Institutionum iuris ciuilis libri 4. Olim a Theophilo antecessore in eum e Latino uberius diffusiusque translati, & nunc nuper e Graeco in Latinum per D. Iac. Curtium Burgensem iurisconsultum conuersi. In quibus multa, quae in aliarum libris, vel dee

발행: 1573년

분량: 734페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

141쪽

INSTIT. LIB. I.

IXIMV S eorum, pia sui iuris set alios in tutela esse,alios in curatione, plerosque neutro iure teners. Quum igitur de rutoribus dictum sit, O quos sint tutelae: Sunt autem hae , Testamentariabia Dato um , siue legitima, Patronorum sub qua continetur O tutela parentu manumium tiam, duciaria,O Attilia siue Iulia Titiana in cuius locum aliam Imperator mister san Hissimus adinvenit 2 quumq, etiam dictumsis, quot modis ea siniatur: nunc dicamus ct de cis ratione. Masculi igitur,ad haec Ofoeminae,quis tuberet facti sunti curatores accipiut donec vigesimumquispis annum egressifuemini. Quamuis enim puberes sint, adhuc tamen eius aetatis sunt,ut sua negocia tueri non possint.Dantur aurem curatores ab iisdem manstratibus,a quibus

tutores. Sed curator testamento utiliter non datur: verum datus,decreto Praetoris vel Prasidis confirmatur: Item adolescens inuitus curatorem non accipit , nisi forte m certam litem. Num curator'ad certam causam daripotest,m: supra diximus . Multae litaque sunt inter

tutores O curatores disperentiae . 2 am tutor selis impub Pribus datur: curator saepe puberi bus,interdum vero edi impuberibus. Tutor recte datur tesamento , sed curator inutiliter. Iu uitus nemo curatorem accipit , in tutela sincies nolentes. Tutor ad certam causam dari non potes , curator autem maxime potest.

142쪽

TITVLVS XXIII. .

A R G V M . . Furiosis 3c prodigis quamuis maioribus,ex lege XII.Τab. agnat. curatores dantur, qui si desint,a iudice decernutur,qui cura gerat. Mente autem captis, ijsq; qui in eo statu sunt,ut rebus sitis Prouidere nequeant, curatorem decerint iudex.

ΡRAETER adultos,se furis in curatione gr

sunt: necnon ciprodigi , etiamsi matures 'sint vigintiquin' annis. Sunt autem in agnatorum curation quemadmodum lege XII. Tab. cautis est, ac Bynne quidem Praefectus Urbis aut Praetor,in Prouinci,s vero Praesides furiosis se Frodigis ex inquisitione dant curatores , quum

aut nullus extat agnatus,aut is quι extat, inseritis est administrationi. Porro in curatione' mente e pthest surdi ac multi ct qui perpetuo morbo laborant , propterea quod ipsi rerum

suarum citram gerere non possint. A R G V M.

Tutor ex iuris regula, licet habenti tutore non detur,curatorem quandoq; dari nil vetat, quod fit tutore', aut idoneo non existente, aut ad tempus excusationem habente.

I UTERDUM autem pupisii curatores I. In- accipiunt veluti si legitimus tutor non sit idoneus. P a ideo ei no alius tutor, sed curator daris quia regula est,qua dicimus: Tutore habetitutore dari non posse. Sedo si tutor testamentarius, vel que Praetor aut Praeses dederit , inidoneus est ad administrationem, dum tamen mal gne ac fraudulenter in rebus pupisii non vers ruricurator ei adiungisolet. In locum quoque eorum,qui se ad remius a tutela excusian cura

143쪽

Tutor vaIetudine, aut quavis alia causa uilla administrare praepeditus,pupillo absente, aut eodem infante, suo periculo apud iudicem actorem constituit: pupillo autem praesente & loqui potente ab eodem, tutoris tamen authoritate. conititui actor potest. 's. O I tutor aduersa valetudine labo re aut alia' puta negotiagerat: meliuisis litibiis distentui sit pupisius aut absit, aut infatum, potent tutor suo periculo actorem copituere apud Praetorem aut Praesidem Prouinciae: cui ideo actor 'ocatur,quia per acta costituitur. modysivisivi adsit, Aquilos; , is ab eo cum του roru aut horitate constitui potes.

