장음표시 사용
281쪽
Guber toris Vrbi aevisater, or priuile . A Lmae Vrbis Gubernator, qui etiam Uice camerarius dicitur, sub qua praeroga titia, Vicecamerariatus, scilicet, primum locum post Cardinalem Camerariuin Auditorio Camerae retinet, & extra eam Omnibus in Urbe ius dicentibus , primatibusque,ac etiam Imperatoris, de Regum oratoribus praeest, de nedum in priuatis, sed in publicis quoque actibus, etiam ipso Summo Pontifice praesente, medius inter ipsus principum oratores ante Pontificem incedit, vel equitat. Vtriusque gladii potestatem habet, nec per se soluna, sed per suos quoque Locum- tenentes ciuiles, & criminales causas contra quakomque personas, Ecclesiasticas scilicet, de cuiusuis ordinis Re iniosos cognoscit. Vibis Romae quieti, & paci nedum is ne inuigilat, sed aliis Romanae Curie iudiscibus, ut ipta qui S, dc pax conseruetur, assiistit. Summarie, simpliciter, de de plano, sola facti veritate inspecta, de bono, de ae Ilio, velo leuato, etiam secundum voluntatem, Se beneplacitum , de 'quae Papame t facere notest, reiectis et am nullitatibus, procedere potest. Contra delinquentes,etiam nulla diffamatione, seu infamia prscedente nulloque proce ssu, inquirendi, ec castigandi, dc usque ad ultimum supplici uin procedendi intas acultatibus habet. Sola citatione domi executa alios iudices praeuenisse dicitur. Citationes domi executae ac si in personam praesentatae essent, validae iudicantur. Pgnas ab eo indictas priuatiue quoad alios iudices exequitur, illasque suo arbitratu auget, dc minuit Vrbis statutis derogare, bannimenta sub quibusvis prenis promulgare , alia vero quantius de mandato Papae edita declarare, alterare, de interpretari valet Appellationes in causis criminalibus, aut ciuilibus, summam ducatorum decem non excedentibus reiicit. Caus; a suo tribunali sine ipsius Pontificis motu proprio auocari nequeunt.
A syndacatu tam ipse, q uam sui ossiciales, de a reddenda ratione de gestis in OU-cio sunt immutnes.
Si in capitalibus,3e sanguinis causis cognoscendis, de decidendis se ingerat,dsimodo a sententia per se ipsum suscribeda abstineat, irregularitatis laqueo tisi innodatur Milites stationarios ad custodiam atrii, Sc a quibus ad publicas proficiscendo
actiones, praeeundo ensibus, de hastilibus serris armatis associetur, habet. Exploratoribus, qui sibi quod ubique agitur, reserant, ut quietis, ac pacis Perturbationibus quanto citius occurratur, publico sumptu stipendiariis utitur Baron cellus, caeterique executores nulla interposita mora nedum ipsius Cuber natoris, sed suorum quoque Locumtenentium mandata exequi tenentur; ut latius
videre est in Constitutionibus Summorum Pontificum, videlicet Iulia II. a de Leonis X. b ae apud Vestrium. eQuicquid Gubernator Vibis asserit se demandato Papς secisse, aut dixisse, nulla hcsitatioue credendum est, ex Pii V. Constitutione, d ubi Cherubinus iunior everba hoc idem demonstrantia, Ie Breuibus Gubernatorum apponi solita describit. Ex iis, quae hucusque diximus, satis constat, Gnbernatorem Vrbis publica , de
In iis, quae priuata iudicia respiciunt, Auditorem habet,qui ut plurimum mercenariorum famulorum, de inseruientium causas dirimit, non secus ac Praefectus Vrbis causas inter seruos, de dominos, inter libertos, & patronos, ut diximus, cognoscebat. Huius autem Auditoris facultates, de requisita videnda sunt in Constitutione Sixti V. f ubi etiam c existente tunc Gubernatore Mariano Perbenedicto Episcopo Maturanensi, qui postea ab eodem Sixto sacra suit Purpura donatus ) huius tribunalis quoad ciuiles causas reformati onem habes, quam postea reassiimpsit, de innovavit Paulus V. in sua generali tribunalium Urbis reformatione 6. 3. At si quis a decretis, seu sententiis praefati Auditoris se grauatum senserit, recursum ad eundem Gubernatorem habet, qui maioribus impeditus negocijs ut plurimum alium delegat, de hic iudex recursiis communi vocabulo appellatur. In publicis vero iudiciis duos habet Locumtenentes certo stipendio a Camera Apostolica conductos,scutorum scilicet quinquaginta cuilibet ipsorum menstruatim soluendorum ; quibus de alii duo Substitutorum nomine, scuta vigintiquinque pro quolibet in mense recipientes, adaucti sunt. Ipsorum
282쪽
Ipsorum vero munus, & iacultates, 'uid agere , quidue praetermittere debeant collige ex Constit. Pauli III. a sed fusius ex Constit. Pauli V. bΑd sunt & alij quatuor Latrunculatores, ut facilius rei in carceribus detenti subiiciantur examini, & expediantur, & quandoque etiam extra Vrbem ad construendos, de formandos processus mittuntur Constituta est quoque Congregatio illa, quam tim enix ε exoptasse suis temporibus exclamat Vestrius. e Haec autem semel in hebdomada die Martis coram ipso alm Vrbis Gubernatore in eius aedibus celebratur, interuenientibus S.D. N. Papae,& Camers Apostolicae Procuratore Piscali, supradictis Locum tenentibus, Substitutis, & Latrunculatoribus,ac Notario primario tribunalis: ex quo, cum praeuia re-Jatione status causarum, ipsi etiam rei per se ipsos, siue eorum procuratores, & ad uocatos audiantur, non mediocriter ipsarum causarum expeditioni consultum est.. Sed & bis etiam in hebdomada, diebus scilicet Mercurii ,& Sabbati, praeeuntibus militibus stationariis, carpento vectus, & iuuenibus ad minus sex sub eodem ., di uniformi vestimentorum genere