Institutionum iuris ciuilis libri 4. Olim a Theophilo antecessore in eum e Latino uberius diffusiusque translati, & nunc nuper e Graeco in Latinum per D. Iac. Curtium Burgensem iurisconsultum conuersi. In quibus multa, quae in aliarum libris, vel dee

발행: 1573년

분량: 734페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

291쪽

nulla re in medio agenda. Quod si quid eorum omissumfuerit, irritum facit testamentum. Pom' ro ut utiliter testemur,non dicta modo obseruatione opus es, sed O aliud quiddam quaerimus. Id enim mideism, num quem testator filium habeat in potestate, aut emancipatum: quoniam h nc aut haeredem scribere , aut nominatim G-

haeredare neceste est . Quod si cum silentiop-- tereat ex ipsa scriptura O Ordinatione sui , non subsi et remmentum. Itaque Osi filium ante, patrem mori contingat , nihilominus irritum testamentum est , idque ex regula quae dicit . Ea , quae ab initio non sub'iunt , ex pom cto non conualescere. Neque poterunt seria pii haeredes haereditatem defuncti fuscipere, quanuis filius , quipraeteritione laesus est , norallipersit . Et haec quidem , quum quis silium habet in potestate. Quodsi quis siliam habeat

in potesate , aut nepotem uel neptem , aut pronepotem vel proneptem , neque eor haeredes scribat , neque item exhaeredet , sed tantum ignominia praeteritionis asi ergat , non es ire P.; lpitum huius testamentum . Verum , quinae ieriti erant, scriptis haeredibus accrescunt. 3 autem ius accrescendi r ueluti iuspartis

auferendae . Sed si extranei sint hgredes feriaius accrescendi ad dimidiam usque com seris: sin uero fui,pro rata. exempli gratiar Tres aliquis instituit haeredes , filiam uera aut nepotem silentio praeteriit. Si haeredes seri sti exςranei sunt , filia uel nepos unum se missem accipiente alterum semissem tres i

292쪽

humi.

11o INSTIT. LIB. II.

li haeredes extranei. Sin uero sur,pro rata accipiunt,hoc est,quadrantem siue tres uncias pιantum accepturi eranς, si pater interiaim dec6sisset,hoc est quartam partem haereditatis eius. L eebat autem hos nonsolum nominatim,sed etiam inter caeteros,hoc est, ἀορίστος siue indesinite ex haeredare, dicendo: Caeteri exhaeredes sunto,' ominit tim exharedatio hune in modum siebat Titim silius meus exhaeres esto. Sed edi a frudys exhaeredari quisloιsbita: Grammaticus itile exhgres esto.Et ab arte. cumr isie.Et ab state:Scnex ille aut iriuenis.Et a colore. Albus ille aut niger.Et ut in uniuersesm dicam,Sermo omnis loquutiu, dilucide explicans personam, de qua qui loquitur, ex redaιionem nomia natim persicis.

v R G v M. Testamentum posthumi praeteritione non co ruit , sed eius natiuirate: ideo ne corruat,aut institui aut exhaeredari debet: at posthuma inter caetercis olim legato aliquo exhaeredari poterat masculiis nominatim.

OPorte; autem eum, qui testamentum com iit non liberorum tantum, qui in rerum natura sunt,sed sp humorum curam gerere, eosque vel haeredosscribere, vel exhaeredare.m sipraeteritisint simul atque nati fierim, testamerum rumsunt. Neque es hic ulta disterentia imier silium aut siliam aut nepotem vel neptenet. Ham si praetereantur, valet quidem te men

το aut posthuma , ris itur inutile reddia

rur prosper ipsorum scilicet praeteritionem. NUn:

