Fontes Iuris Romani Antiqui

발행: 1909년

분량: 451페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

221쪽

commissorum Subvontum libertatibu8 est SCto, quod factum ost tempo fibus divi Traiani Rubrio Gallo et Caelio Hispone ἔ cos. In hase verba:)Si hi a quibus libertatem praestari oportet, eVocati a prae-t0re adesse noluisSent, si cauSa cognitis ΡΥRetor pr0nuntiuAsset libertatem his deberi, e0dem iure StatUm SerVari, RG Si dire tu manumissi essent.

D 0,5 284. V iαnus l. V fideicommisS0rum Factum est SC., Asmilio Iunco et Iulio Severo cos , in haec verba: Placere, fui si quis ex his, qui fideicommissam libertatom ex quassumque gausa deberent serv0, qui m0rtis temp0re eius, qui r0gavit, n0n fuerit isque , adesse negabitur: praetor eognoseat: et si in ea cauSa esse Videbitur, ut, si praesen8 08Set, manumittere eogi deberet: id ita esse pronuntiet. Cumque ita pr0nuntiasset, idem iuris erit, qu0d esset, si ita, ut ex fideic0mmi880 manumitti debuis-

reditatis eum forma SCto sit data, optimum est ipsius Soti interpretationem fastore, verbis eius rotatis:

Ρridie idus Martias Q. Iulius Balbus et P. Iuventius CelSus Titius Aufidius Oenus Severianus consules verba fecerunt de his, quae imperat0r Caesar Traiani Parthici filius divi Nervae nep0s Hadrianus Augustus imperat0r maximusque princeps pr090Suit quint0 n0nas Martias quae proximae fuerunt libello 3 complexus esset, quid fieri placeat;

l) Plin. ep. 4, 9: Caopio Hispo. Or. 3670 Caepioni Hisponi cos. Cf. m. l. l. , 2, isque Dig., delevit Mo. - 33 Mordiram restituendum ratιω. Pridie idus Martias. Quod Q. Iulius Balbus, P. Iuvcntius Celsus Titus Aufidius Hoenius Severianus eos. v. f. de his quae imp. Caesar, SVi Tralam Parthici f. divi Nervae n. , Traianus Hadrianus Augustus OptimuS maximusque princeps p ater) platriae, spro proposuit Pithoe j. Consules duo ut non quαttuor, id quod put it Rud. BG. I,IIr; alter πολυωvυαος ωι8icut infra in M. Beg. M. Nonius Mucianus scf. m. Herme3 3, 753. 4in oratio, l. 22 et 40 h. t.

222쪽

de re ita censuerunt: cum, antequam partes cadussae ex bonis Rustici fiseu peterentur, hi qui se heredes esse eXistimant ,

hereditatem distraxerint, placere: redactae ex pretio rerum Venditarum se uniae USUraS Π0n esse exigendas; idemque in similibus causis Ser andum. Item placere: a quibus hereditas petita fuisset, si adversus e0s iudicatum eSSet, pretia, quae ad e0s rerum eX hereditate venditarum perveliissent, etsi eae ante petitam hereditatem deperissent deminutaeve fuissent, restituere debere. Item: e08, qui bona invasissent, eum) scirent ad Se n0n pertinere, etiamsi ante litem eontestatam fecerint, quo minuS p08Siderent, perinde eondemnand08, quasi posSiderent; e0S autem, qui iuStas causas habuissent, quare hona ad se pertinere egistimaSSent, usque e0 dumtaxat, qu0I0gupletiores ex ea re laeti esssent. Petitam autem fisco hereditatem eX eo tempore eXistimandum eSSe, qu0 primum scierit qui Sque eam a Se peti, id est, cum primum aut denuntiatum osset ei, nut litteris

