장음표시 사용
231쪽
rissima , maximeque propria es possessio 3 C a. . In negotio pietatis cessant naturae leges. Eu. Neg tium pietatis potissimum agitur in baptismo : heietantum agitur de veste mutanda, deque genere Vitae, . quod per se neque bonum est, neque malum. Iam illud mihi considera, quantum commoditatum simul amittas cum libertate. Nunc tibi liberum est in tuo cubiculo legere, orare, psallere, quantum& quando gratum est animo tuo. Quod si taedet cubiculi, licet audire cantiones ecclesiasticas, ades.se sacris, audire sacras conciones : &, si quam videris matronam, aut vir nem egregie probam, ex ejus colloquio fieri meliorem: si quem virum insta gni probitate praeditum, ex eo discere , quod te reddat meliorem : licebit & concionatorem de
ligere , qui purissime Christum doceat. Has res Omneis,ex quibus praecipuus est prosectus ad veram pietatem , amittis mei addicta collegio. CA. Sed
interim non ero monacha. Eu. Adhuc te movent
nomina 3 Rem ipsam perpendito. Illi jactant obedientiam. Num ea laus tibi deerit, si obedias pare tibiis tuis, quibus Deus jubet obediri 3 si Episcopo tuo, & pastori tuo 3 Num paupertatis , cum in pa- .rentum manibus sint omnia 3 Quanquam olim in sacris virginibus praecipue laudabatur a sanctis viris liberalitas in pauperes: eani praestare non poterant, si nihil possidebant. Porro castitati tuae nihil dec det , etiam si vivas apud parentes. Quid igitur superest3 Velum, linea vestis ex intima versa in extimam, caerimoniae quaedam quae per se nihil ficiunt ad pietatem, neque quenquam commendant oculis Claristi, qui spectat animi puritatem. CA. Nova praediacas. Eu. Sed verissima. Cum non sis emancipata
a jure Parentum , cum tibi jus non sit vendendi v stem
232쪽
stem aut agrum, quo modo tibi ius facis dedendi 'te in servitutem alienam Θ C A. Jus parentum , ut aiunt, non impedit ingressum religionis. Eu. Inb ptisino nonne professa es religionem Θ CA Sum. Eu. Nonne religiosi sunt quicunque sequuntur praecepta Christi 3 C A. Maxime. Eu. Quae est igitur ista nova religio, quae facit irritum , quod & n turae lex sanxit, & vetus lex docuit, & Evangelica lex comprobavit, & Apostolica doctrina confir- mavit; Isthuc decretum non est a Deo proditum, sed in monachorum senatu repertum. Sic definiunt qui- idam, & matrimonium, ede ratum quod insciis, aut etiam invitis parentibus inter puerum & puellam per verba de praesenti sis enim illi loquunturi contractuin est. Atqui istud dogma nec naturae sen- sus approbat, nec veterum leges, nec Moyses ipse, nec Evangelica aut Apostolica doctrina. C Α . Anii igitur putas, mihi non esse fas nubere Christo, nisi comprobantibus parentibusὶ Eu. Jam, inquam, nu- ipsisti Christo,& illi nupsimus omnes. Quae bis nu- ibit eidem viroὶ Tantum agitur de loco, de veste, de caerimoniis. Ob has res non arbitror esse contemnendum ius parentum. Et videndum est, ne , dum paras nubere Christo, i nubas aliis. C A . At isti praedicant, nihil esse sanctius, quam heic contemnere parentes. Eu. Ab istis igitur doctoribus exige, ut proserant aliquem e sacris libris locum, qui hoc doceat: quod si non poterunt, iubeto eos ebibere l/ calicem vini 1 Belnensis ; hoc poterunt. Ab im-
. a Nubra aliis 3 Hoe dicit propter eollegia virginum , quae non vivunt juxta regulam, in quibus nonnunquam, prou
dolori una nubit multis. ν . -
233쪽
- MIΣO 'PAMOΣ. Mypiis parentibus ad Christum confugere pletat;s est. Sed a piis ad monachisinum, hoc est quod non raro usu venit, a probis ad improbos, quae, rogo, pi tas est 3 Quanquam& olim ad Christum a I paganis io conversus, idololatris parentibus debebat o sequium, quatenus citra pietatis jacturam fieri po- terat. CA. Damnas igitur hoc totum vitae institutum Θ Eu. Nequaquam. Verum quemadmodum nemini suadere velim, ut quae se in hoc vitae genus conjecit, luctetur emergere: ita non dubitem hortari puellas omneis, praesertim indolis generosae, ne se temere eo praecipitent , unde post sese non possint explicare, praesertim cum in ipsis collegiis saepe gravius periclitetur virginitas, ac domi praestare valeas, quicquid ibi praestatur. CA. Urges tu quidem multis ac magnis argumentis . tamen hic affectus meus eximi non potest. Eu . Si non persuadeo, quod tamen optarim, saltem illud fac memineris, 2 Eubulum monuisse. Interim pro meo in te amore precor, ut tuus iste affectus felicior sit meo consilio. Virgo poenitens. e. Eunu Lus , CA T H A R I N A Eu. Ales ianitrices inihi semper optarim. CA.Et L ego semper tales pulsatores. Eu. Sed vale,
Catharina. CA. Sid ego audioξValebo priusquam
i pagani olim pro hominibus non militantibus sumebatur. παγάγοι hinc miles dc paganus opponuntur Suet. in Aug. 1 . Hinc Hieron. caeterique patres Paganos appellant Ethnicos qui .hristo non militan r.