pedissequo famulatu subsequentibus,Pontificem Naximum adit, eumque de negociis, & causis in suo tribunali occurrentibus certiorem reddit, & contulit. Querelas etiam vasallorum contra suos Barones infra quadragesimum lapidem , qui limes est suae iurisdictionis, Gubernator audit, & dirimit , si Vesbio d credendum est. Baculum quoque ligneum ab ipso Pontifice, statim atque Gubernator electus est, receptum ante se in publicum prodeuntem per unum ex familiaribus suis gestare facit Gubernator; hunc autem loco fascium, quibus Romanorum Magistratus utebantur, & i Lictoribus gestabantur, successisse puto:& baculum magis accommodatum Magistratibus EccIesiasticis, & apertum iurisdictionis,& ni icendi simbolum esse, multis probat antiquorum exemplis Buten gerius, e qui de sceptro, seu baculo Potificis agit,& de baculo Episcopali: quod etiam Lazarus Bavse. f Livii testimonio A de baculo, siue scipione eburneo loquendo comprobat his verbis , ibi. Massiussam primum Re em appellatum, eximi q. ornatum laudibus, aurea corona, aureapatera,felti curuli eburnea, cipione eburneo donat. Et a Romanis , curria, Reges constituerent, scipionem eburneum datum fuisse affrinae Tacitus: h ad Pto Iomaeum missus es a Senatoribus, qui seipionem eburneum, togam pictam, antiqtia Patrum munera daret: quem quidem eburneum scipionem ab eodem Pontilice receptum hodie Senator Vrbis, dum aurea veste ornatus in publicum prodit, prae manibus habere solet. Sed et illam, quam Praefectus Urbi spectaculorum curam .habebat , hodie Gubernatorem Urbis habere apparet, praecipue in diebus carnis priuij, in quibus praeter edicta popularium quietem respicientia ab eo promulgata, ne imo personatus incedere, nec publica spectacula edere sitne .ipsius licentia valet: et antequam brauiorum cursus de more fiat, comitantibus Senatore , et Conseruatoribus Camerae almae Urbis, nec non Camerae Apostolicae Procuratore Fiscali, alijsq. Capitolinis Iudicibus, et Latrunculatoribus,ipse Gubernator velut omni u ante signanus per viam latam, ubi praeductus cursus fieri solet, equitando primum locum obtinet, N ante se familiarem suum, quem Alabarderiorum Capitaneum vocant, alium q. cunia
scipione suo praemittit, constipantibus nedum militibus stationarijs, sed alijs quoque famulis pedissequis..Illud quoque, quod Cassiodorus i restri, a Theodorico RGe mandatum Praesecto Vibi, ut pantomimos voluptatem populis praestaturos concederet, S: quod Butengerius K scribit, videlicet a Pretoribus Urbis ludos publicos curatos suis te, ad ipsum Gubernatore Vrbis translatum hodie videmus; quandoquidem nec pantomimi, nec circulatores, quos clariatanos vocatar, nequeunt absque ipsius licunti . circulationes, ludos, saltationes, scurrilitates agere. Q. L 3. os
283쪽
De Thesauraris Generasi .HO C nomen Thesaurarii in Ecclesia Dei etiam tunc nascente receptum
fuisse patet ex iis, quae leguntur de S. Laurentio, qui Ecclesiastici Thesaut custos, di dispensator fuit: atque hinc factum est, ut a sacro Camerae Α-postolicae Collegio Festum S. Murentii Martyris praecipue colatur, ut
Sed ad nostra tempora proximius accedendo. Eugenius IV. qui anno Iqs I. Summus Pontifex renunciatus fuit, in sua Constitutione b post praefinitum numerum . Clericorum Camerae ad septem, & alia multa ibi sancita circa tribunal Camerae Α- Apostolicae, idem e formam loquendi, & sedendi in ipsa Camera praescribit, & post Card. Camerarium, aut eius labili tutum, qui, ut diximus, regulariter eli Gubernator Urbis, Thesaurario locum assignat; utque res melius intelligatur,ipsius Constitu tionis verba reseram. Omne Collegium, eui Apostolici Fisi incumbit mra, bis per smis concluditur εἰ primum it rum eaput es Reuerendisf DCamerarius , tum Reuerendtis Thesaurariun,poLI AP ientes, qui ex Patrum Clericorum Collegio ad ampliorem dignitatem evecti sunt: pori eos Cleriei se Oidelicet numero tantum , ii Sanctissimus D. N. Eugenius IV. Pontifx instituit ste. Quibus ex verbis colligi mus, post Card Camerarium nullam esse in Camera digniorem personam Thesau- rario, quia sicut in Coelo qui Deo proximior est , dicitur altius sedere, d ita iii terrais magis dicitur honorari, qui prope Principem sedet, ut notat eadem glossa loco cit Grammat. e & Mastrillus, s qui alios citat: Fc ordinem seruandum csse in sessionibus docet nos Imperator, g qui remnibus locum assignat, ut posteriores sedeant; & plura etiam congerit Menochius; b quod maxime procedit in locis publicis. iSed ad ipsum Thesaurarii ossicium redeundo, quod apud Romanos Quaestpriserat,ut ait Cellius, fi & habetur in Pandectis I in illis verbis . Deinde cum aerarium populi auctius esse coepisset,ut essent, qui illius etiram gererent, constituessunt zuae tores, dicti ab eo, quod inquirendae, ct conseruaudae pecuniae causa creati essent ste. Et antiquissimam esse Quaestoris originem testantur Vlpianus, m Pomponius Detus, n qui etiam plures suisse affirmat :&si Cornelio Tacito o credamus, viginti stores creati fuerunt, quamuis non omnibus inquirendae Pecuniae munus iniunctum erat, ut videre est apud ipsum Pomponium, p de Gregorium Tholosanu. qAtque hine Cassiodorus r officium uita toris suisse ait iusdicendi, & ornare loque-di, & Lucas de Penna L existimat, officium Quaestoris hodie penes Card. Vicecaneellarium esse . Videndus est etia tex. in d Lunic. s. de