In P. Cornelium Tacitum annotationes. Beati Rhenani, Alciati, ac Beroaldi. Eiusdem B.Rhenani Thesaurus constructionum, locutionumque, & uocum Tacito solennium

발행: 1542년

분량: 358페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

21쪽

Iacobo Antiquario Duculi secrev rio salutem. A XI NI S plurimisque rebus in utras mea frtuna a te adiutus, subleuatis ac ornatus, uir persectifime, uni omnium secudum deos immortales plurimum debeo. Et quia parent gratiam nullam unquam referre possem, qua una via daritur tigratitudinis notam ellugiam, habebo quam non rea sine est: er quicquid aut nunc est,aut in luturu mbi erit, tibi acceptum referri debere haud inuitus satebor. Tu mirahi omnia non amici solum ossiciased aselum,pientems paternam praestitiai:tu grauisimis in fluctibus,no solum

mersutum ted obrutum,manum porrigens,in portum perduxisti: tu omnibus incommodis persim tum post longa

certamina praemijs sudoris er pulueris ornani: tu tranαquillam uitam, ad quum enissime frustra contendebam, tribuini. Neque in me uno tua innotuit beneficentia longus ordo post me, Cr ante me extat, te patronum salutariatiam. Num cum ob rarismus animi tui uirtutes,grauistis mos mores,religionis cult-,totius vitae tenorem aequabilem,modenium in isto fastigio admirundam,lenitatem Crmansuetudinem pari coniunctam grauitati,in omni friurina con tintium, mirum scientium atque Iacundium, in dogendri rebuε dexteritatem, ad maxima negotia obeundalicaces cogitationes,in omnibus rebus fide ac pares lauade prudentiam atq; simplicitatem, non modo multitudiniferis acceptifimus, uerum er totius Italiae principes leotrarchae, reges, pontifices te sustexerint, euexerint,prommouerint: nihil unquam tibi ambiuisti, rogasti, impe tracti

22쪽

trasti: quicquid tulisti, honores, acerdotia, nera princiαpum liberalitas ac iudicum fuit, quanquam nec ea quide pro uirtutibus aut meritis: quae licet multis maxima ui, deantur, pleris haudquaquam artibus tuis pares plura tenuerunt. Piget, pudetq; referre adulatores,scurras, d latores, quos cernimus ditiores . Cur tu ut uirtute Cr inis nocentia,im flaminijs,procurationibus, pro luris,alios non excellis s Vergin non eodem iudicio, quo caeteri liis eicitem metiris: ideo quae maxima ini putant, semper contempsisti . compertu habeo exiguo labore leusiniis dis etiam honest imita precibus, honorificent imum quido dum tibi quaeri potuiJe. Obstitit antiquus rigo exprisca

frugalitas, Cr modicta contentus animus. Quod pro te tamen nunquam propositis ullis praemijs Iaceres, iudimus multoties amicoru causa ambitios Nime contendi be: nutita enim multis rogacti atque impetrasti. Sed ego in hoc latifimo campo,in ubfrrima tuarum laudum materia parcius loqui cogor. Quod enim omnia tibi debeo, uereor ne foeda asentandi libidine rapi uidear. Accedit quod uirtutatibus parem orationem aserre non possvinus: sed ut floriabus ac interdum solis precibus dijs supplicant qui thura

non habent,sic hoc tempore ego tibi, quem vice magni numinis colla, munusculum abro cor. Tdciti equitis Rom hisὶoricorum omnium grauisimi, distri imis, quicquid incuriosae uetustiti supersilit,id est agmenta ex actioniabus diurnalibusAugustae historiae, De moribus et situ Germaniae, De genere eloquentiae non corruptae, cui operi a quibusdam titulus de claris oratoribus insicribitur, Uiraram Iulii Agricolae soceri, multis uigilque intentifimo sstudio recognita adiuuante B erardino Lanterio omnium mediolanensim eraditifimo,ut eum parcisime laudem,

23쪽

sub tuo nomine nostris impres*ribus tradidimus: tu quis

eius eloquentia pescta meo iudicio Cr admirabilis pecualiariter ita te ut me delectat, tum ne in tanta librorum eo pia solus ine supprimeretur. Veteres enim impressὸres dacto inculcauerant ac foedauerant hoc diuina opia ut non modo cornelianae δε cudiae maiestu inquinaretur,sita uix sensius ullus conteriri post. Quid ego lecerim iudicet doctissed collatis exemplaribus. De ipso Tacito haec praeis funda duxi : in Rep. uersatura, Belgicae Gallie rationes