293쪽

TITVLVS XIII: a1 I ii igitur ex seipso Oscri ura sui irritum est. sed

, pernatiuitatem rumpitur . Vnde si contingas 't ut mulier , ex tua posthumus nasci ste batur , abortum faciat , nihil obstabit quo minus, haeredes scripti haereditatem adire possint. Eri firminini quidem sexus posthismae uel nominai tim uel inter caeteros ex redantur. P amsi diai xerit testator. Ille mihi haeres esto,cateri ex redes suntoler uerba haec exhaeredari uidetur pomum.Veruntamen ne turpissimo aduersus scriptum haeredem iudicio , ubi nata fuerit , consi- stat dicensmon de me cogitauit testator , quine qui ignorauemit me: idcirco legata ei relin qui oportex.Vt ita scilicet dicat testator;Ille mis hi haeres esto , caeteri exhaeredes sunς. posthum vero meae si qua =iascetur , centum solidos lego. Boe enim ita acto,dicemus ei: Tesator de te in- . ter caetreos haeredationem secripsit: itaquepro-- fecto Olegatum sibi reliquit. Fosthumos uero masculini fixus,ut mium ισο em, pronepυtem' non aliter exhaeredariplacuir , quamsi nomina tim id fiat. quomodo nomen elui dicere psi i mus,qui necdum natus est Dicimus id hune in modum declarari posse ut dicamus: uisquis mii hi filius natus fuerit, exhaeris estor aut: est ea

Pbsthumorum locu ij tenere clicuntur qui m'r' tuo haerede suo oradu priore,ciorum iura nanci- scunturt ideo eorum institutio , aut exhaeredatioi legis Venetae consilio necessaria est.

294쪽

xix INSTIT. LIB. II. SVnto alii quidem posthumorum loco, qui

suo haerede priore infra ae,mortuo sui fur.

um silium inpotestate

ex eo nepotem uel neptem.Et silius quidem mihi suus erat,propterea, quod nemo eum p cederet: nepos uero uel iuris, in potectate quidem mea erant, sui mihi non erant , propterea quod ante eos pater ipsorum esset. Si iam ego ιestamentum faciam, cuiuynam curam mentionemque habere debeo ' Et certum est, fili, eumque aut ur dem scribere, aut exhaeredare. Pon igitur nepo ris au neptis' 'n Hi ergo quum sui non sint, sipraetereantur,neque essciant, ut testamentum ipso iure non jubsipa nequescripto seredi accrescere poterunt. Haec enim suorum propria sunt.

Et si quidem bis rerum habitus usique ad sinem seruetur, omnia illa recte dicta sunt. uodsi

fortase me adhuc uiuente, media illapersona ex Orestate mea abeat , uel morte uel per Patrinam forte dignitatem:iam nepos neptisve velut agnatione quadam in Tarso umorum uua suaue invenitur. Nam quum ante sui non '

'rint, nunc sui fiunt. Et quemadmodum toribumi per natiuitatem, ite is icti per successionem in locum prioris testamenta rumpunt. M igitur nouus hic ut ita dixerim suus in locum prioris succedens testamentum ruptum faciat: sicut , φιiu ipsum,ita edi nepotem n remve seredessir bere, aut nominatim exhaeredare debeo . Quod si praeteritifuerint, mediapersona ιxempta It c-ςedendo.in locum eius, testamentum , ut nonsa

ni legibinfirmum,irritum ct inualidum esse

295쪽

TITULUS XIII.

unt. Idque lege Iulia Velleia prouisium est. Quae similitudine posthumorum exhaeredari eos docuit,

hoc est, nepotem quidem nominatim: reptem uero uel inter csteros , dum tamen hic legatum eidem

Emancipatos Iure ciuili instituere aut exhaer dare nemo cogitur Iure Praetorio aut instituere, aut nominati, si masculi sint, eis redare expedit si foeminae,ut iubet: alioqui bonorum possenione petita eis Praetor succurru.

FIlium quis habebat aut filiam emancipatos. Hic si testamentum faciat, quantum ad ius

ciuile attinet haeredes eos scribere , aut -- redare non cogitur. 2 am eos propter capitis diminutionem,quam passunt,Lex XII. Tab.ignorat. .at Proetor restiectu ad naturalem cognationem habito , filios hos uouit,9 emancipa

ros quoque Leredescribi iubet. Quod si id testa

torinolit masculi nominatim exhaeredentur θ-mine uel nominatim uel inrer caeteros.Quod sineque rederscripti,neque,ut dictum est,exhaeredari fuerint,bonorumpsessionem eis Prstor contra Tabulas dat. Fer quam silius aut nepos totam defuncti haereditatem accipiet esilia uero aut neptis,quantum si inpotestate esset, lucrar turper ius accrescendi. A R G V M. Adoptiui filii,dum adoptatis iuri subsunt,quasi

naturales,aut instituendi, aut exhaeredandi sunt: at resollito adoptionis uinculo,quo ad patrem naturalem uelut ab eo emancipati censentur, & liberi ab adoptante praetereuntur.

iterteros.