osse. Quaestor. ubi quidam in Prouincia mittebantur, ut Fisci pecunias, te vectigalia curarent: alii erant Qua stores a populo creati, qui capitalibus rebus praeest ent, iique appellabantur Quae is res parricidii, quorum etiam meminit lex duodecim tabularum; t alii vero Candidati Principis erant tui solis libris principalibus in Senatu legendis vacabant; de secundis loquuntur Cassiodorus, & Lucas de Penna; u Tholosanus quoque: x de prioribus vero est textus in I IG. de canon. largition. lib. Io. ubi haec leguatur. Omnem summam auri, vel argenti, ct reliquarum Decierum, quae fueris largitionibus ex more penduntur, Datim ut exactio fuerit celebrata, ad TMfurarios unissem Eius ue Protiinciae, vel ad Proximos referri sub obignatione Tabulari=, Uterorumque,quos follicitos esse debere praecedentia iusta decretierunt, ct thesaurorum Praepostis con gnari praecipimus, ut exinde ad faerum Comitatum integer omnium titulorum numerus dirigatur. Sed plura de Thesaurariorum origine docet Chasianeus, y quem vide Hi autem Thesaurarii Prouinciales c quos etiam hodie habemus in unaquaque Prouincia Status Ecclesiastici Susceptores c apud nos Exactores, Ae Commissarios caualcantes nuncupatos 2 nominabant, qui si minus idonei erant, Thenaurariorum damno
284쪽
NOTITIA CARDINALAT CAP. LXI. 261
damno cedebat . a Qui quidem Susceptores, seu Exactores per annum tantum- , vel ad summum per biennium huiusmodi munere fungi poterant, ne scilicet tria continuata vexandorum Prouincialium potestate,:velut concussionum dominati ne per Ianerent: est textus videndus; b de iacit etiam alter textus. e lod si horum quispiam vetito, & temerario ausu exactionein exercere aud bat, hunc Prouinciae Moderatori correptum ad Thesaurarium generalelli remi Pte
re sub fida custodia licebat. d
Pecuniae vero exactae diu penes ipsos exactores manere minime debent, sed statim quodcumque a prouincialibus fuerit exolutum , lacris thesauris inferatur . e
Solutio autem illi facienda est, qui tempore solutionis exactor erat, non ei, qui fuit, quando facienda erat solutio,.& ab Ossicio remotus fuerat, ut notat Bari Ius, s de ibi Lucas de Penna aduertit, nouos Exactores teneri nedum ad exacti nem tributorum intra annum sui ossicis debitorum, sed etiam ad reliqua, id est residua praeteritorum. Q od si a soluere volente dicti Susceptores recipere neglexe rint , debitor ipse liberatur, & Susceptor in duplum Fisco in seire cogitur, ex textu iuris ciuilist g ad cuius textus intellectum vide Lucam de Penna, b qui plura congerit de oblatione debiti iacta creditori, an, & quando debitor celiseatur liberatus et sed quoad tributorum exactionem, & negligentiam Susceptorum, vide omni no Cassiodorum . iSed quo ordine, quibusque modis procedendum sit ab ipsis Su eptoribus, siue Exactoribus in exigendis oneribus Cameralibus ,& fructibus locorum montium , sancitum est ab EminentissCard.Camerario At si plura de Quaestori bos, seu Th saurarijs prouincialibus cognoscere cupis, vide Tholosanum , k Se huc etiam Pertinere videntur, quae scribit Ioannes de Platea, I qui horum Agentium Oificium describens, Exactores Camerales describere videtur. Nunc autem ad ipsum Camerae Apostolicae generalem Thesaurarium redeundum est, ad cuius sublimitatis sollicitudinem totius minoris laterculi, idest seri nil ut exponit Alciatus m) cura pertinet , ut Theodosius Imp. est. nQuae quidem cura licet in totum, vel in partem ad Magistrum militum aliquando deuoluta esset, ipse tamen Theodosius Imperator, o vetusti temporis more renouato, omnes minoris laterculi dignitates illustri viro Quaestori subesse voluit: de ex textu mox adducto duo praecipue colligenda videntur; primum est , Thesaurari Os prouinciales, quos minoris laterculi nomine appellat, habere dignitatem : secunducit, Thesaurarium generalem esse virum illustrem, habere culmen iudici j, di ampli Lsimae sedis administrationem; ut in iure ciuili; p de videndus quoque est Chas-
Sed relinquamus iam ulterius veterum inuestigare monumenta, & ad haec nostra accedamus tempora. Et quamuis Thesaurari j generalis munus circa bona temporalia versetur, nec requiratur ;vt Clericali charactere sit insignitus, cx quo Nicolaus de Vbaldis, r qui Rotae Romanae Ausetor ante annos Piso. plusve minus fuit; SQuintil. Maudosius, s qui parentum nostrum aetate in Romana Curia Ad uocatus suit, dixerunt, se vidisse Thesaurarii, Praesidentis, de Commissarii Camerae Officii in laicales personas a Summis Pontificibus collata. Verium hodie licet eorum op nio veri sicari posset in Praesidente, R Commiliario Camerae, in Thesaurario tamen generali aliter dicendum puto; & moueor Primo, quia in supra citata Const Eugenii IV. t Reuerendum Thesaurarium appellat, quod quidem attributum solis Clericis tribuendum usu receptum est, ut de se pater. Secundo quia verus ipsius Pontificis familiaris est Theseu rarius generalis, ut in Consiit. Caelestini III ti Imo familiaribus ipsis praepositum esse innuit Caris. Papiens x dum Federici Imperatoris huius nominis III. in Urbem ingressinia
Tertio quia habitum vere Cleriealem violaceum Praelatilium, cum superpelliceo, siue , ut dicunt, Rocchetto, & Cappa, ad instar Episcoporum deseri; imo a te onines Episcopos , Archiepiscopos , Primates , de Patriarchas immediat Epost Auditorem Camerae in Capella Pontificis, ipsiusque Pontificis praesentiata, a iiii l. publicis iunctionibus, excepta Camera, ubi ante ipsum Auditorem sedet, &
