장음표시 사용
321쪽
que factum tollitus; cirianquam in ipso posteri
re in re certa facta iit itistitutio, nila prius valere testator expresserit : ouo casti qui in re certa institutus est,omnia per fictei commissum restituit. Vnde fit, ut rupti testamenti vitium multis modis contingat. ciuibus autem modis irriti uitium testamentu soluat,hic consequenter facile traditur.
QVidam testamento condito haere*em pri mism instituerat. Deinde post tempus aliquod aggressus est secundum testamentum facere, quod O iure1 erfecit haerede in Aituto secundo , hunc in modum: Secundus mihi ex illa ista re haeres esto . 2ihilominus es hoc modo prius testamentum rumpitur.Τ' ec enim quod ex certa parte fecundivi heres in secun testamento institutus si id institutionem irritam facit. Ac ita Diui seuerus O Antoninus rescripserunt i cuius constitutilanis haec verba sunt Draque enim referre abisurdum en, quum oraliud quiddam non inutile, ex ea discere possimus. 9Quidam te tamento . ondito , pluribus. in eo insituris haeredibus, in secundo testamento alium quendam ex certis rebus haeredem scripsit,hoc addito, se nihilominus velle o prius testimentum valere. Decessit. Relata es ad Seuerum o Antoninum , e ab iis Cocceio Campano rescriptum est: Testamentum quidem secundo loco factum, licet in eo certarum reris hgres scris tussit, nihilominus trius testamentum riovis,
perinde atq; si institutio sine aliqua reru mentione infecundo testo facta esset. Veru iusserui eu , ei in secundo τοῖο institutus erat haerede quid e
322쪽
esse,sed tamen imeri haeredibus in priore tes inemo inctituti ad remtutionem ureditatis , se videlicet rebus colentum, ex quibus seres scrinus fuerat. Ita ut si ea,qus i relicta sunt,quadrantem legis Falcidiae non faciunt: suppleri ei debeat, quod quadranti des. Huius autem rei ratio in verbis ex secundo testamento insertis r quibus,m valeret prius testamentum rursum est . Rupti ergo testamenti vitium mulisi modis accidit . di am posthumi natiuitas,d nouistii agnatio, secundi testamenti confectio, te
mentum rumper olent. Et haec de rupto. Po ro irriti uitium testame=ita soluit. Verbi gratia,qκum testatur capitis diminutione patitur. stabit quibus modis accidat, primo libro relatu est. Si enim testator aut maximam patiatur fat semus: aut mediam,= uitatem amittate aut minimam, siat alieni iuri dando se in aγνogationem et irritum sit te mentum. se emadmodum igitur iam dicta est, tria vitia sunt , quae tectamentissunt molem : non Iure ciuilifirium ruptum,ct irritum . Posumus autem quod irritum est, ruptum vocare: O quod ru-μum est,irritum . Sed se ea quae nec initio iure
facta sunt rrita vocarepossumus: ci' sine digerentia, his nominibus utimur. Sed ideo singula sitia ingulis appellationibus distinguere in Zitutum est,ut ex pronio ostiisque nomine cogni tis uitiis, facilius ea uitare Fossemus. A n o V M E N T V M.
Quae superius non Iure ciuili facti testamenti vitia tradita sunt,ad id quod Praetorio iure confici
323쪽
tur,nil pertinet i quinimo Iure factum, testaroris capitis iliminutione irritum Pr teria aequitate,si)uo tempore testator decessit, cutis Romanus ac ii iuris sit,uires resumit,haeredique scripto secundum tabulas bonorum possessio conceditur.
