D. Francisci Baronii ac Manfredis. De maiestate Panormitana libri 4

171쪽

r 8 PANORMITANA

portam maximam hinc inde suum est inscriptum Sc Congregatio,

Philippo Nereo Confestis,

Fuerit inter Sanctos relasus lPietatis, ae deustisnis monumentum in lam. Fι Sancto suo

Patri, O Patrono . P .

Alterum aD. o. u. D. Ignatio Mart ri Axtiochenae Melesia id I. post R. Petrum Ap. Episcop, congregatio Oratoriν Panormitani e . Bussub auspicys, ac uiaticupatione 'AHismi M. D. XCIV. Ei XVIIII. ponfundationem eius, quae Roma a S. viro Philippo Nereo multura fareat auctoritate Didari de Aedo Archiep. erecta, D 4 clemente VIII. P. M. post bis irum eonfirmata Basilicam hane ab anno M. D. XCVIm extruxis . manctos Titulari, ac telari .

Gemino templi frontispiciu Ieone exornatu. Medium S. Ignatij cor integrum: in quo frandioribus,aureis p IESU nomen exaratu characteribus; ut quiuis non ignbret, teste Nicephoro, nihil in hinatium ii ex immanitate barbaros potuisse; ubi cor IESU n 'mine' Iitaenitum esuvit. Dulce IESU nomen barbariem domat. Obmui vero sic plane resecta, ut digna quidem Maiestate Panor mi ima &vssat ir, & habeatur. Pomarium in eo constum, quod c , ver Diuitiam by Gorale

172쪽

ver spirat./Columnis suffiillum atrii pulchritudinem ostentat

aedificium. Vbi numeris erit omnibus absolutum, ac perseetium .

suis cum praeclarioribu diu iuste Urbis contendet aedifici j s. oi Haud procul inde Dominicanae samiliae templum est augustiim, ac celebre. sacellis abundat. Ara maxima diebus sic exornata se-stiuis, sic Sam totum in siqnita reliquiis, ut nihil vel ornatius, vel pulchrius. Adiunctum est coenobium nec paruum quidem . Claustrum multiplicibus innixum columnis, suisque hinc inde ebllustratu aediculis, ex quibus tamqua ex uberioribus S.Thomae Aquinatis sontibus Philosophiae, ac Theologiae latex hauritur. Opere sornicato construetiim. sunt in coronide felici penicillo adumbratae ab illius religiosae similiae Patribus Christi Domini causa reqpraeclare gestae. Praeclariora etiam S. Patriarchae Dominici iacia leguntur. In hoc itaque ambulationis intercolumnio iam habes documenta Sanctorum, ex quibus pietatem laetus ediscas. habes itidem unde solatium petas. Id enim ex varios, pretiosissimisquc arborum generibus insignitur. Primo vere Nympharum domus. Autumnus vero ver spirat. Coenobium habet dc pomarium suum suis ornatum violarijs, intertextum & rosetiri partim perpetuis, partim obliquis, parti in dissectis pomarium vijs continetur. In iis varia florum perii troinata pro fulgent. Conterminum est Sanctimonialium Coenobio, quod generatim Bel virdi nuncupatur; euius licet angustii sit templum, augustu est. impedimento est locus; cum ex teplo S. Petri Mart. sibi adiecto tendere no possit ulterius. Monialita coenobio Dominicanae familiae caeri sis . lib.g.nobium, ac templum proximum est, quod a Sancta Cita coinmuniori vocabulo circumfertur; Lucensium olim Xenodochium, ornatum illud quidem; hoc vero sacellii mira arte constructis non caret suis sua inuicem proportione respondentibus. Huic imminet D. Octaui j de Aragona domi, militiaeque celeber rimi viri domus, qui cum in Turcharum finibus nGn parua suae vestigia virtutis impressisset, sibique satis vixisset, & gloriae hostium

spolijs onustus,ac martiaji dignitate conspicuus, Panormitanorum DP. Caepuccinorum sibi coenobium elegit, ut in eo spiritalis militiae quasi Tyrocinium poneret; Damion umq; manus tandem edoctus profligaret, ac perderet, qui de Christianae Rei p. hostibus in bellis consectis non ignarus summa cum mortalium admiratione triumphauit. Cum itaque extremum sibi vitae diem adesse perspiceret,quamuis non exigua Christiani militis argumenta reliquisset,