Eubului bon*m dans s*nsilium. benc oc β ,'cora, silium,
234쪽
salveam 3 Eu. Non huc veni, ut te viderem 1 crymantem. Quid sibi vult, quod protinus me conspecto lacrymis suffusi sunt oculi 3 CA. Quo fugissmane, mane, inquam, sumam alium vultum, & ridebimus affatim. Eu. Quas aves heic videoὶ CA. f st illius collegii patriarcha. Ne subducito te ; jam perpotarunt i accumbe paulisper , illo digresso cons bulabimur nostro more. Eu. Age obtemperabo tubi, quae mihi noluisti. Nunc soli sumus. narra totam fabulam. malim enim ex te cognoscere. CA. Ex tot amicis, quos putabam sapere plurimum , nunc sentio, nullum fuisse, qui mini prudentius ac x senilius consilium dederit, quam tu omnium natu miniimus. Eu. Dic, quo modo expugnasti parentum aE ctum ZCA.Primum 3 improbis hortatibus monachorum,ac monacharum: deinde etiam meis precibus ac blandi entis labefactus est matris animus: pater nullo pacto quibat perpelli. Tandem omnibus admotis machinis & nic victus & oppressus. est potius, quam assensit. IJ factum est inter pocula: minitabantur homini malum exitium, si Christo suam sponsam perneSaret. Fu. O improbitatem stoli- dorum i Quid ni deinde3 CA. Servor triduo domi clam:interim semper aderant mulieres aliquot eius collegii, quas illi Conversas vocant, hortatibus suis addentes animum, ut persisterem in sancto proposito, ac solicite caventes , ne qua coὀnatarum aut sodalium adiret me , quae mentem vaderetur mutatura. Interim adornabantur vestes, aliaque quae ad
α senilius , prudentius. 3 Improbis, i e. frequentibus: Improbus enim significat frequenter inde esium. Virg. Georg. i. labor omnia vin- cxx improbus. Sic Plin. c. l. s. vires naturae improbas vo
235쪽
MIzOTAMOΣ. 2 eonvivium attinebant. Eu. Tibi quid interim erat animi r Num vacillabas i CA. Non, sed passa sum quiddam tam horrendum , ut malim emori decies, quam iterum perpeti. Eu. Quaeso,quid isthuc erat C . Non pollum esses i. Eu. Quod mihi dixeris,
amico tuo dixeris. CA. Promittis silentium 3 Eu. Id praestati trus eram . etiamsi nulla fuisses stipulata. Quasi vero me nondum noris ξ CA. Apparuit mihi spectrum horribili specie. Eu. Is nimirum erat E nius tuus malus, qui te eo instigabat. CA. Prorsias opinor fisisse cacodaemonem. Eu. Dic mihi, quae species erat Z Est ne talis , qualis pingitur 3 rostro . adunco, longis cornibus , I narpyiarum unguibus, praelonga cauda 3 CA. Tu lu's. At ego naalim mihi terram dehiscere, quam denuo tale videre spectrum. Eu. Interim aderant illae mulieres hortatricesὶ CA- Non ; nec unqualm illis indicavi, tametsi valde sciscitantibus quid esset mali, cum me totam exanimatam offenderent. Eu. Vis tibi diacam quid fuerit Z CA. Si quidem potes. Eu. Illae
mulieres incantaverant te , vel potius eXcantav
xant hibi cerebri L Sed interim tu persistebM in sententiaὶ CA. Maxime. nam aiebant, id multis a cidere, qui se consecrant Christo : verum, si primo illo congressu superetur tentator, post tranquilla fore omnia. Eu. Qua pompa producta es 3 C A. Ad-Oraant me toto munq0-: demittunt capillos et
itaque non aliter quam nuptura sponso. Eu Cras.
