장음표시 사용
51쪽
anethu, non m ione. agant quippe urum actioner non jusprobent. Ad vel actio hon recta lege excusetur. 7. Et ira infantes, furiosi quandoque peccent. 8.Dtilitas etiam ex raticne merienda. unde concluso , omnia secundum rectam rationem, non ex appetituageno. 9. Vel jur in naturae statu ratione , non
patentia desiniri. I o. Ruppe DeusJamper rationem gubernet, is ratio maxime sit disina. Ir. Si frustra alioquin videatur indita. 12. Glautem ea scacia legis nataralis in natWae statu, quae criviilis in civili, Chrisianae in Christiano. II. Uritur quod contra legem sit na ratem extra jus es
agentis. Iq. Non posse quis dicitur , quod contra jur potes. Primum autem ratio dictavit, institutam initio a Deo pacem inter homines colem dam : deinde quod bonum appetere, idque niti
Conservare; mala contra vitare, arcere, propulsare : quo conservatio maxime sui, & rerum,&defensio justa spectat: lex prima inter omnes. unde proculdubio ad haec jus dedit.J I. Status Irimae us pacis fuit, iisque servandas. 2. Natura homines quae bona videntur sequuntur, fugiunt quo contraria. prima naturae Philosophi appellant, disetincta ab aliis, quae materia sint secundae indagatio
nis. 3. Vnise jur se conservandi, is lex Irima b
tissma de conservationesui, membrorum, generis' humani, civitatis, erpartium. q. Euus , o lex mala Iropulsandi praecipiens. unde indagatio. quid cuique in alterivspersonam, reDe liceat. Defengio lis cita , vim vi repellere . etiam sub lege veteri 9 Eoangelii doctrina. sub Imperio jus arctius. s. Conservandi is defendendi modus in insinitum extenditur. 6. Inde iis etiam ossensiva ticita. T. Et in vitam
52쪽
Dbminii Dant. damnatἱ iterum sententia quae jur
' ex appetitu b potentiis naturalibus concedit. Obuas etiam occidendi , tr ad arcendam alapam, smilemque injuriam, etiam sub Evangelio. s. Inculpatae tutelae moderamen ex lege civilis. 9. Car tis de non Ustendendo recte exigitur. Io. Noneysidem jus ob utilitatem quamvis. quae dicta adhoyses publicos applica. II. Est autem ob Res tutandas, Drecuperandas: unde S bellum restim, or in fures capitalis pania. Plenius de Dre in res inquiritu is o casione ejus de ori 1 re proprietatis: quae primo Adamo i Eoae communis Iro indivis,ex largitione disina asseritur. deinde sit Adamo dominium fuse liberaedi positionis, non privativae posse oonis. ad poseror
ex disributione vel permisione vense. 12. Defuncto Adamo in res non distributas, jus omnium communesetisse. 13. Pos diluvium Noacho terrae froprietatem cesssse. 1 . Eamquesiliis disribtise. 1Mortuo Noacho rerum non disributarum communi nem mansisse, ad imperia prima. Con luditur pr Irietatem ante impetia extitisse. I6. Et eandem Iacto pomise introduci. II. Et quodammodo per naturae leger. 18. Sic ex triplici fonte dominium, b alterius juris proprietas. I'. Circa occupationem probatur rerum non diseributarum seu communiter pselsirum occupationem ab aliquo, nudamproprie talis jur ,seclugir omnibus aliis , ei non tribuere, etiam in rerum ab undantia: sed eam quae quali sica ta scientiast, b patientia, b temporis lapsu: quae itali sicatio Ociat, ut rer ita occupatae occuparigam ab aliis set invadi jure non psisnt. quod ad re Iublicas applicatur. 2o. Eademque de rebus vacuis , non pose os disciplina. 21. 2γtae etiam ad xenter refertur. 22. Ita tamen, ut consensus neque tacitus neque expressur, neque disributioprima e-zenter excludat. a 3. Clim non sare pastis ex ne
