Introductio ad cosmographiam ex variis autoribus

11쪽

Introductio Verte emper nobis ublimis: t illum Sub pedibussim atra νidet movi p profundi.

D er eis py terea magni corporis, Vs uter, in mundum dicimus partes ceun uigistisne membra sunt haec. Prima omni u matertia naui- ter terra, quam aqua circu fluit, aergasse air L aquam circu ambit, aere ignis, supra tra capris lunaris est globus: vltra Mercuriu ni tropimm huc Venus. Qisrtus est solaris A antari de princeps moderat Orq:

bissem. n. inest rutilus ille, horribilisq; terris,pradibis ela quem Martem vocat. Altior hoc hovabatur, i- minum generi prosper,&salutaris ildi seisieme- le fulgor, qui dicitur Iouis. Vltimusraionales pq Saturnus. Huc circuit stellaru fixatile globus , quem caelum &firma' ill . - dicunt. Huculq; antiqua il- res siunt qua la Veterum Astronomia progressa. B., euispisti. Post, a solertibus additus est orbis nonus, additus & decimus, que mouentem primum Vocitant. Si magis alta petas semper maiora fereris

12쪽

Ad cosmographiam. auo aeterna quies,hic es aerem Ioluptas. tu de empyreo illo Osr--lo beatoru sede fortasse dicis, Fonti niu id ipsum. a18 ο'perge, μωαὶ sed & inferiora resumamus elementa: in quibus profect5 summi illius Architecti elucet sapientia. Singula enim quaeq; elementa sibi hinc inde vicina singulis qualitatib', quasi quibusdam amplectu tur ulnis: terra. n. sicca & frigida est, aqua vero frigida&humida: quae licet sibi per sic-- Macro mcum & humectum cotraria sint,per commune tamen frigidum coniunguntur. Ite aer humectus,& calidus: dc cum aquae fiagidae cotrarius sit calor: humore tamen cociliantur. Praeterea ignis calidus & s1ccus, aetas luimorem respuit, siccitate caloris,tamen societate iunguntur.

13쪽

Formula dictorum.

Aera Aquas

Terra, Casidus, siccus Cabdin, Humi diuo Frigida, Humida id sicca

C59 at praeterea hqc elem et a corpora esse simplicia, elemetaq; ob ea causam dici, quia principia mixtorusint,&in quae eorude fiat resolutio. Na dc indisciplinis principia elemeta dicim', ut in gramatica literas, ex quibus fies syllabς,& in quas rursu inresolu Mur, in dialectica elementa sunt termini propositionu: in geometria, Demonstrationes ex principiis: in rebus naturalibus materia,sed ii cnimis philosophi ς,& licet prster nostru hoc institutu agere videamur,

Ex ririst e de aere ipso no tacebo. Aere igitur, fcuius captu mortales vitaim 'tres lia l

bere partes & interstitia quasi sedes

interi ἱ

14쪽

Ad cosmographiam. 3

inter omnes consi a supremam,sci

licet, quae igni prox Inia vim caloris ab ignis vicinia cocipit: imitatur enim ignis ipsius natura, infima aeque semper calet, tum propter Vapores: exhalati 5e'; quas receptat in sese, tum s vi radiorum solarium a terr duris solidisque corporibus reflexorum ac subsultantium percusia cale- . scit: media semῖ friget, utpote in medio duaru calidaru sita. Ambiens. n. viri u sq; calor frigus ad intera ora, id es ad media Propellit,un invehemeta aestu aqua in puteis friget, haec media, si dico, lato infima fit angustior

aest ate, quato radioru fortiore reflexu calescit infima, quia min' haec spiculo solis ad uiuatur in ima regione versatis. Friget itaq; media semper, in qua tametsi igneae non uiast apparet species, n5 hoc fit natura loci calidi, sed desitate corporii inibi existe. . tium, &collisione,in hanc. exhala

15쪽

Introductiores qui calidi Schumidi sunt, terra

ipsa ascedetes,vi solis, as roruqi,Ve ros,pluuia S,niues,gradines tonitrua, sumina, alia alijs de causis efficiunt, j& innumera illa, quae in aere ipso Visuntur, quae referre hic non pigeret, nisi in ista tua bibliotheca viderem. Aristotelem, Plinium, Seneca, ΑpU. letum, quos cum haec nosse voles,le

cturus me hac cura liberas Phila tro' noster erit iste labor sed rest at scrupulus,cti in aere ipso multa ignesce- revideamus,si sit ut igni sipse a nobis nunq Videatur' ignis 1llerarior est , quam ut ad eum Visus hu- imanus consistere possit, Videtur tamen in cometis c teris'; multis,quq in aere Visuntur, utpote in materia

desiore & copactiore. Ea est.n. illius ignis simplicissimi natura, ut nisi in igrossiori,crassioriq; materia,videri i- non possit, sed cur idemn 5 te angit lscrupulus de aere hoc, que cum sentias, haurias, tamenu nil videi Pro l

