장음표시 사용
141쪽
ligione collo litium dii Rasilides lio mo alio
illi iri fili Ox. iiii similia a tilem vati geli eum,
nempe Roxilam Moschori tua princeps, ad Se
in senatu in adducti tua, ut ii noritice acceptum, I Vangelica doctrini suminam conlidenter edi S
se rejiis sit . uod ille humillimis gestibus, imperantis alii mum przaeoccupando modeste et
graviter praestitit. Hanc si dei professionem a Se mandat principis oscii conscriptum, O Lila toti senatui ipsius e prius ente, exhibuit. Τum Moschus dux responsionum ad hanc I: O-Lit: e lilii o eloganter in quarto I: ut honicis litteris scripto e preliose lota auro ex la Ornato com sirehensam, ei in manus porrexi l. Λuctor hujus istoria, vidit librum hunc in Bibliotheca sex linii cujusdam patronis. Sic ille, qui addit, colloquium hoc, et upestiones ultro citroque inter Moschorum principem et Ro-kilam ministrum habitas, Latino idio male descripsis Se Joannem Lasi tum in theologia oscho vilica Spir e e melum ann. DLXXX l edita, cum restitatione superstition uin Rus sicarum et
Evangelicorum , atque ipsius ut heri de sensione ex lareque diei collo luiu in ipsum, su-sius, larma nonnihil diversa sensu tamen eodem . apud Paulum de rhonium in Vita Joan Basilidis magni Moscho viae ducis lib. I. 3. et apud alterum, qui ex eo hausit Michaelem asparum Lundor pium continuatorum Ilis loris IIuidani de statu religioni ac rei publicae TO. . lib. x part iii et seq. Ac tandem nonnulla de hac R0kila, cum Basilide duce collocutione, acobum Augustinii molitianum, in sua Historia narrare a SSerit. 2 33. Verum sicut ipse aliique quos memorat tanta diligentia adnotarunt vel humiles gestus, quibus Rokila catilare Moschi principis animum studuit vel librum pretios tela auro texta Ornatum, eidem principi a Rokila porrectum : Sic etiam praeterire Silentio minimo debui S Seni, quam acri ipse odio ac furore Sathanae ministrum, statim ac salsa illius dogmata percepit, abominatus suerit ac execratus. Cujus rei fideliorem ideo relatione in Genebrardus in Chronici nobis subministrat, his verbis u Joannes R0 Lita minister legatorum Sigis mundi regis Poloniae, a Joanne Basilio inagno Moschorum Caesare, Sive imperatore, de religione Lutherana auditus, cum ignominia et con-Vicit S non Christiani, canis onagri, Antichristi, etc. rejectus e St ac voce scriptoque irincipis resulatus, praesertim in capitibus de patribus sive doctoribus Ecclesiiu de miraculis de Statu defunctorum de bonis Operibus, de Sanetorum, potissimum de Virginis veneratione, de traditionibus de jejuniis de Liturgia sive missa, de imaginibus de Votis et castitate monachis et n. 254 Idem confirmat Gothardus ortus Dan -
iis canus in suo Callo-Belgico Mercurio qui inter alia a Joanne Basili demo Lilae extirobrata, ista reseri u Vos de de Evangelica gloriari consuevisti sed actionibus ita dixi si estis ut
jam Omnem sere Euro I iam vestri novi dogma
libus subverteritis: quod etiam incredibile foret, nisi illud nos, ex luolidianis sere nuntiis. magna admiratione audiremus. Intelligimus
vero eliam secti vestra' , lacita, Velerum liari e
lieorum dogmatibus inclusa jam pridem inpli tribus Conciliis a vere doctis et Christianis
homini biis exi, lorata ei se Vere Vindicata QSSe. Uuid igitur monstri est, ii uod incertarum iure Sum propugna lorus estis, ut 0li fidei justificationem adscribitis cum venturus sit Do ininus reddere unicui tu mercedem feci in dilua
opera sua Si sola sidus beatitudinem adfert sempiternam luid illo I, iis est judicio et
cur totius in ovo Testamenio stertim dignitas nobis inculcatur Praeceptorum haec e Sirorum, his si et ut heri egrogia sunt paradoxa, qui schismatibus et dissidiis orbem errarum involverunt. Et quidem pro comperio habemus, nulla eos Scripturarum auctoritate ut has turbas darent adductos sed emeritale potius, ae impetu silebis, cum Semper imperilae tum in omni rerum no Varum motu, ab Sque ulla judicii ratione se gestienti S, etc. 255. IIaec ut alia plura a Basilide in nobilissimorum procerum consessu dicta refert axi tus, Seu I, Oliu exprobrata ramo nerV0sius, et acrioribus, tum Verbis, turn sententiis, impie talis ministro objecta sui S Se narrat eumque nugatur quod haereticorum dogmalum rationem blasphemiarumque, Basilidi prolixa oratione quam ipse de suo cerebro finxit. Se rud-didisse jactaverit ab eoque princi Iie honori- sic habitum etiam prelio Sa munera accepis Sevulgaverit. Sed revera, iot injuriis exceptus, io contumeliis a Basilide, una cuia se clariis legatis ejectus fuit Rakila, ut quum paulo ante Regenvolscius me in oravit, Joannes Lascicius haereticus in libro de Theologia Moscho vilica
Spirae, ut diximus, anno MDLXXxit dilo, uti Cenebrardus ' habet in Chronico, ministrum foede prostratum, erigere ideo Commenti litvribus, licet rustra connixus fuerit, ii xla iro verbium inquil): Pinguis ense tenue sensus non gignit. 256 quae insuper sunt subsecula rem aliter, quam Regeia Vol Sciu S, quo Sque ipse recitat, scriptore narrant, accidisse perspicuum reddunt non modo ni in ut ipse mei Genebrardus dicit ex eo tem I, Ore Moschus a vior Polonis suit talia tua in haereticorum autoribus, eosque in agnis pra)liis sudit Veruin etiam adeo male habuit ut innuimus, haereticos regis P loniae oratores lantoque cum dedecore sua
142쪽
aula detrii sit ut in eis jus p entium Sigismundus de iii violatum fuisse conquestus fuerit ac inducia cum Moselio nilas, ea ratione dissolvere cogitaverit. uamvis ab ea sententia. Sapienter eum os ius cardinalis, ' ista ad illum Scriben S revocare luduerit i Jac latur nescio luid, quasi majestas e Strarata habere nolit inducias cum duce MOSclio
Vim per oratores suos consectas si Popter Colliu-melias illis irrogatas. Quin ioc inania ne sit facinus barbari illius ducis, et animadversione
dignum negari non potest. Verum interea renuntiatur, et hoc quod non Oratoribus e Str.