De sati Gatione tutorum

vel curatorum.

Tutor omnis,omnisque curator praeter posta

ment'. 'inquisitione datos , cautionem rem pupilli saluam fore: datis fideiulibribus praestat.

. an ' quidem de curatoribus diximus ,

quomodo aut constituantur , aut esse de nani: quod alν pue ad vigesi qmumquintum annum in curatione sint: ali, veνο , qui certo morbi ac vitν genere tenentur , Q donec eius mali liberati nem conjecutifuerint: tunc generalem aliquem. sermonem institu

- , ad omneή seis lue rei aliorum administram a

144쪽

TITVLVS XXIIII. Io 7

mlai Dant, sese extendat. Omnis igitur tutor, omnisque curator, cautionem iraestare datissi- deiussoribus deber, per quam repromittat, fetianas ct integras res eorum, qui in tutela ipsius vel curatione sunt fre . Haec enim maxima Fraetoris cura es. tutoribus tamen excipe tesZῖmentarium, quoniam hic onere satisdandi non grauatur. Fidum enim ac diligentemetim futurum in administrando, ipso testatoris testimonio satis probatum est. Pon dissimiliter

Ottitores curatυresipue ex inquisitione dati, sati flare non cogantur. Idoneos nanque eos eff., vel issa magistratuum inquisitio argumer io es. QOniam haec orsalia inquiri solent: anmir sit bonae frugi, an locuples,an viva pignora habeat, id es liberos . P am qui liberos habet, nouit quemadmodum erga pupilios assectus esse debeat, quibus in locum patris datus est deniaque an terram diligat in qua natus est, hoc spatriam . A R G V M . - Τutores plures aut curatores ubi in testamen- . 'to, aut ex inquisitione dati sunt, is solus administrat,qui contuto libus satisdationem offere , aut concuratoribus nemine autem offerente ad testa. . toris iudicium recurrendum est, quod sine id quidem testatoris iudicior quinam gerere debeat sappareret, electio tutorum rem desidet: quibus in eligendo discordantibus, eliget Praetor, quonivolet ac proficiet.

I erdum tamen O hi debet satisdare. Nam si duo vel plures testamenio aut ex inquim

-- eorum quo magis lupillo vel adultose meto.

145쪽

de indemnitate cautusi satisdationem ierat: is commori vel concuratori praefertur, solus admini babis,quoniam certior est adolescenti Dissidatio,quam defuncti testimoniu, qui falli, metit O magistratus in inquiredo potuit .Qtisro pier eisoli ercdetur admini Bratio. Potest i ne est alter hac in re cotradicere, satisdationem erendo,administratione in se transferre. Itaq si multistat tutores testamentari, vel curatores, non potest unus aliquis exurgere, ac dicere con- tutori vel concuratori Sari da,e9- tibi omne habe admini atione.ρ erum si quis id velit et re,ut coututor aut concurator suus satisdatione pri stet i prior ipse fatis erat,vi deinde per aemulationem atqj ea re commotus alter,ad satis da=Maum veniat. Quoniam quum satisdationem ero , electionem do contutori, satisne velit αme accipere,or administrationem mihi cedere :an potius ipse satisdare mihi ct administratione sibi habere. Quod si nemo eorum,qui testamemto aut ex inquisitione dati tint,satis osserat: tuc si quidem defunctus certae alicuipersonae admi- iiDrationem commisit, is seo 'us gerere debet. Sin autem de nemine id testator expressit , is gerere

debet , psem maior pars contutorum elegerit.

