Institutionum iuris ciuilis libri 4. Olim a Theophilo antecessore in eum e Latino uberius diffusiusque translati, & nunc nuper e Graeco in Latinum per D. Iac. Curtium Burgensem iurisconsultum conuersi. In quibus multa, quae in aliarum libris, vel dee

발행: 1573년

분량: 734페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

151쪽

g. Sed di pro

f. Iteri quis

ri INSTIT. LIB. I.

Antoninus,es Marcin deinde Imperator , r scripserunt. Inuenio ergo, ubi 'paupertas pro fit Si qu:s quum ad tutelam uocati minidoneum se imparem oneri iniuncto duceat,aur morbum aliquem excuset, vel aduersam vale iudinem propter qua nec suas es gererepossit, admisit debet ita se a tutela uel curatione ex- .cusans. Is qui literius nescit unam habet excusarionem,ut D.Pius rescripsi quamuis O imperiti literarum , interdum alienis neSotrsse rendissussciant. A R G V M E N Τ V M.

Inimicus testamento datus a tutela excusatur, non qui se testa tori ignotum allegat Item capi-itales inimicitiae cis pupillorum parci xcusania secus. si non capitales.

SI quii inimicum situm liberis testamento de

derit tutorem, excusatione hoc nomine is ha . bebit. uemadmodum ex diuerso, non excusabi tur, qui se tutelam latri pupil rum quum ad- huc uiueret, adminimaturumpromiser. IXema ex eo loco excusationem habet,quod dicat feta reipupillorum ignotum fuisse:id euriis rescripto 'duorum fratrum continetur Inimicitie,qua cu patre pupistorum vel adultorum exercui,si capitales fuerint, nec reconciliatio interuenerit, a tutela uel curatione me liberant: Sin autem ' capitales nonfuerint,excusatione non proiant.' . A R G V M.

status quςstio olim mota,facit ne in pr sentia tutelam liberorum mouentis suscipere cogar.

SI quis mihi status controuersiam fecerit ibe

rorum eius tutelam non cogar suscipere.

152쪽

TITVLVS XXV. II s

ΥuteIam uel curationem septuag narius inutiatusnon suscipit, ad eam annis κxv- minor uel uolens sicuti nec Oles nou admittitur.

QVi maior es ann eptuaginta,a tutela, puratione ex usationem habet. A, minor g. Iter vigint inruini anni oti quide ad tutela maior vocatus, excusatione utebatur, dicens se mino-νem se vigintiquinque annis: vemum Imper

τοr hunc no excusationem sed prohibitionem habereisoluit. Vnde si quis minor vigintiquisque annis ad tutelam vel curatisne uocetur, ne excusatione quidem indiget, ut eadem sacra consiimione expressum es. Sic itaque neque impube neque etiam pubes minor ut liquisque annisbaa legislman tutelam uocabuntur. Id enim ab omni iure ciuili alienum est, ut qui in rerum Darum admini iratione, alieno indigent auxialis, quique ab alis regi deben hi ad aliorum tis

telam uel curationem uocentur. Quemadmodum autem minor uigintiqum' annis nec uolens ad tutelam uel curationem admittitur ta neque miles. AR G V M. Grammatici, Rhetores, ac Medici tum Romae, tum in patria artes huiusmodi exercentes ad numerum lege definitum ab onere tutelae immunes

sunt.

Gramatici, Maetores, Medici qui Roma

sunt, aut qui in patria sua has artes exer Romaeent , dum sex intra numerum a conflicistione , quae tac de re loquisur , . datum

153쪽

Macationem tutela curatione habent. Ea enim constitutio Antonini, quae quot medici, grammatici, aut rhetores in quaq, esuitate est.

debeant declarat. Qui plures,ne tutelam suscipiat, excusationes habet,si qua's earum probare nequeat, intra legitimum tempus reliquis uti poterit.

Τ I multas habet excusationes, si cum uibusdam ex iis uteretur , probare non potuit: potest intra te ora excusatio 'coeris uti. Ad tutelam vel curationem vocatus, non ob id appellat, sed excusatione uti debet:qua non audita, aut reiecta appellationi locus est. Excusatio autem intra quinquaginta dies continuo curre tes ab eo, qui intra centesimum est lapidem constitutus proponi debet: qui vero ultra centesimuest, ex quo se tutorem restiuit, in quilibet vigi ii milliaria diem una habet, ac triginta dies, ita Vt quinquaginta. pauciores non sint,licci plures interdum esse queant.