61. SC. de nundinis saltus Beguensis a. 138.

V 8, 270 8 S. II 5I Duo lapides eundem hunc titulum continentes reperti sunt in loco dicto Henschir Begar in resens Ptinet ano, alter . I 860 a V. Guerin vov. arch. I,39I), alter α S. Wilman G. I873, qui coniuncto8 eos edidit Eph. epigr. Σ ΣΠ commentario cum MommSeni notis a flecto. per lapides in museum Tunetariunm translatoκ contulit Mortin cuius notis uti licuit; in distributione linearum usque ad i. 9 prius eaeemplum Seouti sumus J Illustrantur hoc titulo loci iam dudum noti de nundinarem iure privatis concesso: D. 50, II. C. 4, 60. Plin. ep. 5 4. Suet. inaud. 32. Cf. ος 3, 3 n. 41M Imp. - Constantinus - nundinaS die solis perpeti

SC. de nundinis saltus Beguensis in t erritorio)Casensi, descriptum et recognitum ex libro Sententiarum iii senatu dictarum Kari Iuni Nigri β, C. Pomponi Camerini c08. β, in quo Scripta erant A 'licani inra et id

ritoria, immo - longe maiores. - b) VI Earus Anius Niger appellabatur alter consurum a. 138 cf. dipl. mil. G 3 p. 232S 6I . De .l. 6) co n)s ulum). - ) i. e. Lucilii Afristari infra nominati. - 8, i. e. pora riones et latifundia, in quibus ut nundinas halere sibi permittemetur petisrat.

223쪽

10 8 C. per discessionem factum. Quod P. Cassius Secundus. P. Delphius Pereminus Aleius Alennius Maxi-

coss. Verba fecerunt de desideri0 amic0rum Lugili Afrigani g. V. h, qui petunt: ut ei permittatur in pr0vincia Afric a), regione 15 Boguensi. territ0rio Musulamiorum Τ, ad casas, nundinas III n0nas Novemb. et XII L. Dec., ex eo omnibus menSibus IIII non et XII L. sui cuiusq ue) mensis instituere haber0, quid sieri placeret, de ea re ita censuerunt: permittendum Lucilio Africau0, c. V., in pr0vincia Afric a), regi0ne Beguensi,20 territ0ri0 Mugulamiorum, ad Casas, nundinas IIII B0n. Ν0Vemb. et XII k. Decembr. set ex e0 0mnibus mensibus IIII n0n. et XII h. sui cuiusq ue) mensis instituere et habere, e0 que Vicini Sadvenisq ue) nundinandi dumtaxat gauSa g0ire c0ΠVenire sine iniuria et ineomm0d0 cuiusquam ligeat. 25 Actum idibus Oet0br. P. Cassi0 Seeund0, M. Ν0nio MugiaΠ0.Ε0dem exemplo de eadem re duae tabellae Signatae sunt.

Signatores: Τ. Fl avi) C0mini serib ase), C. Iuli Fortunati scrib ae), M. Caesi Helvi Euhelpisti. Q. Metili. Onesimi. C. Iuli Feri-hlepti. L. Verati Phile rutis). T. Fl avii) Crescentis. 62. SC. de Cygie enis R. 138 - 160. G 3 S., 7060. Eph. epigr. 3, 156. Dess. 7190. E lapide in Cyzici

224쪽

Senatus consultum de sumptibus ludorum. 207

qui dicunt, ut corpus, qu0d appellatur Neon 1 et habent in civitate sua, auet0ritate amplissimi 0 rdinis confirmetur . Seri-

bendo adfue runt M. Aelius imp erat0ris) Τiti Asili a

V 63. Senatus e0nsultum de Sumptibus ludorum gladiatorum minuendis a. 176li).

