Commentarium in primum quartum librum institutionum iuris canonici authore adm. r.p. Io. Baptista Neri à Petra Sancta ... Cum appendicibus undecim casuum coscientiæ

351쪽

jra ia. Ex dictis usque modo in hae multa, desere infinita dubia oriuntur , & primo an excommunicatio vel alia censura lata a Superiore contra suos subditos delinquentes, & existentes in alio Territorio, liget. Non ligat,

ratio est quia , extra Territorium , Ius iurenti non parraue inpune: cap. a. de conititutione. in o. Suarius d. I. sect. q. n. q. Filiucc. tom. I r. n. I 8. & r49. AZorius tom. r. lib. S.Cap. 23. q. q. Diana trab. S. Miscet. resolui. 7 . & tract. 6. Miscet. relol. 78. p. 3. quando autem excommunicatio est Iaista per modum sententiae, previis citationibus ligat personam subditam , ubicunque sit, nam statutum respicit directe Te ritorium . Hinc transgrediens statutum proprii Episcopi in iocis , & Parroch ijs exemptis existentibus tamen in Dioecesi propria ipsius Episcopi proprii, non incurrit censuram latam Contra violantes statutum Episcopi , quia huiusmodi locus censetur extra ipsius Episcopi Iurisdictionem . & delinquens

dicitur tantummodo esse in Dioecesi materialiter non serm liter, ita firmant superius citati A uctoreS . . . II. In ferenda excommunicatione, solet obseruari etiam circumst intia temporis, ncmph, ut non feratur in die seri eo quia hoc tempus ex consuetudine Ecclesiae dicatum, est rho, de cultui eiusdem , si tamen lata sit in dicto tempore tenet. C. sinat. de feriis , Ugolinus trab. r. C. vlt. S. a. n. s. Myrus i. cap. 34. n. 8. & cap. 7. n. 17. & facit argument. p. veniens de sententia excommunicationis. . Causa autem finalis excommunicationis debet esse bonitas , & utilitas hominis, ut respiciat, & ad bonum soconvertat, vel, ut a malo perpetrando retrahatur , iuxta illud a. Grinth. i. ut resurgat a peccato, & Salvus fiat in die Domini. rs: Etactus autem excommunicationis, multi . sunt, dc precipue in Clericis, ptimus est , ut Clericis excommuniacatis prohibentur Ecclesae Sacramenta ministrare, aut in Ordine solei ter , yel Sacrificium Missae offerre, aliaβ pe

352쪽

eant mortaliter,& filam iri egulares C. ii quis 3. C. si quis

3.3; q. 3. &- communis Omnium sententia . dii io, sed dubitatur . An in extrema necessitate prohibe illis ita ex ominumicatis Sacramentum Baptismi ministra re . Non prohibetur, etiam si esset excommunicatus Vitanaidus , tamcn . talis administratio Sactamenti, debet esse tane solemnitate , ita diuus I homas in dist. S. q. a. art. a. quaesiiun. I. Ius in A. dist.1 i. q. I. art. 6. Tolet. lib. 2. cap. .a O. n. T. Lmanucl la vel Baptismus , & alij . I7. Adverte tamen Κ si non est alius, qui Baptirare possit nain si eqet ibi laicus non Excommuniatus, est praeserenodus clerico excommunicato , quia/tunc non isset necessitas, quando in tali casu Sacramentum Baptismi , potest conserri. Per Laicum , vice Sylvestrum verbo Baptismus 3. n. a. Na

uar. cap. 22. n. 7. .

i l. An ureis a Sacerdotc: excommunicato Vitando ς &LOnuito tamen in arti colo mortis milit .ministrari Sacramenis .ium paenitentiae ἱ Alfrinative est respondendum , ratio . est quia in illo casu non delficit Iuris ditio ad absolvendum; dumis modo non sit ibi, vel alius Sacerdos non possit haberi, ita firmat Paludanus in A. dist. et . q. s. art. 2. UL V. Confess. I. n. Io. Victoria tractatu de Clavibus n. i . & alij, &probat Concilium Trident. scis. t .cap. 7. verum , est quod si Ibi adesset, proprius Parochus , excommunicatus ,& alius simplex Sacerdos , ille simplex Sacerdos praterendus , est Parrocho illi, quia tunc uon est extrema necessitas SuaregiOm. S. disp. II. feci. I. n. II. immo ego addo , quod si ex-

Ira extremam necessitatem , Sacramentum paenitentiae collatum alicui csset, foret invalidum , lacit C. Omnis utriusque sexus , de penitentia , & remissione . & in Concilio Tridentino sest. ιq. cap. 7. firmatur. xy. At si ignotanter quis confitetur eγcommunicato vitania

