장음표시 사용
381쪽
redi alis interponebantur . Et hsc quidem quisquis siua lonte haereditatem adiret. Sed si seri Et:.s haeres hareditatem adire recuset, ob id
' quod dicat eam sibi siste iam esse quasi damno
, sam , cauetur S c Pegasiano, ulsideicommissarius Praetorem adeat , ct ut Praetor iubeat haeredem adira haereditatem , ac totam sideicommi sario restituere. Et omnes actiones ab haerede in uniuersum ad sideicommissarium o contra sideicommigsarium transeunt, perinde atque si ex S.C.Trebelliano re istutio facta fuisset. que in hoc casu , concursus sit amborum S.C. Et Pegasianum quidem, scriptum haeredem adire cogit , Trebessianum uero transfert actiones. Denique nullis hie sipulationibus opus est, qMia ud O ei qui haeredi:atem resiliuit, securit statur, quum non conueniatur amplius e O qui Hreditatem recipit , in tuto est, quum omnes ipse act. ones habeo. ARGUM
senati sconsulto Pegasiano tandem hodie reiecto , erus ille authoritate Trebelliano,attributa, haereditates per fideicommissum relicta ex SCTrebel .restituuntur, ita ut pro uirili actionibus inter haeredem ac fideicommissarium diui is,quarta apud restituentem permaneat. Quod u l reditatem haeres sumectana habens adire nolit, ex Τrebelliano hodie, olim ex Pegasiano actionibus iiifideicommissarium deuolutis,adire cogebatur
d O Ed 1ilia stipulationes ex S. C. Pegasiano de uendenter , ct ipsi antiquitati di plicebant, litio se quibusdam casus excessentissimus Iuriscon
382쪽
Imperatori noEDO sanElissimo studium est,simpliciapotius, quam di ultatis plena iura fa- cerer ideo omnibussimilitudinibus O disseren-His utriusque S.C. ad se relatis constitui actiaeuit explose S.C.Pegasiano quodpostea superuenit, omnem authoritatem Trebelliano. S ctrinsare , ut ex eo sideicommisiariae haereditates re Hituantur , siue ex uoluntate testatoris quase tam habeat is es, siueplus ue minus, siue nihil penitus..um enim scriptus haeres, aut totam ineditatem,aut supra dodrantem restituere rogatus fuerit, liceat ei, vel quartam totam, vel quod quarer deest, ex constitutione Imperatoris nostri retinere: aut quod soluerit repetere actionibus pro rata inter uredem ctsideicommissarium ex S. C. Trebelliano diuidendis, Sin vero totam haereditatemθοnte festituerit res omnes actiones sideicommisiaris, O contra Dei commissarium dabuntur. Sed illud etiam quod pinipue cautum erat.S.C.Pegasiano , pq mus noster Imperator constitutione sua ad Trebinlianum transposuit. Satis enim ex se, quae paulo ante diximus, nosti, haeredem quando haereditatem visi spectam adire recusabat, cogi solitum
ex Pegasiano. S. C. ut adiret,stomnes actiones
adsideicommissarium transit'. Hoc igitur iam ex selo S. C. Trebelliam fiat, O coactus seres adeat, volenti sericommissario hiredit
tem restituat, nullo damno , aut commodo apud sedem remanente.
Quoe in toto, quo ad ipsum totum sancitum
383쪽
eIt, idem in parte, quo ad partem ipsam cem sendiim esse. 6. Nihil au
qui ex age d est, in solidum institutus
est, eadem tibi dista intesiste , etiamcuum quis exparte aliqua, ut luta ex semipe, B es in titutus,aut totam eam partem, aut potem partis restituere rogatus es. Lam O hie ea- de obseruari Imperator nostersa I simus iussit, quae in totius hs reditatis restitutione diximus. A R G U M.
