장음표시 사용
21쪽
. muni, gravissimorum errorum caput ,
dc origo est I ut effugiamus adbibebimur ad eonstiterandar rei, ει tempus , Sidb- I gentiam cM . Quumque nihil meliusi inconsideratae de qualibet re sentemiam serendi proclivitati mederi possit , quam longa, &.circuinspecta cunctatio pasic sum nostrum tandiu su spendendum existimamus, quoad persebam quaslionis, de qua agitur , notitiam simus assequuti. Neque enim aedepol ii sumus, qui, ut quidam credere solent, quum nostrum iudicium, ubi Tes ipsa per se minime per spicua in , apponimus, uti non semel, maxime in Physcri, usu venit, veritisein
jm te'visse nos putemus , eidemque fir- . missime assentiamus In enim , de qui bus in utramque partem visputgri potest, talibus sere non nituntur fundamentis,
ut citra omne errandi periculum certuli--up , ah*lutumque judicium de iis se rei Possimus . Quinimo indignum prorius socero, candidoque Philosepho existimamus , alicui sententiae, de qua adhuc si igatur ita se addicem, ni omnL xlv rvetitu id vit/uope semo k nstanter aliquissimi M Peirsuadeat tam cluntarat opinionem Γ '. Veram elix, qu m probat; id quod tam . Iest ab amore veritatis alienum , Ut U Rnon ull3 resui pis omnem aditum Oh in x in oritatςm. Quamobrem permiti 'xim mihi yiuntur vims .Prubus . ac Pios C in
22쪽
contumelis , quod intolerabilius est , eontumeliae , tum iracun-. convicia, nec non procacissima illa , at-diae, Conten- qummiqui sum a turpem h Hesebs notam certatione'; Ppostis iuniunt lae in rendρ pretem lassin disputania qua ratumnia' nihil pro eis perversius do pertinacese esse potest , aut ridiculum magis. φ
.ihi Alterum ab ipse eadem origine videri sol-hi Biris vitium H est , ut' onmmus, cicaro lis. i. in rebus obsturIsa dissicilibus , ῆisdem-Deflvibus . que minime necessariis tempus conterere ς quod certo sine piaclso fieri non posi. se aflirmat insignis Theologus Johannes l i abylon ills liri suo , δε- S diis I UUA Parte a. c. t s istu citius e re sententiatii, pcdimus ii Iosepω ΗΦ Ttibimasius mositii ordinis , ac regiae Urbis liurus orname tum , Nanetae Romanae Ecclosiae Cardinalis amplissνrnus , qua heneris nobilitatis , qua ivliu ante isIta te . ac in severioribus distis inisi singillari erussitione magnes imprimis , ac nobilis qui miseriain tem- m) puris damnum in tot ratione uias , , is praD3io tuton riusve inis dip nise . turborum, od i d utam in tot e roretius, Astioris e reis
23쪽
, Hinc conjici potest , utrum)jure ure I nobis succenseant , qui δε ιμμι IIIo, i in ' Ddisputoriour P G trieri, Ο ita ' appellat Thumasius quibus reserti Rnt in Scholassicorum Commentarii, conantur Dimis bae defendere Religionis specie , exihiman t i cvites Theologiam illis procul ablegatis, Azgis, is sartam tectam minime servas, posse es gr- Ο 'gone Vir sanctis imum deque lacris Il-' I. praef. adterly πtime meritus, 'aiqith sit minorum' Ddicuia posovinium nostri aevi Theologorum judi- 'cio probatust, a saerae Theoli; th, inedi cam Religini ipsi', 'minus constituisse viG- . ' . debitur, quod eas non inanes solum Verum etiam perniciosas,pronuntiaverit in enim veras euia en ejus verha non rom in verbis , quam ΛΤ rerum snteuigentia H G eontemporion ita est ita e tum, ferenamque animum , ceu purgaσum ocutam , nec contentionum jumo obtenebratum risuiat. Me namque modo blandius sese ingerit veritas 'tenaci que adhaeresu, ad intimas us
24쪽
. . AT TRICIS. Et non ita multo post, ubi ostendit The'logiap. studium in Patrum lectione;& intestigentia potissimum com- prehensium est. rationem asseri , cur 'Sanctis Patribus a Scholasticis nihil tri-i buatur, praeter nudam, ut ipse ait cn , reverenkiami exhibitum e longi Viso ;R epis- eaarin inurunx quod orinis vidi Τιμ io. 'trias , oe Scinia ticomm irae 'I 3 . .. n*s utatur. - omnes fiet SUMILL
DV I. Pergit inde ostendere,omnia haec piod em fas ram Theologiaem irrepserant, vitia i; non aliunde originem duxisse i qmlin est Peripatetica Philosophia , atque ex neo -ςlecta Ρlatonica philoisbphandi ratione . quam post Socratem Platonerta; Cleeuronum, ηλ cum e m os orino Ne
ἐβιαε-ns ram tum eorum , tum Latinorum , sequuti sunt veteres, ut ipse ostendit, sacrarum doctrinarum Patres, quamque 'Recsntiore Eladosophi 'itot jam taculis jacentem, di, ut ita dicam oblivione plane obrutam , & stpultam, iterum CX- citarunt , atque illustrarunt: Porro, in quit , qu*m impraesentiarum jaceant instituta Platoniea,S Arisoreum eum
25쪽
minus lateiastiuntur quandoque Patres II, quae tui didicerunt, purique omnes. te
ignorant i Inde haec subiicit i ob via . .