SEd hro tria dicta uitia, testamentum Iure ciuili fritam infirmat, is mad testamenis tum Dreprstorio confectum non pertinent. Nauitium non Iure ciuili facti , stultum sit dicer. in testamento,quod ad Ius Praetorium pertinet, locum habere. Sed neque uitium Uupti id disso uis: neque etiam irriti, si contingat, ut testatore itis diminutionem quam subierar, effugiat. Pettin enim duo tempora inquirit: nempe com diti testamenti, O mortis: O si quem utroque tempore inuenerit testamenti Dorionem habuisse, pro ualido rectamentum tuetur: nihil cis risus de medio tempore laborans, siue ciuitatem sue libertatem amisit. Omnino enim si septelestiumsignissignatumsit,st defunctus utroque tempore , te iam i factionem habuerit, quoniam Oviuis Romanus edi suae potestatis erar, haeredi scripto dat bonorum poclesonem secu dum tabulas. Quod si in capitis diminutionem decesieris: quum enim se arrogandum praebuisset,mortuus est , antequam potestatis suae fieret ;tunc di ipse Praetor irritum esse nouit testamen-τum,neque uredi scripto bonorum potessionei secundum tabula tollicetur. ATR G V M.
Τestamentum Iure perfectum,ultimae uoluntatis sequesti in Persecta, neque 'leniri dispositi
324쪽
Vidam testimento condito superis it , ged iis, nosse id testamentum valere . Ex solis his υerbis testimenturm non insin- matur. Nam luae iure confectaIliut,iure etiam subuerti tolliqace debent. Plin dico: etsi quis post prim testamentum , fecundum facere ax gressui sit, O aut mortalita leprsuetus aut quia eum eius reipsnituit id non perfec erit Diui Pertinacis coxolutione cautum est , ut prius testamentum firmum ra umque'. Ait enim , non
aliter tabulas priores, quie iure factae sinς, persequentes irritassieri,1uam si est sequentes iure ordinatae Operfectae uerint. Nam imperfectu. pestamentum, sine dubio,nullum insimu est.
A R G V M. Quae aduersarij causa in lite uexandi vel de Imperatore facta est institutio,minime iitribus con ta fit. Nam & si legibus solutus, iuxta certe legum dignitatem ac praecepta sibi vivendum credit. Vnde nec temere quamlibet de se institutionem faciti admittit.
EAdem constitutione . illAd evrsum est ,
talem institutionem valere non debere , quum quis litis causa, quam cum aliquo fabet. Imperatorem haeredem instituit, nec firma huiuscemodi testamenta vocat. Sed neque ex nuda voce sineque scriptis , haeredis institutionem in Imperatorem collatam admittit , neque commissurum se dicit,υt aliquid accipiat ex ulla scri .ptura , tanquam ex ultima voluntate, nisi intova et Iuris authoritis adesset. Secundum hanc conctitutionem O D. Seueraues Antoninus
re rescripserunt. Licet enim inquiunt legibus
325쪽
Ρως sinuis, attamen secundum leges uiui . suam vocem adeo diuinam magnifacere opor-ieriosaepe in ore habere.
A R G V M. 'Inotaciosi querelam solis liberis ac parentibus defuncti, item fratribus & sororibus consangui
neis competere, colore dementiae praetento,caei ris autem agnatis non aeque.
