장음표시 사용
81쪽
o Lil. r.e.s De Ii, qui quot. sit, popuI. gustiis velle includere , id quod cum ipsa etiam pugnat natura, ut diversa non sint vel maneant, quae tamen diver-- sissima sunt. 32. Mutant saepe Respublicae Prin. ei pes, sed cum principibus, quantumvis late exporrecta sint alia eorum Imperia, non mutant libertatem ; sed a Principe non accipiunt aliarum, illi subjectarum gentium leges, sed suas prae se ferunt, easq; non commendantiansum principi, sed jure & autoritate publicae libertatis, eas necessario sequendas, etiam praescribunt. g. 33. Verum cum plerisque principum corrupta haec, & iniqua manent,& adulantium potius nequitiam, quam. justa subditorum desideria sequuntur, proin singulari quadam, ita tuenda libertate, cura est opus, quam Omnem triplici hoc praecepto includimus. f. 34. I. in Concors & pertinax inferiorum Magistratuum libertas , intempestive praeveniendis, & magnitudine
82쪽
quam illasse δρ. in quo max. eon 'c. ndine idonea, ta n animi, quam oris,
refutandis, omnibus , quibus aliquid decedere possit populi libertati. Maximum hujus est munimentum, atque huc vocaverim illam Annal. l3, c. ε' a Tacito laudatam, cujusque egere Ro manam Rempublicam, dicebat Paetus Thrasea, cujusque in tanta servientium patientia, totque malas principum artes, totius jam orbis imperia egent, Senatoriam libertatem.
iam optimo, quicqua, etiam minimum, concedatur, quod libertati adversetur; neque enim minimum videri debet,
quod facilis, quod principibus magis in dies blandientis, quod denique in
majoribus maxime nocituri exempli; . si tamen contra urgeat subinde necessitas, adversum quam nulla consilia re perta sunt, aut Leges, necessitate ex pressum pessimum exemplum, ea remota, damnetur statim, & tollatur
S. 36. i II. Vis seme ex distinguenda
83쪽
7r Lib.r. e.s. De Lib. quiὸ,τ quot. sit populda est ab umbra libertatis, hac enim maxime libertatem gentium invadunt Principes. Umbra vero libertatis est illa, primo aspectu pulcherrima matrona, quae tamen in sinu serpentem tegit, qua Imperantes vim subditis negant, ac speciem tantum, & nomen relinquunt libertatis, in qua sunt illa Τiberiana sub fin. Annal. I. Tacito me morata , speciosa verbis, re inania, aut subdola quae, quanto majore libertatis imagine teguntur, tanto ad infensus servitium tandem erumpunt. Neque fallet umbra libertatis,si in iis, que cunq; petunt, aguntve Principes, serio attendatur, quantum e Republica, &ejus libertate, ut alibi loquitur Tacitus
l. 4. A. e. 33. petatur aut agatur.
'uam dedimus I 3. definitio libertatis ve- - ra & genuina est primaevae illius imperiorum Majestatis & libertatis, Cum enim impe Tia aut primaeva sint, aut ab his deducta & deis xivata; Nos de primaevis potissimum hoe loco agimus, quae potissimum occueationibus
constituta. At v*ro quia qui occupar, non alte.
84쪽
aliena, sed vacua occupat, ideo superiorem habere non potest, quia nemo est, qui in eum jus praetendere potest. Mutata tamen posthaec Iibertas imperiorum primo vi, quando bellis subacti sunt, qui vacua occuparunta Atque ita cuncta sunt plerumque imperia, ita Romani multis libertatem hanc
um suum dilatarent. Deinde postquam Reges potentiores Principes sibi confines foederibus, conjugiis & coeteris justis de injustis titulis, &modis regno suocu principatibus conjungere coeperunt. Sic Hispania in plurima parva regna divisa fuit, quibns singuli Principes praeerant, nunc variis modis quaesita unius subest imperio. Veneti soli fere sunt, qui hanc libertatem a condita Republ. ad hoc usque tempus integram se habuisse jactent vere cujus libertatis eorum, ut de coeterorum Imperiorum, duo
sunt fundamenta. Primum est in territorio positum, quia cum occupavissent illa, quae nullius , sed vacua erant, nemo in eos praetendere
ius potest. Alterum, quod Legati, Praeneti
exere ituum, urbani,& omnes reliqui Magistratus praestitutas habent prudentissimas leges, secundum quas,non secundum arbitriusvisuum cum agant, vix ita impingere possunt, ii libertati praejudicium inde quaeratur.