eam eaussam muIto praefarer ado e entibus aggressurii suo te ore fori Deo giae sudia , primis Lineamentis,ae rudimentis PBUosophiae Putonicae informare animos . Haec Thomasius e qui sane quamvis rationem nuIIam merret, ut de Platone ait Cicero si , ob peculiares tamen caussae hujus rationes, uvis r e. r. auctoritate me frangeret. Philomphiam igitur nostram, & pmcipue Dialecticam, α Metaphysicas disputationes , exsectis
omnibus inutilibus quaestiunculis, aclPlatonicam scholam fingemus pro nostris Viribus , atque conssirmabimus ; in id potissimum incumbentes, ut res, non verba sectetmur; atque ubi de vocibus agendum est, ut rebus ipsis Verba quam simplicissima, ct perspicua potius accommodemus , quam ad ancipitem inanium verborum significationem res ipsas contorqueamus . Non dubito ab hac philossiphandi ratione,quae a Thomasio tantopere commendatur , nonnullos perculsum iri, eos praesertim, quit . . turpe putant parere minoribus,
Aberbes didicere , fenes perdendo 'ineri.
26쪽
Seci quicquid hi obloquantur , haud male mecum actum Putabo , Auditores , ii auctoritatem, olficium , Patrocinium,
iudicium denique vestrum , quod a me plurimi fit, huic caussis, quae mihi vobiscum communis est, accellisse Comperero . Quamobrem si vos totius Siciliae , si vestrae hujus nobilissimae Urbis , quae florentilliini Regni caput est, si preclarissimi ordinis vestri dignitas , & amplitudo
movet, ut certe movere debet, Thomasium vestrum, atque ab eo laudatam studiorum viam, & rationem ab obtrecta . torum conviciis vindicate, rogo, quaeso
que , ejusque asseclas fovete , ac pro Viribus tuemini. Quid cnim a Generis, Nominisque vestri gloria tam abhorrens, quam insignem pietate , ac doctrina Virum civem Vestrum , cujus nomen per orbem longe , lateque pervadet, & Ina gis se in per increbrescens proferetur , qui exteras etiam nationes ad sui admirationem pertra Xit, a vobis despici, quibus cum communem obtinuit Patriam, inter quos adolescentiam egit, quos morum Probitate , quos Vitae innocentia , quos multorum 1criptorum genere , & sacrae
Purpurae amplissima dignitate decoravit; quos tandem e Caelo praesidio optimo complectitur, & communit ZAt de universio Philosophiae ratione fatis jam hactenus dictum sit. Reliquum est
27쪽
23 est , ut de singulis ejus partibus nonnullati reviter in hac oratione attingamus . Atque ut a Logica, quae ordine prima est , & ceteris omnibus praemitti solet , incipiamus; duum ejus Praecipuum munus sit mentem ad veritatis inquisitionem iri struere, ac reete deducere; ad quod sane nihil conficiunt tot vocabulorum divisiones, tot regularum coacer-Vationes , quibus veteres Dialectici eam in farserunt, ab ea Dialectica , quae communiter tradi silet, nostram omnino diversam accipietis . Quocirca illam , non ut artem loquendi philosophicis vocibus, aut inanibus subtilitatibus incautos capiendi , sed ut artem inveniendi veri, &1imul errores , in quos ipsi incideremus , aut ab aliis conjiceremur, cavendi, proponere statuimus.