. In l. 4. vers. non perputo, C. d. fisceptori
285쪽
incediti ut in Constitutione Sixti V. a Absurdum vero videretur, si laicus principalioribus in Ecclesia Dei Dignitatibus p poneretur Nec dicatur, etiam Gubernatorem Vibis esse Iaicum, di tamen supradiistis omnibus Dignitatibus, ac ipsmet Thesaurario praecedere; quia respondetur, hoc non prouenire expersona, seu Osti cio ipsius Gubernatoris, sed ratione personae Camerarii, cuius ipse vices gerit, ut notat CardeTuscus; b de colligitur ex Bulla Iulii II. e & Leonis X a Quarto Pensiones usque ad summam ducatorum mille auri de auro transferre notest, de rebus Ecclesiasticis acquisitis testandi facultatem habet literas Apostolicas oro se, Vicet hesaurario, Locum tenente, & duobus familiaribus gratis eIPedire potest, vi in Const. Sixti V. e Hac autem priuilegia, nisi Thesaurarius sit Clericus, seu stra videntur concessa. . Thesaurariatus Offcium aut per mortem, ut annis proxime elapsis in perlonam D. Constantii Patritii contigit, aut per promotionem ad Cardinatatum vacat; cum istitur adeo proximus sit Cardinalitiae Dignitati, cuius sinita maior Pontificem excire in Ecclesia Dei respectu administrationis, s utique nece starium videtur, Thesaurarium Clericum esse debere, ne scilicet ab uno extremo ad aliud Iane medio ascendisse dicatur, ut in iure canonico g habetur; & optime de iure ciuili, bubi imperator Ilaec ait. Nee enim patimur quemquam celsorem gradum obtinere, nisi eui ct laborum ossiduitas, ct stipendiorum prolixitas se retatur: sed apertis etiam verbis legimus in Constitutione Sixti V. i dicentis. Ne quis ullatenus ad c ardinatatus honorem assumi queat, nisi qui antea clericali charactem insignitus,& in quatuor minoribus ordinibus constitutus,per annum saltem habitum, de ton
suram gestauerit clericalem . . - .
Et quamuis ab ipso Sixto V. Thesaurariatus ossicium supra modum fuerit illustratum, K & usque ad Cardinatatus Dignitatem euectum , quem postea alij quoque Pontifices ad haec nostra tempora sequuti sunt, noua tamen institutio non fuit; nam Alexander Farnesius Camerae Apostolicae, & Alexanderi Papae VI. Thesaurarius generalis suit, di ab hoc Pontifice Cardinalis creatus tandem ad Pontificatus apicem peruenit, ut apud eos, qui eius vitam conscripserunt, videre est. Atque an liquissimum esse Thesaurari j ossicium, ex lectitra Bullae Eugenii IV. I apparet; Nesse ipsius Ponti scis similiarem habes in Constitutione Calixti III. mSed iam de iurisdictione, de facultatibus Thesaurarii generalis dicendum est; quae licet in multis diuersorum Pontificum Constitutionibus contineantur, omnes tamen in unum collegisse videtur Sixtus V. n. qui post electum in Theseu rarium generalem anno Isso. R. P. D. Bartholomaeum Caesium Romanum, quem postea Clemens VIII. Cardinalem creauit, praerogatiuas, & iacultates instascriptas eidem
Locum in Camera Apostolica, in Capella Pontificis, de aliis actibus,ut supra nar
ratum est, assignauit. 9 7. - - . . in Sitnatura gratiae coram Pontifice celebrari solita interesse potest, ce locium habet F. . - a '
De locationibus, quas vocant assictus Camerae Apostolicae,Pontificem Maximum consulendi, eius'. beneplacitum requirendi facultatem habet. s. 6. Pro pensione domus scuta et Oo victum quotidianum pro se, δe octo famulis asesignantur. S. 7. Spoliorum bonorum vacantium, reddituum Beneficiorum literis Apostolicis non expeditis perceptorum,illicitae negociationis, relictorum illegitimis contra formam Bullae pij V. male acquisitorum, relictorum a Religiosis extra claustrum degentibus, acquisitorum ex fructibus Ecclesiasticis, de quibus legitime dispositum non sit, bonorum non residentium, fructuum Beneficiorum reseruatorum pro tempore , quo vacant, & malὰ perceptorum cognitionem , cum facultate etiam procedendi ex ossicio contra exemptos, concessit; a 6 8 usque ad Q. Ossiciales Camerae,ut computa, Id rationes reddant, testes ut examini se subiiciae cogere, spoliorum occupatorcs coercere , eodemq. eius arbitrio vendere, delin. quentes in praemissis punire, & cum illis componere potest . a b. 23. usque ad 28. Spoliorum causas cum annexis, et connexis a quibusvis iudicibus auocare, et Priuatiue quoad omnes cognoscere, et summarie procedere ; a Nunciorum, Collectorum, aliorumve sententiis super praemissis latis appellationes interpositas ipsi tantum Thesaurario committendas esse, a suis vero sententiis deuolutive tantum, et
286쪽
non retaldata exequutione, appellari polle concemum , de respective permisti initae' a b. 29. usque ad 3 q. ac etiam in b. y8. dea'. Cessiones, se resignationes locorona montium admittit, eademq: vendit, literas patentes suo sigillo munitas expedit, Secretarios, Capellanos , Ratiocinatotes, alios a. Ministros, de ossiciales ad nutum eligere, de remouere valet; 6. 3 Ciuitatis Terracinensti introitus curat, illam l. reparandi, de salubriori loco reaedificandi licentiam habet. 9 a Sortes, quas loctos vocant, soluta Camerae rata, S: portione sibi bene visa , ac si bimet The aurario decima, permittit 9 77. Notarium proprium ex iis, qui tribunali Camerae Apostolicae seruiunt, ad causas coram se vertentes, quaeue verteta quoquo modo possiliar, eligit, ac deputat.