IS qui ad tutelam vel curationem vocatur,

edi onus istud Audet lugere , excusa*ione uti, ct non appellare debet. Tunc e=nita appel7 3io necessaria est, quum is, qui excusatione mi volui obtinere non potuit. 'Porro qui excusatione uti vult, intra quincpsaginta dies, qui continuo currunt, utiles non sunt, ea uti debet. m ex quo die tutorem se datum esse cognouerit, incipiunt curre me. Excusatione autem hunc

in modum uti debent ne testamentari,sint, eιegitimi uetatroni,siue fiducia sue a Maristratibus dati tutores , siue etiam curatores A R G V M. A R G v M

154쪽

riuitate sint , ubi dati sint, siue itura cente iamum milliarium ab eo loco , siue ultra centesiamum milliarium agant: dinumeratisne facta micenorum militum, quae in stagulos diestraebentur , O quae confere debet i qui ad tutelae

vel curationem vocatus est, ut in locum,ubi datus es tutor, veniat ad utendum excusatione sua. Sic tamen ut postquam venerit in tauit

tem in qua se velit excusare, reliquisint ei triginta dies. Quod Θ Scaevola sic dicebat com-1utari debere, ut non minus quam quinquaginta dies tutor unquam ad proponendam excusationem haberet, sedct plus interdum . Veluti, quum certior factus es, aberat CC. mistibus,habet quidem in iter X. dies: sed ps aduentum suum habet XI. dies Aberat CCC. in iter quiadem habet XV. dies: post aduentum habebis reliques XXXV. dies . Sin ab fuit CCCC. milliabus, in rationem itincris habet. . dies: vices enim .XXfaciunt CCCC. D quum aduenerit,iabet diei XXX .Qου abfuit CCCCC. milibus ,

dies habet XXV. itineris nomine: XXX. post aduentum suum.Sin vero M.millibus erat dif- situs quinqua 'nta dies habet, quos in inter impendat: nihil minus O elapsit quinquagium diebus , habebit O XXX.dies integros. Et huc in modum interdum plis habet quam dies quinquaginta,sed nunquam minussit,ut dicta exempla singistatim onendunt. Datus simpliater tutor . ia uniuersum pupill

155쪽

118 INSTIT. LIB. I.

patrimoniu; no ad certas res datus intestigitur.5 Pδ Datus est aliquis tutor i is ad omnes Π ivi' res datus videtur esse . Nec dicendum es, in aliis eum ese tutorem, O in aliis non esse. ARGUMENΤVM.

Tutelae ossicio lanctus, ad curationem nominatus,eam subire non cogitur.

5 Qui Tutor stilupilli, is pubes euasit, rumina-

tutela. tus sum curator eius. Inuitus curationem subire non cogor. Itaque si pater me tutorem silio suo impuberi testamento dederit, addens s me eundem ei curatorem dare: curator eius sieri non cogor. Id enim D. Seuerus O Antoninus roscripserunt. . A R G V M.

Excusationem maritus non amittit, qui rei se uxoriae administrationi se immiscuit. Nec qui falsis allegationibus excusationem impetrauit , liberatur, quominus laeso ob non gestionem te

neatur .

Uxoris e datus es aliquis curator. Excusatione utipotes quanuis administrationi sese rescri immiscuerit. Aliquis quum rutor nomInatus eseς,falsis usur asi tionibus excusationem qui, meruit . Nn liberat id eum ab onere tutelae ,

aure . sed si qua in re laeses fuerit pupicus, quod idisse res idiim nongeserit, damnum hoc praesare

156쪽

TITULUS XX. VI. iis De suspectis tutoribus Vel

curatoribus.

Tit. XXVI.

Voniam de excusationibiss dictum est, dicamus quomodo tu mus .s, curatores ,suspem criminepostulentur. Crimen πιμXII. Tabul. descendit. Sed videamus apud quos crimen hoc intentetur,ct qui ut suspem remoueantur,

et, qui suspector saceres 4sint. Suspecti igitur

funt, in urbe quidem Noma,apud Praetorem: in prouiscis alitem, apud Praesides, aut lega tum , qui Troconstulispersonam sustinet. Diactum est,qui cognoscant, dicamus ct de suste His . Et sciendum est, tutores omnes siue te iamentari' sint , si Me atterius generis suspectui

sieri posse. Vnde legitimus , ut sit lectu

remouetur. Sed ct si parronus H, idem die mus . hoc tamen sciendum s. famae latroni parcendum esse, licet ut sisecrus remotus su Dis . nam fustem iudicium ,famosum e i.

157쪽

io 8 INSTIT. LIB. I.

de indemnitate cautum, satisdationem offeratris contutori vel concuratori praefertur, O solus administrabis,quoniam certior est adolescenti satisdatio,quam defuncti testimο1, tu, qui falli, sicutinmagistratus in inquiredo potuis. Qu pro pier ei soli ercdetur administratio. Pots tapetre. e alter hac in re cotradicere, satisdationem - erendo,administratione in se transferre. Itassi, si multisint tutores testamentarii vel curatores, non potes unus aliquis extirgere, ac dicere con- tutori vel concuratori Sof a,O tibi omne habe administratione. Verum si quis id velit agere,ut coututor aut concurator suus satisdatione pri steti prior ipse satis Uberat,vi deinde per . mutationem atqj ea re commotus alter,ad satis dandum veniat. Quoniam quum satisdationem ero , electionem do contutori, salsine velit a. me accipere,ct administrationem mihi cedere :an potius ipse satisdare mihiber administratione sibi habere. Quod si nemo eorum,qui testamento aut ex inquisitione datistini,satis offerat: tuc si quidem defunctus certae alicui perso me admiani rationem commisit, is seo 'us gerere debet. Sin autem de nemine id testator expressit, is gerere

debet, quem maior pars contutorum elegerit.

