumtaxat exoptat et , dc per hoc postulationibus ejus vel umbratilem dc qualemcumque conseii sum susseere ad reformationem pacis. Si quid sie praesumetur, I ominum Papam sibi malle imputati , quam paeem
nou reformari. Non credimus ambigendum viros binnos bonum Eeelesiasti eae paeis optasse, minus tamentanti Patres attendebant, quia immodestia postulati. nis Rex excederet, dc in locum praesumptionis germi na promissionis degenerarent. Cbris . Lupi operam . X.
NITEBANTUR tamen plurimi supplantare Vio tum Dei, sed hostes similiares perniciosissimἡpetu
HERI BERTUS. SUADEN Γ igitur hi, suadent illi, sed super
omnia, quam Arehi Praesul ad Regem habebat, urget charitas. Unde dc persuasus tandem super omnia urgente charitate, apud Oxene sordiam ad Regem accessit , dc verbum, quod Regi scandalo erat, se mutaturum promisit . Unde Rex jam aliquanti specsedatus multum se exhibebat sereniorem Archi Praesu li, necdum tamen ut solitum. Dieebat autem Rex
obligationem de Regiis consuetudinibus observandis velle sibi fieri in forma hae: In Episeoporum d: Procerum Regni conspectu dc audientia publiea .
. ILHELMUS. REX igitur Regni di Meerdotii, ut videbatur,
pacem relatus, sed sibi de Arcti Praesuli suo
minus providens, apud Clarendune Regnum convocat universum. cum Praesules dc Proceres convenissent, exegit Rex instantilis, ut promista tibi sciuverentur. Vetum Arehi. Epiteopus licet Regi allentire promisimet, suspectam tamen habens Regis promisesionem, dc quia frequenter Principes ad indebita mal nus extendunt, mod*m ignorantes, elegit potius apudi Regem, quam in lege Dei periclitari, in eumquel serpentem conterere, priusquam pravitas in populol Dei pullularet. Itaque quamvis exilium vel carcet em
metueret, Deum tamen pluris aestimans ex adverso lascendit. Ille minatur, ille refragatur, ille delirat. iste tae ita prece suspirat . Interea Episeopi Alesbellem sis dc Nor vicensis, quos ab antiquo odio poena man bat , timentes sibi ex impacati temporis occasione, vet-bis licht ymabilibus Λrchi-Episcopum exorabant , quod sui misereretur Geri, quod animi pertinaeiam relaxaret, ne ipse carcerem , Clerus exterminium, ipsi eapitis damnationem incurrerent. Sed Comites duo, potentissimi in Regno , ipsum aggressi dieebant , quodl nisi ille voluntati Regis aequiesceret, ex Regis justione ipsi ad violentiam cogendi erant, quae Regi, sibi. que perpetuam erogaret infamiam. Uir igitur invictae eonstantiae, di in petra Christi sun datus, nee blanditiis emollitus, nee terroribus eo neu mus , tandem ii gremio veri ratis , dc sinu matris avellitur, eujus li-l bellati adhaerebat . di ne victor in lite per superbiam tumesceret in mente, inde deeidens unde proficere deberet, derelinquitur ad horam sibi, ut cadat; post . asum resurgat, eadens humanam stagilitatem agninseat, resurgens circa se Divinam miserationem iniebligat . Sie nequis de virtute tua coicidat, Princeps Apostolorum Petrus, dc David sis inus ceciderunt . Non tamen cadendi proponimus exemplum, sed si Geiderit quis , resurgendi. Cecidit siquidem Petrus , sed respiciente in eum Damino, sens amarissime foristior resurrexit . Cecidit David , sed propheta eum redarguente , lapsus culpae poenitendo delevit, dc poenam evasit. Sic Beatus Thomas tentationi relinquitur ad horam, ut postmodum fragilitatis propriae memor,
33쪽
sortior resurgat ad pugnam. Igitur elim tertio per Richardum, magni nominis virum, qui templo Hierosolim nano tunc praeerat, sibi cavere moneretur, &Claro misereri, non tulit eorum supplicationes, non geniculationes. Nam tanquis in ipsius verticem vi. bratos o adios viderent, plangere videbantur, dilanus praesens futurum facimas lugebant. Unde potitis super Clarum, quam super se motus miseratione , annuit de consilio illorum Rrei oluntati parere. Primus igitur ante omnes Archi raesul in praetacta forma se obligat, quod videlicti Regias Consuetudines so. ret ob aturus bona fide, verbo illo suppresso, stillari Ord M. Et quasi iuratoriam adjiciens cautionem, haee se iacturum in verbo veritatis spopondit: Peccatum p cato adjiciens. ET id ipsum in eadem forma singulatim universi Pontifices jurarunt. Et ineontinenti facta obligatione in forma hae per quosdam Regni Proceres, qui has nosse debuerant, facta est Regiarum Consuetudinum reeognitio, & sicut publice , ita &expressim recensentur. Vertim ut pleraeque jam suissent expressae, &multo plures, ut videbatur, scirent exprimendae ad
hue , Archi-Praesiit interlocutus est, dieens se nee esse ex antiquioribus Runi, ut pristinas Regni Constitu. tiones sciret, nee in Λαhi-Praesulatu diu fuisse r umdedc diestat senestire de his. Et praeterea quia inclinata esset jam dies, tantlim differendum in crastinum. Plaeuit sermo, & in sua se receperunt hospitia, in crastinum revertentes in idipsum. Et quae pridiεi termissae fuerant Consuetudines Ruiae , recognitae sunt de expressae, dc in seriptum Chyrographi modo consectum , redame, dc Regiarum Consuetudinum
nomine censitae. Quarum tamen multae, ut perhibebatur, nequaquam Regiae , sed odio Λrehi Praesulis ad ancillandam Melctam evomitum aemulationis de invidiae virus, ipse etiam Rege ignorante, quod hinmines inter ipsum Et Λαhi. Praesulem suum hae astutia dimensionis attania seminare intenderent. Nee enim Rex, qui adhue iuvenis, sevi nee Arehi.Praesul novus, pristinas RUni Consuetudines nisi ex aliorum reIatu cognoscebat. Quales vero hae Regiae Consue. tudines fuerint, siquis plenita scire desiderat, eas insae hujus historiae scriptas inveniet.