353쪽

ylorentiς, de in Iongin tuam partem se transtuli TR I. Prianormi, & ibi de licentia illius Mehiepiscis is exposint udhueliri Merium . & in 'dicta Ciuitate 'Panomai omnimode agnoratur talem Sacerdotem eue excommunicatum e vi mdi certe valida, eis abis lutio a penitente bona fidἡ lab epta, cum Ecclesia tune c ferat Iurisdictionem ob ebstinaune di illa si*pleat, lacit argumentum id Barbarius is λαorij ,at si penitens invincibiliter ignorabat tantum illula esse excommunicatum & ab alijs communiter in i ora, tur . Sacramentumarit in 'validum ex defectu Iurisdictionis., nam tune Cetat ratio continutiis boni ,' 'cessante Eevisa non suppici desectum, quam vis tunc paenitens non peccet tillo modo, sta GVarru. C. Alma p. t S. 6 n. 7 Vml. de Censuris Ecelacrata a. αμ ε 3. s. 36. n. ra. Sayrus lib. - .

ae. Utrum steridos exeommunicatus possit dari eastis in quo possit celebrare , .el ministrare Sacramenta, & senilia a d evitandum standalum, muem iacturam. aut alia incommoda , absque eo quod in currant in peccatum mortale , &irregularitatem. Respondere affirmaries libenter , si prius non possunt absolutionem petere a censera, dummodo eum contritione administrent . fundo meam rationem in doctrina Ara ij L to. instit. Moral. cap. 3 t. q. 6. Saarij dis r. r r.

r. n. q. Myr. lib. a. cap. 3. n. 28. & firmat Emanuel sa erbo excommunicatio cap. i . vera est, quod si Sie constututione celebrarent M. P. ncm tamen incurrerent in irregul ritatem , quia non laceret contra censuram ; sed contra aliud praeceptum naturale, quod saltetm tenetur-cclabrare cuuia

ia r. Singularis dissicultas. Se non parva est inter DD. de paenitentiae Sacramento, nemph, an subsistere, possit noris solum, quoad fiuctum, verum etiam quoad substantiam su- Reptum ab exco nunicato, qui petuire absoluriissem a peccaus . 'amequam absolvatur ab cacominunt.atione , sive in- . . I z. t vincia

354쪽

vincibiliter ignoret se esse excola inunicatum . sive vincibiluter , & culpabiliter , pro qua dissicnitate resolvenda, consem uniter dicendum cst probabiliorem sententiam , esse illam Valent. tom. q. disp. I. q. tr. 'met. LVa'. C. dub. q. Suar

d. .yn. t f. Sylv. in supplement. q. a I. art. q. quod quando quis inculpabiliter ignorat se esse excommunicatum, . Vel sistit quidem esse excommunicatum ignorat tamen esse peccatum mortale , accedere adi Siaramentum .paenitentiae suscupiendum , cum excommunicatione talis validὸ accipit Sa..erametatum paenitentiae ; non .solum quoad substantiam,

rum . quoad essectum. eo quia adsunt omnia quoad substantia de Sacramento pamitentiae, Ud G. materia , forma , &intentio , & iurisdictio , quando ponitur Sacra Cntum , qui ad substantiam . , M seni semitur Lotanei ad Gratianapoceatum rech itur aesimus Ucita ament let stentu . tq est .atii, id&mmissio Peccatistam , qualido autem culpabilitatmbrather ignorat' uis scoesie ex mari unicarum l . 'pςnitentit Sacran erutun n recipit; quia scat accedendo ad eum excrumilaicationi ii. facereo armum peccatum v liniis

Tab. a: cap. 7il Si as. Henri u Z lib. i 3. cap. la . n. a. a 2. An excommunicatus . di denunciatus pos it comm

nicari in foro cxteriori , lnisi probet, duobus Litem textibiisse esse absolutum. Responso a. st V quod ad hoc , ut possit qcommunicari in Qro externo debet probare per duos saltem misse ablatutina, C. sicut Q de sentetitia incommu nicationis ,' non sic, ut possit', communicate in di Minis: quia in hoc casu lassicit . ut dicat se iam esse absolutum , pei glos. celebrem in Clement i. Verbo i non hasita de Privi equam valde ibi commendat Raven. ubi Card. q.ri s . eam sesqukur, &dicit lingularem. Navast. inc. placuit ne is 3 de paenitentia dist. 5. cons. r. n. s. de constitui. ad hoc , γω in eo conscietitiae statur dicio paenitenti vide similem do in C. penuli. v rbo elin. de re iudiu. lib. o. vi in C. signiti i R r a casti

