장음표시 사용
441쪽
x o INSTIT. LIB. III. De successione liberorum.
Pa 'onatum olim uetera tum demum Iura ad liberti hqreditatem vocabant, cum Suorum haeredum nullus superesset. At iure deinceps praetorio im liberi bonis dimidia, non modo instituto, ve rum etiam ab thtestato filio adoptiuo haerederἡ licto, patrono concedebatur.Eum tamen in pol state liberi,aut etiam emancipati,vel in adopti nem dati, si modo instituti, aut praeteriti bonorum postulasset post essionem,excludebant.
Ee habeto velutilro quadam 'guia inspectione. Cognatio nomen generale est . Diuiditur autem in ascendentes , descendentes, Oeos qui ex transuerso veniunt. Verum hae tres cognationumspectes , in cognatis ingenuis spectantur. TLam in libertinis, ascendentes non norunt veteres. Mm quomodo, qui in feruitute natistat ac ne eos quidem , qui ex transuerso coniunguntur. Qui enim ascendetates non habet , neque ex transiuerse cognatos h
here potest , quum hi ex illis intelligantur. Sο-
Iam igitur habent desiendentium cognationem , hoc est , eorum quos post libertatem conceper ni , pepererint. His ita praecognitis , videto nunc
caetera . Quum disputatum sit , de succcssione Pgenuorum , consequens est dicere O desuccessisine libertorum: si libertus intesatus decedat,
reuis ad hgreditatem eius vocetur , Et si quidem Iiberos habet ps libertatem conceptos , ex ordiane Suorum haeredum hi vocaluntur. Quod si lia
442쪽
beri nulli extem , videamus quis si uocandus. Et agnatum quidem dicere nonpossumus ;quoniamtgrentes tibertus non habra, ut in seruitute natus. Atque ideo non sine ratione, O cognatis exrransiuerso caret. Piam hi ab istis procedunt. Gaendo igitur nultas ei agnatus est, lex in agnati locum , patronum subiecit. Quaecunque igitur αDatum asuccessione defuncti Fubmouent , eripatronum a successione liberti reiiciunt. tibis si igitur liberis extant bus,patrono locus non est Quoniam autem Ofacto testamento agnatus haereditatem no percipit ta similiter nec patronus . lolim igitur quantum ad legem X I LTablertLnet liberto patronum praeterire licebat. N amita demum lex XI I. b.adhaerestatem liberti aditum dabar patrono , quum nultas suus extabat , nullumque factum erat testamentum. Et Fidem quum aliquis liberorum supernes patro
num excluderet, poterat: neque enim indignum erat dilatronum naturae cedere .. Vσum quum
adoptiuussilius,ut iura sui haeredis habens, patrono praeferretur , id aperte absurdum O iniri Fum erat , patronum ab adoptiuosilio superaritum , liberti Accessione priu*ri. Ha de cavsai Praetor posea edicto suo , huic Iuris iniquitati succurrit: iubens liberum, qui testamentumfaue. ceret , dimidiam bonorum suorumparxem omni no patrono relinquere. Quod si minus dimidia relici isset , dabat patrono bonorum pshssione cyntra tabulas te mense libertiψπ quam semissem penitus consessebatur. Fi vero intinatus tibertus decederet,adoptiuumsilium relinques,
443쪽
Praetor dabat patrono possessionem Contra tabu la ter quamsemissem a cipiebat. Porro naturales liberi patronum excludebant , tum qui inpo- testate emant, tum emancipati. Quinimo in adoptionem dati , si modo ex aliqua parte minima hgredes scripti erant: ueluti Gum ego libertus sem , habebam patronum , habebam orsilium naturalem hunc in adoptionem de
di . Si igitur testamento condito , ego eum ex parte haeredem scripsero: aditus patrono praeclis sus est ad haereditatem meam. Sin ueropraeteriero,nihil ob labit quominus contra tabulas testamenti mei bonorum possessionem petere possis. Liberi igitur mei, siue in meapotestate sint , siue
emancipati quum aut voluntate mea , aut Iure
haeredes mi insunt patronum superant. Voluntate mea , quum haeredes eos scripsero. Iure,quum aut intemtus decedo , aut testamento condito eos praetereo. Nam is, qui in potestate efii , ipso iure subuertens te tamentum . emancipatus vero bonorum psessionem contra tabulas p tens, locum in haereditate mea patrono non resim quunt . Quoniam bonorum possessionem Contra talulas nunci iam dat Praetor aduersus inberos naturales . Verum enim uero O post hoc
Ius P torium, quo latrono rape tam videbatur , actuc suberat ratis, qua libertis nihil relinqueret patrono . si libertus silium naturalem habebat,neetu e lex Duodecim Tabul vum opem patrono Ierebat , neque item Praetor
444쪽
LEGE Papia, quae olim patronorum praecipuam curam habere contendit, deinde ab Imperatore temperata,ac certis finibus limitata ,hodie eo-xundem in libertorum sucessione haec ratio habeatur:vt libertis, quorum facultate, aureos sol talos centum minime pertingunt, libere de his testari vel patrono praeterito liceat, qui tamen liberis libertorum superilitibus uultis, ipsis patronatus Iuro ex lege XII. Τabul. intolidum haeres futurus est. At si luperiores centenario fuerint libertorii facultates,ijsde defunctis ac testameto condito,patrono praeterito,si liberi non sint,aut qui exhaeredes facti sint,quadrans haereditatis ab Omni onere immunis bonorum possessione contratabulas petita, principali constitutione tribuitur. g. P
SF4 postea lex Papia iura patronorum adauxis , cautum es enim, ut ex bonis locupletioris uberti seum uero locupletem de ῆς qui centum millia sinertium possideret cuilaucis res quam tres essent liberrisiue is te tament afacto, siue intestatus mortuus fuisset , uirilisparapatrono conseruaretur. Itaque si contigisset , ut
libertus lucupletior condito testamento moreretur, et=μm relinquens filium aut unam siliam, lex Papia una cum silio aut silia patronum admittebat data ei dimidia parte bonorum defun-Gi , perinde atquν si nustus siliuit, viliave silia extitisset. Sin autem duos silios duove filiai uredo scripsisset, in tertiam partem admittebatur . sesum autem tres extabant, expellebatur . patronus, propter multitudinem liberorum.
