Antiquitates Italicae medii aevi : sive Dissertationes de moribus, ritibus, religione, regimine, magistratibus, legibus, studiis literarum, artibus, lingua, militia, nummis, principibus, libertate, servitute, foederibus, aliisque faciem & mores itali

발행: 1773년

분량: 472페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

421쪽

nendis necessarie habent deliberare, A diligenter attendere quidam ex partibus Sapientes electi, prout ordinandorum forma requirit. Unde si vobis videbitur, haec est via, ut huic materiae supersedeamus ad praesens, restringamus nos cum paucis idoneis in secretiori tractatu. Et ibi taliter provideri poterit, quod utraque Communitas successus sortietur, ope Brante Domino, prosperos in salutem Vel si otestas Communitatis requisitae perpenderit, Waliter fore concludendum putaverit, secundum tem porum qualitates, sicut vir sapiens discretus, quod utilius seni erit eligat Sc. sequatur. Sed utinam patria mea cauta semper existat in talibus Societatibus contrahendis, quoniam pluries gravibus damnis, laboribus , expensis immensis fructus uberes non respondent. Scio tamen, quod

Consiliarii Civitatum multum diversificant, quum sibi talia proponuntur, aliis approbantibus, aliis reprobantibus conjurationes hujusmodi sed vota hominum prona sunt ad dissentiendum. De quibusdam Consliariis, qui appe

tun. hanc consentionem

TR iplex consideratio est attenden

da circa Consiliarios eligendos ut qui de multis eligitur, cognoscen S, ingeniosus, gratiosus propensius ligatur. Cognoscentem oportet esse, qui consulit, ut quae ipse vel alii cixerint, unde, quem motum habeant, quis poteris esse finis,

prudenter, quantum humana natura

permiserit, intelligatis cognoscat; nam sine intellectu diffusa per quoslibet facile negliguntur Ingeniosum , ut subtilitate ui ingenia inter dubia obscura discutiat, excogitata

RAGESIMAS ET TA. et

ratione dijudice , ut capacitate fui. quod honestius, quod fuerit utilius capiatur Gratiosum esse oportet, ut gratia Creatoris, quena nullum latet secretum, inspiratione sua revelet eidem, quod Communitati uae possit esse salubrius. Item ut sibi consulenti diligens audientia praebeatur, si meliora dixerit , sine haesitatione credantur. Si haec nostra Communitas tales hodie Consultores habuerit. procul dubio de propositis meliora

sumentur circa quae proposita cujusque eonsulentis animus, ut consiliam praestet uberius, si gliscit prudentum amplem doctrinas, tribus temporibus dispensetur, praeterita recorde tur, praesentia ordinet, futura caute

provideat. Nam qui nihil de praeteritis cogitat, obliviosus censetur fatuus Qui praesentia non disponit. inordinatam dicitur ducere vitam Qui nil de futuris praemeditatur, uomnia indidit ineauius, ut bene moratus Seneca refert. Propono igitur in animo meo coram vobis de praeteritis referre paucissima. Scitis enirn quod Argolici Duces roceres. ineffabili multitudine congregata gentium diversarum Trojam , urbem Obilissimam obsederunt, telis instructa eruentis multitudine nimia

pugnante, ipsa dirupta Troja jacet Whostium aratro inducta desiit ' Ω

Et quae propter multitudines praevalentes concidere munitissimae Civitates cur Romanas Historias nonne Urbs illa, domina gentium, plena quasi sine numero multitudine bellicosa, legionibus , - cohortibus a se missis, cunctas Romano subjugavit imperio hi quis fecit haec om-

422쪽

8ax ANTIQUIT.

.i Alexander totius malleus Orbis' non utique, sed tolli vis major, cui minor acies resistere superata nequit. Hei competenter adaptatur proverbium rusticanum, quo dicitur Inte Muum, d os noxia pugna fuit. His Waliis plurimis, quae similitudinari possent rationibus a Ds gnari, puritate fidei diligenti

circumspectione motus, breviter consulo, quoniam tam fructuosum munus, quod nobis offertur, verbis non

indiget inductivis, ut Societatem hujus potentissimae Civitatis, quam nobis foederaliter adjungi deposcimus, ineamus animo gratulanti articulis conjurationis , abundantique cautela nobis sagacite primitus ordinatis. Et sic erunt praesentia bene disposita is sutura provida meditatione provisa. Supplico ad ultimum altissimo Creatori, a quo cuncta bona procedunt, ut alliget mentes nostras ad ea solum , quae meliora nobisis utiliora fore solus ipse cognoscit. De aliis, sui disserendo recusant. Ponderet unusquisque sermones suos.