1 Harpyae. ab sic dictae, i. e. rapere suidae ducuntur αρπακτοὶ deciuaerit , rapaces daemones : Monstra sint Neptuno di terra procreatae, quarum descriptionem
236쪽
so monacho: hem l male sit liuic insit. CA. Ex sed bus paternis clar i luce deducor ad collegium , multis ad spectaculum concurrentibus. Eu. O scitos histriones , ut norunt agere suas fabulas simplici
popelloi Quot dies egisti in illo sancto virginum collegio 3 CA. Ferme duodecim. Eu. spe quae
res verterat animum tuum tam pertinacem
CA. Non dicam quid sit, sed aliquid magni sitit.
Post sex ab ingressu dies accerso matrem, obtestans, obsecrans, si me vivam vellet, ut me eximeret ab eoeollegio 'Illa rei ictatur animo meo, & hortatur ad constantiam. Post accerso patrem. Ille etiam objurgat, addens, se aegre vicisse suos assectus ; ut vicinimnunc vincerem animum meum, nec hoc dedecus
conciliarem sibi, quod resillissem ab instituto. Tamdem ubi video, me nihil proficere, respondeo pare tibus , me, si ita jubeant i, in gratiam illorum moruturam. Nam hoc mihi certum esse, nisi mature exsemerer. Hoc audito, reduxerunt domum. Eu. Bene habet, quod mature resilieris, prius quam servit rem aeternam esses professa. Sed nondum audio, Quae res mutarit animum tuum tam subito. CA. Hoc nemo Aortalium ex me scit hactenus, nec tu scies.
ku. Quid, si alvinem 3 CA. Nec divinabis, sat scio.
si divines, non dicam.Eu. Tametsi conjecto. V rum interim periit sumtus. C A. Plus quam quadraginta coronati. Eu. O r comessatores nuptiales Gaudeo tamen, periisse pecuniam te nobis incolumi; posthac ausculta melioribus consiliis. CA. Ita ra-
237쪽
elam, &, cum piscatore, 2 icta sapiam. . 3
Eux Aa r A , s X x N T I P I S. Eu. Q Alve multum, exoptatissima milia Xantip- D pe. xA. Salve tantundem , mihi carissima Eulalia. Videre mihi solito formosior. G. Itane statim me scommate excipis ὶ XA. Non prosecho, sed ita mihi videris. Eu. Fortasse nova vestis commendat formam. XA. Recte conjectas. Nihil jamdiu vidi elegantius. Suspicor, pannum est e Brita nicum. Eu. Lana Britannica est, tinctura Venet XA. Mollities byssum superat. Quam vero blandus purpurae colori Vnde tibi tam egregium munus Eu. Vnde decet honestas matronas accipere, nisi a mariti) suis 3 XA. O te selicem , cui talis contiSi sponsus t At ego vellem me nupsisse 6 fungo , cum meo nuberem Nicolao. Eu. Gid ita , quaeso ter tam cito male convenit inter vos Z XΑ. Nec unquam conveniet cum tali. vides quam sim 7 pannosa ; sic
χ Quadrat proverb. in eos qui proprio periculo ae daniano edoctus est. Occasio illius est , quod eum piscator quis-hiam piscibus captis manum admovens, a scorpio pisteteriretur, dixit: Ictus inquit iapiam. 3 conquerens de nuptiis a nom. quei rela de nuptiae. talia J probe ac suaviter loquens, 'ripha J Rixosa, quod Socratis uxor Xantippe hoc vitio sit nobilitata. 6 Plaut.in Bach. fun*um dixit pro stupido: fungus enim per se res est inspidar iungus putidus , senem delirum G
et Pannosa sordida veste ac vili panno. Iust. I a. e. s. de Codro dicit, quod permutato regis habitu, pannosus, sa menta collo sciens, castra hostium ingreditur.
238쪽
p atitur uxorem suam incedere. dispeream , nisi saepe pudet me prodire in publicum : cum video quam
cultae sint aliae, . quae multo pauperioribus nupsere maritis. Eu Matronarum ornatus non est investibus, aut reliquo corporis cultu, quemadmo um docet divus Petrus Apostolus, s nam id audivi nurer inconcione,) sed in castis ac pudicis moribus, & in or- namentis animi. Meretrices coluntur oculis multo rum. Nos satis cultae sumus, si placeamus uni maria. to. XA. Sed interim ille bonus vir, tam in uxorem parcus, strenue prodigit dotem, quam ex me tibii mediocrem accepit. Eu. Quibus rebus Z XA. Quibus ipsi visum fuerit, vino, scortis, alea. Eu. Bona verba. XA. Atqui sic res habet. Deinde cum mihi temule tus ad multam noctem redit domum diu expectatis, destertit noctem totam , nonnunquam & lectum Convomens, ut ne quid addam. Eu. I St, te ipsam dehonestas, cum dehonestas maritum. XA. Emoriar, nisi mallem dormire cum stropha , quam cum tali marito. Eu. Non tu tum illum excipis jurgio Z XA. Ita ut dignus est: sentit, me non esse mutam. Eu. Quid ille contra 3 XA. Initio reclamabat servissime, credens fore ut me saevis verbis protelaret. Eu.Nui quam-ne rixa ilicruduit usque ad verbera Z XA. Semel duntaxat eo incaluerat utrinque contentio , ut minimum res abfuerit a pugna. Eu. Quid ego audio 3 XA. Librabat fustem , saevis interim clamoriabus intonans, ac dira minitans. Eu. Non ibi metuebas tu 3 X A. Imo victisim ego corripiebam tripo 1 SQ Interiectio est innuens silentium ., sic enim dom
legendum censent illud ex Phormione Terentii, Act. s. scen .i. Non es, obsecro, quem semper te esse ὶ CH. St.