Qui haereditatem , quarta non ex testantis vo Iuntate deducta restituit,pro virili cum fideicommissario eidem onera, & actiones communican tur: quod si ex testantis voluntate praeceperit, quantuncunque sit quod praeceptum est, actionibus omnino in fideicommiliarium transeuntibus nullis olistringitur oneribus.. Λ Liquis moriens hsredem me instituit, δε- ouis' accepto,uel ρπvna. cepto fundo illo,au; alia quavis re sive autem fundum hunc quartam ureditatis continere ureditatem meam isii restituas. Et in hac specie S. C. Trebelliano locus est , perinde atque si dixisset: Togo te,ut qMarta ureditatis retenta, reliquum restituas. Sed in illo disserentia es , ' quod quum precepta aliqua re, quarta apud brredem manet, in solidum ex S. C. Trebelliano actiones ad sideicommisiarium se contra sidei
. commissarium transferuntur: edi rer , qui apud hgredem remore ne ullo onere remanet, quasi legato relicta . tum vero non in re aliqua,
sed in iure habet hcres quartam: dixit enim for
384쪽
te testator,Retenta quarta haereditatem mear
struescinduntur actiones , O pro dodraieci.in tres partes deicomisarius utili actione quam Obliqua vocant aliqui J agit, O cum eo agrisur,pro quadrante ante siue in quarta cum hae-kede directa agitur ipse direm agi etiamsi maxime hgres scriptus,qui una aliqua re praeeopia siue deducta , hameditate restituere rogatus est, in ea parte, quam deducet, maxima paseiem haereditatis habeat. VAut in forte quum tista hyreditas esset quadringentorum solidorum, iactes iussus in fundum retinere, qui ducentis
quinquaginta solidis vale t. m ita, in solidum actiones sideicomisiario et aduersus fidei comisarium competunt. Et necesse es hic sideri eommissaris secum deliberare,num expediat 'bifideicommissism suscipere. Eadem dicimus, et
si duabus pluribusve rebus, aut certa aliqua quantitate deducta haeres haereditatem restituere rogatus'. IXa O hic si quarta,aut etiatius quarta n certis His rebus , certave ista quantitate ' , ex Trebeluanu S. C. ad sideicommissarium actiones in solidum transeunt. suae de eo
dicta sunt, qui ex asse , id solidum haeres
institutus , ct certa re certisve rebus deductis, siue praeceptis , alteri rogatus est haereditatem restituere: etiam tunc intel gimus , quum quis ex parte haeres institutus , institutionem suam
certa aliqua re , vel rebus retentis , rogatus est
restituere. Ham ct in hae specie, in solidum
385쪽
A R G v M. Fideicommissa non ex testamento nolum sed - ab intestato quoque; legata vero non,nisi ex t
g. Praeterea. Q 9rro autem non scriptum tantum haeredem
Isideicommisso,quod per uniuersitatem relin quitur , onerarepossumus, sed niam eum , qui ab intestato,legitimo iure,aut honorario, adsuecessionem nostram venturus est, forte quod co- Matin fuerit, dicentes: Rogo te,qui mihi, aur, jure legitimo haeres es,aut iure Praetorio bonorum possestor , ut haereditatem totam , aut partem eius , aut etiam fundum istum, aut seruos, aut tot solidos siri restituas, quum alioqui legata , ex testimento solum non etiam ab intestato relinqui possint. Sic igitur est haee disserentia inter legata. Deicommetissa , quod legata
solum ex testamento relinquantur ,sideicom mssa etiam ab intestato. Possum autem haer de Primo instituto , ac xogato haereditarem Secundo restituere, Secundum quoque rogare, ut rursum totam haereditatem, quam suscepe- i uel partem eius Tertio resimat, aut etiam Tertio rem illam prae fiet. A R G V M. . Fideicommissum haeredis arbitrio, de ipsius fi-
.de confisus, si citra iuris obseruationem testator reliquerit, nec haeres testantis expectationi faciat satis,aut fideicommissum non relictum esse iurare,aut omnino ibi uere compellitur: quem iuris obseruario neglecta,si ea tandem confessus uti ve
386쪽
OUρηMm Wμtem , sicut in initio huius tituli dictu est,incunabula ipsa,et prooemia fideicommissuru a fide haeredispen g et
dent,atqj ex ea re o nome Osubstantia sumpserunt ideo D.Augustus ea quae olim in arbitriosita erant,ad iustam praestandi necessitatem deduxi At Imperator noster, haud ita longo abhinc tempore raedictum D ugustum superare contendens, ex facti contingentia,quod adfa-eriis Vsius aures Trebonianus Quaerior retulit,
eonstitutionem emisit , per quam disposuit, ut siquis sine scriptura sideicommisum ab haeredesso reliqueris , aut uniuersale, ispeciale, One1 id ex scriptura planum fieri possit, neq, ex quinque temum resimonio , quorum praesentia se deicommisso constituendo fusticit nam aliqua
4 do minor numemus testium,aut omnino nultas
His affuit) tunc siue pater est , qui asilis haere de fideicommissum relinquit,sive alius quipiam et qualijs ungi is sit si haeres animi persidia d quod
fideisuae creditum commissumque est, recusat adimplere negando,ac dicendo nultam rem ita esse subsequutam ,sideicommissisio contra haec νetinmite, liceat fideicommissario c quum priuι ipse de calumnia iuraris desis non animo calumniandi iusitirandum deferreo cogere h.ere. dem, ut iuret nusi m relictu se sideiconi sti m. Et si iusiurandum haeres recusat erit, cogatur ad
sideicommissi vel uniuersalis,vel specialis stu. tionem, ne ultima testatoris depereat voluntas, qui rem rotam Dei haeredis concredidit. Sed
si a legatario fideicommissarisve hunc in modu
387쪽
fideleommissum relictum fuerit,eadem obtinet. Et legatarius negans psicquam relicLim esti, nihil relictam esse, iurato:aut recusans, fideic
missumsolutio. Qod si u,quisideicom=nisso oneratus est, confiteatur quidem sideicommissum ὰρ Velierum esse: sed ad iuris obseruationem conmfugiat dicendo,quinque testes in relinquendo 'deicommigo non interuenisie, frigida Iriuolas-erit causifcatio haec,o ipse dubio proculside
commisium soluere cogetur. l .
De singulis rebus per fidei commissum reli Dis.