Tempore enim indigemus, ut aliquid maturius agamus, ne praeci. Pitemus consilia nostra Wopera. Et non solum ponderare, verum etiam limare consilia jam petita mone- r, antequam deducantur ad linguam, ne subito prolabamur in sententias ceIeri festinatione nocivas. Prudentis enim est examinare consilia, non facile dimni re de dubiis,

sed suspensam tenere sententiam, d nec exquisita ratione quid sit agendum , vel minime, conferendo veritas inquiratur. Et hic est ordo Consili. Nam Consilium nihil aliud est, quum alibi faciendi, ' vel non fa-

MEDII AEVI 8a et

A ciendi, vere excogitata ratio . Conferamus igitur inter nos super praemisso negotio, quid agere debeamus. Ecce enim qui ante me dixerunt, nisi sunt ostendere magnas commoditates Wopportunitates tantaS, quantas sermo nullus posset exprimere quae ex conjurationibus saepe proveniunt, amicitiis praetaxatis gau-B dium videlicet magnum in prosperis, Win adversis solatium opportunum fortitudo & potentia grandis promittitur ex adjunctione vicini, 'fetutique. Sed nonne aemuli nostri hoc idem facere poterunt, adjunctione fieri majores Quum aliena vita aliis possit esse magistra , si eartes nostras arte consilii deludere poterunt, utique non obstemus experti . Non ergo est istud promissum parilitatis perfectae remedium , sed

est longe validius expetendum. Praeterea si conjurationem inierimus ullam , magnam incurrimus servitutem: nam quum multum conflictum, strages, vulnera, uerram longe productam voluerimus, pacem non permittemur sine consensu conjurat rum habere. Item si post nactam somte quietem intenderimus reparationi

damnorum' dispendii, quae semper pariunt dissensiones uerrae subito vel Socii nostri movebunt

vel guerra moveatur eisdem, portebit nos arma resumere festinanter; tunc quum irremissus labor erit in damno, quod frequenter guerrae parturiunt, periculosa crescet egestas,

multi ex nostris debiles toleratae guerrae sumtus dispendia dispergentur. Unde . dilectissimi redeamus ad ea, quae in primordio dicti mei, quum surrexi , proposui Tempore videlices indigemus quo maturius deliberemus cssutius ne praefestinati praecipitemur in eum laqueum.

quem

423쪽

quem forte di luere quando opus fuerit, nequiverimus inconsulte ligati. Verum consulo rogo ut amica-hilem valde tractatum habeamus cum Ambaxiatoribus istis, dando sibi plenam fiduciam perficiendi, quae postulant, animo diligenti. Sed ut praeveniamus nosci, nos non primitus praeveniamur a nostris sagacissimis aemulis, qui quotidie non cessant insidias ponere convicinis, vicissim properemus , nos in partibus nostras ,

ipsi pariter in suis festinatione celeri

conjunctionem istam accrescere cum secreti tamen victoria cautione per tales o ales, alios quoscumque poterimus competentes inquisitores postmodum congruo tempores mul conveniant in secreto collaturi. Et quum viderint congruentius concedere Consiliarios Terrae suae quique certificent, ut deliberetur utrimque quid super intentis expediat ab utrisque. Et sic annuente Eo, qui genus secum univit humanum , gradatim opus perficient optatum . Ille vero , qui illuminavit abscondita tenebrarum, revelavit consilia potiora , adaperiat nobis rectitudinis viam , qua in hoc dubio, multis aliis, quae saepe nobis inopinata concurrunt, ad melioris, sanioris partis gaudia gradiamur. Iudicio meo si tanta esset virtus, multitudo conjurandorum, rudi cum ipsis possemus quasi parificari rebellibus in aliter subsisto. De naufragis passis, ct poliis

eorumdem.

