장음표시 사용
701쪽
discedimus propter incommodam habitationem , sterantes fore ut quum tempus multauerit, eo. dem reuertamur . Iam primum vero possessione indipiscisolo animo non1 sumus:*elutH Praedia quaedam:quae in ilia prouincia sita sun mihi vena disti.Volebas ea misi tradere. Ego nec acciperera ex. distante ternoum statis posium: nec aliquem illuc mitteme. in animum induco, qui accipiasu Disere σο tibi noti potero, Discede an E isH-niam ego si σηimo possideo . Nam id
corporaliter traditam , solo animo retinere pos
sum. Qui a-msint, per quos acquiri posse queati amesivra libro secun o exposuimus . . .
i 6 Risi V M. i. ibi Recuperandae p6nessionis interdictum , Unde vi dicitur, quod bccasione possessionis spoliato,competit, quanquami eam a spoliante i,clana,vel pr cario, ex interuallo tamen haberet. Si quis tamen hodiebatilina pen vim spoliet dominus se ipse spoliator, rei dominio cadir, si non dominus, de rem & eius aestimation in reddit , ac praeter a lege Iulia de iii publica lut priuata, iuxta negothre uis illatae qualitatem , reus factus, criminRlis erpunitur. Caeterum qui armorum appellatione;qvatum ad pyaesens nesotium pertinet ueniat, hic ex contextu planum eu.
randae meis me deiecerit, opus mihi erit praedicto intem uicto quo posessionem mihi is rectituere compelle
702쪽
turi uanuis ego iam ante ui eum expulerim, auqelam in possessionem venerim . vel eam precariqab eo rogauerim. Et haec quidem ita tradebant s. sed veteres: sed hodie ut diximus) Priseipum constitutionibus cauetur, ut si quis rem suamper vim occupaueris, dominio eiuspriuetur. Sin vero alieviam , simia O eamrestituit 'O mmationem eius dependat est cui vim fecerit. Porro φιi ali quem de psessione, in qua erae deiecenis,nonsorium dicto interdicto tenetur,sed etiam m. rimen legit Iuliae de vi priuata aua de vi public incipdit. Tunc autem locum habet lex de vi priuata , quum sine armis uis facta est a Si .enim cum armmis it depfesso G deiecit, lege Iulia de vi publica tenetur. Armorum autem appetiatione non
sium scuta es glad ODIstae interliguntur, sed
etiamfustes Olapides, o omne instruminium, quod nocerepossit c ' i',
Repetitis superioribus duabus interdictorum diuisionibus,nunc tertiam ac vitimam eleganter tradit Imperator, inquiens, Interdictorum quaedam fmplicia , in quibus quis actor sit, & contra qliisi reus facile anparet. Qiraedam vero duplicia sunt in quibu haud facile dignoscitur, uter actor sit an reus . Inter Quae sunt & prohibitoria quaedam,uel ti Vti pqssidetis , & Vtrubi. Caeterem hodie rei cta uteri interdictorum proponὸndorum formula ac solennitate, in eorum lociim surrogata. in f
703쪽
de fenisnus Oalteram diuisionem, quum O,alm esse adipiscen posse oris, alia retinendae,ct alia recuperandae icatur nunc O tertia diuisis interdictorum, quoni mi aliasimpliiciasant er atia duplicia: Eisimplicia quidem sunt ,
res squi asst.raestitui sibi uult possessionem, aut
persὸnam,qur calatur,in medium adduci. Reus mero estis' , qui aut restituere pol resonem aur per am in medium adducere cogitur Prohibiator rum autem interdictorum alia simplicia
sunt,ct alia duplicia. Et simplicia quidem sunς.