SCRIPTIS igitur Consuetudinibus, de ad sor
mam chyrographi redactis , postulat Rex ab Arehi- Episcopo dc Co Episeopis , ut ad cautionem majorem dc firmitatem sgilla sua appendant. Veram Arehi.Praesul . etsi vehementer contristatus, dissimulat tamen, Regem contristare tune nolens . Et
cautε quidem de plano non negabat , sed disserendum adhue dicebat. Eis parati essent ad netendum, direbat tamen propter negotii magnitudinem decere dilationem vel modieam, elim juxta Sapientem absque eonsilio nihil saetendum grave. dc exinde post deliberationem aliquantulam ipsum de Episcopos alios super hoc derentius requirendos . Scriptumi,mea dirus Consuetudines continens retepit , praemedite quidem dc providὸ, ut causam videlicet suam seeum scriptam haberet. Aliam vero seriptivanem suscepit Eboracensis Archi-Episcopus. Rex
vero Ipse tertiam , in Regum Arei ἐν Is reponea dam, di sie , Curia recedens versiis Viatoniam α.ehi-Praesul proficiscebatur.
Eo itaque sie reredente, ob iter inter samiliares ipsus octa est murmuratio, his, ut assolet, suggdi irentibus sic: fieri oportere propter temporis instantiam,
aliis indignantibus Melesiastieae libertatis aut hortia, item ad unius hominis litatum deperire. Inter quos lunus apertius institit direns r PGIO Potestas perturbae lomnia. In imm Christum deliras ιωquuas . Dauea Iasianae prophanat sanctuarium Dei. sederunt Principes,
convenerunt in unum adversur Ckrsum. Nemo tutus,
qui diligit ae vatem . murojudue βδε sapiunt, ef M. -υσικν hodie, qui Prine ρι obsequuntum a d libitum . Commist haec tempestas etiam Columnas Ecclesiae: Et dum Pastor aeripuit, oves disperse Iaritam sub lupo. De eo Nw3 erit loeus innocentiae . qvir stabit ex adverso, vel quis traι babit n misello, Principe devicto p Haec quidem hie murmurabat qui Crucem serebat ante Achi- Episcopum . Caeteri obmutuere prae angustia. Et sjeeit audacius, assiumens parabolam in hunc modum.
nestatι tinnario exempla imposterum relicto, cum manus tuas Deo saeratas ad execrandas eonsuetudinet observen
cum nefariis sathanae mIni νυ eommunieares . Ingemuit
ο graviter eum perboreesens excessum, me ipsum indignum jurico de eatera ad eum accedere ιn Sacerdocis , de evius Ecclesia tam viis confrax commentum: silebo kta. questaeos in maerore, done me ustaverit Oriens ex Mi , ut per ipsum Deum Θ Dominum Papam merear abso l .
Videre erum jam mihι videω, εMae pre me , peccatis meis ex gentibus, debeat ancit τι Angi eana Ecreesia , quam mel Praedecessores inter tot ει tanta , quae Munaeus novit , pericula rexerunt tam madenter. Pro qua min-tre Austes effus militarunt tam fortiter, triumpbaverum tam potenter. Et quae ante me exstitit Domina , nunc preme miserum Udetin ancillanda. Iuι utinam eonsumptus
essem, ne oculus me videret. Et Eeel a quidem mer ιδ plura his est per me, oe meo te ore , qui προ , sicut Praedecessores me , de Ecclesia, sed de Aula assummus sum ad Me Oscium. Non de Claustro, nee de loco Retigionis aliquo , nec de sebola salvatoris , sed potius ole sa- temtis Caesaris , superbus vanas . De Pastore σπι factus sum Pastor ovium. Dudumfautor histriosum ,eanum sectore, tu animarum Pastor. Posuerunt enim lme nescio quι eustodem is vineis , qui meam propriam non
acta vita mea: Et nune Me opera mea. Unde ει plane
video me jam a Deo derelictum, er a Sede sancta , qua Iocatus sum, jam a*κι dignum. Dum igitur doloreum sic urgeret, exitus aquarum deduxerunt oculi ejus, ita ut inter eontinuas lachrymas singultibus ere, bro erumpentibus, compelleretur magis rumpere ser monem, quim finire.
ET poenitentia ductus,quamvis temerariῆ eonsensis sit illicitis,quamvis ex magnorum virorum permasione Imm
34쪽
eulpam exeusaret , quamvis ex Cleri e aula causam stam justi fiearet, tamen a seipso, tamquam pro seipso commisi met poenas exegit, jejunio & asperitate vestimentorum se amigens, & se interim ab Altaris omela suspendens.
POST paucos veto dies , eo quod ex Gestis
tauteriatam gereret conscientiam, eum mesta festinatione ad Romanum mittit Pontificem , ut pol Eeujus est sanare contritos eoiae, & alligare contritiones eorum. Igitur se ut absens per se ipta pinterat, vulnus detegit, medicinam quaerit , tot interim tempore se amigens , donec reverso Nun cio, a summo Ponti flee, qui propter schisma S non e morabatur, super his, quibus se aceusabat , per Apostoliea Seripta absolutionis gratiam obtineret. A quo praeter ab lutionis benefietum, multam con solationem aceepit. Qui etiam, ut Pastoralem sarei nam sortiter de alaeriter sustineret. & strenue ad opera Pastoralia se ace ingeret, paterno ex horiabatur as
sectu. Unde de ipse Apostolieuin Mandatum tam- quam hostiam coelici is sibi missam , in omni jucundi- ει te suscepit, se ut qui &spiritu serventissimus erae.
i fi Episeopus ab illa supradicta compromissione vel . . let resilire: in eo praeeipue dum palam restitit, ne ἡ Seriptum illatum Consuetudinum, seut quidem sue tae . suo sigillo eorroboraret. Exinde Rex asperatus , graWioribus & exquisitis coepit Λrebi Episcopum v. xare exactionibus, ita ut palam fieret intelligentibus, sangu Inem ejus & vitam requiri.
VERUM quia, ut diximus, Dominus Papa pro- , re erat, videns dc stiens vir Dei , quia Consessio per Scripta, nee fieri solet, nee debet, videns etiam' qui propter ea, quae supra diximus, in Populo suos vi κ fructum neeret , in propria persona Summum π Ponti Mem adire disposuit. Unde dc suis ignoranti.
bus , Praeterquam duobux tribusvὰ, quos seeum dueea bat , noctu clam transfretare attentavit. Nee enim si pa Iam Vellet, pateret egressus. Inter e teras quirx se Consuetudines Regias fuit de haee: Quod nemo, Ponti seum vel Proeerum Regni absque licentia Re si gis , vel Iustitiarii ejus, terram egrederetur. Undes , Arelli Praesul elam egredi aκentavit. Bis quidemi mare ingressus, sed ingressus strepulsus, tanquam a Deo Per sua elementa ipsi in laeto hoc resistente.