majesi haec fuerint irrogat D contumeliae . sed hostibus Evangelii Christique Crucis inimicis. qui mendacii Cliris tum illa Veritas est, arguere non exhorruerunt. Quod si liris lianos Ora lore majest vesti . misisset sortasse tale quid non accidisset. Sed quoniam hostes Christi misit qui multas in Christum litast, hemias evomebant, dux ille qui se Christianum profitetur pro Suo Zelo, qua Christi injuriam sibi vi- .dicandam existima Vil lenere Se non potuit quin in eos late quid statueret. 0u0d si res ita suhahel, excusali 0nem aliquam factum hoc illius mereri Videtur. Quamvis enim et ille Callioli cu non est, tamen cuin is lis haereticis ad semissis colla lus, proli emodum Calli 0licus censeri possit dignus ut sit, cui veniam de majesta Vestra, si Christum contumeliis affici serre non potuit et in blasphemos homines durius
aliquid consuluit. Cum non oratoribus Vestraenaajestalis sed blasphematoribus Christi contum selias illas de qui hus queruntur, ira Oga erit. aamobrem suptili e majestali e Strdst, quaecum eo iacta Semel sunt induciae ne velit eas rescindi. 257. Lasstium senatorem ab haeresi retro cant Asidia et scandala sectariorum inosi ad eumdem strat hilatoriae littera Debuisset sane Sigisnuindus tot experime litis edoctus didicisse laudem consilium tu i humanae prudentiae, quo ut sibi se clariorum turbulentos animo concilia rei n0n modo contra eos remis Siti agere quam oportuis Set, sed muneribus ac honoribus etiam cumulare consuexii, semper ipsi sibi ac rei publicae infaustum ex asisse ; cum ii, non quae regis ac regni in omnibus, sed quae Sua quaererent; et ab impio ac starente principe illud pietatis genu percipere, quo rex alte Sancliti Sili structus Iniq/tos odio habuit, et abominatus est et Dyem Dei dileaeit u Usque adeo enim , inquit Λugustinus, non omnis qui irascitur odit ut aliquando magis odi S se con Vincatur, si
non irascitur . Comitas haec enim Sigismundi et haereticis ipsis noxia et sibi semper dedec0ria damno fuit uuanto melius suisset, Si cum
Basilido eos ira lus correxisset, quam termitiore illos non irascendo interire occesila nihilominus conlumelia, nec salubrioribus consiliis ad lite sit Sigismundus nec se clari ab improbis quas struxerant cogitationibus des litore lino crina cognovissent proximis ars a Viensibus comitiis temerariis eorum ausibu S prae alii con-lantissime obstiliss qui ab illorum erroribus ut diximus ad Calliolica ita erilai m emerSerani inter hostiue illustrissimum Atherium LasLi inclytum Poloniae senatorem, quem haeresi pariter abnegata ad Catholicorum paries transiisse. Hosti cardinalis opera, nno Prael erilo narravimus acerbo dolore percili, ac summa hinc sibi incommoda metuentes, nil
Carent, inter alia scripta ad eum se luenli 0cti luto Epist0la . Praecones e universilas lola Christum pro- silentium in Polonia illustri domino iberio Laski. si Christi Jesu D se viventis Filii Domini et Se
valoris Verana io liliam tibi hiberio Laski, ex animo precamur. Factum est autem dedisti
Roman00scula Pontifici. Hoc istud est captivus, in Babyloniam duellis es Proh libertatem DTametsi autem noli dubitamus, te acti tui aliquas
habere rationes negamus lamen esse tales, quae
piis et si delibus Christi Domini servis salis sa-ciant lani una abest ut coram Deo aliquo loco e S Sequeant. Nempe puduil te deseclorum xidis limulta in Ecclesia Dei scandala certatim novas de Christo emergere opiniones ne dicamus lip reses audivisti num ideo in adversariorum doctrint Evangelicae castra transeundum erat Minime gentium. An sic didicisti Christum ut illum Petram esse scandali nescires e positum in Signum cui contradicatur vitii nihil0 minus est lumen revelationis gentium et gloria Israelis: qui tu dominari debet in medio inimicorum Suorum, ut illos regali conferat. Vide quid Eliae acciderat pr0phelae Domini quomodo Coram Deo Israelem desectionis accus a Veri l. qu Γelictum solum, hi etiam quaeratur ad Sutiplicium sed adhuc nudi superesse millia xii Orum Septem, qui ioplitem non flexerunt coram Baal. Audit etiam punitum iri Israelem. qui a Deo suo factus est irosv us et pro lihela Domini Occiderit. Sic ille praestantis simus hero Suessi de rex Paelis, num Dominum pernegal quod ideat sanetos deficere, e veritatem a filiis io mittit in diminui vitii 40lius cum audit vana loquenle S, ille Dominum poscit salutem. Et quamvis desectores hi corde O luant in Sorio in tuam, rem agani, tamen ne nimirim ferociant Dominu sesurrecturum pollicetur ut inopiae pauperum
opem serat. Ad eum modum se res in Ecclesia Filii Dei habet. Quod etiamsi bestia et prophe laedalum
143쪽
est grandia loqui et vincere sanetos, ut de Sanguine illorum ad ebrietate ui nauseam, inquam, polet nihilominus penes Agnum Victoriam Ore quoniam ille Sit Rex regum, et Dominus dominantium, et bestiam pessum cum pseudopropheta ituram. Alia vero causa sibi quaerenda e Si, O magnanime LasLe qua quidem in promptu et obvia est. Unicum exemplum tibi proponimus, sapientissimum regum omnium Salomonem in iluam ii se causa illi sui sana aedificandi. et colendi , sitiat ollien, Cliam Os et Moloclium, postquam templum Deo Israel disicasset mandalo iis ius 80ua sumus, collige te et rerum Conscienta luae subduc rationes, et ultimum jam prope instare diem scito, quo Viventes et mortui judicandi sui it Domino nostro Iesu - Chri Sio Veniente cum virtute ni ulla in gloria Patris sui cui
neque INOPS. neque Sepulcrum eripiet quem
quam, quominus ipsius sis latui judicio. Hic judicaturus est, Secundum eum Sermonem quem nobis loculus est a Patre suo non secundum placita aut invenia hominum. Nolumus e diutius delinere habes multos ejusmodi casus, qui te commode instruere possunt quid tibi faciendum sit ut Domino Christo lucrisias et reconcilieris. Blandiatur quis libici satis est nos libi quod verum
est dicere. Vale D. 258. Sic Epistola ex quae videntissime palet Laskum, ex eo potissimum adductum, ut haereticam pravitalem abnegaret, quod perpetuae irae, dissensiones, Odia et scandala inter se clarios hoc praecipue tempore ferverent; unde merito idcirco ridenda legenvolsci Thuani. eugesba Vari aliorumque haereticorum Scriptorum, qua Supra retulimus commenta dum hoc ipso lem pore, pacem tandem inter illos firmatam fuisse incauto lectori suadere conantur eodem certe animo quo in Super gravis Simis contumeliis a magno MOSchorum duce Polonicos ac Lithua nos oratores haereticos assectos amplissimis nihilo minus muneribus cumulatos dimisso S. ingere verili non sunt ut paulo ante commemora-
259. Laskiu Saulem, prae sala Epistola accepi a. eis quod merebantur, Calliolico senatore dignum tale dedit responsum
ille ras vestras non sine animi consternatione perlegi. C0mmolus enim sinistra admonitione perversi consilii non OSSum non abhorrere tam aut Ores quam eorum sucata per Suasiones. An me rationis expertem, desperat de conscienti; P. Vel le Velia arundinem Ventorum procellis agit alam esse putabilis, ut a prostandis Si miserrorum latebris in manifestissimum lumen veritalis gratia divina adductu S. rursus in Ovas despicalissimorum haereticorum Secta S, e Siris vel aliorum stimulis me temere praecipitarem 'on sum quem putatis neque quem in
Mater Epist. Hosti Epist. CXXVII. p. 278.
