Institutionum iuris ciuilis libri 4. Olim a Theophilo antecessore in eum e Latino uberius diffusiusque translati, & nunc nuper e Graeco in Latinum per D. Iac. Curtium Burgensem iurisconsultum conuersi. In quibus multa, quae in aliarum libris, vel dee

발행: 1573년

분량: 734페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

721쪽

MMilitari testamento

Mandato a

Nuptiis Noxalibus actionibus oObligationibus

2o8 Quibus non est pe quin facere testamen tu ui. Quibus modis testamenta in firmantur av

398 quibus modis tollitur tali obligationibus ex conseqsu gatio AE 344o Quod cum eo,qui aliena poObligationibus quae quasi ex testate est,negotium gesta contractu nascuntur DC esse dicitur 33s Obligationibus quae in deli- l cto nascuntues Rerum Muisone is acquia Obligationibus quae quasi ex rendo ipsaru dominio irςe 'delicto nascuntur 4 66 Rebus corporalibus,dc incor officio iudicis 6os poralibus 15 Ρ Replicationibus syrPatria potestate Per quas personasaiobis , ac- Sati*ytio'e tu orum vel eu

Pen quas personas n is o- Suspectis livoribu3 vel curabligatio aequiritur' 4 1' toribus

Perpetuis & temporalibus: seruitutibus assactionibus, & quae ad hae singulis rebiis per fideiconi redes & in haeredes, tran- missum relictis 3 1sseunt 38o S.C.Tertuliano 3st Poena temere litigantiu Ρ8 S.C.Orficiano 33s Publicis iudiciis cis s*ccessione cognatorum I6o Pupillari sebstitutione, Successione libertorum 3 o successsonibus sublatis, quae Quibus ex causis manumitte fieb ni per bonorum venre non licet 3o di sionem, dc ex S.C.CIau-Quibus modis ius patriae po diano r9ς testatis soluitur 6 8 Stieulatione seruorum 4ra' Qui testamento dari possint Societate 432, tutores vel non 8 si . quadrupes pauperiem Quib. modis tutela finit ror 'cisse dicatur IIo

Quibus alienare licet , ver satisdationibus v

722쪽

sit, cogi non debere . monia eo tepore , quo lis ad exibendum contestata,ct iudicisi acceptis es, non dum copleta erat . apio, quanuis inter morasae dilationes iudic , , tempus e praeterierit.Veru quonia ad litis cotestationem recurrisolet,pso tepore nondu inucapta erat res:non immerito perinde restituenda est,at,si reifacta no uideretur esse per usucaptione. Propterea quod ut dictumen codemnatione retro trahamus ad hoc,ut similesibi ae aequale faciat litis cotestatione oedo fructus medii teporis, id es eius quod inter lilii contestatione O condenasione es, reddendisunt a reo .Quodsi neget reus , i , 'efrustratione,rea se restitui inpsens pse: forte quod alio in loco

sit,ips ei ad restituendi, dabitur. Sic tamen ut eo note securii faciat actore, quod rem restitururus sit.Sin uero neque confestim iustu iudicis rem exhibet , neque se postea restituturum caue in id condemnabisur,quod actoris intererat Drem sibi litis contestatae tempore restitui . . A R G V M. In iudicis communibus & diuisoriis,' sunt iudicis partes, ut res singulas singulis adiudicet cuius res adiudicata prqualuerit,eundem quatenus' ' res pluris est,alteri in pecunia eatenus condemnet, quemadmodum dc qui ex re haereditaria fructus pcepcrit,aut in ea versatus male fuerit, quatenus coheredibus ob id adsuerit, eatenus condemnandus en Quod si in comuni diuidudo iudicio res inciderit , imae e moda sectione non recipiat, eam uni prorsus adiudicet, quem alteri pro parve rei in perimi T 'rro quis Virur familiae reciscud Oscia Iuliae. . dicis est,ut singulo rei integras singulis hgredibus