355쪽

easti t. 8e a. cle homicidis t idem docet hostiensis & Abbas

in C. cum illorum n. t s. de senti excommmic. in C. siciae n. q. eodi tit. ratio est quia non est verisimile, aliquem esses immemorem sine salutis; C. Sancimus T. q. γή.& licet pras dictae glossae loquantur de Sacramento paenitentiae , ' identis dicendum est extra ipsum, cum non fimas in contradictorio iudicio, nec sit in praeiud ictum alicuius . cum in tali casa solumi agatur Principaliter de interesse ipsius absoluti, undE non mirum , fi solum eius dicto credatur . etiam extra .S

cramentum paenitentiae . siet:

a 3. Dubitatur ab aliquibus . an excomunicatus tolleratus

licite possit Sacrum iacere. & sacramenta ministrare ι est in hac dilficultate geminata sententia, quidam existimant Iicere fidelibus Sacramenta suscipere ab huiusmodi excommunicato, ipsi vero excommunicato notrilliarem dare, aliqui alii agyrunt, . illum posse celebrare. Macramenta ministram. Guidi modo ipse aexcommunicatus non se ingerat . stit alii ab ipsa petant, α sacrificium, vel sacramenta irequirant etenim cum Concilium constantiense indulsit fidelibus:. ut pateticis

Pare valeant cum excomunicatis, nec in admisistratione Sa .cramentorum eos vitare tenerentur, indulsit indirecte. &ex consequenti. ipsis excommunicatis, ut tunc licite possint si inistrare,non enim statutu me non teneri vitare hunc xxconis

municatu M. dc issim peccarc. mecum partisipando. u Mcum in dicto decreto Concilij Costamietas dictuir non relevari per pud excommonicatum , intelligendum videtur dia recth. di ex intentione, secus indirectς. & quatenus est ne- apum ut fideles tute. & pleue. valeant fui Privilegioquin ipso, ellcomunicato participando; ita Solus dist. a a. p. MI., .cM.;ῖ. ye s. ait vero . Oxur. cap. alm. p. r. f. a. dc D.8. Sanehea lib. 7. dis. s. n. alii non parvi m menti Po es , talvis cunsentientes . a . Anii Sacerdo. excommunicatus matrimonio assistens prout mandat oraculum Trident. seu . 24. cap. I. de refbru

356쪽

fiat irregularis ex vi illius actus.R spondc I nequaquam, si l. n on sit actus Ordinis Sacerdotalis , sed soluin requiritur ad maiorem fidem faciendam, & cum ille Sacerdos non sit naiaui steri, sed ipsi contrahentes, & tale matrimonium validum uit, est communis opinio: dando tamen benedictio reti solemnem in matrimonio peccat mortaliter , & se irregularis, secundum omnes DD. cum talis benedictio sit proprium Ministerium ordinis Sacerdotalis . ratio eth, quia Concit. Trident. solum requirit praesentiam Parochi , absque conlid

ratione, an sit excommunicatus,&c. nam haec est solum Massistentia auctoritativa , non vero iurisdictionis, ita ut non possit excommunicatus,&c. assistere,&c. sic Sancheg de Matrim. lib. 3. disp. ai. Coninch. disp. 27. n. 2 . Gutier. Matris. cap. 62. n. 23. D. Ricc. in prax. fori Echletast. resol

ai 3. post alios Bardi de Oiscio, & potestate Epist. p. ais

alleg. 3 r. n. 9 o. immo si Episcopus prohibeat Parocho alicui, ut non coniungat aliquos in Matrimonio, & coniungat, Matrimonium est validum. Sanchea dict. lib. I. disp. 32. Ricc. in prax. sori EccL resol. a i 3. Contrich. & Gulier. supracit. curn alijs innumeris citatis ab ipsis. 23. Utrum Sacerdos excommunicatus possit ministrare s lemnitatem Bapti lini , absque substantia ejus ex quo fuit pria. vatim data , dico non , alias peccarct mortaliter , &non effugeret irrcgularitem , cum huiusmodi Ministeriun Sacerdoti competat, & Diacono in casu necessarissimo per delegationem , ita Suar 3. t . disp. a 3. sciri 2. dc alij. nora

Pauci. 26. Q res an excommunicarus non denunciatns , re

pellatur a Iudisio contentioso, cui dubio respondeo . quod

cacomnumicatus non denunciatus non debet repelli a Iudi-.cio contentiola cum nota teneatur vitari per extrariganta ad

evitanda scandala de qua re invarr. cap. 17. m 33. Repellitur tamen ae Iudi in paenitentiali, quia alias Sacrilagium. columiuit . Qui scit se esse excommunieatum , & noleos

