장음표시 사용
101쪽
θo Liba. e. s. Deiure dominat. quia ty uora .
gentium, non illa, quae sibi semper integra, nulloque modo violanda, populus servavit. y. 7. Arcti iis des nit,&recte, jus dotionis este supremit quoddam jus, ve privilegium Imperantium , bono publico introductum , contra jus Cr-dinarium, seu commune c. a.
p. 8. Aquitas ejus, non ex privatis sed publicis rationibus, non exordi nario jure, sed, si isto non liceat uti, alit eZ rizς tini incommoui aliquia acceptura sit respublica, e X traordina. rio necessarioque jure, quo & mala melius, quam ordinario praeveniri, aut longe majora commoda in Rempublicam derivari possint, metienda est. Quod a populo, & ejus fautoribus non satis distinguitur, qui jus dominationis ad privati juris rationes exigunt, ideoque, ut iniquum
Titii aut Mavii ; publicae sunt, quae
102쪽
fana arust .a3 aequit oraejur.Z flecta s&e. Finon tam ipsorum, quam omnium potius,& saepe cum privatorum istorum damno, respiciunt utilitatem.' F. Io. Privatas rationes accurate
observant judices , publicas autem, privatis postpositis, ubi aliter feri non potest, supremi Magistratus, qui, si bo-a . ni sunt, privatas nunquam negligunt, si pariter publicis possit satisfieri' et Publicas autem, si prudentes sint, seminper praeferunt, ubi non , nisi privatis relebis, Respublica potest juvari. A. deo, ut jure, sive arbitrio dominatio. nis, aequissimum si, quod ordinario iaprivato jure iniquum est, ae hujus respectu, aliquid ex iniquo illud traha Tacito t. ι . A. c. φ . est a Urmatum. II. Non tamen idcirco , cum CDpmario c. a. legitimam Tyrannis r dem appellandam censeo, neque enim
Tyrannis legitima dici potest , neque idem sunt, Tyrannis, ct jus domina. tionis, cum hoc ad conservandam, illa ad subvertendam sit comparata
103쪽
i ril.r.e.s. Deiure dominat. qniae si3 auom. Rempublicam. Neque interim anuerim, in Tyrannidem facile illuposse deflectere, si quis facit E sequatua Clumario. & aliis, in medium intrducta exempla, in quorum nonnullis agitium potius agnosco, quam jur dominationis.
6 Ir. Certi tandem limites definiedi sunt nobis, intra quos omnis aequit necessario se constringit. Sunt aute
isti sines imprimis, I. Salus & securitas totius Reipublicae. II. Maxime ut gens n'ecessitas, III.) Rei, in quέ au: do
minationis usurpatur, magnitudo.
6 is. Salus Reipublicae facit, ut jdominationis justum sit, non quod lictenus,& ordinario jure receptum est, sed quod maxime Reipublicae in praesens est salutare, de lex ac agendi rati quantumvis nova, & veterem subvetat,&quibusdam privatis noxia sit, tanto minus, imo eo ipso nihil iniquitati habet, quanto in commune plus utili-
talia confert. Salus enim populi su
104쪽
prema leae esto. Itaque post eam sunt receptae ordinariae leges. Si iis Respubl. non possit juvari, expedit etiam omnia potius in singulos agi, quam omnes in periculum adduci, & omnium salutem singulorum anteponi. Nam quicquid hic in singulos peccatur, respectu juris ordinarii, & privati, utilitate in publicum rependitur, quam se impendit de promovet,nec aliter obtinere potest jus
dominationis. g. I . Necesitas praescribit saepe no . vas potitus inducendas Leges, novasque agendi rationes, quam veteres dertas sequendas, si novis illis Respublica magis juvari, aut solis illis, incumbentia mala non possint averti. Namque illam necessitatem hic intelligimus, quae nulla ratione potest deelinari,
ita praesentem rerum faciem mutat, ut,
nisi totius Reipublicae jacturam facere
velimus, mutatione opus sit veterum quorundam institutorum. -
105쪽
tib i. e. . Dejure dominat.qui uom. illjuri dominationis non sit locus, contra jus ordinarium,nis iis in rebus tantisque, ex quibus, usurpato jure dominationis , longe plus commodi est, quam ex rejecto ordinario jure, incoin.