ρας .

νους.

296쪽

Haec habeto in modum praeuir cuiusdam inspectionis.Si quem adoptauero insilium hic mihi O lege in natura silius erit: lege quidem propter adoptionem ipsam e natura uero, propter legem. iuram enim lex insese conti-net Tam per autem natura huius sili pater esse videor dum causa adoptionis durat. Φοd si eis emancipauero, quum hic sit actus legitimus , le- rem,quae ex adoptione constabat, dissolliit.Γον- νο lege iam extiina , simul discedit O natu

tanquam eo amis.,quo continebatur. His ita profundamento quodam lasse iis , vide nunc cael O .Filiam tibi ego meam in uxorem dedi,natus est siliui, sy in tua siilicet erat potestate. Roga istus eum mihi de isti tu adoptionem . Vuaestionis est,uter nostrum huius in te merito suo mentionem facere curam gerere debeat λ Et dici mus, quod ego pater adoptiuus. Ner adoptionem enim hic e usdem iuris habetur,cuius fiunt ex iustis nisi iiii questi. Quemadmodum igitur iusta

silium meu,qui inpotestate mea est , haeredem cogor scribere,aur secundum ea, quae diximus ex- haeredare, ita ct hunc adoptiuum. Tu uero pater naturalis scribere eum hsredem no cogerM .P am neque lege tibi silius e i, quoniam in potestate eum non habes:neque naturarivum Uo per legem naturalis ei esse pater uidear:nec sieri possit ut duos patres natura es quis habeat.Quod si ego eum emancyauero neque Iure ciuili: neque eo Iure , quod ex edisti Praetoris uenit , inter liueros connumerandus est. Mapropter neg, S' eum scribere hsrede cogor, neq; naturatis parer

297쪽

Sexus quo ad institutiopem aut exhaeredatione ii rorum,differentia sublata, eadem ratione inisititui aut exhaeredari scenainae, qua mares hodie debent siue posthumi, siue iam nati, siue emancipati sint,quod locum quoque habet, siue priorem, siue ulteriorem gradum tuneant. .

SEd Lee quidem olim obtinebant. Verum - g sed

peratoris nostri co=stitutio nullam se intesti haec a mentis uoluit disserentiam inter masculis O fominastropterea quod utranque aeque personam ad procreationem ιiberoris idoneam natura produxerit.Sed illinc apertum est nullum se inter eos discrimen,Pod lex duodecim Tabul.ma res iuxta ac lisminas adseuccessionem intestati uoeauerit. n es Praetor legem duodecim Tabis.

sequutus uidetur O ideo simplex ac simile his insititiissiliabus et crieris per uirilem sexum descendentibus,non natis tantum , seia etiam posthumis,necsi ijsfamilias mo, ureum 9 emancipatu

introduxit insim ursine sui essenosilii, siue ema

eipati, nisiuredes tristituerentur , nominatim exuredarentur.Etenim sipraetereantur,aesse testamenta ex ipsa scrip ura ipsorum reddunt inuti

lia O imum , siue sui sint, siue emancipati,si

Me m rerum natura, Sue in utero costituti postea is cantur. Porro in adoptiuisspectanem quamdam obseruationem inuenit in alia quadam con-μtutione Imperator nostersanctissimus,quam da, adoptiuis edidit.

M 1 Militis

298쪽

g. Ma

ter.

A R G V Μ. Militis liberos se habere scientis in expediti

ne agentis, Iiberorum praeteritione testamentum non corruit, sed pro exnaeredatione pr.teritio habetur , ignorantis autem testamentum iure ipso concidit.

MIlei in expeditione agens testamentum eii liberos uos iam napos posthumos, neque haeredes scripsi neque nominatim ex Leredauit,sed contumelia praeteritionis affecit.Quaesitae,an ualeat testametis: Et dicimus: Si liberos hos habere se sciui nec menti rem eorum habuit, praeteritionem hanc pro ex redatione nominatimfacta accipi sicut Principum constitutionibus cautum est ct ualere testamentum eius.