ι Latmis Ios singulos dispersit. C eris tamen unus aut dacior, veniens Cantuariam , in Cameram ipsami inrotii-Episeopi nocte se recepit. Et post coenam, sis Ilicitus elepit eontristari de casu de angustiano. mini Oni. Plurima itaque parte noctis transacta , ι vo Ierati quiescere, lari , inquit, Puero , elaudeli terius ostium MLe , ut securius dormDmus . Ve. niens autem illuc puer accenso lumine , aperto, cistio , vidit Archi Episeopum in angulo sedere, Ac, . Quo viso territus aufugit, putans se Phantisci rast. Lupi opera Tem. X. ma vidisse . Eo suggesto, Clelieus ille nullatealis voluit fidem adhibere, donee in sua persona verum probaret . Et veniens sicut dictum est invenit. Comvoeatis igitur quibusdam Fratribus Melesiae Cantua,tiensis, exposuit eis Ateia Episcopus, quid sibi a eiderit, de quia nondum fuerit voluntas Dei, ut recederet . Recreatus igitur breviori coena quievit. Με- autem facto irruerunt Μinisteriales Ruis, ut ΛΟehi- Episcopo fugiente confisearent omnia. Sed aud, tia dc visa ejus praesentia confusi siluerunt.
placere quod attentavit, audiens etiam editissimh de sciens Regem ex hoc exacerbatum, propterea moe stus, quia adeo Regem diligebat , apud Retiam mansionem, quae dieitur 6destoc aeeeleratim accesest. Rex vero venienti ad se Archi Praesuli honore , non tamen quem solebat , exhibito , dissimulabat audita. Quia tamen Archi-Priesul, dc qui cum eo erant, minimὸ arbitrabantur. Dissimulavit, inquam, nisi quia velut jocando improperavit Arehi. Praesuli , quare terram suam deserere voluisset, tamqu1msi ipsos duos simul capere terra non potuisset. Uerum jam deprehendit Λrehi Praesul, qui Regem ex multo tempore familiaritate noverat, cor Regis elongatum a se. Et qui de Λula erant id ipsum jam praedieabant . Unde , quantocius lirentiatus a Rege diseedens, dc intelligens ab ipso, eui venti de Μare obediunt, egressum ejus de terra inhibitum, cogitabat iam intra se, de secreto etiam suis expressit, deinceps aut cedendum
turpiter, aut certandum viriliter.
. ILHELMUS. INTEREA elaboratum ab Episeopo Ebroirensi , ut
Rex de Λrehi. Episeopus in gratiam revocarentur. Rex autem ad gratiam sine suarum legum confirmatione compelli non poterat, non attendens legisla. Prem dicentem : V qaι condunt leges iniquas , ωρν bento scr*serunt indiustitiam , ut Unimant pauperes tu Iud eis er vim faciam humilibus ειμιδε μι. Unde e tun Episeopus ad paeem instaret, dc Arehi. Episcopus Ee-elesiae profectum desideraret, qui siue pace provenire non poterat , mittit ad Romanum Pontificem , tamqu1m rogans Consuetudines illas confirmari . Quae tam subita viri mutatio, quae tanta Constantis anco stantia, ut modo rogaret enormia confirmari, ad quorum consensum prius non potuit inelinari Nimirum majoris arbitrio reliquit, d: per se non praesumpsit , ut animae culpam transierret, di Domino suo satissiceret, sed Beati Papae Religio ei reumveniri non 'tuit, qui Regis de Arehi. Praesulis certamen ex ordine eognovit. Λαhi Praesul itaque sultus Λpostolica authoritate dc exhortatione, sevierat spiritu servens . mox meussit se, eum Prophetieo sarculo evellens , destruens, dissipans, 3c erudieans quidquid in horto D mini math plantatum reperisset. Non quiescebat manus' ejus, non parrebat oculus. Quidquid praνum , quidquid asperum, quidquid distorium, non jam cum Pro
phelteo sareuto, sed in Evangeliea seeuri dejiciens Re gias quidem dc Eeelesiasti eas Consuetudioes bo-B α nas
35쪽
nas conservans , alias vero in Eretinae detrimentum, vel Cleri dedecus introductas, tam uim puria quaedam vitulamina resecans, ne mitterent radi res altas. Et tamquis deflvestri nimis silva & ve-Prosa, sic nitebatur pro viribus quidquid asperiim , incomposivim, indeeorum, obviumve foret, totum de Populo suo delere dcevstirpare, ut faceret prava
in direua, ex aspera in vias planas.
Videns itaque Rex, quia in his, quae tentabat , non procedebat, ad id ex consilio malevolorum divertit, ut ad aemulum Domini Cantuariensis Lega tionem Apostoliea: Sedis transferret . Quod eum millis Nun et is postillasset, δι non impetra iset , eo quod ab antiquo Cantuariens s Eeelesiae Legationis Privilegio gaudere dignoscitur , cognovit dc conjecit Romanus Ponti sex, cum ex Nuncior uin protei latione, tum ex nota Curialium crudelitate, quod vindieandum esset in Archi Episcopum, nisi Regi Permitteretur de voluntate sua Legationem cui qui mi uorum conferre. unde theras ceu luit Regi dilige a.das, quali Legationem dc Legationis officium concederent, dc gravamen Archi-Episcopo inserte prinhiberent. Igitur qui inissi fuerant, eum Sanctitatein viri ad aliud inclinare non possent, cum umbratiliri vana Legatione reversi sunt. Quam Reκ suspieiens gloriabatur, ut sertur, in nominis umbra, tamquam in Archi Episeopu in potestate in accepisset.
