장음표시 사용
371쪽
' Aecessio aut immitantio haereditati iacenti con tingens;legatariis quantum ad legem Falcidiani, pertinet,ut non prodest, ita ne ooesse quidem potest, sed quod mortis tempore in mortui patrimonio affuit,aut defest,id ipsis aut lucro aut dam-- no cedit.
- μὴ Dorro quoniam diximus quartam bonorum auiε. 1 defuncti integyam debere apud haeredem
manere , videndum est utro tempore quantitas bonorum defuncti quanta sit spectetur Mortisne tempore,an adiis sereditatis ' Et magis placuit , tempus mortis testatoris spectandum esse. Quapropter VI ad aditam haereditatem siue damnum aliquod diminutiove in L edi te accidit,sive quid ei accessit,id legatar' quanium ad legem Falcidiam pertine neque nocet, neque prodest sed exitus utriusime res , hoc estum decessionis, tum accessionis hyredem res Leit. Veluti in hac θecie. Centum aliquis solidos in bonis habebat: legauit centum solidos Et in confesso e i ,hrredem ex lege Falcidia uiginta quinque fotuisse rerinere, hoc es, quartam.Dilata aditione ureditatis, contigit, ut per sese uos ureditarios aliquid hgreditati acquire retur:aulparerent ancilla, aut ederentur foetus
pecudum. Et tantum ureditari accessit,uel h νυ quanam habere possis nec egeat lege Faleia dia. Verum suum placeat mortis tempusspectari,accessio,ρος medio temporesam est, seredis Inco cedit. Quoniam nibilominus quanam centum solidorum retinebit, extrinsecus accessi=πιτ lucrifaciens. Tractemm idem O ex contraris.
372쪽
vis.Quidam quum emtum solidos in bonis haberet , legaui; solidos sep uaginta quinq;:ἰ-bium non es, quin haeres quum ex uoluntate testatoris quartam haberet, nihil eguerit retentione ex lege Falcidia. Post mortem tamen restato' ris ante aditam haereditatem vel coorro ince dio domus hareditaris consumptae sunt, velf cto naufragio mercer haereditariaeperierunt,uel serui haereditardi mortuisiunt , ita ut haeredit in uigintiquisque solidos decreuerit ,--d LXV .solidos,aut eo minus veluti Adseptuaginta ueneris. Haeres ubi adierit solida legatae soluere cogetur. am tempore mortis te toris, ex voluntate eius quanam habebat,nec auxilio
legis Falcidis egebar. Sis igitur in hoc.simili casu nihil lucratur, sed est quando O igiatur .
1 des uero indigne ιιr quoniam liberum ei erat. damnum hoc no adeundo ureditatem effugere . zi id in causa fulget ut legatari,quis scirent, iιlo uredstatem repudiante,se nihil ex legatis cosecu ur x,cum eo paciscerentur,ut porii ne alia qua legatorum sibi retictorum contenti nihilamplius peterent.Et ita quod lex Falcidia n9n ςribuit , id vatio hre hgredi proarer, tropperea quod minitaretur repudiationem. Α R G v M. Rationsi legis Falcidiae sic subduci expedit, ut .
primu aes alienu, mox funeris impusa,ac denique servortim pretia deducta si ibtrahatur. Eius autem quod amplius fuerit, apud haeredem pars quarta remanebit reliquo legatariis cedente inlod si les pata eκcedant,uc temperandum est, ut haeruS quaiadrantem,dodrantem legataru reportent.