53쪽
estate Iiceat. 2 . Quae exceptio or ad Princcipes summos applicatur , nulla mediorum stinctione , quorum, ut neces alis, ipsi iudicessunt. as. In res quae usu consumunturtistis est communis. 26. Conclusio, in naturae statu, bante Imperia in juriam , injustitiam, peccatum , b contrectationem alieni dari: sed extra civilem vindictam. g. q. Quid bonum, quid malum, cum naturae aequalitas vetet alium judicare.J I. Nempe ex ae qualitate conditionis aequalitas est juris: a. iuiae ἐν
sa facit alterius judicium ines cax esse. g. s. Jussimul dedit propria quemque sententia aestimare 4 x. Cum quod alterius esse non possin, f. Fraeced. tum quod rectius ipse judicet. Hinc pro recta ratione in dijudicando bono mel malo habendum, quod quis ipse aes averit Wn. 3. 2. Neque quod non recteptist quis judicare, judicandi ius minuit: due sinctio enim servanda inter iuris υ recti quaesionem,
seu interitis iudicandiis recteIudicare : inter smplicem actum iudicii, i rectum coram Deo juaicium. q. CcMna rationem itidicandi ius es nemini. s. Lex tamen naturalis in iudicando retia iudicantis com scientia contenta 6ὶ, attenta disinctione inter imprudentiae 9 malitiae peccatum. f. 6. Sicjus determinatum ex ratione dicimus
ad media.J I. statuus dat ad antecedens , quod esbcntim ,propulsatis mali, ου qui jus dat ad finem,
jus dat ad media. 2. Sed in quibus mediis eligendis ratis semper suprema se debet. 3. Sic vir, dolus licita. q. Disinctio inter dolum negativum positio
f. r. Sic jus ad omnia, omnia jure fieri.J r. Ex' ratione recta : quinens a vitas, seu jus is rectum in
actione concurrunt, ut facultas non detur quae rectae rationi non conveniat, is tui faciat actionem rectam
dici. 2. Riae tamen non recta dici potes Dei judicio ,
54쪽
quamvis fri hominis. 3. lus ad omnia nihil excipit, nullas actiones determinat. q. Q/ωd o juris aequalitas confirmat. 3 8. Natura autem humana ct ira prava ac imbecillis non possit eo judicio lataura i & sure recte uti ,3c in promiscuo omnium rerum in naturae leges aequalitatemque servare. J I. Rationes intextu probant. S. 9. Protinus ad ambi ionen, gloriam,dominationem prorupit, quae disc 3rdias excitarunt, jurgia, pilanas , caedes. J i. Essectus ex rationibus praecedentibus sunt. f. io. Sic rupta pace confusio venit rerum , rebelli status , dum continuus ab injuriis mutus esset. J I. a confisone nempe metus qui bellistatus, in quo Ddi quis possit. Σ. Perpetuus ex metri continuo , is quod inter omnes st. S. Vnde mismi nurbὸlli saltis. g. O. Eadem igitur ratio dictavit, datam initio a Deo pacem relli tuendam fuisse. J I. Bonum quippe pax . b con servationem sui , b existentiae
durationemspectat. S. I 2. Pax autem cum tuta extra Imperium haberi non possit, Imperia instituenda, ut praeter nudam rationem , lex jam & potestas civilis libertatem moderetur. J I. Alia quippe cautio prae t imperium excogitari non potes. 2. Man arte tam η θ' post imperia inter Principes belli qtio.la nyla tu. 3.Temperata libertas salubris, miniasibi b alii gravis. 4. Permissa per legem civilem libertatis ma-