Sed nee in his finibus lis & ira subsedit, sed progresta est alterutrum mensura caput. Rex enim Clericos homicidas , lares, latrones , sicarios, aut
aliis flagitiis deditos, ad saeculare judicium trahmbat, ut consessi vel convim de crimine, ossieto suo privaremur, privati Curiae traderentur . Λrchi Epi 1copus vero, quid cui Iudici liceret in ea ulis , conliderans . nihil invenit quod habeat in Leelesiasti- ea causa criminali potestas tacularis, quae de Di. vinis rebus definire non potest, juxta Constituti item illam, Sι re men Ecuemfluum , tune semu-
um Canones ab Discopo suo causarum examinatis ΘPaena procedas, nullam communionem atiis Iudae bus
habenubus In hujusmod eati s . Hae e dc his similia considerans Λrehi- Episcopus, Clericos infames non nisi apud Ecelesiasticos Iudices permittebat eo nudi niti, ubi convicti propriae dignitatis ossicio spoliaremur, non mutilarentur. Quia non vindieat Deus bis in id ipsum . Vel ne sorid duplici poena mul et rei, Laicis infamibus ecinditione viderentur inseriores . Sed si post degradationem relaberentur ineon. smile flagitium, secundum publieas Leges 1 seeu.lari ludice punirentur. Non enim decebat , ut di. cebat, quamvis inordinatos , inordinate judieari . Haee dc huiusmodi iram Regis accendebant . Et jam ira praeceps serebatur , dc per diuturnitatem temporis invalescens in odium vergebat . Quapropter Episcopi non reminiscentes se super Gentes ec Regna ad evellenda vitiorum plantaria constitutos, non modo non sumpserunt seu tum Fidei , ut starent pro Domo Domini in die belli, dc posuerunt corpus suum in terra, ut fieret via transeunti. Nihilominus tamen Vir Dei, aeeeptae potestatis memor, Deo sibique relictus, immobilis perma. iebat. Egerat in altum abies radires suas: Et liret defluentibus ramis suis, tamen ad turbinem ventorum dejici non poterat.
Sed heu, grandis quidem opera, sed parva mora. Iam enim eo ipso susti tantur ei Adversarii 1 dextris dc sinistris. Currebant hine quotidie ad Regem Ru.
migeruli, accusantes quod Consuetudines Regias , quas Arcti-Episcopus se obsσvaturum juraverat, nostobservaret; inde vero pulsabant queruli, plangentes quod de Regiae gratiae favore confisus eos exheredasset. Sed super omnes aemuli Auliel pungebant dc imstigabant, improperantes jam manifeste tot dc tanto nam bonorum ingratitudinem.
Et hane cirea Beatum virum dexterae Excelsi ma-tationem maligna interpretatione conati sunt impii obfuscare, suspicioni adscribentes, quod vitam du.ceret arctiorem. Zelum justitiae crudelitatem menti bantur. Quae Ecelesiae procurabat utilitas, avaritiae attribuebant. Contemptum mundani favoris dicebant esse venationem gloriae. Curialis magnifieentia fimgebatur elatio. Qios divinitus edoctam voluntatem sinuebatur in plurimis, nota supercilii inurebat cir . Qiod Antecessistum metas in tuendo iure λω vide. retur excedere , temeritatis arbitrabantur judicium .
Nihil jam ab eo, vel diei vel fieri poterat, quod non malitia in selleium hominum depravaret.' Adeo quidem , ut Resi persuaderent, quod, si Archi. Episeo. pi Potestas procederet, Regia Dignitast esset procul dubio peritura. Et nisi sibi dc haeredibus suis prospiceret, is demum suturus esset Rex . quem Cletus eli. geret , dc quamdiu placeret Archi Episcopo .
ΡRoinde igitur aggravabat Rex manum sitam in Arehi - Episeopu in , eum citari faciens Perem. ptoriε, ut die statuto Regi responderet, de his, quae sibi latent o tetenda.
Et praeter tempus, Iocus etiam determinatur, nobile videlieet illus dc Regium Castrum , quod di .eitur Northiutune. Ad diem dc loeum hune ex Edicto Regio Regni Pontifices universi de Pro. eeres distri et iis N eoguntur. Facta igitur Conei, ne trabitur in causam Λωhi Episcopus , quod ad quamdam Regis ei tationem se in propria persona non exhibuerit . Qui lieet se sumetentem Respontalem pro se misisse probaverit, tamen omnium Procerum dc etiam Ponti fieum judieio mox omnia ejus boni mobilia sunt confiseata, nisi forte Regia Clementii vellet temperare judicium. Quod ita vulgo dieitur: De omnι mobiis seuo in Regis misericordiaJudicatur es Dum vero audisset se jam judicatum se; IMMe , in. quit , fit judierum hae, me etiam taeeme, secura pol
futura non tacebunt . Nova evive Jariciorum formabris: Fortὸ secundum novos Cauones apud Cla ea. duare promulgator. si quidem a saeculo non est auae tum , quemquam Cantuariensem AreM- fcestum in Ciaria R .gum Anglorum pro qualicumque causa tuaeeatum . Tum prepter Dignitatem Ecclesiae , tum promer aut borstatem
Personae , tum quia ipse Regum omnium , qui in Regna sunt, spiritualis Patre fit, o ob id semper e fere . iam ab amnaus verumtamen multo m3gis, qui m
36쪽
M iudieio vel Proeetibus iudicantibus, de Consta- tribus suis de Episeopis querebatur , novam dicens formam hanc, dc ordinem judieiorum novum , ut Arehi Praesul a suis Suiscaganeis, aut Patet 1 Filiis judiretur. Et ridie sententia siestata in Atehi Praesu. lem, seria quinta , prima fuit Cone illi actio.
DIS vero sequenti Rex ipse exegit ab Arehi.
Praesule pecuniam, quam, ut asserebat, Can cellariis tune a se acceperat mutuam: Λrgenteorum videlicet libras quingenta s. licet Λαhi. Praesul 1 Rege sibi donatas, non mutuo acceptas in veritate assirmaverit, has tamen Regi solvendas ad Iudicaverunt aemuli, eo quod Λrehi. Praesul euniam lillam, etsi donationis titulo, quem tunc probare non Poterat, consessus est recepisse. Adjudicata sibi pecunia , exegit Rex cautionem. Quod eum facere mo-xaretur Λrehi Praesul, dictum est ei in faciem, quod aut caveret, aut remaneret. Uerlim nonnulli, Rege jam ex directo adversante , videntes Λrehi Praesulem ab omnibus, etiam suis Suffraganeis destitutum jam quodammodo naufragari Rommoti aliqui eorum sponte se obtulerunt di iidejusserunt pro eo. Et erant fi- dejussores quinque: Unusquisque pro centum libris.
Et hoc actum feria sexta fuit seeunti Concilii actio.