constantiae accusetis. Incideram quidem, saleor, in atrocissimos salsae doctrina fluctus, dele S-landa iiique eductorum tempestalem errabam in deserio tenebrarum Vis morbida per Se quebatur me luporum rabies ser0cissima: Sed immensa Summi Pastoris henignitate circum- se plus ad erum et unicum Vile humeris ejus propriis Sum reportatus. Nunc jam cognosco unum in essentia Deum, Spostasibus trinum. Patrem videlicet Filium et Spiritum Sanctum
Sed unum χυζα ου per seclum Deum. Hunc Chri- Slum desum Eterni Patris Filium aeternum Pontificem et sacerdotem perpetuum, Secundum ordinem Melchisedech, excussa omnis caecitatis caligine, incere cognosco, credo, adoro et invoco. Ecclesiam Calli 0licam Sanguine ejus pretiosissimo dedicatam, unam S Se assi Pulo, quae .
ut est universalis ita omnia Divinitatis mysteria
in ea Sola esse reposita firmiter leneo, extra quam neque Sal US neque remissi peccatorum
honi inibus contingere potest. Huic a Christo vicarius constitulus Romanus praesidet Ponti sex cui in regenda gubernandaque Ecclesia, non minor quam Petro Apostolorum principi a Deo concessa S auctoritas. Minime igitur mirum
esse vobis videatur si illi in fide lubens obedio cujus potest alis imperio Christus ipse parendum mihi praecepit Oscula vero illa, Si tanquam Sacrilegia mihi proponilis erratis infelices. Talis enim e osculo dignus Si vero qui pascit me ilae pabulo. An non a Christo Ecclesiae subjecti sumus dignitali rati ego contemnerem OS, quos audire jubet his dictis iit vos ausiit me audit, et qui vos vernit, me spernit Z olo igitur temerariae rebellionis si ulli lia inflammaius, Spernere Christum in Romano Pontifice illum
Superiorem adora, hunc tanquam personam ejuSin terris gerentem si deliter obser Va Neque ea
ratione ut VOS Somnialis in Bab Slonicam ductus sum captivitatem imo ruplis vinculis teterrimis pestiferae haeresis, cujus dira contagione implicitu S, mi Seram contamina eram animam in lucem veritatis, non in castra adversariorum, ulvos detorque lis erumpere se Slinavi. Sed quae-SO, num i S recte alii Seon Sulere potest, cujus doctrina inexplicabilibus ne sandissimorum errorum Sordibus est depravata 3 umquid ex corruptissimo et amaris Simo sonte dulcis aqua emanabit Iurpe Si doctori, cum Se redarguit culpa Vos mihi consulitis, qui Christum dereliquistis, Apostolos eorumque Sue CeSSOre contempsistis, Ecclesiam Suam ablior ruisti S ex qua
ut effrenis polentior vagaretur libido improvisa et immoderata s0lulae carnis licentia, ad quaslibet stupendissimas haeresum opiniones, insolenter vos melis So praecipitastis. Ibi orta jam scandala in sinita ibi dissensiones continuae ibi sceleratissimorum haereticorum impurissimae pro sessiones, perpetua de religione pugna, miserabilis et assticlae conscientiae desperatio Con-
144쪽
Siderale, quanta siti ille Vos sectatum diversi las, qua in auctor uin tu inero S a disserentia in religione lini, os lura in sul l lasphemia in opere
in conlinentia. ullus ordo nullus latus nulla potestas. ia ulla dignitas Ecclesiastica militi interVOS praeter colis usionem Video nil praeter dis-Sen Sione in expertus Sit in Cum Deus non sit dissensionis Deus sed pacis Deus. Atque cuia ita Sint innocentis pro pii et I luerelas Salomonem et es fidem milii lii Oli onere, importunGque Obscurissimi sensus vestri consilio lentare non erubescitis lacata es mea conscientia i tui et a religio, tranquilla fides. Et ipsa cum aliis Calliolicis una, unum Baptisma, unu SDeus, una Ecclesia, cujus capules Cliri Stus quae regilii rei gubernatur auctore Spiritu Sancto. II c non errat haec non desipii non delirat firmas lat et immobilis iter petuo durat. Contra hanc se Seudopropheta, tot relidis simu i illi chri Slus qui S Se ductor et auct0r profligati Ssimi erroris, ni Serandaeque conscientia Vestrae' Cum bestia, qua inscribilis crudelissimas seroci Ssimae natur ἴ Suae ire exercere nititur, hanc impugnare leniat,
sed frustra laborat. Duandoquidem est undala supra sirinam petram. Ipsa aulera bestia cum pseudoproplietis vestris Spiritu oris Dornini. in vindictam sui no in inis Sanctissimi sanctorumque ejus intrabiliter occidetur. Quam ob rein adm0neo vos ei per Spiritum Dei viventis obsecro, resipiscite alii litando, e Stro Sque errore Srecognoscite ei emendate. Revertimini ad uni latum et gremium S. Matris Ecclesiae'. cujus uberibus estis nutrili, ne cum seditiosis et blasphemis aliis, quemadmodum Chore. Dathan et Abiron vivi ad lacus in sernales, e tormenta nunqua in finienda in momunto descendatis. Me
vero amplius est ris scriptis ne sollicitetis i alia neque per Suasio, neque tribulatio, neque anguS-lia neque mors acerbissima, me a Christo et erit alis acceptae constant in Separabit D. 200. Praeclarissima ero liae capi Stola, timad in anus cardinalis Hosti pervenisse incredibili
laetitia as reclus se haud conlinere Oluit, tu in Laskio gratularetur; et quia tio tempore erat Hostus ipse adversa valetudine praepeditus, ideo que Suin mum Pontificem adire non Oleral; per aliti in luna luerelicorum ad Laskium, tum
u Vidi litterarum exempluria, qua ad D. V. dederunt praecone mendaciorum, et particu larila potius quam universitas Antichristum profitenti uin in Clonia. Vidi et responsum Catholico, ereque pio et magnanimo, et aperte Christum pro silente senatore dignulti. Simul autem, ut legi luoniam ipSe per ad Ver Samo al0
iuditi uiti S. D. . convenire non potui per alium litteras sancti lati suae exhibendas et legendas curavi qui Zelum hunc dominationis vestrae, et in do Christiana uetula et conservanda constantiam commeitilavit plurimum, et est eam sua palerna benedictione , rosecuta. Omin uni calidas etiam illas curavi cum non nudis . n. E. cardinalibus qui cu in legissent, ortum hunc animuin D. V. qua se nulla fert, sentis astutia Seduci rie udi rationibus de semel agni lavera dei doctrina dim0 veri alitur in coelum
26 l. Pluribus agit deinde de hiae relicorum
erroribus, Commendan Sque eum, quod in pro-x iiDis superioribus Versavi ensibus comitiis Seclariorum ausibus constantissiliae restitisset tande in incolumi latum a Deo, et sati Sia quaeque et , recatur. 202. Hos his monet alios Polo si haereticorura frat/dibus Mi ineris enim sui I, ut avituosius idem, qui, ut Apostolus cuin infirmaretur polentior videbatur nil eorum sir Plei mille re litibus fideles in vera de confirmare et ad earn, qui aberra S Seni revocare Nain Sicut sectarii antinas seducere lolis viribus connile bantur: sic toto etiam conatu Vel Seductas reducere, Vel eas, quae educi poterant conlii mare , Vel tandem confirmatas adhuc magis in b0n stabilire ac firmare uosius suum esse arbitrabatur. Hinc ejus Epistola ' ad Νicolaum ΤΟ - 1Dic kii, qua hortalus est quandoquidem cum haereticis inultum ei eo ira mercii orebro ulu ruta erat) ut Orta in doctrinis Variis et peregrinis abduci se ne pateretur atque falsa doctrinae friat circumferri se ira inime sineret; quinimo alios errantes, praecipue Vero parentes SuOS, in via in rev0 caret. minc altera ' ad j colati in
Fili ejum Palatini Crae oviensi lili ulla, qua gratulatur ei in Catholicae Ecclesipd gremium redi-luiam Iiariterque admonet, ut pro parentis sui conversione laboret. Ad hoc alitem perlicien dum Epistolam ipsam, per patrem lanislatim Varse Levicium de quo litura inferius misit ut familiariter Nicolaus ulli 0 te una iiD, non Vulgari doctrina nec in in ore pietate iraedit O cuineo uteretur, et ut paren ejusdem idem sacer et Nicolaus ipse opera in daret quo Veritali oculossa citius aperire , osset. Et hinc demum illa ad Andream Comitem a Gorka castellanum Cnes
nen Sem. qua Viruin Laudavit, quod ad Petri Cathedra in in quadam lite dijudicatula c0nsu gisset: et it eamdem in religionis negotiis
Sequeretur, ad in0nuit Digna ero prae caeteris
videtur haec Epistola ' quae hic inseratur. licitent in
uoccepi litteras . . . quae mihi, Vel hoc nomine cum primis gratae et jucundae accide-
Epist. 132, p. 286. p. 2I0. - Epist. 120, p. 272.