instrumenta Datin iurisdictionem concernentia, si quis habeat, ut illa edat,sibi in
tradat, compellere potest. Praedictorum omnium proventuum decimas percipit. Bannimenta in premissis promulgat.Camerae debitores ad soluendum cogit. Proprio si illo utitur, eius i. emo umenta percipit, ut a s: i. usque ad 41. d Const. Ibo. Sixti V. ubi Cherubinus iunior duas excitat quaestiones , easdem i. soluit. Prima est Thesaurarius generalis si quid cum pecuniis Camerae acquirat, non .sibi, sed Camerae acquirit, vel ad pretiuiti rei acquisitae cenetur; exemplo Ecclesiae, militis, & minoris, quibus tutor quamuis proprio nomine ne cietur pecunias ni oris 'acquirit, ut habetur in iure ciuili, a de dixerunt Baldus, b Peregrinus, cta optime Rota, d quae loquitur in Depositario rei frumentariae a Communitate deputato, ut non possit uti pecunia destinata ad d. usum, nee in alia ui rem conuem terer videndus est Petrus de Auenda . e & nos dicemus infra siro loco latius Secunda quaestio, &solutio est. Thesaurarius, qui super aliquo spolio secerit inuentarium, exequutionem, seqtie strum, vel quid simile, nii si pretium inde redactum fuerit, decimas habere non debet, sed ad successorem pertinerit ratio est, quia de vere exactis tantum debetur decima , vi in iacti contingentia decisium habes in Camera coram Reuerendisse. D. Tudertino anno is 8ς. iii causa Pari sani subcollec-ris in Regno Hispani .arum; & in alia coram R. P. D Matthaeio ra. Martii isos vertente inter Cinum Capponium Tisesaurarium Prouinciae Marchiae, de Eminentiss. D. Card. Tabernam eiusdem Prouinciae Legatum . Et hinc etiam resultare vid tur decisio cohrra quosdam Comi binarios il sacrae Congregatione Boni Regiminis quandoque transmissos ad exigendum credita antiqua, & residuata Communitatum, cum allignatione decimi eorum, quae exiguntur,nempe decimas istas ex illis tantum pecuniis percipiendas, q:iae malit 'r, de cum effectu fuerint exactae. Et ideo non est toleranaus abusus ab istis Commiliariis introductus capiendi decimas etiam illarum pecuniarum, quae clicet deicii prae, sequestratae, vel sorte super quibus executior es factae fuerint nondum tamen i in arca Communitatum reconditae sunt, ex iuribus supradictis. Quas aurem hab re
debeant qualitates huiusmodi Columis larii docet Franc. a Ponte s post Auemla naqui loquitur de ratione exigenda ab istis Commissariis , & exactoribus reddituum
De Commissariis vero spoliorum,&ad spolia, deciniasquP, re alia Camerae Apostolicae regalia exigenda deputatis, quid seruare ipsi debeant, vidunda est Consticu tio pauli V. bAmplas quoque facultates habet D. Thesaurarius generalis in locationibus, ve aditionibus, te concessionibus Cancellariarum ciuilium , 5c criminalium in tota Ee.clesiastica Ditione existentium, ut a quocumque quantumuis exempto, de priuilegiato causa onerosa tantam excepta auocandi, de auferendi, ε quibusvis ido: is notariis locandi, 3c disponendi, ac praemissiorum occasione camerae Apostolicae bona obligandi; quamuis, ut magis sibi praecaueat, antequam ad Praemissiorum determinationem det leniat, a soleat ipse D. Thesaurarius chirographum Summi Pontilicis habere, quo sibi locationes, & venditiones praedictas fieri prςcipiatur. Lites vero, dc controuersias in praemissis occurrentes simpliciter, & de plano, Dinni, de quacumque appellatione remota, cognoscit, decidit, de terminat. Emptores'. dictarum Cancellariarum i a pacifica possessione manu eaere una cum generali eius lem Camerae Audico e in solivum, do eorum quilibet iacultatem habet, ut videre est in Contiit. Pij lv.
287쪽
Latas quoque habet habenas circa locorum montium Romanae Curiae ere iones , ampliationes, resignationes, reductiones, suppressiones, & extractions. Malia huiusmodi: quibus tamen in rebus vigore charographi, di speciali lumini Pontificis mandato, ut plurimum proςςdit e . . .. - Vtq. maturius in re tanti momenti, in qua nudum priuata , sed publica quoque versatur utilitas, magna animi circumspectione, ut par est, procedatur, in aedibus
ipsius D. Thesaurari j statis diebus, plerumque die Iouis,interuenientibus nonnullis Camerae Apostolicae Clericis, Praesidente, Pisci Advocato, Commissario, ali iri peritis in arte viris, Congregatio celebratur iuxta Sanctionem sel. rec. Pauli V. quae incipit, inter caeteras, die q. Aprilis asi s. . Pontificatus sui io. existente tunc P thesaurario D. Iacobo Card. Serra, editam, ubi multa ad hanc Montium Romana, Curiae materiam scitu quidem digna leguntur: & nos quaedam magis late dicemus, ubi de Agente generali Communitatum Si tus Ecclesiastici, eius i. munere alibi
Cu autem sti ree. Clemens VIII.Congregationem egregioru virorum super bona etiam seu talia, di iurisdictionalia Baronum status Ecclesiastici, qui aeri alieno cum diuersis creditoribus contracto satisfacere minime curabant, institui uet, ut in eius Constitutione, a qua sancitum habes , ut expeditis per creditores Baronum ma datis executi uis a iudicibus Romanae Curiae, haec in ipsa Baronum Congregatione exhibeantur, quae quidem Congregatio nomine Camerae ad commodum creditora dicta mandata super illorum Castris exequi facit,& statim Baronum iurisdimo cessat. Elapso mense pro Cistrorum subhastatione proponite dicta, de absque itia- pensa plus offerenti concedit , de adiudicat. Pretium inde redactum creditoribus consignari mandat. Non reperto oblatore, ipsi Camerae pro pretio aestimando fit adiudicatio, ut creditoribus satisfiat. Et idem ordo seruatur, si Barones mper fructibus, 3: remonsionibus Castrorum Montes Romanae Curiae erexerint, sub certo tempore extinguendos, nec statuto tempore extinxerint, aut fructus soluerint, aut alia in erectione dictorum Montium proni illa non adimpleuerint. Executiones vero, venditiones, & alienationes praedictae fiunt ab hae Congregatione , non obstantibus fideicommissis, primogenituris,& prohibitionibus quibus cumque; siquidem his omnibus derogatum est, & eorum loco alia bona libera eorundem Baronum supponuntur. Si quid ex pretio superest, in emptionem bonorum stabilium erogatur.