Diκimus eae libertate obsequii populum obstrictor habere imperantes, ad agenda haec Vei
85쪽
mas d qcuimus cap. r. Is. Et quia haec libertas maximὰ in imperiis per electionem constitutis valet, ut Imperantium in Occupatis.1ntegram libertatemplectuntur gentes, ut j. ra. dictum, obse- volunt , summae rerum quos cupiunt, atqrum dejiciunt, quibus non volunt amplius pa-
qtiuntur et semper, cui privsciunt, quos cupiunt atque eos summa re-
rere. Haec libertas facile in licentiam flectit, dum In arbitrio omnium versatur. Talis libertas in solo Democratico statu reperitur. Hinc ab Ari .i K. Polit. cap. r. duo signa, ex quibus depopulari statu judicandum , proponuntur: a. Quando omnes vicissim imperant & obsequuntur,quod non ita accipiendum est, quas turba quaedam sit imperantium in hoc statu, sed quod omnibus aditus ad imperium pasiteat. Ut ergo quaelibet forma habet fundamentum suum , ita Democratia habet jus ar- qualitatis. a. Arbitrium & licentia vivendi ex cujusque voluntate. Quia enim servitus est ex alterius vivere sententia, summam esse libertatem apparet, ubi vivitur, prout cuiq; placet, atque hinc nascitur aequalitas libertatis, sed haec Lbertas facilὸ in licentiam abit. Hinc nulla forma Reipubl. Democratia est inferior, dum enim omnes parea sunt, obsequium ab imperantium potestate viae distinctum est.
86쪽
Ηinc confusionem & post turbas ac disiensio- nes nasci oportet. Praeterea millum fixum fundamentum Democratia habet, qui pro hujus vel illius admoti imperio &consilio variὰ agitatur. Inter hanc ergo libertatem,lcillam, quae caeteris Reipubl. formis inest,hoe interest, quod inter navem gubernaculo carentem fluctibus permisiam, & illam, quae gubernatorem quoque habet. 'Huic autem malo evitando restricta est 1 plerisque gentibus,& coarctata libertas, sed ab aliis plus,ab aliis minus, ut eodem i6. g. extat: ita ut jam quidem non habeant potestatem agendi , quae volunt, sed potestatem illam sponte sua alteri transscripserint & mancipa- xiii t. E. g. In primordiis Reip. Romanae omnes, qui ad Asylum confugerent,pari libertate gaudebant, sed hare postea restricta fuit, postquam eam Romulo transscripserunt. Talis libertas populi est in Monarchico ili Aristocratico regimine,ubi non possunt omnes agere, quod volunt, sed poterant agere quod vellent, antequam summam rerum uni aut paucis detulissent. Libertas tamen vocatur, quia sponte aliis concesserunt potestatem, licet tenuis valda sit & exigua. Hinc Tacit. libia. n. cap. I. R gnum G libertatem opponit : Urbem Romam aprincipio Reges habuere inibertatem N eonsul
87쪽
summa Majestate intelligendum, quia etiam sub Regibus eonstitit Romanis sua libertas, licet cum hac via comparanda. Maxima ergo appellari restricta libertas debet, non quod maxima,sed quod optime coIlocata Viae Dion. init. Idq; ipsium fit non uno modo. I. Cum arbitrio Imperantium tantum commilitur. Hoe est quod totam servitutem tacita libertas semper excipitur quibusdam gentibus placuisse dicebamus. In Regno scilic. etiam est li-hertas,sed potius respectuOriginis,quia transscripta est Regi, quae antea populi fuerat,quam usus. Quia principes non tam cogitant se eam accepisse,ut non audeant concesta ea potestate abuti. Ita nempe hic fit, atque cum seipsum quis vendit in servitutem. Talis in ipso puncto vendendi ostendit habere se liberi tem, quia de se ipso disponit s A t ubi se vendidit, totus cum sua libertate venit in Domini potest tem, qui saepe nihil curat id, quod antea liber fuerit. Itaque libertas restricta libidine imperantium perire solet. Hinc citcin Agric.cap.yres dissociabiles vocat principatum se libertatem. Ratio tamen libe tatis potest ςtiam sub principe obtineri, cui suprema lex Reipubi. selus est, licet enim &tum sequeyda justa & auctoritas principis, li
bertas tamen non minui videtur, quando ejus
cura quoquo modo h*betur, quod Reipubl. Promorat. Sic de Vesrasiano Ta-
88쪽
quam iri si alis. in quo marico .M. 'eultu si tu . Obsequium in e in ρrincipem'
mulandi amor salidior,quam poena ex igibus smetus.Talis vero restri stio,de qua nunc loquimur, maXime in Imperantibus apparuit: Exemplum in Tiberio est, quem Tac. l. a. ina c.