723쪽

TITVLVS XVII 1 fia

dicatu es,pluris ualeat, qua quod alteri, irruiteem hunc debet cohsredi certa pecunia 'rex indictum est condemnare,nimirum,ut a qua uter que partem habeat: ueluti, primo adiudicauis. res aliquas, quae mille aureis ualeat: Secundo a lias,quae octingentis . prima Secundo in centum aureos condenabit, ut ita uterq. mngentenos habeat. Quod si euenit: ut unus aliquis haeredum solus ex rebus comunibus fructus colligeres , aucut rem haereditaria vel corrumperet, uel con*vimi et quid nsi uinum fueris,ct id aliquis ebitarito dr earum rerum gratia cohaeredi eodemnandus est. Hei vero haec tantum quum duo haere-dessunt ,sed etia quum plures locum habere deabent. E idem dicemus O in comuni diuidundo iudicio quum de multis rebus inter aliquos c Umm'nibus diuidendis agetur . 2. qvu de una re,ve

lutifundo , agitur tue si quidem comode , o H id , de quo agitur, no laedatur,regionibus diuidi fundus pum, quonia forte est uinea habetinoi

uetum,poterit Iudex tini vinea adiudicar q,ct a breri oliuetu. sic tamen, ut is quipotiorem partem accepit,alteri dare pecunia codemnetur. Sin au res diuisionem commode non admistat:aut etiam.

feruor H, de quo agitur,aut mulus, qui in iudi ciu deducitur , uni tota res adiudicanda e=sic

tamm ut is attrei certa pecunia conuemrietur. A R G y M' . . . In sinium regundorum iudicio, in hoc iudicis est officium ut dispiciat, num modis agrora. fines distincti sint,cui tum aptiori us ab ire agro rum finibus licet cum mucis . quidentioribus i

724쪽

Wiὸ INSTIT. LIB. IIII.

quam hucusque extitissent,in praesentia di*ngui

non possint,quo eueniente, partem agri huius,alterius agro adiiciet,que in pecunia ad iustam partis xtussiem aestimationem alteri condemnabit. In

quo etiam iudicio id quoq; spectatur, ut si quid

circa agri fines maligne gestu ab uno sit, vel alias agros dimetiri passus non sit, is puniatur: Caeteruq Wod uni adiudicatum in tribus his diuisoriis iudiciis, nimirum familiae erciscundae comuni diuidundo & finium regundorum fuerit, statim eiussit,cui adiudicatu est.Qui modus est reru singulariu acquirendaru,s. per adiudicationem ciuilis.

μm autem sinium regundorum inter aliquos agitur: secum Himare debebit Dia dex an in Praesenti specie Opus sit adiudiacatione: quae sane uno casu necessaria erit.Si. meuidentioribus sinibus agros distingui melius 'quam antea fuerint distincti, icium Iudicii est,

ut ex Inius agro parιem aliquam alterius rivi domino adiudicet , O ita certos in ea parte sines constituat. Quo casu consequens est , ut cum auseri certatecunia condemnes. Quod si quis vici norum aιiquid malitiose eirea sines commiserit,

quoniam forte verbi gratia ) lapides,oui siner

inendunt furatus est,aut arbore quae siner dirimunt, excidit: ct eius damni nomine aduersario condemnandus est. Interdum etiam is, qui contumaciter aut inobedienter iussis iudicis no paret, 1 rnas dat, O eius rei nomine hoc iudicio condemnatur:veluiAQuum de sinibus esset inter aliquos quaestio,iussit iudex virus agrum metiri,id alter litigantium non est lasus sieri. is vi in iudi-eem eontumax. cui ia di tu est,condemnabitur Porro quod ο ex his iudicii destfamiliae erci, scun-

725쪽

scundae, eommuni diuidundo, aut sinium regum dorumalicui a iudice adiudicatum fuerit, eho is statim dominus sis,cui adiudicatum eH.Et hic ergo per adiudicationem acquiredi modus, in nismerum eoru actuumper quos ciuiliter rer singulares acquirere solemur,referri debet. 3

De publicis iudiciis.

A R G V M. De publicis Iudiciis tra*aturus Imperator, ait primum ea ab actionibus ciuilibus maonopere differre. Deinde quae publica,& cur ita dicatur, etymo quodam ac descriptione demonstrat. Postr mo publica Iudicia diuidi ut alia capitalia, alia non capitalia sint.

