장음표시 사용
691쪽
batur a praetore c. nisi minor erat viginti quinque annis. Huic enim , sicut in aliis musis, caussa cognita, succurrebatur , si lapsus iuuentute fuerat; ita dejia Maeaussa succurri solutura erat./Sane, si tam mina caussa iusi erroris interueniebat, ut etiam eonstantissimus quisque labi posset, etiam maiori viginti quinque annis succurotabatur: veluti, si quis totum legatum
petierit, post deinde prolati fuerint cois dici lii, quibus aut pars legati adempta sit,
ut areamust aut amitta-Jptus petendo aliquid mus o ad arbitrium damni sentiat. Vnde
oe animo adimus , ut olim tam sollieiti uin eque Nihil, neque tan- rant ICti, 'virum comyum . quantum posu-issimo certi, an alia a. Duimus, consequamur. ctio competeret, est. I. Erant autem actiones a . st quid certum ecnon-arbitrariae in quiis set, determinabant. I. bus certum petebatur,iI6. de me . cred. Inde indeque eondictionesiformula communis lereti appellatae sunt. I.JAcertum petetur, I. r. 9.dereb. ered. LIq.eo spr. a. eonis. tritis Liquet id ipsum ex I. t. que ab liestialibus edio tr. d. interrog. ubi lia: verbis desumta erat
My interrogatio tune ae huic poenae subiacein ecessaria, eum in per ibat: secus erat, 'si λαβnam fit actio. ct italeretum petebatur. V. I. QER TvΜ PETE- f. r. a. R. U. I. r . T v R: ' ne, dum ignoretto I. 7ς. d. V obtactor, qua ex parte ad- r ) 'vix probabile .ersarius defuncto b test, quod RA TARD. νυ iniuris, interdumllib. I. Nam αν. putat. rigo.
692쪽
nc Ac TIONI Bus. M aut qnibusdam aliis legata data sint quae efficiebant, ut plus pessisse videretur pe
titor, quam dodrantem et atque ideo lege Faleidia legata minuebantur. t s γPlus autem quatuor modis petitur: re, te ore , loco, is causa. Red veluti, si quis pro decem aureis, qui ei debebam tur , viginti petierit , aut si is, cuius. ex parte res est, totam eam, vel maiorem partem suam esse intenderit. Tempore que luti, si quis ante diem vel ante conditionem o petierit. Qua enim ratione, qui tardius loluit , quam Ioluere deberet, mi-
rigorem lurἰs antiqui debeti iuri praetori , quod potius remedium contra illud introduxit. Potius ex XII. Tabb., iure formulario inde aesumto id repetendum. Inde receptae erant interrogationes in ἱure a creditoribus instituendae, ut constaret, Pro qua parte quis hexes essedi I. i. d. inter-ν g.
iure, l. 73. q. ad L. Paleid. quo ipso fiebat, ut stricto iure plus pete
olἰm erat diuersias, utrum quis ante diem . an vero ante conditi nem ageret e qui anta diem agebat , causa cadebat, nec post tem pus olim agere poterat. g. io. de exception. Qui ante conditionem agebat, nihil agebat, &eonditione existente , adhuc agere poterat. L.
i. de foliat, Quod eritam in diem debetur tre uera statim debetur. 1. de verborum sinbij. neutiquam vero quod sub conditione.
693쪽
nus soluere intelligitur i eadem ratione squi praemature petit s. plus petere.videtur. Meo plus petitur r . veluti, qtimn quis id ἰquod certo loco sibi dari stipulatus est , alio loco petit sine commemoratione illivi
ori cu . in quo sibi dari nipulatus est: verbi gratia , si is , qui ita stipulatus se tit, *hesi dare spondes e Romae puru
intendat: sibi dan oponere. Ideo autem plus petere intelligitur, quia utilitatem , quam haberet promissor , si Ephesi solueret . adimit ei stura intensione Oe . Proopter quam causam alio loco petenti aν,
maria actio sy proponitur, in qua scili
moratione illius loeliquo dari debuit, alibi petebat, agebat actione arbitraria , de est quos certo Deo, quae propter negotia fricti iuris introduci debuit.
Vnde hie mentio si- putationis fit. x Seu potius fommula pari a , ex ipsa stipulatione formata. Neque enim ex stipulista alibi, qnam se- eundum verba in loco promisso agi poterat. Si formulam arbitra Hae actionis adhibebat,
vel ideo plus haud piniebat , quia iudicis a bitrio committebat , quanti ratione eius; quod interest, reo pro standum esset.
vel minoris fit conde mnatio, quam intenta tum est , vel maioria pecuniae, L a pride re
iuxta CICERONEM est. I. est ordinafium κριτηeων actionis albi. trariae.