IL S., 6278. Dess. 5163. E tabida aenea a. 1888 prope Italicam Hispaniae Baeticae urbem primariam eruderata. De8 . Iluebner et Ber- tanga. Tractavit Mo. in Eph. ep. 7K388 demonstravitque l. l. p. 59M sententiam dictam a senatore quodam hac fabula contineris cf. n. 4 .... ttantam illiam pestem nulla medistina sanari p0sse Neo

Ρ0terat: Verum nostri principes quibus 0mne studium est quanto li bet morbo salutem publieam mersam et enectam refovere et int0grae 2 Valetudini reddere, in primis anima adverterunt quae causa illi 3 morbo vires daret, unde foeda et inlicita vectigalia ius haberent quis augi0r et patronus eSSet HSua audis quaSi flegitimis, quae domnibus legibus et divinis et humanis prohibentur.

1) m. intellestis V ovi i. e. iuvenum. - . quae Saec. tertio Gubstratus D. 4S,I9,ί8,3 scripsit: Solent quidam, qui Volgo se iuvenes appellant , in quibusdam civitatibus turbulentis se adclamationibus popularium accommodare. qui Iustibus ea est dimittuntur. 2) De hae consimatione v. m. M.ti ίδ, 886 n. 5. - 3) qiuaestor) vel q uaeStore83, cum non constet quot testes quaestores fuerint; cf. m. L L P. III. - 4) Refertur sententia eius senatoris, qui primus censuit cuique probabile est reliquos adsensisse. Recedit hoc a formia eo ueta Quod eos. Verba fecerunt cet. 5) De iure IIIo relationum v. m. SLE. ίδ, 89S n. 4.

225쪽

5 Fiseus dicebatur: siseus n0n Sibi, set qui lanienase aliorum prastexoretur. tertia Vel quRrta parte ad licentiam foeduse rapinasi 6 invi tatus. Itaque fiscum removerunt a tota harena. Quid enim

et Maret Ant0nini et: Lusii Comm0dit, cavendum fisco cum hare na 3 omnis pecunia horum prindipum l)λJura est, nulla cruoris humani 8 adspergine c0ntaminata, nulli8 S0rdibuS foedi qHae stus inquinata, et quae tam SaDetae pλrntur quam inSumitur. Itaque laeessat sive 9 illiit ducentiens annu , in seu tressenties ' est; Satis amplum patr i- molnium) imperio parati S ex ν parsimonia Vestra. Quin etiam ex 10 reliquis laui Starum, quae sestertium) quiugenties SH pra sunt, pars lanistis c0ud0netur Ob quae, oro V0S, merita Nulla Sane. tDquiunt, 11 merita, set pr0hibiti talibus grassaturis s0la dium ieraut ρt in p0sterum tanto pretio invitentur ad opsequium humanitatis.12 O magni imp p., qui seitis altius fundari remedia, quae etiam

malis c0nsulunt, qui se etiam necessarios fecerintl Et iam fructus 13 tan tae Vestrae providentiae emerget. Legebatur etiam nunc apud nos orati0; sed ubi rumore delatu Sth questus lanistarum regis08,11 589 cum omnem illum pessuniam quasi contaminatam reliqui8Se, Statim 15 saeerdotes fidelissimarum Galliarum Vestrarum S 00neursare, gaudere, inter se I0qui. 16 Erat aliquis, qui deploraverat fortunas SURS creatus Sasserdos,

qui amilium sibi in provogation E ad principes factu c0nStituerat.1 7 Sed ' ibidem ipse primus et du consilio amicorum: quid mihi iam eum appellati0B08 Omne 0uus, qu0d patrim0nium meum 0pprimebat, 18 sane issimi impp. remiserunt; iam sagerd08 8SSe et cupi0 et opto et, editionem muneris quam olim detestabamur, ample tor'. 19 Itaque gratiae appellati0uis non solum ab ill0, Vertim et a deteri8 petitae; et quant0 plurses petenturi Iam h00 genus cauSarum 20 diusti sam formam P habebit, ut appellet qui n0n sunt greati Sacerd0tes,