Nam id ha ct edicto Praetoris cauetur. Quod si tutores inter se de eligendo eo qui gerere δε- he dissentiunt , se alii hune,aldi illum eligunt: nam fripotest,ut tam amplae non sint pupilli facultatcs , quin unius sussiciat administratio- nouuc Praetor eliga quem ei adminis sionem committat . I , omnino dicimus Oin

146쪽

TITVLVS XXIIII. Ios

in pluribus ex inquisitione datis: nam cse in se, a maiore parte eligi debet, qMi rem pupilli gerere possis. A R G V M.

Pupillus pubes aut adultus factus ob improbam malignamq; gestionem aduersus tutores de curatores actionem in factum sit bsidiat iam habet, & qui idonee caueri non curarunt eandem tenentur actione etiam in liaeredes transiitura. Q d si cauere detrectent tutores ac curatores, captis pignoribus coerceri debent.

fuerit, vel adulιus quum adperfeAiam 'iustam aetatem venerit, non solum tutores auxcuratores ex rerum suarum adm isti ratione Obligatos habebit, sed etiam eos,qui satisdationem ab illis acceperint: habenti aduersus eos actionem 3nfactum pro indemnitate sua : quae dicitur subsidiaria, quod ultimum auxilium praebear. suum enim nessi a ιutorib vel curatο- bres , neque asideiusoribus corum res lupisii

indemnis seruari potest, tuc ii qui satisdationem

ab ,s acceperunt , actione infasi m tenentur: quae ex ea re vocata est subsidiaria. Date γ aute , ea quum aut omnino non curarisi satis fandum',qui rare id solent,aut quum curarunt quide, sed non ictime passisunt caueri: non locu- .pletes fideiussores acceperunt. Sed est iu harmis des datur, quemadmodum O responsis Irred tum Principum rescriptis cauetur. Quibus in illud exprimitur , ut si tutores vel curatores creati , satisdare ob a tirustrationemsuam nolinis .

147쪽

lim, captis pignoribus ad id cogantur , hoc eniussu magistatus ex bonis eorum aliquid capis . tur,quod loco pignoris sit. A R G V M.

Praesectus urbis, Praetor ac prouinciae Praeses subsidiaria non tenentur , sed qui satis accipere Tolent magistratus scilicet, ac ciuitatis defensor.

s. N. D ORR0 neqNe Praefectus urbi neque Praex tor,neme Praeses prouinciae actione subsidiaria tenebuntur, sed ii tantum , qui huiuμο- di satisdationes acciperestent,ut messeratus, o defensores esuitarum.

Dccxcusationibus tutorum, vel curatoriHII. Tit. XXV.

Liberi numero lege definito & locorum priuilegiis ab onere tutulae excusant,etiam si emancipati sint: ac, tiui non aeque. N otes ex filio . . . Praemortuo, dcineri in acie ipsoq: cosictu amitati ad idem conserunt: sicut & qui rerum fiscalium curam gerunt.

E E id tantum, quod modo

diximus, inter tutores curatores commune es ut satis recogantur , sed etiam Egud quod

z. - vum ad xutelam vel curatione vocantur,excusettione utipossint. m quum lex non nescirer , graues admodum o molest in earum curvi acsolicitudines , excusaιiones quasdam vardis ex causis commenta est: quarum

evaderet.

148쪽

euaderet. Plerunq; autem propter liberos excusare nopsumus ne in potestate sint, siue emancipati.Si enim tres liberos Roniae supersites quis habeat,vel in Italia quatuor, vel quinq; in frouincidis, is recre a tuteti curatione excusere se exemplo caeterorum munerum pote EI. Ham tutet, ac curationes in xv mcto publicorum merum se,in confestam venit. Sed adoptiuiliberi ad excusationem nonproseum , sed naturales dicitam emetiamsi alteri in adoptionem ii sim. 'potes ex silio proderunt , persona

quae in medio est defuncta .Inpa ris enim locum succedunt: sed nepotes ex silia , excusationem