373쪽
ntitas autem patrimonν spectatur. f. Cu primo deduci oportet aes alienum, item huneris hnpensas,tum pretia ma-mιmissorum seruorum. Tunc demum reliquum stectandum est,quantum sit. Id enim purum effect veru patrimonium putatur, O ex eo quaria pars apud haerede manere debet. Velut verebi gratia, in hac specie. Decessit aliquis. Dc C. solido, in bonis habens, legauit. ccc C. Debebat creditoribus, CC. Serui manumis aestimantur solidis, . In funus eius impensismi, L. τι iam reliquiser, c cc.hoc est,ipsa legata.Vt igitur ,
cccc.apud haeredem, .manere debent, non ve-iro vi ex,DCCCCC. Uter deductiones, quas fieri debere dictum est. Sic igitur tres partes legatariis dabuntur pro rata.Quarta vero hoc est, C, apud haeredem manebit. Quum ergo is, qui pure in bonis, Ccccsolidos habet, CCCC. legat,quarta
hoc es, csolidi apud haeredem manent. Qid si
CCCL. leger ς Octauam retinere oportet. M auteoctava pars, CCCCL. Habet ergo haeres ex te toris voluntate, L.ct ex lege, al;eros, L . quae utraque quartae quantitatem efficiunt. Quod siquis. D. legarit, quum, CC.in bonis haberet, est quiue eos, D e legarit, Primo,C.Tertio, uaselo, Quinto Centenos: tunc quod'peresi,deduci
debet oc es,singulis legaris quinta pars detrahi,ut sic singulis legata; qs relinquitur, LXXX. solidi,Ad extremum nomine legis Falcidiae,r tinet haeres a singulis legataris, XX. solidos. Esita,ipse quidem sibi conficie cfolidos, hoc quartam bonorum defuncti et legatarν vero qui
374쪽
quinque numero sunt,quibus , singulta, .lega ti, an singuli,L .habebunt.
De fideicommissariis haer . ditatibus. TIT. XXIII.
Docendi methodus recta,hoc exigit, ut ab unia uersalibus & communioribus ad singularia a minus communia initium sumatur. Et quoniam fideicommissa, quae aut singularia, aut uniuersalia sunt, nulla olim iuris necessitate, sed solo haer dis pudore ac fide unde nomen contraxerunt Prgilarentiar, hodie ut praestentur,cui relicta sunt a iure necessitas imponitur.
Dictum es de legatis,nunc adsideicommise
ba transeamus.Fideicommissorum quaedasunt singularia , O quaedam uniuersalia. Θο tet aute prius diserere de uniuersalibus ,stita venire ad singularia. Interea videamus nonnihil de antiquitate imbrum .Et initio infirma erat omnia sideicommissa : quia nemo inuitus typrinflabat,quibus dare rogatus erat.Porro hinc imuenta uni sideleommissa. Saepenumero eueniebat, ut ciuis Romanus moreretur ,habent cogna os peregrinos,quibus neque haeredita neque legata relinqui poterant, fropterea quod diuersariuitatis essent Vocalathic ergo ciuem aliquἔRoman una,qui haeres ipsi ex testamento esse pos
set, quod eum sibi beneuolum , si um futurum
375쪽
restitueret.E t inscripti haeredis situm erat arbitrio daret ea,an non daret. deque enim ullum uris erat vinculum,quo facere id cogeretur,sed tantum pudore, ef rside eorum, qui rogabantur,xota res continebatur. Vnde fissideicommissa
appellata sunt.Atque haec anxiquissimis temporibus in usu fuerui .Postea D.Augustus primus, semel atque iterum gratia eorum motus, 1uibus quum peregrini essent, tali deicommissa relicta erant cinterdum enim ei notae huiuscemodi
personae, aut in magno Fretio erant, ob eruditionem forte , aut alias excellentiores naturae,
aut fortunae dotes ) vel etiam quia per j sa
lutem saepe haeredes rogati, iusiurandum suum contemnebant,vel ob insignem quorundam persidiam. Interdum enim diues aliquis rogatus erat pauperibus liberis, adhuc teneris,uelsenio oonfectis parentibus defuncti restituere , erxamen fidem xumpebat. Iussit ergo Consulibus ut authoritatem suam interponerent, ct eum qui rogatus esset , cogerent ad restitutionem. Id quum is sum admodum videretur, σgratum esset in vulgus , paulatim in iurisdictionem necessitate conuersum est. tantus tostinodum
fauor est factus Deicomissorum, ut procesu t poris O proprius Praetor petendis fideicommisesis crearetur,quifideicommissarius arneliatur.
