장음표시 사용
111쪽
Deum in Re p. voeavir. Haec cum d ire non a incipere legem soleat iuxta illud : N. res lira rion
habet legem; hoc quoque jus Dominationis saepὸ in Rem p inveh e
II l. Denique est magnitudo rerum , ex qui hoc iure licer, quod in minoribus non licet et. Cum enim pluia ei occurrant agenda , qui circi magna versatur, eaque longὸ d: isciliora, quam qui in parvis occupatur,ratio ipsa postu- Iat, ut ille plus licentiae in agenda obtineat.Sie in s itionibus id jus optime obtinet, quia ubi intra, ata sunt negotia, iniquum criminirreridam est, ut aequum sequatur. Quis facit dictum illud Tle g. ι'. ali gatum, nullum magnum exemissum sine iniquitate. . Ann c ε Occiderat servus Dominum , ex iure Veteri omnes servi suptinio asset debebant, id quidam ut saevum dissuadebant; malit C Cassii iis, in qua sententia adstruenda dicit: Αι ρώidam in onusρ ri ni Nam re ex fisso exercitu, eum ἀecim ses fuste feritur , etiam strenui nomso,tiuntur Τ habet aliquia ex iniquo omne magnum exemtum , quod coni a singulos Billitate publica repenaitur. Exemplum aliquod ita hanc rem Romana vetus suppeditat historia. H iratius post in rerfectos trigeminos Curiatios lamentantem suam sororem interficit. Jus privatum ad supplicium eum poscebat , ut
homicidam; sed jus d minationis ob magnitudinem rei gestae immunein fecit. Florus hae de re
112쪽
fana inquit. ab aequit ord jur. dis ctat3 se. io Ide re L r e 3 citasere leges nifar,sed abstitit siristin parricid .m . re facinus intra glo iam fuit. Qnantum vero hac in parte licear, -X'mplum in Anglia gestae rei docet. Buckingli amus homo summae prudentiae a scario Scoto Fello nono m. n fuit; intersectus erat uiri captus, illo in Bucking hamo se confiderasse dixit. l. Quod homo fuisset , sic, quod imaginem Dei desii uis xerit, se esse morte dignum. r. Quod Rei p. hostis iuratus,& ,ibertati insidiatus fuisset , oesic non tantsi se happlicium non mereri, sed etiamaximam gratia ac praemium sta tribuendu . Denique jus hoe habere diximus term num Religionem & conscientiam impei antium, quam qui excedit, Tyrannus est . ut enirn caetera iura suos habent terminos , ut jus fisci, ne omnia bona rapiat; jus belli, ne om nava stet: ita hoe ius suos quoque habet terminosa qui si negligantur, oritur sine fine imperium, quod obtinere velle malorum est, dicente Tac. . Hist. c. g. quomodo pessimis imperator bata stane sine Dominationem ita quamis egregus modum libertatis placere.
CAPUT VI l. De Religione, de ejus in Republic δ
113쪽
vieissim illis debent . non alia ratione, aut sanctiora fiunt, aut facilius obtineri possunt, quam si supremam aliquam potestatem illa supremorum Magistratuum majorem esse agnoscant, & Imperantes &Obseqirentes, cujus scilicet jussu imperia sint constituta, injectoque metu gravissimae poenae, in eos, qni aut male imperaturi, aut debitum obsequi. um detrectaturi sunt. g. 2. Id autem, cum tantum & Introducto publico Numinis cultu,& divinorum oraculorum autoritate, & sacrorum doctrina ae professione, ae eo rum Antistitum concionibus, monitis ac hortatu, judiciis horum possit persuaderi, dubium non est, quin Religio nexus sit & vinculum Rerum p blicarum. Itaque de ea agamus hic, Meque alio fine consideranda est. 6. 3. Est vero Religio, de Deo de divino cultu ejus dc voluntate ea fides in animis hominum excitata, qua fit, ut jussis ejus ae institutis refragari
114쪽
vis magnitudinis pcena; sicut ge, risdem obtemperare, factum optimum, & divino favore dignum, publice & p i atri ae stimandum esse, certo credia ur
s. 4. Enisivero in impetu ad in m stratione, & deferendo obsequio, ni hil eorum intermissuri sunt tacite Me pistratus & subditi, quae divina aut o litate injuncta sibi esse acceperunt ac mandata. Quare inter alias Magistratus curas prima semper exiliere illa de religione debet, qua & runo a ta prima; & deinde conservata eLle Omnia Imperia observa ἰ . A . S. Maxima enim sunt, quae ex re lipione in Rempublicam derivantur commoda, & quidem ista imprimis l. Summa, & quanta excogitari pii. est, subditorum in Magistratus venera
tio, nam eorum autoritas tanto malo
ris fit, quanto creditur esse sanctio ineq; potest sanctior videri, quam h
115쪽
ro4 Lib.r e 7. De Relit de e vi in Repub I usu, . suasum populo sit, a Deo eam e sse institutam & approbatam, quo fit, ut, cum Magistratui obtemperari Deo ipsi se offerre obsequium arbitretur; imo tanto promtius Magistratui obtempera quanto magis nefas esse eredit in Magi. stratu Deo non obtemperare.
rantium cura,& quanta in eorum commodis promovendis esse debet ,imm ta fides , nam tanto minus negligunt eam illi, quanto saepius doeentur de ceristius credunt,id divinat esse praescriptum voluntatis, S Deo volenti hic obsequi,
hoe unum esse optime imperare.