Miseremini. Venimus non allaturi salutem, sua nos tota irrix nostra taret. Singultus Ia lymae genas madentes, ora nostra aristes praepediunt, naufragium

promere nostrum. Sed pietas vestra. quod nequit exprimere lingua, penset, obrutas insanis esse carinas aquis. Devotio pia Terrae Sanctae succumrere volentes , accinxerat armis Milites quingentosis ultra, totidemque lebejos quos ardua puppis educta navalibus undis ordinibus minis accepit in sedibus aptos. At juvenes remigare sueti subito res'.

cunt ad fortia pectora remos , currens saltu veloci secabat aequora navis Quum fere per mensem navi cassemus aura felici jam mare subis ne quadam tumidius albescere coepit, ventus spirare validius quam fecerit umquam. Tunc nauta voce son ra clamat Velum deponite totum. Sed

adversae procellaeis fragor aequoris alti remigantium impediebant aures,in nullus patebat auditus Sponte tamen nostra properavimus omnes,

alii ventis vela negare, alii subducere remos Crescit in immensum Eurus, ex omni parte carinae bella gerunt venti feroces aquae sonant clamore. Viri currunt deis D dere puppim. Ut Miles egregius accensus laudis amore expugnatae Urbis murum occupat unus, aliis dientibus extra, aliis trepidantibus intus sed superavit resolutis nubibus imber virorum vires. Visum est in fretum totum descendere coelum. Et aequore miscebantur aquae cum coelestibus undis. Nox coeca tenebris patebat lumine coelum ni quod plerumque praebebant ulmina luismen Dant saltus fluctus in concava tecta carinae. Deficit auxilium, animique sortia cadunt. Stupent tunc Magistri, fatentes in tanta mole mali se nescire ferre uvamen carinae fragili Arbor rumpitur ex toto regimen, fluctus procellarum mergunt

in mare ratem, cum qua lar ma

424쪽

8r ANTIQUIT.

gna virorum sat est functa tuo gurgite pressa profundo Evasimus ter deni fortuna praebente regressum

Qui dum staremus in litore fessi ad

mirantes cadavera mortuorum, quae

expuit unda oras, incidimus in latrones, quos postmodum didicimus vestros fuisse Cives qui diripuerunt gaetas spolia cuncta: quod hor-rbbilius esse videtur, plagas imposuere defunctis innumeras, credenteSquod viverent quum spoliabant eosdem Pro dolores avarior fuit homo unda. Evomuit illa. Dilaniavit homo. Quare nos devii tristesque gementes secuti sumus quae rapuere

fures deprecamur otestatem hujus floridae Civitatis, ut prave direpta restituantur in totum reddenda per nos quasi mortis insignia suis non spectaturis ultra intumulata cadavera stantium in litore maris, esca relicta feris. Nec prosit exceptio, quin simus qui petere possint, quos nova Constitutio juvat. Vidimus eicfures, qui in nos quasi proverbialiter versificantes invectivantur, non pro futuris litora bobus aratris. De exeusatione, o promissiones semisit.

I Nopinata distincta in partibus

istis querela celeriter impulit aures nostras, res reddit unanimiter condolentes de naufragio, quod tam nefando de relatione vestra nuper audivimus in aequore contigisse. O magna facilitas hominis non titubantisse totum potius committere ventis lAudacia nulla fuit similis illi, qui

ligneis primitus secuit aequora remis, inter lethumo vitam posuit non mediuati solum concavum instabile venavigium. Poterat iste lata terreri

tristis imagine Ponti trepidare

qui postquam evolant emissi latebrarum carceribus, ubi tenentur inclusi, mare tanta quais coeli nubila vexant, cunctis negante parcere rebus.