Castra vero si a Camera enim tur, Bullae Pii V. b de non inseudandis, nuncupatae, minimε subiiciuntur, ut plenius iidera est in praecitata Constit e Clementis VIII. Qui huius Congregationis Praesectum constituit Eminentis; D. Bartholomaeum Caesium S. Mariae in Porticu Diaconii Cardinalem antea Thesaurarium ;additis Tiberio Cerasio Camerae Apostolicae Clerico, Paulo Coperchio Fisci,& Camerae Advocato, Paulo AEmilio Zacchia Commissario generali, & Rodulpho Bon- solo Senatore Bononiensi. Raae quidem Congregatio hodie quoque istatis diebus celebratur in domo D. Thesaurarii generalis, interuenientibus iis, qui in praenarratis Oriciis successerui, iisdemq. sacultatibus utuntur. Et cum de validitate, & facultatibus huius Bullae, seu Congregationis Baronum aliquando dubitatum esset in causa Sabinen. Castri Montis Rotundi, seL ree. Paulus Papa V. particularem Congregationem ordinauit,
quae celebrata fuit die Σ Nouembris Isi 7. coram bo. me. Card. Lancellotio, in ea . interfuerunt bo. me. Monterentius tunc Vrbis Gubernator, Constantius Pintritius tunc Thesaurarius, R. P. D. Coccinus Rotet Decantis, R. P. D. Pamphilius f hodie Summus Ponti sex Innocentius vὶ eiusdem Rote Auditor, bo. m. Archiepiscopus Sanui talis Camere Clericus , Eminentiss. nunc Card. Biscia tunc & ipsit Clericus Camers, Ioannes Baptista Spada pisci, et Camerς Aduocatus, et Hortentius de Rubeis eiusdem Camere Commissariusi in qua quidem Congregatione pnter alia stitu digna hςc decisa suere . Bullam Baronum esse generaliter intelligendam, quia loquitur generaliter de omnibus, et quibuscumque Castris, et alijs bonis immobilibus quorumcumque Baronum cuiuscumque status, gradus , condotionis' sint. Comprehendere nedum maiores, sed etiam minores , pupillos, mulieres, et s. R. E. Cardinales, Camera Apostolica tantum excepta. Hsc Bulla dicitur
realis, quia principalitet disponit circa rem, et de personis non facit mentionem
288쪽
NOTITIA CARDINALAT CAP. XLI. 26s
nisi ineonsequentiam, Se eorum iuribuς derogando, nee dicitur poenalis , & disponit circa materiam, in qua milaores, vel alii non sunt priuilegiati. Haec Bulla comprehendit nedum casus saturos, sed etiam praeteritos,& ante Bullam. Derogat etiam regulae de iure quaesito non tollendo. Item comprehendit succellores ex quocumque titulo in bonis Baronum . Exequitur mandata relaxata ne dum in vita debitorum , sed etiam post eorum mortem. Et cum die R. Februarii i627. haec eade:
A eausa Sabinen. Castri Montis Rotundi disci ista esset in Rota Romana coram R. P D.
Coccino Decano, suerunt reassumpta sere omnia motiua contenta in praecitata
Congregatione, de magis distincte procedendo, suerunt discussae quinque in specii nes , in quibus elucidantur facultates , de disposita in hac Bulla Baro nutria,
Et quoniam in saepe citata Constitutione Sixti V. a data est D. Thesaurario u a ioci. i 3. eultas compellendi ossiciales Reuerendae Camerae. ut rationes reddant; in hac qum iis. nue redditione rationum constituta est Congregatio in aedibus eiusdem Daheseu-
rarii celebratida ut plurimum die Lunae. Et quamuis in Constitutione Pii IV. b dia , Sy y 37 δμα eatur huiusmodi solidationes fieri debere sei domibus Clericorum , hodie tamerta rvvsu receptum est, ut coram, & in domo ipsius Thesaurarii fiat, interuenientibus B nonnullis ex ipsius Camerae Clericis, Pr sidente, & Commissario getierali. qui quidem usu in ipsa Sixti V. posteriori Bulla, ni fallor, .sundamentum habet: siquidem
ante illam Thesaurarii generales nec Romana: Cuti ς Prfati, nee alioua tu digni a-ite constituti, sed viri priuati ,&mercatores erant; quamobrem rectu quidem coram dignori, S antiquiori Camerς Apostolice Clerico celebranda erat Congregatio . . Cum autem ipse Ponti sex Sixtus Radeo splendentibus decorauerit priuilegiis, A sacultatibus Thesaurarium generalem , di ad imitationem Octaviani C saris, qui ab Vrbe condita reto. duos Pr tortos viros publici frarii administratores prςfecit, ut testatur Dion, e & ex nostris Tholosanus, d. Eminentissimum Cardinalem e G. 3. hi titi Camerarium, ac Thesaurarium generalem Camers Apostolice . Aeratio pr secit; Area . 'ipse vero Cardinalis Camerarius grauioribus detentus negocks, vis vacare mi- d inoni g. πια C nime valeat, ad ipse ni Thesaurarium deuoluenda erat cura potissima ipsis As rarii, de ratione dignitatis, ac preeminentiς coram eo Cungregati in predicta ce
omodo autem pr sata computorum redditio concipienda sit, sancitum habes a Zoem i. 8 .apio IV. e videlicet. Omnes, & singuli Thesaurarii, Depositari j, Comnussarii,& ε.D. 'M. alii quicumque rerum, & pecuniarum Camers, Administrat OrcS, & exa, tores , raiationes, et computa vera e se, nec habere diuersa iurare omnino tenentur; di: si prς sentes in Urbe, nec legitime fuerint impediti , per se ipsos, non autem per procu- ratores iurent, at si absentes, de legitime impediti, procurator cum speciali man.