173쪽

licimines saeuienti, themasque molienti tam opporciana , tamque apta arma diriperet; eaeque loci custodi3 asseruatae florem virginitatis integrum, illibatumque seruarem . Quod plane irruentum sine gloriat, laude ue dignum, aut Christianae pietati consentaneuiudicet, qui legit. Ne tam singul4ris, tamque inauditi lacinoris gloria consequentibus annis defloresceret, extat pro soribus elogium , quod prosecto sit minus conditoris laudem puellarum Umbem Panormitanam obeuntium modulatione commendat',icerte

characterum voce non tacet. . II L.

Cum D. N. Regis Philippi IV. Maienarem. In Sicilia. tertium. refer :

Hariciscus. de. Requeseus. D Petrus. Septimus.Senatores. Θω.D.Octa uias. i. Aragona. domum suam.'aet r. alia legata. Puellarum. Hoes sarum. habitationi. tesamento. reti erit. quarum. Mumr auo. Gubernatoribus. Montis. Pietatis. ram. comm. FaGHI. Gubernatores. ipsi. - . huius. D. Idus. Lerearia. D. Carolus. de. Termini. D. Franciscus. HUnga. Filis geri. D. Iosephus. Bonatuis. D. Carolus. Deluosia. Cam Pisano. D. Aisertus. vinello. vi. viri. rerra. marique. praeclari simi. piablica. extra. memoris. factumquc praecla tim. ari prope. ae m. adia misaiarum. exponatur. marmoratis. laudibus. supra. domus. portam. ullius. nsmo. decorarum. III. Ita Aug. CII. II. X X V. E Sanctae Citae regione, ait FaZelus, templum est D. Annunciaeae ornatissimum. Perantiquum habet intercolumnium variis ima sinibus depictum. Cui proxima est S. Luciae aedes sacra, quae hodie ex D. Georgio nomen accepit. Ligures colunt. eaquem plane ornata est, ut suam sibi vendicet laudem. tota marm ea. quaternae

marmoreae columnae sornices sustinenti marmoreum & pauimen tum. Ligurum splendor ex hoc templi splendore conspicuus. ι be Mis, Fagelus autumat, D.Petri a suo templum cognomento Balnearii mmo mundi ε 389. Roberra Gusaris rerum Pamma potiens extructum, emadmodum huιυμ isuper eius porra in saxo marmoreo Graeca,sedin latinum versa indicar inscriptio . Exple vim fuit adorabilexemplum Sannorum soriolorum Petri, ct Pauli is diebus Isi bissimi meis Roberti, o Sicusnia eius Uxoris impensa Nicolai Alii Leonis Para talassui Panormitari, Osol sudine, curaque Nicolai Simplicis P ἀν- Diuili od by Cooste

174쪽

neuter tangat, Infra duo glires picas ataradum. D. M. Semnes no Altimno Infanti

Diebus xvj. Hermes,

D Primitiva Fecerum a Haeret huic Ao verus, scribit Fa Zelus, quam Castatim ad mare t. s. d. I. Meo vocant, quod tres eius partes mari impetumur, O ad Mendum poserus ostium a priscis condita edd Sarracenis templo Mahumet an a supers Dionis excitato ornata, ct ά Roberio Guiscardo, M Rogerio fratre His peratis postmodum insainata, vim annalibus Sis,lorum, O v ω

propugnaculis ingentibus mea Male muniris. Ad rebat arci, qua Drius fluctibus abluitur, Iemplum vetus tum D. Ioaxmis Bapum . Normannis quidem Principibus dilatum; sed . Gulielmo Secuudo Siciliae Rege , postia caenobio S. Spirisus extra moenia erus tempore ab Archiepiscopo Panor-tano contio cum suispagis concessum, ut eius diplomate dato Pan. Amo Ialutis 2I 7 . Mense Aouemb. quod legimus, conflat, quod sempestate etiam mea ad mendii arcem funitas deletum, ac iuxra aedem D.Ata νω a catena resiturum es. Haec Fraelus. De qua quidem arce sic breuiter Hugo Falcandus. Haec ergo ciuitas in planostra maris ex uno latere crebris infultibus bist si fatigatur, cuius tamen suctibus retundendis vetus patruium, quod dicitur Maris