21 Quae igitur tantis tam salutarium rerum eonsilis Vestris alia prima e8Se Sententias potest, quam ut, quod singuli sentiunt, qu0d 22 universi de pect0re intimo clamant e ), ego censeam 323 Cense0 igitur in primis agendas maximis impp. gratias, qui Salu'

l) er um, ita tamen ut cernatur in aere. - 23 sic Buechelar, curaue8. 3ὶ patrocinium. 4) me helem. - bi delatulat in ectypo cerniturmaeἶuy que fulisse aut delatu est aut delatumst. - 6ὶ eae im postea factium UmeLur e88e imo. Tin sentontentia fuit, sed emendatum est. - 8) clamante tactum eae claman8; clamant meche r.

226쪽

Senatus consultum es sumptibus ludorum.

taribas remedis, fisci rati0ne post habita, labentem stivitatium statum et prae ipitantes iam in ruina S principalium virorum tortuna 24

rest1tuerunt: tant0 quidem magnificentiu8, quod, dum eXeusatum esset reti nerent quae ali instituiSsent et quae longa c0nsuetud0 c0nsi1 - 25 masset, tamen olli peraeque nequaquam Sectae Suste c0ngruere arbitra ti sunt male instituta servare et quae turpiter servanda sessent 26 instituerem. Quamquam autem Π0n nulli arbitrentur de 0mnibus, quae ad 27n0s maximi principes rettulerunt, una et suestin tu Sententia censendum. tamen, Si V0S pr0batis, singula specialiter persequar, Verbis 28 ipsis eX 0ratione sanctissima ad lueem sententiae tranStatis, ne quReX parte pravis in terpretati0nibus sit l0eus L 29

f0rma mane a ut nec egrediantur sumptiu sestertium) XXX milia) 30

Qui autem supra sestertium) XXX milia) ad LX milia) usque

munus edent, is gladiat0res tripertit0 praebeantur numer0 pari. Summum pre tum sit - υ. 3I 34 sequuntur pretia gladiatorum . - 31 Et haed sit summo ae 101 m0ns0 β gladiat iri des 'nita quantitas. 35 Utique in omnibus muneribus quae generatim distineta Sutit, lanistR dimidiam copiam univsersi numeri pr0misque multitu'dinis praebeat 36

du0buS milibuS sub signo pugnet, nec quisquam ex eo numer0 mille 37 nummum min0re. Lanistas etiam pr0movendos Vili studio questus: Sidit cupiam dimidiae partis praρbenda e negant i ' ESSe eX n mero 38 gregariorum uti seiaut inp0sitam sibi necessitatem de certeris quos meli0xe8 optuabuntur transferre tantisper plendi nu meri gregari0rum 39grutiis. Itaque is numerus universae familiae aequis partibus in Singul0S dies dispartiatur, ne quρβ ullo die minus quam dimidia 40 pars gregariorum sit ibi qui eo die dimicabunt. Utque eis Os Seroat i 0 a Iauistis quam diligensissimo exigatur, iniungendum his qui 41pVOVinciae praeSidebunt et legatis vel quaestoribus Vel legatis Iegionum vel iis qui ius digunt o Iarissimis) v iris) aut pr0curator-fibusly maximorum P principum quibus provinciae rector mandRVerit, 42iS etiam procurator ibus , qui provinciis praesidebunt. Irans Padum

1 locis. -- 23 fortasse quae edebat lanista qui vellet per oppidorum fora asses a SPectatorisus pro locis erigens r. Sueton. Vitell. 12 circumforaneus lanista. - 3J famoso Nirachfeld. - 4) 8ic Buecheler, meliori ace talis aes. - bin negem sibi copiam dimidiae panis praebenda8 e8se.