Et haec psidem olim. Edita est autem Imperatorii stri constinuis quam ut omnibus inna ιc- nostra feru
445쪽
sceret compendioso tra Diu habito . Graeca limgua euulgauis . Per quam de iis , uisi liberius libertais minores sint centenardis,iges,patrimonium habeam minus centum solidis, Me enim 'a lege Papinia taxatam centum millium secter rium summam interpretat' est, ut misiesesierit, solidum unum faciano nullum Acum habeat pa
φronus,quum testamentumfactum est , ad haer ditatem eius. 26msi intestatus decedat , nustos relinquens liberos , tunc patronus ex lege XII. TabulAaereditatem eius insolidum habebit. Sin- autem maior fuerit centenario,.liberos relis quat, qui adhaereditatem eius vocentur , vel Iure ciuili, vel honorario squiasim emancipati siue unus sit siue plures , cuiuscunque se iris , aut gradus . hi in solidum vocabuntur, patronse siliis patroni ab eiuscemodi haereditate reri pellendis. Quod si libertus, quis maior esset centenario, iustos moriens reliquerit liberos: tunc
si intestato decesserit, patronus aut patrona in se
fidum haeredes erunt.Sin autem condito testamenta patronum aut patronam praeterieri quum tiberos non haberet: aut quos habebat exhaere ffet,aut quum liberta esset defuncta , quae silium praeterierit, aut libertus defunctus , qui nepotem exsilia iam ante mortua , quoniam viscis , Osecundo libro a nobis di tam est in his praeteritis Ioco ex redationis accipitur:nec psimi , liberi mota intificiosi querela testamentumsubuertere: . tune ex constitutione Imperatoris nostri sanctissimi patrono patronaeque data contra tabulas bonorum possessione non dimidiam partem molim,
446쪽
sed tertiam iamtum auferen au quod imis parii deest,supplebitur, si Oniam forte libertus eos ex uncia,aut sextante vel quadrate seredes fripserat. Sic autem per bonorum possedinem Con- ara tabulas tertiam partem capient, ut tamen legata aut sideicommisia ideo praestaγ e non cogantur: nonsolum extraneis personis, sed ne liberis quidem libertis libertime, verum quod ab ipsis reliqum fuerit, id cohaeres agnoscet, ) exhaeredatis forsitan, auipraeteritis,quandopraeteritio uim haeredationis habet: qui si haeredes scriptisuerint,nihil debetur patrono . Et si contingat eum haeredem scribi,legata liberis debentur. A R G V M .
In libertorum successione coniunctorum quoque patroni ratio, nedum patronorum ipsbrum habetur ni hi vel ad gradum usque quintum ad ubertorum successionem vocentur, seruata tamen inter ipsos,8 non aequalis sit, coniunctionis praerogatiua , cessante hodie omni inter libertos differentia ciuis nomen ex principalis beneficentia adepti sint.
M pilos autem alios casus,ad huius iuris dissositionem necessarios collegit dicta cositutio.Et enim sanxit,utramlatroni patrons 'squam liberi eorum,necnon,qui ex transuerso veniunt ad gnintum v , gradum,ad libertorum libertarumve successibnem vocentur. Si igitur eiusdem patroni patronae ue,aut duorum patronorum duarumve patronarum, aut etiam plurium extent liberi, is qui gradu proximior est , ad Mberti liberta esuccessionem vocalitur . Velum
decessit laberius aut liberta nullos habens liberos,
447쪽
nee usio condito resamentum, quum neppatro nus aut patrom superesset: verum extabant liberi nepos forte Opronepos:nepos uocabitur. Et in capita haereditas,non autem in stirpes diuidetur. Veluti , unisspatroni duo erant liberi, alterius
tres:in quinque partes scindetur succeso. Idem iis , qui ex transiuerso patronum patronamve contingunt,obtinebit,ut O proximior potur sit, in capita haereditas diisidatur. Quoniam pene consi nantia esse ingenuitatis o libertinitatis iuxa in successionibus dicta constitutis uoluit Penedixi,ideo:quod inter ingenuos ct vltra quintum gradum deferantur haereditates : Libertinorum vero successiones intra quintum gradum cognatorum patroni est patronae consistant, Et haec quidem de iis Libertinis hodie tractamus, qui ciues
immani sunt, quum nee sint alii liberti Didicisse.