175쪽

Illud autem generatim de hac huiusce Vrbis arce dici iure potest eam certe referre non exiguae ciuitatis imas inem, quae& natura loci & propugnaculorum sortitudine, & aenei bellici toria menti copia , & propugnantium Hispanomm magnanimitate quamlibet potest obsidionem, quamuis ea sit diuturna, perferre. Eam Vrbis. partem urbi subiectam, quis litoris oram aduentantibus stationein rati bris, ac Gnerariis nauibuS aptantem spectat, huic arci conterminam si respexeris templum habes Deiparae Virginis,quae cum in antro comperta potentissiniae dexterae portenta patrauerit, ab antro nomen traxit, sacrum. Prodigiosum templum. votiva undequaque Virgini monumeta. Exornatum est antrum.ad id n5 ita facilis aditus patet. Columnae circumpostae sunt impedimento. Candido flamine eius velatur aspectus. ante diem Paralcc-ues ea miraculorum praetulit face. Quae imminet inscriptio, fatetur. Tertio Kal. April. ante diem Parasceves. 136 , initium fuit 1oram, quaesecistic in amro Beata Virgs In altaris arcu medium sedet hoc Iaconicum dictum aureo cha

Ve ostendat huiusce sententiae auctor ingIiosiis Antonius Vinitianus Verbum sine virili semine & concepi nς, πIam, amabo te, mecum una progreditormaei Xenodochium operis magnitudine paenemis s* offendes. Hic multitudo Im QRxium' ue ea simo affecti morbo grauissime laboran E py. R. ti. Ideo , sic D. Patisiis habet , inter

Ies hoc est. vidit origenesucum multu vel scelerit us irretiti, quiant infirmi ves leuioribus noris, qui itidem Imbecilles, ad salu-

- Σ es a tuti in quo salutis pharmaca popinantur,con

pae e laen festinia. D cmλ, inquis Oragenes, qua pro er imbeci se animi υιres procliues Ant adlabendum in quodvis noxiam animo fuerint. -- sunt aegroti, hacule . a In summa Herculanus

176쪽

hic morbus. de ijs morbis adagium, qui vel nulla plane, vel nulla

fere medicorum ope succurri potest. Mira in hoc Xenodochio vel ob hanc praecipuam rationem panormitanae charitatis pietas elucet. Inter cetera pietatis documenta praesert & hoc Senatus Panormitanus, ad veram urbis dignitatem amplificandam. Suo non caret laudationis elogio, sicut di sanguis,ait Ambrosius, ita &lapis habet vocem suam.

Portui magis prominensiic ait Fazelus,t plum est quadrato etiam I.8. d.p. lapide ι Laenam, columni ui eo calari lapide conspicuis subnixum D. Maria a Catena ves ob id nunc arum, quod portus litori incubat, ubi olim, cum profusior erat, ne aliquando hos Iura rostrata naties in portam irruerent, arena ferrea faucibus inferia utrinque eraι colligata. ha

ctenus ille . Et licet haec huiusce templi nomenclatura afferatur ab Fazelo, aliam certe de hoc inso templo no reflciendam inuenta4Vtraque optima. alteram profero. Martini Regis decreto ad suspendium tres adigendi prima luce nullo scelere obstricti. Illi eatenis astricti Deiparae nuncupant votum . voto adsuit. Catenae suapte sponte cadunt. Excubiae somno opprimuntur. Damnati fugae committunt sese. res tota desertur ad Regem. a Rege verita tis conscio et dimi situr Eκ cupato itaque, OIutoque voto,primoque hoc edito miraculo templum a Catena nuncupatur. Quod soluta mihi oratione conscriptum , habes in hisce versibus ex

pressam .