meluia quum P tοκ prohibes. in locu sacro , aut flumine publico,iriparue eius aliquid fieri. Is .n. qui/rohibet,actor est,qui Uero prohibetur,reus. Duplicia autem sunt : ueluti:Hii pol est, ct V rubi. Porro ideo dicuntur.duplicia, par utriusque litigantium in his conditio est: neque nussiquam eorum praecipue ueI actor uel reus uitietur:sed luterque eorum actoris se rei partes sustinet itaqua ct Praetor in interdiciti metia quadam enunciatione usu , est , ne pse hume negillum ex verbis suis actorem faciens .P am in i ter disto, Uti possidetis, in haec verba tyoquitu emi possidetis, quo minus M. Nec disit polydei:ne ad unum,sermoἡem Dum irisere uideretur . In interdicto I quos σVtrubi his uerbis usus est i iridi' us=uni se uus ille , de quo agimri malar epa ebiseus msuerit, quo minus is em ca im si pide quomodo , hic Pigerit, Vtrubi αδ, apud ue
704쪽
r nne 7, dixerit, apud te. imuero de ora1ne ritu interdictorum superuacaneum est hodie cere.' - guqties extra ord inem Im dicitur,qu lia sum omnia hodie iud cia non est necesti interdictum reddi. Sedsine iis iudicia exercentur utili aetione loco interdiciorum reddita. Sic igit rquisque intendere consueuit. Conmtuo adu sus*e utilem.actionem, velut ex interdisti Saluia no , aut ex interdicto Vnde vi, a t alio quoisit.
nobis olim iura constitueret, O ordinem Iudiciorum inuene-νunt: libidinem eorum qui faciis ae temere ad litigandumprecederent, reprimere voluerunt λ
pe .n eriposset, ut qui nullam aduersus me actionem haberet , iudicium tamen mihi dictaret hae secum in animo sitis reputans . Si contingit ut ii dici imponam, nempe aduersarius mihi eqnden misitur: sin autem piceumburi nihil sin quo laesus uidear. item alius quispiam quum deberet , ad negandum tamen linguam suam ret, ita apud se cogitans Si impono iudici,Hυμ- lutionem consequar. : sin id non .possum , Mi non videbor, um id fluam quod debeo. V teres igitur has alias actorum earumniatio, mei O reorum fraurationes quum Mecidere cu' e cc 3 perent g. Da ordine
705쪽
. Α R G V M . . Mulm partis decim quae olim improbis litigatoribus infligi solebat , hodie ab usu reiecta , qui
improbe ac temere litigat in periurium incidit,ae praeterea damnum, impensasq; omnes ac de causa octas victori dependere compellitur.
Hse autem iusiurandum Imperator nψer, g .haee in locum, O pro veteris calumniae actione autem introduxit , quae iam per desuetudinem sublata est. msi cum aliquo quanis actione egissem,ae succubuissem,e inuentum fuisset,ealumnia reo a me paratam fuisset habebat is regrestum ad me, de calumnia mecum agere poterat. quae actio condemnationem in decima eorum partem habebat quς το in priorem litem deduxeram:veluti, . condictione verbi gratia ad 'centum aureos, .gi, O succubui. Agi meeum poterat de calumnia in decem aureos. Quoniam igitur hae amode'ealumnia in eommuni usu non erat,in Ioeum
eius introdusa est dicti , iusiurandi praestatio, ut improbus litigator impenser-damna litis
aduersario soluere cogatur , in qua temere lic-xando istum coiecit. A R G V M. Indicia,de quibus hic, condemnato ignominia