Logicam excipiet ea Philosophiae Pars , quae, ut est totius veluti disciplinae radix, ct fundamentum, ab Aristotele γ Prima Phut ophia appcllata fuit, nunc autem Metaphysica vulgo dicitur. In
ea,quum Dei, t Um animorum nostrorum naturam, antequam ad rerum aspectabilium considerationem deUeniamus, fuse, di dilucide quantum humanae PatitUr rationis infirmitas, Ontemplabimur.Quumque nulla cognitio , ut ait eximius quida Philosophus Oo, utilior sit,aut magis necesIaria, hominis scientia, eam ceteris
28쪽
aequum est antecedere; ne illos videamur imitari, qui dum ea , quae seris sunt, curiosius perscrutantur, rei domesticae curam interim despicatui habent, quidque in propria domo agatur , ignorant. Metaphysicis Ethicen subnectimus, , quae priorem philosephici curriculi annum absolvet.In hac quae sint hominum, tum erga Deum, tum erga Patriam, tum in reliquos homines, Ossicia declarabuntur ; atque ea prae ceteris , quae ad optimam vitae institutionem , praesertim in viro ingenuo , illustri loco nato , atque ad aliorum regimen destinato, imprimis sunt necessaria , prodentur. Hanc Philomphiae partem tanti facere veteres consuevere, ut perfectus, omnibusque numeris ab lutus Philo Qphus haberetur , qui vel soli morum scientiae operam dedisset. Hinc Socratem laudat Varro apud
Tullium quod Philolphiam primus
a rebus oecuuis, G ab us natura involutis , in quibus omnes ante eum Phi- Iosephi occupati fueruxi, avocaverit, Gad Uitam communem adduxerit; ui de virtutibus, ει vitiis, omninoque de rebus bonis, S maris quaereret. Stratonem vero Theophrasti auditorem reprehedit, quod maxime. necessariam partem Philosopbiae, quae posta es in virtute, moribus, retiquerit, totumque se ad in pestationem natura contulerit.
29쪽
Postremo Ioco omnium mole maxi- sucundιssimam , utilitate tamen ceteris
cientiam docebimus; in qua ea omnia , quae Variolum experimentorum ope detexit receptiorum Philosophorum induriuria , minime negligemus, ipsique G -
'cultas hax a natura maximis sit tene ab experimentis, S thesi, quae ipsi per quam assinis est, auxilium adeo expostere debet, ut nihil ce ti sit in tota Physica, quod experimentis, Geometricx argumentationi non sit reterendum asceptum . Porro eorum henencise tot ubfiro tu in hominum menti, bus errores revulsi sunt, totqne ad usum, itae commoda invecta, ut ii,qui nec a la-DOre, ncc a gravioribus expensis abstinentes , V*Lnova intulere experimenta natu lem scientiam illustrantia,vel Geometriae theorematis ad naturissi arcana concilia pserienda viam sibi paraverunt quos inter Guerricrius, Boilaeus , HuaeniuS,Harva'US,& postremo Ictacus Neta itonus , aeternum sibi in sapientum virorum memoria nomen comparaverint. At irum itaque non est, veteres Philomphos in gumnasiorum suorum limine , i Nemo fue inserat ni Geome res,
inscripsisse; nam sine Geometria maxima a
30쪽
Physicae pars in abdito Iatet. Quis enim si ve generales motuu regulas in corporucollisione , sive speciales reflexionum , &refractionum leges, quibus ad luminis , colorumque naturam dignoscendam prope accedimus, definire potest mathem Dileix literis plane destitutus y Quis co
Porum coelestium, motum magnitudinem , atque distantiam mensura complectit Quis Staticen, ct Hydrostaticen ς quis Geographiam , & Meteorolopiam,
quis Opticen, Dioptricen,& Catoptrisen, non dicam percipere poterit sine Geometriae ope, sed ne longe quidem, aut Pr,mo limine salutare i ut universim affir 'mare liceat cum Xenocrate hanc esse visu PδiIospm a sim . Is siquidem , Ixut ferunt, cuidam Mathematum ignaro in Scholam pedes inferenti: Abi , inquit, ansis enim non Buber Pisiis phiae az.; Ut vero eo, unde eXorsi sumus, revertatur oratio, utque omnia simul concludamus, tin toto hoc Philosophiae negotio id potus inum ob ocΠlo, poneri eum. de mimus ,'utirejectis omnibus 'prendPatisi opinionibus quarum tuumqtie rerum, ora talem serio , & sincere, I semotoque sartium studio, Perquiramus. Non eo Fidem animo, ut in sola, nudaque contempla tione haereamus; std ut: rorum cognitio ad vitae usum , & , quod caput est , ad morum disciplinam, virium x- i. c tum-