Iximus supra , poste parentes ira
condendis testamentis , liberos suos haeredes non scribere, sed uel exhaeredare, uel praeteritionis ignominia incere , in quiabus scilicet fraeteritio pro exhine latione accipiatur. Sed quoniam parentes hinc arrepta potesila re illos suos grauiter Ledebant , relinquentes eos in invia , nam si quis ex ascendentibus per masculos, alique ex liberis exhaeredasset, neque ipso iure inualidum erat testamentum,neqtae ab intestatosilius uenire poterannam quomodo Putestamentum extaret neque Urgior bonorum possessionem contra tabilias dabat. praeteritis enim non exhsredatis ea dabatur . Quod si mater erat x trix , ne cogitare quidem pyteram 3 , qui per matrem descendebant, de bonorum psespone contra tabulas:aduersus enim
restimentum fgminis meris bonorum possessio
contra tabulas non datur. In extremum igitur
subsidiis inductum sint liberi de in civio te', sumento
326쪽
samento agere possint , qui quareuntur,aut diacunt , iniquese exhaeredatos,uel inique praeteritos esse: huius coloris praetextu , quod desu Grsame mentis non fuerit, quum testamentum oredinaret . Id autem dicitur a liberis non quasi uero furiosius fuerit defunctus , sed quod recte quidem fecerit , verion non ut ratio pietatis exi
gis. Nam si vere furiosus fuisset , isamentum
facere non potuiset. Aut certe ideo insaniisse existimandis es, quod naturam sine causa odisset . autem liberis tantumpermissum est,te flamentum parentum,ut intificiosum accusare: sed etiam parentibus, ut liberorum isamenta impugnent . Porro seror Ofrater tum demum testamentum defuncti subuertunt , quasi scriptis haeredibus a iure praelati , quum haeredes insitui turpes personas sustinem, ut aurigae , mi mi , arenari, , hi, quorum familiaritas exsurpi consuetudine constata est: sic enim idDeris constitutionibus expressum est. Parentes igitur ascendentes liberi defendentes, quum ingrati inde iuuctum non extiterum , aduersus emuis scriptum haeredem, querelam in ossiciosi testimenti intentabunt : frater autem. --ror solum aduersu turi personas. Cognati vero , qui ultra fratrem o sororem sunt , nubium habent aditum ad querelam inesseis, O eam
mouenres , succumbent. A R G U M. mereIae inossiciosi remedium, cum subsidia-Tium sit,ium demum competit, cum nullum aliud iuris auxilium subest. Porro
327쪽
TITVLVS XVII. Ρ de in ficiosiores monto agunt liberi, P
tum naturales , tum etiam adoptiuisecun 'dum ea , quae, constitutione Imperatoris nostri cauentur. Verum tunc demum querelam ino
mi utiliter intentant , cum omni auxilio destitutisunt: nam extremum subsidium est querela intificis . Qui ergo aliud eius habet, ρου adhaereditatem defuncti totam, uel partem eius venire possis, aditum ad querelam ininciosi non habet. Et hoc non solum de liberis , qui in rerum natura sunt , sed etiam deposhumii intelligi opoτtet. A R G V M.
Querelam quantulacunque haered itatis portio relicta impedit, sed ad id, quod debito iuris subsidio deest cessante querela, cui minus relictum est , agere permittitur.
SEd O haec omnia ita accipienda sunt , sini
hil eis penitus a defuncto reliEtam eser id enim constitutione quadam sanctissimi Impe ita.
rareris, ad seruandam congruentem naturae verecundiam introductum est. 2Xam olim, nisi
tota debita pars relicta Isusiet, locus quere de inofficioso fiebat: veluti , si quis quadringenios filidos in bonis haberet , necesse erat ei omnino centum relinquere , hoc est, quartampartem haereditatis , ne de inofficioso Gipset. Hodie uero , Osi iunus folidus tantum, uel quantacunquepars haereditatis, uel res qualiscunq reeis fuerit relicta, querela de inossicios qui scit, constitutione id , quod eis de iusque ad quartam partem legitimarpariis 3 quam ab in- restato erant habituri Jupplente: iamsi ma alme
328쪽
xime testator pronia marm non adscripsit uelle fe , ut quod quartae deesset, boni uiri arbitratu comptiretur . Id enim constitutio ipsa quamuis
