장음표시 사용
231쪽
ax re praeclare secum actari existimavit, si s vertialem , qua Omnes actiones suas modera. hatur. quibusdam condimentis humanitatis . dum aliis salutis viam monstrabat, mitigasset . ne nimio timore atque desperatione ab hac Persequenda deterrerentur. Illud dolebas oscia deseri mollisia aetimi, morum com ruptela. O υitris depraυatae consuetudinis ,
ad quae debellan la nullos tabores, nullarque dimicationes sibi defugiendas putavit . Sed 1am ad rem propositam veniamus . Vales Pisis ML Ianuarii MDCCXCVIII.
232쪽
et rus Franciscus Toccius Florentinus . Hujus si virtati Sc doctrinae par data esset fortuna . non ille quidem major . sed multo illustrior, atque honoratior fuisset. Νsa dubito enim sore plerosque , ad quorum manus nostra haec scripta perveneriat. q ii de tanto viro se nihil unquam audivisse a Gfirment . Is natus est IX. Kal. Novembrisan. MDCLXIII. patre Iosepho Toccio, matre autem Angela Dilectia obscurissimis parentibus ; & quia a pueritia mirum in modum deditus fuit litteris. ejus patrocinium Suscepit Franciscas Re lias , a quo non modo adjumenta habuit ad doctrinarum cursum
233쪽
a16 PETRUs FRANCis Us rite conficiendum , sed etiam ad sublevandam paupertatem . Iesu itas audivit tum inhumaniorum , tum in philosophiae studiis , Graecam linguam ab Antonio Maria Salvi.nio didicit . geometriam autem a Vincentio Viviaiaio . Neque his contentus mira enim erat in eo docilitas ingenii, ut quidquid vellet facile consequeretur celeriter Gallicam Sc Hispanicam linguas arripuit, Sc Hae-braicam attigit . Clericus factus, deservivit Ubal limo . qui suburbanam Paroeciam, cui
ab sin pruneta nomen est, regebat, multisque adoleseentulis , qui eidem Paroeciae Operam praestabant, auctor suit. ut litteris
quoque Vacarent, utque eo, quo intendebant . facile pervenirent, non se comitem
modo, sed etiam ducem praebuit. Mirari satis non potuit juvenis diligentiam 8c ingenium Morigi a Florentinorum Antistes, qui
cam ipsam Paroeciam inviseret, multa audivit tum prΟSa. tum versu exarata Sc abi s clericis recitata . quae lalia erant, ut ex eadem ossicina exisse viderentur. Proba in
Vit postea magis magisque ipsi Morigi acio uam in poesi praeStantiam, cum ad illum
234쪽
Τ o C C I U s 227 misisset oden Italicam , Saue nobilis Simam , de victoriis Christianorum adversus Iurcas , quae laudatorem ipsum ha huit Fili ea jam , qui eadem de re tam grandia cecinit, ut ipsae Musae cecinisse videantur . Quod pietatem religionem una cum litteris sibi colendam statuit Toccius, cepit consilium se ex hominum frequentia eripiendi , ac nomen dandi Marcianis. Coenobilis . quod licet ab optima mente prosellium saerit, o ventus tamen minime probavit : nam , dum tyrociniam ponebat , coactus fuit valetudinis incommodis ad suos redire. Cum ma ticognoscerent ejus ingenium, Sc paupertatis misererentur , dolerent etiam , quod Ubal dinius ab se dimittens juvenem, a quo Selaesum fuisse arbitrabatur , plus irae Saae , laam utilitati sui clericorum collegii pariisset, rogarunt Gerinium Marchionem nagnae auictoritatis hominem, qui erat a cabicula Ferdinandi Medicet Magni Etruriae Principis , ut deserti juvenis tutelam Susciperet , eumdemque sibi ab epistoli q adscivit . Ne scio autem an vel in ingrati, vel in incoa- stantis animi reprehensionem incurrerit Toc-
235쪽
a 28 PETRUs FR CIs Cus eius . cum ab eo quoque discessisset. post quod tempus operam Suam praebuit in eodem munere scribendarum epistolarum Musico cuidam , qui in magna gratia erat apud ipsum Ferdinandum Principem , in quo aequi sperasse eum dixerant, iniqui peccasse. Quod excellebat poesi, saepe ab hoc novo domino invitabatur ad pangenda carmina , neque sibi praecidebat libet talem aulice vivendi, declarandiqae ingenii , sive scripto aliquid
consignaret . sive ab aliis consignata , cum nasutus nimium cuperet Videri, notaret, eorum autem praesertim, qui se intelligere ac Sapere plus , quam ceteros , arbitraban
tur . Erat illi quaedam morum similitudo eum Benedicto Menetinio, fortunae etiam conditio par, non autem aetatis & doctrinae, cumque dilicissent nunquam pati Sedissimulare hominum stultitias atque ineptias . minime effugerunt potentiorum o G Rusionem . Quod dum querebantur, Pr Republica etiam queri existimari volebant , quod virtus & ingenia quodammodo alligata erant. cum nunquam non paterent aureSCosmi III. qui imperabat Etruriae, simul an
236쪽
T o C C I U s a 2'tium pietatem vocibus. Ea propter Menetinius Patriam deseruit . utque absentis amici desiderium leniret, crebras & longas ad
eum dabat epistolas, ut Vero monumentum extaret amicitiae , quam studiorum & naturae similitudo conjunxerat , eumdem colloquentem induxit eo in dialogo . quem de Academia Tusculana exaravit. Porro optime actum est cum Toccio quod in familiaritatem se insinuaverit Io. Baptistae Frescobaldii , qui I aarentianae Basilicae Sacris praeerat noverat ipsum ab ine in te aetate Fresco
haldius , quod ejus amicissimus Zenohius Martinus captus pueri suavitate M ingenio hunc domi suae aluerat ) cujusque studiis faetium est . ut honestissimum sacerdotium in principe Ecclesia obtinuerit . ac po Simo. dum Laurentianus Canonicus & Aulae Aedituus declaratus fuerit. Maius etiam bene. sciam in eo se debere putavit Frescobalis dio. quod ab eo cohortatus fuerit, ut reli giosis ossiciis ac divinis litteris totum se se dederet . & facultate dicendi. quae Summa
erat in eo . ad hominum Salutem uteretur.