145쪽
runt, quod omnem dubilationem quam de illa
bor enim ingenue quod res est, quod bona tamen cum gratia D. V. dicium velim luod inllunc u Sque diem certi nillil labebam, an inter Cliris lianos an inter Luthera nos et Calvinian0S,
ea numeranda foret. tiam Vis uim magis ad nostra . quam ad adversariorum partes inclinare visa est inter Vacillante tamen ea cen Se batur potius a nonnullis, quam Ut POPSUS 40Stra judicari posset. Hic Scrupulu nuli e mente
mea ejectus est memor enim illius quod a sancto Patre quodam Scriptum est qui Calliedra Petri jungitur . mecum est ambigere jam non possu in quin illam inter lio Si P0 numerem, quandoquidem ad Petri Calliedram in his de quibus ei lis est cum quibusdam sibi consu-giendum osse putaVil duod utiliam si iiii liliu ab aliis fieret minus nunc Sectarum mi Serandum in modum inter se disse clarum in patriano Sira, magno cum animorum nostrorum
cruciatu Videremus nam vere dixi ille Quod non aliunde se his mala et haereses Oboride stilii quam inde quod sacerdoti Dei non obtemperatur dii in episcopus qui unus est ei Ecclesi e praeest, Superba quorumdam praesumptione contemnitur: et 0mo dignatione Dei honoratus ab indignis hominibus judicatur nec unus in Ecclesia Dei sacerdos, et ad tempus judex, vice Christi judicatura cui si Secundum magis-leria divina obtemperaret fraternitas imi VerSa, nemo adversus sacerdotum collegium quidquam moveret nemo post di Vinum judicium, p0st populi suffragium, O Slque epi Scoporum Onsensum judicem e non lam Dei quam opiscopi faceret: nem dissidio unitalis Cluisti Ecclesiam scinderet nemo ibi placens ac lu
vere dixerit haec sanetus ille martyr et ponti sex'0uid enim factum est postquam judex, Vice Christi rejectus a multis est Romanus Pontifex An 0 fides nunc quot voluntates idere non licet Auis audaciae et dementiae progreSSumn0 esl ut quidam Sibi placentes et lumentes. tanquam idola quaedam ab Omnibus adorari
contendant dum quae uni somnia Suorum capitum ea tamquam Dei Verbum et Evangelium ab omnibus accipi, nec alio, quam dixi ni Verbi nomine censeri volunt Deinde sic ipsi dissiden inter se laniis contentionibus quod quisque sentit, Verbum id esse Dei contendit ut ab
opinione Suadis Sentientem, alter alterum hae relicum appellare ne dubitet et de est s0la veritas, quani in Scripti eorum reperire licet. Sunt enim haeretici reVera dum Se 0rsum ab Ecclesia novas opinione quasdam eligunt, qua pro Dei Verbo popul xen dilant Esse autem e res unquam perducta, Si Christi iee ii de unus Petri Successor in terris agnoscere 'ur 3 u'm-ANX. - TOM L. XXXVll. - 1DERCui Ill. Obreni D. V. Salis laudare n0n possum, quod
quamvis in ali qu0dam qua in fidei negotio ad Petri Cathedram constigii in ea sibi jus decerni petit sicui ex litteris . . ad Rescium meum datis intellexi neque dubito quod adit in au Sa temporali quin idem tacturus sit in iis
causi S, qui perlinent ad Salutem anima sempiternam neque sanaticorum quorumdam Vocibus aures suas accommodabit noxas Subinde doctrinas, et a inter Se pugnantes, pro Verbo Dei
vendi latilium sed si qua de re dubitaverii, Petri Calhedram sibi consulendam putabit ad quam proprie judicium de doctrina religionis
Spectat. Ego ero quoad des et religio mea patietur etiam in lac temporali causa pro trili in ea D. V libenter prae si Sum ad suturus: muli libentius id acturus quotie opera meauli dignabitur in causis ad salutem aeternam pertinentibus. Hoc enim certo sibi de me per- Suadere potest nihil esse quod ardentibus volis expetam quam ut et in ioc, et in futuro speculo se liciter illi cedant omnia. Cujus ut mei desiderii me Deus compotem faciat supplex illius Majestatem imploro. Datum XIIIJanuarii. IRO-
263. Hostus calumnius se anorum diluit. Sed prpe omnibus, qua hoc anno, pro religione tuenda ac Polonia regno ab erroribu S X purgando egit Hostus in illud polis si in una curam omnem intendit ut De Zae Synagogis las prostigaret utpote omnium pestilentissimum haereticorum genu S, quod summa temeritate ac audacia, prae aliis mendacia sua ac irania in Ecclesiae agro Superseminare contenderet Gavisus es idcirco iluod hoc ipSo tempore rex Nigis imundus P nistinatus dignitatem Ct a coviensis in lanis laum Bargii contulisset Callioli eum nempe ac pium trum quem de ossici idcirco admonendi Dia dii xii inter alia i de ad eum scribens Haec igitur excelsa demoliri. qud pietas est D. V. et ministros eorum, quoad ejus sieripolerii ex omnibu prie secturae Supelocis praecipue Vero ex ea civi late, quae regni totius caput e Si e Xlerminare conabilia PQ procul dubio certo sibi persuasum hoc habeat, quod nullum onserre Deo sacrificium graliti poterit, quam si in exterminandas istas esses, praesertim a Bega superioribus anni Submissa S lolo pectore,
quod aiunt incubuerit. Nam ab illis hare Bie-s0Wa i arca, id sorte est quod alibi erea in Polonicam vocat quam in proximis super oribus comitiis, nempe Varsaxiensibus obtrudere majestali regi: quidam sunt conati. Sed et regiae majestali gratiam ea re ibi demerebitur
quae proculdubio in unu hoc, ob eam causam 90lissimum D. V. mandavit ut habere possit eorum quae Sancte per Se decreta suerunt ex-
146쪽
tremum execulo rem . Nec enim ignorat D. V.