N. Magna cura legibus suntpi blica iudicia.Porro haee neqi or

dinarias actiones exercent, ne

que quisl a simile inuenimus in his iudicii diΡutiendis, atq; in

aliis caeteris. Magna.n.inter ea differetia est,tum in in timendo, tum in exercendo. Hemo igitur, quipublico iudicio quem postulabit,dicere poterit:Hae actione agosed dicere debebit: Hae lege postulo. Hic ergo videas ct tormenta decerni, seis quaeAiones haberi,in alias bona publicari,alias riuitatem amitti,alias libertatem eripi, alias vitam adimi. Quae Omnia a pecuniaqs iudiciis abhorrent. bliea aute dicta sunt, qj cuius exp-tulo persecutio eorumpierunq; detur.Dixi Ple

r Dqμia qus a personae sunt, quibus publico aliquem iudicio Usulare permissum non est.

726쪽

f. Ite lex Iulias

sciemadmodum in e ramonis publicorum iudiciorum doctritis,latim lenius tradetur . , Publicorum iudiciorum alia capitalia'nt , Psdam non capitalia. apitalia vocamus, qusul imo suppliciis reos assiciunt id est,anime amissῖοnj,vel aquae ct ignis interdictione, vel depona-τione vel metallo cstera 'ro quae publica sunς iudicia, erinfamiam euia amno pecuniario iserogant,haeetublica quidem putantu non tamen capitalia. I A R G V M. Quonia proxime dixit iudicia publica in duas

scinA partes, ac proinde illa in gedire dutaxat aetigit: nuc speciatim recte atq; ordine pros quitur . excutit. Ac primu de lege Iulia maiestatis cuius crime ne morte quide duobus casibus extinguitur.

Et x aute ver pretiu enumerare publica radioia 63 igitur lex Iulia maiestatis, quς in eos qui contra Imperatore uel MFub aliquid molitistini e eiit. Prna aute eius animae amissione sustinet atque exercetur , bisupra inii io libri. a.diximio e iam post moτtem Uranni. . KA R G v M. Crimsi quoq: pubIscu ex Iege Iulia de aduIteriis

est cuius poena no ex aequo omnibus imponitur. sed aliter honestiores liter abiectiores,puni uturi

S ct ἰρx Iulia de adulterys,quae non eos tautum punis , O capitali supplicio assicit , Θ.aliena matrimonia violant , sed etiam eos qui masculis miscentur. Eadem rex O stupri gi rium punit , quum qreis sine vi virginem aut viduam honestentumgem cor ιmpis; pomamque i

727쪽

qui tale quid admisit,constituit talem, honestor sit,pars dimidia bonorum eius,public iure sin humilior, ut post corporis coerΠoner

relegetur . in

A R G V M. Adhaec lex Cornelia de Sicariis, e publicisque iudicis est , a sica gladij genere dicta, unde &Sicari, homicidae dicuntur, quorum poena, ac 'ultorum facinorum alienum luc continetur.

Ertio ea lex Cornelia desicariis, quae homi- i eidas gladio punit,vel etiam eos qui bom: - res occidendi causa.cum telo ambulant Noreo' 'ius in iis libris, quibus legem duodecim Tabular. interpretatus es, ita scriptum reliquit, Telum vulgo no solum cελος significare, quod ab arcumittitursed etiam Omue, quod manu cuiusquam iacitur. Itaque ct lapis O lignum O ferrum hoc nomine eontinetur. Dictum autem ab eo telunidetur: quod exspam, O in longinquum mιptatur: a Grsca videlicet voce consiguratum απο του τηλου telum, atque hanc significationem ex Graeco nomine inuenirepossimis. Quod enim Latini telum appρu nt, id Graeci CZλων nominant, et ποτου ζαλλε'M. Eiusce rei ves amplissimus testis es Xenophon, hunc in modi scribens : κυ τα βελη ομου εφερετο, λογχαι οφεν, οναι πλειφιδε - λm adest, Et telaymul asserebantur, lanceae, baittae, fundae, dis cplurimi Iapides . 2 am quum των idest , telorum nomen praemisisset, ct c ter

728쪽

eomelia de sicaris. Sicarii vero dictimisr homia eidae a sica, quo nomine ferreus culter significa, tar. Eadem lex ven os capi aliterpunit, qui artibuι odio dignis, , venenis, ac magicissis surris seu carminibus homines occidunt , vel k- alia medicamenta sublice vendunt. A R G V M. i. alia

nenio

una γ

opto ius in

meri

ex pompeia de parricidijsteterrimum parries dij scelus noua poena persequitur. Atrociora enim

delicta poenam atrociorem commerentur.

