Institutionum iuris ciuilis libri 4. Olim a Theophilo antecessore in eum e Latino uberius diffusiusque translati, & nunc nuper e Graeco in Latinum per D. Iac. Curtium Burgensem iurisconsultum conuersi. In quibus multa, quae in aliarum libris, vel dee

발행: 1573년

분량: 734페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

471쪽

Em tu bimor possessionis petetidae , ut iis ' I se non eontinuum,hoe est illi currui dias bonorum possessionis, qui eam sibi scit competere,cteam petere potest. Si enim aut nesciuit ad bonorum psysonem defunctis vocarhaut ignora uit aliquem cognatorum defunctum esse;aut crimhaec sciret etere tamen non potuit, quod maiori necessitate distineretur tempora ei bonorum psessionis non mrrent. Et olim quidem petends erat, in petendo consistebant bonorumpsessiones:ae necesse erat Praetorem adire, e specialiter die N:Da mihi hane bonorum posse nem:Sed hodie . constitutionibus principum essectum est, in quoesique modo is,cui bonorum possessio comperit, intra statutum tempus orienderit se dictam bonorum

possessionem admittere , plenissimum habeat eius

ueneficium.

De acquistione per arrogationem. TIT. X.

A R G V M. Arrogati bona. quanq iam olim ariogatori om nia acquirere tu his solum quae capitis minutione pereul't cXceptis:hodie tamen principali constitu tione solus ipsi bonorum adstititi'rum arroginusii uiuetus acquiratur: ut c0nditionis melioris nρdit is,que ius Ciqile patrem, qua que natura fecit.

tate acquiredi modis:de hseeditate , qης vel ex testamento vel ab in viato ad nosperetinet. Deinde

472쪽

ipsa similitervel ex resto,uel abissato bis deferpur.Dicamus,ct de tertia p riniuersita;e acqsitiq'Re. Haec aux neque lege duodecim TabA-, n que e dicto Tratoris inueta sed eo iure,qwsine siripto et ex apibationetrudem; eceptu est, introdis Era est incommunem riuitatis usum. longe seliud est lemo aliud ciuilis usius. Monia lex ea, hal t appellationem , ut lex duo cim Tabularum,lex Alia Sentia, lex Furia Canima , lex Falcidia A VIus uero ciuilis iap Ibatio prudentium nulta scriptura constans quum . . . a

quid primum sine scripto indictum est , deis de per usum longiui productum ad extremum, quum prudentes id utile esse iudiease sent,approbationesu; confirmarunt:veluti, Ec- , cesi paterfamilias in arrogationem se dederit , . Omnes idius res corporalei est incorporales , qus oliduri debentur,a: Napori antea quidem acquis bat , dominum eum rerum suarum faelem: iis xceptis , quae per capitis diminutionem pereunt , euiusmodi est operarum obligatiυ ,

agnationis, nam iure agnationis propter cinpitis dimimuionem a liperiorum agnatorum ureditatem non v ocabatur. Vsus enim O Uufo ctus, quanuis olim hoc quoque modo extinguerentur, pisastoris tamen nostri Eonstituti=hi prohibitum es , ne minima capitis seminutioneper rent. Sed idem uti sanctissimusnoster Imper tor , acquisitisnem hanc, quae per arrogationem sietas i is a Uum contraxis , similem eam faciens aequisitioni rinuralium parentum ..

473쪽

Eoniam meme naturali . neque adinmotairi quicquam ulrra usium fructum in iis rebus aequi ritur, quas liberi extrinsecus, O non ex re patris

aequirunt. A. R G V M. Arrogati haereditas ad arrogatore,nisi hi, qui lipsi de Ilire praeserutur,supersint,defertur,nec pronominibus ante arrogationem contractis proprio nomine recte conuenitrusi fili, autem nomine utilitercimpeditur. Mor contingar,ut is, qui in areogationem aec