16쪽

ia philosophari coeptu, de caelo ipse

dic aliquid quod nobis no minus iucunditatis allaturu scio: si ea quae deesemetis obiter attigisti Font.) callu ex uint. neq; graue, neq; leue suapte natura esst,neq; aut sursum, aut deorsum ferri possibile est . Diuelli vero ipsum, aut parte detrahi ii emo sanus dixit, qui physice recte sciat: extra natura inferioru est totus, & a quo musici i Ili toni Pythagorici plane absunt, ex Marsilio

quanquam a bonis author1bus cele Ascino.

bratissimi,&vt verbis Ciceronis v- tar,ita Deus tornauit ut nihil offici possit rotundius, nihil ur asperitatis billis de munhaberet, nihil offensionis, nihil inctu do. sum angulis, nil anfractibus, nil eminens, nihil lacunosum. Quin neq; desunt qui illud Esaiae ad hanc caeli na n.

turrim referendum putent, quod septuaginta teste Hieronymo subuer 'rerunt, ὁ ουρανγ Amafνοῖ-caelusicut fumus .firmatu est, Praxono'

17쪽

. Introductito consei, taneu certe fuit rem tam perpetua: & quae aeternos fere: & aequabiles cursus, tot millibus annoru egerit,ianq; certas teporum vicissitudines habeat, haud alia debuisse sortiri naturam, qua ab omni faece liberam, immutationis'; immune. Itaq; iam Atlante opus esse non video , qui xem humero torquet, bilis undelibus tu, D, diu. - i. Audisse me saepius recordor, apertione quosdam apertum caelum, ne mutas. c. qi nostrae literae sacri de hoc tacent, Fonta s. esto ut dicas, mi Iacobe, sed apertio nes is has in aereo caelo fierinen paenite- constans opinio est philosophanr1um, quae ob longinquam intercapedinem, quae a terra est,in caelo feri videntur. Quod si omnipotenti illi rerum omnium effectori caelos a. periri libuit, non es repugnandum i eadem enim potestate cuncta gubernat . qua & fabricatus est , Protogo.)perge igitur, quando etiam nimissilinus philosophati. fora unus )Ad remi

18쪽

Ad cosmographiam

quoque nostram facit non ignorara caelum in speciem orbis conglobatum esse, quam rem praeter verba Ciceronis, quae supra reta limus, nomeimprimis:& consensus in eo mortalium orbem appellantium & argu - ς merita rerum docet, non soliam quia talis figura omnibus sui partibus vergit in sese, seq; includit, & continet, nullarum egens compaginum, neq; solum quia ad motum, quo subinde verti debet talis aptissima est, sed

etiam oculorum probatione, quod conuexu m mediumque qua cunqu ecernatur, cum id accidere in alia nopossit figura, eadmissent figura inferiora elementa v globosa, scilicet:

ignis enim rotundo caeli contentus, figuratur in globum, eadem es aeris ratio: similem, scilicet, esse con- Νtinenti. Aqua vero quo ad superioxε couexum roruda erit, aeris ipsius ro r

tinentiu figuram facile concipiunt. Adde

19쪽

Introductio Addestparticulae aqueae,si pendeat

non temere alia qua rotunda admittunt forma. Uerum si ad aquq concauum spectet, non erit exacte rotunda: consentit enim terrae, quae multis in locis inaequalis angulis includitur terram vero ipsam rotudam essem numeris argia mentis consstat:&quia

stellae non omnibus simul ortu tur &occidunt,& quia septentrionalem

plagam habitantibus stellae quς sunt

iuxta polum: semper apparent; quae vero iuxta antarchicu semper occultantur. Adde quod una eademq; ecclypsis lunae hoc enim maxime obseru a n t Astrologi) qu ae appa ru ir occidentalibus prima noctis hora, ob seruantibus astrologis in Orientali plaga apparuit hora noctis tertia: unde colligitur Orietatibus prius fuisse noctem. Quae omnia, si terra fuis- . set plana omnibus eodem tempore essent communia PMogonos)tot m5tium ceditis molibus, tanta vallium

20쪽

Ad cosmograffhiam. 6humilitate, camporuqi planitie qui fieri potesst ut glob' sit terra', Font.)Excelsa silant ista fateor, si nobis com Exs ea. parentur, sed si ad uniuersam terram speistes, aequalitas est, ut in lusoria pila videmus, n5 multum illi comissit rae rimaru nocet, quo minus par sibi ab omni parte dicatur: Ita montium istoru altitudo totius collatione co-

sumitur . Quod si mortaliu quispia,

ut Africanus ille Ciceronis aut Luciani Icaromenippus: de caelo iacen Ieapbmωθ rem terra despectaret, istam otium altitudinem, vallium humilitatem non videret, sed rotu dam esse terra existimaret: hae in terrae inaequabilitates, hae summissio es & altitudines quatas asserat c6moditates, qui gnon videt' unde tot flumina' fontes rotherbarum, arboruq; discrimina, cae': νterarumq; rerum, quae diuersa locis . diuersis nascuntur. Hic segetes illic eniunt felicius uua

Arborei rus alibi, nisi inius Pirescunt

Ex. I. geor.