quod ante illi inquennium in eo miliis habilis Parcoxipe decretum fuit, pra sente etiam . Se dis Apostolici legalo. lui decreta Concilii Tridentini re g. majest lumili tulerat, ut si minus alii saltem externi ministri pellerentur ex Pol Onia. Sed cum qui munus hoc quod nunc StD. V. mandalum antea gerebal, non Olum Xe-culo rem esse iam pii decreti recusaret, Verumeliam impi0rum Satanae ministrorum, eorum priae Sertim qui Sunt a BeZa missi prolectionem
susciperei et ios in clamiliaritalem suam reciperei magna cum regiae majestalis, et geniis nostrae lolius infamia, in spongiam, sicut ille quondam dixit. hoc decretum incubuit. Quod si nunc exequendum D. V curaVerit, et sallem SInagogis las a BeZamissos, Sinoni Ole Stali 0 s. ex his locis in quibus praesectum agit, ejecerit: magnam ea re nomini suo laudem comparabit: summam, et apud errestrem, et apud caelestem regem sibi gratiam conciliabit. Pelivi autem hoc magna e0ntentione ipse Bega majesiale regia, ut omnes externo ministros, juxta decretum a se Parcoxiae factum, quod etiam in caelum laudibus u Sque feri, ex regno Suo proscriberet; quin et me graviter hoc n0naine reprehendit: quod ego majestali illius ne saceret, suaserim quod salsi SSimum esse constat. Nam in eadem ego quoque sui Semper, et nunc sum sententia. Supplex etiam ab illius majestate pelivi, ut illud sancium decretum Xeculioni mandaret, et ab istis Synagogisli a Bega missis exordium sumeret Quamobrem prompta semper sui illius majestali x0lunias, Verum quo ministro re ele uti posset, in ejusmodi execuli 0 ne acienda, non habebat seuem posteaquam nacta nunc est bona Spe Sum, quod D. V. quae sunt officii sui, facere non praeterm illel, nec fallet eorum expectationem, quam omne Spit de illius in fide Christiana luenda et O , conceperunt. Ei post nonnulla uamobrem tandem eo ne ludit quanti facit communis regis et benefactoris nostri dignitalem, communi Snostrae illam latriae salutem et utilitatem; quanti denique Christum ipsum facit, communem Deum a Dominum no Strum, quem illi, qui sunt Blosso vii Viari ii, arguere mendacii, et , lurimis afficere blasphemiis non dubitant: lanium c0nienda el elaboret, ut si minus alios mullos, saltem pestes illa a BeZa Submissas, ex praefecturae suae loci S, arceat, nec eos tria Ssuum, cuiquam Issare permittat. Quod si secerit, non solum a regi majestate, cujus id plurimum interest, Verum etiam ab illo, qui Rex est regum et Dominus dominantium, hujus tam praeclari faeli sui mercedem accipiet, ne in hac ita lanium, verum et in illa ad quam aspiramus omni felicitatis genere cumulabitur.
264. Quod sibi per calumniam objeclum a Bera scribitiosius, ut nempe regi Sigismundo
coxiens decretum, minime de Polonia regno proscribere nil aliud certe fuit quod cum BegaeSSnagogistae e Poloni e regno Tride istas, ali 0S-que se clarios ejicere loli viribus contenderent, ut liberius sibi s0lis sua errorum semina dispergere liceret obstiterat os iu S, ac, vel UmBeZanis caelero quoque hae relicos simul in regno tolerandos, ut muluis inter Se concertationibus. Se Vici SSim exerterent Vel cum se clarii Scalleris Bega nos in primis pellendos ostenderat, ut supra Vidimu S. 265. Caelerum inani pr0pemodum conatu a Crae oviens dili 0 ne eosdem Begae Synag0gistas exturbare Hosium connixum fuis Se ea ostendunt, quae Sunt subsecula narratque Rescius
in ejusdem Hosti ila mam refert haud ullo post in ipsa civitale Craco viens illos officinam nequitiae, et mnium blasphemiarum diversorium in domo, quam malerna lingua Brost latina Acervum dixeris, incredibili importunitate et audacia usi, in honorem Dei sui Calvini et semidei eZae instruxisse, in qua Christum mendacii arguerent, qui dixit accepto pane
sit animo attulerit, exapis loli S, quas ea de rem ullas ad regem, epi Scopos, nuntio S palatino S, caeterosque cum auctori late Viros conscripsit; et ad reprimendam haereticorum audaciam inflamnavit, petere quisque pote St. OS I S, caelerasque, quae ad hae rem perlinent, suo loco da
266. Gedanenses ad eo/s obsequiit=γ reducti dant spem redetnidi ad veram dem, si calicis
usus eis permittatur. - uia Vero commemoravimus horrendas in Dominici Corporis ei sanguinis Sacramenta, a Beganis prolata blas I, hemias: minime prὶ Blereundum est, hoc ferme tempore Cedanenses, ex arSaViensium comitiorum decreto landem ad regis et regni obsequium revocalo S, ad Calli 0licae quoque Ecclesiae gremium facile rex ersuro S. non nudo Censuisse. Alia quaedam Pomeraniae et Vitales agente polissimum lanista Karn Lovus kii episcopo ladis lavi ensi vigilantis Simo, hoc ipso
nem redierant ideoque de Gedanen Sibus am-dem pariter spem concipere, ab Surdum omnin0110n videbatur. Cui addas, quod spem eam injecerat Burgi a ius ipse Cedanensis, hac lamen c0nditione, ut Calicis usus Gedanen Sibu concederetur. De hoc egit is cum prae salo ladis- laxiensi episcolio, qui super liac re de sententia roga ilio Sium. Verum quod Η0sius in his et similibus longo sex periment edo eiu S, ac IOVearum hujusmodi vulpium plenissime instructus
i Rese iti Vit. 0Si lib. III, cap. VI, p. 237.