Sed forte divina Majestas hoc voluit, ut limina sancha Sepulcri per mare per terras visitent devoti Christo fideles, qui potest imperare Ventis Waquis, fretumque navigantibus praestare quietum. Quod utinam prae buisset illis agminibus sanctis, quae noviter periere mari jacentque in litore turpiter denudata per quosdam, quos iurisdictioni nostrae subjectos esse proponitis, asseritis firmiter

esse verum. Quod ullatenus credere non valemus: quoniam Civitas ista tales tolerare mequiret. Uno suspen

deret in patibulo, si quos inveniret, tam dira perpetrare delicta, quin

leviora. Verum, ut responsum congruum accipiatis sic breviter haec concludo quod Consiliariis omnino dimissis, quos non est necesse fatigare omitto enim quod super iis festinari desiderent remanebitis mecum, cum nostris Officialibus in secreto sagaciterque inquiremus,

quantumcumque poterimus cautius,

si quae de illis spoliatoribus pessimis

poterunt inveniri, ut direpta restituant, poenas luant, quas tanta decenter requirit offensa. Desideramus insuper calamitates Wafflictiones vestras, quibus triste compatimur, Diactuose minuere, & solatium qualecumque possumus, gratiosius imper tiri.

De apinis debitis in que detentis. SEcuturus vestigia, quae magni nominis excelsae famae Sapientes ubique fere terrarum in protestationibus suis frequenter attendunt

laudum praeconia Fotestatis, Whu

425쪽

8i DISSERTATI QUADRAEGESIMAS EXTA. Iis

jus speciosi Consilii Generalis omit

tam. Nam quantumcumque pruden

tiores existant , tanto facilius profitentur , se sum .ientem non habere scientiam ad proferendas laudes, quibus promerentur magnificari laudandi. Verumtamen satis in brevi vide tur laudas e publice fassus se se non

esse dignum tantam deferre molem, pro ut ego . cui curialitas vestra parcat tamquam insuffcienti, maxime quum non expediat, me laudes exsolvere vestas Ni sicut expedit ostendere digito Solem, quia gaudent brevitate nostri temporis auditores. Iis explos expedite decurro ad ea narranda, quae Potestas mommunitas , nostra in conspectu 1 vestro se- les tam in creditis faciendis , quum simul mercantur distrahunt, quam aliis in mutuis contrahendis. Sed multi ex vestris, quos ad solutionem suo tempore faciendam interpellare deberet sola liberalitas Creditorum, inurbane cetrant exsolvere quod debent is vos ipsi saepius requisiti negligitis sibi justitiam exhibere, qua

re videmini litem facere vestram mdare materiam impetendi in quocumque quum vel judicare negligitis quod a vestris improbe factum subditis, vel reddere quod per injurias est detentum. Et haec etiam usus approbat diutius jam obtentus. Unde nostra Potestas interpellat assidue, praebere dicentiam sae colligendi , meriatim proponenda mandavit. Salutat videatur In spe aehabendi deperdi- primitus, exoptat, vos semper ubique salvari in cunctis prosperitatibus, gratis solatiis gaudiorum. Adjicit consequenter, quod iis diebus proximis sibi gravamina maxima

sunt illatas unde non modicum admiratur nesciens cogitare causam ta, quae tempore tam longe decumso tardantur exsolvi. Quare in utroque casu tam dolosae rapinae, quam

nimis moratae solutionis , discretio Vestra, quae valde diligere justitiam

commendatur

nostra, omnes oves, ut dicam

pecora campi rapide adduxerunt, pastores plagis impositis in pascuis dimisere ligatos. Quod tanto molestius est ferendum, quanto fiducialiter sperabamus non ostendi, sed defendi potius tamquam ea, quae liu cusque poteratis quasi propria reputare. Occurrit alia causa dicendi quam decet prudentiam vestram absque morae dispendio em taciter exaudire. Ecce consuetudo reperitur antiqua, quod Cives vestri pariter nostri, quoties opportunitas exigit, se multum exhibent invicem libera- ' Hei plura desiderantur. pulus universus prostratus, ut profert stetit, quaeque de iis, quae gessserunt contra decus Imperii ante nostrum rationem reddituri tribunal. Et examinatione asta condigna tunc vos opera vestra sequentur,is retribuetur vobis prout inventi fueritis

esse digni. Et sc erit, ut supplicastis, vestra par poena deli sto, ut o te melior, si hoc honor Imperii non negabit, exemplum perniciosum non relinquatur in posteros De Vponsione facta eisdem ab alio

mandato Imperatoris .ET si dedignatur eis aespondere Imperator, vult udicium ,

426쪽

sr ANTIQUIT.