357쪽

absolvi a Consistatio ad sacramentum paenitentiae aeredit ut idem Navarrus docet cap. 9. n. 3. verum est quod potest excipi contra ipsum in Iudicio contentiosis , de etiam repelli a Iudicio , potest tamen a parte ad miti , non sc in . o paenitentiali ; quia Confessarius tenetur illum repellere ne ambo incidant in Sacrilegium . 27. Excommunicatus non potest in Iudicio petere debis tum , secus in foro conscientiae C. intelleximus de Iudicio m foro conspientiae, & privatim petere potest, di hoc al hire peccato, docet Caietantis veri o mcommunicatio in C. de iiijs quae excommunicato illicita sunt in fine . quem sequitur SuareZ quinto tom. de censuris disp. t 3. kct. 8. n. 3.

28. Ao Excommunicatio Pape excuset in Ero exteriori infra duos menses a die publicationis . non viso post . siclitis ibi G interiori: Responsio est , quod excommulicatio Jata in extra vagantibus , si vh motibus proprijs , qui miidὰ in Curiae eduntur, ac in acie Campi fibre , puUlixantur cselum Excusat insta duos menses , a dicta publicati vi , Romae facta in consuetis locis, nequhadmictitu ignorantia

ultra dimim tempus in foro exteriori loquendo, unde. villo dictos duos inentes incipit ligare , omnis nova constitutio cum tua paena , si est novi Iuris promulgatoria , non veteris Iuris declaratoria ι ita Gloss. fin. in data lib. 6. . Iasioli. in LIae eum n. 8 ff. de In ius vocand. Navarr. Jati . Cesis. I. de constitui. in 4. q. a n. is. At in foro interno excusat se , per ignorantem, nec incurritur excommunicatio in eis lata δetiam fi sint super actibus alioquin prohibitis , & illicitis, ut commune, & practicandum dicit Felinus in Q a nobis r.

de sententia excommunicationis n. r. Navarr. cap. 27. m. δει Iulius Clarusq. 8 s. n. r. Con . Vict. de excomuniciit n. 8.

ubi dicit c tranam tutiorem , & illa Ecclesiae reciniam ἐquam late defendit Covariis. in C. almo mater. rἱ p. S. 3οι n. 8. ciun sequentibus , de sent. excommunicationis lib.

358쪽

tia facti. non vero Iuris. ε- 2st. An exeommunicatus possit distribuere Eucharissiam in Ecclesia . vel eam deserre ad infirmos. Negatur, & conqtra veniendo peccat mortaliter , & fit irregularis . cum sit Sacrum . & proprium minii terium sui ordinis . Icim ita tamen in casu extremo necessitatis . quia tunc contritus potest

uadigenti miniit are, quando scilicet non possit haberi alius minister ; nam potest esse quod per illud Sacramentum recrupiat primam gratiam ; quam antea non habebat infiimis .

Navarrus in ianum a cap. 21. n. q. & Suarius tom. I. disp. I t. sect. r. n. 37. potest etiam excommunicatus comitari Euearili iam ad infirmos delatam . dii modo non recitentur psalmi Sayrr. lib. a. cap. n. i 3. Paulus squillant. de priaitilegijs Clericorum p. . 3. pagina mihi 38 i. n. 22. & Cred. quod haec oppinio indubitata sit apud omncs Auctores, nam fundata est .... yo. Dubitatur tamen , An Episcopus maiori excommunicatione ligatus de qua excommunicatione .iusquc.m Plocutus fui an possit ordinis Sacramentum conferre 3 & nega fue respondeo , aliis peccaret mortaliter, & fieret imregularis, ordinatus vero remaneret, sub enses ab exec tione ordinum , dummodo esset ordinatus ab excommunicato vitando, si Vero ordinans non sit vitandus , ordinatus Characterem , & executionem ordinis recipiet per favorem ei concessum per dictam extravagrat ad evitanda ita Ttaetus

lib. r. cap. Iq. n. F.