so'. c d has metuis fores Z Quo loco bro st, depravate
239쪽
dem: si contigisset me digito, sensisset, mihi non deesse manus. Eu. Novum clypei gen s. Deerat colus lanceae vice. XA. Sensisset , sibi cum viragine rem esse. Eu. Ah. mea Xantippe , non ita decet. X A. Quid decet 3 Si ille me non habet pro uxore, necillum habitura sum pro marito Eu. At Paulus docet, uxores oportere subdit s esse viris cum omni reverentia.Et Petrus nobis exemplum proponit Sarae , quae maritum suum Abraham dominum appellabat. X A. Audivi ista. Sed idem Paulus docet, ut viri diligant uxores suas , sicut Christus dilexit sponsam suam Ecclesiam. Meminerit ille ossicii sui, ego meminero mei. Eu. Sed tamen ubi res in eum statum devenit, ut alteri cedendum sit, aequum est uxorem maxi-to cedere. XA. Si modo ille maritus est appellandus, qui me habet pro ancilla. Eu . Sed dic, mea X an tippe , post desiit minitari verbera Z XA. Desiit, de sapiat, alioqui vapulasset. Eu. Sed tu non desiisti rixari cum illo 3 XA. Nec desinam. Eu. 'ia ille Interea 3 M. Quid Z nonnunquam dormit somnium hominis ; interdum nihil aliud quam ridet i, aliquoties arripit testudinem , in qua vix tres habet fides: eam quantum potest pulsans, mihi vociseranti obstruit. Eu. Ea res 1 male urit te Z XA. Sic ut dici vix pomi. Aliquando vix tempero a manibus. Eu. Mea antippe, permittis mihi ut liberius loquar apud ter XA. Permitto. Eu. Idem ius erit tibi apud me. Hoc certe postulat nostra necessitudo, ab ipsis pene incunabulis inter nos inita. X A. Vera narras, nec ulla sodalium unquam carior fuit animo meo. Eu. Qua
Iisqualis est tuus maritus, illud cogita, non esse jus
240쪽
pernuitandi. Olim immedicabilibus dissidiis rem
dium extrema erat divortium: nunc hoc in totum ademiam cst: usque ad extremum vitae diem ille tuus sit maritus oportet, & tu illius uxor. XA. S
peri mal sexint, qui jus hoc nobis Memerunt. Eu. Bona verba, sic visum est Christo. XA. ViX credo. Eu. Sic habet. Nunc nihil superest, nisi ut uterque
ad alterius mores, & ingenium accommodando sese, concordiae stud eatis. X A. An ego possum illum refingere 3 Eu. Non minimum monetenti est in ux ribus, quales sint mariti. XA. Pulcre convenit tibi cum tuo 3 Eu. Nunc tranquilla omnia. X A. Ergo turbarum nonnihil erat initio 3 Eu Nihil unquam tempestatis ; sed tamen, ut fit inter homines, no nunquam nubeculae quaedam oboriebantur , quae poterant gignere tempestatem , nisi commoditate morum fuisset occursum. Habet syos quisque m res, & est sua cuique sententia : &, si verum fateri volumus, sunt sua cuique vitia, I quae, si usquam, certe in matrimonio novisse oportet, non odisse. XA. Recte moi es. Eu. Fit autem frequenter, ut cissiliat benevolentia mutua inter maritum & morem, 2 antequam alter alteri satis notus sit. Id est in primis cavendum. Semel enim orta simultate. .egre sareitur gratia, praesertim si res md atrocia convicia procellerit. ae glutino committuntur, si statim concutias, facile distrahuntur : ceterum lubi siccato glutino semel cohaeserint, nihil irmius. Proinde in initio nihil nun seciendum, ut inter orem & maritum coalescat confirmeturquer 'o Q -- J Allust ad versiculum proverbialem a