376쪽
EMrrata fideicommissorum antiqua ori- g. In sine,dicantius de iis q/ια per uniuersitatem p
. Vt igitur sideicomissum uniuersale valeat, necesse est in primis se aliquem qui aire L -- res in teriamento instituatur, is alteri rogetur haereditate rectituere. Alioqui inutise eri tammentum,in quo nemo haeres instilliitur. Si que igitur haeredem instituam, dicens. L. Titius haeres mihi esto. p sam adicere O dicere: Rogo te L. Tite, ut quum primum poteris haereditatem mea adire,eam C. Seio reddas se vestituas. Possum igitur Lerede rogare,o de parte resiitue da, non solum de tota haereditate . Nelinquitur autem pure , sub conditione , ex creta die elati.Post biennium, qua mortuus fuero. A R G V M.
ralinutione haeredis nomen,quod inhaerere coepit,restituens non perdit, quanquam ab eo active, ac passive in legatariam permanearent actiones. γ rSI quis biret institutus, ct rogatus haeredita- q. Reistem restituere, eam restituerit: nihilominus haeres permanet: quoniam nomen haeredis iam ei inhaesit. Is vero, qui haereditatem recepit, primis quidem temporibus emptoris vicem habebat , postea autem interdum Heredis , i terdum legatarii. Et dicamus prius de emptove. suoniam igitur absurdum videbatur redem onera haereditatis agnoscere, fideicommissarium vero in lucro versari , ideo placuis imaginariam venditionem sieri , O ita haeres
377쪽
uno numa totam addicebat haereditate.Ac qum
inter haeredem in legatarium siue fideico misarium interponebantur stipulationes , sce
vocabantur Emptae venditae haereditatis. Sin
putabatur enum haeres a fideicommisseris, hune in modum: oudes sideicommissarie φιid creditor haereditarius a me exegerit , id mihi reddere,aux defendere me,&me indemnem praest νε ς Et dicebat'Aeommissarius: Spondeo.Deinde sipulabatur sideicommisserius ab haerede,hunc in modum: ondes haeres φιid ab haereditario debitore exegeris, id mihi praestare:
aut etiam actiones mihi cedere,ut eas procura-
xorio nomine intenta repossim λ Qui autem sis procurator infra docebimuro Et dicebat haerere , Spondeo. Sed cum hac re ita se habente, haeres, qui iudicium fugere sudebat, in duplices lites
Heret:quoniam es cum ereditore haeredita vis iud. cium excipere cogebat ari et mrsum vere cum fideicommissario ex stipulatione, in reciperet quodfluisset: ideo temporibus Neronis, Trebelgio Maximo es Anneo Seneca C o S S. Senatusconsilium factum est, quo cauetur, ut si cui haereditas per sideicommisum relicta Ovesituια foret, Omnes actiones, quae Iure ciuili haemedi se in seredem competinent, hae adside commissarium, O aduorsus sideicommissarium transirent. Eo deinde Praetor S. C. hoc subsequens utiles actiones, id es, obliquassideicommissario insideicommiliar-m dediti perinde quasi ipse haeres esset. Vt is, qui cum eo age res,lerinde atque si haeres foret effectus, dia
378쪽
eeret, Si apparet hunc dare oportere , Ecce hic vicem haeredis obtinet. A R G V M.
Fideicommissum siue particulare, siue uniuersa Ie restituere rogatus, Pegasiani Senatusconsulti beneficio quadrantem detrahere poterat, apud quem nisi aliter fidei conmiissario prouisum s ret ne quasi inane illi haeredis nomen inessetis actiones tum activae, tum passivae, Ut pςrmanerent,lege cautum fuit.