3t. Episcopus vero excomunicatus non potest ministrare Sacramentum confirmationis,& receptum, ab eo est validum . Et in casu necessitatis etiam ipse poterit ministrare , ut dixi supra n. 29. in hac appendice de Sacramento Eucharissiae , dum n.odo infirmus sit contritus , & incapas alterius Sacramenti , & excomunicatus etiam contrictionem habeat, vel

penitens talem sit inritus , quia ratione illius Sacra metiti posita

359쪽

posset fieri contritus , ita Marius disp. II. fec. I. his squillant. p. 3. de Obbligationibus Cleric. pag. I 81. nia

t32. Excomunicatus vitandus quanondum abistutioncm o tinuit in vita, aut post mortem quamquam signa magnae comtrictionis dederit . privatur si pultura Ecclcstatica . quia h est quaeda c unicati in divinis quae fieri od potest post mora

excommunicati cum suo corpore . & sa pellientes excomuni eatum vitandum in loco sacro , nempe in Ecclesia . Cme

terio , vel in alio quodquoque loco ad simituram . vel ad divina ollicia peragenda destinato auctoritate Emimpi 'el exeonsuetudine peccant mortaliter seppellientes. ει ordinantes talem sepulturam, &incurrimi maiorem mcommunicationem a qua nequeunt atablui . donec satisfactionem dederint ad Episcopi arbitrium, nontamen comprehenduntur comitantes& deferentes Crucem, ac luminaria ,' nec cantantes, M. Diana p. s tract. s. resel 98. . . 33. An collatio facta , alicui excommunicato., de aliquo

beneficio, vel pensione sit valida , & quatenus invalida sit detur modus revalidandi talem collatioRem . duplicem diss-cul atem continet praesens dubium , priuia est de beneficio. Secunda de pensione, quoad piimam sive excomtuunkatus, fit e vitandus , sive tolleratiis est incapa Z eligendi. & Elegi ad beneficia Ecclesiastica , & ad fiuctus, Gut ad dignit tes, & officia Ecclesiasticata,& collatio benes ij facta excommunicato , per electionem . praesentationem . confirmati nem, institurionem, commentam , vel pensu,nem. est ipsis iure invalida , quamvis invincibiliter ignoret excommunis suam excommunicationem, quia , & si ignorantia excu- t a nova culpa, a nova poena , a nova censura , non tamen isit actum validum , quia alias erat invalidus a ita in C. postulastis , de Cier. ex m. minist. Suari disp. I.

n. a. Sayr. lib. a. cap. . n. r. Navarr. cap. 27. n. ar. Lessi lib. 2. cap. 34. d. 22. Drana P. F. tract. 9. resol. 99. quod idem

dicendum est de pensionis collatione, dummodo. sit pensiqtituli

360쪽

attuli Clericalis, & non saecul.:ris , nam . penso tituli Clericalis est ex filictibus Ecclesiastici beneficij, &propterea quid Ecclesiastiuum, unde sicut excommunicatus est incapax aliorum Privilegiorum ; ita videtur esse incalxix pensionum , & 'si Coninch. do i . dub. o. Avita a. p. cap. 6. d. , dub. I. comtrarium asserat eri quia inquit ipse valida , & collatio pensi nis, iura irritant collationem beneficij, pensio autem ben fidium non est. &odiosa sunt restringenda , non amplianda; Rcmedium vero ad revalidandam talium electionem , vel collationem , est, ut iterum a post absolutionem a tali e communicatione. fiat nova collatio, ab eo, ad quem :

- 34. Limita tamen , aquando talis, excommunicatio, Sc. erat occulta, quia tunc secundum probabilem sententiam .habita ablatutione , potast beneficium , vel persionem , a squeno'a collatione retinere, ita Sanctio de Matrim. lib. 8.disp. 7. n. ra. Speculator titi de dispcrsali Crs L nunc, Irr cent. C. innotuit n.a, de elect. Eos Mers. ilud. . n. a. tiarn. 'Andr: n Q. Ancharan. n. 2 eolabit. a lib. a. cap. 3..dub. 2 a. n. II9. Coninch. disp. rq. dub. s. n. 73. 5 post alios Diana p. F. tract. 9. Iclol. IO4. di Bass. Vobo incoli municat o

33. Quaerit an tangentes parietes Ecclesiae, εξ ipsam

mm,liare habenti, sicut aperientes portas Ecclesi cuma, clavis falsis se di. Ecclesiam argentis spoliartes, aut alias. paramentis , fivh Sacris, sivh non, incidari. in cxcommunicationem, Papae reservatam . Perme est assirmativa sentcntia, nam hoc est Privilegium Ecclcstae , quod quidcm Ptivileagium facit extemionem , nec valet dicere quod solum enua merat drangentes Ecesesiam, quia: satis frangit Ecclesiam . qui clavibus falsis 'illius portas aperit, S. depredare ea .Ivel ea ae sui juris sinat facit text. C. conquest. 22. de sententia excommunicationis Clar. lib. S. S. 6n. q. 77.D. 2O. Divus

. ii S s Tolet.