227쪽

2 10 Sonatus consultum de sumptibus ludorum

eadem serventur, quae aput forti0res civitates SDI ista Sunt nee suprΑ49 m0dum virium onerent, Sed hRctDHUS in eundem, ut qu a 64 in publicis privatisque rati0nib HS repp0rientur pretin Summa ae msidia 50 ae p0strema, si quidem pr0Vinei rum eae ciVitRtes Sunt, ab eo S qui praesidebit provinciae op8erVentur, ceterarum autem iuridies voleuratori pr0vinciae β vel cla88i8 praet0riae praefect0 Vel pr0euratoribi Ρ maximiorum pringipum. uti cuiusque ei Vitati S p0testasque ibi prima erit. Atque ita rati0nibus decem retr0VeTSum RΠΠ0rum inspectis 52 oxemplis V munerum in quaque civitate edito c0nsideratis, conserventur ab eo cuius arbitrium erit de tribus pretis: Vel si melius 53 ei videbitur ' ex e0 modo quem persequitur effiei a t et trifariam pretia deducantur eaque forma etiam in p0Sterum servetur. Sciuntque

51 v trih e larissimi), qui pr000n28ules paul0 ante profecti sunt, intra

Suum quiSque annum it negotium exsequi se oportebit, ii h etiam, 55 qui n0n 80rtito provincias' regant, intra annum. 56 Αd Galliam sed set princeps , qui ' in civitatibuS Splendidissimarum Galliarum veteri more et Sagro ritu eXpectantur, nebi ampli0re pretio lanistae praebeant, quam binis milibus. Cum maXimi principes orati0ue sust praedixerint iure, ut damnatum ad gladium

08 pr0UHTat0r eorum . . . ., niSi plure quam sex aureis et niSi iura verit.

228쪽

Edicta praetorum.

211diatoriae causa Vendat plure quam lanistis est pretium ner-Is autem qui aput tribuuum plebes c Iarissimum v irum sp0nte Mad dimidandum pr0fitebitur, eum habeat ex lege pretium du0 milia liberatus si digeri meu instinravorit, nestimati0 eius p0St hae ses- ω tertium XII mil istin u0n expostat. Is qu0que qui Senior atque inabilior operam Suam denuo S . . .

intestatarum admittantur, SCto Orfitiano essectum est, quod latum est Orfito ei: Rufo cos. divi Marci temporibus. Codicem Flor. stanter scribere Orphitianum monet Mo. - Ulpia s t. XII ad Sabinum Sive ingenua sive libertina mater est, admitti p0ssunt liberi ad hereditatem eius ex Seto Orphitian0. -)Si nem0 filiorum e0rumv0, quibis simul logitima hereditas defertur, v0let ad se eam hereditatem pertinere, ius antiquum esto.

65 Edictum perpetuum praet 0ri S urbani.

Rec0gnoVit O. LENEL. Edicta praetorum, quae supersunt, fere omnia It finiani libris dige- istorum tradita sunt; periau a tantum Cicerone Festo aliis. Inscriptionibus ni hil ad nos pervenit. In Digestis autem quae sunt edicta plurima eae G-Fiani ad edicrum libris recepta sunt, quem con8las Non genuina vel cra ged perpetuum illud edictum esse secutum iussu Hadrirent a Salvio Iuliano Leto compositum Deperditorum, argumenta magnia quidem ein parte e d, gestis aliisque libris concludi possunt; atque Summopere hac de re meruit 'Rudor flus ted. perp. quae reliqua sunt. IS69). Cuius tamen docta cona mina nolui hic repetere ipsas tantum edictorum reliqui ymporisturus. Tun- 'tummodo certa perditorum argumenta breviter indicavi simulque actionum fomtilas, 8i quas habemus, in notis αdieci. Uncis inerusi quae ad intelle-senda verba edictalia e commentariis addenda erant'. BRUNs. In hae nona edicti recensione fines terminosque a G. Viro operi constitutos nolui egredi.

229쪽

Edicta praetorum..I.- Θ his meo sos Edictum Perpetuum IR PJ, ed. III907 Edictorum ver istiferi non ad verbum expre88a Daduntur, ini, nisi ad cetera melius --

p. 5sqq. Controversias hoc loco omittendaS se censui

Pars prima. De litis exordio.