E Si sex Pompeia de parricidiis,quae asser

rimum crimen noua persequitur poma. Cauetur autem ea, ut si quia aut parentum suorum ali euem,aut silium , vel aliquem liberorum eiusdeosseCilonis , o qui nomine parricidii comprehem datur, ne clam siue palam occiderit: necnon is, cuius dolo id factum , aut qui eonscius criminis fuerit, quanuis extraneus sir gna parricid3 ρο niatur. Nessi tamen lex aut gladium minatur , aut ignibus tradit, negalia ustaselenipsse euassicii,sed in bubulum culeum eum iubet immisti,cum cane gasiinaceo Ovipera,Osimia,Oita culeo insui,ab anguste eum eiusmodi feris ι

rentem, secundum qualitatem regionis inquatunitur , aut in proximum mare,aut si mare logius abest in flumen proici.v k omnium elemento rum usu er visus mortuuspriuetur. m omiuus eum culeo insutus', ac in aqua iactetur, caeli e aeris usu caret,O mortuus,terrae bono rem non consequitur, quum huc atque, illuc' Hus unda , culeum ferant. Praediri autem boriis ideo una insuuntur, Pomamsimiles ei mo, -

729쪽

Hshabere videntur. Ium alla ex iis parentes oceidunt,aliae nonse continent,quin cum iliis pugnent.Quodsi quis alios, qui e gnatione sibMautonitate iungantur , occideriises legis Corneliae

de sicarisennam sustinebit.

A R G V M. . Lex Cornelia de falsis, quae & publicorum iudiciorum aduersus eos competit, de quibus hicidisseritur. Eius autem poena pro delinquentis conditione non ex aequo omnibus imponitur.

E Si is m lex cornelia de falsis, quam se testa

mentariam uocanu s.Hae punitur, qui te iamentum , uel aliud instrumentum falsιm scripserit , aut recitauerit aut subiecerit :uel quimgno adulterino signauerit: auisignum adulterinum dolo malo sculpserit. Est autem earum rerum potasinseruis quide ultimumsupplicium, Demadmodum edi in. lege cornelia de sicanii acutasci, in liberos uero, mori

lia de salsis. Inter publica quoq; iudicia sunt lex Iulia de ulpublica dc ea, quae de vi priuata est. Ite ea quae peculatus nomen sortita est. Quarum poenae quid persequantur,hic apertissime traditur.

SVnt adhaee o duae leges Iuliae, ima de ui pu

bliea,ct altera de uipriuatar aduersus eos , qui uim uel armatam uel sine armis commistum. Sed.nsi quidem uis eum armis istata fuerisdeportatio et,qui illam commisit, incumbit. Sin uero sine armis in tertiam partem bonorum:

publicatio imminet. Quod si quis ter uim uirgimem, aut viduam,aut Deo de aram ds asca

lia du

730쪽

triam aut diacρηhlam rapuerit, uri cum Ss qu opem ei dederint,capi' om psnam IJ δις, F madmodum Imperatoris nos,i consiliu ione cauetur, eA qua omnia ea apertius cognosci pNerunt ite Addatur his O Lex Iulia de peculatis , oua eulςx tu punit, qui res uel pecuni*publicas , auisacra ij δ pq religiosai furati fuerint. Sed siquidem Iudices. aut Magi iratus , rempore quo alii Magi phalis erant pecvinis public 'subirq t xerim: xv atiter in leomanimaduertitur , clim iis qui mis isterii, murisad hoc adhibuerint . Asaac eandem p am subeunt 8, iures ab his furto subtracto scierit receperint. Si Pisaιis sprster prsdictos in hoc erimen incidericus de

Praeterea.

ptata est tigrabia ce magiariis: Cuius boena quadoque capitalis, quapd 'Meienior eu. Suntdcalia quoq; quae paucis hic perstringit Ingerator, de quibus fusius er plerilis in Padectis diuertatur.

'er publica iudi via habetur se lex pabia

deplagiariis, quae interdum ex principsi con' stitutionibus cultatem poenam irrogo. Intem dum etiam leuiorem , ut ex codice ct constitu'tionibus cognscintest. . e nr ct alia publica Iudicia eveluti lex Iulia de ambitu , να aduersius eos competit, qtalecuniam ait 'ibus dederint , ut magis tun aliquem vel honorem sonsequerentur, Ex lex inita ruetundam et qΠ gore sua extendit aduera sui

SEARCH

MENU NAVIGATION