νψο- Dptus est, apud arrogatorem, inque adoptiua familia decedat:em rerum dominium in arrogatorem transit,ni versist aliae personae , quoeoxstitutione Imperatoris nos,i, patri in successio . sed qςvi nonpossunt,praferantur ., di Sσμtem is quise in arrogationem dedi debeas uerso. siqu/bM,ipso Pidem Iure, ricta ratione ν l

rogator pro eo mutenetur. Quomodo enim ex eo

quod alius contraxi cum alio agetur Sed nomi nesilr agetur cum eo:et si nolit eum demdere , facultas datur creditoribus:ut authoritate competentium magistratuum , bona , quae*3 adoptiui eum Uufructu futura erant, si sese in arrogatio nem non dedisset,inpossessionem suam redigam ,

De eo cui libertatis causa bona addicuntur.

A R G V M. Τestatoris in testamento libertates relinquentis si haereditas ab han ede scripto non adeatur,ac pia

inde

474쪽

inde mitturae sint libertates ipse: potest idem, cui di libertas relicta est,aut alius qui piam colore coseruandarum libertatum quaesito, defuncti bona sibi addici petere, & satisdato creditoribus de suo recipiendo,haereditatem apprehendere, eiusdemq;crecfitoribus quatenus defuncti facultates ferent satisfacere. Et quibus libertas directo aut per fidei commissum relicta fuerat,hi liberi mox fient,quia libet a fisco bona intercepta fuerint. uo fit ut eodem uno remedio simul & derunctorum uoluntatidi libertati,& simul creditoribus consulatur.

nis per uniuersitatem,noua admodum,ct veteribus ignota,ex constitutione D.Marci inuenta.

si hi, libertatem aecceperunx ex quo nemo hsreditatem adit, Iibertarum conseruandarum causa bona sibi addiati perant, id assecimentur, i emadmodum dicta Marci voluit constatutio, quam ad Popilium Mofum scripsit in hae specie. Verginius cysidem minians testamento condito,ct Titio h rede insituro, seruis suis libertatem reliq1ιit, quum ct creditores haberet.Is qui haeres scriptus erat,baereditate adire noluit. purum erat, ut ereditores in bona mitterentur,et ea sicuti uellent disponerent: ualiquis eorum,qui libertatem in eo testamento aceeperar inomine Popilius RUus bona sibivolebat addicinui et' tibertates eoni seruarenturio creditores danno non asceretur. Aditus igitur Marcus Imperator , in hunc modum reseri te Si Vergia

ny Valentis,qui quibusdam testamento'o libertatem adscrisit, haereditatin is , quem Lere-

in testamento.

475쪽

3ρα INSTIT. LIB. ILI.

.demscrilserat,non vultadire, O ex hocpericu- um est,ne bona a ereditoribus distrahantur: adi ni competens iudex Θb eo, φιi libertatem in rate inmio accepis,o Ini bina co1 seruandammobertatum gratia culis addici, rationem dem derii eius habebit,ct bona ei addicet.Sic tamen,

ii , directae libertates, O ea, quael respeciem desed F relicta sunt, asenitur. Dummodo ante omnia datu sidaeii librilia , aut aliter icti nee , securos faciat creditores, de solido, quod euique debetur , soluendo Et hi quidem , qui bus directa tibertas data est, perinde sunt i beri,acsihaereditas ab haeredescripto adita fuis set , hoc est , Orcini fiunt liberti. In dis autem:quibusfideicommissaria libertas relicta est, is, cui bona addicta sunt , factum manumittentis supplebit, O ipsius sciliceisiens liberti. --

tea autem is, cui bona addisuntur, diceret

2 On aliter mihi voti bona addici , φ b e con Qitione,ut qui directas libertates habent,

mei liberi ant. Hoc enim proponens audietur,er po tutationem eius eοηfirmat Imperato re' duntaxat, sir, quibus directa .libertas debetur a consentiunt. Sed O isiud eadem constitutiqad confirmationem suae humanitatis asicit Ais enim , Si nulloadeunte,siscus ut vacantia: bona defuncti occupare voluerit , non alitem ea

capiet, suam si libertatem se , qui te tamenti manumissi sunt , praestet: defuncti feruetur voluntas Dbrui, si haereditas adita fui x, ea