Dum mali tres fuerini Martini tempore Regis Produm ad furcas; grandine,ct imbre pluit. Misit in hane Mariae portus tunc Uirginis aedem

Damnatos vindex; labitur inde dies. Nocte rogant Maria numen. oecidere Parena, Atquυ orans inrubus ade meam.

177쪽

E Uta ToIetana ad Portam cognomento Felicem maturanti tibi repente e vestigio occurrat hoc elOSium, singulare, aeternumcnsingularis beneficij Panormitanae Vrbi a D Christina collati monit mentum. Id rem totam ponit ob oculos. Non est, cur in ea proponenda laboremus. o populo maeremitam carisaeis laboraure supplicatio per Se tum decreta est sect C simae Saracia Patrona capya ab aede maxima ad Disa Mariae de Catena per Anusium, ct Ceterum sacerdotium prid. d. Ian. religiosi misHerio delata quasi e Iussus XVIII. Kal. Feb. oneraria Naxis, quae Liburnis Messanat olueras, minato cursu in nostrum portumsuppetias meu ulsidio framoti , q-- in alterum Hem 'IUM 9per idem tempus D. Hen rus Gaman Comes . Olivarias Pro. rex in Sicilia destinatus Neapoli infrictu aluiuitatis annonam abunia prouidendum C. D. - - ει ora Prael. D. Hancycus umbar ares, D. Laurenetu Bonoma, in in Amaccianu , D. Vincentius Rosa, D. Gaspar Bellacera, Iacob Charaias PP.c. beneficio accepω memoris, gratantis ammisignificatishem v

Parnes religiosam Clericorum iRegularium simiIiam hoc. tem plum hodierna luce est. Ad amplificandam huiuste tam celebris, .mque vetusti templi dignitatem, S gloriam hoc religiosissimo.

rum virorum ministerium desiderab ur.

liS ad aream maritimam conspicua. Di quidem I uiparae virginis a Portu Saluo templum ab anno i 38n. magnificentius evitit, ac pulchrius; cum eo anno inter ceteros primus operis Senatus decreto Patrimonii Praeses D. Modestus Gambacurta obsidentes domos aequarit solo, ut ad maris usque litus toletana via producta mare pertingeret . Hoc certe nomen tantae Virginis prodigiosse imagini vel Ca. ratione ut opinor , est inditum; tum quia, ut liquis nauta maris vi actus, ac caeli tempestate baccitantis impetum sustinere non posset , huiusce Virginis implorans opem constiturivri se tamquam inptutu saluum, in 'columemque non dubitaret; tum etiam quia nemo sit, qui soluat,

quin Diqitigod by Cooste

178쪽

M.A TESTA s ta Z Issquin prius sese tutelari Virgini a portu saluo toto pectore, totoque

animo non commendet.

Tertio ab hoc ferme lapide S. Sebastiani distat aedes Sacra. Magnificentiam praefert suam. Vndequaqud persecta iam est. Cives Invitat, exteros allicit, omnes vocat. Singulari pulchritudini singularis honor deserendus. Eius reliquiae ipso die Ian. ao. S. SEba itiano iacm ex Vrbis voto circumferuntur. Panormitanae Academiae Equites in suum prius cooptati locum, qui e regione Praetorianae sedis est,illius Principem praestolantes excipiunt. Bini ad S. Sebastiani iter instituunt, quo S. Equita ab Equitum Academia ighonor iure deferatur. Hic me Iocus hortatur, ut huiusce Acad miae finem obiter hic, rudique minerua proponam ob culos,n ν, quae commemoratione digna censentur,hoc mihi loco pr termissa

videantur.

Ea itaque de eausa haec Panormitana Equitum instituta Acade mia,ut Patriae, Reiq; Pub. Panormitanae maxime laboranti suppetias ferret. Domicilij fronte id habes,

D.Aluarus de Rixadenrara minor. Pomp1lius Hara Baro Vaticani. D. Vincentius ti Rofa. D. Iacobus tacebse Baro Cama irae. D. Vincensius Landesina . D. Gaspar Bellacera Baro Pedagogi. D. Franciscus Lan Baro Ficarra Senatores CII. II.C. XX.

