Methodus medendi Francisci Vallesij Couarrubiani, Philippi secundi Hisp. regis, medici primi, in quatuor libros diuisa quorum 1. Continet victum ægrotantium. ..

341쪽

Si enim exacerbar1 febris incipiat Oriente Sole , apoete mata & clysteres , quaecumque talia viai esse possint, in vesperum transferenda sunt, utendaque ante cibum,

si fieri possit, sin minus , longius ab illo. Quod si alternis diebus

morbus exacerbetur. 1e rapium &quae eiusmodi sunt, altera die mane , altera vesperi propinabitur, atque pro pharmaro cxpurganti

eligetur dies quietior. Quod ii

aeque omnibus diebus exacerbatio sit , dc omnino expurgatione sit opus , non est abs re dare medicamentum expurgans vesperi , aut quacumque diei hora febris remit tere incipiat. Dico autem incipiat, quia si expectes magnam rem illionem , raro non incidet expurgatio in initium accessionis sequentis, quod est longe grauius , tanΓΟ. n. ante venientem occasionem dari debet pharmacum ut satis supersit temporis ad expurgationem , dccibationem, nam cum transegerit priorem accessionem sine cibo, nou- - ' O iij

ditas circulistus quam diei. Pro pharin

purganti eligenda

bus diebus

tio sit. Regul cle.ctionis horae diei pro

e X purgantipharmaco.

342쪽

Quando vin dum

medicam Ineutum in cibis.

Quale deis beat esse

medica. mentum,

quod in ci. bis datur. Non pro hibente morbi motu qua hora dandum pharmucia aut sei aptu,

quouis anni tempore.

si 6 METHODI MEDENDI poterit etiam expectare alteram 1ncibatus , maxime inanitus inter ambas. Qu9d si utrumque agi non poterit, etsi prioris accessionis inclinationem occupes, neque tantum suppetat tempus, dabis medicamentum in cibis , minus enim incommodum, id est, quam cibare in media purgatione, & prope aliam inuasionem. Constat vero id quod detur in cibis, aut paulo ante illos , non debere esse .vehementissimorum aliquod ,sed debile, aut non magis quam mediocre, & cum semper habenda sit aliqua, tunc haberi debere maxima curam suauitatis medicamenti, ne mox euΟ- matur cum ipsis cibis, fiatque neutrum, neque expurgatio inquam,

neque refectio. Non prohibenta morbi motu, mane propinari debeat pharmaca, & se rapia, & πο-Zemata, quaecumque medicamen

tosae qualitatis, semel in die offe

runtur. Neque tamen hora antelucana necessario, ut molesti quidam medici consueuerunt, inter

343쪽

rumpentes sine causa somnum, Schac ratione laedentes viscera. Sed ubi primum mane sua sponte exci-

tatur aegrotus. Neque n. refert, Vt qui ex commentario curat, Unicam

impar tibilem occasione faciendorureligiose obseruare, sed ratione se per , ut in re praesenti disponere. Cautiones autem praecipuae sunt, ut calidis teporibus citis s. frigidis tardius accipiantur, ne si fieri possit, meridianus feruor purgationis labores occupet, hoc n. eadem ratione malum est , qua pharmaca fortia dari in media testate. Eadem quoque ratione , quae . substantiae Hora da durioris sunt, ac proinde tardius ς PQ conficiuntur in ventre, ut catapo- 'tia, anticipant huius saeculi medicidare, quos . res tota tempestiue fi niatur, neque plurimum extra coia sueta kempora agantur prandium,& ab eo somnus, que sane ego probo, ita tamen, Vt hic quoque teneatur dictus modus, ne lata anticipatio sit, ut perdedo totam noctis re

quiem,lae damus magis, quam dicta

. a. -- . . ..