. Praesem reser tu non libertatibui inusii με

476쪽

ni verum etiam defunctis:n e bona eorum a ere g.hoc diroribus possideantur, O veneant. Bonis enim rescri mni eorum,qui libertatem acceperunt, per occa---d senem conseruandarum libertatum addictis, cessat bonorum venditio: quoniam idoneus desu

icto defensor inuentus est , cpsi securos, de solido quod debetur soluendo,creditores faciat

Α R G V M. v. Bonorum libertatum conseruandarum causa addictio, tum demum locum habet,cum aut ex testa mento,aut abintestato, libertates relictae fuerint. Et licet qui semel haereditatem repudiarit, rem - tione petita,eam rursu= adire que/t, bonorum tamen semel addictio facta,libertatesque datae mihi me reuocabuntur. Et quae inter uiuos liberi tes da'' hae fuerint, bonorum addictioneni fieri non impe-i i indient:quanquam de his cotentii possit,num in fraudem data sint creditorum. t.

I rimis hoc sciendum est,etuc iocum se huic s. I

rescripto, Pu libertates testimento duipstat. priinis uod ergo si quis intestato decedens eodicillis in. bertates dederis,neque ab intestato pusiqua haereditatem adierit ρ Et huc quoquesententia constitvrionis trahenda es. Sin autem quis testamento fasti decedat,nec testamento libertates, sed codacalis relinquat:dubium non estiquin hie con ti- tutio locum habeat.Tunc autem con Esurionis Mer l, νba locum ei ostendunt esse, quum nemo ab int sato successor existis r ergo quam diu incero tum est an existat quis , an non existas cessαι constitutior quum vero certum fueris i ne mi m

477쪽

s; INSTIT. LIB. III.

ἡ sis tio vires'as expliedι .a ' lictis, minor quispiam vigintiquisque annis adh reditatem huius uocalaturiab tinuit ab haereditate.Locusne es constitutionitari vero quoniam per in integrum restitutionem ad haereditatem redire poterit, cessit constitutio3Et dicimus recte ex constitmione petenti bonorum addictionemsieri: quanuis is , qui ab haereditate abstinuis, possis deinde penitentia actaper in integrum restitutionem adeam redire nid ergosis Osi addictionem bonorum O praestitaei iam libertates, adolescens

in integrum restitutus haereditatem recuperauit ean libretates , quGemelcompetierunt,revocabuns haec consti . pr seni constitutio con seruaridis liberia tutio. ιιbus introducta est.Si nulta igitur libertas reructa est , tractatus eius nonprocedit.Titius,quum ereditores aliquot haberet, seruos suos inter v iari . m manumiserat,aliis monis causa libertate, de e s dis: dicendo inter manumittendum e Libero vos esse volonisiis hoc morbo liberatus fuero. Mortuus eri Titius. editores volebant reuocari libertate dicenter in fraude ui eas datas fuisse. Hi, quia numissi erant, bonasibi petebant addiei ereditoribus de indemnitalepromittentes. us. sεd diem haec dicentes: quamuis verba con titutis- cumul nil adhunc caseum nonpateant.

β. Sed quum multas diuisiones huic iuri Imperator nostersanctissimus videret deesse consiliamionem ediditper quam perfectissimum est Ius h misuccessionis siectum.Porro sublines elusice

478쪽

modi , ipsi constitutionis Uius verba iacebunt .

De successionibus sublatis , quae fi

bant per bonorum venditione& cx Senatusconsillio , Claudiano. a i , TI T. XII. -

Sublatis, quae olim per bonorum venditiones, dc ex Senatusconsulto Claudiano fiebant, successionibus, hodie per uniuersitatem acquirendi modos sanctissimus Imperator quat uor reliqui imimirum haereditas bonorum possessio per arrogationem, di bonorum libertatem conseruandat una causa addictionem. Formula autem,qua in iure olim bonorum venditiones fierent,hic egregi sinnil & docte traditur.