s. IS. Unde salus populi. J I. ab imperio bcivili pote lute. 3. Vitae praesentis V futurae felle tas : haec imperantium praecipua , pasorum sub iis
55쪽
es edebor. a. Irres artis Oita maxi esubmittentiam Ul. g. O citraeque 1mperantis o nisum e s, non ex vi pacti express dedobrigatione tacita. q. II tale D Feritam ad tit alitiat componitur imperantis. 6.C catonata tamen cidium O imperantium habet cim--Hr. c. Alanente dijtinctione inter servorum, cismium ἐς subdatorcim nomina. 7. Rd pectu Principis diruate quales omnes. S. citatim ab incolis L cinito ex jure civili es. 6. Iy. Causa impulsiva idem, Mem diximus in naturae statu, metus exstitit. J Ex g. Io. 912 τ ι de. 2. Irim quod converiire 9 versari ante peria hominibus trito nis licuit . unde recedendia Iaberrate Mattirali singulis is sis a ratio. cons. n. 12.3. Eadem e fa filiciendi se Despotae, eademque despuastifigendi alios fuit . Non sola potentia irresfouulis. q. Idem imperium 9 bocietas civilis. s. D tincta a societates plici. 6. st me causam Natu, alim necessariam indigeritiam habet is n 9. 7. In ant insocietate tenen tir. 8. Explicatur, qGod Eicitur , societa)e n a nate ra esse. appetitur nempe amatura est necesurid 3 ipsa tero societas seu conso cratio non necessario. 9. Appetitus causa in lirantia es; tol aene causae stant non necesilariae. Io.Criis uiralitam, hominem animal sociabile ese. i I. E a D, rpres homines ad societatem civilem Matos. I 2. Imperia non nisi ex tirgenti una necesitate sunt. g. is. Consensus essiciens. J i. Sise liber consensus, sive coactassit o qcii non con se ertint, in besisylatu manent. 9 n. 3.*2. Necesarius pro:nde etiam ad Herile. 3. Et Despotne imperitim ineque enim vii
56쪽
partum prius inpotestate babeat. Gl autem patresue ex
Oraculi divini auctoritate , prius ctim matre commune. 6. Ex eodem fundamento mariti imperi-rim. 7. Sic mundus nunquam fine imperio aliquo humano stetit; sed particiliari. 8. Successo D eseetis imperii acquirendι sunt modi. f. I7. Ita dum pacto quisquis consentit , ut per consensum unus Imperans, caeteri subjeciti sint. J r. Quod .extremum in pacto ejs: Dantiar namque gradus Irius quani ad hoc extremum, id est juriis renunciationem is voluntatis submisionem perveniatur: quar electiosequitur, electionem acceptatio: Pactum cum imperante non intercedit. 2. Hirtus renunciationa , s subi nisionis. iuris renunc alio nea submisso translatio est. nec expressa ut stat nec sarium est. 3. Vt nec necessarium singulos imperii aliquid, nut jus vitae is nocis inse ipsos ante imperia habuisse. q. Deipartes in delatione imperii non excludi. s. quisquis, de majori parte, major pars desertioribus interluitur. 6. rinde prima congre node instituendo impereio, non recte Democratica dista. 7. Quaepars convenitpacto inter se obligatorio ten n-tur: omnes Uni. 8. Quod i in tacite submittentibur verum. 9. Imperantem possessio tuetur, ubi de consens:ι expresso ru n apparet. Io. Hoc transit pacto quod ad imperium subsicit, nec minus , nec amplius. II. De regno Dei per pastum in Hebraeος, is cauJa regni ejus naturalir, remissue.