procurasse,causas dixist tibi toriam striri ye ab Augudo

ad principatum Adriani. sed maior Cr inclior pars probdolor, er humani generis immensa iactura, temporum incuria abolita est: absoluisse omnem historiae legem. nunterum suorum temporin maiore ex parte memoriae consura luerit, id pari eloquentia ac libertate praestitit. Debebat tribus deinceps gentis Flauiae imperatoribus ab iis ad maximos honores evectus, quos incorruptam rerum stimprosissus, ut nullo odio, sic nulla amore retulit, nihil filis si dicere, nihil ueri omittere ausus. in scribendo enim ne suspectus quidem unquam fuit, aut gratiae aut simultati aliquid tribuis. Rerum rationem, qua ordo temporum, regionum descriptio, exigitur, nemo hi loricorum disiis gentius obstruauit . I am consilia, acta, euentus ut dij bois ni expendit sex de confiiijs quid probet, quid non: in rebus genu non solum quid adium, sed quale: de euentu

vero omnes causaS explicat, casus sapientiae, temeritatis:

hominu porro no solum res gestas sed quae fima,quod nome,quae natur quae vim. Quo artificio omnes mea sienteatiasticiis uicitura creber rerustequetia,ut uerbora prope numerum bententiarum numero sequatur: ita dein uerbis

vrus er presses, ut nescim Atram res oratione, an verba . sententi a

24쪽

sententque frustrentur:in cocionibus audeo enim promere quod sientis Liuio quos antestrendus: magis tamen salo lucti, argutam densitatem quam huius amplitudinem imistatus. Huncprimo legens laudabis eloquentiam: cum iteari in manuis sumpsieris, mirum acumen deprehendes, er miraberis:ubi contubernalem reddideris, semper artia ficiosa docebit uarietate, immensus iuclinditate delectrabit. Vale decus er praesidium meum. BEATUS RHENANvs

AD LECTOREM.

REDITUM est hactenu inter monuimen autorum,quae po fieritati sors no inuidit,vix quicquam superesse, quod minus fit

inlibrarioru inlicitia corruptum,quam P. Cornelη Taciti stagmenta Aonalium. in qua ego qgoq; semo per opinione fui. Verum quum proximis mensibus fidisgitante compatre meo Hierondimo Frobenio uulgatam editionem constrre coeptipem in exempIari munuscripto, sed recentiori,quod uperioribus annis mιbi dono mi erat summus amicus Iacobus Spiegellius iureconsultus, atque Ferdinandi caesaris a secreti ser a cosilio, Matthiae corauini illius Hungamiae quondam regis sumptu descript olim in Italia:comperi idem propemodum Tacito acciridisse,quodscriptoribus caeterH. In hoc tamen fortunatior videtur,quod primum in manus certe eruditifimorum hominum uenit, qui magna religione editionem cantareer adiuuare conati fiunt. Post quorum Iaborem quid nos hvie autori contulerimu indicabunt siequentia. Caeterum communis est haec veterum scriptorum omnium i liciatas, quod errata nemo facile sentit, nisi qui constra, aut b I exactius

25쪽

exactius singula rimatur.Verbi gratia, Apud Liuiam Ira

Livii locus. gitur septimo libro tertiae decadis, Et de M.Liuio praestincto arcta Tarentinae haud minore certamine actum est,

alijs siententiis notantibus proctiam, quod eius socordia Tarentum proditrum hosti esseel. Quis hic putaret corruispium esse locom s Tota disti cultas est in his uerbus: Alijs sententijs notantibus pra ctum: imo in unica dictione sententqs. Sed jacile est aliquid insteciem excogitare,

quo tueare errorem: puta , si Sententijs septimo casu diis eluam interpretere, pro Persententius. Ego qua hunc IAbrum conferrem, reperi in uetusto codice sciriptum, Alijssocijs notantibus. Vnde stitim eluxit germana lectio: nempe, AI s ocij notantibus proctu . nam s equitur, Quod eius socordia Tarentum proditum hosti est ei.Prois feram alterius generis e cicerone exemplaem. Libellus de tab haesitur Smcresste,cui non est in manibus s cui ignotus uesiculus ille, qui citatur e N aeuis poeta, Proueniebant oratores, nouisulii, adulescentuli. Quis est cui non optime habere sententia uideatur Nee uero prorsus habet male, si quis reputet eloquetiam illam praecipue apud Graecos viguit,queddinoridum ex orationibus Isocratis liquere pote1t, nonnunqua exinere comite seditionu, effraenati populi incitametum,

ni ace,temerariam, rogante,quae in bene constituistis ciuitatibus no oritur. His enim elogijs hac ornat autor

dialogi,qui de Oratoribus inscribituribuic adnexus uolumini. Sed tamen quando carmen claudicat, pinit quis μα ' sticari vcterem scripturum quae mendosae lactioni praestiterit occasionem,huiuscemodi fuisse, Prouebebunt urudres siue urat res novi,stulti,aduleαscentuli. Vt debeat sic stire carmen,