De eam per uniuersitatem acquisitiqnem , quam proximo titulo exilicauimus, eram aliae per uniuersitate acquisitiones . Quod genus fuerit , Bonorum empιi' :quae de bonis debitoris vendendis per multas ambages multoset, circuitus fiebat. Et tunc locum habebat, quando iudicia orianaria in usu essent:

hoc es, cum vno tantum tempore conuentus hamberentur.Porro de conuentu,ὶibrotrimo abunde

distam est.Hodie vero quum iudicia sint extraordinaria, O quouis tempore exercetaturinon iniuria edi bonorum venditiones in desuetudinem abierunt.Est eum pluribus debere quem comper tum est, ῖcio iudicis continetur,ut creditoribus

bona communis debitoris possidere permitra a

479쪽

que ex eo rempore, pr at e praescriptioni ta lia quaedam addebam, Verbigratia, Ea qui curique emerit, creditoribus in dimidiam partem earum,quae ipsis debentur, respondere debet sis,ut

eui centum aurei debentur, acc piat quinqua ginta: O cui ducenti , accipiat centum. Axque

quum post hsc,statutum tempus praexerisset,punc

emptori patrimonium debitoris addicebatur . Et vocabatur is, qui emerat , bonorum emptor Actionesque omnes , quaecunque ei vel conir eum, qui passur erat bonorum venditionem, competebant, hae in bonorum emptorem transfereba, tur,ct utiliter vel experiebatur,vel cosiueniebatur cuter bonorum possessor. Uterque enim succosior Praetorius est M. Sed quemadmodum iam ante dictum est, omnes illae ambages otio inutiles , quoniam iisdicta 'nt extraordinaria. . x x

Erat O alia per univositatem aequisitis. 9' ratquae inuenta fuit ex Senatusconsilio Claudiana.i 2 amsi libera mulier serui mei amore accensi,' impedimento fuisset, quo minus frequenti dilia

gentis eius opera ministerioq; viere : licebat mihi denuntiationem coraxsiseptem testibus ad eam mittere,monendo ac iubendo, ut a seruo meo ab- sineret Si non parebat denuntiationi primae,nec

abstinebat , licebat fecunda denuntiatione

uti. Et quumisia nisiit de conssetudine suam raret , denuntiabam ei tertium. Si neque tunc a seruo meo se continebat : profitebar ', ac profereba denuntiationes meas aprid Praeto rem aut Praesidem,qui interloquiuionesua,eam - . - mihi '

480쪽

398 INSTIT. LIB. III

m i in seruitute datat: γ dominus liciebar, mon mulieris tantum, sed etiam omnium bonorum eius.Id quum Imperator noster religiosismus temporibus suis indignum iudicasset, fusi lit, o e tauitate Ja eiecit,neque Digestissuis passus est inferi. Sic igitur quatuor sunt per uniuersitatem acquisitiones,haereditas, bonorum possessio,

per a rogationem, er bonorum addictio libertarum conseruandarum causa. Et hae adhuc in communi ussu uersantur. Sublatae aurem duae skns ,

O ex Senatusconsulto claudiano in seruitutem redactis.

De obligationibus .

A R G V M. Absolutis,ae perfecte Iuris ciuilis partibus prioribus duabus, de Personis nempe atque rebus, traditis, nunc ad tertiam partem transiturus, quasi viam praemuniturus,prius de obligationum vi atque natura tractat,ut inde velut fonte & actionum primaria materia ad ipsas actiones, sit huius studi, candidatus non modo paratior, sed instructior ruoque. Et quoniam hic titulus,aut finiendo, aut tui gendo procedit,argumento summario no eget.

Vtin de rebus dictum si transean mus nune ad obligationes. βι- qui , possis aliquis ordinem hune reprehendere, o dicere, nos aeter quam promistum est, de Obi gationibus disputationem instituere. am quum ιibro trimo dissereremus , circa quot Ius Ciuile Romanorum versaretur,diximus id omne esse in

SEARCH

MENU NAVIGATION