Paruit Toccius sapientissimi viri consiliis,
237쪽
ex eoque tempore noVum vitae cursam in . preSsus est quod non modo ad abluendasfraeteritae aetatis maculas, sed etiam ad
illustria sanctitatis prodenda exempla con duceret . Erat assiduus in audiendis peccat Crum cousessionibus , aderat dubitantibus consilio . laborantibus subsidio . nullum Verbum nisi consideratissimum ex ore illius exibat . habebatque saepe Sacras ad popu lum conciones tum in ipsa Laurentiana Basilica , tum in Sodalitio S. Servatoris , cui
erat ad Scriptus . nec Sane elegantiorem, &ad Sensus permovendos, & animos virtutis amore inflammandos , quamvis saepe extempore diceret , aptiorem invenis Ses . Pro har at in morum scientia genus doctrinae , quae Severitatem acerbam qaihusdam lenitatis: condimentis mitigaret , cumque propO neret genera, e quibus honestas ossiciumque manat, non tam divinorum praeceptorum,
uam iurium societatis humanae rationem habebat . , pleniore ore laudans eos , qui honestum illud. quod maxime natura sequitur, in factis positum, non in gloria ducunt, bonosque se esse malunt , quam videri .
238쪽
Tocci Us 23 ICum ei esset persuasum nihil Christianum hominem , nisi . quod Sanctum decorum quo
sit, expetere M agere oportere , culpa Va Care eos minime putavit . qui in Templo Dei sermones Serunt . qua de re plura litteris mandaVit j quae minime congruere vi debantur cum ea. quam probibat, disci plina. Vere enim si jadicare voluerimus, multae res existere poSsunt, quae dant jus tam excusationem, si de iis cum altero in domo Dei loquaris , prope ut concedendum atque ignoscendum esse videatur. Pa
tuere quoque aures Toccii ad illam disputationem , qua quaerebatur, num summi madi vitandi caussa liceret aliquando mentiri . In illa priori rem habuit cum Frescobaldio suo, in altera autem cum Augustino Ursio e Praedicatorum familia , qui anno MDCCXXVII. edito libro acerbe oppugnaverat Carolum Ambrosium Cataneum Iesu itam .
docentem legem extare hominum consensu Statutam, quae verbis interdum omnem adimit sensum, sic ut est 6 non est desinant esse notae assirmationis Sc negationis . nihilque sonent , quando ex proditione Veri
239쪽
nasci oportet grave aliquod damnum , pnta Vitae , rei atque existimationis. Ex Toccii sententia si quis rogatur num tale peccatum fassus fuerit. non respondere pote St, quam vis dicat quod verum non eSt, quam Sen tentiam bene firmam , multis ει gravibus allatis arpumentis, firmiorem etiam secit AFrancisci Salesii au loritate . Quae in hac quaestione litteris mandavit non nisi longum pOSt tempuS . eodemque mortuo , in vulgus edita fuerunt, nec scio quomodo ex naufragio subducta fuerint . quod omnia illius scripta secerunt, non casu, sed Volumtate Auctoris . qui non modo illorum , sed ne sui memoriam supereSSe voluisset, adeo gloriae contemptor , 8c animi demissionis studiosus fuit. In iis plurima erant, quae ex Graecis scriptoribus Italicam in linguam con Verterat , in eosdem commentaria , dis sertationes de Petrarcha. carmina permultatum Italica, tum Latina, quorum Omnium laborum seuehis non in adolescentia modo genuit, sed etiam in adulta aetate, quod studia humaniorum litterarum vel in homine sacris addicto minime improbanda ceu
240쪽
sebat. moderata dum essent. At senex s Gis . cum ad majora se Vocatum diceret , nullum amplius cum Musis commercium hahere voluit. Porro nemo vocabit in du-hium . quin . nisi famam despexisset, in pr ncipibus numerari potuisset, qui humaniores ' litteras apud nos coluerunt: nam ut
de eo praedicavit Mie hael Angelus Riccius eo loco Homericarum DisSertationum, quo illustriores Salvinii discipulos commemorat, Cir fuit ingemi acie. judicii solertia, mu risque t Iteras summus, qualem prosint aliqua ex eius scriptis praelo emissa. Sed hae equamvis omni laude dignissima sint, multo tamen majora etiam illa putamus, quae diu in scriniis latere sivit , ac demum flammis damnavit. Etenim, quod raro existit, magnitudini celeritatique ingenii, ut ad id sa eius videretur. quod suscipiebat . adjungehat julicium acre Sc certum, ut Vel proba tissimi scriptores, quales fuerunt Filicaja, Bellinius , Mentinius illius sententiae Stare mallent , quam reliquorum . Patefaciendae suae do strinae occasio ei oblata est a forensi quadam controversia, in qua dispu-