non misericordiam exercere, respondeat aliquis ab eo paratus sic: Ut responsum secundum praecedentia

merita vestra per me congruum ac

cipiatis, mandavit justissimus Imperator, dicens, vos esse repertos in crimine laesae Majestatis apertissime eommisisse molientes,in arma sumentes contra Romanum Imperium, hostesque suos publice uvantes armis, consilio thesauris, nitentes utque subiecti, Otalia maxime multis rivilegiis decorati fierent rebelles, seditione Q conjurationem

facerent facinorosam contra prosperum statum sublimis suae Μajestatis. Unde, sicut scire debetis, estis morte digni, bona cujusque sunt publicanda isco propter scelera nefanda parentum filii poenas debent pati gravissimas, in uia propter tantum scelus efficiuntur infames, quia Lege prohibente nulli succedere possunt reputabitur eis in praemium, quod poenas non subeant capitales. Si vultis igitur, sicut vos ipsi petistis, poenam reportare condignam, veniant universi ad preces inclytaemajestatis, recepturi, prout Leges seculi judicabunt.

De Potes at extera mortuo u Wἰmine. I. Demilii indigena mortuo. II. De Populari mortuo. III. De mortuo in partibus remotis. IV.

De Potestate extera mortuo im eg ἰne.

V Isitavit nos hodie Dominus visitatione terribiliis amara valde, multipliciter contristantes de obitu tam gloriosi Militis, qui Civitatem istam recto justitiae tramite non declinans ad dexteram vel nistram feliciter gubernabat. In adve

tu quidem principio sui regiminis haec nostra Communitas in brevi coepit multimoda prosperitate potiri, confestim pravis pacata rumoribus a purgata malis hominibus. Effugεre namque latrones o fures B fractores locorum , raptoresque rerum alii nequiter malignantes abstinuerunt ab operibus suis iniquis. Receptatores talium, ne quibus ipsi diutius latere non possent, exterriti in abditis suis eosdem recipere non

audebant . Ipse sedens super sedem judicandi in audiendo se cunctis facilem praebens. Jus omni petenti

sine personarum acceptione servabat, jus suum cuique tribuens, prout postulat ordo juris. Cuncta haec Terrae nostrae, quam regebat, agenda cura vigili promovebat, studebat extollere quantumcumque poterat ad ipsius Communitatis commodum, honorem. O utraque Civitas quae misit, quae cum gaudio recepit eum D dem, flete tristes ambae, deplorate dolentes, tanto Milite desolatae, qui reddebat utrimque gentibus decoratam aliam natione, aliam gubernatione laudabili Cujus modis moribus alii paterentur informari Rectores. Erat enim plenissime Regiminis ossicio doctus modo &,ores ibi gestabat, quae conveniunt

praesidenti. Nec mirum . Erat enim nobilitate clarus ' etenim nobilitas tam res quam animum moribus norat . Scientia praeditus, consilio providus , aetate maturus , disponens

singula , prout lociis temporis qualitas exigebat. Unde immensissime commoti sumus ad ramis lacrymas de amissione tam pretiosi Rectoris. Fecimus, quod nostrum est, ct quod

427쪽

nos fecisse decebat. Sed si staremus hei . sicut modo sumus mora longissima unanimiter congregati omnes, sine fructu sedulitas nostra morandi fructum reversurum exspectanS, qui hodie nos dimisit omni tempore dolorosos . Recedat ergo quisque quum sibi placuerit ad propria. Et licet personam amiserimus jam sepul

tam memoriam tamen v I ventem re- numquam ra

tineamus ipsius , quae mentibus nostris discedat, donec vixerimus ulla vice. Familiam suam quam secum habebat bene morigeratam fidam , donec nobiscum steterit, honoremus Min recessu suo si hi complaceamus, ut decet. Et si quando Concives sui, amici vel proximi ad partes nostras advenerint, ubique reperiemus eosdem , recipiantur intuitu sui, mommunitatis ipsius, cum omni honorem gratia, sicut amici domini speciales qui.

cumque nostrum plus poterit, , agis opportunus extiterit , exponat se ad omnia , quae sibi cognoverit gratiosa sit tamquam nostra consolatio eorum frequenti honorificentia , quam praestare cunctis nos viderimus animo cupienti.