. si ΙΙ.) Prumptae rerum actiones. Neque enim ea admittere & praestare abnuunt subditi, in quibus humana consilia ac mandata, divinis illss san- iora reddita & suffulta, ill is offetu tur. 6. 8. si V. Mutua imperantium &obsequentium in ter se fides confirmata. Enimver6 confirmari illa assolet praestitis utrinque juramentis, his vero tora
116쪽
ae uia, lurib-, re quomodo admistendis. Ios
& sola vis est ex religione & metu ulto-νs Dei, qui perjurio fallentes non diis missurus su impunitos. 6, 9. V. summa concordia & pax subditorum , inter eos praesert tua , qui eadem sacra , ejusdemque cultum religionis professi sunt. Neque enim non possitnt non idem velle & nolle, qui ejusdem sibi Numinis praescribunt publice & privatim sequendam voluntatem; sed & inter eos, qui diversi sunt instituti, si suae nimirum singulis conscientiae, de in sacrorum suorum Proinfessione integra libertas relinqua tu . Neque enim displicere possunt eorum Imperia. sub quibus religio potissimum animi humani bonum , ejusque cultu
6 io. VI. impulsus publicarum pri-. atarumque virtutum neque enim ullatam a veritate aliena est professio sacro. rum, quae non docet, manere eCs praemia, qui vitam recte degunt, & divina
supplicia, qui in scelera delabuntur. θE 3 9 II. Ao
117쪽
s. II. Adeo, ut ex iis quidem ominibus manifestum sit, sine religione esse non posse bene constitutam Rempublicam, praestareque falsam &vanissimam superstitionem esse, quam multam. Denique in nulla Repu-hliel tolerandos esse, qui aut Deum
negant, aut non tam novam intro
ductam cupiunt religionem, quam omnem subversam, aut de Deo non sentiunt pro Reipublicae usu. s. II. At vero, cum diversissimarum ferax sit religionum omnis, & praesero tim nostra illa novandi adeo cupida aetas, magna profecto in recte sciendis de admittendis prudentia est opst,neq; eadem hie omnibus consilia placuerunt. s. I3. Equidem una tantum religio vera esse potest, & una Deo placere, sed interim Magistratui plaeere plures possunt religiones, cum plures, quantumvis falsae, Rempublieam pos. sint juvare neq; illa tolerantia adversa est aut di vinis aut gentium institutis.
118쪽
f. I . Itaque si fieri possit,& in ea ab. undὸ prospectum sit Reipublicae, Una: sin aliter expediat ad Reipublicae au
gmentum, non tantum una, nec tamen
omnis tolerari debet. 6. I s. Neque vero, utut caeterae te. Ierandae sint . ea admittenda videatur, quae ad negandam aut imminuendam imperantium autoritatem est comparata, qualis hodie est illa Ana, aptistarum, qui iniquum esse existimant aedocent, gerere Magistratus, bellum administrare, aliaque ejusmodi, sine quibus nec ess Respublica potest,nec conserva ri. g. I 6. Ex una religione admissa disesteri non licet, quin summa resultet concordia animorum; sed & inter diversas, omnium usu admisso, facile eoncordia excitatur. Nec audienitaque Odoardi messonis verba, qtib. 3. c. I . de Christ. ho m. ossicio ista sunt: inter omnes minus tutus , ,
119쪽
io Liba.e. . De Relig. de Vin m Republ. Uu, ,, curus, qui arbitrarias in Repti bliea, , permittit religiones ἔ nam aut in alteis,, ram partem propendet, vel in medio,
, , & quasi in aequilibrio suspensus conis, , stitit; si at quo inclinat . ad vers ma, . factio eum pro hoste habebit ; si neu-
,, tro vergat ab omnibus pro Atheo ha - , , , bebitur. Neque proinde Principis ,, salus pati potest contrarios cultus re- , ligionum. S. 17. Verum enim ver Z non validum satis est istud ejus argumentum. Tertium est. quod hic agere princeps potest, & licere Principi existimamus,
nimirLm omnium. quae haud noxiae .snt Reipubluat, religionum cultum, paviri ter omnibus eadem libertate indulta concedere. Sic enim optime secum
sub Principe agi omnes existimabunt, sneque pro impio illi adscribi potest, qui
ut suam di diversam aliis permittit, ita suam sibi constanter servat di tuetur reis iiugionem. S. 18. Neque tamen temere, nec nisi
120쪽
nec novarum institutio cuiquam leae. e.
te e sub d tis est permittenda.
g. I P. Adeo ut caute pgendum sit, in I
tiis, si fieri potest oppressis, si tamen vi res acceperint.abstinendum. Sed & ubi diversae religiones sunt in usu, expedit unam dominari, hoc est, qui unius ac eiusdem religionis sunt, Reipub aepraeesse, & quantum fieri potest, unam
6 2o. Et nihil magis Religioni & pa-
ei publicae est adversum, quam vinu surpare. & acerbitate suppliciorum in eos grassari,qui non ejusdem nobiscum sunt religionis. Nam in negotio reli olonis divino juri. & privatae umuscujusque eonscientiae, in quam solus sibi Deus imperium servavit, tet jus dominationis.