dato admittatur; si vero in Urbe sit principalis legitime impeditus, transmittatur
ad eum notarius, qui simile iuramen inm ab eo coram. stibus recipiat, et publi-D cum conficiat instrumentirin. Si vero quis ex supra narratis intema computa non e ethibuerit, ultra periurii reatu, excomunicationis quoquς, t salsi,ac duplicuiusvis 1 cinnis. ια partiis poenam incurrere sanciuit Paulus III. f ubi Cherubinus iunior notat prς- BQ.neu. m. i. missa procedere nedum in partitis omissis, sed etiam in duplicatis, et ita sui eiu IV ο ν. dicatum in Camera die 3.Iunii roos. contra Tiberium Ceulum ipsius Camerς Depositarium. Rationes, & computa ut supra iurata notarius ad calculatores, seu ratiocinatores Caniers statim deserat, ut inde ad Prςsidentem, ac Thesaurarium generalem ab ipsis ratiocinatoribus deserantur, et celeriter discutiantur. b. 36 Cum vero Dahetaurarius generalis dictam cona putorum solidationem aggredi voluerit. eius notarius schedulam in ossicio omnibus videndam exhibet, videlicet. Die 18. . : . Februa si 16s r. erit Congregatio Co ι torum in Domo Ilismissimi D. The αγα-E rii. Et nihilominus per particularem nuncium omnibus, . qui adesse debent, inmnuatur Ab ipsis vero Administratoribus computa solidare volentibus citandus est omnino Reu D. Cominis artus generalis Camerae Apostolicae ad interessendum d. solidationi; ipso enim absente hoe expleri nequaquam potest; tenetur tame . , ipse Commissarius adesse sub poena priuationis os seii, ut latius In b. 37. Omnes vero rerum Camerae Conductores, aliorumque iurium Administratores, et Pecunia- .
rum exactores librum corio, vel membrana coopertum habeant, in quo aliqui hiis Ll cx
289쪽
exprimis soliis albis relictis, lacultatum literas, mandata , atque rescripta quaecumque , contractus denique ipsos ad verbum . quibus huiusmodi ur , et exactoni praepositi fuerint ; administrationem ipsam rasserint, transcribere , di deinde rationes ipsas modo, di forma insta dicenda conscribere , Sscriptas edere teneantur. Qui liber postea a notario recipiatur, 'penoM-.lio albo nomina administratorum, genu d mihistrationi sinationum q litas, tem- Amris spatium , quo redduntur , iura itura indi substantia breiu compendio in- Liba ntur. Thesaurarius vero , di Camerae Praesis quod a Clericis Iudicibus in ipsis rationibus animaduersum fuerit , at notare , annotationes litὰ nranu propria subscribere debent , ut in s '38. Harum autem ius scatio ines rationum in eodem , si id commodς fpri poterit , sin autem in alio libro, ab eo, qui illas redditurus est , reai strentiis , literae vero', ac mandata Cameresia quaecumque, fides, & instrumenta, ac reliquae omnes scripturae ad rem pertinentes rescribantur ad verbum , di ad earum singulas singulae rationes , & pa ticulae , scu Partitae reserantur ', adiecto unicuique potum tolio , nec non ci- tato eiusdem libri chartarum tum ero , quo iustificatio quaelibet descripta uetit . Et hic liber priusquam in Camera Apostolica una cum a te ro p seratur , ab ipso Camerae Ratiocinatore legatur , ec cum originalibus scrip- B turis , si rationem reddens eas penes se retinere voluerit , diligenter conferatur. Collatione autem facta , di scriptura fideli reperta , d manu propriata confirmet , tam in libro iustificationum , quam in quavis ipsaru in rami rum , his verbis. Cum originali oec in scripturas veto originalibus a tergo illarum .iCtim regiLyro eoncordant. nomenque proprium sulas albat, ut in s I9. libri quoque praefati rationum , eorumquε singulae partitae tam dati , quin
accepti, Personas, causas , locum , annum , men schi , diem . di sumnias .