Α RiG V M. Res non solum per uniuersitatem in fideicomita sum deduci, sed &speciatim, nec ab haerede tam tum,verum ab legatario quoq; relinqui possunt. On solum per uniuersitatem , ut
iam dictum est fideicommisia r linqui psunt , sed etiam h'ecialia,crsngulae res veluti fundus, s strui vestis,argentum numi .PO- is etiam ipse haeres retari , ut id alicui re tuat , aut etiam legatarius , quamuis a legatario legatum relinqui nonpossit.
Α R G V M. Testatoris,haeredis,legataiij,ac deniq; fideic5- missarij res, per fidei comistum relinqui possunt. nemini tame oneris plus,qua honoris ad ij ciatur. Quod si res aliena in fideicomissum deducta sit, aut eadem,aut ipsius aestimatio praestabitur.
388쪽
solum res nostras,sed etiam haeredis, Ole-i qgulari O sidet mmisarii. Pqrro non solum ro, gari quis popest,ut eam rem:quae ipsi relicta est, talteri r itua sed etiam aliam siue ipsius Me aliena. Si enim fundum tibi relinqvam roga. κε tepsum,ut hunc ipsum fundum, aist domum pro fundo alteri restituas: nec interes, tua si do ius ilia , an aliena , dum tamen hoc scilicet. Observetur , me quisquam pliu alteri praesare rogetur, quam ipse percipis. Quod enim plus ira fideicommisso est,is utile est tmelutticentim solidos tibi reliqui, Osideicommisso censum deceflidorum Oneravi te:in eo, quod amplius est, noeon sit fideicommissum. Porro quum res alie natersideicomisMm, relinquitur,necesse es ei,
qui regatus est,is hanc restituere, Aut enim re
redimere,aeritimationem eius praestat. .i z ἐ-A R G V M. . Libertas per fideicomissum alieno,nedum proprio seruo relinqui potest.
missa relinquerepusumus,sed etiam liber- tatem perfideicomisium darepermissum est. PUPm m.haeredem meum rogare,ut si risum iEum meum manumittat : aut etiam legatarium, vel sideicommisiarium. Nec intererit, de meo seruo eos rogem , an de seruo haeredis latari Urianeum tib et alterius. Dicerentostum, Rogo te haeres,aut legatarie , ut hominem illum tuum,aut Meu, seruum manumittas. cogetur enim hunc
389쪽
redimere,o libertate donare. Quod si dominus eum nolit vendere c. quoniam nec cogitur 9 ne quis extingui dixerit sideicommissariam liberta rem,sed interim inpendenti est,es differtur. Es'. si quando fieri poterit,dabitur libertis. am si u,qui rogatus es, quouis modo dominus elusi modiferulfactus uerit, manumittere eum cogitur. Eo hae quidem tunc procedunt,quum se Qui dominus , nibit ex testa oris iudicio habet. ν msi quid ex desu im Ορluntate percepit, tum
ninoferuum vendere cogitur. et A R G V M. Libertas, cui per fideicommissum relicta est,. is manumissione secuta, manumittentis libertus emcitur, quod si directo relicta sit, testantis sit, Orcinus que dicitur. libertas autem direri ex
testamento seruo competere, non haeredis beneficio censetur.
SI seruo meosideicommissariam libertatem relinquam: manumissius libertus meus non sit, sed eius qui manumiseris, hoe es, eius quifactis manumissionis addiderit. Quod si dipe iam inbertatem seruo meo reliqui, veluti si dixi: Sinchum liberum se iubeo, aut Stichus libre sortibertus meus erit Stichus. Vocatur autem.is apud Iurisconsultos Orcinus libertus. Isti ai rem tantum feruo meo directam libertatem re linquere possumqui utroque tempore meus tu ris , O quum testamentum facerem, se quunt Aeni obirem. Tunc autem directo relinqui via detur libertas, quum neminem alium rogat i stator libertatem praestare, sed ipse velit ex te stamentos o libertatem ei,vult deferri.
390쪽
SVnx autem verba quaedam in Uumsideia s
commissorum inuenta . multa quidem, δ' frd haec maxime in comum usu hominu versana turgeto,rogo,volo,mando, sidei tuae committo.
Quae o singula per sese dicta omniasimuι
in unum congestigarem vim obtinent.
Α R'G v M. Codicillorum inuentio ac necessitas. Icamus nune de eodicillis. Sum autem codicilli,eorum,quiis te. tamento testatoris voluntati desunt,supplementu Videtur a tem non ab re futurum , si de amriquitate origine codicillortim nonnihil differamus. ante M ugusti tempore,codicilloru confectio in usu non erat.Primus eos L. Lentulus inuenit , ct in communem vitam induxit. Hic.n.
Lentulus Romae te mentosa io,hrredes siliam suam et Augustum Caesarem,o alios quosdam instituerar, ac scripserat in eo testamento ita: Si quos posthac codicillos fecero,'mi est utiles sunto: hoc est,futuros eo licissos confirmauit. D B- de in Africam 1νofectus, quum dies extremus instaret, eodicillos scripsit , in quibus rogabat 'Augustum,quem sibi ex parte brrede si ripserat, ut faceret aliquidia elut,ut alicui domu aedif