modi in singulos quosdam & privatos potest derivari. Proportio quippe instituenda est, inter malum , quod , postposito jure ordinario, quibusdam privatis infertur, dc bonum, quod, illo dominationis suffecto, in Republica
obtinetur: hoc autem , ut maXimumst, necessum est, & hanc ob eausam omne ex jure dominationis profectu in magnum exemplum appellare Ta - 4rum crediderim l. Ann. c. . f. 7. Habet aliquid ex iniquo omne magnum
exemplum. Ad agnum exemplum : quia in rebus maximis tantum occupatur;
ex iniquo; si ad rationes privatas ex-ulpendatur, non si ad publicas, quod jam . dictum. s
106쪽
ossa aequis.ab AEjuit. Oraejur,defectat'm. ςs dominationi , quae juri dominationis opponitur, de Arruntius vim domis nationis apud Tacitum l. 6. c. I. appellavit, eaque convulsum mutatumque Tiberium arguit; cum enim supremi Magistratus ab aequitate ordinarii juris decedunt, non urgente salute publica, necessitate, & magnitudine rei cum in eo privatae suae, & suorum, non vero Publicae, habent rationem; cum
solius crudelitatis de libidinis explen. dete causa id faciunt, cum denique divinum Numen, pudorem, fidem, quae juris dominationis) neglipostponunt, pro laudato jure Iniquissima admittunt, & exercent stitia dominationis. EXPLAMATIO.
Quum arbitrio quorundam resp. relIcta sit de aequitate ejus dicere opus est. Nimirum cum justum & injustum imperium eon Veniant in eo , quod unius in utroque fit arbitrium, disserunt tamen aequitate arbitrii, quod discrimen bene in Bita uricola Tae. descripsit, ubi de diverstate Imperii Domitianiae Trajani agit initis N fine libri. Diximus ius dominationia es e supremum
107쪽
G Lib. I. e s. Pejure dominati ut iiὶ quoddam jus f. . Quod acutὸ de eleganter
c Dpman expressisse se putavit, dum legitimam tyrannidem appellavit. Tyrannidem, quia in unius arbitrio versatur, legitimam tamen, quia iure hoc arbitrium introductum sit. Rectius cum Alciau. apud eund. Iuris communis quaedam relaxatio five eorrectio dici potest, & ceu . imperantis privilegium. Nam quemadmodum quibusdam civibus privilegia dantur, quae in unius aut alterius commodum cedunt, ita hoc publicum est privilegliam, quia omnium honum procurat atque utilitatem. Verum itaque, quod addebamus I. Io. licet quid jure privato iniquum sit, jure dominationis aequum videri posse. Aliae enim fori untialiae Regis actiones ; aliae juris, aliae iudicis. Et id ideo ob
servandum, ne ex privatorum actionibus di Principum consiliis judicetur. Ut enim duae diversae magnitudines uno vase uni harum accommodato comprehendi non possunt,ita nec privatus ingenio suo utrumque hoc privatorum & Principum agendi consilium comprehendere potest. unde videmus, gravissimὰ illas imringere omnes, qui quasi Censores Principum esse volunt. Nam quemadmodum avi- ae captae, quo magis erumpere cupiunt, eo se magis involvunt, ita qui tales sunt, quo propius Arcana Principum contemplari student,eo minus ea noscere possunt.