147쪽
ad la dis lavi ensem responsum lilii erit Pelendum est ab ipsius pist0la ad illuna, Iliae Sic Ses liabuit : ime diuturno silentio nillil frati tu illis CiuΓ-garet I . . praecipue sub illud comitior uni lempus, quo quibus fuerit curis distracta, nemo e Stolui nesciat. De successibus Iudani, si V. gratulor, nec mediocrem exsta re si liliam capio, quod in tunc latum res iandum est perducta deinceps quietiora speranda sunt Omnia. I e Burgravio Ceda non si Semper fuit me uni judicium, quod ab Ecclesia Dei minus esset alienus, quam alii mulli. Fortassis auten vix est alius in lagistratu edanen Si ilui tropius ad nos accedat Uuod autem ille ibi C alico pelit si certum esse ejus concessione Senatum populumque sedanensem adductum iri, relicto Ste biensi et Geneven si Anticli risio ad Cliri sitim cui jam ab annis aliquot nuntium remi Sit, rediret equidem et manibus et pudibus ni x contenderem ut concede rosur. Sed tu id alibi si ierit
consecutum, po Stea quana concessus est Cali X, Videmus. Cujus autem ea de re testimonium Ondus liabere inajus debet, quam Dudicii nuncti aeretici sed pro Calliolico tamen liabiti, priusquam ae minae cujuSdam amore coeperil in Sanire. Dixit is, cum esset in Petri coviensibus comitiis non semel etiam in publicis congressibus, labora luna iii consilio suisse, ut Germaliis Cali concederetur sed per quos labor ii susceptu e St, eos consilii sui vehementer poenitui S So. Num cum spes Stensa suis Set, quod per hanc viam Lutherani mutti, ad Christianam fidem essent redituri: 0n modo nihil tale sactum esse, Verum etiam contrarium Veni Sse Olius. a mox Christianis plerique facti sunt Lutherani ex Lutheranis ix quisquam reperiti est, qui non majore pertinacia perfidiam Sua in lueretur. Sic, nec interim Caesarea majestas, tui plus etiam aliquid, nescio qua auctoritale permisit nec concessio Calicis, per Pontifice in acta, penes quem ejus rei polesta est, quicquam attulit ad-jum illi ad haereticos, ad officium revocandos. seu in majora sunt inter ipsos tu relico con Se
cula schismata quam ante concessionem ejus
modi fuerunt, et ad quidvis audendum, multo sunt saeti projectiores. Vellem autem Scire, cur Calix elatur An sub altera aulum specie Christus integer esse non creditur Potest autem
haeresis S Se magis horrenda, quam Sit halc, qua 10 Seculis, non Vivum corpuS, quod anguine carere non pol e St, Sed mortuum cada Ver, 10 lus, cum haec Scribo, contremi Sc O, Sumptum
a Christianis in Eucharistia fuisse contendit
Quorsum autem Ventum est, per Deum inmortalem Postea quana de Calice litigari coeptum est, rem p Sam mi Serunt, qui tantopere de Calico litigarunt. Altercalionibus Stis e progreS- sum est, ut Veritas amitteretur, ut Verum et vivum Christi C0rpus, verus ei vivus Christi sanguis in Lucharistia iraesen adeSSe negaretur. Verum hac de re versus quosdam germanico S D. V millo, quos ipSa per occasionem ad Burgi a Vitalias edan elisum , ei se tendos curabit Equidem non video, tu id aliud in Calice petendo, quam ab Ecclesia divisionis initium quaeratur;
cum tam eii DomitiuS Deus noster, non dixi Sionis,
non dissensionis, sed iacis et dilectionis sit Deus. Sicut ipse Christus dixistis non est; sic haeredi latum sua in dividi non vult in hujus prae-
Sertim Sacram illi usu ilii Od sigii uin Charilalis, ut symbolum est unit: ilis id uotquot sex filerunt haeretici nostro si culo, noli aliunde, quam a Jalicis usu divisionis in ilium se coriant; neque nostro Sol uin, Verum et superiore ieculo. Et in Do hemia ut in ora via, non aliunde, quam Calicis usu divisionis exordium actum est seu tui, ostea suerint ConS cula, it m eum iropria quadam libidine usuritarunt, D. V per Ora Viam transiens, oculis fisa suis vidit Faletur h0cantesignanusii Ostri emi, oris hiae reticorum, lilod non aliam ob cauSam, tuam in desti ecti in Ecclesiae, de Calico potari velit qua si statueret Sub
utraque communicandum esse Velut sub una, vel subitu utra et eos innes an illi ema I, ronuntiaret, qui Sub utraque communicarent. uuanto melius saceret Burgravius Gedanensis, si secum ipse cogitar ut jam a Sexcenti litu Sminti annis, noli aliter, tuam sub una specie Cedani communicatum S Se. Egone majores meos condemnabo, qui sic usi sunt hoc venerabili sacramento Condemnabo S. Ad alberium et S. Stanis laum illii nobis Evangelium Christi
Sanguine suo Signatum reliquerunt, a quibuS non aliter, tuam Sub una Specie sacramentum Eucharistia ministratum esse constat Tradam eos Orco, qui lot ante pucula vixerunt, quod contra expressum Dei verbum venerint Vel eo Scaecitatis arguam, qui ut ilis a luce clariorem Scripturam non intellexerunt seu in ego me politis hallucinari credam , qui milii tuis in Scripturis interpretati di tribuam, quam Oli OP-tet Orbis judicio meum anteponam tum pra)sertim o jam intercesserini Ecum enica Concilia in quibus nullum esse de Calice neces- Sari Sumendo praecuplum declaratum e St. Ecclesiam audire me jussit Christus quam etiam in Symbolo me credere prosi leo P. Seml, iternum autem Vae comminatus est prophetis insilii enlibus, qui sequuntur lii Piliani suuna, et nihil vident. 0lo esse propheta insipiens, nolo Se qui spiri luna naeum, tui salii pol est et allere. Sequar eum olui tironi issus est Ecclesia Spiritum Sanctum, quana, illo regente, nun illam
errare certe Scio. Juamobrena lianc parentem
meam, qua decet lite late venerabor illi me per-millam illi credam, illam audiam, illam Secundum Deum reverebor: quae de divinis rebus ipsa sentit Sentiam Olua de humanis prae Scribit faciana; qua si rohibet, citra dubitalionem
148쪽
illlam stigere conabor. Sic sectim potius alio cinari debere inii graViu S illi alia tit majore cum inflantia Calicem peteret ex quo bibat aliqui S, vel non bibal parum ad salutem reser l. onbibunt ex eo insanies, ne tuo lamen propterea contra Christi praeceptum veniunt, qui dixit: Bibite eae hoc omnes. Quin certum est et indubitatum si post Baptismum diem Suum extremum clauserini in illa sua innocentia quod haereditalem regni coelestis consequentur. Bibit ex Calices Iudas, quem etiam ipse Christus manibus suis illi porrexit est nihilominus condem natus Verum hac de re salis. Vehementer autem D. V grai ut 0r, quod quasdam Pomeraniae civi tales de manibus ha)relicorum vindicaverit Uit
nam eantilem illi elici salem mi tribuat in Cedanensi quoque civitale ut et illa possit ad
Christum quem tot annis deserui re Vocari, ete adduci, ut aici alantichristo illos qui sicut pridem Papisiae sic o Stea, neque Regi Sliae QSSenoluerunt: neque minus sortiter contra regem quam Contra papam praesentibus etiam ei modo non audientibus regiae majest commissariis declamarunt Uuod si secisset Catholicus aliquis, jampridem supplicium de eo Sumplum S Set. Sed haereticis mihi licent, haud aliter quam si sacrosancti sint . em e0s aude attingere, si uinqu0d illis placuit id in comitiis legis vigorem
oblinei, etiam si sit major pars contradicentium. Quam ego patriae meae laniam calamitatem Salis depl0rare non possunt. Vivere videmur absque rege ; et hoc agi cernimus, ut Simus ab Sque Sacerdotio, et percon Sequens, absque I eo Dalum Tyburi xii clob. DLXX D. 267. Disputatio heolooica Diter orthodoaeos et haereticos in laudem veritatis terminatur.