D Milis indigena ct mortuo MVilia Hi ita homἰn; super terram. Quisquis vult subtiliter

intueri, poterit in cunctanter attendere, verbum istud esse verum , scilicet quod vita hominis est militia

super terram . Ipsa enim a secularibus, qui eam primitus invenerunt, his armata fuit aculeis, custodia videlicetis pugna, atque victoria Custodia, ut sagaciter ab insidiis custodiret pugna de victoria, ut trium-

pharet in hostes Hostes vitae hominis inter multiplices alios , qui incessanter insidiantur eidem , sunt praecipue superbia, inanis gloria, avaritia, invidia. Ista crudelissima vitia insidiantur vitae hominis, ut ad se attrahant ut capiant, persequuntur ut perimant. Cum istis pugnavit viriliter, donec vixit, hic sortis Α-thleta , cujus memoriam modo facimus cum tristitiain dolore. Si enim superbia instigabat eumdem , dicens e

tipsum superiorem ostendere, quum ahens paucos vel 1 tillos aequales verbo,

fetentia , divitiis , O honore , hanc expugnabat humilitate benigna, cogitans in corde suo quanto homo melior est, tanto debet se in omnibus humiliare devotius. Si inanis gloria, ut opera , quae faceret, laude digna fierent in publico , ut extolleretur laudaretur a cunms erat in animo suo occultandi voluntas , ne de ostensione insurgeret maligna temeritas. Dicitur enim de hypocrytis: Opera sua in aperto faciunt, ut ab ominibus glorifeentur in eis. Si avaritia, ut congregaret, undecumque posset, multiplicaret, ne egeret in posterum , sed splendide , quando vellet, vivere posset, resistebat in mente dicens : quanto qui1que amplius habere coepit, tanto plus egebitis tamquam egenus malo quiete modico contentus exἰ-

flere, quam insatiabilis noeniri. Si invidia, dicens dolere debes, s quis

Ciυis temeritate sua se faceν tibi credar aequalem, hanc ista ratione vincebat qui alios virtutibus antecellit, tutius in oeo infimo quam in summo semetipsum conservat. Semper enim pe-ψ ον graυior de alio ti na. Dixi virtutes animi , quibus praetaxatae vitae pessima superavit. Ecce virtu

te corporis, quibus inter homines gra coha-

428쪽

833 ANTIQUIT.

cohabitando resulst. Fuit enim no-hilitate clarus, armis probus , socefacundus, manu largus, fide pudicus. Haec Reminavit cum mobilitate genus , fuit splendori gloriae domus suae. Facta ramicorum . rogatus , in ultroneus fideliter gemit ut propria intentus cunctis eorum profestibus ne rebus lecterentur adversis sed propriis extollerentur in altum Ardua Communitatis duae consit, saniori promovito opere ' ubi nimis dissicilia germinabant, ad exitus pronosis faciles ex providentia qua

poterat, reducere properavit, in δε-ctans, latriam Tuam haberes statum prosperum, jucundum, ut augmentaretur personis . facultatibus 'onore , ras quae Une sui ete Iacifica non facile pervenitur. Si vellem insistere singulis laudibus quibus poses et merito commendari, Jam mimis vestram audientiam fatigarem, sciens vos gravi moerores depressos propter mortem hujus Militis gratiosi, quia a nostra tarticipationes subreptus est hodie, viam universae carnis ingres

num . Verumtamen debet nos ab isto relevare dolore communis nostra con

diti quia . cinis asses dicimur,

in cinerem convertemures imitaturi antiquorum nostrorum parentum tam

vestigia, quam sepulcra. at erimus quandoque quod hic est . si tali necessitate aransimus sicut Manifesto visu quotidie fieri videmus, cli certi sumus, nos mori debere, quia dispositione divina subiere aliis praecedentibus , Maliis sequentibus praecedentes crit isque mi ultimum Non debemus nimia tristitia Iraegravari, quum ista non valeamus liquatenus evitare. Sed oportet mos