IN erastinum vero eum sederet Archi-Episeopus seor.
sim in quodam eo lavi eum suis Cin Episcopis , ex edicto Regis seris objectis, ne pateret exitus ,riopositum est ex parte Regni adversus Archi. Epi se um, quod cum haberet vacantes Episcopatus & Λbatiis , & multos reditus Domini Regis per annos Plurimos in manu sua, nullam ei super his reddidit Tationem, quam nunc Κbi Rax requirebat exhiberi.
reddente rationem, rationis summa taxata , videlieet ducenta triginta marcarum millia. In Pala..io vero dc qui ad Concilium venerant universi , jam αudientes hoc obstupuerunt. Et jam passim submurmurabant solam eaptionem Archi Praesulis superesse. Hlii vero etiam graviora suspirabantur. Et hoe qui, Hem jam passim . supere . inquit vero Archi Epise sius, prudentiores vinnitis consulere , ct de consulture-
non ere. Dum igitur Ponti fiera qui aderant, quid super his respondendum , agendumve esset require xent , Henricus tunc Uintoniensis Episeopus , qui quidem Λrchi-Praesuli savit, sed propter metum occulte, quod in electione Archi.Episeopi, tunc n-cuariensis Λrelii Diaconi, dc regis Caneellarii , abomaibus Curiae nexibus Λ glicanae Melesiae redditus erit absolutus. Et quidem hujus tam evidenti testi. monio reliqui Episcopi deesse non poterant.
Vethm Londoniensis Episcopus Gilbet tus, Decu Mist. Oma Tom. X. nus Melasiae Cantuariensis, inquit: L Patre ναῶν .
strabendum est severitati,ut in eo perficiat diisensatio, o posset destruere severa eorreptis. Censeo igitur cedendum Regiae voluntat , sed adtempu3: Ne propere procedamur id statuere, unde sequatur aeurlar res, sue tristior. Episeopus deinde Lineolniensis, simplex homo, dc minus diseretus, ait: Patet vitam hom1nis stur er san. Ivinem requiri , necessarioquὸ erit alterum horam , aint Arc&-Disco sis , aut vitae redendrem . IuIs βι fructus de arib Emseopatu proismet y sed prolude vitae cesserit. Nec Muia aliud video. Exoniensis autem Episcopus Barabomeus ait r Palam OH quontam dies inrosunt. Et mssemus sab d ἄ-Marionis umbra hujus tempestatis impetum pertranse . elegi id praecipia procurandum . Sed nee M ιd factio preveniendum, nisi pωrimum
vigornensis vero Episcopus rogetus requisitus & ipse. quid inde sentiret , ita temperavit responsum , ut etiam negando palim ostenderet, quid animi haberet. Numam , ait, bae parte dabo consilium. Quia dixero
a Deo suscemam animarum euram ὐ Regiam vesanratem ex comministisnem oportere relinqui , eontra ransitentiam meam , er In capitu meι condemnationem loquetur os
meum . si sentiam Rut resistendum, rere qui sui sunt, audium , per quos id ipsum renotescet Reg/, statimquaejurere extra Duuetam, er esset fora mea de eaetero eum pabluis hostibus , er eondemnatis . Idcιπὸ nee Me dies. HIS ita gestis sederunt aliquamdiu sub silentio: Nee erat qui amplius his aliquid adjiceret . Et arte quaesita ut pateret eis exitus, inclusi enim erant; F- , inquit Dominus Cantuariensis , loquι cum daabas C mitibur , qui tum Rege sunt. Quos & nominavit . Voeati illi apertis ostiis introierunt properanteT , eredentes aliquid audire , quod Ruiam satiaret voluntatem . Adstantibus his ait Λrehi. Episto.
Hs ιη avolt. Ad haee Regi deserenda missi sunt Londoniensis & Rossensis Episeopi. Londoniensis sub .ulpe latens injunctum sibi pervertit netotium , dieens Regi Archi Episcopum apud eum postulare indu
37쪽
etas ad preparanda instrumenta , quas flauito die ra- , Donem redditurus super objectis , ut sie magis obligi. iretur Λrehi-Episcopus ad executionem Regiae volun- ltatis. Directi sunt igitur duo Comites ad Λrchi-Episcopum postulatas Regis ex parte deserentes : Si tamen ratum haberet, quod ex parte sua per Episcopos suerat Regi suggestum . Quo audito ait Λrehi-Episcopus se id in inandatis non dedisse, neque id, quod Regi suggestum fuerat, ratum habere; sed die sequenti , Deo Author e , di si eut datum fiterit desuper responsurum. Erubuit ergo Londoniensis, dum videret se incidisse in laqueum, quem jecerat ad Patrem suum deeipiendum Soluto itaque Con Iri ea die discesse.
Tunt ab invicem . Multitudo vero militum, di aliorum qui cum Domino Cantuariensi illuc convenerant, Regio metu perterrita secessit in partem, dc amplius cum eo non stetit. Quo comperio ei reviri sepes & vicos , ct ad se vocari pauperes, claudos, di debiles , dicens per talem militiam provenire posse celeriorem victoriam, quim per eos qui tempore tentationis turpici recesserunt.
IMPLETA est Igἰtur Domns eius discumbentibus, de peracta dies illa in Domo eum laetitia, nulla men aione palam habita de perturbatione pristina .
IN crastino, vero, Dominio videlicet die . pro.
pter diem quievit, in secundam seriam citatus , dc exspectatus Archi-Epileopus ad agonem . Ue r i mea die, in ipsa etiam nocte diei, gravissima pastsione Iliaea percussus est . Nam de ea multoties vexa batur , eatenus quod non posset se directo erigere. Omnibus vero hane fictam , non veram infirmitatem adibitrantibus, de Majoribus Regni Proeeribus, qui convenerant, ad Λrehi-Episcopum mittunt, ut verita tem explorarent, di ad Curiam ei tarent. Quibus ille: Hodie, Hus inserenuis , ad Curiam venire nequeo , sed
Fro certosciatis , favente Domino, crar exlibiturum me Ciniae, ni Mitra datum , in lecto vehendus eadem.
Ea die sermo percrebuit, dc ii Nobilibus quibusdam Thome nunciatum est , quod si sui copiam saceret inriCuria, vel trucidaretur, vel in carcerem mitteretur.
Timens igitur sibi Arehi-Episcopus , eo quod necdum se Martyrio sentiebat idoneum, a quodam Religioso accepit in monitis, quod in honorem Beati Protho-Μartyris Stephani die postera Missam celebraret, ne
Adversariorum protervitas adversus ipsum praevaleret.