non aestant. Liberi quoq; m dixi 3 tantum proseunt, qui in visis sunt: defuncti vero, non. Si tamen in bello amissi sint, quaesitum est , aupro sint. Et placuis , eos duntaxat excusationem praestare , qui inaci ipso. in confictu ceciderint. 2 cam quando iitro Rep. perierun per re- 5rum gestarugloriamsemper vivere intririgui diuuatur. Imperator quos Marcus in constitutioni bus semestribus rescripsit eu qui res si ales auspublicas administraret, quandiu in ea adminia stratisne est,excusationem a tutela cura ἡ- ne habere Et ratio quidem intromptu est,quο-nia necesse est,ut aut du rebus pupilli vel aduiati operam damus, cur in multis laedatur, aut dum si cum indemnem seruarς volumus o iura

adolescentium minuantur. A Ri V M. Dccusatio a tutela semel suscepta admitti n let, .ahsutia in ob Reip. cam ladiu exclicita suscepta, quadiu eadu chs suscepit, uti sutura decerni uini sunt. SED -

149쪽

i , excusetntur, non tantum futura, verumextam ab ea,qua noc eis incumbit. Atqui

quum piissemel administrationem aggregiis est, excusaris non solet admisti. Vcirum is qui semel α inistrationem aggressus est, si medio tempore Re .causa peregre promiscatur, titur quiadem excisatione, ed tant per sine periculo ab

administrationepotest abstinere,dum Reip.ca sa abest. Dagor in locum eius curator datur. Reuerstis autem ex rofectione quam Reip. cau-D 'sceperat,statim tutelae oneri subiicitur rac ne anni quidem habet excusationein siue -- carionem ; sicu; O Papinianus lib. s .R. ' cr hir : nam anm spatium tunc datur reuosis ex profectione , quam Teip.causa sus eperant, ad excussionem , quam quis ad nouam intelam vel curationem vocatur. Itaque si quum rutor

sim,Reipub causa aliquo prociscar, tutor quidem se desino, sed reuersem fatim necesse eris administrationem aggredi. suod si Pum m ον non sem , Reip. causa per re profisus fuero,

i ac deinde reuersus ad patelam a :tam vel cis rarionem vocer , veruti in primo mense, qui n- reuersissim, aur sexto,aut decimo, aut duode cimo , aut denique cui rem uno verbo abfOL. . - antequam arums exserus siti excusationa

Mepta excusatur tutela.

150쪽

TITVLVs XXV. II 3

SED O qi i potestatem aliquam gerunt,ex

cusettione utuntur , ut vuLit Marci Primeipis rescriptum. Sed susceptam sutelam pos μή superueniens non soluit. A R G U M.Lis non omnium bonorum, aut maioris partis eum pupillo; a tutela non excusat.

IV DI cI VM cum pupisio vel adolescente

habebam id excusationem nonpriesar: nisi forte de omnibus nostris bonis,aut de haereditate controuersia sῖς. A R G V M.

Τutelae tres minime affectatae, a quarta exci sint,si modo diuersbrum sint patrimoniorum.

TR EF tutelae vel curationes, quaή ego non Audio per assectationem accepi,

vacationem a quarta tutela vel curationerrae-sant,quandiu eae tres tutelae vel curationes consistunt. Ideo autem dixi, quo non Audio operassecrationem accepi: quia siforte huius aut illius tutelam vel curationem assectauerim fusta pere, quum opulenta esse ea numerum trium tutelarum non explebit. Sed er iliud sciendu est, non expersonis, sed expatrimondis, tres tutelas aestimari. P am si quis tres aut plures liberos

decedens relinquat, eorum tutor vel cur sorsiam: a eris tutela, quoniam edi unum pQ trimonium e i. A R G V M. Paupertas ab onere tutelς excusat si quis iuncto muneri se imparem doceat sicuti valet do ac literarum imperitia.

SE D O pauperto excusationem praebera solet. Id enito Disistatres Seuerus O

SEARCH

MENU NAVIGATION