inurunt. Item actiones direMae licet non contrariae. Et qui in illis detectus fuerit , ignominiosus atque infamis efficitur. ioiri Raeter iam relaxas a nobis reoruρο- 'fix 4er aliae poenae. Sunt,n.Iudi a quaeia,quibus damnati ignominiosi fiant. Ex delictis quidem, dam. furti, vi bonorum rapsorum, iniuriarum, de dolorex contractibus vel quasi contractibus, tu- . cc relae,
706쪽
teta,mandari, depositi, quum sellicet diressis monibus agitur xian item cum contrair . m'contrarix ansones ignominiam non lari unxi ve- ut , contraria tutelae adito es, quam tutor advorsuspupillum habeo, pro sumptibus Olmpem. sis, quae in eum remve eius fecerit. contraria mandati est, ueluti quum mihi mandatum est, ut pro te litigem , ct impensas. litis a te repeto, contra Ha depositi est, ueluti seruum tuum apud me deposuisti . Is in aduersam ualetudinem incidit, sumptus aliquos in valetudinem erus feci bos Q. contraria depositi actione a te repeto occtio quoque pro socio amosa estaed nibit est, cur hic contrariam actionem dicamus: quoniam ex utroque latere directa est. Et quilibet ex sociis eo iudicio donatus , infamia notatur. Est autem haes inter delicta, em contractus differenti quod fur so quae talia sunt , mn solum damnatus ignomiama notetur , sed etiam extra iudicium pactui P am veluti constituendam in sese prnam re i merepecunia videt'r:er de paciscendo,delictum suum fatetur. Ex contrapibui vero is ta tum notetur, qui ct damnatus est.2Xam qui decidit, misericordia dignus iudicandus in Α . ' A RG v M. 'u'
Iudicii a citatione initium sumunt omnia. Et qui nop impetrata venia, enm quem alias citra ueγ niam vocare non potuerit, Ius uocauerit, vocato i l in factum actione tenetur, & quinquaginta aureo
g. m Mnium autem actionum instituendarum
707쪽
tum,quo de in ius uocando edicit. Qui.n.cum alia quo litigare vult,ii dicem in primis adire debet , , eum in ius vocare. God si aut aliquis , qui e numero parentum sit, in ius uocatur : auti atronus a liberto vel parentes eius aut liberi , venia a Praetore petenda est. Si enim sine uenia ac termissu eius vocati fuerim in factum aduorsus vocantem datur actio , quinquaginta aureorum sequitur condemnatio .
De officio iudicis. TIT. XVII.
Ius dicentis ossicium est,ut iuAta iuris praecepta, isiue scriptum ius sit, sine minime,ludicet,& sententiam secundum ctionis propositet naturam ferat.
Eliquum est, ut de ossicio Iudiebdisputemus . Atque illud quidem
in primis Obseruare debet Iudex , ne in iure dicendo aliter iudicet, quam constitutionibus, aut legiabus scriptis, aut eo iure puod a sapientibus recottum est,cauetur.Quapropter si noxali ambiue recum egero, quod aduersus me commissum esse dico,probauero ta pronuntiare debebit iudex. P.Meuium I.Titio actori condemno , decem vi reos solvise aut seruum noxa dedere. A R G VM Ddex reii, siue singulari in rem, siue uniuersanactione in ius pertractu,ad rei & fructuu restitutibi' . cc s nem
708쪽
non condemnare,si eum condemnandum permexerit,debet. Quem it,malae fidei possessbrem fuisse aprruerit, non solum quos percepit fructus, verum quos percipere potuit, praestare compellet. Si uero bonae fidei fuerit, ante litis contestationem consumptorum,& eorum,quos culpa nou percepit, occasione minime tenebitur. At post litis cqntestationem idem de eo,atque de malae fidei posses re iudicandum. Nam eum iam ab inde omnium fauetiiuni ratio habenda est.
