Introductio ad cosmographiam ex variis autoribus

21쪽

Introductio

India mittit ebur,mollisua tura Sabiu, At cabbes nudiferrumdirosq;pontus Calti, en,Eliadumpalmis epiros equarum. Continuo has leges, aeternaq aedera certis, Imposivit natura locis, quo tempore primum Deucalio vacui lapides la lauit in orbem.

phila tpos) Vergiliana ista tuba, qu

me miris delectat modis, dia fallunt', quod de aquae rotundo: dicente te,)animo volvebam meo,pene oblitus itera mam si globu oia appetu cum aqua terra superior sit est. n. terra infima)totam operiri terra aquis in rotu ndum properatibus,par fuit Fon.) lmulta multi do re ista comen tantur, latq; apertione ista terrarsu ad nescio lquas stellaru vires referunt, sed ma- l

gis placet miraculum quoddam dici

omnipotentis Dei, qui disposuit oia suauiter,legem ponetis aquis, ut ait 'R,S alom 5) ne ransiret sin es su os, a tq; iubentis apparere Arida, in qua animantes tu eri Vitam possent. An diu

22쪽

Ad cosmographiam. nus ille psaltes de re tata tacuit PS t suisti. inqilit)terminu que non trasgredieriar: neq; couextetur aquae scilicet)operire terra. Cςteria res far, Vide motu ta elemetoriam 4 caelorumno nulla breti iter dicamus, quo expedit ad institutu, id est ad cosmographia accedere posisimus . Elementis t. Vnus est natura motus, aut sursum a medio secudu recta, ut igni: qui semper ascedit, aur deorsium, Ut terrae, atque cunctis grauibus . Haec enim anmundi medium qnod centrum esse diximus) natura descendunt. Potest& alius esse ill1us motus, sed non ex

natura, accidentem vocitant, cum vi aliqua aut casu, in contrariu aguntur,ut lapidem si iaculere sursum,a scendere videmus, aquam pendere aliquando: ne vacuum sar, inter olaterra ipsa , cu mediu illud totius, q toties centru diximus, sua grauitati.

petat, immota man Ct. Hae c. n. cu ab

oibus sui partibus in cent xu Vergat, B di suis

23쪽

Introductio Iis p 5deribus quiescit in medio. Clienim illuc venit: quo grauia tendutomnia, ad totius mundi cetrum,scilicet, ta quam couenientem sibi nacta sedem & locum quiescit necessario. Ascendit enim, quidquid a cetro mouetur,& in superi' exurgit. . mΟ-do autem ab omnibus sui partibus incentru eat,no seu, sed mudi uniuersi ut diximus:haec formula declarat.

24쪽

S. centru est mudi, in qJ tametsi ra abesseroia grauia deferretur,ini-biq; cossisteret, reliquae alphabeti caeliterae terrς partes sunt ad angulosin centru cofluentes. Proto.) quid sit ad angulos plane ignoramus, s 'omnus)quia quidquid a circunferetia in centrili cadit, no directὰ cadit, sed per linea Sin cetro c5currentes: alioqui imbres qui extra terrae latera deflueret in caelu caderent,qd est ridiculu, qd plane fieret si no per lineas in centro oblique concurretes casus fieret, sed per rectas hoc modo. B as F

25쪽

Introductio pB, C, D, terra est. E, F, G, L, Ae -- ris orbis, E, L, linea aere & terram iero - diuides.Nisi enim imber ab aere Ca - .dens in terram cadat, par a partem imbrium terra susciperet. s. ab A,VLque ad C, reliqui vero imbres ab F, usq; ad Ε, &abG, usq; ad L, in aere caelumq; deiicerentur, quod est plus puerile, cadit ergo quidquid cadit in centru, id est, in terram, quae loco centri est per concurretes in centro lineas, angulos'; inibi essicietes acutos eo modo, quem superior figura declarauit .Haec de elementorum motu fortasse plus'st res postularat, sed non plus qua oper pretiu fuit, est&caeloru motus ut hanc quoq; partem absoluamus,)hic duplex est. Caelum. n. supremum, quod movens pri/mu dicitur, super illis axis cacuminibus,quos polos dicimus,Arcticth sci- , licet,& antaristicum, circum Ouetur. et q. horaruspacio ab Oriete in Occidentem: rursus in Orientena redies, quo

26쪽

Ad cosm6graphiam. 9quo motu tolli hoc quod tepus vacetimus costat. Nihil enim aliud est re- pus qua motus primi mobilis. Hunc motum siue globum diuidit per medium: aequinoctialis circul , quo motu inferiores globi eode spacio horarum. 24. a primo illo circum terram trahuntur,etiam inferioribus globis in contrarium euntibus proprio videlicet motu, qui fit ab Occidete in Orientem, iterumq; in Occidentem redeuntibus, qui motus super aliis fit polis a superioribus tribus & triginta gradibus fere distatibus.Huet mo tum diuidit medium Zodiacus, ita, Vt polos eosdem intelligamus & huius motus :& Zodiaci, quos motu S, quanquam contrarios dicimus, non tamen violentum quidpiam intelligamus oportet, sed per contrari et ditem sola diuersitas locorii, ii quibus motus illi fiunt, significatur, Protogo

nos)f'rgo terriculamenta sit ni poe

tarum.