6. I 8. Hinc Summa quae dicitur Majestas. lx. Majestatis mox dignitatis j potestatis)i ni patriae s. 2. Principis etiam de rege aloliato a icta. 3. Majejiatis vox de Re publica dicimnsolet. q. Simpliciter prolata de territorii Principe intelligenda. s. Summa, quiasu eris em non habet. 6. Qtiod omni
57쪽
a ab. 2. Herilis b Despotici in res laxior, etiam Miserritus csat. 5. 2o. Ut libertas eadem. J I. Ex subjectione quali. 2. 2sid stlibertim esse. libertas de imperantibus , non de singulis dicitur, nis quando lex silat. Obiter disinctio inter actis num animi is codiporis Mertatem. 3. Sub herili imperio tibertas m nor ex severiso Iege. q. Sed quae tolerabilior qnam
maturalis satus. s. Sub democratia autem major widerim. s. Ende ea pecies Libertas dicia,licet acinorsitandoqtie Regno: is liber eo sen supopulus quem misFopularis subegit. T. Libertas naturalis es quedi cxvilypermittit. f. 2I. Quam nec auget territorium. J r. quippe quod ad jus, quod ex consensu es, nihil conse .
q. 22. Nec minuit forma. J I. lus enim ex consensu, non forma venit. 2. Vnde tantum Senatus,
atq; Rex pollet. 3. Eademq;sub RNe b populo libertag. 23. Nil muta foederatio. r. Sive aequale
faedus, sue inaequale, 9 vel clientelarest. 2. Si cum miniationei preti, tantum decedit, quantum sα-dere continetur. 3. Fit autem cum eo qui hostisnuens, Celad amicitiam, defenfcnem, uscnsonem, vel aliam causam. f. 24. Non tollit unio. J I. Nec generalis. 2. Nec particularis. 3. Per necitΥ- amittuntur jura.
. Nec unitimur regna qua plura sub eodem Principe concedunt,singulis jura istincta manent. f. 23. Populus, Primores seu Singuli regant. J1. Monarchia, tibi unus Monarcha, T annus, In'wnsor imperat. 2. Aristocratia,ubi optimates, telex consensupramario, τelsecundario mutataforma licet
mn uti praesint) vel su , vel m principatu , vel ex civitim diverss Ordinibus, xnde ordinum Imperium. 3. Olearchia s vitiumst , nec sarium es. . Democrat a gratior , sed Feruniosin. s. Per
58쪽
sona Scitur, b populus , qnamquam ipsa mortitudo populus. 6. Quando paeo 3mperante populus 'aliis etiam tbeciebus convenit. I. Nosra specie in me jori civium parte cernitur ; er complectitur qui non convener&nt , vel non e 'Ius cίnveniendi. Persequisquiis suffragari debet. 8. Titium Anarchia D OcN eratia dicitur. Hiraque Poli avehiae species non ineptὰ Monarchia. 9. Provinciae imperitim a victore populo Populare dicendum , quamvis imperii exercendi m dui possit Monarchicus Ue. Io. Impeuiortim vitia aeuiusque fere opinione appellantur. II. Formae mutatis reipublicae exitiosa. 12. Omnessua in Ommoda habent. 13. Optima per quam friussi σtime , reciditati est. I . Incommoda ab imperantibus , vela consitutione reipubhcae, vel accidenti sunt 'Is .malia forma si nihil dilatim , coucitis, tacite Ira Dein cratia es.