non adiectum , tanquam naturae conseritaneum admittit. A R G V M.' Tutor pupillari nomine lePtum petens querelae praeiudicium non parat sicliti nec si pupillari nomine querela egerit,a legati sibi facti petitio
SI qiiii patris uoluntatem approbaueri per querelam de inlicioso eam subuertere nos otest. Unde vide quid quaesitum sit: Is, quem ego inpotesate habebam , pupilli cuiusdam tu rerat: Moriens ego alium haeredemscripsi Ofilium meum exhaeredaui. Porro pupillo,cuiussi tutor erat , legatum dedi. Legatum silius meus , quod pupisio relictum erat , exegerat rpsea de inlicisso uult agere, quod se tithil ex raterna haereditate habere dicat: Id ne ei licet , an nihil nocuit , quod legato exacto videatur voluntatem defuni approbasie Et dicimus , nihil eum pati praeiudicν, quoniam pupilli nomine i ex tutoris officio , legatum exegit . ΤΥihi igitur prohibet , quo ni ιμμο uο-mine de inusiciose possit agere . Ex contrario quoque qNaeritur: Impuberem ego silium in pο- testa:e habebam : alio quodam urede instituto,
impuberem nihil ei relinquens exhaeredaui.M-gaui autem Titio cuidam solidστ centum, quem ego impuberi testamentarium tutorem dedera , aut Praetor dederat, aut sertasse lege ad tutela
329쪽
gatum sibi relicti m a scriptis haerede petit,haud
dubium e i , quin id non amistat. A R G V.M. . Quarta haereditatis portio quouis relicti titu- Io data querelam excludit, seu linicus,eui relinstitetur , seu plures iiiiij lsint quod tamen iure noui Ai
erelam igitur de inoffieisso excludit re Iicta quarta ei, qui ab intestato ad har reduαιὰ catur siue per legatum relicia sp, siue per sideicommissum, siue per donationem
causa mortis. Donatio autem inter uiasbs ijs non
coisnumeratur, nisi in hoe donatum 'epit indis casibus, quorum Imperatoris nos iri sandi simi nstitutio 'uaedam meminit. at se qui-ιusdam m&M quin eteribus legibus, e sacrisbonstitutionibus comprehensisum. Si cluarta igitur silio relinquatur querela in siciosi quiesciti siquidem unus est silius. quartam ei totius hae heditatis relinqui oportet: sin autem duo sunt;
aut etiam plures, quarta Omuibus relicia pro rae.h rquo, efficit ut querela sileat.Verbigratia. D o sunς , necesse e i, ut ijs relinquam sin- futis sescunces . Quod si tressint,necesse est,ut singulis uncias iis Velinquam. De haereotim qualitate& differentia. , T I T- XIX.
A R G.V M. Haeredum disserentia triplex,nimirum necessarii, sui ac necessari j, & denique extranei. At necessarius seruus a domino institutua dicitur, quo uelit
330쪽
Velit nolit ei haeres sit. Quae tantin domino mor uo quaerit, sibi acquirit, modo haereditatis occasione non quaesierit. Aeres nomen generale est,in tres
autem Jecies diuiditur. Pomhaeredum al, dicuntur Necessa
dam LGranei. Et quisnam ea yeruus, qui res institutus es,
inde sic catus , quia uolens nolens omnimo
ἐν post domini moriem, O liber statim O n ιessarius sit haeres. Itaque qui de facultatibus
suis dubitant, O ratione subdum uerentur fore , ut nemo propter anguesias rei familiaris Usorum, pro haerede se uelit gerere et seruorumaeiquem in primo, secundo, aut tertio gradu .aM etiam inferius haere em instituere solenς , Melmi, Stichus seruus meus haeres esto. . Ecce in primo gradu. 9 ut in secundo sic: Pr;mus σει esto: si is haeres non erit, Stichus seruus
meus haeres e Iobam etiam ultra. Lemi ne igiturAEd haereditatem accedere audente,ex necessitate
Meniet Stichus, haeres siet . Ac nisi credit -m nomina, quae defunctus contraxit, dissolu a fuerint, alite e eis eo nomine satisfactum nulla defuncti memoriae ignominia inuritur , sed haereditas distrahitur, non tam illis dicentibus huius desuum bona dis,ahi, sed Stichi haeredis . Creditores igitur in bonorum posiessionem missi , aut di Brahunt ilia, aut inter se diuidunt. Habet autem infamiae huius mercede seruus. Primo libertatem qua nihil est praestabilius ne-qη per cessarius'