Nam id ita credicto Praetoris cauetur. Quod si tutorci inter se de eligendo eo qui gerere de-ιe dissentiunt ,stasi hunc,asi sitam eligunt:

nam fri potest,m tam amplae non sint pupilli

facultates , quin unius susciat administrationi tunc Praetor eliga quem velit, or ei admini rationem committat. Id, omnino dicimus O

158쪽

TITVLVS XXIIII. Ios

mpluribus ex inquisitione datis: nam ct in iis, a maiore parte eligi debet, qMi rem lupisiigerere possis. A R G V M.

Pupillus pubes aut adultus factus ob improbam malignamq; gestionem aduersus tutores recuratores actionem in factum sit bsidiariam habet, & qui idonee caueri non curarunt eandem tenentur actione etiam in haeredes transiitura. Quod si cauere detrectent tutores ac curatores, captis pignoribus coerceri debent.

fuerit, vel adulιus quum adperse iam

iustam aetatem venerit, non solum tutores aut curatores ex rerum suarum administratione Obligatos habebit, sed etiam eos,qui satisdationem ab illis acceperint: habent, aduersus eos acrionem 3nsa iumpro indemnitate sua : quae dicitur subsidiaria , quod utrimum auxilium prae-bως. suum enim nessi a ιutorno vel curatoribus , neque .sideiussoribus corum rei lupisii indemnis seruari potest, suc , qtii satisdationem

ab iis acceperunt , actione infasi ni tenentur: quae ex ea re vocata est subsidiaria. Datu γ auteea quum aut omnino non curarui satisdandum

η,qui rare id solent,aut quum curarunt quide, sed non idonee passi sunt caueri: non locu- .pletessideiussores acceperunt. Sed om harmis des datur, quemadmodum O responsis Prudest tum Principum rescriptis cauetur . suibus illud exprimitur , ut si tutores vel curatores

creati , Distare ob ad Min ratione uam nolinis .

159쪽

lint, captis pignoribus ad id cogantur , hoc ea iussu magistatus ex bonis eorum aliquid capis . tur,ouod loco lignoris sit. . - ἰA R G V M.

Praesectus urbis, Praetor ac prouinciae Praeses subsicliaria non tenentur , sed qui satis accipere Tolent magistratus scilicet, ac ciuitatis defensor.

PORR0 neque Praefectas urbis,neque Praetor,neque Praeses prouinciae actione subsidiaria tenebuntur, sed ii tantum , qui huiusmο-disatisdationes acciperesolent,ut magistratus, o defensores esui;arum.

Dccxcusationibus tutorum , vel . curatorum. Tit. XXV.

ARGUMENTUM.Liberi numero lege definito & locorum priuilegiis ab onere tutelae excusant,etiam si emancipati sint: ad tiui non aeque. Nepotes ex filio praemortuo, dino ri in acie ipsoq: coflictu amis. si ad idem conserunt: sicut & qui rerum fiscalium curam gerunt.

E id tantum , quod modo diximus, inter tutores es cur tores commune es is satis recogantur , sed etiam EDd quod quum ad tutelam vel curatione vocamur,excusatiouemipossint. Nam quum lex nou nescires , graues admodum o messo esse earum curvi ac solicitudines , excusaιiones quasdam varidis ex causis commenta est: quarum ma qui usu fuisse oma tutelae aut curationis euaderen

160쪽

.uaderet. Plerimq; autem propter liberos excusare no psumus, me in potestate sint, siue emancipati.Si enim tres liberos Eruniae supersista quis habeat,vel in Italia quatuor, vel quinq; in prouinciis, is recte a tutela curatione excusare se exemplo caeterorum munerum potest. 2Pm tutet, ac curationes in numcto publicorum inmerum se,in confestam venit. Sed adoptiuiliberi ad excusationem nonproseum , sed niaturales θυι dicitam emetiamsi alteri in adoptionem dati sim. 'potes ex silio proderunt , ferson quae in medio est defuncta .Inpapris enim locum succedunt: sed nepotes ex silia , excustionem non praestane. tiberi quoq; ut dixi tantum pruunt , qui in visis sunt: defuncti vero, non. Si tamen in belIO amissim, qMaesitum est , auprosint. Etllacuit , eos duntaxat excusationem praestare , qui in acie, s. in confictu ceciderint. Nam quando iitro Rep. perierun per re' srum gestarugloriamsemper vivere timet u diuuatur. Impera or quos Marcus in constitutionibus semestribui rescripsit eu qui res si cales auspublica. administraret, quandiu in ea administratione est,excusationem a tutela curatis isne habere Et ratio quidem infromptu est,quο-nia necesse est,ut aut du rebuspupilli vel aduiati operam damus, cum in multis laedatur, aut dum Moum indemnem seruarς volumus o iura

SEARCH

MENU NAVIGATION