xarettir. q. Et obligara civibus non potes. s. Ritamquam conventionibus pessit is pactis. 6. Sed quae obligatio. Qiutite coallida destituitur. 7. Unde omnis coactio eidi is in Principem ex submi ιne est. 8
Sublata b rani publici obligatione, si nee istin posmiet 9. Et Canonum. I o. Et privilegiorum jure , msi in dim transierint contractus, vel Princeps destio αἰ- tro quid comessevit. q. 27. Aliis legum auctor est. J r. Qyia omnia jura Maisatis habet. 2. Et jus inpersonas. 3. Et omnium voluntates tin i sug volantate regit. φ. Eelegis virtus obligatoria sit, or obedientiam exigat. s. Et imperantis ollicium Iacem procurare. 6. Idem de canoxibus esὶ iudicium a Deidem re de juris citutas θ' canonici di stinctione. 7. Vsus non facis laxem. 8. Condenda potesiaci mutandae a naeret :
59쪽
9. Non obligant leges, vis promulgatis praecedat Princi i nomine. Iromulgata FandoperegrinumG- ligat, θ' subditos extra territorium. Io. Non obligant ordinationes inferiorum nis Princeps probaveris. II. Solus privilegia concedit Iur, consitato deroga-rcria : sed qnae revocabilia sunt. q. 28. Jus vel imperium absolutum. J I. quidem ex consensu absoluto. 2. Libero etet coacto. Libero, si 1us omne expresse translatum sit. 3. Sicili scisinico o institutivo imperio jus absoluitim ex conscii u libero b expresso. Coacto ,si in conditiones non
convenerit. l. In voluntario etiam, extra dominicum
imperantes non populi ministri, sed eo superiores, licebus omnesub consensu expresso non υenerit,repudiata dii linctione inter Maibialem realim ij personalem. s. Per consensum generalem D absolutum in dubio populus solam Iotestatem imperatoriam contumlibe videtur. 6. Ruae pote stas absoluta , nec limitata pracsumittir. 7. Vnde concli fio , transtulisse populi min imperantcm quod impcrium spectot,omne sucdpo' tuis. S. 2sοd pr.ctor imperii jhra halet ad mo-dtim pertinere. 9. Habere jus ad media omnia. Io.
Dejure Domini. I i. Et imperii alcititi, sumin bile, i differcntia romise e. f. 29. In personas. J Virtute juris nasurali re tcnti, o renuntiationis O ubini punis sanae ab auis. a. lus inpersonam quasi anima est imperii. 3. Huc
mitiae jus 9 necis spectat, etiam extra jtidicium. q. rumento a minori patrum potestate, cum ante, tum ut imperia. s. Sed ut Princ ps rationem rectam scrvcl. 6. Nec pro insana tibidine quicquam agat ,1ζΠDomistus, seu Monarcha in siluimus fuerit n. I Q. T. Licet fictum eortim impune, etiam ex sere gen
tium , s quandoque domini prioati ex jure cisiost. 8. Sed bello captos occidere, ire belli Princisi licere. 2. Etsine conditione deditos, sub limitatisne admit
60쪽
rari r I. Cives ad bellam cogere. I 2. GaI Ust dare. I 3. Et deserere civem particularem, Est de clinandum excidiam tradere Iq. Magis cute culpae in ginis in aliam cisitarem τeos, iuris Fationiabus consentaneum est. Is . Subditorum οὐ ligno personas in ratione naturati fundamem tam habet. 16. Secvitus ex ore naturae es. 17. Libertatem deinde primtiam consensus introduxit, soluto τedemElim Fratio, vel Aia con istoxeposta. f. 3o. Bona. J I. Expersona n 'equear ia. 2 Et
voluntatis subjectione. 3. Et conserejis praesumpi q. Quid quod ne excipere quidem bova potu e 3 S dis hoc Dominium eminens appellatur: quod laei Hypatet. 6. Ita tamen ut bona non at lcat ecim faintelligantur. 7. Sed vero ad necessitatem , O ira tempore stompensanda. s. ad exte*us etiam. exte ditur.' 9. Donicino jus laxius est. 1o: Et stam ea xum per universitatemius imperasti, novo Ea cogit, Ii. Referquae depra crastion infra dicentcir. 22. di
torialis. I. utio D ea veniunt quaesub territoris latent. q. Extra territorium jus non exim cito S 2dversus exteros Princ*ς ex prUria ec repariorac
g. 32. Causas. J I. Per easdem raticari. 3. 3 3. Actiones habet. J I Quod ad extera:
eaarcta ; eaque natura lege, vel divina NUDE viro N. q. 2. Interni humaus eximuntur imperia, Boccasu aliquopostea in uotitiam preven rem per antiria 3. Secursia actum exter num de iactur, vel Goe tiae obligationem spe s. Etiam eme Nae eximAu-