in patientia sustinere. Quodcumque nascitur, Moritur, numquam in

statu permanet eodem . Omnes Ortem quaerimus . Si fugit illa , prosequimur: quanto plus vivimus, ad ipsam tanto festinantius properamus. Recurramus ergo ad mentem

rectam, non addamus damnum damno, afflictionem afflictis. Non laboremus in eo, in quo possumus perdere, lucrum non invenire. Vivamus . Reconsolemur praesertim in memoria probitatum ipsius, quae nomen ejus vivere facient in aere num . Commendata sint specialiter amicis proximis suae posteritatis agenda. Et sicut ipse frequenter portabat nera propinquorum . ita ipsi retribuant suis, quoties cognOverint expedire. Vos autem , qui venistis honorifice ad obsequium sepulturae , recedetis amodo cum grati rum actione, quas vobis exsolvunt

propinqui pariteris vicini, exponentes sese ad omne servitium , quod

vobis crederetur Opportunum, tamquam dominis cimicis amicabiliter

De Popuiari mortuo.

ATtendite omnes patiente dc in guli merito collaudandi, qui venistis in multitudine copiosa, redditur huic doloroso funeri beneficii debitum quod homo debet homini

secundiam cursum naturae divinitus ordinatum. Inter plurima namque beneficia, quae vult ipsa natura, ut homo vicissim conferat ipsi in terra, sunt consideranda potissima, scilicet flere cum flentibus, dolere cum do lentibus. ωgaudere pariter cum gaudentibus. Primum inducunt humanitatis pietas carnalitatis affectus. Secundum ramor carorum' patriae,

429쪽

ae mutuae compensatio servitutis

Tertium caritativa dilectio, ut de prosperisin commodis aliorum , sicut R de propriis invicem gratulemur. In praesenti mysterio digne ad plorandum nos pietas commovit humana, ad lamentandum cum defuncti propinquis carnalitatis affectus Ipsum enim a primordio nativitatis suae Creator generis humani edidit

gentibus gratiosum. Et quanto excrevit, inter homines placidus conversatus, tanto magis profecit moribus , gratia , scientia, honore. Cunctis vicinis amicis ac proXimisse semper exhibuit liberaliter serviturum. Nulli nocere, omnibus prodessem complacere donec vixit, studiosius affectavit. Proximitate conjunctis ruchus uberrimus , amicis amoenus, solatium dulce vicinis Dolere quidem de obitu tanti viri unanimiter possumus debemus tam ratione dispendii singularis, quam ratione Communitatis QPatriae, cui in consulendo sanum consilium , in praebendo floridum praesidium , in expendendo argum stipendium festinanter praebuit , quoties expedire perpendit. Si gravi dolore teneremur, si compatimur, quum damna amicGrum nostra sentimus, solvimus naturae debitum , quod praemisi . Quis enim tam ferreum pectus habet, cortam v lapideum, ut gemitus non exprimat, lacrymas non fluenter effundat, quum amici vel proximi interitum intuetur, ut compatienti non compatiatur is condolenti non con-

doleat Ipse enim Jesus semetipsum turbavit macrymas effudit, quum

vidit alios circa monumentum Laetari deplorantes. Sed considerandum, carissimi nobis occurrit, quod fletus, dolor ac gemitus, Vota partium ,

quidquid i pati iei clare vellemus,

non restituent nobis illum, ulcis memoriae dilectissimum nostrum. Immitissima mors , quae nulli parcit omnino , hodie a consortio nostro subtraxit. Si enim hactenus umquam memorata fuisset extitisse venalis, redimeremus utique largis opibus gaudium , quod hodie nobis moerori miscetur. Sed quum non sit locus nisi consolationi , solummodo commutemus in consolatione moerorem , sicuta multis sapientibus recolitur esse facinum Tristitia namque damnum multiplicat, ipsa dolentis languida membra reddit, infirmitates in curabiles. Sc oblivionem frequenter inducit, sensus hebetat humanos virtutes destituit omnes, curam rei familiaris gerere negligit, qui tristatur. Famuli in moestitia deprimuntur, omne factum videtur quasi in desolationem abiisse. Consolatio tollit