O iiij

344쪽

In praxi ni.

hil certum statumque. v. aPII. 2o. Ad euratio

nem Vitan

di dies qui

huic morbo sunt de cletorii, non

alij 3i8 MET MODI M g D E N D icautio prosit. Plerumque sit satis unam horam in aestate, tres in hyeme, duas aliis temporibus ante lucem accipere. Tametsi ne hoc qui clem certum, statumque esse debet, ut neque aliud quidpiam in praxi, maximam. n. insuper differentiam afferet cuiusque hominis consuetudo cubandi, de strigendi a lecto. multi . n. sunt Butae, quibus veteri consuetudine dies abit in noctem. Quanta autem consiletudinis vis sit, stipe iam diximus. Haec de Occasione quae in horis est. C A p V Τ V. DIstrum etiam magna dissereniatia est, in quibus enim agitur, aut expectatur iudicium, abstinendu ab omni curatione est, quia quae iudicantur, aut iudicata sunt integre, neque mouere, neque nouare

oportet, sed sinere. Proind vitant plerique medici in omnibus moris bis dies decretorios, id vero aliis indiget animaduersionibus. St. n. dies decretorius huic morbo, qui curatur, decretorius non sit, neque

345쪽

gratia, quintus, septimus , non uS, aut undecimus, morbo qui mouea

tur per pares) no est quod vitetur: Neque fine expedit, quia si alioqui

ad curationes parati sunt aegroti, semper nocuit differre paratis, cum sit plerumque occasio praeceps, Scvitatis tam multis paucae supersunt. curandi opportunitates. Quin dc Aliquando in ipsis decretoriis diebus agi pos sant iuuan- sunt iudicationes genere quidem tu si ς optimae , & morbo accommoda , ei e tissimae, adeo autem lente , vide- toris die-beat eas Medicus auxiliis iuuare. bus. Neque sane Hipp negauit , niti 1. aph. ho cum iudicationes aguntur peractae vc sunt integrae. Alioqui quo vergit natura, in loca commodiora, lato magis eo ducere dcbet medicus. Praeter haec habet quorundam praxis, certos quosd*m dies pravis quo- certis auxiliorum remedijs desti- rundam ba- natos, quosda in damnatos. Celsus bet clitos non mittit sanguinem post quartu. ''QQR H.

Aetius non admouet cucurbitas

anie septimum. Auctor libri de ra- destinatos,

346쪽

31OMET MED. L. Qv ART did hihil rione Victus in acutis , siue totius horiam post operis Hippoc. est, siue ad multos

esse certum. autores pertinet, acute laborantes, quibus ab initio ventCr murmurat,

ante diem quintum purgat. Nunc plerique vulgariu medicorum CX-

purgationi principij, sextum diem destinauerunt. Nihil horum potest

esse certum in tanta constitutio num differentia, & in tam variis indicationum concursionibus Nihil horum est, quod fieri non ponsit. Nihil quod necesserio fiat. F cilis esset ars si ad formulas aliquas perpetuas redigi posset, sed quia non potest, & res possunt sine fine

variare, methodo est opus quae potentia omnia contineat: siue purgandum est , siue secus, siue mitis tendus sanguis, siue non ,siue aliud quiduis agendum, siue cauendum, non ex diei numero, sed ex petentibus & prohibentibus indicati nibus deliberandum. Ipsum enim tempus extra indicationes est, nisi sorte per acciden S.

Finis huius operis.

347쪽

COPIOSI SSIMUS

OMNIUM QUAE IN

hoc Opere continentur.

Numerus paginam ostendit.