Proue

26쪽

Prouehebantur ad res noui tulisiadulascentuli. Sic enim aptius cohaerebit cum Mersu praecedenti, .cedo, qui uectra rempublica tantam ana istis tam citos Rel ons. Prouehebatur ad res,noui,stulti,adulescetulti Num hinc maxima pernicies reipub. quod honanes noui,

imprudentes,Cr iuuenes,rebus moderandis imponebatur. Quian oratores contra si noui krent,careret autoritate, pulti potius riderentur,contemneretur adulescentuli. Sed

hoc ad arbitrium eruditorum reprimus,inquirentes,nihil pro nuciantes. Vt vero redeam,unde sum digressius,multa nos Allunt in autoribus prorsum deprauata, quae tamen nullus temere deprehendat. In causa di stulta persuasio, libros esse longe emendatiores quam sunt. Enimuero deis creuera ab isto taedioso cactigandi lahore deinceps abstitanere, postquam hactenus tam maligne restondit mihi βαvor,lucrum idipographo. Veru datum ni hoc amici preo cibus, Cr meo in Tacitu amori, quem ex hictoricis ob uaruriis dotes 'cisi per plurimi. Porro nemo putet me tamn:rutandi auidum,ut quicquam citra autoritatem manuscripti codiciu uel addiderim,vel dempsierim. Nec quoties ocra

curret,sic scripsit,castigaui,reposui, si bicetur quisquam id ex meo tantum sectum ingenio. Nam quum meam secutius iudicium aliquid muto quod tamen nisi in mani niserratis,non sci lectorem ea de re in castigationibuis adis moneo. Vnde Cr haec utilitas, quod hoc modo uetus lectio confieruatur, quam utinam haberemus non in Livio μα Iumsed Cr cicerone, atque alijs autoribus. Siquidem diisci non potest, quam uarie snt interpolata autorum oramnium scripta. Sane multum debemus Berardino Landiterio Mediolanensi, atque Francilico Puteolano, Cr alijs

quibμι ante i οἷ hunc antor pro uirili restituerestuo

27쪽

,s c AsTIGAT. B. RHE N. dio luit. itam quia regius liberique penes me habeo,uel sti uoliminis cui fiunt illi manus admoliti, aut innisi praeis fidio, exemplum est, facile sensi, quid de uo addiderint, ubi sudarint, ubi coniecturis sint usi. Et laboratum quiadem est ab illis strenue. Nos si non laudem merentur,nec uero lactemtione digni fumiis, gratis studiosorum conmmodis consulantes. IN LIB. UNDECIMUM

CASTIGATIONES.

NAm Valer. Asiaticum. J Apparet hunc librum esse

resigni magnificentia extollebat. Jscripsimus excole bat, quemadmodum er editio uetus habet, ab exemplari manu descripto dissentiens. caueri uim atque opes principibus infit M. I codex

Budensis hic notatus erat, ut alias compluribus locis rausus, praesertim hoc undecimo libro, que conatus μὰ quia dum ex uulgatis editionibus castigare. Sed tamen eius

uolaminis prior lactio sic habebat, caueri inde que opes principibus insin M. Legerim ego, cassendis opes prinacipibus inlitibus. Praecipuum autorem UaLintes cae non extimisein concione pop. Rosteries In libro regis corvini quem ex Budensi bibliotheca dono Iacobi Splagellij nactus

sum, nes erat in concione, sed tantum concionem,neque uerbum aleri illic comperi. Itaque susticor 6nceriorem lectionem esse,Praecipuum autorem Asiaticum interficiendi caesaris non extimuisse concione populi Romani, glorianis facinoris vltro petere.

Quos pecunia criti pro in omni flagitio obstrictos argueb

28쪽

IN LIBRUM XI. αν argueb ut. J Malim,in omne flagitium. Ac postremum mollitiam corporis obiemnte. I Ponre inrum usurpat adverbialiter.Vt et libro primo, Perniciem alijs,ac postrem: sbi inuenere. Valerii er Poppeae cogregibus. JIn uolumine Bude Uscriptum est,in Ne loris et Poppeae congr. Hinc reposui, Quod domum suum M. Nestoris ex Poppeae congresio

bua praebuissent. Histrio fuit M. Ne nor,intimum NeFaG M.Nesor. linae, cuius saepe miniInerio abusa est. proinde trucidata,

messalina, inter eos qui illlius saeuitiae ac libidini inseruierant, M. Nestor quos est interjictus. Id quod in huius Itabrisne comemorat Tacitus, quanquam in uulgatu ediationibus eo loco Mnester legitur pro M. N estor, queada modu illic admonebimus. Hic est ille M. Nestor cuius Scaeneca metione Iacit in ludicro libello de morte claudii caesaris, que nos scholijs olim exposuimus,pro noster Panatomimus, N estor Pantomimus reponetes. Eum locum in -αρ-st a citabimus.