at. Laeta tu ait, cum inter sit os ejus & leges senatus disceptaret,& post addit, Pictam esse Ἀ-gem, nempe favore filiorum Principis, qui Principes quoque expectabantur. Secundo modo restringitiar, quando potentia partim legibus, partim Imperantium arbitrio permittitur. Atque haec libertatis ratio in plerisque Europae regnis obtinet, praecia
puc autem in Giasia, ubi aliquid commissu logibus, ad tuendam libertatem, aliquid citam Regibus,ad tuendam Maiestatem. Parsas notum apud illos est supremit de rebus judicatuli in quo optimates de reipubl. rebus omn)bus ex legibus consultant: sed id celebrari, nisi a Rege indictum, non potest, di quicquid ab illis constitutum, Rex approbare debet. I Tertio modo restringitur libertas, quando pro libertate subditorum facientibus Iegibus
auctoritas imperantium cohercetur, adeo
que tota legibus tantum permittitur, qu et leges Fundamentales a Politicis vocantur,quae ab aevo semper inter omnes gentes fuere, per quas
89쪽
faetiim, ut omnibus sua constaret aequalis liabertas, licet regerent alii, alii obseqrierentur.
Cum enim libertas olla in illo consaret, quod solis & iis parerent legibus , & neque Magistratus quid praeter has praeciperet, ut ut obsequium contra illas deferretur,nihil in praejudicium libertatis cedebat. Item quia legibus his
parere libertatis erat, & parere eis tam Imperantes, quam obsequentes debebant, par libe tas utrorumque fuit. Veneti ita totam Rempubl. suam legibus permiserunt, nihilque permisium in effectum dare, nisi quod legibus prius decisum fuit. Idque Germanis quoque antiquis usitatum, qui habebant Reges, sed tales, qui legibus obtemperarent,aut si l eges non essent, saltem consensui populi. Quod eae la mulis loquendi, quibus Tacit. de German utitur, apparet, c. . de M. G. Regibus apud ipsos non est infinita aut libera potestas. Et cap. Π. Praesunt illis Principes, auctoritate suadendi magis, quam jubendi potestate. Batavi quoque suos habuere Reges. Hinc Tacit. Civilem Regiae stirpis art 4. H.c. 13. sed non minus legibus obligatos, quam Germani cVid. Grol. de antiq. rei p. Batav. Imo posterioribus temporibus sub Comitibus eandem libertatem obtinuere, ita, ut si etiam tributa ab iis Comites exigere vellent, tributorum nomine abstinerent, &nomine precum uterentur. Hinc in plurimis
instrumentis vota n preces reperitur, quae
90쪽
quam illa sis dip. in quo mo consi l. se. 70
tributa significat. Hispani vero ex Hispanorum ingeniis de Belgis quoque idem judicantes
peccarunt, ignorantes,ejusdem Regis subditos diverso modo tractando sectae. ut autem perseveret haec restri .sta Lbertas, constantia harum legum maxime propugnari da, ne una laesa omnium autoritas ct respectus labefaeretur. Cuiu, rei accuratissime a Venetis habetur ratio, atque ex his tribus expolitis modis plurimum libertatis habet, quem postremo loco exposuimus. Interim prudentecmihi videntia r institutae illae respubl. quae principem & leges simul habent, ut in illo species,m his vis conservetur Auae porro imperantium arbitrio'ermis ε' libertas, manet re custoditrer , cum aequalitatem arbitrii quasi reddit illis, qui trauiderDvs In aequitate itaque custodia & conservatio ις
gis consistit, quae aequitatis ratio optime cor servatur, ubi admotus imperio non Dominum
se, sed rincipem meminit. Quod de Trea,
no dixit adeoque Dominum & princi pena semper opponit, Paneor. cap. 1 . NSed dicat quis 3 vanam esse hanc,Aut nullana libertatis conservationem , cum nihil 5 t, quo qad arbitrii aequilaetem cogere possit eum, qui omnium reria arbitrium accepitὶ Respondem nfraenum tamen aliquod injectum esse Imperatoribus, quod metum appellavit Aristoteles, qui oritur eae eo, quod nae tuant,ne perta si subd ti