694쪽
cet ratio habetur utilitatis , quae promiciari competitura fuisset, si illo loco solueret, quo se soluturum spopondit. Quae utilitas plerumque in mercibus maxime inuenitur, veluti vino,oleo,ii timento; quae per singulas regiones diuersa habent pretia et . Sed di pecuniae numeratae non tu omnibus regionibus sub eisdem usuris scenerantur. Si quis tamen Ephesi petat, i. e. eo loco petat, in quo, ut sibi detur, stipulatus est, pura actιone, recte agit, idque etiam praetor monstrat: scilicet, quia
militas soluendi salua est promissori. Huic autem, qui Deo plus petere intelli gitur, proximus es, qui ea a plus petit rvt eere si quis ita a te stipuletur, hominem
sichum , aut decem aureos darespondes Τdeinde alterum petat i veluti, hominem tantum , aut decem aureos lautum. Ideo
autem plus petere intelligitur, quia in eo genere stipusationis, promissoris est ele. bio, a virum pecuniam an hominem soluere te Nee enim tan- l constet alternatiuam eidem Roma b in His- l praestationem solumispania oleum aestima- modo fauorem 'crediis fitur, ait P A v v v s in i toris respicere, ut conius ad L. Gleiae tingit i) in poenali si-
nee frumentum ubique i putatione , quae quo- unius eiusdemqtie est dammodo Itipulatio-aeminationis. . t nem alternatiuiam tu.
a) Nili aliunde I ducit: a si creditori
695쪽
Lra. IV. TIT. VI. Moere malit. Qui igitur pecuniain tantum, vel liominem tantummi dari votere intendit , eripit electionein aduersario: ct eo modo stram quidem conditionem meliorem faeit, ad nersarii vero sui det riorem. Q a de causa talis in ea re proindita est actio, ut quis intendat, hominem Stichum , aue aureos deeem sibi dari oporistere , id est , ut eodem modo peteret, quo sipulatus est. Praeterea , si quis gener titeν hominem stipulatus sit, ct specialia ter Stichum petat: aur generaliter vivum si latus st, i c specialitra Campanum petat e aut generalitra purpuram ilip
latus sit , deinde specialiter Tytiam petarat; plos petere tutelligitur . quia et Oionem aduersaris tollit . eui stipulamonis iure liberum fuerit, aliud 1Oluere squam quod petereturo cuin etiam liaeet vilissimum sit, quod quis petat, nihilominus plus petere intelligitur: quia saepe aceidit, Et proinisiori faeilius sit iutid soluere, quod maioris pretii eae
expresse electio reserauata quo eam alterutrum petere potest: I. Iri. pr. D. H obd. 3 si ex aecidente ereditor fiat is , qui antea erat
debitor; utpote siquis, quod triuiniue lebe.
696쪽
DE ACTIONIBvL6SISed haec quidem antea in usu fuerant: postea vero lex ZENONIANA & nostratem coare auit. Et si quidem tempor plus fuerit petitum , quid natui oporteat. ZENON is diuinae memoriae loquitur conis stitutio H. Sin autem quanti ate vel a fio modo plus fuerit petitum . in omne os quod forte damnum se ex hae cania acciderit ei, contra quem plus petitum fuerit , commissa tripli condemnatione , simit supra diximus, puniatur.
XXXIV. Si minus intentione sua eoi plexus fuerit actor, quam ad eum pertineis at a velati, si . quum pi decum aut ei deberentur. quinqua sibi dari oponere ia- tenderit, aut si , quum totus fundus eius esset, partem dimidiam suam esse, peti rit r sne periculo agit. In reliquum enim nihilominus iudex aduersarium eodem iudicio ei condemnat ex constitutione cd
Imperator infra g. io. e except. plenius reis fert.