27쪽

Introduistio

.sed rapitur pertinne coelum. 'αμ iuri dae s erati alta tralat, celerit; γ mine torquet 2.Metapho. Nitor maduersum, nec me qui detera vincit, Impetus, re rapido contrarius evehor orbe. Finge datos currus,qui age poterisne rotatis, obuius ire polisine te citus auferat axius

Fontanus)Sine dubio neq; inferiores globi cotrarios illos suos motus pariter conficiunt, ab Occidente in Orietem per signifer u . Nona enim sphera siue orbis in quadraginta millibus annorum totu signiferum percurrit, octaua centesimo anno non dum gladum unum. Totum Voro Zodiacum annis. 7o oo. Saturnus annis

3 o. fere totum signiferu, ut singulisa n n is it u o d en os grad u s percurra i &minuta aliquot. Iupiter vero singulis annis signa singula, aut eo ampli'. OtisVero anis duodecim,duodecim signa, id est, totum perambulet Zo-- diacu. Mars praeterea annis duobus

o tum peragit spatium, Sol. 3 6 s. diebus, horis sex, ita ut singulis diebus

28쪽

Ad cosmographiam. to 'quinquagena nouena minuta sculum perabulet,pari spacio. Mer- curius Venusq; quae ipsis est cogno- iminibus mula Solis,&Lunae praeueniens quippe ante exortum Luciferi nomen accipit, Vt sol alter diem ma lturans. Vesper autem dicitur proro- . . lgans lucem, Vicemq; lunae reddens, quae a sole nunquam gradibus. 6.re cedit,luna. 28.diebus fere ad eudem llocum, unde profecta est,redit:dein . remota in coitu solis biduo sque per junum feres1gnum ab eo loco ubi reliquerat semotiore assequitur)atricesima luce rursum ad easdem vices lredit,ita ut singulis diebus ter deno gradus & paulo plus peragat effinximus mundanam spheram atq; integru soliduq; illud uniuersitatis corpus, quod quidam dicunt. VCF, , gilius vero magnum corpus appella uir, Proto nos)optime quidem F5tan ' ne totius sphera deliniasti, ita ut ad gae Miser. solidam illam nihil deesse videatur, bio.

B s proinde

29쪽

Introductio ' .-- FO inde si videtur perge ad reliqua. --restat, Vt de terra separa plinis. tim nonnulla dicamus,quibus hocpsuna quod J cosmographia a sequi

cupimus, no paria iuuatur. haec. n. est cui uni eximia Spter merita, Cognomen indideria maternae venerationis,qtrae nos excipit nascenteS, natos alit, semel editos sustinet semper nouissime coplexa gremio, iam a reliqua natura abdicato S tunc maxime, Ut mater operies, etiam monumeta nostra ac titulos gerit, nomen' i pro . rogat nostrum & memoriam extendit corra breuitatem ceu j, haec hegnina, mitis indulgens ususq; mortaliusemper ancilla, quae coacta generat, quae sp 5 te funditur, quos odores sapores'; quos tactus quos colores, ilbona fide creditu reddit foenus quae nostri causa alitur, etiamus , ad conicium elias seruit homini. in maria ia- 'titur, ut freta admittamus, eliditur

aquis, ferro, ligno, lapide,omnibus

cruciatur

30쪽

Ad cosmographiani. se cruciatur horis', mulioqi plus Vide: -- liiijs, quam ut alimentis nostris se

mutetur,penetramus in Viscera aura

argentique venas & aeris & plumbi

metalla fodientes, gemmas etiam &paruos quaerimus lapides scrobibus in profundum actis, qu te tota si cum reliqua multitudine c5feratur, mundi punctus est, neque enim aliud est terra uniuersa. Verum & ex hac paruitate,quantum adimunt maria, quatum calor &frigus, haec materia est nostrae gloriae, hic honores gerimus , hic exercemus imperia, hic opes clipimus, hic tumultuatur genus humanum, mutuisque cordibus: laxiorem facimus terram: quota parte eius gaudet ' Qui latissime rura meratur, vel cum iam ad mensita iaram auaritiae suae propagau Crit, qua . tandem portionem defunctus oblita mnebit Ducentorum tamen quinquaginta duorum millium stadio rum eius esse ambitum ferunt, quae ratio