108쪽
fina aequit. ab acu t or Q. dein t e. s blicum haec est, quod illud unius, e . g. Titii
aut Maevii, hoe omnium utilitati prospiciar, quod postremum non minus necessarium est, quam illud; quia enim jus naturae, gentium de
civile non omnes definivit casu siti controversias, propter incidentes quoque cotidae novas
necesse est, talia arbitrio judicis permitti. Idem fit in jure Dominationis. Tac. I I. An c in haec duo bene distinxit: M in Chaucis, inquit, ea saFere sedilio nem c profrium agitantes se xiliarii disicordium Legionum 'praesenti duorum militum supplicio repressi paululum sunt. Iugerat id Menniua Castrorum Praefecta. b inomagis exemplo quam concesso jure. Periω eniim concessum communia jura , per bonum exemplum jus dominationis expressit. Nimirum ordinario jure potestatem animadvertendi capitali supplieio in militem praefectus castrorum non habeba . vid. LVs comm. in h. l.
ut autem varia sunt jura, ita Dominationi ius illa omnia complectitur, exceptis ramen, quae L 6.no in inantur,iseoq; quod de is disponit, arpe fit,ut, quod de aliis juribus permissum est, hoc prohibeatur, & quod illis prohibetur, hoc permittatur. Exemplum hujus habemus in raptu Sabinarum a Romulo. Rassius illicitus est, at hie a Politi eis& Histo meis non improbatur, quia jure Domi rationis f. Eius necesis Mate Reio. hoc requirente, cujus instar& in E iacς
109쪽
ssi Lib. Deα De jure aeris habemus Ddie. M. ε. s. seqq Civem
prodere quoq; hosti,capitale apud omnes genistes fuit, licet tamen id iure dominationis. hine toties deditos hostibus cives legimus etiainnocentissimos, ut tantum bellum cum potentiori hoste redimeretur. Tam latὸ autem
se hoe Dominationis jus extendit , ut saepὰ etiam contra Divinum jus forense disponat: si ejure Divino fur liberatur,li quadruplum restititat. In Anglia vero licet vel maximὸ furtum compensare possit, suspenditur, quia id jus Dominationis requirit,gente illa in furta adeo prona, ut alio modo vix coerceri possit. Ex hoe jure etiam aequum est, iniquum saepὸ in
Rep.tolerare, ne majus exitium inde sequatur. Coatra quod graviter a Pompedio peceatum, de quo Tae. 3. An. c. 33. Cn. Pompejus corrigenae maribus dauctau, fg a ior remed is quam delicta erant,luarums tegum use autor ae hub persor, qua armis tuebatur,armis amisit. unde app cet, quibus in periculi versentur, qui non c-ςurate hac jus observant. Diximus 3. ii. aequum iuris Dominationis eonsistere in tribus, i. in salute, securitate ac tristilitate Reip.adeis ut minimum illa lex iniqui talis habere cςnsenda sit, quae plurimum hahee utilitatis. Quae iniquitas tamen plerum quo in singulis apparet; utilitas autem in omni bus, ideo saepe illorum non est habenda rario.
cum suprema lex sit salus populi. Hinc illa
110쪽
s na aequit. ab aquit.oraejur. Esectat me. 3 formula ap. Romanos, qua summa Imperii libertas Magistrati by tribuebatur.' ni COSS. ne quid detrimenti Ress . capiaι. Vid. Brisson. l. a. deform. ρV. ur. Nimirum licet Resp. non singulorum sit, sed omnium, quo ipso a familia
differt; Anima tamen ejus est, ut singula in eis jus utilitatem conspirent. Inde saepe innocentibus ea imponuntur, quae nocentes pati aequum est, quia sic publica requirit utilitas Ita Lacedaemonios legimus exhaustos bellis cum Achaeis XXIV. innocentium civium deditiono pacem redemisse. Hinc quoque jus Deeimationis. Cum enim auctores sceleris ignorarentur, quod etiam omnes puniri non possent, & tamen interesset illud non dimitti impunitum, sorte decimus quisque ad mortam lectus, ubi saepe etiam innocens peribat. Saepὸ enim innocentib9 non est parcendum, quia plures nocentes esse praesumuntur, quod iniquissimum jure privato videtur. Sed de his omnibus ita est judicandum , ut de Dei & naturae actionibus. Saepὸ Deus malὸ cum suis bonis agere videtur, eo fine, ut malos & sui ignorantes lucrifaciat. Naturam quoque benignam dicimus,lieet sae
vas nonnunquam immittat tempestates. Die es vero, non facienda mala, ut eveniant bona. Sed non mala ea putanda, quae in Rei