Gravitatem annonae dixitFet. J Ves praedixisti, uelφgnificari dixisset.

Ne fidem quidem integram manere. I Quu coniunctio quide,non sit in exemplari s ripto,maluimus legere, Necsdem integram manere. Num hunc particulum etiam insequentibus saepe reperi in ultam a castigatoribus. Adsimina provector a codex Budensis habet, ad summa proue tos,Cr est non ab urda lectio, si qua re te distinguat,nempe hoc modo, nemin pent T. Galbae, C. nq,Cr Messes ac recentiori Arunt er Esternini. Ad summa prouectos, incorrupta uita er facundia. Subri auditur uerb- esse. Nam illu ad Mina prouectorum,

plane durius est. Paulvosi is codex habet, Quem illum

29쪽

, o CAsTIGAT. B. RHEN. tanti uperbia esse. Nihil a quoquam expeti, nisi cuiusfructus ante praeuι

detur. J Illic mansecte legitur, prouiderit. Et quid erat opus hoc mutares Subauditur autem quisquam aut ipse. cogitaret plebe qua toga enitesceret. JDiu cum hoc Ioeo sumus luctati,nihil nos adiuuante codicescripto. D prehendimus tande pro cogitaret egendum cogitare, Crqua,non pronomen hic es essed aduerbium pro quatenus. Itas circuli flexum accentum superimposuimus, ne seleractor hic torqueat. cogitare plebem, qui toga enitesceret. Sensius est, cogitare plebeios quo pacto bese altioribua ordinibus inberant,dis in sensim at ligantur. Ignaruras Cr exterritum Gortaretem perilirbaLI castigauimus,proturbat. Nec enim restitere Armenij. J Scripti codicis lectio,reis. Ilere,id est resistebant. Paulopost pro pateficit, reposivimus,patefecerat. Potiors Burdanes uictus retinendo regno. J I llic no est annexa particulas. Et quid erat opus addere, quu breuia mi Cornelianae magis conueniat eam abesses

Exin ualid imas praefecturus inuasit. J Hic locus meo iudicio recte Ait castigatus, quum in scripto uolamine Iegatur inuisi sed perperam. Et recuperare Armeniam parabat, ni Vibio Marsio. IHic uerbum parabat,est in ultu postea, nam Tacitus scripsit,Et recuperare Armenia,ni Vibio M. I. b. m. c. fret, id est recuperabat. Testitur id codex Budensis. Ad flumen Gγnden. J Iliis,ad flumen Sinden. Longinqua quatis ast abatur. J Particula qgans, cirrore librarij repetitam induximus. Nec enim cuiquam ante Arsacidam tributa illis degentibus

30쪽

IN LIBRUM XI. 3 et gentibus parata. J Docuit regius liber colanctione, is, expuncta pro parata scribendu paris,sententianis legendam absq; parenthesi,hoc modo,qxibus opes suas tembatur, nec cuiquam ante Arsacidarum tributa illis de gentis

bios pari regreditur. Quanquam nihil mali sit, si clausμα Ia parenthes includatur.

Et nonnulla allendi steta Hoc est latendi,ne res videli Falsere procet deprehenderetur. Num assere pro latere sepe repe Vς riis apud hunc scriptorem, quae est elegant ima uerbi huius significatio. Libro ra. Quae mutatio neque Ner γα nemossit. Libro is. Non allebat duces impetus militu, hoc est non latebat. Egrsibus adhaerescere. J sic lib. r1.de Nerone, cuius ne modicos quidem egressus tolerarent. sub imbruinis collibws. J Scribit Tacitus libro r . Ner Simbruinironis apud Simbruinamgna discumbentis ictas fulgure ςψiiς-

dapes mens s fuisse disiectam. Quare scripsimus hoc

loco, fontes simbruinis collibus deductos, hoc est a simis bruinis collibus.

Et βrmae literis Latinis. J Antiquior lectio, Et frinaliteris Latinis. 4Eodem anno cheruscoru gens regem Romae petiuit. JNalim,Roma petiuit. Nam sic scribit libro r3.Barbaros malle Roma petere reges,quam habere. Ianis apud proximos,iam longius clarescere. 2 Melius istiGIanis apud proximos longius clarescere. Supra cunctos extollatur. J castigauimus, attollatur.

Item hostili in Ioco, hostili in solo. Rursum, posset extiumesci,posse extimesci. Auxiliaris ex diu meritus. J Budensis codex habet, ex

dis meritis. .

SEARCH

MENU NAVIGATION