Unde non apertὲ propter enormitatem, sed sub qua dam insinuationis specie, artificiosia ei suadebant, ut ipsede omnibus, Ec de ipso Areh, Episeopatu Regisse per omnia volantati subjireret de arbitrior si sort8sie posset Regis ira sedari dc indignatio. Adjieientes etiam, quia nisi fieret sie, jam audiret sibi in Curia periurii erimen imponi, At tanquam proditorem judicandum, eo quod terreno Domino honorem terrenum, fidelitatis juramento comprehensum, non servaret: Regias videlicet ipsas Consuetudines non ob. servans, ad quas etiam specialiter observandas nova juris jurandi obligatione se adlirinxerat. Quibus ipse respondit: Fratres me , ficut jam coν-mt s , fremit contra me inundus. Insurgit in mirer . Sed quod mango lachromabilius, quia eae teris est detestabihus, ιι Matris meae stagnant contra me. Et si ego laturam , isaeeula mst futura e rrabunt, qualiter me suum deserue ἀ: mu n certamine . Muali treme Arebi Praesulem Vesrumi et Patrem, quantuscumque meeatre , per duor eontDi mos dies bisjam judicaveritis. Et adhue conjicio ex his irae dieitis , vos non solum ια Cidit , sed in Ce minau: causa, in foro saeculari, Iudieare me paratos . Verum
communiter vobis omnibus ι urtute ob unuae , sub oseidinis vestri periculo, hoc inbibeo , ne detrerem iure tur Iudicio, quo mea personaJudieatur. Quod etiam nefa ciuitis, mirem nostram, mulam refugiam oraresorum, Romanam milesim anello Et si ut rumor jam in vulgo est, saeculares tu me ι ecer ut manus, vobis Duem imi virtute obedremiae praeciρimas, ut pro Patre vestro erArcti Pν uis , quam decet, Eocte sileam exerceatisce suram . Usum autem sciatιν, quis fremat maουδεν , insurgat inιmicus , cremet comuν , earo quδμ ια. . firma, ego tamem, favente Domino , nee turpiteν cmdam , nee ereduum miti gregem enormiser derelinquam . Uerum contra praelictum Arelii .Praesulis
praeceptum Londoniensis Episcopus confestim appellavit. Et vin toniensis.
s B tanta, patriis uitrimque, disonant a pax perpetu m relegatur , Nec Des quidem gratiae poteruaest mari.
IGITUR Ponti fieest omnes discedentes ad Curiam properabant, praeterquam duo, qui Arelit. Praeis sulis thalamum tardi dis ingredientes, secreto conso tabant, di animabant Arehi Praesulem. Nempe D minus Vintoniensis Henricus: qui quia Archi-El isto-pum conseeraverat, amplius compatiebatur amicto . Et Saresberiensis Ioselinus. Et hi tam n propter me tum occulti. Et post Episcoporum discessum eito iatravit Ecclesiam , dc ut praemonitus erat , Mimam ipsemet de Beato Protho. Martyre Si 'nhano celebravit . Et erat Mime introitus r Etenim sede ut Priηeves, Θ advertilis me loquebantur. Et hanc quidem Missam . praeter morem, eo die qui festus non erat, cum Palislio celebravit. Ministeriales vero Reg s, qui ibi sonitunc aderant, id tacith considerinant, quibus visum est rem ipsam aliquid praetendere .
IN erastino vero, quae vulgo dies Martis dicitur , qua
dc Archi Episcopo vere dies Martis illuxit, ante-quim Curiam intraret, eonveniunt ad eum Ponti. sces ; attoniti quidem dc exterriti propter audita.
Qualiter ars, EpistNur H Curiam iuressus. MISSA tandem eum debita devotione eelebrata amoto ab humeris, ad quorundam amicorum dc say
38쪽
R fatali trium suorum suggestionem , Pallio eum Insula, emeris indutus vestibus sacris, Cappa Cle. rieali superjecta. pi essit ad Regis Curiam iturus.
ET quoniam ex auditis timebat sibi ut homo , Deum ipsemet, sed clam Ecclesiasticae Communio. nis portabat viaticum, Eucharistiam scilicet. Unde jam audaeior iactus dc securior , tanquam si id praedam, Leo iste Evangelicus , sicut dictum est , ad Curiam properabat
INTRΛTURUS Cameram Regis, ubi eum Rex praestolabatur, ad ostium ipsiam a taucis baiulo Crucem accepit, di palam cunctis videntibus ipse 'ambaiulavit, sequentibus Episcopis , de id aliter quam
decuit, interpretantibus . oecurrens Roberius Here. sordentis inquit. Patre sustine , et ego me Capellam Crucem deferam ante praesentiam Hsνam. Sis enim decet. Λrehi- Episcopus ait: Iustum est me ipsam de ferre. sub en us mect me tauus maneo, o ejus viso vexilis non est miti dubitandum , sub quo Prine μαι lite . Londoniensis ad haec : Si viderit Rex te arma. tum 1agrame, gladium suum fortιο m exeret u Caput
tuum . Et tune videbis , quid moderunt easta arma tua.
Λtehi-Episeopus inquit: Itiee Deo emamittimus. Et Londonientis: Dultus bactenus fusi. Θ abbac stulti.
tia , ut vIdeo de eraerλ non recedes. Et processum est.
Audiens autem Rex Archi . Episcopum armatum v nire, oblito vel de polito gladio illo de quo dixerat Londoniensis, citius recessit in eonclave ulterius . Sedente hie imi sim Λrehi - Episeopo solo eum suis Episcopis ea adverso, d loco dc animo adunatis.
I Bur judicatus fit. VOCATIS igitur Praeeonis vore Pontificibus& Proeeribus universiis, gravem & grandem Rex deponit querimoniam, quod Λrchi - Praesul in ignominiam ejus dc Regni sie intraverit Curiam , non tanquam Regis, sed Proditoris , se de prodi. tione sic notabilem reddens. Inauditum 1 semio in Curia alieujus Regis Christianae Professionis hoe s oum. Cuncti ergo Regi testimonium perhibentes Hicebant, illum vanum semper di superbum exstitisse: Et ignominiam hanc non in solum Regem, sed in Regnum totum, ipsos omnes redundare. Et hoe merito Regi aecidisse, qui talem secerit sibi seeundum in Regno, eui subjecerit omnes, dc parem nul- Iis. Omnes igitur passim dc manifestὰ proditorem conclamabant, qui Domino suo Regi, a quo tot dc
tanta bona acceperat, non jam honorem terrenum,
si eut juraverat, servasset, sed potius in facto hoe dc Regi Ac Regno perpetuam proditionis maeulam im ,ressisset, dc propterea in eum, tanquam Regis pedijurum 3c proditorem, animadvertendum. Et superia oe clamor invalescebat.
UNDE de audientes haec per totam Aulam, tr dilmore dc horrore concutiebantur. Exiens autem R.
gerus Eboracens s Archi- Episcopus ait Getieis suis, Mos ibi invenit serant enim ibi Magister Robertus: Grandis cognomine, dc Osbertus Λrundelli Ret Aismus hinc. Non dura nos videre quae hie MM.t fim lm cuὸ de Canina e . Magister Robertus inquit
verit ιι usque ad sauulsem, piaeMaer Bel melius iam 'tre son poterit.