Ν0xissimis hisce verbis , haud aliud os ius, quam nimiam regis Sigismundi eum haereticis
comitate in de qua O pluribu SUPra, eo arguere Voluisse compertum est. Eodem Verolem P0re, quo Gedanen Ses, postula lo Dominici Calicis usu simulatam cum orthodoxis concordiam inire velle ostenderunt; de se clariis aliis in illi uania Venerabile ipsum sacramentum oppugnantibus, pro communione Sub una lantum specie certantibus victoriam Calli 0lici retulere. Rem narrat his verbis Sacchinus uandrea Volanus, qui palatino Viinensi a secretis erat, adjuncto sibi Andrea Tricesio et aulicorum glob de eodem grege Calvini cum Luthera norum eliam concursu lentandam sibi esui larum facultatem putavit; et ad Collegium recens instrue luna prosectus, de Sacramento Eucharistiae quid Patres sentirent, interrogavit . ut eum sculentiam Catholicam ita explica SSent, proba S Senique, maxime auctori lato S. Augustini ei Ambrosii, quibus se lare haereticus aiebat, inemo dissentire, nisi obstinata pertinacia posset lamen nihil commulatus discessit. Tum tres ante omnia infringendos illos hίereti eorum Spiritus, comprime udamque plebis lacessendi procaciam ali de cuncta Philosophia theses atque ex Tlleologia, nominatim de vera Corporis et sanguinis Christi in Sacramento Eucharistiae
pra sentia, deque Communione Sub una Specie, Sustinendas proposuerunt. uae cum ad valvas templorum septem dies peliendissent, ad disputationem Venium est. Joannes ajus colus, Reth 0rica designatus magister, pr0 pugnabat, praesidibus Versa vitio et Dalili assa remo Sion in o. Ingens ad audiendum etiam haereticorum numerus convenit; at ex his, quanquam semel atque iterum a clertio invitatis nemo unus toto triduo, quo disputatum est. con Serere manum Oluit. Ita res inter Catholicos gesta et haereticOrum argumenta seri tractata et magnifice refulata sunt. Haud facile dictu est quantum illae dispulationes, aliaeque subinde pari felicitate, et eadem haereticarum fugae dilae Calliolicorum et animos confirmaverint et vultus, itemque adversariorum temeritatem frenarint, et eis. Ita Sacchinu S. 268. Misertus aerumnarum Lithuaniae Bosius. Siqismundunt a bello abstinere λὶ9λὶ ei.
Sed quia de Lilli uania orna incidit haud incongruum videbitur hic opponere, quae cardinalem uos tum aerumnarum illius misertum, ad regem Sigismundum, Sua Sacerdotali chari tale simul ac liberiale scripsi S Se reperimus Dicitur illius sunt verba Lilhuania magnam ad vastationem Sse redacta, propterea quod a milite, quem tot annis aluerunt, durius quam ab hoste raciali fuerint. am, qui propugna-l0res esse debebant per Vim omnia miseris colonis ripiebant nec eis vel ad telum allem necessaria relinquebant, ut nec quod seminarent in staturum annum haberent quin etiam si qui resister xi factae Conabantur, O Crudeliter occidebant uerum atque iterutra Supplex
Oro . misereatur miserorum Subditorum suorum nec eos ad internecionem usque deleri velit. Jam enim diffugisse in ulli, plures etiam sat ne dicuntur interiisse, ut prope desolata sit terra, de qua 1 rocul dubi jaim ac luna erit, si non dabitur a bellis aliqua requies utre Spirarelantum miseris colonis liceat s. in Christiana qua consuevit libertate admonens, ut ab omni prorsus bello se emperaret, ' addit u Ego vero et hoc majestatem Vestram Oro et Obsecro, ut qu0 ad ejus sieri pol erit ab omni bello prorsus abstineat. Nam cum iratum peccatis n0siris Deum liabemus illo graviter ostenso eum praesertim de placanda ira ejus nillil cogitetur non es quod feliciter nobis aliquid cessurum existimemus. Utinam aliqua ratiora majestali 0-
sirpe scribere o S se in Sed malo Vera quam
149쪽
blanda, malo salutaria luam quae Sunt exiit naum regni inierit tim allatura. 'rovolutus ad genua maje Stalis e Si , per viscera mi Sericordiae Dei, supplex at illa pelo misereatur assticla Ecclesiae, misereatur ruentis ad interitum regni sui, misereatur animae Sua . Quod in liunc u Silue diem sacere, ne Scio tua de causa, di Stulit, landem aliquando Cliris luna aperte consileri coram hominibus incipial ut sciant nanes habere se regem Christianum ne qui sunt hostes dei Christian D, quod quidam ex illis sacere dicuntur Suarum illam paritum esse gloriari possint. Inicum hoc remedium ad ea mala , quibus obrui videmur, propulsanda reperio, et ad justam Dei iram placandam. Quod si Christum perlec0ram homini lius consessa fuerit, vicissim et ipse majestatem Vestram coram Patre suo, qui in Caelis est, consilebitur, salubria consilia suggeret, nec est majestati Vestrae sua gratia desuturus. Si minus . . . Sed lacere malo, nam et
dolor me plura dicere prohibet cum et haec non sine profusis laer Smis scripserim. Iterum atque iterum oro et Obtestor consileatur Christum. Aliud quod scribam praeterea Non habeo, nec vide quod aliud, impendentibus nobis malis, remedium adferri queat . Siciosius. 269. Pius Iosio Cromere/n cocti it torem dat. eum tit/ιM P0suraniensisEcclesiae. Eidem Hosio a Pio hoc anno, utiliana praeterito innuimuS, Martinus Cromerus Varmiensis canonicus ejuSdem Variniensis Ecclesiae eo adjutor, cum futura Successi0 ne tribuitur Placuit hic ea reser re, quae in Diario, et quidem autograph quod apud n0sserVamus, cardinali S. exerin pu Ossendimus.
utpote quod in illis ii simul l 0sii et Cromeri, ad vivum quodammodo depicta virtutes a merita Videantur.
iii Veneris, seria sexta, XI Junii DLXX, in Consistorio Sanctissimus pr0 posuit necessitates Ecclesiae armi en Sis, cuju administrator Sanctissimus vir cardinalis armiensis intererat quas ob haereticorum circumstantium e insidiantium inses talionem sustinet; et quomodo D cardinalis ob residentiam iri curia inde abesse cogatur, et ob artatis grand de viae graxi talem illuc redire non facile possit; et quod, Si a caret. quod absit in manu cujuSque haeretici pervenire posset, non sine maximo illius Ecclesiae
a populorum exilio ac pernicie. Propterea Venerabilem ejus fratren cardinalem cogitare de subrogando coadjutore, etiam cum sutura Sue cessione qui illius Ecclesi e gubernacula sustineret et adversus haereticorun impetus resistere, et illorum salsa dogmala respuere Valeret.
Et quamvis Sanctitas sua hac lenus hujusm0 dico adjutoria non cone e Sserit nec concedere intendat, ut sacri Generalis Tridentini Concilii illi bala maneat auctoritas in ioc a Su, Ob Viden lem illius Ecclesiae utilitatem, videtur dispen Sandum, nec etiam poterit ratii in exemplum, ut aliis concedatur vel ab illis petatur
cum similis casus vix unquam occi irreri possit: ad quod lanio magis libertiis conced Midiim ita Sanctitas condescendit illi id o Dolon in . Illi liabet jus troponendi sui nominandi duos aut ire ex cano iii cis et capitulo sejus dona colosin', e luibus unii in eligani liuic coadjutoria constituendzae, non modo in gratiam ej iisdem D. cardinalis consentit, sed et eam oblinoro ob fidei Calli 0lica Zelum maximopere exoptat. Per SO- nam autem coadjutoris esse Martinum Cromerum cano iii cum i jusdem celosii P. et aliarii meliam calli edi alium in P Olonia Airum eruditissimum et Spectata Vit; alque scientia'. notis Simum in Germania et Polonia tibi semper acerrimus extitit dei orlliodoxae adversus luere li- eo propugnator, Verbo et scriptis eliam edilis. De cujus probitate atque octrina Sanctissimus unde luat lue habe locupletissima estimonia: unde et in illis partibus ΛLIE si L RETICO Iltu APPELLATUR : el quod providendum esset de aliqua Ecclesia lilia lari, vel qua osse apud insi- deles vel de quadam abra Prolicis occupata eis dem partibus ut etiam episcopalia munia posset implere. Sed quia ad iiii ii On est resolutum.