.Etsi in re. Q In autem quis in rem egerit udo si contra a
octorem iudicat,νeum debet affluere.Sin m nus habere iuris reum perspicit , rem una cum
fructibus restitui iubebit. QOdsi reus se neges
in praesens rempse restituere , ne, id ab eοfri raramnis causa dicatur: conuenies ea, ut iudex ei inducias alienius temporis concedat, int quod rem actori restituat: ut tamen de litismatione caueat cumsideissioribus nempe, visi intra tempus a iudice statutum rem non restitueri constitutam litis aestimationem pre let. s.Et si modsi haereditatis petitione agatur: eadem haere- eirca fructus Liatuat iudex, quae quum in rem dix M agitur,diciasunt. Istorum autem fructuum nomine quos culpa sua ex rebus haereditarii posses for non percepit,condemnandus est, si mala side rediratem ροsidet. suae pene eadem obtinent, chrωθecialem siue si stularem in rem actio
nem . Ham ct in ea, qui mala fide psessionem
rei nactus fuerit, eorum quoque humum rationem reddet, quos culpa sua nonpercepit. Cur aurem dixerim . Pene , tunc quum de iudiciis age-
709쪽
sor issueris,qiii cum agitur, nomine fructuum e rum, quorum causa litis contestationem praecediti neque 'fructus ab eo petentur, quos consumpsit, neque ν, quos nonpercepit.Post litis autem contestationem , tam ad fructi perceptos, quam conmsumptos iudex eum condemat.Et haec in actione in xe, qua res singulares petuntur,dicta sunt, eadeautem et in haereditatis petitione dicta credatur. A R G V M
Qui ad exhibendum actione conuenitur,non id condemnationem euitat, quod rem in medium proferat, nisi eam cum omni causa sua exhibeat. Id est, eo statu quo iudicii suscepti tempore fuit, unde fit, Vt qui usucaptam pendente iudicio exhi bet, liberationem minime consequatur. Quam ob rem fructus medio tempore perceptos, praestare compellitur: At si rei exhibendae promptam non habeat facultatem, tempus ad exhibendum concedetur. praestita tamen prius cauti obe. Qui si a iudice iussius, intra tempus concessiim non exhibeat,neque se pollea restituturum caueat, in id quanti actoris tempore litis contestatae restitutam rem non esse i ntererit,condemnandus est.
OVum vero ad exhibendum agitur,nonssetis e ire',ad euitandam condemnatione i
si rem in medium adducat aut proferat: sed causam rei praestare debet, idest, ea omnia restituere actori, quae habiturus esset, si initio eonsituendae actionis, res etfuisset exhibita . Atque ideo, si inter moras O dilationes iudic3 ad exhi bendum, rem reus vocaperet nihilominus consedemnandus est, non dicere poterit dominum sessectum esse per usucapionem, O ita eondemnari
710쪽
sit mri non debere . Quonia eo tepore , quotis an exib dum conte M,O iudiciu acceptu est, nou dum copleta erat Uucapis, quanuis inter moro ac dilationes iudici, , tempus eiuspraetemmrιt.Veru quonia ad litis cotestationem recurrisole quo τερ ore nondu Uucapta erat resmon ιmmerito pevmde restituenda est,athsi reifactam uideretur esse per usucaptione. Propterea quod ur diei; me i)cοdemnationgretro trahamus ad hoc,vtymιt ibi ac aequale faciat litis cotestamne taedo fructus medi teporis, id est eius quod inter ima contestationἔ ct condenatione est , reddendisi illareo.Quodsi neget reus, idq,'es'stramne,rea se rinitui in psens pse: forte quod alio in loco
fit,ips ei ad restituendu dabitur. Sic tamen ut eo ιesecuri faciat actor re, qu'd rem refluururus sit.Sin uero neque confestim iustu iudicis rem e Usiet, neque se postea restituturum cauet,in id condemnabisur,quod actoris intererat, rem p ilitis contestatae tempore restitui .
. . A R G V M. In iudicis communibus & diuisoriis, ee sunt iudicis partes, ut res singulas singulis adiudicet: cuius res adiudicata prqualuerit,eundem quatenus res pluris est,alteri in pecunia eatenus cina demnet, nil idmodum & qui eκ re haereditaria fructus pcepcrit aut in ea versatus male fuerit, quatenus coheredibus ob id adsuerit, eatenus condemnandus Quod si in comuni diuidudo iudicio res incidσrit . uae eommoda sectione non recipiat, eam uni prorsus adiudicet, quem alteri pro in pecunia,aequabili sententia condemnabit.