SE qilia quum haec ita se haberent,haeredes
scripti totam fere,vtplurim&m, haereditatem restituere rogati,ob nullum, aut minimum lucrum adire recusabant, sed eam repudiabat, arque ob id extinguebamursideicommissa: ideo
Fostea Vespasiani temporibus vegaso is Fusio
ne COS S. factum est S. C. Tegasianum:quo cauetur,ut et,qui rogatus esset haeredit item assrestituere,perinde liceret quartam partem retinere , atque ex lege Falcidia quartam partem ex legatis retinere concessum est. Neque veνo tantum in immensissideicommissis uniuers libus, sed etiam in si per quae singulae res relinquuntur, retentio haec permissa est. Quod enim in immensis legatis est lex Falcidia , id in immensissideicommissis est S. C. Pegasianum.Ps
hoc autem S. c. haeres solus oneribus haereditariis subqciebatur , non autem Deicommissarius.
Sed postea placuit fideicommissarium se loco Iegatar3 partiarii , id est, eius legatarii, qui par
. tem dimidiam acciperet. 2 am erat olim quin tum genuae legati, , vocabatur Partitio. R linquebatur autem hunc in modum: Titius mi- g. Sed quia
379쪽
hi haeres esto meam cum Seu in dimidia portione diuidiso. Ad extremum interponebamur inter eos tales stipulationes. H.
res ita stipulabatur a legatario: Spondes legataries conuentus vigintisolidos soluero,eorum mihi dare dimidium ρ Et dicebat: Spondeo . D. rursum legatarius stipulabatur ab haerede sie: Spondes ,si a debitore haereditario consequutus fueris viginti solidos , eorum mihi dare dimidium,hoc emdecemς Et disebat: Dondeo. Et vocabatur haecstipulatio partis Otro parte. Ad similitudinem igitur legatari,partiarii, illulatio intercedebat inter haeredem Osideicommis sarium. Et haeres ita stipulabatur : Spondes, deicommissarie, si cretior haereditarius quadraginta a me solidos exegerit, dare mihi trigin
ia φ Et fideicommissarius stipulatur sic: Μοα-
dei haeres,si a debitore haereditario quadraginta solidos consequutus fueris, dare mihi trigi rat Ei dicebat , Spondeo. Et hoc modo sideicommissarius per uniuersitaten vicem sustinebat legatary. Ex nec se erat, lammιm ct tiιcrum haereditarium inter haeredem e sideicommisiariis commune se pro rata. Vocabiantur autem hAE stipulationes, Ex pote O pro parte. A R G V M E N Τ V M.
Qui ex defuncti voluntate apud se quartam, alia ea amplius habet reliquum haereditatis fidei conan:issario restituere ex senatus. Gebeti . compellitur, at sepra dodrantem restituere iussus quadrantem minime habens,omnes apud se,iaisi aliud
om fidelaominissario auum si atriones retineri
380쪽
quod tum demum verum est,si sponte adierit haeressitatem: si vero ex Trebelliano coactus, in fideicolamissarium commigrant actiones.
rem inlauca conferamus, si quidedodrantem, id ea, nouem uncias,aut minorem summam , haeres roga:us sit fideicommissario restituere, O apud se ex voluntate de functi ouartam , aut plus quarta habeat , tunc ex S.C. Trebelliano resiluitur hara editas, O in tres quidem partes fideicommissarius villi
actione vel conuenitur, vel experitur.In quarta vero,haeres directa actione experitur,aut conuenitur. At si plus quam dodrantem , siue nouevncias , veluti decem,aut undecim uncias,vel etiam totam haereditatem sideicommissario reaituere rogatus sir hsres,ne' quartam ex voluntate testatoris habeat,ticus est Pegasiam S.C. haeressua voluntate cur autem dicam,ma voluntate , post discemus semel adita hyeditate, siue retinuerit quartam, tae retinere noluerit,ipse uniuersa onera b reditaria seu tinet.Sed φ arta quidem retenta , inter eumosideicommissarium sipulationes partis Opro parte inmterponebatur,ad similitAdine b edis ct partiri Hi legatarii. Si uero tota hgreditatem refluis
fer , cessabat S.C.Trebellianum,quoniά quarta haereditatis ex voluntate defunni apud in Gdem esse non videbar. Cessabat o Pegasianum, quonia h es quarta retinere non voluerat quidem. Atque ideo neque Ilipulationes partis, 'o parte locu habebant. Tande igitur omni essi ante auxilis Apulationes emptr et vendi feditatis