Et quidem haec unicuique prouincia incumbit,ut ingruente belli tempestate quiuis armatus ad Orethi pontem, qui,della Midaglia, hoc sole nuncupatur, aduolet; eumque ab Omni non secus ac H alter Horatius Cocles hostium excursione, impetuque defendat, ac tau. I. pan Ormitana magnanimitate tueatur. Vt urbs Panormitana, quae dec. yrim Parentem Romam Vi bem imitatur, & colit, satis aperte declaret Equites suos ab Horatio illo Coclite pontem contra Hostium manus defendente,donec ille abrumperetur a tergo, non degenerar .

Hinc huius Academiae Hierogliphicum. Pons,in cuius statione Ho. stes praeliando distineat Horatius. V a Ir

179쪽

tra maenia erat, Christiano purgatum more Da. acobo iam arica ricatum, relicta S. Andreae aede,in etmiuersalem uti s btii separtis Parochiam Ci--4 ς Himere, m c.Us'ublicis tabulis cognominus. Hactenus I azesus.

Wrmn t opipol Attin multitudo citi iunx excresceret judier, ac, b. Iacobi Benencialis cum tot, tantisque sacere non posset satis- ό ΩΦ i Givi Senatus Panormi nu quxest in ruos ciues, aduens s quo b euolentia, S. Margaritae Paruchaam in Conxiaria: sinu con siriixerit,ac locup l sit 1 rit, quo facilius altera altari subueni Let, & M-ues humano auxilio destituti diuinam oporn in ipso mortis agon implo antes experi litvr . Cinitra D. i, - Noua-remptim e Muhiilibato Dei para: Viiginis cυnccιπm crvnὲ . ciui id m hac tempestate sacellum pulchrum quid Cm,ac exmnatum cie sistratione, deposit0hoc nomine, nomen illud recens v suPa uit. aut e .ni t cmpii atriunx, ubi hodierna lii S Ioannis Baptistarx eramur imauinem, ib.Vi: g mis imago cGeb rur, ad quarq. mira

osti tinuit,ex qua tamquam ex potiori parte: ivomcri traxit . Dat hic j olim Disiligod by Corale

180쪽

esim Sodalitium, quod ad pretio eximendos at charum seruitute Cruistianos sudiui is operamque naustat. Opus egregium .plum. Quod plane opus intra hutulae templi limites varithoodie, ann iri uperi r ς lingu TLaptiuorum processio.qu's auulcharum potessiate Christiana pietas auro, argentoque in Panormitanae luceri vi bis euocauit, multitudinc non exigua, pietate laudabilis. Palmam singuli, candidaque veste circumdati'serrent. Panormitanae pietatis & in pnui Mum,& argumentum. Inde prcgretam in vari0s diuersi generis artillaesostendes, ac aurifices . argentaς, aureaeque via ... Aiircae Conchae splandori splendor adiectus Perpetuas hic vere dixeris nundinas. Est hic areola suo circ unniallata ferro, quae partim ad forum ilhad Sarra cenicum,quo de supra, vergit, partim vero mare speciat. Imperatoris c. voli V. sublimis imago conspicitur. Ea nobili sonte insignitur, qui e Gara' fonte plomadat, ut ciuium voluptati, adu 'narpin sommodo , ὸς felicitati csnsulatur. Suo non careti

M. D. LXXXXI.

Hinc ad centum ferme passus distat aedes Saera a Cataloniae Ciuibus extructa. Sphaericam formam exhibet. At quid in ea non magnificum, non pulchrum p tota tota ex selatas lapidibus. ex pretiosissimo lapide columnae. Conditorum potentiam commendant. Inchoata quidem est; cum omni ex parte absoluta, sunt quia firment, facile ij principem inter ceteras esse concedendum locum . Verum an hoc sit, nec ne posteritas sententiam feret.

Celeberrimo Garacti sonte insignitur hoc templum; de quo siquidem incidit selmo, lectorum pace mihi liceat pauca disserere . Duplex hic fons. Ad ter paulo superius suam ducit originem , qui perpetuo cursu perpetuam ciuium, aduenarumque lauet alacritatem. Contiguus alter paululum sublimis e terrae quinis fi- stillis