adeo claros , de distinctos habeant , ut qualis , quandiisque sit introitus , de t, exitus omnibus innotestat ; quod etiam in iure a cautum reperi zs i N vGGaraias , b Munnor de Excobar e Petrus/de Aliendag . d In ''o ualibet exactione eommissa praeponatur taxa, deinde scribatur quantitas exi- Cgenda , de a quibus ut hinc fiant omnibus pςrspicui Gmnes ipsius Camerael D. expens ς ρ, introitus, di sciat debitor quid sibi soluendum si ς potest enu , qui aca lol-2o. s uendum collectas requiritur', petere ab ossiciali, ut ostendat sibi librum , ii Rilicet indebith gratietur , ex iure ciuili , e & Corsitto f Vbi vero laetae sint solidationes modo praemisib, in Archiuio Camerae Apostolicae seruandae lo-dda exeq.mana. cantur . Omissa vero sorma iam supra praescripta , nec ibri sunt admittendi, star a. - . 1 - nee ullam fidem iaciunt . Ministri autem si minus legaliter praemissa perege-- 3 QM rint, grauissimis mulctantur poenis , ut a g. - . ad 4 . Insarer rationum red-- re δε ditio f quiniuis administratio longiori tempore coi,cessa. erit ) singi: Io quo- θώνι B-. C. ν i ou-ntis faetenda est , sub poma ducat
di 'e Σ res quoniam Ut rationes recte dispungantur , N . calc stenti r ν
t. est . est ratiocinatorum . seu calculatorum opera , ut scribit Munnor de Excobar M Q ideo idem Pontifex Pius Quartus hac eadem Constitutione 1 Ratiocina-- π-' i se ii Calculatores Camerae uni cum Substituto ab ipsis Domnus eiul- dem Cameri Clericis constitutos approbauit, certamque legem per ens Obi S r. q. 48, seruandam praescripsit , ut in dicto S. 48. N alijs seqq. Ex quibus etiam coenoscere poteris , quid agere debeant , & circa quae versetur praediistorum Ratiocinatorum ossicium , 3c munus . qiuod quidem cum sit magni ponderis , & momenti priusquam ad illius exercitium admittantiir, Iureiurando adstringi , re idonee cauere debent se recte , fideliterque executuros omniari, K & si neula ad eorum officium , de munus pertinentia, eade inque custodire, & dili. genter obseruare, ut in s. 33 At si iuramentum praestandum a Calculatoribus in Hispaniae Reenis co noscere cupis, antequam calculare incipiant, perlegas Mun-
cinyzia . not. de Excobar. K qui declarat opinionem Baldi, ι dum ait, Calculatorζ md -
290쪽
Eni'ὰ inrare debere, anteo uam incipiat calculare,ut scilicet haec opinio Baldi pro . cedat,quando calculum fit de mandaro iudicis,non autem ad instantiam priuatorii, nisi id esset inter ipsas partes conuentum; & hoc etiam voluit Garzias a prohibitum quoque est Theauratio, & Camerae Apostolicae Clericis, Procuratoriri scali, aliisque eiusdem Camerae Ministris participes esse, ae partem habere in conductionibus, locationibus, & contractibus rerum, dc bonorum Camera, stib Dcena H excommunicationis latae sententiae, nec non Officiorum, dignitatum, ac emolumctorum priuationis; & qui praemissiorum notitiam habuerit, nec reuelauerit, in eandem incidit poenas, ut a Iulio II. b Sancitum inuenies;& facit textus iuris ciuilis e Velitum est etiam D. Thesaurario generali, & Camerae Apostolicae Clericis, quod possint adesse in ipsa Camera, ubi de ipsorum parentum, & coniumstorum interesse
agatur, per Constitutiones Pauli III. a de Iulii HI. e Eximitur tamen ab hac prohibitione Eminentiss. D. Card. Camerarius, ut in eadConstiti Iuli j III. f inod tortὰ iactum est non ratione Camerariatus, sed quia Cardinalis eiu siquidem nullus Cardinalium comprehenditur sub generali Pontificum Constitutione, nisi fiat de illis specialis mentio, etiam si Constitutio esset reuocatoria priuilegiorum ; ex Io. Monaco, Ioanne Andrea, & alijs, g ae Gigante, b qui B reddit rationem, quia scilicet Cardinales sunt pars corporis Papae& sicut Papa suis Constitutionibus non ligatur, ita nec etiam Cardinales ; ut probat lex in i pen C de donat. inter vir.& uxor ubi Augusta, quae est uxor, di pars corporis imperatori ς, non ligatur legibus. Et quod attinet ad Cardinales, cessiat hodie omnis difficultas ex reg. 67. Cancellariae, quae primo loco edita fuit a Clem VlH. ct postea ab aliis Summis Pontificibus confirmata; di nos diximus plenius hoc eodem tract. pari. I. priuid αει ι
De generali auditore Camerae. Vimuis generalis Camem Apostolicae Auditor in Capellis eoram pontifi
ce , alijsque actibus tam publicis, quam priuatis immediate Post Gube natorem Vrbis, Se Principum oratores mi Praelati fuerint) ex Pij IU Constitutione i locum habeat: tamen quia hὶc agitur de Camerae Apostoli- D eae Auditorio,in quo post Thesaurarium generalem sedet,ut in constitutione Sixti RA Placuit post Illastrissimum D. Thesaurarium generalem de ipso etiam Illustrissimo Auditore Came aliquid referreta. Et primo de eius iurisdictione,quae antiquitus delegata soli)m inter Curiales erat, nec extra Romanam Curiam porrigebatur, ut viderer est apud Bella meram ι relatum a Grauat. m& Boccacc. n Et ita perdurata usque ad annum i 8 s. quo tempore Innocentius VIII. Summus Pontifex renunciatus suit, & Magistrum Petrumae Vicent. I.VD.Cappellanum suum cautarum Camerae Apostolicae generalem Auditorem in Iudicem ordinarium deputauit, illique multas praerogatiuas , & facultates concessit, ut ex Constitutione 7. eiusdem Innocentii colligere fas est: ubi Ch rubinus iunior schol. i. adnotat, Auditorem Camerae non suisse Iudicem ordinarium, sed delegatum usque ad hanc Innocentii deputationem ; suisse autem Osita cium per mortem vocabile legitur in eadem Consiit in princ. ubi etiam idem Cherubinus obseruat, hanc Constitutionem esse antiquiorem, quae in hae materia haberi potuit. In dies autem a Summis Pontificibus successoribus iurisdictionein, &facultates Auditoris Camerae auctas fuisse,demonstrat Boccac. o Adeout maximas huius tribunalis facultates animaduertens Paulus I V. additis etiam nouis priuilegiis, suppresb ipsius Auditoris Camere Apostolics nomine, Alphonsum S. R.E. Camdinalem, ac suum ex statre nepotem Camers Apostolicς Regentem dixit, & ordinauit, Pan uinio p teste, di latius hanc rem prosequutus est Quintil. Mandosius qVetiim Paulo IV. iam extincto, & in eius, ae Matri Petri locula die 26. Decem-