moerorem animi, virtutes augmentat,

destituta reparat, in melius crescunt ' quam facere praesidium est salutis humanitatis officium , secundii affectum, qui ab hominibus

debetur in cunctis. Praeterea consolemur de meritis vita laudabili testimonio , quod habet a gentibus generaliter hic defunctus. Qui si sorte multo longius pervixisset, repo lasset praeconia gratior . Ad ultimum oportet nos, dum stamus in Seculo, consolationem recipere temporalem. Est enim commune mori Omnes ad hoc vivimus, in hac vita peregrinamur in corpore, ut inde transeamus ad patriam . Non enins babemus ei manentem Civitatem, sed fusos ara inquirimus, majores nostros posteritatem ibidem utinam cum gaudio revisuri . Alii praecedunt, alii ver sequuntur, sicut navigantes insequore. Sed haec inter consumma bimur omnes, singuli, nullo reli-

430쪽

8D ANTIQUIT.

cto , quum Venerit dies ejus. Iam non vos verbis prolixioribus ulterius tenebo suspensos, sed ex parte viciniae consanguineitatis defuncti

grates vobis redduntur immensae, qui sicut urbanitatem vestram decuit, honorifice convenistis sepulturae Gr- tui honorandae. Quum vobis pia cuerit, cum bona gratia recedetis acturi negotia quique sua . Vicini

proximi in domibus remanebunt, exemplum secuturi prudentum in consolationibus attendendis vobis propterea, quae nuper ei fecistis, eisdem flabunt omni servientes.

De mortuo in partibus remotis. N sperata memor anxietas,

velut au terribilis impulit aures nostras de obitu gratios . . , qui nuper in partibus Franciae migravit a Seculo compatriolis suis ibidem praesentibus relictis voce clamosa lamentabili derelictis Cadaver vero ipsus multis honoribus secularibus celebratis religiose fuit

positum in sepulcro, madefactum a me tam patriae , quam viciniae ad funus consuentium abundanti fluentia lacrymarum . Plorabat vicinia o memorando morum virtutes illius, qtribus conversatione domestica se conformavit eidem is collaudando grata servitia, quae poscentibus liberaliter conserebat, ac rectam fidem puram honestatem defuncti . Amici nostrates lugebant, sicut fecimus no ipsi, detrimentum Communitatis istius, cui per mortem suam detrasta

sunt plurima commoda , quae quan documque necessitas exigebat, de persona' facu Italibus consequebatur ejusdem. Item intolerabilem gravedi-

ne parentelae, quae solatio reso-cillabatur illius, quibus de ceterodestituta potest multitudo condolere Gravia damna , quae imminere videntur vicinis pariteris amicis , inploratu referebant amaro. Et quamvis sit triste, quod loquimur, tristius tamen possemus repetere,, reepilogare quae dicta sunt. des bonitate sepulti, justissime lamentari,

cum securitate conqueri de tam gravi amissione dilestissimi nostri, quam

patimur, si specialiter haberemus de quo raptore, qui nobis ustitiam exhiberet. Sed de morte non habemus , quia naturale est mori, mors nulli parcit homini vel honori. De Mundo non valemus, quia

quo usque possedito fovit eumdem nutrivit in deliciis is de iis quae

sua censentur patere sibi contulit. Competentem gratiam habuit apud Gallicosis honorem Floruit cum majoribus pariteris minori ord Ine constitutis gratiarum auctione. Sed

ipsum ulterius retinere non potuit

quod non erat in ejus, se, Domini

potestate . De Domino Deo nequaquam querimur. Ejus exstitit creatura. Ipse creavit, sublimavit moribus scientia, urbanitate sublimi, in se semper retinens potestarem mortis vitae in signum universalis dominii ad se ensionis ad ea, ubi quisque recipiet, pro ut gessit in corpore, donec vixit in eculo. Revertamur igitur ad nos consulti dicamus, quod sicut iste suit, erimus , quoniam & homo est. Hac

enim via cuncti necessario gradientur atque in consummationem fingulorum quoniam ideo in Mundo venimus, ut ad aliam patriam transeamus. Parentes, vicini, speciales amici laudabilem consuetudinem X-

sequuntur quod hodie retinet Civi

SEARCH

MENU NAVIGATION