CUM autem quidam , qui ostiarii diectantur . eum virgis Et baeulis de Camaculo, in quo Rexerat, cum magno impetu descendissent, di vultu minaei de digitis extensis versus Arehi - Pnesulem respexissent, quotquot in domo erant Crueis se signaculo signantibus, Arcti Praesul inclinato capite sedenti ad pedes Discipulo inquit: Timeo Iam tibi. Verum
tamen tu non timeas . Adbue en m eoronae meae stor μ
ισι eris. Cui mox Discipulus inquit : Nee ιibι εἰ- mendum , nee mibi. Erexisti enim nobile illud er trium-ρbale vexillam , omni Potestati sanctum terr bile , tu quo muti, bella musta ulcerant. Memento Igitur te quo dam exstisse Regis Anglorum
colloquerentur, veniens Barthomeus Exoniensis Epi, scopus, procidens ad pedes Archi- Episeopi, ait:
Pater, serere tui. Miserere es nostri. Omnes enitis hodie pertinus odio Ex it namque Edictum a Rege, ut eas a lius eum arc&- Discopo flaret, publicus Astis judicaretur , in eapue pumenius. Dictum est et i .m, quod Ioselinus Sares beriensis, di ilhelmus Nor vicensis Episcopi, qui adhuc restiterant . traherentur statim ad supplicium, in membris mutilandi. Qui de ipsi pro salute sua Cantuariensem rogabant. Intuens igitur Archi. Episeopus in Exoniensem, ait: Fuge hinc, quia non sapis ea quae Dei sunt.
suisistra eantra A Gι- Distopam appellatum est.
HERI BERTUS. PONTIFl Cm de lieentia Regis separati a Pro
retibus per se seorsim inierunt consilium . Res enim in arcto erat. Siquidem aut Regis indignati nem incurrerent aut una eum Proceribus Archiis Praesulem suum super caussa criminis condemnarent. Quod quidem propter nimis manifestam sanctarum Sanctionum praevaricationem non audebant. Undo in arcto posti volvunt dc revolvunt, quid agendum Qualiter haee evadenda foret necessitas. Et demum de eommuni omnium consilio hoc continuatum est,
quod Λrehi. Praesulem ad Romanam sedem de per-juiti erimine appellarent , ct Regi se obligarent in verbi veritatis promissione, se omne opus de operam ad Arelli Praesulis depositionem pro viribus adhibituros sub hae conditione, ut Rex eos de benepla cito suo ab hoc, quod tune imminebat Arehi . Prinsuli, absolveret judieio. Regi igitur se ita. obligantes, exierunt 1 conellio Regis omnes simul Epist ri ad Arelit - Episeopum . Quorum unus eloquens, Hilarius Cieestrensis Episeopus, prorumpens in vo .eem ait: Muondam noster fuisti Arcοι Discopus , Θ
tenebamum tria obedire. sed quia Domino Ru juram fidelitatem , Me V vItam, membra, terrenam dignit rem fibι με te famam fore . et Co suetudines, quas ipse repetu conserva saeas , ε' tu niteris eas destruere , praerim8 tamen quae spectem ad terrenam ejus dignita. rem bo rem, ιδειν eis te ream persturti dicimus, effperjuro ἀνώι . Discopo de caetera non babemus obedue.
39쪽
-ntes , te ad ejus praesentiam appeta a, super bis vos Uu . Et diem statuit. Λrehi - Episeopus inquit: ducis. Substrahentes seipsi seorsim sedere ex .
HERI BERTUS J AH igitur terror & horror, plusquim prius, uni.
versos invasit. Rege enim eum Prineipibus , Pon. theibus subtractis, sedente pro Tribunali, emiss-mε putabatur mox captio, aut a Iiquid deterius Λrihi. Praesuli imminere. Et tune liquidem Principes, ct quotquot Regni Majores , aperuerunt ora sua , Mut Leo rapiens & rugiens, dc per jurum ae prodi torem Archi. Praesulem iudicarunt.
TANDEM a Rege processierunt Comites, Baro nes, dc plurima turba ad Λrchi Episcopum, quo. rum primus Roberius Comes Leicestriae ait a Mamavi tib rex , ut veniar redditum rationes super objectis , ficus μιδὰ promisisti te factissim . alioquin audι Judinum. Arehi . Episcopus inquit: Iu ium λ Et surrexit di. cens : Fui Comes, m prias avd . Non ta L. ut, Fiis, quam fami ru RQι , Θ quam fideiss se ua. dum flatum hujusmodi fuerim. Cujus rei ostia piamus , ut promoverer in Arcti - Discopum Cantuariens Eeae . Deus scit, me id nou voleme. Nara enim -- ιι fusi infirmetar mea. Et metis pro suo, quam pro De amye atquievi. I. satis bole palam est , dum Deuso se miti s trabit, o um Regem. Verantamen in mea promotione , dum electis fieret praesente Horis , R ID AB. ει μυῶ , evi er hac ipsu- mandarum fiat, quaesitum est: Gatem me redderent CantuarisU Eeel μ λ Et νesponsum est : Liberum o gulatum ab om, ne res Curtes . su euuν Isre is abs tus supra his, a qu/bus sum tiberatus , nee teneor nu vota respondere. G. ines inqui Et bae alver se Aabet, quam Londomen-
hae, mis Comes id attende. Gamis igniri est animasturin corpus, tanto metti Deo er nubi teneris Gerire, quam terreno Regi. Nec lex nec ratis permulis , ut Dra Patrem jud cent ves condemens . Unde Regis, o earum, aliorum Melino Ddurum, fab Deo suo a Domno Papa Iud candus , eustus raram vobis ommbus praesentiam appello, Eccle Canuarie , Ordine Θ digni. Me mea, cum adiae pertinentibus, sub Deιρο suam rectione positis. Nihilominas vos Fras res Θ Cωριμορι - , quia magis homini quam Deo obedit a , ad Domικι Papae audientiam o judicium voco . Et sic Carba eae Eoiae, er apostolicae sevis authoritate hinc recedo.
A Beuntem it que Arehi- Episcopum prosequuntur Curiales , Mundi contumeliis de injuriit laeessitum , proditorem dc periurum acclamantes . Ille autem gaudens ibat eonspectu ne illi, quo niam dignus habitus est pro nomine Iesu contume Iiam pati. Ham edinum tamen Comitem, de Ranul-
sum quendam, prae taeteris e I maeulam prod Itionis improperantes, tanquam mentientes refellit, vi eissim improperans, quod refellere non poterant, alterum Gartum de Spurium, nee viri reprehensione dignum; alterius vero cognatum quod in sua minivi eognatione eontigisset, ob crimen Iaqueo suspensum.