n.:e opinor exprimo libro , dediti tim O Latinorum iura sublata esse.Porro,quum Latinorum usus adhuc receptus es et,de nulla ipsorum successione agitabatur. Quanuis. n. maxime ut liberi ui
, Meren tamen ut serui moriebantur , eluti a
eumstiritu libertatem exuentes.Et qua iseruorubona eorum a manumissoribus posidebantur,ncuiure haereditatis:quoniam femorum nullas dic re ρ sumus haereditatessed iure peculii, idq, ex lege Iunia.Posteafactu est. S. C. Largianum,qus cautusuerat,vi liberi manumissoris non nominatim eis aretato extraneis haeredibus eius insueeqsione Latini praeponerentur. Veluthmanumisi seruis mea, et Latinu feci: mortum sum institutis
haredibus liberii meis ci quiuisfiam extraneis.
448쪽
Et lege quidem Iunia si contingat Latinorum mori,liberi mei una cum extraneis haeredibus ad bona Latini venissent. Ex S.C.autem Largiano, soli liberti mei Latinisuccedent,quoniam nominatim ex redati non sunt. Post S.C.Largianum venis Traiani Imperatoris edictum qua cauebatur, ut si quis Latinus,inuito aut insio patrono,ciuitate
sibi Romanam petisset O Obtinuisset,viveret quide ut eluis Romanus,o omnia ageret quae ciuiu Romanorum sunt. Ferum ut Latinus moreretur. Sed Imperatoris nostri constitutio, ho condicionum mutationesperosa,quum ut ciuis Romanus uiueret, ac ut Latinus,more retur,stalias quoque disscultates hine nascentes si odi exposii is non Latinis tantum O lege Iunia,ct S. C. Larg ano,sed etiam edicto Traiani: ut iam omnes liberti ciues Romanistat. Et ita ueluti quadam adiel Hionestae inuentione, quibus modi Latini olim fleban qui manumittebantur, Udem O esuitatem Romanam serui adipiscuntur.
Assignatio libertorum patronis concessa,no ex testameto solum,ab intestato quoque fieri potest. Ea autem facta id liberis,quibus facta est,praestat, ut ciths liberto is silccedat: cui ille a patrono, assignatus est. Quod si is nullis liberis, cui facta estauignatio,decedat.ad superilites liberos .
449쪽
mus ut in summnia de assigna's, 'Milone jserum. Scis enim liberos. patroni quum paremgradu ob tinent,simul pariterM, O ex inquis partibus ad succcsionem liberti paterni v nire . Facium tamen est postea S . c. quo placuit,patrono plures habenti liberos icere ut uni eorum libertu assignet.Et deinde mortuo liberto , is solui patroni iura habebit,cui ille assiguat' fit erit,'caieri liberi patroni, qui pariter ad eadem bona υcnturi eram ntilla assignatione interueniente iam nutam aditum ad hgreditate liberii habebsit .Quodsi is, cui libertus assignatus fuerit, decedat ni sti, relictis liberis: iue creteri patroni liberi tristinuim recbiunt,o libertopstitsum cedere. 2 ee tantu libertu,sed ex libertam. Et non rati filio nepotive, sed et silis neptive assignare permittitur . Torro sc assignandi facultas ei competit, q duos aut plures liberos i potestate habet Miloniam emancipato libertus Utignari non poteri. Quid ergos quis libertum suum filiorum in potestate assignauerit, O deinde quum fuseruia
xyet silium emancipauerit' Quaerimus an evanescat assignatio 3 Et Iuliano ac flerisque Iurisconsultis placuit eam euanescere. Postumus autem assignare,non tantum intestameto,nerum etia ab Mestato. teque etia , hac in re inueta sumselenia quaedam,ct formalia uerba. Porro S. C. quod de ,gnatione libertorum loquitur, imperante clau
450쪽
est,siucceii is anxie prouillere curauit. Nan bonorum possessionem tam ex testamento qua ab intesiam adinvenit, quae decem numero olim fuerunt, ex renamento scilicet contraquι uocantur, alias of
sici ut existam tamen, quo doxiussunt necessarii et alio requirit ut adeant, cuiusmodi sunt esteri praeter hos: s .Prstor bonorum possessiones inuenit, per quas interdu Ius ciuile emendat. Hecyde idfulum in intestatorum Myeditatibus, ut dictum es c. dam quum Ius ciuile capite minutos,o eorum liberos, necnon eos,qui ex seminis nascuntur, ignoraret: 'fertio quodam ordine inuento bonorum possessio hem,Vnde cognatheis dedito uerum etiam in eo rum,qui testiment acto decedunt, erratum legis XII . Talutar.correctum est. P am si quis moriens alienum posthumum haeredem scribat sic. re opinor quis sit alienus posthumus , nempe