quid seri vel sperari de ea Ecclesia posset proin te susscere iunc ipsum eo adjutorem illius Ecclesiae instituere et deinde poterit creari episcopus e insuper videri ancillati ut dispen- Sandum cum eodem ad relinendum canonica luset praebendas, lam in . Ecclesia quam in aliis eliam cathedralibus ne veniant in manus iae relicorum desectu Catholicorum mili 0n reperiuntur in eisdem partibus habiles ad illas consequendas et quod eidem coadjutori reservaretur de mensa episcopali certa pars fructuum, ut congrue Sus lentari Valerei quae juxta quod illarum partium moneta computabatur, XC de bal medietalem reliqua parte remanente cardinali armiensi episcopo et quod in gratiam cardinalis, et meritorum Martini Cromerico adjutoris, gratis ransiret expeditio. Tunc SSinus rogavit Senientias. Omnes patres collaudaverunt probum et utile Propo Silum, atque consilium cardinalis Varmiensis, et S. D. N. de liberati0nem uti illi Ecclesia maxime salutarem collaudarunt personam coadjutoris ex his quae de eo circumseruntur probaveruntque eo adjutoriam ex hujusmodi necessaria causa, et re SerValionem el gralias egerunt pro gratia Domini cardin. Variniens et ei Silem placuit retentio, et commendarunt pietatem et liberalitatem cardinalis, qui plus cessit coadju-iori et sibi minus reddituum retinuit contra morem codentium, aut Sibi successorem designantium: gratiar quoque illerarum expeditionis libet ilissime astipulati sunt u on nudi ex patribus dixerunt, hanc coadjutoriae causam non modo non esse contra Tridentini Concilii decretum sed imo Se ei in-
150쪽
dum illud Sess. XXV. de resornaal Generat. CAP. VII. uod Si urgen necessitas vel evidens utilitas postulet, causa cognita a sanctis sinio Romatio Pontifice, illam concedi posse. li-iluilius xi sum suil ut eidem coadjutori daretur Ecclesia et sieret episcopus lilia laris, hi Ponti sic alia uinera prius lare potui Ssel quia non esset moris in eodem sacro loco depulari quempiam eo adjutorem una sutura successione alicujus episcopi, qui non institueretur Simul ei Semel episcopus pra)sertimul pontificalia munera administraret ad quem principaliter sinem instituitur et ut cum majori existimatione dignita lenatu ori posset. Hujus objectionis sui auctor D. cardinalis a Cambara, quem Vera dicere Farne Si US ot aliqui tes lati sunt. Sed . . . Commendo nUS. ei quidam alii graxile responderunt, coadjutore S, etiam non episcopos, deligi posse morem non fuisse perpetuo serva luna, expectandum empti Sresolutionis illius Ecclesia, quae ab haereticis
num S Se de ejus pers0na aliquam Ecclesiam litularem provideri coadjutoriam non e S Selii incipaliter ad praestanda et implenda munia Pontificalia, sed ad exercendam urisdictionem episcopalem quod maximo pale ex aeris canonibus irae tantibus vel permillentibus coadjutorias sine sutura uecos Sion quod qui in eis deputabantur, episcopi non essent prae- Sertim cum a vieinis episcopi P0nlificalia administrari possint vel etiam cum non magnum dispendium sustineant, si eorum naini Sterium paulisper dissertur, donec de eclesia illis common danda consultius agatur. Et ita Sane lissimus illum eo adjutorem cum futura successi0ne et reten li0ne et re Servatione pronuntiavit , . Sic ibi. 270. De eodem Cromero in armiensis Eccleside coadjutorem electo in Vilamos ii sic l0quitur Rescius Hunc virum, propter ludiorum et consiliorum similitudinem administratorem primo, deinde e0adjutorem succeS-soremque futurum, accedente regi Con SenSU,
ac Ponti eis Maximi approbali 0 ne tanto liben-lius Hostus designavit, quod memineral, non
s0lum hae tempestale nostra, qua VerSa et perverS in pejorem partem sunt omni Sed
majorum quoque no Sirorum memoria, per ambitiosos et c0nlentiosos homines Ecclesias perturbari solere et a sanctissimis illis Patribus. Ecclesia Catholiez columnis, Valerio, Λugustino Alexandro Athanasio, imo et a M0se, qui loco suo vivus adhuc esum desi- naxerat, et a Peli O, qui Linum e Clementem, set aliis idem actum esse Sciebat D. 2 i. Caelerum ius paulo p0Si certiorem Sigismum dum regem reddens de Cromero inc0 adjutorem cardinalis Hosti a se electo, qu0d
sibi antea magis sententia eorum placuis Set, qui eumdem episcopalis consecrationis honore decoratum Voluissent, Ut cumulatius pastoralia munera obire Valere I a rege ipso exquisivit, ut Posnaniensi Ecclesiae litulo quod ipsemel jam ei decre erat, cujusve nominatio ad eum pertinebat Cromerum ipsum Ornare
posset; ut probat ad illum, quam hic damus scripta pistola re Charissim in Christo silio nostro Sigis mundo Λugusto, Poloniae regi illustri ' ΡILS P. V.
st Charissime et . re Cuni a nobis M. T. per litteras vehementer
peliis sol, ut dilecto silio nostro lanista Til.
S. Priscae cardinali 0sio nuncupato, Martinum Cromerum. Variniensis Eccle Sia canonicum, irum cum d0etrina, tum morum et vitae inlegritate praestantem, in eadem Variniensi Ecclesia coadjutorem cum sutura Successione con Stilueremus nos, et M. T. postula lis sali S-
sacere cupientes, et ejusdem cardinalis a tale jam prope decursum laboribus parcendum esse judicantes, M. T. Voluntali morem gessi-mUS praedictumque Martinum eidem cardinali H0si in episcopatu Varmiensi eo adjutorem deputavimus. Sed quia is, ni Si episcopu Seon Se craretur, episcopi munera bire non potest optimum nobis faelum videtur si accedente T. M. consensu coadjutoria durante, o Sua niensis episc0 palus litulus, et mullis jam annis in Prus si vacans illi a nobis conferatur quod quidem eo magis M. T. probatum iri existimam HS quia non exigua Posnaniensis diae est spars suae dilioni subjecta esse S Seritur, quae non in graVissimo animarum Christi si delium detrimento ad hune usque diem proprio Caruisse pastore est existimanda. ua de re ad
M. T. ideire scribere v0luimus, ut de Sua Super eadem sententia certiores nos sacere non gra-Varetur Futurum speramuS, consilium no Strum M. T. non Solum probaturam. Sed ut ad esse c-lum adducatur, operam quoque daturam S Se .
Datum Romae apud S. Petrum, sub annulo is cal0ris, die vi unii DLXXX, Ponti sic nostri
272. Cum Variniensis Ecclesia coadjutorem hunc Cromerum P0snaniensis titulo ornare v0luit Pius haud dubio Posnaniensi ipsi non Solum ea in parte, qui regiae dilioni, ut audisti, suberal, sed etiam in reliqua consulere volui S se
perspicuum eSt: 0nSullumque optime censuit, cum ejus qualemcumque curam eidem Crome Poe0m miliere V0luit Pius si quidem sic omnium Ecclesiarum pastoralem curam gerebal, ut Singularum etiam peculiaribus pro Spiceret.