VENIENTI igitur ad uIteriorem portam clausa
est ianua, nec potuit exire, nulla ibi invento e stode. Et dum res ageretur in metu de dubio, nutu Dei eontingit claves plurimas in laseimio penderea muro, quas arripiens familiaris quidam Λrehi. Epl. istopi, unam post alteram attentavit, donec aperi
res januam HERIRER TUS. EGRESSUS igitur a Curia, elim in equo esset,
vix potuit equum regere, Cruem portare , dc be nedictionem dare poscentibus.
OCCURRERAT enim ei multItudo maxima
pauperum dc infirmorum, acet amantium dc dicen. tium: Benedictus Deus , qui repuit servum suum a famiae inimicorum suorum : Putabatur enim jam suisse eκ- i in ius. Praeeedente igitur Ac subsequente turba pamperum, cum Clero 3c Populo, in gaudio dc laetitia perdueitur ad hospitium et Λd Melesiam videliret Beati Andreae Religiosorum Μonachorum Conventuale Monasterium. Uidens autem exultationem ple bis sequmtibus se dixit: Gam stiriosa Proesis noseonducit a facie tribulant s. sinite Pauperes Christi , nostra tribulationis participes, omnes utrare nobiscum, is epulamur is Domino ad indi rem . Et impleta sunti domus de athia circum quaquῆ discumbentium. Inter epulas accesserunt Londoniensis dc Cieestrien- sita Episcopi, ad mensam , dieentes se viam pacis
invenisse. Requirenti Arehi . Episeopo sub quali se
git. Indignantes ergo Episeopi regressi sunt, haec Regi nunciantes. Et aecensa est in his Regis indignatio.
HERI BERTUS.ΡRANDENTE igitur Asthi - Episcopo, insti
prandendum, in Ecclesastiea Historia tripartita de perseeutione Liberii Episeopi lectio suit. Ubi eam illieo Evangelii, scillest, D vos persecuti fuerint
ιn ista Civitate, fugite in aham, interpositum audiret, respexit ad Discipulum qui seripsit haee. Et ut cognosci poterat, sicut mox exitus probavit, Eva gelieam jam asimo conceperat sugam. Hymno vero
40쪽
dicto Arehi Praesul surgens a mensa, eonfestim Ro-gerum Vigornensem , de Robertum Heresordensem Episeopos , dc Roffensem Epistorem , proprium Capellanum suum, ad Regem misit , postulans ab eo securum de tetra Ra egressum. Qui cito reversa r. tulerunt Regem respondisse , quod in erastino ad Coaeilium hoc differret.
Ipso die duo magni & fidelissimi Proeeres ad
eum in ipso noctis confinio accesserunt, vultu miserabiles & Iaehrymosi . tundentes pectora sua , dc Confitentes ac protestantes per tremendum Iudicium Dei, quod indubitanter seiebant viros magnos, d malefactis vel maleficiis insignes, utpotε multis pollutos lacinoribus, in illius necem conspirasse, vise ad eum oecidendum mutuis invieem adstrinxisse tu.
ramentis. Ne ergo causa Ecclesiae, quae nondum pl. ne innotuerat, in morte ejus pateretur Occasum, Mepit eogitare de iuga.
INTELLlGENSQUE moram sibi perieulosam esse, de peream sibi parari posse insidias, jussit in ip sanocte ia Eeelesa Sancti Λndreae parari sibi Iectum
inter duo Λltaria. Quo accedens cum paucis, PIO stratus ecepit psallere nitentiales eum Litania: Et sngulorum Sinctorum nomina pronuncians singulas fecit genuflexiones . Quo completo , Proinde sati gatus strato se projecit, capestendae quietis simulans occasionem . Deinde secieto se subtrahens , dc per posticum exiens, parum ante Gallicinium, clam destinavit sugam.
. ILHELMUS. ECCE sugitivus Etleius, de quo Diamnus quidam vidit in visione. Nam Rege Angloriam eum universitate sitorum Archi Episcoporum, Comitum,
Proeerum , Abbatum , dc Priorum , in lueo, qui dieitur Waberghe, exiliit Ericius de medio eorum,
tanquam tumultu venantium excitatus. Quem cuncti videntes agitare coeperunt , vociferationibus de insuliationibus insectantes. Ipse autem multitudinem praecurrens, non in directum, sed per flexuosos eat. les ad mare festinabat, portans in dorso suo Librum intitulatum , Actus Amst κι- . Nemo autem eorum, qui sequebantur, erat sine vitio corporis, sed aut eaeeus, aut iustus videbatur, aut claudus, aut labiis, aut nasci mutilatus. Cumquε tandem venisset Et ieius ad mare. misit se in illud, ulterius non emersit. Quod videntes, qui eum persecuti suerant, reversi sunt. Et eece laborta est nebula, devia de tenebrosa , occupans faciem terrae, quam sequebatur imber sanguinis. Divertit autem Rex in Salam Regiam sundatam in praedicto Ioeo, Ac sedit in ea indutus veste eandida, linea , dc lata, eaudisque vulpinis tanquam sertis cinctus. Non cessiabat autem sanguis super eum distillate a Quia domus, utpot8 deserta in loeo deserit , sarta tecta non habebat, per quae dependentes caudas vulpinas defluebat in sinum ejus . tamque sinum dc sinuosi vestis ejus volumina implesset, refluere coepit de in os ejus dc abundans implevit.
EADEΜ quoque nocte, qua Sanctus Vir fugam iniit , quidam de Claricis , lagae istius ignari, iathalamo quodam seorsim dormierunt . Quorum unus, ut ipse postea retulis, insomnis sonum voeis manifeste audivit, duos illos Psalmoraraphi versus decantantis e anima inra scut passer erepta est de laqueo venantiam. Laqueus eoatinas est , nos Iaserati sumas . O maledicta dies , o malignum consilium , o vect de eonsilii actio omnibus post futuris saeculis detestanda , per quam tanti Regis dc rami Pontiueis tam chara findera tam irreparabiliter sunt soluta. De caetero nunquam Rege de Arehi-Praestile se in Regno revisuris r O quanta ex his Gestis de Regno de Sacerdotio incommoda provenerunti Quae sequens ex parte historiae ordo deelarabit. Ex in Liber prum . .