Neque in partes neque in libros divisum imi88e edictum perpetuum inter omnes constat; Mulis aratem singula edicta, quae ad eandem rem per uinent, comprehensa fuisse tam VI ianus quam alii dicunt; titulis rubrisae inscriptae erant, quae magna eae parte in diste8K8 repetitae sunt, Deluti de in ius vocando de i. i. restitui.', de reb. creditiS' etc. Gai. 4,d6 D. 3 1 I: 4,I,I ; Iz.I, II 43,I,O, 3; 50,1 I95,3. Titut0rum 8eri Ulpiani aliorum que libris ad ed facile cognoscibur; quaenam tmerit diV0riendi ratio, veheta lenter adhuc disceptatur. Erat autem edictum ut dicam quid sentian neque eodeae se ris neque ordo iudiciarius neque liber actionum Nimirum natura eius non potest recte iudicari nisi eae offlicto praetoris ius dicentis. Haee enim praecipue illi erant observanda: I. ut liti8 eaeordium ordinaret; 2 ut actiones quibu8 litigare possent constitueret 3. ut in fine litis opem ferret adversus reum ves condemnatum vel conse86um vel non defensum, actoritus tam singuli8 quam pl-ιb-, qui in bona eius sons rerent. Quo ordine in disponendis edictis servato essectum e8t, ut treS principale8 pos- int distingui partes, quidus quarta accedit nova iuri8dicti0nis praetoriae instituta continens interdicta, exemtiones, stilulationes praetorias. Di pNYitior est explicatu ratio ordinis titulorum 8ecundae sartis, qua de re vide Rudor pii eommentationem in MeG. 3, 53, licet summam quam ille ueroso fuit divisionem in edicta de Dree et de possessione equidem non comproba- erim'. BRUN8. In his omnibus doctissimi viri sententiae lubenter subseribo. Meundae autem edicti sartis titulorum ordinem eum e88e arbitror, ut primum locum teneant iudidia ordinaria i. e. quae tempore quo re8 aguntur reddi solent, deinde sequantur eaetraordinaria iurisdictioni8 auaeilia i. e. quae Semper obtineri p08mni, cf. E. F. p. 25 sqq. Qua ratione totum edictum in quinque parte8 divisi. Is framen ordo non in omnibus destricte a praetore 8ervatu=, Clim interdum ea quae propinquitate aliqua ηel similitudine atau- meriti inter Se coniuncta sunt, etiam iraeter ordinem sub eodem titulo cuti0-

centur.

I. D6hιS qui in municipio colonia foro iure dicund0

prae 8 uriti

230쪽

Edieta praetorum.

b. Si qui S in AES V00atus n0n ierit sive quis eum v0gaverit, quem ex edict0 B0n debuerit i iudicium Jwbo c. De dum sto infigcto , . . . eius rei . . . dum ei, qui aberit pinus d0mum denunti iuri iubeam . . . In eum qui quid e0rum quae supra Seripta, Sunt, n0d euraVerit, quanti ea res est, cuius damni iniecti n0mine cautum n0n pri t. iudicium dubH . d. De iugitivis'. e. De vadimonis Romam faciendo . U. 2,

P. 2.

II. De i uris dicti 0 ne . l. De albo corrupto t. U. 3, 2 Qu0d quisque iuris in alterum statuerit, ut ipse e0dem iure utatur Τ. Qui magistratum p 0testatemve habebit, si quid in aliquem n0vi iuris statuerit sive quis apud eum, qui magistratum potesta-tρmve habebit. aliquid 140 vi iuriS 0btinuerit, quandoque p0stea ud-Versaris ρius postulante ipsi in eodem iure uti oportebit 8, praeterquam si quis eorum quid 00ntra eum iecerit, qui ip8e e0rum quid

SEARCH

MENU NAVIGATION