C v Τ I morbi aut breues necessario curantur, cum lucidunt, pro longis aut Ver aux autumnus laudantur. 2 'Acutus morbus potest esse valde multiplex , dc longus simplex, & quomodo curentur. 278 Al cibum cognoscenda constitutio morbi. Is Ad cibi quantitatem habenda ratio temporis ta regi

Aeris qui nos ambit differentiae. 66 Aeris impuritas quae dicatur, & ex quibus causis nis

Aer variatur loci differentia, etiam cum non Ionga est distantia. . 6 IAeris noxa aliquando non tam apparet, quam Ie Verae est. - a

348쪽

Αer qualis esse debeat. IRA eiis puritatis habenda est cura in omnibus morbis putridis. 73Aer sit frigidus pro calido affectu, & pro frigido calidus, & pro quouis alio qualis. γ Aeris refrigeratio fugienda inuadentibus febribus, Maliis quibusvis morbis, Sc calfactioni studendum, &aliis temporibus quid faciendum. 7 Aer frigidus & corpus pannis contectum quando &quare. ' Aegrotantium cubicula non semper sint undiquaque

conclusa. TV Affectus mouet musica. 62 Agendum lautius in morbis thoracis quam cum naturalia instrumenta laborant, casAIexipharmacis quando utendum. 297

Alexi pharmaca etiam calida figidis,& frigida calidis

detbentur. 298 Alimentorum & medicamentorum facultates noscendas ante medendi melliodum. Iamouendarum occasionum dignotio methodum desiderat. ' 86 Angelus quomodo morbos curaret. 22'Animi motus. QAnimi deliquium ex missione sanguinis non tam horrendum est quam multis vidctur. 291

Animi deliquium per se prodest dolori & incendio.

296 Animi affectus aegrotantibus Mouentur sermonibus maxime, ob id rhetorica medicinae est ministra. 61 Animalem virtutem, quae actiones doceant nos vale-Ie' quae non. 96

Ante tractationem motho dinoscenti sunt res nata

349쪽

INDEX. 'ralas, non naturales, de praeter naturam, materiam medicinalem, de illius facultatem. 6Anodyn arum genus dupleX. I 22. ILIAquae con oda dc incommoda. 44 Aquae elixatio quid faciat. AsAquae frigidae potu copioso,aut non copioso , sed repetito, quando utendum. 2' Astringendum in ventriculo, hepate de liene & renibuS. . et O Astrorum cura deposita cauet prudens medicus magnas temporum mutationes. 2so

intremperationis causa mittitur sanguis usque ad animi dei huium. asty Auxilia quae sint. 3Auxiliis Sc victu constat omnis curatio. sAuxiliorum Sc cibi quantitatem definiunt facultas &morbus. ' 18 Auxilium petit morbus, non facultAS. Is

dataeo non est locus in principio putridarum. ibid. B alneo quando licet uti. 29IBalceis sulphureis se nitrosis in febribus nullus usus. ibid. I alneo aquae stigidae, & potu fiigidae quando uten

dum. 222

Bezaar lapis dc confectio ex hyacinthis alexipharmina dubia S incerta. 297. 298 Bonum aliqui d semper est finis artium. 3Bruta solicitudiue vacant, dc ob id magna ex parte

350쪽

' INDEX. sunt incolumiora. CAeocbrmia seu vitium succorum quid appelletEr,& quid copia. 9

Cacochymia totius corporis purgatur per superiorem aut inferiorem ventrem , & quando per hanc aut illam partem, & in quibus. Ios alidiora alimenta aut frigidiora quibus naturis, &morbis conueniant. 36 Calidiora calidioribus & frigidiora frigidio.bus quomodo intelligatur. 'φCalidiora frigidioribus & contra, quando. IsrCalidis & frigidis pro internis parisbus penetrantia admiscenda , aut potius deligenda tenuis substantia. aos Calido ventriculo non sine noxa datur cibus valaefa-ellis concoctu. Caput cubantis ad orientem aut Occidentem spectare non est alicuius momenti. 67 Carpit medicos qui numquam a remediis cessant. de eos qui nihil agunt. 2 3 Causia duplex, interna & externa. 83 Causa morbi & consuetudo diligenter examinanda. 8 & 8s. Causa morbi est quae facit, quae secit, 3c Quae faciet

Caulae morbi quomodo auferantur. ILCausae quaedam sunt simul & affectos. 83 Causae omnes internae aut copia aut vitio laedunt.' 84 Causae externae. 84 Causae externae quae Iecesserunt nullam indicationem