Quod si nesciuis , ipso iure testamentum eius nonsubsistit.

A R G V M. Matris pretieritio,aut eorum, qui supra eam sunt idem quod patris exhaeredatio efficit. Marer uel auus maternus liberos suos haeredes instituere aut obaeredare necessi non habent, sedHeliotrsterirepossunt. Matris enim aut aut materniselentium, non minuspotest, qua patris exhaeredatio. Nam neq; matersilium aut filiam, neque auus nepotem neptemve ex silia uredes instituere coguntur aut ex redare.Itaque praeteriirineque auxilium, a Iure ciuili IM-bent,neque rursum Praeror eis bonorumpossessionem contra talulas pollicetur. Haec enim suis con

stituta sunt,no se,qui Ri se desierni Sed aliud aut adminicuti seruari ciet paulo is dicemus.

299쪽

A R G V M. Liberum hominem haeredem institui posse, sed

Ec seruum quoq; tum proprium,tum alienum cum libertatis adiecitone, aut sine ea. Et seruo simpliciter instituto,libertas data intelligitur. Seruus tamen adulterij postulatus ante sententiam manumitti,aut haeres instituta domina nequit.

O S T readiram de institutione Oex redatione liberorum doctri illud dicere necesses, quas alias personas haeredes scribere possimus. Haeredes igitur instituere permissum est, tum liberos tumseruos: nec nostros modo seruos sed O alienos. Sed nostros quidem seruos olim fecundum plurium Iurisconsutiorum sententiam, haud aliter instituere liceba quam cum libertate. Hodie uero Osine libertate serui institutio ualet ex constituti ne Imperatoris nostri, quae seruos sine libertate institutos,ad ureditatem sine impedimento admittit. id per innovationem introductum

est, sed ex sentisia quo iam ueterum. am Attilicinus Iuriscosutius id sequutus est, ut βροtius Osine libertate recte ixstitueretur sicut pris di. detissimus Paulus,tu in libris ad Masurii, Sabinu, tu in libris ad Plautium refert.Seruus at no

fer O is intelligitur cuius alli usum ructumson ccessimus,stnos eo nuda proprietatem haben . rceii

Inuenias autem mirabilem quendam casum, in sus. quo nec cum libertate seruus utiliter a domina Hemei instituitur,ut costitutione disorum Seueri

300쪽

IN ST. LIB. ΙΙ.

Antonini comprehensum est , locum habet in hac specie. lidam aduersus Titiam accissationem instituerat,dicens, eam cum feruo proprio Sticho adulterium comisse ..Iudicio no dum assoluto,dicita Titia moriens , dictum Strichum cum libertate haeredem instituit. tum es post mortem eius an haeredis insitutio uiseleret ' Et quidem ii quos diximus diui Principes vescripserami,Seruum adulteri, rerum non utiliter ante finem iudici, in testamento manumitti ab ea domina, quae eiusdem illius criminis rea

postulatur.Haec igitur in talis'ecie serui instilis

tio nullius momenti est. A R G V M.

Vsusseu s4n seruo, usu fructuarii seruum pro trium non reddit. ideo ab eo institutus, etiam cui bertatis adiectione,libertatem minime cosequetur. At qui a proprio domino cum libertate, aut citra libertatis expressionem instituitur, haeres domino necessarius sit simul & liberi nisi testamento superstes dominus aut manumiserit, aut alienaverit. manumissiis ex necessario, uoluntarius hqres fit:alienatus seruus manens, nouo domino haereditatem quaerit.

Voniam uero dictum est, ct alienum seruum utiliter a nobis haeredescribi: sciedis es cir eum alienum se, in quo te porusu ructum habebat. Quando autem feruum domi meom haeredem instit ιο siue cum libertate , si- uesine libertate neque enim interest , ut iam diximus siquidem meus manserit , libersiet, necessarius niihi hises.sin uero eum restimentqmeo superses manumisero , uoluntarius siet hin ratio liberui ei eritiant edirς- on adire.

SEARCH

MENU NAVIGATION