recte egit , condemnari. dus in expenas , quas alteri eaucauit i quiri satiam si rempore, loco,
vel modo plus petitum fuerit, absoluendus reus ab instantia. Ee sie ex noua iure, abi atis foris mulis. Iure veteri non idem lIeuisse , vel inde liquet, quia iudicis p danei potestas certi1. Nun a quia
697쪽
' XXXV. Si quis aliud pro alio intende est, nihil enni periclitari ce) placet: sed
in eodem iudicio , cognita veritate , er in
ctum litis mutandum, quod emendare libellum dicunt, turn si x uus actionis , quod mutationem libelli vo
pla docent. Vtrumoque fieri posse ante L. C. expeditum est, poeti. g. c. G edend. an vero post L. c. duisbIum. Ait quidem Imperator : in eodem tuis dieio , ubi per iudicium ex stylo Ic torum inistiquo istis eontes
tionem intelligunt. Ast tempore I v a T I N I A N i iudicis pedanei ni, lus amplius usus erat, nee iudieium id deis notare poterat, quod coram Iudice pedaneo fiebat. Videtur ergo Imperator, de foro eodens hie loqui, non de eodem processu praecia
quos excedere non poterat, limitibus erat cir cumicripta, ex formula eidem praescripta et quae ex petito actoris formabatur. Inde I v o L E N v ε in I. 8. comm. inuid. vltra d,
euod in iudicium δε- ductu n est, excedere potestas iudicis non potes. s. J Ad illustrasci. nem doctrinae det plus letitione hoe addit, inquiritque an periculum amissionis eati ae
hie adsit, ut in plus petitione, quia etiam hienon recte agitur. i Veis rum, abrogatis formulis , nullum amplius periculum imminebat. Omniaci iure Vetere fi teste Cle ERO ME lib. a..ia Herenu. causo cadit is, qui non quemadmodum oportet , e-- , ὀ
698쪽
luti, si is . iv minem dyictvlm petere de heret , E otent petierit ἔ ant, ii quis eislsamento dari sibi oportere intenderit a quod ex Apulasu debetur. De peculio. XXXVI. sunt praeterea quaedam actio
nes quibus non semper solidum, quod nobis debetur, persequimur r sed modo solidum persequimur , modo minus g et ut ecee, si in peculium filii seruiue agamus. Nam, si non minus in peculio sit,qnam persequimur, in solidum dominus
paterue condemnatuν: si vero minus inisi ueniatur . eatenus condemnat ch iudex , qua in
petit id, quod sibi debetur : quod solidum ais ctor haud consequatur, id fito accidente , in speeiebus adductis, sus-fieit enim, quod actorios solidum petendi Mis
beat, licet executio postea contra reum tria
solidum fieri nequeat. Vnde propter doctri nam de plus petitione sequentia adrecta re. iam iacta est. Nam oli in sane, ut optime docet HvBERVI ad 'b. Q S. u. Iudex re ' daneus a formula re. eedere nim poterat, max me si genus agen di mutaretur . quod totum processum altera re postrat. Nec iure
nouo indistincto sine nono processu id per. missum ,'sed in boe s.
tantum dieitur, quod se permissi1m , non- ,σuatenus di quomodo i bὶ Licet totum p. me nidum sit. l l se it debitum actori
699쪽
quatenus in peculo fit. Qi'ς - lirioilum, autem peculium intelligi debeat, sino o dino proponemus. De beneficio competentia.
XXXVII. Item, si de dote in iudicio
mulier agat: placet eatenus maritum Conisdemnari debere, quatenm facere possit, id est, quatenus facultates eius Patiuntur. H Itaque si dotis quantitati concurrant facuItates eius, in solidum damnatur: sinminus, in tantum, quantum facere potest. Propter retentionem quoque dotis repetitio minuitur. Nam ob impensas in res do talpa factas, inarito quasi retentio conoeta
misωιι- ch , sicut ex Iatioribus digest riun libris cognoscere licet.
Exten demnandnr sit, ad of l vocat, quo ipso tamen fletum iuincis spectat tirursus actor solidum ad ius actoris vero , t petera haud impeditur, quid petere possit, uni- nec plus petere creden ce restici debet. dus est. Ergo non totum ist De hac sententia quod habent, extor molim contendule Ict . quendum es . sed ipsa 4 docent L 6. 3. de eum personarum rati iiών. - . de I. d. im habenda est, ni egeant,ri pens in rem dor. μα ut dicitur in I. 173. a. Si enim proprio j-μR. I. quem in finem iu- fundus dotalia ob ini- ratam specificariouemipensas necetarias misedere tenetur reus . sisnueretur, plus pate. .
ad hoc beneficium pr. videbatur mulier, si im exrum
700쪽
Ds ACTIONI Eus Extensio eius beneficii.
x XXVIII. Sed di si quis eum parente
suo , patronoue agat, item, si s ius cum socio iudicio societatis o agat: non plus actor consequitur, quam aduersarius eius Iacere potest. Idem est, s quis ex donatione sita conueniatur m. De compensa ronisus. R. XXIX. Compensationes quoqlie oppositae pleriamque essiciunt , ut minusquisque consequatur , quam ei debeatur. Nam
1egrum fundum repeteret, adeoque pericurum amittendae causae M isti Hac de causa sententiam ham , quae latet ICtos decantata rati lia declarandam censuere , ne uxor plus petere videretur, sed ut marito ias retemisis
deretur, donee de imis enfis et fatis fuerit factum. In pecunia
potest facilius ipso iure deminutio fieri , ob
compensationem . Vt dicitur ira ς I. v.
rietatis, non alias I 63. S. , pro Ioc. modo
suus quoque non ex dolo conueniatur Φ nec
enim aequum es, δε-lum Dum quemquam reinare. I. c f. Ia m Hoc casu deguiscendum ante omnia est aes alienum , quo devia
facere possi ex reliquo, qui ex sua liberalitate conuenilux L 1'. F. . de re iud. In reliquis etiam, non deducto aere alieno. l. lo. seqq. eod. Neutiquam vero hoe beneiatum ad se
tendi debet, cum quωdeontra iuriis rationem receptam est , non sit producendias, at eo seque